Ρωγμές στην αφήγηση για τον εμφύλιο

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/833127/article/politismos/vivlio/rwgmes-sthn-afhghsh-gia-ton-emfylio

*Έκρηξη βόμβας ναπάλμ σε οχυρώσεις του Δημοκρατικού Στρατού από την Αεροπορία, με το Πεζικό έτοιμο να εφορμήσει. Υψώματα Τσάγκος και Καραούλι, Γράμμος, Αύγουστος 1949.

Της κ. ΣΙΣΣΥΣ ΑΛΩΝΙΣΤΙΩΤΟΥ

                Το Πάσχα του 1795 ο Friedrich August Wolf, Γερμανός μελετητής του Ομήρου, υποστήριξε ότι η γραφή ήταν ακόμη άγνωστη στον Όμηρο και ότι τα ομηρικά έπη, καθώς είχαν συντεθεί από μνήμης και παραδοθεί από στόμα σε στόμα, δεν πήραν τη σταθερή μορφή τους παρά αιώνες αργότερα, και ότι, με τα δεδομένα αυτά, η ενότητα και το αδιαίρετο του Ομήρου ήταν πράγματα πολύ αμφίβολα.

                Ο Botiiger, φίλος του Wolf, ήθελε τότε, όπως έγραψε στον Wolf από τη Βαϊμάρη, να χτυπήσει «τις καμπάνες του κινδύνου» και να ειδοποιήσει για την «πυρκαγιά»: «Κινδυνεύει η ενότητα και το αδιαίρετο του Ομήρου! Από παντού υψώνονται φλόγες! Όποιος έχει διάθεση και καρδιά να βοηθήσει, ας τρέξει με τον πυροσβεστικό του κάδο!». Όποιος ήθελε να τη σβήσει έτρεχε με τον κάδο του. Καθώς όμως άλλοι, από αντίδραση, συδαύλιζαν ακόμα περισσότερο τη φωτιά, ο αγώνας των στοιχείων συνεχίστηκε (Wolfgang Schadewaldt, Από τον κόσμο και το έργο του Ομήρου, Α΄ τόμος, σελ.19, εκδ. ΜΙΕΤ).

7η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1947: Η ΕΠΙΘΕΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΑΡΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΣΟΥΦΛΙΟΥ

*Το Σουφλί

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Βρισκόμαστε στο 1947. Δεύτερος χρόνος διεξαγωγής του Εμφυλίου Πολέμου. Το αντάρτικο είχε ανάψει για τα καλά σε ολόκληρη την ηπειρωτική χώρα με ανορθόδοξες επιχειρήσεις, με καταστροφές και άφθονο αίμα να ρέει, Ελληνικό και μόνο Ελληνικό.

                Την ίδια χρονιά, μετά το Δόγμα Τρούμαν, ο Ελληνικός Στρατός, που είχε πλέον αναλάβει την ευθύνη διεξαγωγής των επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση των ανταρτών, βρίσκονταν στη φάση της ανασυγκρότησης, του επανεξοπλισμού, της πρόσκλησης νέων κλάσεων και της εκπαίδευσής των. Οι αντάρτες, μετά τις επιθέσεις κατά των χωριών Κορύμβου, Κυριακής, Μεταξάδων, Λάδης κ.ά. αποφάσισαν την 7η Δεκεμβρίου 1947 να επιτεθούν και κατά της πόλης του Σουφλίου. Από την έκθεση διεξαγωγής της επίθεσης του Διοικητού του 551 Τάγματος Πεζικού, Αντισυνταγματάρχου Αθανασίου Φροντιστή, μετέπειτα Αρχηγού Γενικού Επιτελείου Εθνικής Αμύνης, που στάθμευε τότε στο Σουφλί, αντλούμε τα ακόλουθα στοιχεία:

Ο ΑΤΥΧΗΣ ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΟΥ 1897

*Διαδηλώσεις μπροστά στα Ανάκτορα

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Κατά την τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα η προσοχή όλων, κυβερνώντων και λαού, ήταν στραμμένη σε δύο σημεία του ορίζοντα. Στον Βορρά, στην Μακεδονία, οι Βούλγαροι κομιτατζήδες είχαν αρχίσει την εγκληματική δράση τους, από την άνοιξη του 1895. Στον Νότο στην Μεγαλόνησο, όχι βέβαια στην Κύπρο, αλλά στην Κρήτη, ο επαναστατικός πυρετός των Κρητικών είχε φουντώσει και απαιτούσαν την ένωση με την Μητέρα Ελλάδα.

                Η χώρα δεν διέθετε, όπως και σήμερα, ενιαία, μακροπρόθεσμη και σταθερή Εξωτερική Πολιτική. Δεν προλάμβανε τα γεγονότα, αλλά τα ακολουθούσε με σπασμωδικές αντιδράσεις. Το Εθνικό θέμα, το Κρητικό, αντί να κρατηθεί σε υπερκομματικό επίπεδο, είχε μεταφερθεί στην αίθουσα της Βουλής των Ελλήνων και είχε γίνει αντικείμενο κομματικής εκμετάλλευσης, σε μια περίοδο διπλωματικής απομόνωσης της χώρας. Η στάση της Γερμανίας εχθρική και των άλλων κρατών της Ευρώπης καιροσκοπική, εν αναμονή σε νέα κρίση του Ανατολικού Ζητήματος.

Σμύρνη 1922: Έγκλημα κατά της ανθρωπότητας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/832596/article/epikairothta/ellada/egklhma-kata-ths-an8rwpothtas

*Η ώρα της καταστροφής. «Γιατί κάψαμε τη Σμύρνη; Γιατί φοβηθήκαμε ότι αν έμεναν τα κτίρια στη θέση τους, δεν θα μπορούσαμε να απαλλαγούμε από τις μειονότητες» γράφει ο Falih Rifki Atay, επιφανής Τούρκος δημοσιογράφος που ανήκε στο στενό περιβάλλον του Μουσταφά Κεμάλ.

