Ακολουθώντας με αφοσίωση τον Πατερούλη

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

https://www.kathimerini.gr/culture/562274332/akoloythontas-me-afosiosi-ton-pateroyli/

*Το βιβλίο του Νίκου Μαραντζίδη

 

*«Στη σκιά του Στάλιν»

*Προδημοσίευση από το βιβλίο

του Νίκου Μαραντζίδη

 

 

«Αν και συστάθηκε το 1918 ως τυπικό σοσιαλιστικό κόμμα, το ΚΚΕ διαμόρφωσε την εικόνα, πως αποτέλεσε ένα από τα πλέον νομιμόφρονα ευρωπαϊκά κομμουνιστικά κόμματα προς τη Μόσχα. Στα μέσα του 20ού αιώνα, είχε πλέον ασπαστεί το πνεύμα του σοβιετικού διεθνισμού πιο ένθερμα από κάθε άλλο κομμουνιστικό κόμμα της Δυτικής Ευρώπης (με την εξαίρεση ίσως του Πορτογαλικού Κομμουνιστικού Κόμματος).

Ενώ άλλα κομμουνιστικά κόμματα ακολούθησαν τη δική τους εθνική πορεία προς τον σοσιαλισμό, το ΚΚΕ διατήρησε ιδιαιτέρως στενές σχέσεις με τη Μόσχα και τα αδελφά κόμματα των Βαλκανίων. Κανένα άλλο δυτικοευρωπαϊκό κομμουνιστικό κόμμα δεν βρέθηκε σε τόσο στενή επαφή με την ΕΣΣΔ και τις Λαϊκές Δημοκρατίες επί τόσο πολλά χρόνια».

Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα εξιστόρηση της πορείας του ΚΚΕ αποτελεί το νέο βιβλίο του Νίκου Μαραντζίδη, που κυκλοφορεί αυτές τις ημέρες από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια με τίτλο «Στη σκιά του Στάλιν. Μια παγκόσμια ιστορία του ελληνικού κομμουνισμού». Το βιβλίο κυκλοφόρησε στα αγγλικά από το Cornell University Press και μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον Χρήστο Γεμελιάρη. Ακολουθεί χαρακτηριστικό απόσπασμα.

Η. Μ.

 

Το υπαρκτό φάντασμα του εμφυλίου πολέμου

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=748239

*Οι πρωταγωνιστές της Συμφωνίας της Βάρκιζας ύστερα από την υπογραφή της 

*Οι πολιτικοί επιστήμονες

Στάθης Καλύβας και Νίκος Μαραντζίδης

ξανασυζητούν, ανεξίθρησκα και με μέθοδο,

τη σύγχρονη ελληνική διχοστασία

*Το νέο βιβλίο των Καλύβα και Μαραντζίδη

Στάθης Ν. Καλύβας, Νίκος Μαραντζίδης

Εμφύλια Πάθη.

23 ερωτήσεις και απαντήσεις για τον Εμφύλιο

Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2015,

σελ. 528, τιμή 16,60 ευρώ

Γράφει ο Αναστάσης Βιστωνίτης

                Υποθέτει κανείς πως μετά τις χιλιάδες σελίδες που έχουν γραφτεί για τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο το θέμα θα είχε εξαντληθεί και το σύνολο του επιστημονικού κόσμου της χώρας μας, σε κάποιο γενικό τουλάχιστον πλαίσιο, θα είχε συμφωνήσει ως προς τα αίτιά του. Είναι βεβαίως αδύνατον να υπάρξει συμφωνία ως προς τον καταλογισμό των ευθυνών της κάθε πλευράς. Δεδομένου ότι απουσιάζει η συμφωνία όσον αφορά τα αίτια, ο καταλογισμός των ευθυνών μοιάζει αν όχι αδύνατος, τουλάχιστον εξαιρετικά δυσχερής.

                Ο Στάθης Ν. Καλύβας, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Yale, και ο Νίκος Μαραντζίδης, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, ανήκουν στους νεότερους επιστήμονες που ερευνούν το θέμα συστηματικά εδώ και μερικά χρόνια και έχουν δημοσιεύσει σχετικές εργασίες. Οι απόψεις τους έχουν προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων από μεγάλη μερίδα της Αριστεράς και είναι σχεδόν βέβαιο ότι το ίδιο θα συμβεί και με το πρόσφατο βιβλίο Εμφύλια πάθη που έγραψαν από κοινού, μολονότι είναι η πιο «ανεξίθρησκη» εργασία τους σε σύγκριση με τις προηγούμενες, χωρίς ωστόσο να αφίσταται των παλαιότερων απόψεών τους - γι' αυτό και αξίζει ιδιαίτερης προσοχής.

