Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Ανατολική Θράκη. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Ανατολική Θράκη. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Παρασκευή 14 Μαρτίου 2025

Και άλλο αποκαλυπτικό έγγραφο για τη συμπεριφορά του Τουρκικού όχλου κατά την εκδίωξη των Ελλήνων από την Ανατολική Θράκη

*Η περιγραφή επιθέσεων κατά τρένων και σιδηροδρομικών σταθμών




Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 


Η ιστορική έρευνα συνήθως είναι ανεξάντλητη και πολύ συχνά φέρνει στο φως πάντα νέα στοιχεία, που πλουτίζουν τις δέλτους της, αλλά και την δική μας γνώση. Η περιπέτεια που έζησε η Ανατολική Θράκη το 1922, όταν παραδόθηκε αμαχητί στους Τούρκους από τις Μεγάλες Δυνάμεις της Αντάντ, είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Διότι η περίπτωση αυτής της ιστορικής περιοχής του Ελληνισμού δεν μελετήθηκε εξαντλητικά από τους ιστορικούς.

Έσχατο παράδειγμα η δημοσιοποίηση αναφορών των μεγάλων στρατιωτικών σχηματισμών, που έδρευαν τότε στην Ανατολική Θράκη και διατάχτηκαν να περάσουν δυτικά του ποταμού Έβρου, δηλαδή στη Δυτική Θράκη. Οι αναφορές αυτές αποτελούν σημαντικά αυθεντικά ντοκουμέντα.

Ντοκουμέντα με μεγάλο ενδιαφέρον, αποτελούν και τα δημοσιογραφικά κείμενα αν και ενίοτε μπορούν να εντοπισθούν υπερβολές για λόγους εντυπωσιασμού ή αποκρύψεις πτυχών των γεγονότων για λόγους πολιτικούς ή άλλους. Ντοκουμέντα μπορούν να χαρακτηρισθούν και ορισμένα λογοτεχνικά κείμενα που περιγράφουν την ατμόσφαιρα κάποιας εποχής, αλλά και εκεί μπορούν να εντοπισθούν ανακρίβειες και υποκειμενισμοί. Τα υπηρεσιακά έγγραφα και ιδίως τα στρατιωτικά συνήθως αποτελούν αυθεντικότερες πηγές. Οι αξιωματικοί που τα υπογράφουν οφείλουν να είναι ακριβείς κατά το δυνατόν, τόσο γιατί έχουν καθήκον, όσο και γιατί οι αναφορές τους αποτελούν και αυτές στοιχεία της περαιτέρω προαγωγής. Πόσο μάλιστα όταν, πρόκειται για αναφορές που σχετίζονται με κρίσιμα γεγονότα…

        Η συνεχής έρευνα λοιπόν, έχει τώρα να παρουσιάσει κάποιες δραματικές πτυχές του Ελληνισμού, όταν το 1922 εκδιώχθηκε βίαια από την Ανατολική Θράκη, όπου ήταν ριζωμένος από χιλιάδες χρόνια. Στις 23 Φεβρουαρίου η ιστοσελίδα αυτή δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «Λεπτομερειακή περιγραφή εγκλημάτων του Τουρκικού όχλου κατά των διωγμένων Ελλήνων, τον Οκτώβριο του 1922, στην Ανατολική Θράκη». Νέα έρευνα αποκαλύπτει ένα επί πλέον έγγραφο προερχόμενο από το ΙΙΙ Επιτελικό Γραφείο της Στρατιάς Θράκης. Το έγγραφο αυτό αναφέρεται σε επιθέσεις Τούρκων ατάκτων κατά των συγκοινωνιών, σιδηροδρομικών σταθμών κ.λπ. από τις αρχές Σεπτεμβρίου μέχρι 14 Νοεμβρίου 1922. Από την ανάγνωση της έκθεσης αυτής προκύπτει ότι σε ορισμένες επιθέσεις, συνέπρατταν και Βούλγαροι κομιτατζήδες.

        Η έκθεση αυτή, που συντάχθηκε στις 17 Νοεμβρίου 1922, προφανώς στην Αλεξανδρούπολη, όπου είχε εγκατασταθεί η Στρατιά Θράκης, με διοικητή τον υποστράτηγο Κωνσταντίνο Νίδερ, βρίσκεται σήμερα στο Ιστορικό και Διπλωματικό Αρχείο του υπουργείου Εξωτερικών. 

*Εικόνα της βίαιης εκκένωσης της Ανατολικής Θράκης

        Το πλήρες περιεχόμενό της, άγνωστο μέχρι σήμερα, είναι το ακόλουθο:  

 

ΣΤΡΑΤΙΑ ΘΡΑΚΗΣ

ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΝ

ΓΡΑΦΕΙΟΝ ΙΙΙον           

Ε Κ Θ Ε Σ Ι Σ

Των γενομένων υπό Τούρκων ατάκτων προσβολών κατά συγκοινωνιών, σιδ/κών συρμών κ.λπ. από αρχών Σ/βρίου μέχρι 14 Ν/βρίου ε.έ.

-----

9ην Σεπτεμβρίου. Επιβατική αμαξοστοιχία Αδριανουπόλεως – Δεδέαγατς επυροβολήθη  παρά 200μελούς συμμορίας μεταξύ Σουφλίου και σιδ/κού σταθμού Μπιντικλί (χιλ. 59, σ.σ. πρόκειται για το σημερινό Τυχερό). Ετραυματίσθησαν 7 πολίται, 1 στρατιώτης. Εις χιλ. 59.500 ανευρέθησαν δύο βόμβαι τοποθετημέναι επί σιδηροδρομικής γραμμής και παραπλεύρως χειροβομβίδες και Τουρκικαί εφημερίδες.

*Αναχώρηση στρατού και λαού από το Αλπουλού Ανατολικής Θράκης

9ην Σεπτεμβρίου. Νύκτα 20 συμμορίται επετέθησαν καθ’ ημετέρου φυλακίου  σιδ/κής γραμμής Αν. Καρίκιοϊ μεταξύ Κούλελη και Αλπουλού. Εφονεύθη είς των συμμοριτών (καταγόμενος εκ Χαριουπόλεως) ετραυματίσθη ελαφρώς είς στρατιώτης.

10ην Σεπτεμβρίου. 11ην ώραν άμαξα  ταχυδρομική Ανακτορίου - Μηδείας συνοδευομένη υπό 7 χωρικών, 4 οπλιτών υπέστη αιφνιδιαστικήν επίθεσιν ενεδρευόντων κομιτατζήδων Αν. Ανηλίου. Εις βοήθειαν προσέτρεξαν φυλάκιον Ανηλίου και Αστυνομική δύναμις  Σουλτάν Μπακτσέ. Αποτέλεσμα αιφνιδιασμού φόνος ενός χωροφύλακος, τραυματισμός δύο και εξαφάνισις τετάρτου και ενός διόπου. Δύναμις επιτεθέντων 35 ένοπλοι ομοιομόρφων ενδεδυμένοι., οίτινες μετά επίθεσιν κατηυθύνθησαν προς όγκον Στράγγα Βαλκά.

16ην Σεπτεμβρίου. Άγνωστοι επυροβόλησαν δια κυνηγετικού όπλου σκοπόν μας παρά χιλ. 12.200 σιδ/κής γραμμής Δεδέαγατς - Αδριανουπόλεως άνευ αποτελέσματος. Αντιπυροβοληθέντες ετράπησαν εις φυγήν.

20ην Σεπτεμβρίου. Απόσπασμα 61ου Συντάγματος συνεπλάκη προς τετραμελή συμμορίαν περί το χωρίον  Μπουρουνσούζ (10 χιλ. Β. του Παυλίκοϊ). Αποτέλεσμα φόνος δύο , σύλληψις αρχηγού και ενός συμμορίτου εισέτι. Είς των συλληφθέντων απέθανεν είτα εκ των τραυμάτων του.

22αν Σεπτεμβρίου. Συμμορία 50 ανδρών ενεδρεύουσα 4 περίπου χιλιόμετρα Β.Α. Σουλτάν Μπαξέ (Μηδείας) επετέθη  κατά αμάξης εφ΄ ής επέβαινον δύο στρατιώται. Ετραυμάτισε τον ένα και εφόνευσε δύο Οθωμανούς και ένα Έλληνα.

*Έφευγαν όπως- όπως!!!