Γράφει ο κ. ΒΛΑΣΗΣ ΑΓΤΖΙΔΗΣ*

                Ο Βρετανός ιστορικός Giles Milton θεωρεί ότι η Σμύρνη ήταν μια «κοσμοπολίτικη ελληνική πόλη» και ότι η καταστροφή της «είναι από τις στιγμές που άλλαξαν τον ρουν της Ιστορίας της Ελλάδας, αλλά ήταν εξίσου σημαντική και για τη Δύση». Ξαφνιάζεται επίσης για το γεγονός ότι «οι Ευρωπαίοι δεν διδάσκονται στα σχολεία τους την Ιστορία της Μικράς Ασίας» και θεωρεί ότι είναι «άδικο να έχει παραλειφθεί τόσο σημαντικό κεφάλαιο από τη διδασκαλία». Τονίζει επίσης ότι «στη Μικρά Ασία είχαμε μια γενοκτονία, εθνική εκκαθάριση, τεράστιες μετακινήσεις πληθυσμού, ανάμειξη πολλών κυβερνήσεων».

                Αυτό όμως που είναι αυτονόητο για τον Milton δεν είναι αυτονόητο στον τρόπο που ο σύγχρονος ελληνισμός βλέπει εκείνα τα γεγονότα. Η καταστροφή της Σμύρνης, η σφαγή των Ελλήνων και των Αρμενίων των ιωνικών παραλίων τον Σεπτέμβριο του ’22, η στάση των συμμαχικών χωρών αλλά και της τότε ελληνικής κυβερνήσεως αποτελούν έως σήμερα σημεία έντονης αντιπαράθεσης. Το κοινό αφήγημα απουσιάζει τόσο στον χώρο της νεοελληνικής ιστοριογραφίας όσο και σ’ αυτόν της δημόσιας απεικόνισης. Τα μικρασιατικά- συμπεριλαμβανομένων των ποντιακών- γεγονότα συγκροτούν έως σήμερα ένα πεδίο συνάντησης και σύγκρουσης διαφορετικών ερμηνευτικών αναλύσεων, καθώς και αναθεωρητικών συμπεριφορών («συνωστισμός», ακύρωση της Δίκης των Εξ κ.ά.), που προέρχονται απ’ όλο το πολιτικό φάσμα. Το φαινόμενο αυτό ερμηνεύεται βεβαίως λόγω της βαρύτητας και της έντασης των πολιτικών αλλά και ιδεολογικών επιλογών των ελλαδικών ελίτ μετά το ’22. Μόλις στις δεκαετίες του ’80 και του ’90 η προσφυγική μνήμη, που είχε συντηρηθεί με ευλάβεια μέσα στις κοινότητες των προσφύγων, θα καταφέρει να διεκδικήσει χώρο στο κοινό εθνικό συλλογικό αφήγημα.

Μικρές ιστορίες της μεγάλης κατάρας του Εμφυλίου

*Περίπολος στρατιωτών στην περιοχή της Κόνιτσας 

Από τα... παραλειπόμενα

του εμφυλίου πολέμου

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

               Ο εμφύλιος πόλεμος, σε κάθε χώρα, είναι μια κατάρα. Μια τέτοια κατάρα δοκίμασε η χώρα μας αμέσως μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Κράτησε από το 1946 έως το 1949. Σκόρπισε το θάνατο και την καταστροφή και στις δυο αντιμαχόμενες μερίδες. Οι πληγές σε ορισμένες περιπτώσεις παραμένουν ακόμα ανεπούλωτες. Στα νεκροταφεία πόλεων και χωριών υπάρχουν μνήματα ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους πολεμώντας ανελέητα, στα βουνά της πατρίδας μας. Και υπάρχουν νεκροί, που σκόρπισαν τα κόκκαλά τους, εκεί που σκοτώθηκαν και δεν βρέθηκαν ποτέ, για να τους κάνουν οι δικοί τους ένα απέριττο μνήμα.

                Η φρίκη αυτού του πολέμου, έχει αποτυπωθεί στις περιγραφές των μεγάλων μαχών,  στα απομνημονεύματα των πρωταγωνιστών, στις σελίδες των εφημερίδων της εποχής και στην μνήμη των ανθρώπων, που έζησαν εκείνη την εποχή και ζουν ακόμα.

                Ένα είναι αναμφισβήτητο γεγονός: Όταν μετά την λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και την ήττα του ναζισμού και του φασισμού, οι λαοί της Ευρώπης, σήκωναν τα μανίκια και έπεφταν με τα μούτρα στη δουλειά για να ανασυγκροτήσουν τις χώρες τους, στην Ελλάδα πολεμούσαμε μεταξύ μας, με υποδαύλιση και απέξω, και προσθέταμε θανάτους και ερείπια, σε όσα έμειναν από την γερμανική, την ιταλική και τη βουλγαρική λαίλαπα!

                Στο άρθρο αυτό δεν θα περιγράψουμε μεγάλες μάχες και σφοδρές συγκρούσεις. Δεν θα περιγράψουμε προσωπικούς ηρωισμούς ούτε της μιας ούτε της άλλης πλευράς. Θα περιγράψουμε μικρά, ίσως και ταπεινά περιστατικά της καθημερινότητας των μαχόμενων. Με κοινό παρονομαστή την περιρρέουσα ατμόσφαιρα φρίκης ένθεν κακείθεν, συμβουλευόμενοι τα στρατιωτικά και άλλα αρχεία.