Ρωγμές στην αφήγηση για τον εμφύλιο

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/833127/article/politismos/vivlio/rwgmes-sthn-afhghsh-gia-ton-emfylio

*Έκρηξη βόμβας ναπάλμ σε οχυρώσεις του Δημοκρατικού Στρατού από την Αεροπορία, με το Πεζικό έτοιμο να εφορμήσει. Υψώματα Τσάγκος και Καραούλι, Γράμμος, Αύγουστος 1949.

Της κ. ΣΙΣΣΥΣ ΑΛΩΝΙΣΤΙΩΤΟΥ

                Το Πάσχα του 1795 ο Friedrich August Wolf, Γερμανός μελετητής του Ομήρου, υποστήριξε ότι η γραφή ήταν ακόμη άγνωστη στον Όμηρο και ότι τα ομηρικά έπη, καθώς είχαν συντεθεί από μνήμης και παραδοθεί από στόμα σε στόμα, δεν πήραν τη σταθερή μορφή τους παρά αιώνες αργότερα, και ότι, με τα δεδομένα αυτά, η ενότητα και το αδιαίρετο του Ομήρου ήταν πράγματα πολύ αμφίβολα.

                Ο Botiiger, φίλος του Wolf, ήθελε τότε, όπως έγραψε στον Wolf από τη Βαϊμάρη, να χτυπήσει «τις καμπάνες του κινδύνου» και να ειδοποιήσει για την «πυρκαγιά»: «Κινδυνεύει η ενότητα και το αδιαίρετο του Ομήρου! Από παντού υψώνονται φλόγες! Όποιος έχει διάθεση και καρδιά να βοηθήσει, ας τρέξει με τον πυροσβεστικό του κάδο!». Όποιος ήθελε να τη σβήσει έτρεχε με τον κάδο του. Καθώς όμως άλλοι, από αντίδραση, συδαύλιζαν ακόμα περισσότερο τη φωτιά, ο αγώνας των στοιχείων συνεχίστηκε (Wolfgang Schadewaldt, Από τον κόσμο και το έργο του Ομήρου, Α΄ τόμος, σελ.19, εκδ. ΜΙΕΤ).

Η αποκαθήλωση του Ν. Ζαχαριάδη

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/793185/article/epikairothta/politikh/h-apoka8hlwsh-toy-n-zaxariadh

*Προσωπικότητα   με καθοριστική επιρροή  στην ιστορία του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος,  ο Νίκος Ζαχαριάδης εξέφρασε την ορμή του  στην εποχή του Στάλιν, ανέλαβε την ευθύνη για  τις κρίσιμες αποφάσεις  του δεύτερου μισού  της δεκαετίας του 1940,  και λατρεύτηκε  από τους οπαδούς του.

Γράφουν: ΝΙΚΟΣ ΜΑΡΑΝΤΖΙΔΗΣ και ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΤΣΕΚΟΥ*

          Μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου, η ηγεσία του ΚΚΕ, με επικεφαλής τον Νίκο Ζαχαριάδη, εγκαταστάθηκε στο Βουκουρέστι. Είχε να αντιμετωπίσει, εκτός από την ήττα, την αναγκαστική εγκατάσταση των μαχητών του ΔΣΕ και δεκάδων χιλιάδων άλλων ανθρώπων από τα θέατρα του εμφυλίου πολέμου στις Λαϊκές Δημοκρατίες.

          Η άρνηση της στρατιωτικής ήττας εκ μέρους της ηγεσίας του ΚΚΕ, που αποτυπώθηκε στο σύνθημα «το όπλο παρά πόδα» και η οργάνωση, σε συντονισμό με τις ανατολικές χώρες, στρατοπέδων εκπαίδευσης για την αποστολή παρανόμων στελεχών στην Ελλάδα με στόχο την καθοδήγηση των οργανώσεων του ΚΚΕ αλλά και τη συλλογή πληροφοριών και εκτέλεση σαμποτάζ, ενέτειναν τις ήδη μεγάλες δυσχέρειες (στρατοδικεία, φυλακές, εξορίες, εκτελέσεις) των κομμουνιστών που παρέμειναν στη χώρα.

