Ο σκληρός διευθυντής και το λαχείο του στόλου

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=765692

*Στην κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών 

στο σπίτι του Μυριβήλη στην Αθήνα, 1967.

*Ένα ανέκδοτο εφηβικό 

«Πρωτοχρονιάτικον διήγημα» 

του Στράτη Μυριβήλη

                 

 Γράφει η Λαμπρινή Κουζέλη 

                «- Λοιπόν, μητέρα, τι λέγει; δέχεται; Την ερώτησιν αυτήν απέτεινε νέος δεκαοκτώ περίπου ετών καθώς θα συνεπέραινε κανείς από το παρόν του πρόσωπον εις το οποίο αμυδρώς διακρίνονται της πρώτης νεότητος οι ίουλοι. Ητο ωχρός, πολύ ωχρός εξαιτίας της κατηραμένης ασθενείας, η οποία τρεις εβδομάδες τώρα τον εκράτει κατάκοιτον επάνω εις την πτωχικήν του κλίνην.

                Τον έλεγαν Ανδρόνικο κι' ήτο υπάλληλος εις ένα εμπορικόν κατάστημα· ήτο νέος φιλότιμος, τίμιος κι' εξωτερικού συμπαθούς. Μάλλον υψηλός, εύρωστος, εφαίνετο μεγαλύτερος κατά την ηλικίαν αφ' ότι πράγματι ήτο. Όλοι οι σύντροφοί του εις το κατάστημα τον ηγάπων, ιδιαιτέραν όμως φιλίαν έτρεφε προς αυτόν ο συνομήλικός του γραμματεύς του καταστήματος Νίκος. Αυτός τον επεσκέπτετο κι' τώρα που ήτο ασθενής τακτικά καθ' όσον του επέτρεπεν η εργασία του. Ο Ανδρόνικος είχε πολλάς υποχρεώσεις τας οποίας φιλοτίμως εξεπλήρου κατά δύναμιν. Ο πατήρ του είχεν αποθάνει προ τεσσάρων περίπου ετών κι έκτοτε εκείνος διετήρει την μητέρα του, και έστελλε τα τρία μικρότερά του αδέλφια εις το σχολείον...».

Το «αυτόνομο» Μικρασιατικό Κράτος, που… δεν πρόλαβε να γίνει!!!

*Ο αντιστράτηγος Αναστάσιος Παπούλας στο Μικρασιατικό Μέτωπο (Αρχείο ΕΛΙΑ)

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α.  Κωνσταντίνος  Πατιαλιάκας

                Από τον Ιούνιο του 1921 σημειώθηκαν οι πρώτες εκδηλώσεις σύστασης μυστικής οργάνωσης, για την άμυνα της Μικράς Ασίας και τη δημιουργία αυτόνομου κράτους. Οι εκδηλώσεις αυτές προέρχονταν από κύκλους της αντιπολίτευσης (Βενιζελικοί) με τη συνεργασία της οργάνωσης «Άμυνα», την οποία είχαν συστήσει οι Αξιωματικοί, που είχαν καταφύγει στην Κωνσταντινούπολη, μετά την ήττα του Ελευθέριου Βενιζέλου στις βουλευτικές εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920.

                Το Δεκέμβριο του 1921 ο αντιπρόσωπος της «Άμυνας», ιατρός Γιάγκος Σιώτης, συναντήθηκε επανειλημμένα με το Διοικητή της Στρατιάς Αντιστράτηγο Αναστάσιο Παπούλα, στον οποίο ανέπτυξε σχέδιο αυτονομίας της κατεχόμενης μικρασιατικής περιοχής και του πρόσφερε την αρχηγία του νέου κράτους. Ο Αντιστράτηγος Αν. Παπούλας απάντησε ότι πιθανόν το σχέδιο αυτό να είχε επιτυχία, αλλά έπρεπε να υποστηριχθεί από την Ελληνική Κυβέρνηση. Ο ίδιος αντιπρόσωπος επισκέφθηκε και τον Ύπατο Αρμοστή Αριστείδη Στεργιάδη, ο οποίος αντιτάχθηκε απόλυτα στη σχεδιαζόμενη κίνηση. Προς το τέλος του Δεκεμβρίου ο Αντιστράτηγος Παπούλας μετέβη στην Αθήνα, όπου ανέφερε στον Υπουργό Στρατιωτικών τα γεγονότα.

Οι εκλογές της 29ης Οκτωβρίου 1961

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/843697/article/epikairothta/ellada/oi-ekloges-ths-29hs-oktwvrioy-1961

*Βάρκες και καΐκια προϋπαντούν τον Κωνσταντίνο Καραμανλή κατά την προεκλογική περιοδεία του στην Κέρκυρα.

Γράφει ο κ. ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΡΗΣΤΙΔΗΣ*

                Ο πολιτικός χρόνος το φθινόπωρο του 1961 αποδείχθηκε εξαιρετικά πυκνός. Με αφετηρία τη συγκρότηση της Ένωσης Κέντρου στα τέλη Σεπτεμβρίου και κατάληξη την καταγγελία του αποτελέσματος των εκλογών του Οκτωβρίου ως προϊόντος «βίας και νοθείας» από σύσσωμη την αντιπολίτευση στα μέσα Νοεμβρίου, η εν λόγω περίοδος συνιστά καίρια τομή για τις εξελίξεις των επόμενων μηνών και ετών.

                Ο ευρύτερα μεταβατικός χαρακτήρας των αρχών της νέας δεκαετίας σε επίπεδο κοινωνικό και οικονομικό εκφράστηκε κατά τρόπο δυναμικό με αφορμή τις εκλογές του 1961, συντελώντας στη δημιουργία νέων δεδομένων για τα χρόνια που θα ακολουθήσουν. Κατά τούτο οι εκλογές του 1961 συνιστούν μείζονα καμπή στην ιστορία του ελληνικού πολιτικού συστήματος.

1920-1922: Η ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ ΣΤΗΝ ΑΓΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

*Αδριανούπολη του 1921. Ο εορτασμός των Θεοφανίων στον ποταμό Έβρο

 Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος  Πατιαλιάκας

                Μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Νεϋγύ, στις 27 Νοεμβρίου 1919, μεταξύ των Συμμάχων και της Βουλγαρίας, τον Μάιο του 1920, απελευθερώθηκε η Δυτική Θράκη, η σημερινή Ελληνική Θράκη, μέχρι τον ποταμό Έβρο.

                Ο Στρατιωτικός Διοικητής της Αδριανούπολης και Διοικητής του Α΄ Οσμανικού Σώματος Στρατού Συνταγματάρχης Τζαφέρ Ταγιάρ, οπαδός των ιδεών των Νεοτούρκων, βρισκόταν σε τακτική επικοινωνία με τον Μουσταφά Κεμάλ και άλλα στελέχη των εθνικιστικών κύκλων στη Θράκη και στη Μικρά Ασία. Στις 3 Μαρτίου 1920, μετά από συμφωνία με τους παράγοντες του εθνικιστικού κινήματος στη Θράκη «Trakya- Pasaeli Mudafaa Heyet- i Osmaniyye», κατάγγειλε την ανακωχή, που είχε υπογράψει η επίσημη Οσμανική Κυβέρνηση, δήλωσε ότι δεν υπακούει πλέον στις εντολές του Σουλτάνου, του δέσμιου των Συμμάχων, διακήρυξε την ανεξαρτησία της Θράκης, της οποίας αυτοχαρακτηρίσθηκε Γενικός Διοικητής, και εξέδωσε σειρά διαταγών με σκοπό την οργάνωση της αντίστασης του μουσουλμανικού πληθυσμού της απέναντι στους εισβολείς. Η απάντηση της Κυβέρνησης της Κωνσταντινούπολης ήταν άμεση. Ο Ταγιάρ καθαιρέθηκε και αποτάχθηκε από τις τάξεις του Οσμανικού Στρατού.