29ην Σεπτεμβρίου. Δεκαμελής περίπου ομάς κομιτατζήδων επετέθη κατά ημετέρου φυλακίου σιδ/κής γραμμής 5 χιλ. Ανατ. Κίρκα. Μετά συμπλοκήν μιας περίπου ώρας ομάς απεσύρθη. Ετραυματίσθη είς στρατιώτης. Κάτοικοι χωρίου Καρά Καγιά απουσίαζον άπαντες κατά συμπλοκήν. Μετά μεσονύκτιον 29ης εικοσαμελής συμμορία Κομιτατζήδων επεδόθη εις υπονόμευσιν γραμμής και τραβερσών παρά γέφυραν  5 χιλ. Αν. σταθμούς Κίρκα. Σκοπός φυλακίου γεφύρας αντιληφθείς κρότον σκαπάνης έσπευσεν προς τα εκεί, οπόθεν πυροβοληθείς αντεπυροβόλησε.

30ην Σεπτεμβρίου. Νύκτα ημέτερον φυλάκιον σιδ/κής γραμμής 6 χιλ Ν.Α. Ποροΐων συνεπλάκη προς τριμελή συμμορίαν. Αποτέλεσμα τραυματισμός συμμορίτου.

3ην Οκτωβρίου. Οθωμανοί επετέθησαν κατά Ελλήνων  προσφύγων και απεπειράθησαν να καταστρέψωσι ξυλίνην γέφυραν παρά χωρίον Δογατζέ (Β. Σιδ/κής Γραμμής).

2αν ώραν φυλάκιον σιδ/κής γραμμής μεταξύ Αλπουλού και Παυλίκιοϊ επυροβολήθη παρ’ αγνώστων, οίτινες αντιπυροβοληθέντες ετράπησαν εις φυγήν.

5ην Οκτωβρίου. Κάτοικοι χωρίου Τσερκέζ Μουσελίμ (10 χιλ. Β. Χαιρεπόλεως) προσέβαλον κινουμένους πρόσφυγας φονεύσαντες τινάς εξ αυτών.

6ην Οκτωβρίου. Εις Μακράν Γέφυραν αφίκετο αστυνομικός σταθμάρχης Τσερκέζ Μουσελίμ μετά δύο χωροφυλάκων άπαντες τραυματισμένοι παρά κατοίκων Οθωμανών, απελευθερωθέντες παρ’ αδειούχων στρατιωτών,

7ην Οκτωβρίου. Φάλαγξ αυτοκινήτων μεταβαίνουσα εκ 40 Εκκλησιών εις Βιζύην επυροβολήθη παρά χωρίον Πυργιαλί υπό κατοίκων άνω χωρίου.

11ην Οκτωβρίου, 11ην ώραν ομάς ενόπλων επιχειρήσασα εισέλθη χωρίον  Σκοπόν συνεπλάκη μετά εκεί Αστυνομικού σταθμού. Απώλεια αυτής είς νεκρός, δύο τραυματίαι και 4 αιχμάλωτοι.

12ην Οκτωβρίου. Εξαμελής ομάς επετέθη κατά του υπ΄ αριθμ. 30 φυλακίου σιδ/κης γραμμής μεταξύ Κίρκα και Μπόντιμα.

*Ο φοβερός Οκτώβριος του 1922, στην Ανατολική Θράκη

13ην Οκτωβρίου. 5ην ώραν ομάς διακοσίων περίπου ατάκτων επετέθη κατά του φυλακίου σιδ/κης γραμμής  παρά το 236 χιλ. Δυτ. Μάνδρας. Αποσταλείσα ενίσχυσις εβλήθη εκ του  χωρίου Κατράτζας.

23ην Οκτωβρίου. Περί 20ην ώραν άγνωστοι ένοπλοι επετέθησαν κατά ανδρών 37ου φυλακίου 307 σιδ/κής γραμμής. Επηκολούθησε συμπλοκή άνευ αποτελέσματος.

Δέκα άγνωστοι επετέθησαν κατά φυλακίου σήραγγος σιδ. γραμμής 4 χιλ. Δυτ. Μπουκίων αποκρουσθέντες.

2αν Νοεμβρίου. Ημέτερα φυλάκια υπ΄ αρ. 37 και 38 από Κιρκά προς Ποταμόν προσεβλήθησαν υπό 50μελούς συμμορίας ώραν 22αν  ως και σοδ/κον σταθμόν Κιρκά. Διερχομένη αμαξοστοιχία προσεβλήθη φονευθέντος ενός πρόσφυγος και τραυματισθέντων επτά.

15ην Νοεμβρίου 24ην ώραν βόμβα εκραγείσα  επί σιδ/κής γραμμής 2 χιλ. Βορ. Φερρών κατέστρεψε  ράβδους επί μήκους τριών μέτρων ανορυχθείσης τάφρου βάθους ενός μέτρου.

Εν Στρατηγείω τη 17η Νοεμβρίου 1922

Το

ΙΙΙον Γραφείον Στρατιάς

(Υπογραφή δυσανάγνωστη)

*Το τέλος του ιστορικού εγγράφου της Στρατιάς Θράκης

        Συμπέρασμα: Βασικά το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο της Θράκης, αλλά και όλοι οι άλλοι θεσμικοί φορείς της περιοχής, οφείλουν να ενθαρρύνουν και ειδικά μέσω των νέων επιστημόνων και ιστορικών, την συνεχή, εντατική και εις βάθος έρευνα της ιστορίας της ενιαίας Θράκης και την διάχυση αυτών των εργασιών σε σχολεία, μουσεία και συλλόγους, αλλά και στις βιβλιοθήκες των σπιτιών. Η ιστορία της Θράκης, στο παρελθόν δεν αξιοποιήθηκε όπως έπρεπε από την εθνική ιστοριογραφία, τώρα πρέπει να σπάσει τα κελύφη, που την κρατούσαν αγνοημένη και να γίνει κοινό κτήμα.

 

Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Κυριακή 2 Μαρτίου 2025

Η ΧΙΙ Μεραρχία για τον διωγμό των Ελλήνων της Ανατολικής Θράκης. «…ίνα διασώσωσιν την ζωήν και την τιμήν των»!!!

*Η μνημειώδης έκθεση της ΧΙΙ Μεραρχίας 



*Μακρές οδοιπορίες, γυμνοί και νήστεις

*Η τρομερή Οδύσσεια της Ανατολ. Θράκης 

*Η αγαπημένη Μεραρχία των Θρακών  

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης  

 

 

               H ιστορική XII Μεραρχία, που υφίσταται και σήμερα με την ονομασία ΧΙΙ Μηχανοκίνητη Μεραρχία Πεζικού «Έβρου» και εδρεύει στην Αλεξανδρούπολη, είναι ο μεγάλος στρατιωτικός σχηματισμός, που από το 1920 και μετά, συνδέθηκε με ακατάλυτους δεσμούς με τη Θράκη και το λαό της, τόσο σε καιρούς πολέμου, όσο και σε καιρούς της ειρήνης.

          Το Μάιο του 1920, αρχίζει η μεγάλη αγάπη και η σύνδεση της ΧΙΙ Μεραρχίας με τη Θράκη. Η Μεραρχία αυτή που προϋπήρχε από το 1913, συμμετείχε στην της Δυτικής Θράκης, μετά από σκλαβιά περίπου 550 ετών.

            Τον Ιούνιο του 1920 η Μεραρχία μεταφέρθηκε στη Μικρά Ασία και πήρε μέρος σε επιχειρήσεις εναντίον Τούρκων ατάκτων. Τον επόμενο μήνα μεταφέρθηκε στην Θράκη. Από τις 23 Απριλίου 1920 είχε πλέον έδρα την Ξάνθη με διοικητή τον υποστράτηγο Κωνσταντίνο Μαζαράκη- Αινιάν και συμμετείχε μαζί με άλλες μονάδες του ελληνικού στρατού στην απελευθέρωση της Ανατολικής Θράκης. Τότε- μήνας Ιούλιος- ήταν που εισήλθε θριαμβευτικά στην Αδριανούπολη ο Ελληνικός στρατός και ο βασιλεύς των Ελλήνων Αλέξανδρος. Αμέσως μετά την απελευθέρωση άρχισαν να στατεύονται και οι Θράκες. Η ΧΙΙ Μεραρχία είχε επανδρωθεί κυρίως με Θράκες οπλίτες.

          Γρήγορα όμως, ως ετοιμοπόλεμη επαναφέρθηκε στη Μικρά Ασία και πήρε μέρος  σε πολλές μάχες, φθάνοντας έως τον ποταμό Σαγγάριο. Το Μάιο του 1921 (από 29 Μαΐου έως τις 10 Ιουλίου 1921) η Μεραρχία είχε διοικητή τον πρίγκιπα Ανδρέα, παππού του σημερινού βασιλιά της Αγγλίας Κάρολου.

