Το χρονικό των Γενικών Αρχείων του Κράτους μέσα από εικόνες

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=859436

*Το χρονικό των Γενικών Αρχείων του Κράτους μέσα από εικόνες

Συγχαρητήρια επιστολή προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο μετά την αποτυχημένη δολοφονική απόπειρα εναντίον του, Αθήνα 5 Δεκεμβρίου 1919

Γράφει η Λαμπρινή  Κουζέλη

Tον Νοέμβριο του 2014, στους χώρους του Ιδρύματος Ευγενίδου, κορυφώνονταν οι εορτασμοί για τα 100 χρόνια από την ίδρυση των Γενικών Αρχείων του Κράτους με την έκθεση «100 χρόνια Γενικά Αρχεία του Κράτους, 500 χρόνια ιστορία». Αν ένας θεσμός είναι το περιεχόμενό του, τα ΓΑΚ είναι το πρόσωπο της ελληνικής Ιστορίας μισής χιλιετίας που σκιαγραφείται παραστατικά στον κατάλογο της έκθεσης που κυκλοφορεί τώρα τυπωμένος από το Εθνικό Τυπογραφείο σε μια καλαίσθητη έκδοση.

Όσοι δεν επισκέφθηκαν την έκθεση το 2014 ξεφυλλίζοντας τον τόμο θα αποκτήσουν ακριβή εικόνα του περιεχομένου και της οργάνωσής της σε εννέα ενότητες, όπου μέσω επιλεγμένων τεκμηρίων καταγράφονταν οι πρώτες μορφές πολιτικής οργάνωσης του ελληνισμού, όψεις του Αγώνα για την Ανεξαρτησία (1821-1827), η θεμελίωση του νέου ελληνικού κράτους κατά τη διακυβέρνηση του Ιωάννη Καποδίστρια (1828-1832), η περίοδος της βασιλείας του Όθωνα (1833-1862) και οι προσπάθειες εκσυγχρονισμού του ελληνικού κράτους (1863-1911).

Ο Παπαδιαμάντης των κατατρεγμένων

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=812017

 *Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης

*Ο Σκιαθίτης και ο χριστιανισμός του,

 η γλώσσα του, η αρνητική και η θετική πρόσληψή του,

οι πρακτικές έκδοσης του έργου του

 από την πένα του δοκιμιογράφου Σταύρου Ζουμπουλάκη

Γράφει η κ. Κουζέλη Λαμπρινή

Αναμφισβήτητη είναι η κεντρική θέση του δοκιμιογράφου Σταύρου Ζουμπουλάκη στον χώρο των παπαδιαμαντικών σπουδών. Παρότι παπαδιαμαντολόγος με τη στενή έννοια δεν είναι- με την έννοια δηλαδή της συγγραφής μιας μονογραφίας για τον Παπαδιαμάντη- έχει συμμετάσχει σε συνέδρια και ημερίδες για τον Σκιαθίτη, έχει μιλήσει για αυτόν σε εκδηλώσεις και φιλολογικές βραδιές, έχει συνεργαστεί με τα «Παπαδιαμαντικά Τετράδια», έχει επιμεληθεί έναν τόμο για τον μυθιστοριογράφο Παπαδιαμάντη, έχει προλογίσει τόμους της έκδοσης των Απάντων του Παπαδιαμάντη από «Το Βήμα», έχει δημοσιεύσει σχετικές βιβλιοκρισίες και άλλα κείμενα σε εφημερίδες και περιοδικά.

Μέσα από τις σελίδες της «Νέας Εστίας» την οποία διηύθυνε (1998-2012) υπήρξε διαρκής συνομιλητής του επιμελητή της κριτικής έκδοσης των παπαδιαμαντικών Απάντων Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλου και του εκδότη τους Δημήτρη Μαυρόπουλου και φιλοξένησε πλήθος μελετημάτων για τη ζωή και το έργο του Σκιαθίτη.

Ο σκληρός διευθυντής και το λαχείο του στόλου

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=765692

*Στην κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών 

στο σπίτι του Μυριβήλη στην Αθήνα, 1967.

