*Και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, είχε εκδώσει Μαύρη Βίβλο για τους διωγμούς και τα μαρτύρια του Ελληνισμού κατά τα έτη 1914-1918
*Ανέκδοτα στοιχεία για τους διωγμούς
των Ελλήνων της Ανατολικής
Θράκης
Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
Τα πάθη των Θρακών, δεν έχουν τελειωμό. Σε όλες
τις περιόδους της Ιστορίας αντιμετώπισαν διωγμούς, καταστροφές, δηώσεις, αίμα
και φονικό. Ακόμα και όταν άρχισε να ανατέλλει ο ήλιος της ελευθερίας πολλοί εκτοπισμένοι
Θράκες μάζευαν τα κουρέλια τους και προσπαθούσαν να βρουν τρόπο να γυρίσουν στα
χωριά τους. Πώς όμως θα γύριζαν; Αφού δεν θα εύρισκαν ούτε τα σπίτια τους να
μείνουν, όταν τα ζώα τους να καλλιεργήσουν τη γη;
Η ελληνική κυβέρνηση αντιμετώπιζε το πιεστικό πρόβλημα να μπορεί να αποδείξει ότι τα εδάφη που διεκδικεί στη Δυτική και την Ανατολική Θράκη είχαν ελληνικό πληθυσμό και δεν υπερτερούσαν Βούλγαροι και Τούρκοι. Μα, είχαν έρθει δίσεκτοι καιροί και οι δυο γειτονικοί λαοί είχαν φροντίσει να εκδιώξουν με κάθε τρόπο το ελληνικό στοιχείο για να διεκδικούν αυτές τις περιοχές, αν και η λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου τις βρήκε να είναι με την πλευρά των ηττημένων. Παρ’ όλα αυτά σήκωναν κεφάλι και διεκδικούσαν….
Νωρίτερα από το Δεκέμβριο του 1919, την ελληνική κυβέρνηση είχε αρχίσει να απασχολεί το ζήτημα της παλιννόστησης των Θρακών, εν όψει της απελευθέρωσης της Θράκης, ως συνέπεια των εξελίξεων του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η εκτόπιση των Ανατολικοθρακιωτών από τους Νεότουρκους, που θα μας απασχολήσει εδώ, είχε αρχίσει δειλά- δειλά από το 1912- 1913 με αφορμή τους Βαλκανικούς Πολέμους και εντάθηκε με χαρακτηριστικά απόλυτης εθνοκάθαρσης και στοιχεία ακόμα και γενοκτονικά από το 1914, με συμβολική ημερομηνία την 6η Απριλίου, που συνέπιπτε με τον εορτασμό του Πάσχα, εκείνη τη χρονιά. Έκτοτε οι Θράκες τιμούν τα θύματα εκείνων των φοβερών διωγμών με τη συμβολική ονομασία «Το Μαύρο Πάσχα των Θρακών». Τότε, πολλοί Θράκες εκτοπίσθηκαν σε άλλα μέρη της Ελλάδας και όχι μόνο. Όταν όμως άρχισε να γλυκοχαράζει η ελπίδα της απελευθέρωσης, όλοι οι εκτοπισμένου εκδήλωσαν ενδιαφέρον να επιστρέψουν στις πατρίδες τους, στη γη των πατέρων τους. Το βασικότερο πρόβλημα, ήταν να βρεθούν σπίτια να στεγάσουν τους παλιννοστούντες, γιατί τα σπίτια τους είχαν καταληφθεί από Μουσουλμάνους πρόσφυγες, αλλά και εντόπιους Τούρκους. Αλλά και να τους δοθούν ζώα και άλλα εφόδια για τις καλλιέργειές τους, ώστε να μην υπάρξει επιπλέον επισιτιστικό πρόβλημα.
