*Ένα χρονικό πόνου και οδύνης
*Ανήκουστα μαρτύρια του Ελληνισμού
*Το υπόμνημα των Σαραντακκλησιωτών
Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
Παράλληλα δράματα, με ανείπωτες συμφορές, έζησαν στα ανταριασμένα
χρόνια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 1914-1918, οι Έλληνες της Ανατολικής και της
Δυτικής Θράκης. Και αυτά ενώ είχε ολοκληρωθεί ο διωγμός των Ελλήνων της Βόρειας
Θράκης (Ανατολική Ρωμυλία) λίγα χρόνια
νωρίτερα. Δραματικές στιγμές πόνου, άρχισαν να ζουν οι Έλληνες της Ανατολικής
και της Δυτικής Θράκης από το καλοκαίρι του 1913, όταν ακριβώς η Ελλάδα βγήκε
νικήτρια από τους Βαλκανικούς Πολέμους, αλλά η άδικη συνθήκη του Βουκουρεστίου παραχώρησε
τη Δυτική Θράκη στην ηττημένη Βουλγαρία και η Ευρώπη έκλεινε τα μάτια στην εγκληματική
δράση των Νεοτούρκων στην Ανατολική Θράκη, οι οποίοι έβαζαν μπροστά τα σχέδια
των αδικαίωτων μεγάλων γενοκτονιών.
Κατάμαυρες είναι οι σελίδες της
νεώτερης ιστορίας των Θρακών, οι οποίες γράφτηκαν στα χρόνια 1914-1918, με αίμα
και δάκρυ, όταν οι ανελέητοι διωγμοί των Νεοτούρκων εναντίον του Ελληνισμού της
Ανατολικής Θράκης, έμειναν στη συλλογική
εθνική μνήμη με την ονομασία «Μαύρο Πάσχα» των Θρακών, γιατί όταν εντάθηκαν οι
διωγμοί, ο Χριστιανισμός γιόρταζε το Πάσχα στις 6 Απριλίου. Έτσι σημειολογικά
οι διωγμοί εκείνοι έμειναν στην ιστορία με την ονομασία αυτή. Εκείνοι οι
διωγμοί κατά των Χριστιανών που ζούσαν στην Ανατολική Θράκη, στη Μικρά Ασία και
τον Πόντο, οδήγησαν στη συνέχεια στις φοβερές γενοκτονίες των Ποντίων, των
Αρμενίων και των Ασσυρίων από την Τουρκία, και δεν δικαιώθηκαν ποτέ.
Όπως αναφέρουν διάφοροι ιστορικοί, αλλά επισημαίνεται και στα διπλωματικά έγγραφα, οι διωγμοί των ετών 1914-1918, ήταν συνέχεια ενός σχεδίου, που είχε εξυφανθεί από το 1913 και αποσκοπούσε στην εξόντωση του Ελληνισμού, ο οποίος ζούσε στην Τουρκία. Κοινή διαπίστωση όλων είναι ότι η επανάσταση των Νεοτούρκων το 1908 δεν αποσκοπούσε απλώς στην έκπτωση ενός σουλτάνου και στην εγκαθίδρυση συνταγματικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Γιατί στην πράξη, παρά την επιβολή νέου συντάγματος με διακηρυγμένη ισονομία και ισοπολιτεία για τις εθνικές μειονότητες, δεν άλλαξε καθόλου η φιλοσοφία και οι μέθοδοι διοίκησης του βαθέος τουρκικού κράτους. Ουσιαστικά οι Νεότουρκοι προχώρησαν στην επανάσταση του 1908 για να προλάβουν επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων για μεταρρυθμίσεις. Οι Νεότουρκοι ήθελαν να εφαρμόσουν το δικό τους πρόγραμμα, βάσει του οποίου η Οθωμανική Αυτοκρατορία έπρεπε να μετατραπεί από κράτος εθνοτήτων σε εθνικό κράτος, ενιαίο και συμπαγές. Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι άφησαν προς στιγμή να γίνει πιστευτό ότι η ήττα της Τουρκίας αποσόβησε τον κίνδυνο αφανισμού των εθνοτήτων. Αυτή η ελπίδα όμως αποδείχθηκε μάταιη. Η εξέλιξη των γεγονότων ευνόησε τους σχεδιασμούς του γερμανόφιλου Νεότουρκου Ταλαάτ Πασά, που κατόρθωσε να ανακαταλάβει την Αδριανούπολη από τους Βουλγάρους, γεγονός που του επέφερε αίγλη μέσα στην Τουρκία και του επέτρεψε να επαναφέρει τα μύχια σχέδιά του για εξόντωση των εθνοτήτων. Με πρώτο στόχο να γίνει η Θράκη καθαρώς μουσουλμανική με το πρόσχημα της ασφάλειας της Κωνσταντινούπολης.