          Ο θάνατος του Στάλιν το 1953 άνοιξε στην ίδια την ΕΣΣΔ δρόμους αμφισβήτησης αυτού του εγκατεστημένου μοντέλου εξουσίας. Όπως ήταν επόμενο, οι εξελίξεις στην ΕΣΣΔ επηρέασαν άμεσα το ΚΚΕ.

Το «παιδομάζωμα» στον Εμφύλιο

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_12/08/2012_492162

 *Μερικά από τα Ελληνόπουλα, που μεταφέρθηκαν στη Ρουμανία

*Περίπου 20.000 - 25.000 παιδιά

μετακινήθηκαν το 1948 - 1949

από τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας

στις Λαϊκές Δημοκρατίες

Του Νίκου Mαραντζίδη*

          Στις 7 Μαρτίου 1948 η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση ανακοίνωσε την απόφασή της για την αποστολή παιδιών στις ανατολικές χώρες. Η οργάνωση των αποστολών είχε ξεκινήσει αρκετές εβδομάδες νωρίτερα μετά από απόφαση του ΚΚΕ.

          Σύμφωνα με την κομματική εφημερίδα «Εξόρμηση», «από τα μέσα Φλεβάρη ως στις 5 του Μάρτη από 59 χωριά οι γονείς έδωσαν 4.784 παιδιά». Συνολικά αρκετές χιλιάδες παιδιά ηλικίας 5 - 13 ετών (20 - 25.000, ανάλογα με τις πηγές) μετακινήθηκαν το 1948 - 1949 από τον Δημοκρατικό Στρατό στις Λαϊκές Δημοκρατίες.

Η διαχείριση του τέλους του Εμφυλίου από το ΚΚΕ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_24/06/2012_486749

*Οι εφημερίδες αναγγέλουν το τέλος του εμφυλίου πολέμου

*Η εντολή Στάλιν για λήξη των επιχειρήσεων

και η απόφαση για «το όπλο παρά πόδα»

Του Νίκου Mαραντζίδη*

Στις 27 Αυγούστου 1948, μετά δηλαδή τις μάχες στον Γράμμο και την υποχώρηση στο Βίτσι, η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση δημιούργησε με τον υπ’ αριθμ. 17 νόμο, το Ανώτατο Πολεμικό Συμβούλιο του ΔΣΕ, που: «εξετάζει τη στρατιωτικο-πολιτική κατάσταση και τα ζητήματα της οργάνωσης και διοίκησης του Στρατού και αποφασίζει για τη διεξαγωγή των επιχειρήσεων».

Στην πραγματικότητα, η συγκρότηση του Ανώτατου Πολεμικού Συμβουλίου ήταν απόφαση του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ, δύο ημέρες νωρίτερα με στόχο την περιθωριοποίηση του Μάρκου Βαφειάδη, την οργανωτική ανασυγκρότηση και τον στενότερο ακόμη έλεγχο της ηγεσίας του κόμματος πάνω στον ΔΣΕ.

Ο ελληνικός Εμφύλιος και το διεθνές κομμουνιστικό σύστημα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_08/04/2012_478474

 *Οπλισμός των ανταρτών στη Ροδόπη, που περιήλθε στα χέρια του εθνικού στρατού το 1949

*Καθοριστική για τον ΔΣΕ

η παροχή όπλων και εφοδίων

από το ανατολικό μπλοκ.

Του κ. Νίκου Mαραντζίδη*

Από τα τέλη του 1945, ο Ζαχαριάδης αναζητούσε τους νέους όρους μιας κομμουνιστικής επανάστασης, εκκινώντας αυτή τη φορά από την αναζήτηση της υλικής υποστήριξης του διεθνούς κομμουνιστικού συστήματος, προκειμένου να οργανωθεί σε συστηματικότερη βάση η επικείμενη εξέγερση.

Στις αρχές του 1946, μια αποστολή του ΚΚΕ με επικεφαλής τον Μήτσο Παρτσαλίδη έφτασε στη Μόσχα, προκειμένου να ζητήσει υλική και πολιτική συμπαράσταση. Οι Σοβιετικοί, τη χρονική εκείνη στιγμή, εξακολουθούσαν να μην έχουν ξεκαθαρίσει ποια στρατηγική θα ακολουθούσαν. Σταδιακά τα πράγματα απέκτησαν μεγαλύτερη ταχύτητα και άλλη τροπή.

