ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=605540
*Η ιστορική και κοινωνική της ταυτότητα μέσα από τον βίο και
την πολιτεία του πλήθους των πρωταγωνιστών της. Η Θεσσαλονίκη, μια πόλη κατ’ εξοχήν του εμπορίου, με ένα από
τα σημαντικότερα φυσικά λιμάνια στη Μεσόγειο, κατοικήθηκε από πολλές εθνότητες
που άφησαν απτά δείγματα της παρουσίας τους: οικήματα, μνημεία, νεκροταφεία,
ναούς και σχολεία
Χρίστος Ζαφείρης
Θεσσαλονίκη, η παρουσία
των απόντων.
Η κληρονομιά Ρωμαίων,
Μουσουλμάνων, Εβραίων,
Ντονμέδων, Φράγκων,
Αρμενίων και Σλάβων
Πρόλογος Ι.Κ. Χασιώτης.
Εκδόσεις Επίκεντρο,
2014,
σελ. 290, τιμή 19 ευρώ
«Η
ανασυγκρότηση της Θεσσαλονίκης αποδείχθηκε ότι ήταν ένα μόνο από τα τεράστια
σφάλματά του που όχι μόνον οδήγησαν στον πολιτικό του θάνατο αλλά συνέβαλαν στη
διεύρυνση του Εθνικού Σχίσματος - την πόλωση των Ελλήνων σε δύο εχθρικά
στρατόπεδα».
Τα
παραπάνω βρίσκονται στη σελίδα 349 του ογκώδους βιβλίου The Balkans 1804-1999.
Nationalism, War and the Great Powers (Granta Books, 1999) του ιστορικού και
δημοσιογράφου Μίσα Γκλένι, ο οποίος στον αγγλόφωνο Τύπο έτυχε θερμής υποδοχής.
Αυτός στον οποίο αναφέρεται είναι ο Ελευθέριος Βενιζέλος, τον οποίο
αντιμετωπίζει με εμπάθεια απαράδεκτη για ιστορικό, θεωρώντας τον αποκλειστικά
υπεύθυνο του Εθνικού Διχασμού - όχι μόνο εδώ αλλά και όπου αλλού τον αναφέρει,
χαρακτηρίζοντάς τον μάλιστα «στενόμυαλο τεχνικό της εξουσίας». Δεν είναι να
απορεί λοιπόν κανείς που υποστηρίζει πως από τις χώρες που συμμετείχαν στους
Βαλκανικούς Πολέμους η Ελλάδα είχε τις μικρότερες απώλειες και τα μεγαλύτερα
κέρδη (σε αντίθεση με τους «ατυχείς» Βουλγάρους). Δεν χρειάζονται «πατριωτικά»
γυαλιά για να δει κανείς πόσο στενόμυαλος (επιεικώς) θα πρέπει να είναι ακριβώς
εκείνος ο οποίος χαρακτηρίζει «στενόμυαλο τεχνικό της εξουσίας» κάποιον που για
να ανασυγκροτήσει τη Θεσσαλονίκη και να της δώσει χαρακτηριστικά πόλης κάλεσε
να την ανασχεδιάσει μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 1917 έναν από τους
κορυφαίους αρχιτέκτονες-πολεοδόμους του 20ού αιώνα: τον Ερνέστ Εμπράρ.