Ένα αξιόλογο ημερολόγιο ιστορίας...

 

*To Ημερολόγιο του Συλλόγου Εβριτών Νομού Ροδόπης 

                Η έκδοση ημερολογίων στην αρχή κάθε έτους, είναι μια συνήθεια, που έχει γενικευθεί και υπηρετεί ποικίλους στόχους, πέραν της απαρίθμησης ημερών, μηνών και εορτών. Στόχους, που υπηρετούν τη διαφήμιση, την ανάκληση στη μνήμη ιστορικών γεγονότων του παρελθόντος, τη σύσφιγξη κοινωνικών σχέσεων κ.λπ. Ημερολόγια εκδίδουν υπηρεσίες, επιχειρήσεις, δραστήριοι σύλλογοι και διάφοροι κοινωνικοί φορείς.

                Ένα σημαντικό ημερολόγιο, που αξίζει να διατηρηθεί σαν αρχειακό υλικό και μετά την παρέλευση του έτους 2016, εξέδωσε ο Σύλλογος Εβριτών του νομού Ροδόπης.

Από το Βασιλίτσι... στο Χόλιγουντ!!!

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/843492/article/politismos/vivlio/apo-to-vasilitsi-sto-xoligoynt

*O Θανάσης Λυμπέρης μαζί με τον επίσης Έλληνα ηθοποιό Τζορτζ Ρήγας, σε σκηνή από μια ταινία για τη Λεγεώνα των Ξένων.

*Μέσα από την ιστορία 

ενός Έλληνα της Διασποράς

έρχονται στο φως οι ζωές 

και άλλων που κυνήγησαν το όνειρο

Γράφει ο ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΧΑΡΜΠΗΣ

          Τι θα σκεφτόσασταν αν σας μιλούσε κάποιος για τους «'Έλληνες του Χόλιγουντ»; Κάποιον σύγχρονο εγχώριο σταρ ίσως ή ακόμα πιο συχνά έναν φιλόδοξο νεαρό, ο οποίος αποφασίζει να κάνει το μεγάλο βήμα κυνηγώντας το όνειρο στη μεγαλύτερη κινηματογραφική βιομηχανία του κόσμου. Αυτά σήμερα. 

          Σχεδόν έναν αιώνα πριν ωστόσο, όταν οι Ελληνες έφευγαν για την «Αμέρικα» σε αναζήτηση απλώς του επιούσιου, τα πράγματα ήταν πολύ διαφορετικά. Ξωμάχοι, ώς τότε, των αγρών ή απλοί τυχοδιώκτες, οι μετανάστες των δεκαετιών του ’10, του ’20 και του ’30 βρέθηκαν να κάνουν όλων των ειδών τις δουλειές και –αναπόφευκτα– κάποιοι από αυτούς πέρασαν κι από τη νεοϊδρυθείσα τότε «Εδέμ» του σινεμά. 

          Ο ποιητής, συγγραφέας και ερευνητής Φώντας Λάδης, αξιοποιώντας το αρχείο ενός από αυτούς, είναι έτοιμος να παρουσιάσει τη μέχρι τώρα άγνωστη ιστορία εκείνων των ανθρώπων.

Οι εθνικοποιήσεις στην Αίγυπτο και ο εκεί Ελληνισμός

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/843126/article/epikairothta/kosmos/oi-e8nikopoihseis-sthn-aigypto 

*Η αυλή στο Αβερώφειο Γυμνάσιο της Αλεξάνδρειας. Ιδρύθηκε το 1878 και αναγνωρίστηκε ως ισότιμο από την ελληνική πολιτεία.

 Γράφει ο κ. ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΑΚΚΑΣ*

                Όταν ο Νάσερ πέθανε τον Σεπτέμβριο του 1970, ο ελληνισμός της Αιγύπτου είχε σχεδόν σβήσει. Ένας κύκλος είχε κλείσει με τον πιο τραγικό τρόπο. Στις αρχές του 19ου αιώνα οι πρώτοι Ελληνες πήγαν στην Αίγυπτο του μεταρρυθμιστή Μεχμέτ Αλή και πήραν το εμπόριο και τη ναυτιλία στα χέρια τους. Το 1843 ίδρυσαν στην Αλεξάνδρεια, την πρώτη ελληνική κοινότητα της Αιγύπτου, και ο Μιχαήλ Τοσίτσας ανέλαβε το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας. Στα τέλη του 19ου αιώνα η κοινότητα έφτασε στη μεγαλύτερη ακμή της, με ένα σημαντικό κομμάτι της οικονομίας να ελέγχεται απ’ αυτή.

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΣΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΡΙΕΣ

Χρόνια Πολλά σε όλους τους φίλους και τις φίλες. Εύχομαι Καλά Χριστούγεννα με χαρά στον κόσμο, ευτυχία, ειρήνη και αγάπη (που δεν τα βλέπω εσχάτως…). Το αστέρι της Βηθλεέμ ας φέγγει την πορεία σας προς το καλό. Καλή να είναι η καινούργια χρονιά 2016, ελπιδοφόρα και παραγωγική (ούτε αυτό το διακρίνω στην άκρη του τούνελ, αλλά το εύχομαι…). Υγεία να έχετε. Η αγάπη ας επικρατήσει ανάμεσά μας….

Μικρά Ασία: Αίμα και δάκρυ... Συγκλονιστικές αφηγήσεις

*Σμύρνη 1919. Κανένας δεν μπορούσε να προβλέψει το δραματικό τέλος...

           Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

                Η απόβαση του Ελληνικού Στρατού στη Σμύρνη, στις 2 Μαΐου 1919, μετά από εντολή του Ανώτατου Συμμαχικού Συμβουλίου και με άμεσο στόχο την προστασία των χριστιανικών πληθυσμών της περιοχής από τις αυθαιρεσίες των Τούρκων, σήμανε την έναρξη της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Μιας εκστρατείας που αποτέλεσε την τελευταία προσπάθεια της Ελλάδας για την ενσωμάτωση στον εθνικό κορμό των προαιώνιων αλύτρωτων εδαφών, την υλοποίηση της Μεγάλης Ιδέας.

                Μέχρι τα τέλη Μαΐου 1919 τα Ελληνικά στρατεύματα επέκτειναν τη Ζώνη Κατοχής στα Δυτικά παράλια της Μικράς Ασίας. Η Τουρκική αντίδραση δεν ήλθε από τον Σουλτάνο, αλλά από τον Στρατηγό Μουσταφά Κεμάλ, ο οποίος ανέλαβε την κινητοποίηση των Τουρκικών πληθυσμών κατά των ξένων στρατευμάτων κατοχής. Ακολούθησε η σημαντική ενίσχυση των Ελληνικών στρατευμάτων, με αποτέλεσμα τον Φεβρουάριο του 1920 η Στρατιά Κατοχής Μικράς Ασίας να αριθμεί έξι Μεραρχίες. Για την αντιμετώπιση των Κεμαλικών στρατευμάτων και την εξασφάλιση των Στενών των Δαρδανελίων η Στρατιά από 9ης Ιουνίου μέχρι της 25ης Ιουνίου 1920 προέλασε και κατέλαβε την γραμμή Πάνορμος- Προύσα- Αξάριο- Φιλαδέλφεια. Λίγο αργότερα οι επιχειρήσεις των Ελληνικών στρατευμάτων στην Ανατολική Θράκη για την καταστολή του κινήματος του Συνταγματάρχη Τζαφέρ Ταγιάρ, στέφθηκαν από επιτυχία.