Το Αλουμίνιον της Ελλάδος

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ   http://www.kathimerini.gr/830751/article/epikairothta/ellada/to-aloyminion-ths-ellados

*Το Αλουμίνιον Α.Ε. (στη φωτ. το εργοστάσιο στον Άγιο Νικόλαο) αποτελεί μία από τις σπάνιες περιπτώσεις σε διεθνές επίπεδο πλήρους καθετοποιημένης επιχείρησης βωξίτη - αλουμίνας - αλουμινίου, με ισχυρότατη εξαγωγική επίδοση, που συνεχίζει να διατηρεί την ανταγωνιστικότητά του σε μία σκληρή διεθνή αγορά.

Γράφει ο κ. ΚΩΣΤΑΣ ΚΩΣΤΗΣ*

                Το Αλουμίνιον Α.Ε., διάδοχος επιχείρηση του Αλουμινίου της Ελλάδος Α.Ε., εξακολουθεί και είναι μία από τις λίγες ελληνικές επιχειρήσεις, που δημιουργήθηκαν κατά την ένδοξη για την ελληνική μεταποίηση δεκαετία του 1960 και που συνεχίζει να παράγει και να διατηρεί την ανταγωνιστικότητά του σε μία σκληρή και εν πολλοίς απρόβλεπτη διεθνή αγορά.

                Ένα μέρος της μακρόχρονης επιτυχίας του οφείλεται σε μία ιδιαιτερότητα: αποτελεί μιαν από τις σπάνιες περιπτώσεις σε διεθνές επίπεδο πλήρους καθετοποιημένης επιχείρησης βωξίτη–αλουμίνας– αλουμινίου, με ισχυρότατη εξαγωγική επίδοση και τεχνικές επιδόσεις που, ακόμη και σήμερα, θα τις ζήλευαν πολλές κατά πολύ νεότερες επιχειρήσεις του κλάδου. Αυτό είναι ένα βασικό στοιχείο που εξηγεί την επιβίωσή του τη στιγμή που επιβαρυνόταν με υψηλότερο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας σε σύγκριση με τους Ευρωπαίους ανταγωνιστές του.

Η ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΛΑΖΑΡΩΝ

*Εδώ συνεδρίαζε η Βουλή των Λαζάρων

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

                Στην Ελληνική πολιτική και πλούσια συνταγματική ιστορία, με τις συχνές βουλευτικές εκλογές, τις Συντακτικές και Αναθεωρητικές Βουλές, τα δημοψηφίσματα, τις επαναστάσεις και τα πραξικοπήματα, μία Βουλή έμεινε με την ονομασία Βουλή των Λαζάρων. Προέκυψε από μία συνταγματικά αμφιλεγόμενη πρωτοβουλία του Ελευθερίου Βενιζέλου και ήταν αποτέλεσμα των δραματικών γεγονότων του Εθνικού Διχασμού, της δεύτερης δεκαετίας του 20ου αιώνα.

                Στις 28 Ιουλίου 1914 η Αυστρία κήρυξε τον πόλεμο κατά της Σερβίας, ο οποίος στη συνέχεια μετατράπηκε στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, με αντιμαχόμενες δυνάμεις από τη μία πλευρά την ΑΝΤΑΝΤ, δηλαδή την Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία και Ιταλία, και από την άλλη πλευρά τις Κεντρικές Αυτοκρατορίες, δηλαδή την Γερμανία και την Αυστρία-Ουγγαρία. Οι εμπόλεμες δυνάμεις από την αρχή επιδίωξαν την προσχώρηση προς αυτές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Τουρκίας, για τους δικούς τους λόγους.

ΤΑ ΝΟΕΜΒΡΙΑΝΑ ΤΟΥ 1916

*Ο ναύαρχος Φουρνέ, που βομβάρδισε την Αθήνα το 1916

 Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας,  Αντιστράτηγος ε.α.  

                Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος είχε ξεσπάσει στις 28 Ιουλίου 1914.Οι δύο εμπόλεμες παρατάξεις η Αντάντ, με τις Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία και Ιταλία και οι Κεντρικές Αυτοκρατορίες, με την Γερμανία και Αυστρία, προσπαθούσαν να εξασφαλίσουν νέους συμμάχους.

                Η Ελλάδα είχε παραμείνει ουδέτερη. Της αρνήθηκαν το δικαίωμα της ουδετερότητας. Δεν την ήθελαν απλώς ως φίλη, την ήθελαν ως σύμμαχο ή εχθρό. Την εκβίαζαν με εδαφικούς ακρωτηριασμούς, επεμβάσεις στα εσωτερικά της και ταπεινωτική συμπεριφορά, να ενταχθεί σε ένα από τα δύο στρατόπεδα.

                Η Γερμανία της επέβαλε να παραδώσει στους Βουλγάρους, που έγιναν σύμμαχοί της, το οχυρό Ρούπελ. Την υποχρέωσε να δεχθεί την αιχμαλωσία του Δ΄ Σώματος Στρατού της και την μεταφορά του στο Γκαίρλιτς, με αποτέλεσμα να μείνει η Ανατολική Μακεδονία ανυπεράσπιστη και να υποστεί τα πάνδεινα ο πληθυσμός της από τα Βουλγαρικά στρατεύματα. Από την άλλη πλευρά, η Αντάντ απαιτούσε με τη βία την προσχώρηση της Ελλάδας. Μετά την αποτυχία της εκστρατείας στα Δαρδανέλλια είχαν αποβιβασθεί στρατεύματα της Αντάντ στη Θεσσαλονίκη, ενώ είχαν καταληφθεί το λιμάνι του Μούδρου, η Κέρκυρα και άλλα νησιά μας.