1947: Η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση (Σ.Σ. Η λεγόμενη του Βουνού)

Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_07/01/2012_468468

*Αντάρτικη εφημερίδα αναγγέλει το σχηματισμό της προσωρινής κυβέρνησης των ανταρτών

*Την αποτελούσαν ανώτατα στελέχη 
του ΚΚΕ και οι συνέπειες ήταν ξεκάθαρα 

αποσχιστικές, 65 χρόνια πριν

Του Νίκου Μαραντζίδη*

Στα τέλη του 1946 και τους πρώτους μήνες του 1947, το διεθνές κομμουνιστικό σύστημα συνέκλινε πλέον στη δυναμική στήριξη της υπόθεσης των Ελλήνων συντρόφων.

Δεν είναι εξάλλου τυχαίο πως επιλέχθηκε το συνέδριο ενός δυτικού κομμουνιστικού κόμματος, του γαλλικού, για να ανακοινωθεί επίσημα από τον αντιπρόσωπο του ΚΚΕ, Μιλτιάδη Πορφυρογένη, τον Ιούνιο του 1947, η πρόθεση δημιουργίας ξεχωριστής κυβέρνησης με δική της κρατική υπόσταση. Επρόκειτο για τμήμα του σεναρίου που σχετιζόταν με το στρατηγικό Σχέδιο Λίμνες, γιουγκοσλαβικής κατά πάσα πιθανότητα σύλληψης, που επισήμως εγκρίθηκε λίγο αργότερα, τον Σεπτέμβριο του 1947.

Το σχέδιο προέβλεπε τη δημιουργία τακτικού στρατού 50.000 - 60.000 μαχητών που να ήταν ικανός να θέσει υπό τον έλεγχό του ευρείες περιοχές της βόρειας Ελλάδας με κέντρο τη Θεσσαλονίκη. Το Σχέδιο Λίμνες, όπως εξήγησε ο ιστορικός Φίλιππος Ηλιού, με βάση τα αρχειακά τεκμήρια του ιδίου του ΚΚΕ που έφερε στο φως, είχε εκπονηθεί τουλάχιστον από τον Απρίλιο του 1947. 

Η κτηνώδης δράση ενός εγκληµατία πολέµου

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=433187&wordsinarticle=Μαρατζίδης

 *Το βιβλίο του Θανάση Φωτίου

*Η σταδιοδροµία του Γερµανού Φριτς Σούµπερτ,

διοικητή του ελληνικού «σώµατος κυνηγών»,

ο οποίος αιµατοκύλησε την Κρήτη και τη Μακεδόνία

την περίοδο της Κατοχής

Του κ. Νίκου Μαραντζίδη*

Συνήθως οι αφηγήσεις για τους πολέµους αφορούν ήρωες ή µάρτυρες. Για τους πρώτους ακούµε τις περιπέτειές τους, τον τρόπο µε τον οποίο διακινδύνευσαν τη ζωή τους ή και τη θυσίασαν για κάποιο ιδανικό ή για να εκπληρώσουν το καθήκον τους προς την πατρίδα. 

Για τους δεύτερους µαθαίνουµε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες υπήρξαν θύµατα των θηριωδιών µιας πολεµικής σύγκρουσης, πώς έχασαν τη ζωή τους ή δεινοπάθησαν από αυτά που φέρνουν οι πόλεµοι.

Η πρώτη φάση του Εμφυλίου

Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_20/11/2011_463513

*Σύλληψη ανταρτών από τον εθνικό στρατό

                 *Το ΚΚΕ στηρίχθηκε κυρίως στον εξωτερικό παράγοντα

Του Νίκου Μαραντζίδη*


Επισήμως ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας ιδρύθηκε στις 28 Οκτωβρίου 1946. Στην πραγματικότητα η ημερομηνία αξιοποιήθηκε προκειμένου να αποτυπώσει τη σχέση αυτού του αντάρτικου με εκείνου της Κατοχής. 
Υπό την οπτική γωνία του ΚΚΕ, ο αγώνας των ετών 1946 - 1949 υπήρξε η συνεπής συνέχεια των όσων προηγήθηκαν κατά τα χρόνια 1943 - 1945. Ο ΔΣΕ υπήρξε το αποτέλεσμα της πολιτικής επιλογής του ΚΚΕ. Μία σειρά παράγοντες ώθησαν την ηγεσία του προς τα εκεί. Από αυτούς, κρισιμότερος υπήρξε ο ρόλος των Λαϊκών Δημοκρατιών.