Η Ιστορία μέσα από τα πρόσωπα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.kathimerini.gr/841747/article/politismos/vivlio/h-istoria-mesa-apo-ta-proswpa

*Αθήνα, 18 Οκτωβρίου 1944. Ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου υψώνει τη γαλανόλευκη στον Ιερό Βράχο. Μέσω του σχηματισμού κυβέρνησης εθνικής ενότητας προσπάθησε να αποτρέψει τον εμφύλιο πόλεμο.

  

Γράφει η κ. ΣΙΣΣΥ ΑΛΩΝΙΣΤΙΩΤΟΥ

                Τελειώνοντας το βιβλίο του Νίκου Αλιβιζάτου μπορεί κανείς να σκεφτεί πόσο ο τίτλος αδικεί το εύρος του περιεχομένου χωρίς ωστόσο να είναι σε θέση να προκρίνει εύκολα κάποιον άλλον, περισσότερο δηλωτικό αφού σε περίπου 600 σελίδες και διά μέσου των προσωπικοτήτων που επέλεξε ο συγγραφέας καταγράφεται ουσιαστικά η ιστορία του σύγχρονου ελληνικού έθνους: Οι ιδέες που κυριάρχησαν και διαμόρφωσαν τη σημερινή ελληνική κοινωνία, τα κύρια γεγονότα που καθόρισαν τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις στη χώρα, πολιτικοί και διανοούμενοι στη σχέση τους με την εξουσία αλλά και στη μεταξύ τους σχέση έτσι όπως αυτή καθορίστηκε από τη σαγήνη της εξουσίας. Πώς αυτή η σαγήνη ανέδειξε πλευρές, όχι πάντοτε θετικές, των προσωπικοτήτων που ενεπλάκησαν με τον ένα ή τον άλλον τρόπο στα «δημόσια πράγματα».

                Αν και ο ίδιος διευκρινίζει ότι η τριπλή σχέση πολιτικών, διανοουμένων και εξουσίας εξετάζεται με τη ματιά του συνταγματολόγου- εκείνου δηλαδή που αντικείμενο της δουλειάς του είναι βέβαια η πολιτική εξουσία, όπως διαμεσολαβείται όμως από το Σύνταγμα, το δίκαιο και τους θεσμούς- οι ανεκδοτολογικές παραπομπές, τα αποσπάσματα των ομιλιών και τα περιστατικά προσδίδουν στο βιβλίο τη γοητεία μιας μυθιστορηματικής αφήγησης. Όπως αυτή που περιγράφει τις προσπάθειες του Γ. Παπανδρέου να αποτρέψει τον εμφύλιο πόλεμο, μέσω του σχηματισμού κυβέρνησης εθνικής ενότητας: « […] Η επιδίωξη της ενότητας δεν εμπόδισε τότε τον Παπανδρέου- ο οποίος ως πρωθυπουργός προήδρευε- να μιλήσει ενώπιον των εκπροσώπων του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και του ΚΚΕ για την “τρομοκρατία, η οποία ασκείται εις την ελληνικήν ύπαιθρον”. “Κόλασις είναι σήμερον η κατάστασις της πατρίδος” ανέφερε. “Σφάζουν οι Γερμανοί. Σφάζουν τα Τάγματα Ασφαλείας. Σφάζουν και οι αντάρται. Σφάζουν και καίουν… […]”».

Η κρίση Αθηνών- Βελιγραδίου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/842149/article/epikairothta/ellada/h-krish-a8hnwn---veligradioy

*Ο πρόεδρος Τίτο με τον υπ. Εξωτερικών Κότσα Πόποβιτς. Ο Τίτο δημιούργησε το νεόκοπο σλαβομακεδονικό κράτος, αλλά μετά τη ρήξη του με τον Στάλιν έθετε τη διατήρηση των καλών σχέσεων με την Αθήνα ως μείζονα προτεραιότητά του.

Γράφει ο κ. ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΣΦΕΤΑΣ*

                Η κρίση των σχέσεων Αθηνών- Βελιγραδίου το 1960-62, η οποία προκλήθηκε κυρίως λόγω της συχνής ανακίνησης ζητήματος «μακεδονικής μειονότητας» από την ηγεσία των Σκοπίων με την ανοχή και την κάλυψη της ομόσπονδης γιουγκοσλαβικής κυβέρνησης, αποτέλεσε ίσως το σοβαρότερο επεισόδιο στις ελληνογιουγκοσλαβικές σχέσεις κατά τη μεταπολεμική περίοδο.

                Η έκπληξη της κυβέρνησης Καραμανλή ήταν κατανοητή, αν ληφθούν υπόψη οι λεπτοί διπλωματικοί χειρισμοί που απαιτήθηκαν το 1950/51 για την αποκατάσταση των ελληνογιουγκοσλαβικών σχέσεων με την παράκαμψη μειονοτικών ζητημάτων. Η Αθήνα εκτιμούσε ότι η πολύπλευρη προώθηση της ελληνογιουγκοσλαβικής συνεργασίας μετά το 1951 καθιστούσε άστοχη την ανακίνηση τέτοιων ζητημάτων, τη στιγμή που η ομοσπονδιακή γιουγκοσλαβική κυβέρνηση το 1954, στον απόηχο της υπογραφής του τριμερούς αμυντικού Βαλκανικού Συμφώνου Ελλάδος, Γιουγκοσλαβίας και Τουρκίας (1953/54), είχε αποστασιοποιηθεί από την πολιτική των Σκοπίων και απαγορεύσει την έκδοση της εφημερίδας «Η Φωνή των Αιγαιατών», όργανο των Σλαβομακεδόνων προσφύγων. Κατά τις διμερείς συναντήσεις των πολιτικών ανδρών της Ελλάδας και της Γιουγκοσλαβίας μετά το 1953 θίγονταν ζητήματα διεθνούς πολιτικής ή διμερούς ελληνογιουγκοσλαβικής συνεργασίας. Η Γιουγκοσλαβία στήριζε την Ελλάδα στο Κυπριακό, είτε η αυτοδιάθεση ερμηνευόταν ως ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα είτε ως ανεξαρτησία της Κύπρου.

Η Θράκη και το 1821

*Η Αδριανούπολη των μέσων του 19ου αιώνα

*Άγνωστα στοιχεία 

για τη συμμετοχή των Θρακών,

στην Εθνική Παλιγγενεσία

*Ανάγκη για την καταγραφή
της ολοκληρωμένης ιστορίας

Γράφει ο δημοσιογράφος Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η συμμετοχή της Θράκης στον ξεσηκωμό του Έθνους το 1821, είναι ένα ιστορικό πεδίο, σχετικώς αδιερεύνητο. Υπάρχουν σημαντικά στοιχεία, για τη συμμετοχή των Θρακών, διάσπαρτα σε διάφορες πηγές, γεγονός που επιβάλλει την ανάγκη συγκέντρωσης και επεξεργασίας τους, ώστε να υπάρχει μια ολοκληρωμένη εικόνα. Προς αυτή την κατεύθυνση οφείλουν να ενεργοποιηθούν τόσο το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης με το επιστημονικό του κύρος, όσο και οι διάφοροι φορείς, είτε είναι κρατικοί είτε είναι συλλογικοί κοινωνικοί φορείς.
               Προς την ίδια κατεύθυνση τείνει και το παρόν άρθρο, με την ελπίδα, ότι θα υπάρξει ανταπόκριση για συγκέντρωση, επεξεργασία και δημοσίευση σε ένα ειδικό σύγγραμμα των σχετικών πληροφοριών, έστω και αν ένα τέτοιο εγχειρίδιο, δεν θα περιλαμβάνεται στην διδακτέα ύλη, των σχολείων της Θράκης, που είναι το επιθυμητό. Αρκεί να υπάρχει στα σπίτια όλων ως απλό ανάγνωσμα.
               Έτσι λοιπόν, αρχίζοντας, θα υπενθυμίσουμε ότι στα μέσα του 19ου αιώνα, ζούσαν ακόμα στην Αδριανούπολη αγωνιστές της Επανάστασης του 1821 ή παιδιά τους ή άτομα τα οποία στα κρίσιμα εκείνα χρόνια βρίσκονταν στην Ελλάδα. Άρα δεν αποκλείεται, ακόμα και αν δεν αναφέρεται τίποτα σχετικό, να έπαιρναν μέρος στον αγώνα με οποιοδήποτε τρόπο. Είτε ήταν Θράκες είτε κατάγονταν από άλλα μέρη της Ελλάδας και ζούσαν στη θρακική μεγαλούπολη ή σε άλλες θρακικές πόλεις.