Μετά την άδοξη εγκατάλειψη της Μικράς Ασίας, η ΧΙΙ Μεραρχία διασπάσθηκε και ένα τμήμα της έφθασε στην Ανατολική Θράκη και κυρίως στις περιοχές της Χαιρέπολης (Χαϋράμπολου σήμερα) και της Τυρολόης (Τσορλού σήμερα). Από εκεί, έφτασε στις Φέρες όπου ανασυγκροτήθηκε και παρέμεινε εκεί μέχρι της υπογραφής της συνθήκης Ειρήνης, το 1923. Στη συνέχεια ανέλαβε τον τομέα προκάλυψης στη ζώνη του Διδυμοτείχου. Αργότερα και μέχρι το έτος 1940, αλλά και μέχρι σήμερα η ΧΙΙ Μεραρχία παρέμεινε στη Θράκη.

Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2025

Λεπτομερειακή περιγραφή εγκλημάτων του Τουρκικού όχλου κατά των διωγμένων Ελλήνων, τον Οκτώβριο του 1922, στην Ανατολική Θράκη

*Η έκθεση της III Μεραρχίας με τα συγκλονιστικά ντοκουμέντα



*Ντοκουμέντο της ΙΙΙ Μεραρχίας 

*Το σύνθημα «γιάγμα, κεσίμ γιασίμ».

*Ακατάσχετη λεηλασία σε ελληνικά σπίτια




Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



Η III Μεραρχία, που τον φοβερό Οκτώβριο του 1922 βρέθηκε στην Ανατολική Θράκη, εκτός από την καταπληκτική σε αφήγηση λεπτομερειακή περιγραφή των τραγικών γεγονότων  της εκκένωσης, από τον Μέραρχο Βλάση Τσιρογιάννη (Βλέπε σχετικά στο https://sitalkisking.blogspot.com/2025/02/blog-post_16.html) έχει αφήσει ως ιστορική παρακαταθήκη και ένα άλλο ντοκουμέντο μεγάλης αξίας.

Πρόκειται για μια αναλυτική περιγραφή των εγκλημάτων, που πραγματοποίησε ο τουρκικός όχλος εις βάρος των Ελλήνων, οι οποίοι είτε με τα βοϊδάμαξα είτε με τα πόδια προσπαθούσαν να περάσουν τον ποταμό Έβρο, για να βρεθούν διωγμένοι στην ελεύθερη Ελλάδα.

Είναι γνωστό με τη συνθήκη των Μουδανιών, που λειτούργησε ως ταφόπετρα της Μεγάλης Ιδέας, αποφασίσθηκε οι στρατοί Ελλάδας και Τουρκίας να μην βρεθούν αντιμέτωποι στην Ανατολικής Θράκη, για να μην επαναληφθούν οι συγκρούσεις. Για το λόγο αυτό αναπτύχθηκαν συμμαχικές στρατιωτικές δυνάμεις για λόγους τάξης και ασφάλειας. Όμως καμία τάξη δεν υπήρξε και καμία ασφάλεια. Άλλωστε όλοι οι παράγοντες στρατιωτικοί και πολιτικοί αντιλαμβάνονταν ότι οι δυνάμεις αυτές δεν ήταν επαρκείς ούτε ικανές να εξασφαλίσουν την ευταξία στη διαδικασία της εκκένωσης. Γιατί οι σύμμαχοί στρατηγοί στα Μουδανιά, θέλοντας να παραδώσουν περιοχή αυτή στον Μουσταφά Κεμάλ, δεν υπολόγισαν έναν άγνωστο γι’ αυτούς παράγοντα, τον Τουρκικό όχλο!!!

Είναι γνωστό, ότι οι Τούρκοι μεταβάλλονται πολύ γρήγορα από φιλήσυχοι πολίτες σε επιθετική μάζα με αρπακτικά και δολοφονικά ένστικτα. Και αυτό φάνηκε από την πρώτη μέρα της εκκένωσης, όταν από τα χωριά από τα οποία περνούσαν οι φάλαγγες των άτυχων προσφύγων ξεπρόβαλλαν αγριεμένοι Τούρκοι, για να αρπάξουν ότι βρουν, να ατιμάσουν και αν χρειαστεί να σκοτώσουν. Ιστορικά την τάση αυτή των Τούρκων έχει απεικονίσει ένα σύνθημα τριών λέξεων που χρησιμοποιήθηκε στα χρόνια των διωγμών κατά των Ελλήνων. «Γιάγμα, γιασίμ, κεσίμ». (Yagma, kesim, yasim). Η τρομακτική αυτή φράση στα χείλη του όχλου σήμαινε «Λεηλασία, σφαγή, καταστροφή».  Ένα εφιαλτικό σύνθημα, που πήγαζε θα έλεγε κανείς από τα σπλάχνα τους, από τα βάθη του DNA τους, όταν διαμορφώνονταν οι κατάλληλες συνθήκες.

Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2025

Ανατολική Θράκη: Έφυγαν με φοβερή βροχή… «άλλαι δε γεννώσι καθ’ οδόν». Σε μια νύχτα υπό βροχή γέννησαν έξι γυναίκες στην Τυρολόη!!!


* Η κεφαλίδα της συγκλονιστικής έκθεσης του Μέραρχου Βλάση Τσιρογιάννη


 

* Η συγκλονιστική έκθεση Τσιρογιάννη

*Δάκρυσε και ο Νάνσεν στην Θράκη

*Γεννούσαν στο ύπαιθρο υπό βροχή

 



 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



               Ο Βλάσης Τσιρογιάννης, υπήρξε ένας εξαίρετος αξιωματικός, που πολέμησε  για να μεγαλώσει η Ελλάδα. Αλλά με πόνο ψυχής έζησε τον Οκτώβριο του 1922 και τα γεγονότα, που συρρίκνωσαν την Ελλάδα, με την ουσιαστική παράδοση της Ανατολικής Θράκης στους Τούρκους, που δεν πολέμησαν για να την πάρουν. Παράδοση, που ανέλαβαν και διεκπεραίωσαν οι Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής.

               Ο Τσιρογιάννης, που γεννήθηκε στην Αμφιλοχία το 1872, κατατάχθηκε αρχικά ως εθελοντής στον Ελληνικό Στρατό και πήρε μέρος στον ατυχή Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897. Φοίτησε σε στρατιωτικές σχολές και το 1904 πήγε στη Μακεδονία όπου έδρασε στην περιοχή της Στρώμνιτσας με το ψευδώνυμο Ντάλης.

               Πολέμησε στους Βαλκανικούς Πολέμους ως ταγματάρχης, ενώ στην Μικρασιατική Εκστρατεία ήταν διοικητής μεικτού αποσπάσματος στην κατάληψη της Κιουτάχειας, Ως αρχηγός Πεζικού της ΙΧ Μεραρχίας πολέμησε στα Σαγγάριο και στη συνέχεια απομακρύνθηκε από το Στράτευμα για λόγους πολιτικούς. Επανήλθε το 1922 όταν οι συνταγματάρχες Πλαστήρας και Γονατάς ανέτρεψαν την κυβέρνηση της Αθήνας και τοποθετήθηκε ως διοικητής της ΙΙΙ Μεραρχίας Πεζικού στη Θράκη. Πέθανε το 1928.

               Όταν όλα είχαν τελειώσει στη Δυτική Θράκη και το Στράτευμα μαζί με τους Έλληνες της Ανατολικής Θράκης, είχαν περάσει δυτικά του Έβρου, οι διοικητές των μεγάλων στρατιωτικών σχηματισμών συνέταξαν εκθέσεις για την τραγωδία της εκδίωξης του Ελληνισμού από εκείνο το κομμάτι που σήμερα στους χάρτες το ονομάζουν Ευρωπαϊκή Τουρκία!!! «Ευρωπαϊκή»…

               Ο Τσιρογιάννης, υπέβαλε στο Β’  Σώμα Στρατού με ημερομηνία 20 Νοεμβρίου έκθεση για τις θυσίες και τα δεινοπαθήματα των Θρακών, που διώχτηκαν από τις πατρίδες τους.

               Η έκθεση αυτή ίσως είναι, από καλύτερα κείμενα που έχουν γραφεί για την απώλεια της Ανατολικής Θράκης. Με ακριβείς περιγραφές για τα επιμέρους γεγονότα, με συγκινητική προσέγγιση στα βάσανα του κόσμου αποτελεί ένα μνημειώδες ντοκουμέντο, αυθεντικό, αλλά και σπαρακτικό. Φυλάσσεται στο Ιστορικό και Διπλωματικό Αρχείο του υπουργείου Εξωτερικών και θα ήταν ευχής έργο να παραχωρηθούν αντίγραφά του σε όλα τα Μουσεία που λειτουργούν στη Θράκη, ώστε να εκτίθεται καδραρισμένο στους επισκέπτες.