Μέρες κατοχής: Αθήνα- Ορεστιάδα- Κάιρο. Ιστορίες διαφυγής

*Ο Χαράλαμπος Περογιαννάκης σε σκηνή στην έρημο. Πίσω από τη φωτογραφία του είχε γράψει ο ίδιος: Αεροδρόμιο Καμπούτ, παρά το Τομπρούκ 1943, 13 HELLENIC SQUADRON

*Αφήγηση της διαφυγής στη Μ. Ανατολή 

του αεροπόρου Χαράλαμπου Περογιαννάκη

Η διαφυγή Ελλήνων κατά την Κατοχή προς τη Μέση Ανατολή για να συμμετάσχουν στον αγώνα κατά του φασισμού και του ναζισμού, είναι μία από τις πολλές πτυχές της εποποιίας της Εθνικής Αντίστασης από ποικίλα μετερίζια. Κάθε διαφυγή και μια προσωπική ιστορία. Κάθε ιστορία και μια αγωνία. Οι κίνδυνοι δεν έπαψαν ποτέ να υπάρχουν.

Μια τέτοια αφήγηση κατοχικής διαφυγής έκανε το 2003, όταν πλέον είχε φτάσει σε ηλικία 88 ετών, ο ανώτατος αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας Χαράλαμπος Περογιαννάκης, στον επί θυγατρί γαμπρό του ιατρό Ιωάννη Παν. Λεκατσά.  

                Ο Χαράλαμπος Περογιαννάκης, με καταγωγή από τους Παπαγιαννάδες Σητείας, υπήρξε ιπτάμενος της Πολεμικής Αεροπορίας της τάξης του 1939, της Σχολής Ικάρων.

                Το μέτωπο στην κυρίως Ελλάδα είχε καταρρεύσει όπως είναι γνωστό τον Απρίλιο του 1941. Όσοι επέζησαν από τη λαίλαπα των γερμανικών και των ιταλικών επιθέσεων, επέστρεψαν όπως- όπως στα σπίτια τους.

ΚΥΠΡΟΣ: «ΙΣΤΟΡΙΑ ΧΑΜΕΝΩΝ ΕΥΚΑΙΡΙΩΝ»

*Η σημαία της Κυπριακής Δημοκρατίας

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Αυτόν τον τίτλο έδωσε στο γνωστό δίτομο βιβλίο του ο Ευάγγελος Αβέρωφ, που διετέλεσε Υπουργός Εξωτερικών από το 1956 μέχρι τον Ιούνιο του 1963 και χειρίσθηκε το πρόβλημα της Μεγαλονήσου. Ήταν ο αρχιτέκτονας των λίαν συκοφαντημένων Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου. Για πρώτη φορά τέθηκε το θέμα της Κύπρου από την Ελλάδα στην Βρετανία την άνοιξη του 1941, όταν προέκυψε το πρόβλημα της εγκατάστασης του Βασιλέως Γεωργίου Β΄ και της Ελληνικής Κυβέρνησης, μετά από μία πιθανή κατάληψη της Ελλάδας από τα Γερμανικά στρατεύματα σε περίπτωση επίθεσης της Γερμανίας κατά της χώρας μας.

                Αλλά ας αφήσουμε το νήμα της ιστορίας να ξετυλιχθεί για τα γεγονότα της Μεγαλονήσου.

Η επίσκεψη Καραμανλή στη Γαλλία, το 1960

                            ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.kathimerini.gr/829829/article/epikairothta/ellada/h-episkeyh-karamanlh-sth-gallia

*Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με τον Γάλλο πρόεδρο Σαρλ ντε Γκωλ. Αριστερά, ο Ευ. Αβέρωφ ανάμεσα στον Α. Μαρλό και τον Μ. Κουβ ντε Μιρβίλ.

Γράφει ο κ. ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΟΥΜΑΣ*

                Τον Ιούλιο του 1960 ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής, συνοδευόμενος από τον υπουργό των Εξωτερικών, Ευάγγελο Αβέρωφ- Τοσίτσα, και υπηρεσιακούς παράγοντες, πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στο Παρίσι.

                Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη γαλλική πρωτεύουσα, ο Καραμανλής είχε σειρά επαφών με τον Γάλλο ομόλογό του, Μισέλ Ντεμπρέ, καθώς και με τον πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας, Σαρλ ντε Γκωλ. «Η Ελλάς και η Γαλλία», υπογράμμισε κατά την άφιξή του στο Παρίσι ο Έλληνας πρωθυπουργός, «είναι προορισμέναι να έχουν την αυτήν αποστολήν εν τω κόσμω, διότι τας ενώνουν κοινά πνευματικά και ανθρώπινα ιδανικά, η ελευθερία, η ισότης και η αδελφοσύνη». «Η παιδεία μας, το πνεύμα μας, δεν θα ήσαν ό,τι είναι εάν δεν είχον μεσολαβήσει, εις το απώτερον παρελθόν, οι αιώνες του ελληνισμού. Δεν ευρίσκεσθε εδώ επί ξένης γης», επεσήμανε κατά την προσφώνησή του ο Ντεμπρέ.

Ο ΚΑΝΟΝΙΟΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΤΙΣ 9 ΠΡΟΣ 10 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 1948

*Το πυροβόλο με το οποίο επλήγη η Θεσσαλονίκη, 
μετά την κατάληψή του από τον ελληνικό στρατό

Γράφει ο κ.  Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Η Θεσσαλονίκη λόγω της γεωστρατηγικής και γεωπολιτικής θέσης της αποτελούσε πάντοτε στο διάβα των αιώνων στόχο κατάληψης από διαφόρους λαούς, όπως Τούρκοι, Βούλγαροι, Σέρβοι και άλλοι.

