Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
Ο ΙΘ' αιώνας, είναι αιώνας αντιφάσεων στη Θράκη, καθώς η Τουρκία πιεζόμενη από τις μεγάλες Δυνάμεις της εποχής επιχειρεί να εφαμόσει μεταρρυθμίσεις και εκσυγχρονισμούς, τα γνωστά με την ονομασία Τανζιμάτ, ενώ σε τοπικό επίπεδο οι μπέηδες και οι αγάδες περιφρονούν τα νέα μέτρα και εξακολουθούν να συμπεριφέρονται απάνθρωπα σαν δυνάστες.
Είναι θα μπορούσα να πω, αυτή η "μικροϊστορία" της Θράκης, η οποία εμπλουτίζει την μεγάλη Ιστορία με λεπτομέρειες και περιστατικά, χωρίς να αμβλύνει τις διαπιστώσεις της, να διαστρεβλώνει τα συμπεράσματά της, να «σουλουπώνει» τις ετυμηγορίες της και να στηρίζει την εθνική μνήμη, του κόσμου αλλά και τους μικρόκοσμού της, που ζει στο πετσί του κάθε άγρια καθημερινότητα, όταν η Ιστορία γεννοβολάει εξελίξεις.
Ποια ήταν αυτή η άγρια καθημερινότητα; Την περιγράφει λιτά και άκρως παραστατικά, ένα γράμμα των Ελλήνων κατοίκων της Αίνου προς τον υπουργό Εξωτερικών Πέτρο Δεληγιάννη, με ημερομηνία 14 Απριλίου 1868[1].
