ΜΙΚΡΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ

*Ο Μικρός Ήρωας Γεράσιμος Ραφτόπουλος

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Σε καιρό πολέμου πολλά είναι αυτά που λαμβάνουν χώρα, τα οποία κάτω από κανονικές συνθήκες θα ήταν αδιανόητα.

                Συγκλονιστικές είναι οι περιπτώσεις συμμετοχής στη πρώτη γραμμή του μετώπου μαχητών μικρής ηλικίας, στην κυριολεξία ανηλίκων. Αναλύονται δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις, όπως παρακάτω:

*Ο περίφημος Γεράσιμος Ραφτόπουλος

ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ Α΄ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

                Ο Γεράσιμος Ραφτόπουλος γεννήθηκε στο Φισκάρδο της Κεφαλονιάς το 1900. Μόλις ξέσπασε ο Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος έφυγε από το νησί για τον Πειραιά με απώτερο σκοπό να υπηρετήσει την πατρίδα. Όταν λοιπόν ο 12χρονος Γεράσιμος παρουσιάσθηκε στην αρμόδια αρχή αντιμετωπίσθηκε ειρωνικά σαν παιδί και τον έδιωξαν λέγοντάς του ότι «ο πόλεμος είναι μόνο για τους άνδρες». Ο μικρός όμως Γεράσιμος δεν πτοήθηκε και μικρόσωμος καθώς ήταν κατάφερε να ανεβεί στο τραίνο και να ταξιδεύσει με τους στρατιώτες, κρυπτόμενος στα είδη στρατοπεδίας, μέχρι την Λάρισα. Εκεί παρουσιάσθηκε στον Διοικητή του 18ου Συντάγματος και ζήτησε να ενταχθεί σε Μονάδα, προκειμένου να πολεμήσει για την πατρίδα. Ο Διοικητής αρχικά γέλασε, αλλά τελικά τον πήρε ως «παιδί του Συντάγματος». Αφού ο μικρός ήθελε τόσο πολύ να πολεμήσει θα τον έβαζαν να κάνει ανώδυνες βοηθητικές εργασίες, όπως αγγελιοφόρου για μεταφορά εγγράφων ως και άλλες, που δεν θα έθεταν σε κίνδυνο τη ζωή του. Όμως ο μικρός είχε άλλα σχέδια στο μυαλό του και κυρίως να αποδείξει ότι ο ρόλος του δεν θα ήταν διακοσμητικός.

                Το βάπτισμα του πυρός το έλαβε στη μάχη της Ελασσόνας. Όλοι εντυπωσιάσθηκαν με το 12χρονο ήρωα, που πολεμούσε με θάρρος, τόλμη και αποφασιστικότητα ως έμπειρος στρατιώτης και που μάλιστα πολεμώντας, άρπαξε ως λάφυρο από τους Τούρκους ένα όπλο τύπου «Μαρτίνι». Στη συνέχεια πολέμησε στην κρίσιμη μάχη του Σαρανταπόρου. Για το θάρρος του στη μάχη αυτή ο μικρός Γεράσιμος έλαβε δώρο ένα όπλο «Manlicher-Schonauer». Στη μάχη όμως του Κιλκίς- Λαχανά, τον Ιούνιο του 1913, η τύχη δεν ήταν με το μέρος του. Ήταν μια λυσσώδης μάχη, σώμα με σώμα. Οι Μονάδες του Ελληνικού Στρατού είχαν μεγάλες απώλειες, λόγω του γυμνού και οργανωμένου με ορύγματα εδάφους της περιοχής. Η νίκη των Ελληνικών στρατευμάτων ήταν σπουδαία, αλλά το κόστος σε ανθρώπινες ζωές ήταν πολύ μεγάλο.

*Από την εφημερίδα "Πατρίς" (Σεπτέμβριος 1913)

Οι νεκροί και τραυματίες ανήλθαν σε 8828 άνδρες, μεταξύ των οποίων και πέντε νεκροί Συνταγματάρχες. Ο Γεράσιμος συνελήφθη αιχμάλωτος από τους Βουλγάρους. Δεν φοβήθηκε όμως και κυρίως δεν πτοήθηκε. Ένα βράδυ κατάφερε να σκοτώσει τρεις Βούλγαρους από το απόσπασμα φρουράς του και να δραπετεύσει. Εξαφανίσθηκε μέσα στη νύκτα και επέστρεψε στη Μονάδα του. Επιστρέφοντας βρήκε έναν τραυματισμένο εύζωνα και τον μετέφερε, σώζοντάς τον από βέβαιο θάνατο. Για την ανδρεία του προήχθη στον βαθμό του Δεκανέα την 28η Αυγούστου 1913 σε ηλικία 13 ετών. Δυστυχώς όμως κανένας δεν έμαθε τι απέγινε αργότερα, ο μικρός αυτός ήρωας.