Φίλιππος Νίκογλου: Χάρη σ’ αυτόν πρόλαβαν οι Έλληνες να πάρουν τη Θεσσαλονίκη το 1912

*Ο Φίλιππος Νίκογλου περί τας δυσμάς του βίου του

     Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος  Πατιαλιάκας

                 Έχουν γραφεί πολλά για τη διαφωνία του Πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου και του Βασιλέως Κωνσταντίνου Α΄, τότε Διαδόχου- Αρχιστρατήγου, σχετικά με την προέλαση του Ελληνικού Στρατού κατά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο και την πιθανότητα κατάληψης της Θεσσαλονίκης από τα Βουλγαρικά στρατεύματα.

                Είναι γεγονός ότι το Γενικό Στρατηγείο μετά την κατάληψη της Κοζάνης στις 11 Οκτωβρίου 1912 προβληματιζόταν έντονα εάν θα έπρεπε να προελάσει ταχέως προς τη Θεσσαλονίκη ή προς Βορρά, προς Μοναστήρι, καθόσον δεν είχε ακριβείς και νωπές πληροφορίες ως προς το πού βρισκόταν ο όγκος του Τουρκικού στρατού και ποία ήταν η εξέλιξη των επιχειρήσεων του Σερβικού στρατού κατά των Τούρκων. Η έλλειψη ακριβών πληροφοριών για τον Τουρκικό στρατό αποτέλεσε την αιτία του πλήρους αιφνιδιασμού της Vης Μεραρχίας στην περιοχή της Πτολεμαΐδας και του Αμυνταίου, ο οποίος κατέληξε στην άτακτη οπισθοχώρησή της μέχρι τον Αλιάκμονα ποταμό, όπου συγκρατήθηκαν οι Μονάδες της με δραστικές ενέργειες του Γενικού Στρατηγείου.

Μαρία Δασκαλογιάννη, ο βίος της κόρης του ήρωα της Κρήτης

*O πατέρας της Μαρίας, Ιωάννης Δασκαλογιάννης

               

Γράφει ο δημοσιογράφος Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Μαρία Δασκαλογιάννη, κόρη ήρωα της Κρήτης, υπήρξε μια σπουδαία Ελληνίδα, που κράτησε την πίστη της και την αγάπη της προς την Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι αιχμαλωτίσθηκε από τους Τούρκους και υποχρεώθηκε να παντρευτεί με Τούρκο αξιωματούχο. Ζούσε στην Κωνσταντινούπολη ως χήρα, όταν εξερράγη η Επανάσταση του 1821 και ξέσπασαν άγριοι διωγμοί κατά των Ελλήνων. Έφυγε κρυφά, έφτασε στην Τήνο, όπου έγινε μοναχή και βοήθησε με κάθε τρόπο τους επαναστατημένους Κρητικούς.

                Η κόρη του ήρωα Δασκαλογιάννη, έζησε ως γνήσια Ελληνίδα και επέδειξε αξιοσημείωτο πατριωτικό. Η ιστορία της αρχίζει από τα Ορλωφικά, που ξεσήκωσαν τους Έλληνες το 1770 εναντίον των Τούρκων, αλλά τελικά τους εγκατέλειψαν ανυπεράσπιστους στη εκδικητική μανία των Τούρκων.

Μπούλκες: «Πέταξαν πολύ κόσμο στα πηγάδια»

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ   http://www.kathimerini.gr/840452/article/epikairothta/ellada/peta3an-poly-kosmo-sta-phgadia

*Ο Αντώνης Σκουτέλης στον τάφο των γονιών του, Πολυξένης και Γιάννη. «Μέχρι πότε εμείς οι Έλληνες θα τρωγόμαστε;», λέει στην «Κ».

Γράφει ο δημοσιογράφος ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ

                ΒΟΪΒΟΝΤΙΝΑ- ΑΠΟΣΤΟΛΗ. «Όλα ήταν προσυνεννοημένα. Ενώ άρχισαν να μιλούν, πετάχτηκε ο Σ. (σ.σ.: λέει το όνομά του) με το τσεκούρι και αφού εκστόμισε μια χυδαία βρισιά, τον χτύπησε δύο φορές. Μια από τη δεξιά πλευρά στον λαιμό και μια από την αριστερή. Του έκοψε το κεφάλι. Έβαλαν τον λαιμό από το ακέφαλο πτώμα σε μια λεκάνη η οποία γέμισε με αίμα. Από κάτω είχαν έτοιμο ένα κάρο. Τον φόρτωσαν τυλιγμένο σε μια κουβέρτα και τον πέταξαν σε κάποιο πηγάδι. Έριξαν κόσμο στα πηγάδια, το πόσους όμως δεν ξέρω, είχα φύγει νωρίτερα».

                Καθώς το αυτοκίνητο διασχίζει τον αυτοκινητόδρομο από το Νόβισαντ προς το χωριό Μάγκλιτς, στη Βοϊβοντίνα, στα σύνορα της Σερβίας με την Ουγγαρία, η περιγραφή του καπετάνιου του ΕΛΑΣ και αργότερα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ) Βασίλη Γκανάτσιου (Χείμαρρου) της δολοφονίας του «δήμιου του Μπούλκες» και εξέχοντος στελέχους του ΚΚΕ Μιχάλη Πεχτασίδη, από ανθρώπους του Ζαχαριάδη, όπως μου την είχε αφηγηθεί λίγες ημέρες πριν, στριφογυρίζει στο μυαλό μου και το μάτι ψάχνει στον απέραντο κάμπο για πηγάδια...

ΡΟΥΠΕΡΤ ΜΠΡΟΥΚ “ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΑΓΓΛΙΑ”. Ένας τάφος στη γη της Σκύρου

*Ο ποιητής Ρούπερτ Μπρουκ

Γράφει ο δημοσιογράφος Ανδρέας Μακρίδης

“Εάν πεθάνω, σκέψου μονάχα αυτό για με:

Ότι υπάρχει μια γωνιά, σε κάποιο ξένο τόπο

Που 'ναι για πάντα Αγγλία. Θε να 'ναι

Μέσα στην πλούσια γη, μια σκόνη πλουσιότερη.

Σκόνη που η Αγγλία γέννησε, σμίλεψε, παρουσίασε

Κι άνθη της έδωσε για αγάπη, δρόμους να περιπλανηθεί

Σώμα αγγλικό, να ανασαίνει αέρα Αγγλίας

Πλυμένο απ' τα ποτάμια, ευλογημένο από τους ήλιους της πατρίδας”...

            Όταν το φθινόπωρο του 1914, ο Ρούπερτ Τσώνερ Μπρουκ, έγραφε το διάσημο σονέτο του με τίτλο “Ο Στρατιώτης”, είχε ήδη καταταγεί ως εθελοντής στο βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό. Ο Μεγάλος Πόλεμος είχε ξεσπάσει, και ένα κύμα πατριωτισμού διαπερνούσε κάθε εμπλεκόμενη ευρωπαϊκή κοινωνία, από τη Βρετανία έως την Ρωσία.