               Ο εμπειροπόλεμος Μέραρχος Βλάσης Τσιρογιάννης, με βλέμμα διεισδυτικό, περιγράφει με λεπτομέρειες τα τραγικά γεγονότα, συναγωνιζόμενος τους έμπειρους δημοσιογράφους της εποχής του.

               Οι θεσμικοί φορείς της Θράκης, έχουν καθήκον να φροντίσουν ώστε οι εκθέσεις των μεγάλων στρατιωτικών σχηματισμών για τα γεγονότα του φοβερού Οκτωβρίου 1922, θα γίνουν κοινό κτήμα των Θρακών. Η διαφύλαξη τέτοιων αυθεντικών ντοκουμέντων υπήρξε πράξη επαινετέα. Αλλά τώρα που έχουν εκλείψει οι γενιές που έζησαν εκείνα τα γεγονότα, είναι χρήσιμο τα ντοκουμέντα αυτά, να φτάσουν στα σπίτια των Θρακών για να διαβάζονται. Από τις βιβλιοθήκες των πλούσιων, έως τα ράφια των φτωχών σπιτιών.

               Η καταπληκτική αυτή και αδημοσίευτη έκθεση, συνετάχθη στις 20 Νοεμβρίου και υποβλήθηκε στη Στρατιά Θράκης.

               Από αυτή την ταπεινή ιστοσελίδα προτρέπω όλους τους φίλους να διαβάσουν την έκθεση του Μέραρχου Τσιρογιάνη. Γιατί πραγματικά αξίζει: 

Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2025

Στρατηγός Κ. Μανέτας: Έκθεση δεινοπαθημάτων του Ελληνισμού της Ανατολικής Θράκης.

*Ο στρατηγός Κωνσταντίνος Μανέτας

 


 

 

*Ένα κείμενο, γροθιά στο στομάχι

*Ανέκδοτη δυναμική περιγραφή

 



Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 


               Ο υποστράτηγος Κωνσταντίνος Μανέτας, που τον φοβερό Οκτώβριο του 1922 βρέθηκε ως διοικητής Μεραρχίας στην ευρύτερη περιοχή των Σαράντα Εκκλησιών, υπήρξε ένας εμπειροπόλεμος αξιωματικός, με συμμετοχή σε όλους του πολέμους της εποχής τους. Πήρε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους και στη Μάχη του Κιλκίς τραυματίσθηκε σοβαρά. Έλαβε μέρος στο Κίνημα Εθνικής Αμύνης, στο Μακεδονικό Μέτωπο, στην Ουκρανική Εκστρατεία και στη Μικρασιατική Εκστρατεία, ως διοικητής Μεραρχίας. Το 1921 τέθηκε σε διαθεσιμότητα για πολιτικούς λόγους (ως βενιζελικός) και επανήλθε στο στράτευμα μετά το Κίνημα των Γονατά- Πλαστήρα, τον Σεπτέμβριο του 1922. Αργότερα ανέπτυξε και πολιτική δράση.

               Οι ρίζες του ανάγονταν στους Κολοκοτρωναίους. Η μητέρα του Ζωίτσα Κολοκοτρώνη, ήταν κόρη του Γενναίου Κολοκοτρώνη, γιου του Γέρου του Μωρηά.

               Η έκθεσή του για τα δεινοπαθήματα του Ελληνισμού της Ανατολικής Θράκης, που εναπόκειται στο Ιστορικό και Διπλωματικό Αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών, αποτελεί σημαντικό τεκμήριο για τα δραματικά γεγονότα του Οκτωβρίου 1922, όταν ξεριζώθηκαν οι Έλληνες κάτοικοι μέσα σε ασφυκτικές προθεσμίες, με απόφαση των Δυνάμεων της Αντάντ.

               Πρόκειται για ένα κείμενο περιγραφικό, με συναισθηματισμό, αλλά και άμεση γνώση των γεγονότων, που αξίζει να διδάσκεται στα σχολεία της Θράκης, για να έχουν γνώση οι νεώτερε γενιές, που πλέον δεν έχουν την τύχη μετά από τόσα χρόνια να έχουν γιαγιάδες και παππούδες, που θα τους αφηγούνται τις ιστορίες του μεγάλου εκείνου διωγμού. Ο στρατηγός Μανέτας αναφέρεται ακόμα και σε τοκετούς στα βοϊδάμαξα κατά τη διάρκεια της φυγής των Θρακών, όπως είχε κάνει και ο διάσημος Έρνεστ Χεμινγουέι στις ανταποκρίσεις του από την Αδριανούπολη προς την καναδική εφημερίδα «Τορόντο Σταρ».

             Η πολύτιμη αυτή έκθεση φέρεται να έχει συνταχθεί στο χωριό Καδήκιοϊ στις 8 Νοεμβρίου 1922. Στη Θράκη, Ανατολική και Δυτική κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας, απαντώνται τουλάχιστον τρία χωριά με το όνομα Καδήκιοϊ, δηλαδή το χωριό του κατή, με άλλα λόγια του ιεροδικαστή των Μουσουλμάνων.

Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2025

Η έκθεση του συνταγματάρχη Ζήρα, γεμάτη συναίσθημα αλλά και οδύνη

*Η έκθεση του συνταγματάρχη Γ. Ζήρα διοικητή της ΧΙ Μεραρχίας


 



*Περιγραφή της δραματικής φυγής

από την Ανατολική Θράκη το 1922

 


 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 


Με άσχημα συναισθήματα τον Οκτώβριο του 1922 οι στρατιωτικοί, εγκατέλειπαν την Ανατολική Θράκη, στην οποία μετά από λίγες ημέρες θα εγκαθίσταντο οι Τούρκοι, με προτροπή μάλιστα των Μεγάλων Δυνάμεων. Θα την καταλάμβαναν χωρίς να δώσουν καμιά μάχη, χωρίς να ρίξουν ούτε μία σφαίρα. Σε δραματικότερη θέση βρέθηκε ο άμαχος πληθυσμός, δηλαδή οι γηγενείς Θράκες, υποχρεώθηκαν μέσα σε ασφυκτικές προθεσμίες να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και τις περιουσίες τους και να φύγουν στο άγνωστο μόνο με όσα μπορούσαν να μεταφέρουν οι ίδιοι.

Συμπτωματικά και οι καιρικές συνθήκες εκείνων των ημερών ήταν οι χειρότερες δυνατές. Το σκηνικό στην Ανατολική Θράκη ήταν εφιαλτικό. Έκλαιγαν οι διωγμένοι, έκλαιγε και ο ουρανός…

Οι μαρτυρίες που διασώθηκαν από εκείνο τον ξεριζωμό του Ελληνισμού, προφορικές και γραπτές, είναι οδυνηρές. Ταυτόχρονα αποτελούν την ιστορική παρακαταθήκη για να μην ξεχασθούν ποτέ γεγονότα, τα οποία έχουν  χαραχθεί στο συλλογικό υποσυνείδητο των Ελλήνων, σαν βαθειά αγιάτρευτη πληγή του Έθνους.

Ιδιαίτερη σημασία έχουν  οι εκθέσεις των μεγάλων στρατιωτικών σχηματισμών, οι οποίες διασώθηκαν και πρέπει να θεωρούνται, η πρώτη ύλη για την συγγραφή των περιπετειών της αγνοημένης από την Εθνική ιστοριογραφία, ελληνικής γης της Ανατολικής Θράκης. Αυτής της γης, που για χίλια και πλέον χρόνια έτρεφε την πρωτεύουσα του Βυζαντίου την Κωνσταντινούπολη και στο έδαφός της αναπτύχθηκαν πολλές άλλες πόλεις και χωριά με δραστήριους και δημιουργικούς Έλληνες και σπουδαία Παιδεία.

Παρασκευή 3 Ιανουαρίου 2025

Μια αυθεντική περιγραφή της άδικης εκκένωσης της Ανατολικής Θράκης, τον Οκτώβριο του 1922

*Απόσπασμα από την πρώτη σελίδα της ιστορικής έκθεσης του Γ' Σ.Σ.






Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



                 Η άδικη απώλεια της Ανατολικής Θράκης το 1922, με σύμπραξη των θεωρούμενων συμμαχικών κρατών, παρέμεινε στη συλλογική εθνική μνήμη ως χαίνουσα πληγή, που δεν πρόκειται να επουλωθεί.