                Αλλά και κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου η Θεσσαλονίκη βρισκόταν στα ενδιαφέροντα του ΚΚΕ, γιατί, εκτός της γεωπολιτικής και γεωστρατηγικής σημασίας της, περιβάλλεται από ορεινούς όγκους (Όλυμπος, Πιέρια, Βέρμιο, Βόρας, Πάικο, Μπέλες,  Κρούσια, Βερτίσκος, Κερδύλλια, Χολομώντας και Χορτιάτης), τους οποίους έλεγχαν σημαντικές ανταρτικές δυνάμεις και χρησιμοποιούσαν ως βάσεις και ορμητήρια για επιχειρήσεις κατά κατοικημένων πόλεων της Κεντρικής Μακεδονίας (Νάουσα, Έδεσσα, Λιτόχωρο, Γιαννιτσά, Κιλκίς κ.ά), ενώ δεν αποκλείονταν σε περίπτωση κατάληψης της Μακεδονίας- Θράκης η ανακήρυξη της ως πρωτεύουσα του Μακεδονικού κράτους, μετά την απόσχιση της περιοχής αυτής από το Ελληνικό κράτος.

Ταξίδι- άθλος 215 ναυτικών του «Μιαούλης» το 1900

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/827797/gallery/politismos/vivlio/ta3idi---a8los-215-naytikwn-toy-miaoylhs

*Το εύδρομο «Ναύαρχος Μιαούλης» μπαίνει στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, 14 Σεπτεμβρίου 1900. Πίσω του διακρίνεται το άγαλμα της Ελευθερίας. «...το μεσημέρι το σκάφος αναχώρησε από το Άγαλμα της Ελευθερίας, όπου είχαμε προσωρινό ορμητήριο, και αγκυροβολήσαμε στην αποβάθρα που βρίσκεται μπροστά από τον 35ο δρόμο της Νέας Υόρκης...» (από το ημερολόγιο του αξιωματικού του «Μιαούλη», Ανθυποπλοίαρχου Βασιλείου Καψαμπέλη).

Γράφει ο κ. ΑΝΤΩΝΗΣ ΙΟΡΔΑΝΟΓΛΟΥ

                Ένα πλοίο του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού σκίζει τα νερά του Ατλαντικού, ναύτες και υπαξιωματικοί καπνίζουν στο επίστεγο κοιτάζοντας στοχαστικά το δειλινό, μπρος σε έναν απέραντο ορίζοντα, που στις άκρες του καμπυλώνει... Κλείνω τα μάτια και θυμάμαι καλά αυτή τη σκηνή. Ανοίγω ξανά τα μάτια μου. Δεν ονειροπολούσα. Απλώς διάβαζα το «1900»...

                Το «1900» είναι ένα βιβλίο. Περιγράφει τον περίπλου του Ατλαντικού, για πρώτη φορά από ελληνικό πολεμικό πλοίο, από το εύδρομο «Ναύαρχος Μιαούλης», με κυβερνήτη τον αντιπλοίαρχο Παύλο Κουντουριώτη. Σκοπός του ταξιδιού ήταν η επίδειξη της ελληνικής σημαίας σε λιμάνια των ΗΠΑ αλλά και η πραγματοποίηση επιστημονικών μελετών και παρατηρήσεων για τον ωκεανό. Το ταξίδι αυτό, που έγινε ανάμεσα στον Ιούλιο και τον Νοέμβριο του 1900, δεν είναι μια απλή ναυτική ιστορία αλλά ένα μοναδικό εγχείρημα, ένα κατόρθωμα. Γιατί; Διότι αυτός ο υπερατλαντικός πλους γινόταν για πρώτη φορά από τη γέννηση του ελληνικού κράτους και από ένα πολεμικό πλοίο ακατάλληλο για τέτοιες αποστολές (ατμόπλοιο- ιστιοφόρο με ιδιαίτερα χαμηλό σκαρί, «έβαζε» το κύμα πολύ εύκολα). Ο πλους αυτός μάλιστα δεν έγινε από τη συντομότερη διαδρομή, αλλά από εκείνη που είχε χαράξει ο μεγάλος θαλασσοπόρος Χριστόφορος Κολόμβος!

Ο απαγχονισμός των γυναικών Τοπάλη στα Λεχώνια Βόλου

*Το ναζιστικό έγκλημα στα Λεχώνια. Τρεις γυναίκες στην κρεμάλα

*Ένα από τα πολλά εγκλήματα

των ναζιστών στην Ελλάδα

Γράφει ο κ. Άρης Παπαδόπουλος 

          Ένα από τα πιο απαίσια ληστρικά εγκλήματα της Γκεστάπο και των ΕΑΣΑΔ (Εθνικός Αγροτικός Σύνδεσμος Αντικομμουνιστικής Δράσεως, που έδρασε στη Θεσσαλία, καθώς και η- θυγατρική τους- Ομάδα Άνω Λεχωνίων- Καλαμπαλίκη) στην περιοχή του Βόλου είναι και ο απαγχονισμός της οικογενείας Τοπάλη.

          Το έγκλημα αυτό, αποτρόπαιο σε όλην του την έκταση, έγινε στο κέντρο των Κάτω Λεχωνίων στις 7  Ιουνίου 1944. 

          Στα Κάτω Λεχώνια έμεναν η ολλανδικής καταγωγής Λουκία Τοπάλη (Lucie van Schelle, 1875-1944) και η κόρη της Σοφία Τοπάλη (1906-1944) 38 ετών. Οι δύο γυναίκες ανήκαν στην οικογένεια του Παναγή Τοπάλη που καταγόταν από την Ήπειρο. Ήταν πολύ πλούσια οικογένεια, με περιουσία στη Ρουμανία και Ελβετία και δεν είχε συγγενική σχέση με τον παλιό βουλευτή και υπουργό δημοτικιστή Κωστή Τοπάλη από τη  Μακρινίτσα, που είναι γνωστός και από τη δίκη των Αθεϊκών.