            Για τον ποιητή, ίσως υπήρχε και ένας επιπρόσθετος λόγος: Κάποιες διηγήσεις τον θέλουν να εξηγεί, πως “αν όντως μαίνεται ο Αρμαγεδδών, κάποιος θα πρέπει να είναι εκεί”. Ο επιμελητής του έργου του, Έντουαρντ Μαρς, αναφέρει μία καταγραφή του ίδιου του Μπρουκ: “Όλες αυτές τις μέρες, δεν έχω βρεθεί τόσο κοντά σε δάκρυα. Υπήρχε τόση τραγωδία και αξιοπρέπεια στους ανθρώπους...Εάν υπάρχει κάτι το καλό σε οτιδήποτε έχω κάνει, αυτό οφείλεται στην ομορφιά και την καλοσύνη...λίγων ανθρώπων που έχω γνωρίσει. Όλοι ετούτοι οι άνθρωποι στο μέτωπο, που μάχονται αρκετά ακατάστατα για κάποια ιδέα που ονομάζεται Αγγλία– είναι μια αμυδρή ιδέα της καλοσύνης και της αγάπης που έχουν στην καρδιά τους μέχρι θανάτου”.

Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΕΒΡΟΥ

*Η πλατεία του Διδυμοτείχου το 1941. Στο κέντρο κυματίζει η σβάστικα των Ναζί.

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος  Πατιαλιάκας

                Σημαντική υπήρξε η ανάπτυξη της Εθνικής Αντίστασης στον νομό Έβρου, αν και σχετικώς άγνωστη, παρά το γεγονός ότι γεωγραφικά η περιοχή ήταν ουσιαστικά, μια στενή λωρίδα γης.

                Κατά τον Σεπτέμβριο του 1941 παρουσιάσθηκε εθνικιστική κίνηση στον νομό Έβρου με έδρα το Διδυμότειχο και υπό τον εργολάβο Άγγελο Ζωγράφο καθώς και τον Στέφανο Παπαδόπουλο, προϊστάμενο Τ.Τ.Τ. γραφείου Νέας Ορεστιάδας.                      Στις αρχές του 1942 άρχισε κάποια ανταρτική κίνηση υπό τον Έφεδρο Ανθυπολοχαγό Ζαφείρη Δρατζίδη και τον αδελφό του Γεώργιο, κατοίκους Πετράδων, Γεώργιο Στεφανάκη, κάτοικο Ασημενίου, Ιωάννη Μπούρα και Χρήστο Μπούρα, κατοίκους Πυθίου, Απόστολο Φαρφάρα και Αθανάσιο Φαρφάρα, κατοίκους Θυρέας, Ιωάννη Αναστασιάδη, κάτοικο Νέας Ορεστιάδας, και ένα άλλο άγνωστο πρόσωπο με το ψευδώνυμο Άρης (1).

Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ 1941-1944

*Η γέφυρα του Γοργοπόταμου

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

                Είναι η 27η Απριλίου 1941. Τα γερμανικά στρατεύματα μπαίνουν στην Αθήνα και η γερμανική σημαία υψώνεται στην Ακρόπολη. 31 Μαΐου 1941 η Κρήτη καταλαμβάνεται από τα γερμανικά στρατεύματα και η αφέγγαρη νύκτα της κατοχής απλώνεται σ΄ ολόκληρη τη χώρα μας και η τραγωδία ενός σκλαβωμένου λαού αρχίζει.

                Δεν έχουν σβήσει ακόμα οι αστραπές της εποποιίας στη Βόρειο Ήπειρο και Αλβανία, στα Οχυρά της Μακεδονίας και Ελληνικής Θράκης καθώς και ο ηρωικός αγώνας της Κρήτης και η Ελλάδα μας καθημαγμένη με χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες, αιματόβρεχτη και μισοπεθαμένη πάνω στις δάφνες της, σταυρωμένη και αιχμάλωτη τριών αδίστακτων δημίων, των Γερμανών, των Ιταλών και των Βουλγάρων, με τον λαό της βασανισμένο και αποδεκατισμένο από την πείνα και τις στερήσεις, βρήκε το κουράγιο και τη δύναμη να ορθώσει το ανάστημα και να στείλει τα παιδιά της στα βουνά, στην Μέση Ανατολή και στην Βόρειο Αφρική για να συνεχίσουν τον «νυν υπέρ πάντων αγώνα», μέχρι την τελική νίκη, «τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι».

Φλαγγίνειος Σχολή, μια εστία φωτός

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.kathimerini.gr/839201/article/epikairothta/kosmos/flaggineios-sxolh-mia-estia-fwtos

 *Το Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας στο ponte dei Greci, τη Γέφυρα των Ελλήνων.

Γράφει ο κ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ν. ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ*

                Είναι γνωστό το οικουμενικό σάλπισμα που αντήχησε σε ολόκληρη την Ευρώπη και πέραν του Ατλαντικού για τον φωτισμό του Γένους. Σάλπισμα παιδείας έντονο κι ελπιδοφόρο, υπείκον στην εντολή του Αδαμαντίου Κοραή, ως προαπαιτούμενο εφαλτήριο για την ανάσταση του έθνους. Και είναι, βεβαίως, γνωστή και τεκμηριωμένη η συνειδητή ανταπόκριση στο επιβαλλόμενο χρέος, σε πολλαπλές μορφές δραστηριότητας τού ανά τον κόσμο ελληνικού στοιχείου. Διανοούμενοι ιστόρησαν ή τραγούδησαν τους ασίγαστους πόθους του ελληνισμού. Πόθους και αίτημα για την ελευθερία και την κοινωνική ανεξαρτησία, για το όραμα που έμενε έντονο μετά την πτώση της Πόλης.

                Κι άλλοι, οι περισσότεροι, άμοιροι ενδεχομένως παιδείας, αλλά ενσυνείδητοι οραματιστές του αγαθού της ελευθερίας, προσέδραμαν, σε ανταπόκριση του αιτήματος, με τον μόχθο τους και την οικονομική συμβολή τους, και ίδρυσαν σχολεία, που έγιναν οάσεις αυτής της παιδείας, στον τουρκοκρατούμενο ελλαδικό χώρο και πέραν τούτου, όπου στα Βαλκάνια και στην Ευρώπη ανθούσε ο παροικιακός ελληνισμός.

Σαράντα χρόνια, ακραία πολιτική βία στην Ελλάδα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  

http://www.kathimerini.gr/838322/article/politismos/vivlio/40-xronia-akraia-politikh-via-sthn-ellada

*Ο πρόεδρος της Οργάνωσης Θυμάτων Τρομοκρατίας «Ως Εδώ», Γιώργος Μομφεράτος, παρακολουθεί μαζί με τη μητέρα του Θάνου Αξαρλιάν, Σταυρούλα, τη συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής την Πέμπτη 16 Απριλίου, με θέμα την επεξεργασία και εξέταση του σχεδίου νόμου «Μεταρρυθμίσεις ποινικών διατάξεων, κατάργηση των καταστημάτων κράτησης Γ΄ τύπου και άλλες διατάξεις».

Του κ. ΘΑΝΟΥ Π. ΝΤΟΚΟΥ*

                Η πολιτική βία, με τη μορφή της δράσης τρομοκρατικών οργανώσεων, αποτελεί, δυστυχώς, μόνιμο χαρακτηριστικό της ελληνικής πολιτικής ζωής από τη μεταπολίτευση μέχρι σήμερα. Παρά τη σημασία του φαινομένου, που σε ορισμένες περιόδους προκάλεσε σοβαρούς κλυδωνισμούς τόσο στο εσωτερικό της χώρας, όσο και στις σχέσεις της με τον υπόλοιπο κόσμο, η επιστημονική έρευνα, ανάλυση και σχετική βιβλιογραφία παραμένουν εξαιρετικά περιορισμένες.