Τα γεγονότα είναι γνωστά και έχουν περιγραφεί με σειρά άρθρων στην ιστοσελίδα αυτή. Στην Ανατολική Θράκη, υπήρχε ετοιμοπόλεμος ελληνικός στρατός. Και το κυριότερο, δεν υπήρχε τουρκικός στρατός, ο οποίος επιπλέον δεν είχε τα απαιτούμενα αποβατικά μέσα για να μεταφερθούν κεμαλικές δυνάμεις στην Ανατολική Θράκη. Ήττα είχαμε υποστεί στη Μικρά Ασία, όπου κατακρεουργήθηκε ο μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος, κάηκε η Σμύρνη και άλλες πόλεις και χωριά, διώχτηκαν οι Χριστιανοί κάτοικοι ενώ άλλοι βρήκαν το θάνατο… Η Ανατολική Θράκη, που παραδόθηκε στον Μουσταφά Κεμάλ, εξακολουθεί να στοιχειώνει τις μνήμες μας.



*Αρχίζει η μεγάλη περιπέτεια της προσφυγιάς, μέσα σε πρωτοφανή κακοκαιρία 


               Για την μεγάλη αυτή εθνική απώλεια, έχουν γραφεί πολλά. Απόψεις εκφράστηκαν πολλές για τις ευθύνες ξένων και ημετέρων. Περισσότερα έχουν γραφεί υπό μορφή αφηγήσεων αυτοπτών μαρτύρων ή αναμνήσεων μιας σκληρής εποχής που σημαδεύτηκε ανεξίτηλα από το ξεκλήρισμα ενός λαού ριζωμένου στα χώματα εκείνα από τους πανάρχαιους χρόνους.

               Από τον  Νομπελίστα Αμερικανό συγγραφέα Έρνεστ Χεμινγουέι, που νεαρός ακόμα ανταποκριτής της καναδικής εφημερίδας «Τορόντο Σταρ» βρέθηκε εκείνο τον φοβερό Οκτώβριο του 1922 στην Αδριανούπολη και είδε με τα μάτια του το δράμα των διωγμένων Ανατολικοθρακιωτών, έως τον έσχατο παππού ή τη γιαγιά που περιέγραφαν στα εγγόνια τους πώς έφυγαν, όλοι έβαλαν το λιθαράκι τους για να συντηρήσουν τη μνήμη ενός εγκλήματος μεγάλου.

Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2022

Η Θράκη γιατί υποτιμήθηκε στη φετινή μεγάλη επέτειο των 100 χρόνων;

*Όταν έφευγαν διωγμένοι με τα κάρα... Θυσία που δεν πρέπει να παρασιωπάται!!!



 

*Γίναμε «ουρά» άλλων εκδηλώσεων

 

 

               Στο έτος 2022 που απέρχεται, συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από την τεράστια εθνική καταστροφή, που υπέστη η Ελλάδα με την Μικρασιατική Καταστροφή και την άδικη απώλεια της Ανατολικής Θράκης, με όλες τις παρεπόμενες συνέπειες. Σε εθνικό επίπεδο η επέτειος αυτή τιμήθηκε ποικιλοτρόπως, από κρατικές υπηρεσίες, πνευματικά ιδρύματα, συλλόγους και άλλους φορείς.

               Επίκεντρο όλων αυτών των εκδηλώσεων τιμής και μνήμης, ήταν η καταστροφή της Σμύρνης. Πρωτοστάτησαν και εργάσθηκαν αποτελεσματικά τα μικρασιατική σωματεία, αλλά και ατομικά κάθε Μικρασιάτης. Δικαιωματικά βεβαίως πρωτοστατούσε η καταστροφή της Σμύρνης και οι σφαγές που έγιναν στη  Μικρά Ασία. Έπρεπε να υπομνησθούν όλα τα εγκλήματα που έγιναν εκεί για να μην καλυφθούν από τη λήθη που συσσωρεύει ο χρόνος.

               Από όλες αυτές τις εκδηλώσεις έλειπε η εθνική συλλογική υπόμνηση για την απώλεια της Ανατολικής Θράκης. Σε όλες τις εκδηλώσεις γίνονταν και κάποιες ελάχιστες αναφορές για την απώλεια αυτή. Εξαίρεση αποτέλεσε η άκρως επιτυχημένη και μεγαλειώδης εκδήλωση, που οργάνωσε ο «Πολιτιστικός Σύλλογος Διδυμοτείχου και Περιφερείας των εν Αθήναις» με τη Ζωή Τηγανούρια στο Πολεμικό Μουσείο με σπουδαίους ηθοποιούς και τραγουδιστές και επετειακές ομιλίες. Εκδήλωση ανεπανάληπτη!  Όπως και οι διήμερες εκδηλώσεις που οργάνωσε ο Γιώργος Αρβανίτης με τους «Θρακιώτες Αθηνών» στον περίβολο του Αγίου Ελευθερίου στην οδό Αχαρνών. Και αυτές βεβαίως υπήρξαν εκδηλώσεις  ιδιωτικής πρωτοβουλίας! Όπως και διάφορες άλλες που έγιναν σε πόλεις της Βόρειας Ελλάδας και χωριά, με περισσότερο φολκλορικό χρώμα. Αυτό το γεγονός, ας αποτελέσει κύριο στοιχείο της αυτοκριτικής όλων των Θρακών. Τι μπορούσαν να πετύχουν και πόσες ευκαιρίες να προβάλουν τη Θράκη, τους διέφυγαν.

Δευτέρα 19 Σεπτεμβρίου 2022

Οι δραματικοί τοκετοί στα κάρα της εκκένωσης της Ανατολικής Θράκης!!!

*Η μάννα με το αρτιγέννητο βρέφος (Αρχείο κινηματογραφικών επικαίρων της βρετανικής ΡΑΤΗΕ).





Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 


               Έχουν περιγραφεί τα δεινά που υπέστησαν οι Θράκες το 1922 κατά την άδικη εκκένωση της Ανατολικής Θράκης, που έγινε τον Οκτώβριο του 1922 με άκρως πιεστικές και ασφυκτικές προθεσμίες και με φοβερή κακοκαιρία.

               Εφέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από το ανοσιούργημα εκείνο, στο οποίο δυστυχώς συνήργησαν οι θεωρούμενες φιλικές κυβερνήσεις των μεγάλων Δυνάμεων, με τις εντολές που έδωσαν στους στρατηγούς τους, οι οποίοι έθεσαν τους όρους της ανακωχής μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, στο Μουδανιά. Η μνήμη της επετείου αυτής, επιβάλλεται να τιμηθεί από τους κρατικούς, αυτοδιοικητικούς και συλλογικούς φορείς, με τον απαιτούμενο σεβασμό τόσο στη μνήμη των θυμάτων εκείνου του διωγμού, όσο και με τον απαιτούμενο θαυμασμό προς εκείνη τη γενιά, που προσφυγοποιήθηκε παρά τη θέλησή της, ήρθε στην ελεύθερη Ελλάδα, άρχισε να στεριώνει και να δημιουργεί από το μηδέν.

               Οι δραματικές συνθήκες της υποχρεωτικής φυγής των Ανατολικοθρακιωτών, έχουν  περιγραφεί επαρκώς στην ιστοσελίδα αυτή, με πολλά άρθρα.

               Σήμερα θα δούμε μια ιδιαίτερη από ανθρωπιστικής πλευράς πτυχή αυτού του δράματος, που είχε σαν θύματά της τους πάντες. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Ιδιαίτερα όμως τις γυναίκες… Ήταν μια πραγματική ανθρωπιστική κρίση. 

Παρασκευή 18 Μαρτίου 2022

Θα μπορούσε το 1919 η ελληνική κυβέρνηση να διεκδικήσει αντί της Σμύρνης την Κωνσταντινούπολη;

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ https://www.kathimerini.gr/investigations/561759073/tha-mporoyse-to-1919-i-elliniki-kyvernisi-na-diekdikisei-anti-tis-smyrnis-tin-konstantinoypoli/

*Μία από τις πολλές απεικονίσεις της Μεγάλης Ιδέας από τους λαϊκούς ζωγράφους της εποχής (Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Αθήνα).