Γύζης Νικόλαος: Ο χρωστήρας του, δόξασε την Ελλάδα

*Ο Νικόλαος Γύζης

*Άραγε πού να βρίσκεται

η περίφημη "Δόξα" του; 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο Έλληνας ζωγράφος Νικόλαος Γύζης, ήταν ένας από τους από τους εικαστικούς καλλιτέχνες που αναδείχθηκε σε ευρωπαϊκό επίπεδο διατηρώντας ταυτόχρονα την ελληνική ταυτότητα. Η ελληνικότητα κυριάρχησε στο έργο του Γύζη αν και σπούδασε και πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του στη Γερμανία. Η αξία του έργου του τόνωσε την ελληνικότητα στην τέχνη και επηρέασε ζωγράφους των επόμενων γενεών.

                Στην Ελλάδα ο Γύζης είναι περισσότερο γνωστός από τον περίφημο πίνακά του «Το Κρυφό Σχολειό» (1885-86) που ανήκει σήμερα στην ιδιωτική συλλογή του κ. Πρόδρομου Εμφιετζόγλου. Ο νέος ιδιοκτήτης του πίνακα που αγοράσθηκε σε διεθνή δημοπρασία, είχε την ευτυχή έμπνευση να τον εκθέσει σε πολλές πόλεις της Ελλάδας.

26/4/1941: ΑΕΡΑΠΟΒΑΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΚΑΤΑΛΗΨΗΣ ΤΟΥ ΙΣΘΜΟΥ ΚΟΡΙΝΘΟΥ

*Η ανατίναξη της γέφυρας στον Ισθμό της Κορίνθου

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Μετά την αποτυχία της εαρινής Ιταλικής αντεπίθεσης (9 Μαρτίου 1941) στο Μέτωπο της Ηπείρου, η Γερμανία επιτέθηκε την 6η Απριλίου 1941 κατά της πατρίδας μας καθ’ όλο το μήκος της Ελληνο-Βουλγαρικής Μεθορίου. Μετά την συνθηκολόγηση της 9ης Απριλίου 1941 στην Θεσσαλονίκη οι Μηχανοκίνητες και Τεθωρακισμένες Γερμανικές Μεραρχίες προέλασαν ταχέως προς Δυσμάς και Νότο, επιβραδυνόμενες από τα Βρετανικά στρατεύματα, που είχαν μεταφερθεί στη Μακεδονία για την ενίσχυση της Ελλάδας στο διμέτωπο αγώνα που διεξήγαγε.

                Την 20η Απριλίου 1941 στο Βοτονάσι του Μετσόβου υπογράφηκε από τον Διοικητή του Γ΄ Σώματος Στρατού Αντιστράτηγο Γεώργιο Τσολάκογλου η συμφωνία κατάπαυσης των επιχειρήσεων μεταξύ της Στρατιάς Ηπείρου και των Γερμανικών στρατευμάτων, παρά τις αντίθετες διαταγές της τότε πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας.

Η υπόθεση Μαξ Μέρτεν

 ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/825108/article/epikairothta/kosmos/h-ypo8esh-ma3-merten

*Έπειτα από πολύμηνη προφυλάκιση ο Μαξ Μέρτεν οδηγείται στο δικαστήριο κατηγορούμενος για συμμετοχή στη μεταφορά των Εβραίων της Θεσσαλονίκης σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και την κλοπή των περιουσιών τους.

Γράφει ο κ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ Κ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΣ*

            Η δίωξη Γερμανών, που ήταν υπεύθυνοι για σκληρά αντίποινα και απάνθρωπα εγκλήματα απέναντι στον ελληνικό λαό κατά τη διάρκεια της Κατοχής, αποτελεί ένα από τα πιο δύσκολα κεφάλαια της ιστορίας της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου.

            Οι ένοχοι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, δεν τιμωρήθηκαν για τις πράξεις τους. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1950, έγινε σαφής η επιθυμία τόσο από τη, διάδοχο του Γ΄ Ράιχ, Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας όσο και από την Ελλάδα να ρυθμιστεί το ζήτημα των εγκληματιών πολέμου προς όφελος των διμερών σχέσεων. Οι δύο πλευρές, ωστόσο, διαφωνούσαν στον τρόπο. Η Αθήνα δεχόταν να παραπέμψει τις υποθέσεις στις γερμανικές αρχές με την προϋπόθεση ότι η γερμανική Δικαιοσύνη θα επιλαμβανόταν του θέματος. Από την πλευρά της η Βόννη προτιμούσε να κλείσει το ζήτημα οριστικά με πολιτική απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης, χωρίς δικαστικές διαδικασίες.

Οι γερμανικές αποζημιώσεις

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
http://www.kathimerini.gr/826696/article/epikairothta/ellada/oi-germanikes-apozhmiwseis

*Ιούνιος 1944. Η καταστροφή του Διστόμου από τους Γερμανούς κατακτητές, σε αντίποινα για την ανάπτυξη της Αντίστασης. Οι αποζημιώσεις που κατεβλήθησαν στα θύματα της Κατοχής ανήλθαν σε 115 εκατ. μάρκα.

Γράφει η κ. ΔΕΣΠΟΙΝΑ- ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑΚΟΥ*

            Μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Γερμανία ως η κατ’ εξοχήν ηττημένη χώρα έφερε την υποχρέωση να καταβάλει επανορθώσεις στους νικητές, μεταξύ των οποίων συγκαταλεγόταν και η Ελλάδα.