*Ο μικρότερος δεκανέας του κόσμου Αναστάσιος Χαραλαμπόπουλος. 

Πρωτοσέλιδο της εφημερίδας "Ακρόπολις" στις 10 Δεκεμβρίου 1940

ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΟ- ΙΤΑΛΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

                Ο Αναστάσιος Χαραλαμπόπουλος είχε συγκλονίσει. Το 1940 σε ηλικία 13 ετών είχε ενταχθεί στον Ελληνικό Στρατό. Στην ιστορία του αναφέρθηκε ο Έλληνας Υφυπουργός Τύπου σε δήλωσή του στην γαλλόφωνη εφημερίδα «Messager d΄ Athenes». Η δήλωση του, που είχε τεθεί κάτω από την φωτογραφία του παιδιού, ήταν η ακόλουθη: «Ο μικρός Αναστάσιος Χαραλαμπόπουλος που έφυγε με τον πατέρα του προήχθη σε Δεκανέα δι΄ εξαιρέτους υπηρεσίας». Αλλά και άλλες εφημερίδες της εποχής εκείνης έδωσαν χώρο από το πρωτοσέλιδό τους στον μικρό Αναστάσιο Χαραλαμπόπουλο, όπως ήταν η εφημερίδα «Ακρόπολις», η οποία αναφέρθηκε στον μικρό Αναστάσιο Χαραλαμπόπουλο με τον τίτλο «Ο μικρότερος Δεκανεύς του κόσμου».

                Μέσα στο τραίνο που μετέφερε στρατιώτες, όταν στάθμευσε στην Κοζάνη, βρέθηκε ένας πιτσιρικάς ανάμεσα στις αποσκευές. Δήλωσε  ότι ήθελε να μεταβεί στο μέτωπο μαζί με τον πατέρα του, που βρισκόταν μέσα στο ίδιο τραίνο και ότι τίποτε  στον κόσμο δεν θα τον έπειθε να γυρίσει στο σπίτι του. Ο πατέρας του τον πήρε στον Λόχο του. Σύντομα ο μικρός Αναστάσιος δέχθηκε το βάπτισμα του πυρός. Πολέμησε με τους μεγάλους στην πρώτη γραμμή και παρήλασε με τα πρώτα τμήματα του Ελληνικού Στρατού, κατά την είσοδό τους στην πόλη της Κορυτσάς. Αργότερα ένα κρυολόγημα  τον υποχρέωσε να εγκαταλείψει τον Λόχο του και να διακομισθεί για ανάρρωση στα μετόπισθεν, σε ένα χάνι-ξενοδοχείο. Σύμφωνα με μαρτυρίες στο χάνι εντόπισε ύποπτες κινήσεις ενός πελάτη, που κλινόταν στο δωμάτιό του και χειριζόταν ένα παράξενο μηχάνημα. Ο υποψιασμένος Αναστάσιος ειδοποίησε τον ξενοδόχο κι αυτός με την σειρά του τη τοπική χωροφυλακή. Τελικά αποδείχθηκε ότι ο ύποπτος πελάτης ήταν Αλβανός κατάσκοπος, που έδινε πληροφορίες για τις θέσεις των Μονάδων του Ελληνικού Στρατού στην περιοχή. Για τις προσφερθείσες προς την πατρίδα υπηρεσίες του απονεμήθηκε ο βαθμός του Δεκανέα. Παρά τις προσπάθειες του Γενικού Επιτελείου Στρατού, της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού και της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού για εντοπισμό του μικρού ήρωα Αναστασίου, που σήμερα θα ήταν 88 ετών, δυστυχώς δεν ανεβρέθηκε.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

              Όταν υπήρχαν τέτοια ανήλικα Ελληνόπουλα λογικό ήταν να αγωνίζονται οι μεγαλύτεροι με θάρρος, γενναιότητα και αποφασιστικότητα στα πεδία των μαχών. Μόνο κατ΄ αυτόν τον τρόπο διπλασιάσθηκε η Ελλάδα κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους και επέτυχε παγκόσμιας ακτινοβολίας νίκη κατά της Ιταλίας, το 1940.

    Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

ΠΗΓΕΣ

1. Τριμηνιαία Εφημερίδα «Πυροβολητής» του Συνδέσμου Αποστράτων Αξιωματικών Πυροβολικού.

2. Le Messager d΄Athenes 11 Δεκεμβρίου 1940, από το βιβλίο: «Οι καμπάνες πανηγυρίζουν».