 

 


 

*Η πρόταση των Βρετανών εμπειρογνωμόνων

Άρνολντ Τόινμπι και Χάρολντ Νίκολσον

και η υποδοχή της από τον Ελευθέριο Βενιζέλο

και τον διεθνή παράγοντα

 

 



Γράφουν οι κ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΗΝΑΚΑΚΗΣ, 

ΣΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ

 

 

 

Το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τον Νοέμβριο του 1918, βρήκε την Ελλάδα στο στρατόπεδο των νικητών, ενώ την Οθωμανική Αυτοκρατορία, η οποία είχε συνταχθεί στον πόλεμο με τις Κεντρικές Δυνάμεις, σε εκείνο των ηττημένων. Συνεπώς, οι προοπτικές που διανοίγονταν ήταν διαφορετικές: η Ελλάδα προσδοκούσε μια νέα εδαφική διεύρυνση, έπειτα από εκείνη που είχε επιτύχει κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους, ενώ η Οθωμανική Αυτοκρατορία μια περαιτέρω συρρίκνωση της επικράτειάς της.

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, λοιπόν, ετίθετο ένα ερώτημα: ποιες θα έπρεπε να είναι οι προς ανατολάς διεκδικήσεις της στα εδάφη της υπό διαμελισμό Οθωμανικής Αυτοκρατορίας;

Σχεδόν ταυτοχρόνως με το τέλος του πολέμου (2 Νοεμβρίου 1918), ο Ελευθέριος Βενιζέλος απάντησε στο ερώτημα αυτό με ένα υπόμνημα που υπέβαλε στον Βρετανό ομόλογό του Λόιντ Τζορτζ. «Το σχέδιο περιλάμβανε τη δημιουργία ανεξάρτητου αρμενικού κράτους, τη δημιουργία, υπό την αιγίδα της Κοινωνίας των Εθνών, ενός ανεξάρτητου κράτους Κωνσταντινούπολης και Ανατολικής Θράκης, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ελευθερία των Στενών και την προσάρτηση της δυτικής Μικράς Ασίας στην Ελλάδα» (M. Llewellyn Smith, «Το όραμα της Ιωνίας», ΜΙΕΤ, σελ. 149).

Τρεις μήνες αργότερα (3-4 Φεβρουαρίου 1919), στο πλαίσιο της Συνδιάσκεψης Ειρήνης των Παρισίων, ο Έλληνας πρωθυπουργός παρουσιάστηκε στο Ανώτατο Συμμαχικό Συμβούλιο (Συμβούλιο των Δέκα) για να εξηγήσει και να αιτιολογήσει τις ελληνικές θέσεις. Η ανάλυσή του βασιζόταν στην εκτενή επίσημη έκθεση «Η Ελλάς ενώπιον του Συνεδρίου της Ειρήνης», την οποία είχε συντάξει ο ίδιος και εξηγούσε γιατί πρέπει να περιέλθουν στην Ελλάδα τα νησιά του Αιγαίου που παρέμεναν υπό τουρκική κατοχή, τα υπό ιταλική κατοχή Δωδεκάνησα, σχεδόν ολόκληρη η Βόρειος Ήπειρος και η Θράκη (δυτική και ανατολική).

Αναφερόμενος στην Κωνσταντινούπολη, υποστήριξε ότι στην πραγματικότητα ήταν πόλη ελληνική, αλλά, δεδομένων των πολλαπλών διεθνών συμφερόντων επ’ αυτής, πρότεινε ένα ειδικό διεθνές καθεστώς για το αστικό συγκρότημα μαζί με μια εκτεταμένη περιοχή πέριξ αυτού, τα οποία θα ετίθεντο υπό την εντολή της Κοινωνίας των Εθνών. Όπως είχε πει αστειευόμενος, ήταν «ο μόνος Έλληνας στον κόσμο που απέρριπτε την Κωνσταντινούπολη» (Τζάιλς Μίλτον, «Χαμένος παράδεισος», Μίνωας, 2022, σελ. 153).

Μάλιστα, σε ερώτηση του Λόιντ Τζορτζ αν πρότεινε τη διεθνοποίηση της Κωνσταντινούπολης και του περιαστικού της χώρου, συμπεριλαμβανομένων του Σκουταρίου και της απέναντι ακτής του Βοσπόρου, ο Βενιζέλος απάντησε καταφατικά, προσθέτοντας στο διεθνές καθεστώς και τις περιοχές του Ιζμίτ (Νικομήδεια), της Καλλίπολης, της Μπίγας και μέρους της Προύσας (Σωτ. Ριζάς, «Το τέλος της Μεγάλης Ιδέας», Καστανιώτης, 2015, σελ. 63).

Η εν λόγω επιλογή, να διεκδικηθεί δηλαδή η Σμύρνη και όχι (ή και) η Κωνσταντινούπολη, συζητήθηκε πολύ τότε – και εξακολουθεί να συζητείται. Επ’ αυτής, καταθέτουν τις απόψεις τους τέσσερις ιστορικοί, φωτίζοντάς την από διάφορες οπτικές.

Κυριακή 21 Νοεμβρίου 2021

Οι προσπάθειες ανασυγκρότησης της Ανατολικής Θράκης ενόψει της απελευθέρωσής της.

*Αυτό ήταν το δραματικό τέλος μια συγκινητικής προσπάθειας παλιννόστησης των εκτοπισμένων Ανατολικοθρακιωτών.  Τους επιβλήθηκε μια νέα άδικη και ανιστόρητη παλιννόστηση. 






*Ανέκδοτα στοιχεία για τα χωριά,

που έπρεπε να αναζωογονηθούν

μετά τους διωγμούς των Νεοτούρκων





Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης





        Το 1919, αμέσως μετά τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και τις διαφαινόμενες ευνοϊκές εξελίξεις για τα ελληνικά εθνικά θέματα, η Ελληνική κυβέρνηση δημιούργησε την Κεντρική Επιτροπή υπέρ των Μετατοπισθέντων Ελληνικών Πληθυσμών.

        Υπενθυμίζεται ότι από την εποχή των Βαλκανικών Πολέμων και εν συνεχεία του Παγκοσμίου Πολέμου αλλά και των απηνών διωγμών που οργανώθηκαν από τους Νεότουρκους και εξελίχθηκαν σε γενοκτονίες, δεκάδες χιλιάδες Ελλήνων εκτοπίσθηκαν από τις πανάρχαιες εστίες τους στη Θράκη και τη Μικρά Ασία. Συμβολικά, οι διωγμοί που έγιναν από το Πάσχα του 1914, είναι γνωστοί με την ονομασία “Το Μαύρο Πάσχα των Θρακών”.

        Ειδικά για την Ανατολική Θράκη, το έργο της Κεντρικής Επιτροπής υπέρ των Μετατοπισθέντων Ελληνικών Πληθυσμών υπήρξε γόνιμο, γιατί ενισχύθηκε ο ελληνικός πληθυσμός, που είχε παραμείνει στις εστίες του και προετοιμάσθηκε το έργο της παλιννόστησης των εκτοπισμένων, όταν το 1920 έφτασε η μεγάλη ώρα της απελευθέρωσης. Η Επιτροπή που άρχισε να λειτουργεί σαν απλή υπηρεσία βοήθειας στον παλιννοστούντα πληθυσμό, εξελίχθηκε σε πιστωτικό ίδρυμα με κύριο αντικείμενο την αποκατάσταση του γεωργικού πληθυσμού με την παροχή δανείων για την αγορά ζώων, σπόρων και λοιπών χρειωδών, καθώς και για την επισκευή των κατεστραμμένων σπιτιών. Σε κάθε οικογένεια δίνονταν περίπου 330 λίρες Τουρκίας. Το έργο της επιτροπής, με υπηρεσίες στα κυριότερα κέντρα εστιάσθηκε στη Θράκη, και στα Ασιατικά παράλια της Προποντίδας.

        Την πολυσέλιδη έκθεση, της Κεντρικής Επιτροπής υπέρ των Μετατοπισθέντων Ελληνικών Πληθυσμών, είχε συντάξει στις 17 Φεβρουαρίου 1920, ο Γενικός Οικονομικός Επιθεωρητής Α. Α. Πανάς, που ήταν αποσπασμένος στην Ελληνική Υπάτη Αρμοστεία της Κωνσταντινούπολης, η οποία τις διαβίβασε στα υπουργεία Εξωτερικών, Γεωργίας και Περίθαλψης στην Αθήνα.

Τετάρτη 29 Σεπτεμβρίου 2021

Έτσι ξερίζωσαν τον Ελληνισμό της Ανατολικής Θράκης το 1922

*Εικόνα από τον ξεριζωμό της Ανατολικής Θράκης, τπον Οκτώβριο του 1922


 



*Μια νέα έρευνα,

με άγνωστα στοιχεία

για την εκκένωση του 1922

 

 


Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης


 

«Είδα όμως τη στεριά της Θράκης

και τη φοβήθηκα με τους πολλούς βαρβάρους».