            Στη Διάσκεψη των Επανορθώσεων του Παρισιού, το 1945, η οποία δεν ασχολήθηκε με το γενικότερο ζήτημα των γερμανικών επανορθώσεων αλλά περιορίστηκε μόνο στη διανομή των γερμανικών βιομηχανιών και των ενεργητικών εκτός Γερμανίας, η Ελλάδα έλαβε ποσοστό 7,05% επί των συγκεκριμένων αποδόσεων. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχούσε, σύμφωνα με τη Διασυμμαχική Επιτροπή Επανορθώσεων, μόλις σε 25 εκατ. δολάρια, τα οποία καταβλήθηκαν όχι σε χρήμα αλλά πρωτίστως σε μηχανολογικό εξοπλισμό, που εν πολλοίς αποδείχθηκε ακατάλληλος για τη φύση της ελληνικής οικονομίας. Οι καταβολές αυτές προορίζονταν όμως κατά κύριο λόγο για την οικονομική ανασυγκρότηση του κράτους και όχι για την αποζημίωση των θυμάτων της τετράχρονης κατοχής.

1943: Η AEΡΑΠΟΒΑΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΛΟΧΟΥ ΣΤΗ ΣΑΜΟ

*Αλεξιπτωτιστές ιερολοχίτες ετοιμάζονται για ρίψη στην κατεχόμενη Σάμο, το 1943. 

Ο πρώτος είναι ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος, από την Αμμόχωστο της Κύπρου, 

αξιωματικός του ελληνικού στρατού

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Η αεραποβατική ιδέα ή η κατακόρυφη υπερκέραση, όπως ονομάζεται στη στρατιωτική ορολογία, είναι αναμφισβήτητα μία από τις πιο εντυπωσιακές μορφές του επιθετικού ελιγμού, που επιβεβαίωσε κατά τρόπο σαφή και κατηγορηματικό αυτή τη θεμελιώδη αρχή, θέτοντας την σφραγίδα της στην έκβαση πολλών μαχών. Ο αιφνιδιασμός, η μεγάλη ταχύτητα και η εμβέλεια δράσης, η δυναμικότητα και η θεαματικότητα της μορφής αυτού του πολέμου είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του στοιχεία, που συνέβαλαν αποφασιστικά στην αλλαγή του ρου πολλών πολεμικών γεγονότων.

                Οι άνδρες των επίλεκτων αερομεταφερομένων μονάδων πέταξαν σε πολλές περιπτώσεις για χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τη βάση τους με τα εξαρτημένα από τις καιρικές συνθήκες αεροπορικά τους μεταφορικά μέσα (αεροσκάφη, ανεμόπτερα, ελικόπτερα) και έπεσαν ή προσγειώθηκαν σε άγνωστες και εχθρικές ή ελεγχόμενες από τον εχθρό περιοχές. Το ανεμόπτερο, το αλεξίπτωτο, το αεροσκάφος και τα τελευταία χρόνια το ελικόπτερο, που χρησιμοποιήθηκαν ή χρησιμοποιούνται για τις αεραποβατικές και αεροκίνητες επιχειρήσεις, πέρασαν από πολλά στάδια εξέλιξης από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά.

Ο κατάσκοπος αρχαιολόγος στην Κρήτη

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.kathimerini.gr/824753/article/politismos/vivlio/o-kataskopos-arxaiologos

TOM J. DUNBABIN

Ένας αρχαιολόγος στον πόλεμο

Μετάφραση: Ρόζμαρι Τζανάκη

Επιμέλεια: Tom Dunbabin

Έκδοση της Εταιρείας Κρητικών Ιστορικών Μελετών

Γράφει ο κ. ΝΙΚΟΣ ΔΑΒΒΕΤΑΣ

                Ο επισκέπτης της προγονικής εστίας των Dunbabin, στη νοτιοανατολική Τασμανία, μπαίνοντας στο μεγάλο καθιστικό, θα δει να δεσπόζει το ασπρόμαυρο φωτογραφικό πορτρέτο ενός νεαρού άντρα, του ήρωα της οικογένειας, Tom J. Dunbabin, που εγκατέλειψε την Αυστραλία το 1929 για να σπουδάσει αρχαιολογία στην Οξφόρδη και να γίνει ένας από τους διαπρεπέστερους ιστορικούς.

                Ωστόσο, τη φήμη του δεν τη χρωστά τόσο στις κλασικές σπουδές και τις επιστημονικές του μελέτες, όσο στη δράση του ως κατασκόπου στα βουνά της Κρήτης κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ως κατάσκοπο τον «σύστηναν» και οι υπέργηρες θείες του σε κάθε συγγενή ή γνωστό τους, μετά τον ξαφνικό του θάνατο το 1955. Μόνο που το χαμογελαστό πρόσωπο του νεαρού λέκτορα, αποτυπωμένο στο χαρτί από τη δεκαετία του ‘30, ερχόταν πάντα σε πλήρη αντίθεση με τους χαρακτηρισμούς «κατάσκοπος» και «σαμποτέρ», που συχνά χρησιμοποιούσαν οι οικείοι του.

                Μπροστά στο πορτρέτο του λοχαγού της Στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών και αρχαιολόγου Tom J. Dunbabin, συνειδητοποιώντας προφανώς αυτή την αντίφαση, ο συνονόματος ανιψιός του συνέλαβε την ιδέα να ερευνήσει το παρελθόν και να συγγράψει την ενδιαφέρουσα οικογενειακή του ιστορία, έτσι όπως αυτή προβάλλει ανάγλυφη μέσα από δεκάδες επίσημα έγγραφα, επιστολές, χειρόγραφα σημειώματα, αποκόμματα εφημερίδων.

