Ένας φάκελος γεμάτος πόνο και δάκρυ, για την άδικη εκκένωση της Ανατολικής Θράκης το 1922!!! Μια θυσία, μια αγιάτρευτη πληγή.

*Οι δραματικές πορείες (Από τα αρχεία των κινηματογραφικών επικαίρων της βρετανικής PATHE)

 

*Ανέκδοτες σημαντικές εκθέσεις

*Το σημερινό καθήκον των Θρακών

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

               Στο πολύτιμο Ιστορικό Αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών, υπάρχει ένας φάκελος βαριάς ιστορικής μνήμης, γεμάτος πόνο και δάκρυ, όπως αναφέρω στον τίτλο αυτού του επετειακού κειμένου, τώρα που συμπληρώνονται 100 χρόνια, από τα γεγονότα της απώλειας  της Ανατολικής Θράκης, η οποία παραδόθηκε στον Μουσταφά Κεμάλ από τους μεγάλους της Γης, χωρίς η Τουρκία να ρίξει ούτε μια σφαίρα για να την πάρει!

               Τα γεγονότα είναι γνωστά. Με κύριο αποτρόπαιο γεγονός την ανακωχή των Μουδανιών, όταν οι στρατηγοί των θεωρούμενων φιλικών χωρών αποφάσισαν την παράδοση της Ανατολικής Θράκης στους Τούρκους με ταυτόχρονη αποχώρηση σε ασφυκτικές προθεσμίες  του ελληνικού στρατεύματος, αλλά και του ριζωμένου από χιλιετίες ελληνικού πληθυσμού. Οι στρατηγοί της Αντάντ για να ρίξουν στάχτη στα μάτια όλου του κόσμου, αποφάσισαν να αναπτυχθούν συμμαχικά στρατεύματα για να μην υπάρχει άμεση επαφή των στρατών των δύο αντιμαχομένων χωρών και να… προστατευθεί ο προσφυγικός πληθυσμός, που θα εγκατέλειπε την περιοχή!!! Και οι μεν στρατοί δεν συναντήθηκαν στο πεδίο, αλλά ο πληθυσμός δεν προστατεύθηκε καθόλου!

Επανέρχομαι στο φάκελο του Ιστορικού Αρχείου του ΥΠΕΞ, που προανέφερα. Περιέχει  126 σελίδες ενδιαφερόντων εγγράφων, δακτυλογραφημένων ή χειρογράφων.  Το περισσότερα από αυτά- και εδώ είναι το ενδιαφέρον- περιέχουν εκθέσεις μεγάλων στρατιωτικών σχηματισμών για τα γεγονότα της άδικης εκκένωσης. Στις εκθέσεις αυτές, που πολλές φορές υπερβαίνουν τις τυπικές λιτές στρατιωτικές διατυπώσεις, ξεχειλίζει ο πόνος, η εθνική οδύνη και η λύπη για τα παθήματα του άμαχου πληθυσμού. Η αφηγηματικότητα συγκρίνεται ακόμα και με την αφηγηματικότητα του μεγάλου συγγραφέα Έρνεστ Χεμινγουέι, που βρέθηκε στην Αδριανούπολη και περιέγραψε το δράμα των Ανατολικοθρακιωτών με τις ανταποκρίσεις του στην καναδική εφημερίδα «Τορόντο Σταρ».

Θεωρώ και επιμένω, ότι το περιεχόμενο αυτών των ιστορικών εκθέσεων, δεν πρέπει να παραμένει 100 χρόνια μετά, στους φακέλους του Υπουργείου, όπου ναι με φυλάσσονται και δεν καταστράφηκαν και διατίθενται στους ερευνητές της Ιστορίας, αλλά αυτά τα συγκλονιστικά στοιχεία πρέπει να είναι προσβάσιμα σε όλους τους πολίτες και ειδικά σε όλους τους Θράκες, που η ιστορία του τόπου τους, δεν διδάσκεται πουθενά. Οι φιλότιμες προσπάθειες του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου και των φοιτητών αλλά και κάποιων άλλων συλλογικών φορέων της Θράκης, αποδείχθηκε  δεν  αρκούν.

«Οι Θράκες επολέμησαν ως λέοντες στη Μικρά Ασία»

*Αιώνιος τίτλο τιμής για τα παλληκάρια της Θράκης

*Απαράμιλλη η ανδρεία των Θρακών

*Έχυσαν πολύ αίμα

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

“Οι Θράκες επολέμησαν ως λέοντες”!  Είναι ένας επαινετικός τίτλος εφημερίδας, αλλά στην πραγματικότητα είναι ένας αιώνιος τίτλος τιμής, για τα παλληκάρια από τη Θράκη, που σχεδόν μόλις γνώρισαν τη λευτεριά μετά από 600 χρόνια σκλαβιάς, στρατεύθηκαν και πολέμησαν στη Μικρά Ασία χύνοντας το αίμα τους.

Βασικά, οι περισσότεροι είχαν ενταχθεί στην ΧΙΙ Μεραρχία, η οποία από τότε έως σήμερα, απέκτησε ακατάλυτους δεσμούς με τη Θράκη.

         Η ΧΙΙ Μεραρχία από το 1920 με έδρα αρχικά την Ξάνθη, είχε καταρτισθεί από το 14^ο, το 41^ο και το 46^ο Σύνταγμα Πεζικού στα οποία κατετάγησαν οι περισσότεροι τότε από τους στρατευθέντες Θράκες. Μόνο τα στελέχη της Μεραρχίας προέρχονταν από τα παλαιά συντάγματα. Το Μάιο του 1920 η νεοσύστατη Μεραρχία πήρε μέρος στην απελευθέρωση της Δυτικής Θράκης, ξεκινώντας από την Ξάνθη. Τον Ιούνιο του 1920, μεταφέρθηκε στη Μικρά Ασία και πήρε μέρος σε επιχειρήσεις εναντίον Τούρκων ατάκτων. Τον επόμενο μήνα μεταφέρθηκε πάλι στη Θράκη και συμμετέσχε με άλλες μονάδες του Ελληνικού στρατού στην απελευθέρωση της Ανατολικής Θράκης. Ειδικότερα τον Απρίλιο του 1921, το 14^ο Σύνταγμα έδρευε στην Αδριανούπολη. Εκεί κατατάχθηκαν πάρα πολλοί νεοσύλλεκτοι Θράκες στην επιστράτευση που διατάχθηκε.