«Σαμοθράκη»  Ίδας (‘Ιων Δραγούμης) 



               Ο Οκτώβριος του 1922, είναι για τους Θράκες ένα μαύρο ορόσημο στην ελληνική ιστορία, γιατί τότε συντελέσθηκε η βίαιη και εσπευσμένη εκκένωση της Ανατολικής Θράκης από τον Ελληνικό πληθυσμό και τον Ελληνικό στρατό και να παραδοθεί στην Τουρκία, που δεν πολέμησε για να την καταλάβει. Η εκκένωση αυτή, δεν είχε τα χαρακτηριστικά των μεγάλων σφαγών και των πυρκαγιών που συνέβησαν στην Σμύρνη και σε άλλες πόλεις της Μικράς Ασίας. Ωστόσο δεν έλειψαν τα περιστατικά βίας και αρπαγών από τους διωγμένους Έλληνες.

               Το Νοέμβριο του 2018 σε μια ομιλία μου στην Ορεστιάδα, με την ευγενική πρόσκληση του Λαογραφικού και Ιστορικού Μουσείου της πόλης και θέμα  «Η δραματική εκκένωση της Ανατολικής Θράκης το 1922- Μια αφήγηση, ένας λυγμός, μια διεθνής ατιμία», είχα τονίσει μεταξύ άλλων ότι στα κείμενα των ανταποκρίσεων των ελληνικών εφημερίδων για την εκκένωση της Ανατολικής Θράκης, παρατήρησα, ότι πολύ συχνά γίνεται χρήση της λέξης Φρίκη και παραγώγων της. Φρικώδης, Φρικαλέα, Φρικίασις, Φρικιαστικό… Και έτσι ήταν εκείνα τα γεγονότα…

               Η συμφορά, άρχισε από τα Μουδανιά.  Η διάσκεψη των στρατηγών των Συμμαχικών Δυνάμεων στα Μουδανιά, στις 28 Σεπτεμβρίου 1922, με την Ελλάδα απούσα, είχε προδιαγράψει την τύχη της Ανατολικής Θράκης. Παραχώρηση στους Τούρκους, που δεν πολέμησαν καθόλου, όταν την απελευθέρωσαν οι Έλληνες τον Ιούλιο του 1920. Ούτε πολέμησαν για να την ανακαταλάβουν.

               Σήμερα, με βάση αρχειακή έρευνα, στο εξαιρετικό Ιστορικό Αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών, θα παρουσιάσω μια περαιτέρω διερεύνηση του θέματος των διαδικασιών της εκκένωσης της Ανατολικής Θράκης, που αποτελεί μια ακόμη ματιά στην μεγάλη αυτή πληγή της Θράκης.

               Πριν πούμε οτιδήποτε αξίζει να αναφέρουμε ότι η Τουρκία είχε αποφασίσει να εξοντώσει τις μειονότητες, που συγκροτούσαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ήδη είχαν προηγηθεί μετά τους Βαλκανικούς πολέμους απηνείς διωγμοί κατά των Ελλήνων της Θράκης και της Μικράς Ασίας. Όλοι γνωρίζουμε για το «Μαύρο Πάσχα» των Θρακών στις 6 Απριλίου 1914 και όσα επακολούθησαν δηλαδή μιλάμε για τις γενοκτονίες των ετών 1915-1918 εναντίον των Ποντίων, των Αρμενίων και των Ασσυρίων.

Τρίτη 14 Σεπτεμβρίου 2021

Το 1912, τότε που ισοπεδώθηκε η Ανατολική Θράκη από φοβερό σεισμό

*Η κατάρρευση του ελληνικού προξενείου Ελλησπόντου (Ιστορικό Αρχείο ΥΠΕΞ)
 



 

 

*Πρωτοφανείς καταστροφές

σε Καλλίπολη, Ραιδεστό,

Γανόχωρα, Μυριόφυτο, Αυδήμιο,

Περίσταση, Σαμοθράκη, Αίνο,

Κούμβαο, Ηρακλείτσα κ.λπ.

*Νεκροί 1115 και πλέον

 


 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

               Το 1912 για τη Θράκη, ήταν χρονιά των μεγάλων σεισμών, κυριολεκτικά, αλλά και μεταφορικά. Γιατί κυριολεκτικά ισοπεδώθηκε το μεγαλύτερο μέρος της Ανατολικής Θράκης, προς την πλευρά της Προποντίδας, η Σαμοθράκη και η Ίμβρος στα τέλη Ιουλίου. Και μεταφορικά σείστηκε συθέμελα όλη η Θράκη και μαζί της όλη η Χερσόνησος του Αίμου, τον Οκτώβριο του ιδίου έτους, όταν άρχισαν οι Βαλκανικοί Πόλεμοι, που άλλαξαν το χάρτη της περιοχής.

               Οι σεισμοί όμως του Ιουλίου 1912 άφησαν πίσω τους 1.000 νεκρούς και πλέον, περισσότερους από 3.000 τραυματίες και άστεγους άνω των 50.000 κατοίκων.

               Μετρήσεις μεγέθους σεισμών όπως υπάρχουν σήμερα, δεν υπήρχαν τότε. Υπολογίζουν όμως κατά προσέγγιση με βάση τα σημερινά μετρήσιμα δεδομένα, ότι ο σεισμός εκείνος θα πρέπει να είχε μέγεθος 7,3 Ρίχτερ.

Στη θάλασσα της Προποντίδας έχουν εντοπισθεί τρία ρήγματα που κατευθύνονται από τη Δύση προς την Ανατολή. Το βάθος τους υπερβαίνει τα 1.000 μέτρα. Το επίκεντρο των σεισμών βρίσκεται βασικά στην λεγόμενη θάλασσα του Μαρμαρά, αλλά ορισμένες φορές και σε άλλες περιοχές στην ξηρά.

Σάββατο 23 Μαΐου 2020

Η Στρατιά του Έβρου. Έμεινε το 1923 αχρησιμοποίητη... Τραύμα στις εθνικές προσδοκίες

*Παρέλαση ευζώνων ενώπιον του υποστράτηγου Θεόδωρου Πάγκαλου κάπου στον Έβρο.
Φωτογραφία Ιδρύματος Ελ. Βενιζέλου 







Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



Η πρόσφατη επέτειος των 100 χρόνων απελευθέρωσης της Θράκης, που δεν τιμήθηκε όπως έπρεπε λόγω των περιορισμών της πανδημίας του κορονοϊού, με τις επιμέρους εκδηλώσεις, έφερε στο προσκήνιο πτυχές της νεώτερης ιστορίας της περιοχής. Μία από τις πτυχές αυτές αφορούσε τη δημιουργία της Στρατιάς του Έβρου στα τέλη του 1922 με τα μέσα του 1923.
Τη Στρατιά αυτή συνοδεύει πάντα το παράπονο, ότι ενώ ετοιμάσθηκε να ξαναπάρει πίσω τουλάχιστον την Ανατολική Θράκη, δεν της επέτρεψαν οι Σύμμαχοι και ο ίδιος ο Βενιζέλος μαζί με την επαναστατική κυβέρνηση του 1922 να επιχειρήσει αυτή την τόσο αναμενόμενη ανακατάληψη. Δηλαδή δεν δοκιμάσθηκε σε πραγματικές συνθήκες πολέμου, όπως επιθυμούσαν πολλοί στην Ελλάδα τότε αν και εθεωρείτο ετοιμοπόλεμη, 
Η Στρατιά του Έβρου, άρχισε να σχηματίζεται  το χειμώνα του 1922 με βάση τα υπολείμματα του στρατού, που πολέμησε και ηττήθηκε στη Μικρά Ασία και ενώ ήδη με απαίτηση των Μεγάλων Δυνάμεων (συνθήκη Μουδανιών) είχε εκκενωθεί η Ανατολική Θράκη από τον αυτόχθονα ελληνικό πληθυσμό της μέσα σε 15 μέρες και υπό δραματικές καιρικές συνθήκες! (Για την εκκένωση, βλέπετε στο https://sitalkisking.blogspot.com/2017/03/1922.html).
Η επιτυχία το σχηματισμού νέου δυναμικού στρατού στον Έβρο αποδίδεται στις οργανωτικές και επιτελικές ικανότητες του υποστράτηγου Θεόδωρου Πάγκαλου, ο οποίος οργάνωσε μεταξύ άλλων και την παραπομπή και εκτέλεση των Έξι, που θεωρήθηκαν υπεύθυνοι για την Μικρασιατική Καταστροφή. Στην κυβέρνηση της Επανάστασης του 1922 είχε αναλάβει το υπουργείο Στρατιωτικών. Στον ίδιο αποδίδεται και η πρόθεση αλλά και η ετοιμότητα αυτής της Στρατιάς να επιτεθεί στην Ανατολική Θράκη με στόχο να καταλάβει ακόμα και την Κωνσταντινούπολη!!! 