*Ένα ανέκδοτο εφηβικό 

«Πρωτοχρονιάτικον διήγημα» 

του Στράτη Μυριβήλη

                 

 Γράφει η Λαμπρινή Κουζέλη 

                «- Λοιπόν, μητέρα, τι λέγει; δέχεται; Την ερώτησιν αυτήν απέτεινε νέος δεκαοκτώ περίπου ετών καθώς θα συνεπέραινε κανείς από το παρόν του πρόσωπον εις το οποίο αμυδρώς διακρίνονται της πρώτης νεότητος οι ίουλοι. Ητο ωχρός, πολύ ωχρός εξαιτίας της κατηραμένης ασθενείας, η οποία τρεις εβδομάδες τώρα τον εκράτει κατάκοιτον επάνω εις την πτωχικήν του κλίνην.

                Τον έλεγαν Ανδρόνικο κι' ήτο υπάλληλος εις ένα εμπορικόν κατάστημα· ήτο νέος φιλότιμος, τίμιος κι' εξωτερικού συμπαθούς. Μάλλον υψηλός, εύρωστος, εφαίνετο μεγαλύτερος κατά την ηλικίαν αφ' ότι πράγματι ήτο. Όλοι οι σύντροφοί του εις το κατάστημα τον ηγάπων, ιδιαιτέραν όμως φιλίαν έτρεφε προς αυτόν ο συνομήλικός του γραμματεύς του καταστήματος Νίκος. Αυτός τον επεσκέπτετο κι' τώρα που ήτο ασθενής τακτικά καθ' όσον του επέτρεπεν η εργασία του. Ο Ανδρόνικος είχε πολλάς υποχρεώσεις τας οποίας φιλοτίμως εξεπλήρου κατά δύναμιν. Ο πατήρ του είχεν αποθάνει προ τεσσάρων περίπου ετών κι έκτοτε εκείνος διετήρει την μητέρα του, και έστελλε τα τρία μικρότερά του αδέλφια εις το σχολείον...».

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΚΟΥΡΤΙΔΗΣ: ΕΝΑΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΣ ΘΡΑΞ

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=470359&h1=true#commentForm

Ο Αριστοτέλης Κουρτίδης εν μέσω Αρσακειάδων. Αχρονολόγητη φωτογραφία 

από το Αρχείο της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας

*Ο ξεχασμένος από τις επόμενες γενιές

λόγιος Αριστοτέλης Κουρτίδης

εργάστηκε σκληρά για τη διάδοση της παιδείας,

συνδέοντας το όνομά του

με τον νεοελληνικό διαφωτισμό

Της κ. Λαμπρινής  Κουζέλη

           «Εφρόντισε κανείς ποτέ περί εκδόσεως βιβλίων καταλλήλων διά τον εργάτην, τον χειρώνακτα, διά τον μικράν ανάπτυξιν έχοντα πολίτην; Εμερίμνησε ποτέ κανείς περί ιδρύσεως βιβλιοθήκης των δήμων εξ ολίγων αλλ' υγιών και πρακτικών έργων; Ο ελληνικός λαός ή ουδέν απολύτως αναγινώσκει ή ανωφελή και συχνάκις επιβλαβή μυθολογήματα, εκ της υποστάθμης των ξένων φιλολογιών μεταφερόμενα ασυνειδήτως εις την γλώσσαν μας, έργα και καλαισθητικώς και ηθικώς και διανοητικώς αυτόν ζημιούντα».

          Η καθαρεύουσα προδίδει την ηλικία αυτών των απόψεων, που αν ήταν διατυπωμένες στη δημοτική, θα περνούσαν για λόγια σημερινά. Τις διαβάζουμε στο περιοδικό «Εστία» του 1886, γραμμένες από τον Αριστοτέλη Κουρτίδη, έναν δραστήριο λόγιο του τέλους του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ού, στις ημέρες μας ξεχασμένο από το κοινό και την Ιστορία. Τη ζωή, το έργο και την έντονη παρουσία του στην αθηναϊκή πνευματική ζωή της περιόδου εκείνης ανασυνθέτει η Ουρανία Πολυκανδριώτη, κύρια ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, στην αναλυτική και κατατοπιστική ιστορική μελέτη της Η διάπλαση των Ελλήνων: Αριστοτέλης Π. Κουρτίδης (1858-1928).