                Το κενό αυτό φιλοδοξεί να καλύψει σε ένα βαθμό το βιβλίο του Γιώργου Κασιμέρη, πανεπιστημιακού στη Μεγάλη Βρετανία, και με πολυετή ενασχόληση με το φαινόμενο της τρομοκρατίας στην Ελλάδα.

Δοσίλογοι, Τάγματα Ασφαλείας, οι δίκες τους

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ     http://www.kathimerini.gr/837580/article/politismos/vivlio/dosilogoi-tagmata-asfaleias-oi-dikes-toys

*«Οι ελληνικές κατοχικές κυβερνήσεις. Δίκες κατοχικών δοσιλόγων και εγκληματιών πολέμου» τιτλοφορείται το νέο βιβλίο του Σπύρου Γ. Γασπαρινάτου, το οποίο πρόκειται να κυκλοφορήσει μέσα στις επόμενες ημέρες από τις εκδόσεις της Εστίας.

                Δεινός μελετητής της ταραγμένης δεκαετίας του ’40, ο συγγραφέας καταπιάνεται ενδελεχώς με ένα από τα πλέον πολυσυζητημένα, αμφιλεγόμενα ζητήματα εκείνης της περιόδου. Όπως γράφει στον πρόλογο, «η θεματολογία του βιβλίου αποτυπώνεται στον τίτλο του και διαχωρίζεται σε τρία αυτοτελή μέρη: κατοχικές κυβερνήσεις των Αθηνών, δίκες κατά κατοχικών δοσιλόγων, δίκες κατά εγκληματιών πολέμου».

                Ιδιαίτερα σημαντική είναι η ενότητα του βιβλίου όπου «αναπτύσσεται το τι επακολούθησε μετά τις δίκες και καταδίκες όσων εκρίθηκαν ένοχοι για δοσιλογισμό. Εκτελέσθηκαν οι καταδίκες μέχρι συμπλήρωσης των ποινών που επιβλήθηκαν; Ή η μεταλλαγή των πολιτικών συνθηκών, ιδίως μετά τα Δεκεμβριανά, επέφερε πλήρη ανατροπή της συνολικής εικόνας, με συνέπεια τον ουσιαστικό εκμηδενισμό του διατακτικού των εκδοθεισών καταδικαστικών αποφάσεων;».

ΜΙΚΡΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ

*Ο Μικρός Ήρωας Γεράσιμος Ραφτόπουλος

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Σε καιρό πολέμου πολλά είναι αυτά που λαμβάνουν χώρα, τα οποία κάτω από κανονικές συνθήκες θα ήταν αδιανόητα.

                Συγκλονιστικές είναι οι περιπτώσεις συμμετοχής στη πρώτη γραμμή του μετώπου μαχητών μικρής ηλικίας, στην κυριολεξία ανηλίκων. Αναλύονται δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις, όπως παρακάτω:

Αγροτική κοινωνική ασφάλιση

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ      http://www.kathimerini.gr/837085/article/epikairothta/ellada/agrotikh-koinwnikh-asfalish

*«Ο πρόεδρος της Κυβερνήσεως κ. Κωνσταντίνος Καραμανλής, φωτογραφούμενος με μίαν αγρότιδα, κατά την χθεσινήν εορτήν εις το Ζάππειον, κατά την οποίαν επεδόθησαν τα πρώτα βιβλιάρια συντάξεων εις αγρότας εκ διαφόρων χωρίων της Ελλάδος» γράφει η λεζάντα πρωτοσέλιδης φωτογραφίας στην «Κ» της 10ης Ιουνίου 1962.

Γράφει ο κ. ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ*

                Η ίδρυση του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ) στις 20 Ιουλίου 1961 βάσει του νόμου 4169/1961 και η θεσμοθέτηση της πλήρους ασφάλισης των αγροτών και της παραγωγής τους αποτέλεσαν σημείο αναφοράς για την εξέλιξη του θεσμού των κοινωνικών ασφαλίσεων, ως ο δεύτερος σταθμός του ασφαλιστικού συστήματος μετά την ίδρυση του ΙΚΑ, καθώς αφορούσε τον μισό πληθυσμό της χώρας, που συνεισέφερε το περίπου 35% του ΑΕΠ και περισσότερο από το 85% των εξαγωγών.

                Οι κυβερνήσεις του Κωνσταντίνου Καραμανλή ενστερνίστηκαν από τα τέλη του 1955 τις διεθνείς οικονομικές τάσεις που, με πρότυπο την κοινωνική οικονομία της αγοράς, όπως θεμελιώθηκε στη Δυτική Γερμανία των αρχών της δεκαετίας του 1950, απέβλεψαν στη σταθεροποίηση της μεταπολεμικής φιλελεύθερης δημοκρατίας μέσα από τη δικαιότερη κατανομή του παραγόμενου πλούτου, εξέλιξη που οδήγησε στην εδραίωση του κράτους ευημερίας (welfare state) και τη διαμόρφωση συνθηκών κοινωνικής ισορροπίας και συναίνεσης.

Το υπαρκτό φάντασμα του εμφυλίου πολέμου

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=748239

*Οι πρωταγωνιστές της Συμφωνίας της Βάρκιζας ύστερα από την υπογραφή της 

*Οι πολιτικοί επιστήμονες

Στάθης Καλύβας και Νίκος Μαραντζίδης

ξανασυζητούν, ανεξίθρησκα και με μέθοδο,

τη σύγχρονη ελληνική διχοστασία

*Το νέο βιβλίο των Καλύβα και Μαραντζίδη

Στάθης Ν. Καλύβας, Νίκος Μαραντζίδης

Εμφύλια Πάθη.

23 ερωτήσεις και απαντήσεις για τον Εμφύλιο

Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2015,

σελ. 528, τιμή 16,60 ευρώ

Γράφει ο Αναστάσης Βιστωνίτης

                Υποθέτει κανείς πως μετά τις χιλιάδες σελίδες που έχουν γραφτεί για τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο το θέμα θα είχε εξαντληθεί και το σύνολο του επιστημονικού κόσμου της χώρας μας, σε κάποιο γενικό τουλάχιστον πλαίσιο, θα είχε συμφωνήσει ως προς τα αίτιά του. Είναι βεβαίως αδύνατον να υπάρξει συμφωνία ως προς τον καταλογισμό των ευθυνών της κάθε πλευράς. Δεδομένου ότι απουσιάζει η συμφωνία όσον αφορά τα αίτια, ο καταλογισμός των ευθυνών μοιάζει αν όχι αδύνατος, τουλάχιστον εξαιρετικά δυσχερής.

                Ο Στάθης Ν. Καλύβας, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Yale, και ο Νίκος Μαραντζίδης, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, ανήκουν στους νεότερους επιστήμονες που ερευνούν το θέμα συστηματικά εδώ και μερικά χρόνια και έχουν δημοσιεύσει σχετικές εργασίες. Οι απόψεις τους έχουν προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων από μεγάλη μερίδα της Αριστεράς και είναι σχεδόν βέβαιο ότι το ίδιο θα συμβεί και με το πρόσφατο βιβλίο Εμφύλια πάθη που έγραψαν από κοινού, μολονότι είναι η πιο «ανεξίθρησκη» εργασία τους σε σύγκριση με τις προηγούμενες, χωρίς ωστόσο να αφίσταται των παλαιότερων απόψεών τους - γι' αυτό και αξίζει ιδιαίτερης προσοχής.

ΤΟ ΠΑΡΘΕΝΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΘΩΡΗΚΤΟΥ «ΑΒΕΡΩΦ»

*Καρτ ποστάλ των Βαλκανικών Πολέμων με το θρυλικό θωρηκτό "Αβέρωφ" και επάνω δεξιά την εικόνα του εθνικού ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ.

 Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Το θωρακισμένο καταδρομικό (Θ/Κ ), ακριβέστερα θωρακισμένο εύδρομο, «ΑΒΕΡΩΦ» είναι ιστορικό πλοίο της νεότερης Ελλάδας. Παρά το γεγονός ότι αναφέρεται ως θωρηκτό, είναι θωρακισμένο καταδρομικό κλάσης ΠΙΖΑ. Ήταν ακριβές αντίγραφο του παλαιότερου θωρακισμένου καταδρομικού «Pisa», που είχε ναυπηγηθεί το 1907 με βάση σχέδιο του ναυπηγού Ιωσήφ Ορλάντο.

                Το «ΑΒΕΡΩΦ» ναυπηγήθηκε την περίοδο 1908-1911 στα ναυπηγεία του Ορλάντο στο Λιβόρνο της Ιταλίας και εντάχθηκε στο Ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό. Η τότε Κυβέρνηση του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη δαπάνησε το ποσό των 23.650.000 χρυσών δραχμών για την απόκτησή του. Το ποσό των 8.000.000 χρυσών δραχμών προερχόταν από κληρονομιά του Εθνικού ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ και το υπόλοιπο ποσό των 15.650.000 χρυσών δραχμών καλύφθηκε από το Ταμείο του Εθνικού Στόλου. Είχε εκτόπισμα 10.118 τόννων, 19.000 ίππους, διέθετε πυροβόλα, ταχυβόλα και αντιαεροπορικά πολυβόλα διαφόρων τύπων, τρεις τορπιλοσωλήνες κ.ά. και ανέπτυσσε μεγίστη ταχύτητα 23 κόμβων.

Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΤΗΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΤΟ 1886

*Σχολική αίθουσα, από το "Αλφαβητάριον Μικρόν Αλφαβητάριον Μικρόν, προς εύκολον μάθησιν των παιδιών, Βιέννη, τυπογραφία Δ. Δαβιδοβίκη, 1820. 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Παιδεία, υπήρξε πάντα ο μεγάλος στόχος και μια από τις εθνικές προτεραιότητες των αλύτρωτων Ελλήνων, κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας.

                Από το λεγόμενο «Κρυφό Σχολειό» των μικρών χωριών, έως τα ονομαστά εκπαιδευτήρια των μεγάλων κέντρων του Ελληνισμού (Θεσσαλονίκη, Σμύρνη, Αδριανούπολη, Φιλιππούπολη, Ιωάννινα κ.λπ.), οι Έλληνες υπηρέτησαν την ιδέα της εκπαίδευσης με ποικίλους τρόπους, ειδικά μάλιστα από την εποχή των Τανζιμάτ, δηλαδή των εκτεταμένων μεταρρυθμίσεων, που επέβαλαν οι Μεγάλες Δυνάμεις στην Οθωμανική Αυτοκρατορία του 19^ου αιώνα. Τα Τανζιμάτ υπήρξαν η μεγάλη ελπίδα των υπόδουλων λαών, αλλά δεν απέδωσαν συνολικά, τα αναμενόμενα, κυρίως λόγω της διολίσθησης των Σουλτάνων, αλλά και του κατεστημένου της Τουρκίας προς τον αυταρχισμό.

ΜΝΗΜΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ ΤΟΥ 1974. Η ΑΔΙΚΑΙΩΤΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ

*Η απόβαση στο Πέντε Μίλι, που στην πραγματικότητα ήταν αποβίβαση, 
εξαιτίας της ανεπάρκειας της στρατιωτικής ηγεσίας

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

                Το πραξικόπημα ανατροπής του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ στις 15 Ιουλίου 1974 ήταν η αφορμή για την στρατιωτική εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο στις 20 Ιουλίου 1974.

                Επικαλούμενη το άρθρο 4 της Συνθήκης Εγγυήσεως, η Τουρκία εισέβαλε στη νήσο (Σχέδιο «Αττίλας Ι») , με σκοπό την αποκατάσταση, όπως ισχυρίζονταν , της συνταγματικής τάξης και την προστασία των Τουρκοκυπρίων. Η πρώτη φάση της Τουρκικής εισβολής στην Κύπρο έληξε στις 22 Ιουλίου 1974 με την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που προέβλεπε την άμεση κατάπαυση του πυρός και τον τερματισμό της στρατιωτικής επέμβασης στο νησί. Στις 14 Αυγούστου 1974, μετά την αποτυχία της ειρηνευτικής διάσκεψης της Γενεύης, η Τουρκία έβαλε σε εφαρμογή το Σχέδιο «Αττίλας ΙΙ». Σε διάστημα τριών ημερών, οι Τουρκικές δυνάμεις, ενισχυμένες με εκατοντάδες άρματα μάχης και με την ισχυρή υποστήριξη δυνάμεων αεροπορίας και μονάδων πυροβολικού, προέλασαν σε βάθος 40 χιλιομέτρων Δυτικά και 60 χιλιομέτρων Ανατολικά, καταλαμβάνοντας μέχρι το απόγευμα της 16ης Αυγούστου το 37% του Κυπριακού εδάφους και εκτοπίζοντας 200.000 Ελληνοκυπρίους, σχεδόν το 40% του συνολικού πληθυσμού, με τη βία από τις πατρογονικές τους εστίες, οι οποίοι αναγκάσθηκαν να καταφύγουν ως πρόσφυγες στο ελεύθερο νότιο τμήμα του νησιού.

28 Οκτωβρίου 1940... στη Γαλλία

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/836248/article/epikairothta/ellada/28-oktwvrioy-1940-sth-gallia

*Αθήνα. Διαδήλωση την 28η Οκτωβρίου 1940. Ο ελληνικός λαός έκανε δεκτή με ενθουσιασμό την απόρριψη του ιταλικού τελεσιγράφου. Ο πάνδημος ξεσηκωμός του Ελληνισμού άγγιξε ιδιαίτερα την ταλανιζόμενη γαλλική κοινωνία.

Γράφει ο κ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ν. ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ*

                Ιούνιος 1940. Περιέρχεται αρχικά στους ναζί η Βόρεια Γαλλία και στο νότιο τμήμα της, που τυπικά μένει ελεύθερο, επιβάλλεται δικτατορία από τον στρατηγό Henri- Philippe Pétain και ορίζεται πρωθυπουργός ο συνεργάτης των ναζί Pierre Laval. Η «νέα τάξη» του Αδόλφου Χίτλερ εγγίζει τα σύνορα της νοτιότερης Ευρώπης.

                Στην Ελλάδα τα γεγονότα παραπέμπουν σε σκεπτικισμό της ηγεσίας. Σε αναμονή των εξελίξεων και ενώπιον της επερχόμενης καταιγίδας, η ηγεσία της χώρας περιορίζει τις κινήσεις της ερειδόμενη στην πολιτική της ουδετερότητας. Ο πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς, όπως είναι γνωστό, ακόμη και μετά τον τορπιλισμό της «Έλλης» στο λιμάνι της Τήνου, με στρατηγική νηφαλιότητα αλλά και με την επιβαλλόμενη ετοιμότητα, τηρεί στάση αναμονής.

Η «Λευκή Βίβλος» της ιταλικής επίθεσης κατά της Ελλάδας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/835736/article/epikairothta/kosmos/h-leykh-vivlos-ths-italikhs-epi8eshs-kata-ths-elladas

*Ιταλοί στρατιώτες του αλβανικού μετώπου ανυψώνουν λευκή σημαία έτοιμοι να παραδοθούν στον Ελληνικό Στρατό. Ο Μουσολίνι δεν μπορούσε να παραδεχθεί την ήττα της επίλεκτης Μεραρχίας αλπινιστών "Τζούλια". 