Τρίτη 17 Μαρτίου 2020

Ένας Γάλλος, παρασκηνιακά "έθαψε" την Ανατολική Θράκη το 1922 στο Μουδανιά

*Αυτός είναι ο Φραγκλίνος Μπουγιόν, καλός και στενός φίλος του Μουσταφά Κεμάλ








*Ο καταστροφικός ρόλος

του Γάλλου πολιτικού Φραγκλίνου Μπουγιόν,

προσωπικού φίλου του Μουσταφά Κεμάλ







Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης




            Είναι γνωστό, ότι η Διάσκεψη των Μουδανιών το Σεπτέμβριο του 1922, αποτέλεσε την ταφόπλακα της Ανατολικής Θράκης και του Ελληνισμού, που ανθούσε εκεί από τα πανάρχαια χρόνια. Οι αποφάσεις αυτές, που έλαβαν οι στρατηγοί των συμμαχικών μας χωρών, υπήρξαν πράξεις ανέντιμες, που απεικόνιζαν ανάγλυφα την πολιτική των μεγάλων δυνάμεων, που εξυπηρετούσε αποκλειστικά τα συμφέροντά τους και αγνοούσε ηθικές δεσμεύσεις και θυσίες των μικρών κρατών.
            Στα διπλωματικά παρασκήνια αυτής της Διάσκεψης, που έβλαψε τον Ελληνισμό, πρωταγωνιστικό ρόλο έπαιξε ένας Γάλλος πολιτικός, που συνήθως παραβλέπουμε τη δραστηριότητά του υπέρ της Τουρκίας τότε. Αυτός είναι ο Φραγκλίνος Μπουγιόν, βουλευτής και πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής επί των Εξωτερικών Υποθέσεων. Κατά τον καθηγητή Γιάννη Μουρέλο, ο Μπουγιόν είχε φραγκολεβαντίνικη καταγωγή και είχε διατελέσει υπουργός Προπαγάνδας. Αρθρογραφούσε στην εφημερίδα «Ματέν».
Ο Σπυρίδων Μαρκεζίνης στην «Πολιτική Ιστορία της Συγχρόνου Ελλάδος 1922-1924» έγραψε ότι στα Μουδανιά παρίστατο ανεπίσημα ο Φραγκλίνος Μπουγιόν που ανέπτυσσε έντονη δραστηριότητα «αμφιβόλως προάγουσαν την ειρήνην, ως παρετήρησεν ο ίδιος ο Κώρζον».
Η εφημερίδα «Πατρίς» είχε χαρακτηρίσει την παρουσία του Μπουγιόν στα Μουδανιά απροειδοποίητη.
Οι «Times» του Λονδίνου σε κύριο άρθρο τους κατά την έναρξη της διάσκεψης των Μουδανιών είχαν γράψει ότι η παρουσία του Μπουγιόν «λόγω του απίστου χαρακτήρος του και της προηγουμένης δράσεως του αποτελεί αληθή κίνδυνον και ότι ασυναισθήτως θα δώση εις τους Τούρκους στρατιώτας την εντύπωσιν, ότι οι Σύμμαχοι είναι διατεθειμένοι να προβούν εις παραχωρήσεις τας οποίας δεν είναι διατεθειμένοι να δεχθούν. Οι φόβοι οι εκ της παρουσίας του δεν δύνανται να εξουδετερωθούν εκ των διαβεβαιώσεων καθ’ ας περιωρίσθη αυστηρώς κατά τας ενεργείας του εντός των ορίων της συμμαχικής διακοινώσεως».

Τετάρτη 17 Ιουλίου 2019

Ο Φερδινάνδος Λεσσέψ, περιηγείται στην Ανατολική Θράκη και εμπνέεται από τους αρχαίους συγγραφείς και τη Βίβλο

*Εξώφυλλο γαλλικού περιοδικού με τον Φερδινάνδο Λεσσέψ (Αρχείο Γενναδείου Βιβλιοθήκης)






Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



                Τον Απρίλιο του 1873, περιέτρεχε τη γη της Ανατολικής Θράκης, ο Φερδινάνδος Λεσσέψ, περιβεβλημένος με τη δόξα του μεγάλου εγχειρήματος της διάνοιξης της διώρυγας του Σουέζ, που ένωσε τα νερά τη Μεσογείου με τα νερά της Ερυθράς Θάλασσας και του Ινδικού Ωκεανού και έδωσε νέα φτερά στην παγκόσμια ναυτιλία. Η διάνοιξη της διώρυγας είχε γίνει νωρίτερα και στις 17 Νοεμβρίου 1869, η διώρυγα δόθηκε στους ναυτιλόμενους. Κάποιοι παρατηρητικοί είδαν ότι η ξενόγλωσση γραφή Suez, αν διαβαστεί αντίστροφα, μας δίνει τη λέξη Zeus (Δίας)!!! Αλλά και το Port Said δίνει πάλι το Δία αν διαβαστεί ανάποδα. Said=Dias!!! Εντυπωσιακές συμπτώσεις....
                Το λεγόμενο «εγιαλέτι» της Αιγύπτου εκείνη την εποχή, ήταν τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το 1867 έλαβε το καθεστώς αυτόνομου υποτελούς κράτους με την ονομασία χεδιβάτο της Αιγύπτου, υπό αντιβασιλέα «χεδίβη». Τα χρόνια εκείνα από το 1839 έως το 1876, ήταν ακόμα εν ισχύει τα λεγόμενα Τανζιμάτ. Δηλαδή η εφαρμογή οδηγιών των δυτικών δυνάμεων προς την Τουρκία για την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, προς εκσυγχρονισμό της χώρας. Τότε έγιναν τα μεγάλα έργα, όπως η διάνοιξη της διώρυγας του Σουέζ, η ανάπτυξη σιδηροδρομικού δικτύου, στην αχανή αυτοκρατορία κ.λπ.

Κυριακή 7 Απριλίου 2019

Ζητούσαμε την Ανατολική Θράκη, όταν μπήκαμε στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο!!!

*Ο Εμμανουήλ Τσουδερός




*Δυστυχώς οι μεγάλοι 

ενδιαφέρθηκαν μόνο

για τα δικά τους 

γεωστρατηγικά συμφέροντα





Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



                Όταν η Ελλάδα μπήκε στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, κάνοντας τεράστιες θυσίες για τη νίκη των συμμαχικών δυνάμεων απέναντι στον σιδερόφρακτο ναζισμό και φασισμό διαμόρφωσε ελπίδες, ότι οι αγώνες της δεν θα πάνε χαμένοι και ότι θα ικανοποιηθούν οι εθνικές της διεκδικήσεις.
                Είναι γνωστό ότι μετά τη συνθηκολόγηση του Απριλίου και τη Μάχη της Κρήτης το Μάιο του 1941, η ελεύθερη ελληνική κυβέρνηση μεταφέρθηκε στο Κάιρο, όπου ο πρωθυπουργός Εμμανουήλ Τσουδερός προσπάθησε να ανασυγκροτήσει κυρίως τις ένοπλες δυνάμεις από τους Έλληνες που έφευγαν από την κυρίως Ελλάδα και κατέφευγαν στη Μέση Ανατολή με στόχο να συνεχίσουν τον αγώνα. Στην Αθήνα ανέλαβε η φιλογερμανική κυβέρνηση του στρατηγού Τσολάκογλου.
                Τότε λοιπόν, μέσα στη φωτιά του πολέμου, που δεν έσβησε την ελπίδα της νίκης, αναζωπυρώθηκαν οι προσδοκίες μας για ικανοποίηση των εθνικών διεκδικήσεων, εφόσον θα έβγαινε νικήτρια από τον φοβερό πόλεμο η πλευρά των συμμάχων. Υπενθυμίζεται ότι η Τουρκία κράτησε στάση ουδετερότητας στο μεγαλύτερο διάστημα των συγκρούσεων, ενώ η Βουλγαρία είχε προσδεθεί αμέσως στο άρμα του Αδόλφου Χίτλερ, ο οποίος της παραχώρησε αμέσως την Ανατολική Μακεδονία και τους νομούς Ξάνθης και Ροδόπης της Θράκης.

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...