Γράφει η κ. ΧΡΥΣΑ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

                Η Λευκή Βίβλος, που δημοσιεύτηκε το 1940 στα ελληνικά, τα γερμανικά και τα γαλλικά, περιλαμβάνει όλα τα διπλωματικά έγγραφα τα οποία αναφέρονται στις προθέσεις και στα σχέδια της ιταλικής κυβερνήσεως έναντι της Ελλάδος, σχέδια που άρχισαν να γίνονται σαφέστερα τον Απρίλιο του 1939, όταν κατελήφθη η Αλβανία. Ο τόμος με τα διπλωματικά έγραφα καθιερώθηκε να αποκαλείται Λευκή Βίβλος, διότι στη ράχη της γερμανικής έκδοσης υπάρχει ο τίτλος Das Weissbuch.

                Στο πρώτο μέρος της «Βίβλου» καταγράφονται οι φιλικές εκδηλώσεις των Ιταλών προς την Ελλάδα καθώς και οι διαβεβαιώσεις ότι η Ιταλία σέβεται την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας, ενώ καταγράφονται και τα γεγονότα που καλύπτουν την περίοδο που ξεκινάει από την ιταλική επίθεση κατά της Αλβανίας και καταλήγουν στην είσοδο της Ιταλίας στον πόλεμο, ήτοι από 7 Απριλίου έως 10 Ιουνίου 1940.

Ελληνοϊταλικός πόλεμος 1940, μια νίκη της ελληνικής κοινωνίας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/835733/article/epikairothta/ellada/ellhnoitalikos-polemos-1940-mia-nikh-ths-ellhnikhs-koinwnias

*Έλληνες στρατιώτες μεταφέρουν εξαρτήματα πυροβόλου όπλου στο μέτωπο 

κατά τον πόλεμο του 1940.

Γράφει ο κ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ*

                Είναι λίγες μέρες μετά την πρωτοχρονιά του 1941, στην περιοχή Κάλια του αλβανικού μετώπου. Ο πυροβολητής Πεζικού, ο Πειραιώτης Βλάσης Καρατζίκας, λαϊκό παιδί μιας εξαμελούς οικογένειας, έχει μόλις φθάσει με τον ουλαμό του στο μέτωπο, μετά από εξοντωτική πορεία ημερών, υπό άθλιες καιρικές συνθήκες. Παρά ταύτα, ο ενθουσιασμός του, που βρίσκεται εκεί είναι έκδηλος.

                Γράφει μάλιστα στο ημερολόγιό του (εκ. Ερμής): «Κατά την ώρα της βολής το κρύο μάς πειρούνιαζε έως τα κόκκαλα. Ευτυχώς που εθαιρμένετο ο σωλήν του πυροβόλου και ζεσταίναμε τα χέρια μας. Το μεγάλο κατόρθωμα του ουλαμού μας ήταν το εξής: Είχαμε μείνει με λίγα βλήματα, διότι είχον ψωφήσει τα μουλάρια, διετάχθησαν λοιπόν οι άνδρες κάπου 60, να μεταφέρουν 4 βλήματα ο καθείς στον ώμο. Ήτο πραγματικό μαρτύριο αυτό διότι με το φορτίο 13 οκ (άδες) στον ώμο έφευγαν από τη Ζέη και βάδιζαν 4 1/2 ώρες μέσα σε λάσπη έως το γόνατο και ήρχοντο που είμεθα εμείς με τα πυροβόλα. Ήρχοντο κατάκοποι, μούσκεμα στον ιδρώτα και λασπωμένοι, ήσαν πραγματικοί ήρωες, τους έβλεπα και τους ελυπόμουν, αλλά χάρις όμως σε αυτούς εδοξάσθη ο ουλαμός μας. Έλεγον δε σε μας τους πυρ/τάς “ρίχνετε καλά, παιδιά, και εμείς θα σας φέρνουμε βλήματα. Καρατζίκα σκόπευε καλά, κατάστρεφέ τους αράδα τα πυροβόλα και πολυβόλα τους”».

ΜΝΗΜΕΣ ΕΛΛΗΝΟ-ΙΤΑΛΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ: ΜΑΧΗΣ ΤΩΝ ΟΧΥΡΩΝ- ΜΑΧΗΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

 *Μεταφορά τραυματία στο βουνά της Βορείου Ηπείρου

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

                Η Ιταλία, στο πλαίσιο της εφαρμογής των επεκτατικών σχεδίων της στη Μεσόγειο, κήρυξε τον πόλεμο στην Ελλάδα στις 28 Οκτωβρίου 1940. Οι επιχειρήσεις μεταξύ των αντιπάλων έλαβαν χώρα σε δύο  επιμέρους θέατρα επιχειρήσεων, της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας, με ενδιάμεσο σύνδεσμο τον τομέα της Πίνδου. Η Ελληνοϊταλική σύγκρουση διακρίνεται σε τρεις περιόδους, στις αμυντικές επιχειρήσεις στην Ήπειρο και στη Βορειοδυτική Μακεδονία (28 Οκτωβρίου-13 Νοεμβρίου 1940), στην αντεπίθεση και προέλαση του Ελληνικού Στρατού στη Βόρειο Ήπειρο (14 Νοεμβρίου 1940-6 Ιανουαρίου 1941) και στις επιθετικές επιχειρήσεις του Β΄ Σώματος Στρατού και εαρινή επίθεση του Ιταλικού Στρατού (7 Ιανουαρίου-26 Μαρτίου 1941).

                Οι ανεπιτυχείς επιχειρήσεις της Ιταλίας για ταχεία κατάληψη της Ελλάδας προκάλεσαν την επέμβαση της Γερμανίας. Η εισβολή των Γερμανικών στρατευμάτων στο έδαφος της Ελλάδας, στις 6 Απριλίου 1941, σήμανε την έναρξη της Μάχης των Οχυρών, του τετραήμερου αγώνα στα 21 οχυρά της Γραμμής Μεταξά, κατά μήκος της Ελληνο-Βουλγαρικής Μεθορίου. Μετά τη διάσπαση της αμυντικής τοποθεσίας από τα Ελληνο- Γιουγκοσλαβικά σύνορα η Γερμανική προέλαση συνεχίσθηκε προς την Κεντρική και Δυτική Μακεδονία, Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα και περατώθηκε με την κατάληψη στις 27 Απριλίου της Αθήνας και αργότερα και της Πελοποννήσου. Στις 20 Μαΐου 1941 στη Κρήτη οι Ελληνικές Δυνάμεις μαζί με τα  Συμμαχικά στρατεύματα δέχθηκαν την επίθεση του πιο επίλεκτου στρατιωτικού σώματος του Γ΄ Ράιχ, τους αλεξιπτωτιστές. Μετά από άνισο αγώνα η Κρήτη στις 31 Μαΐου καταλήφθηκε από τα Γερμανικά στρατεύματα, παρά την άμυνα των Βρετανο- Ελληνικών στρατευμάτων και την γενναία αντίσταση του λαού της νήσου. Από την πρόσφατη έκδοση «Μνήμες Πολέμου 1897-1974, οι αγώνες του Ελληνικού Έθνους μέσα από προσωπικές μαρτυρίες», της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού, αντλούμε τις ακόλουθες μαρτυρίες:

Ας ζήσουμε στο κλίμα του 1940!!!

*Ο ηρωικός θάνατος του άγνωστου στρατιώτη στα βουνά της Πίνδου

           Στο Πολεμικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης, εκτίθεται η προσωπική συλλογή του δημοσιογράφου και βουλευτή Κώστα Γκιουλέκα με τίτλο "Έτσι Πολεμήσαμε το 1940-41". 
            Η έκθεση αποτελεί ένα ειδικό και λεπτομερές αφιέρωμα στη συμμετοχή της Ελλάδας στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο που εκκινεί από την προετοιμασία του ελληνοιταλικού πολέμου και φθάνει μέχρι και την απελευθέρωση της χώρας από τις ναζιστικές δυνάμεις κατοχής τον Οκτώβριο του 1944.