1948: ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ «ΚΟΡΩΝΙΣ». Η ΜΑΧΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΥΨΩΜΑΤΟΣ ΚΛΕΦΤΗΣ

*Παραστατική απεικόνιση της περιοχής των μαχών. Φωτογραφία του δημοσιογράφου 

Διονύση Αβραμόπουλου για την εφημερίδα "Εμπρός"

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Το ύψωμα Κλέφτης με υψόμετρο 1.845 μέτρα και τα υψώματα με υψόμετρο 2.221 μέτρα και 2.636 μέτρα συγκροτούν τον σκελετό του ορεινού όγκου του Σμόλικα, Νότια του ορεινού όγκου του Γράμμου, που έχει υψόμετρο 2.520 μέτρα.

                Το ύψωμα Κλέφτης βρίσκεται σε απόσταση 8-9 χιλιόμετρα Βορειοανατολικά της Κόνιτσας, έχει απόκρημνες πλαγιές και είναι πολύ δασωμένο. Το ύψωμα αυτό, οργανωμένο με ισχυρά και ανθεκτικά σε βομβαρδισμούς πολυβολεία και με πυκνά ναρκοπέδια κατά προσωπικού, αποτελούσε για τις Μονάδες του Δημοκρατικού Στρατού ένα πραγματικό οχυρό ,ένα άπαρτο κάστρο κατά την ηγεσία του ΚΚΕ, που εμπόδιζε τις επιχειρήσεις του Ελληνικού Στρατού προς τον Γράμμο και η κατάληψή του ήταν αναγκαία και επιβεβλημένη.

...Και πάλι για τα "Ντουρντουβάκια"

ΑΠΟ ΤΗΝ REAL NEWS

 *Σκληρή εργασία στα κάτεργα, "τρίστα κουλίτσκα" (300 καροτσάκια) ο καθένας ημερησίως! Πρώτος αριστερά ο Κώστης Κοντογιαννίδης από τα Κομνηνά Ξάνθης και στη μέση ο Στέφανος Βυζικίδης από τον Κεχρόκαμπο Καβάλας. 

*Οι μαύρες σελίδες της 

Βουλγαρικής κατοχής 1941-44

*Έκαναν οι Βούλγαροι εγκλήματα 

και ξέχασαν να πουν συγγνώμη…

*Εκτελέσεις αθώων,  εκβουλγαροποίηση  

και στρατολόγηση νέων για τα κάτεργα!

Του Τάσου Κ. Κοντογιαννίδη

Τα τελευταία χρόνια, λόγω της οικονομικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα, συζητούνται ευρέως τα κατοχικά δάνεια αλλά και τα εγκλήματα που διέπραξαν οι Γερμανοί ναζί στην χώρα μας και είναι λυπηρό, να αποσιωπούνται σκοπίμως(;) όσα εξ ίσου βάρβαρα διέπραξαν οι Βούλγαροι στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, τη … Μπελομόριε όπως την ονόμαζαν, με ομαδικές εκτελέσεις (βλέπε Δοξάτο, Καρυόφυτο, Τραχώνι, Κομνηνά…), πυρπολήσεις χωριών, εκβουλγαροποίηση των κατοίκων, στρατολόγηση των νέων να δουλεύουν αμισθί με απαράδεκτη διατροφή στα κάτεργα, όπως έκαναν παλιά οι Τούρκοι με τα Αμελέ Ταμπουρού, τα Τάγματα Εργασίας!

Μετά την εισβολή των Γερμανών Ναζί τον Απρίλη του 1941  στην Ελλάδα, ακολουθεί στις 12 Μαΐου, ο σύμμαχος τους Βουλγάρικος Στρατός, με διμοιρίες ανιχνεύσεως στα χωριά, όπου εγκαθιστούν κοινοτάρχη και αγροφύλακα, αποσύρουν τη δραχμή και στη θέση της κυκλοφορούν τα λέβα. Ελευθερία δεν υπάρχει, η ζωή γίνεται ανυπόφορη, τα τρόφιμα αρπάζει ο βουλγάρικος στρατός κατοχής, το ψωμί γίνεται δυσεύρετο και ο κόσμος πεινάει…

1822: Η νίκη στα Δερβενάκια και η χαρά των Ελλήνων...

 *Η μάχη των Δερβενακίων. Πίνακας του Θεόδ. Βρυζάκη

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Μάχη των Δερβενακίων, είναι μια από τις σημαντικότερες μάχες της Επανάστασης του 1821, γιατί έκρινε αποφασιστικά την πορεία του αγώνα των επαναστατημένων Ελλήνων και επέτρεψε να λάμψει ο στρατηγικός νους του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

                Ήταν αρχές Ιουλίου του 1822, όταν ισχυρή τουρκική δύναμη υπό τον Μαχμούτ Πασά, γνωστότερο ως Δράμαλη (λόγω της καταγωγής του από τη Δράμα) άρχισε να κατεβαίνει προς την Πελοπόννησο για να καταπνίξει στο αίμα την εξέγερση των Ελλήνων.

                Η δύναμη αυτή εντυπωσίαζε και τρομοκρατούσε τους πάντες απ’ όπου περνούσε. Ο Καρλ Μέντελσον Μπαρτόλντι  στην «Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως» μας έχει δώσει μια περιγραφή του πλήθους της εντυπωσιακής στρατιάς του Δράμαλη: «Είκοσι τέσσαρες χιλιάδες πεζοί, εξακισχίλιοι ιππείς και ισχυρόν πυροβολικόν απετέλουν αυτήν· από του έτους δε 1715, ότε ο Αλή Κουμουρτζής διέβη τον Σπερχειόν, απερχόμενος όπως ανακτήση Μωρέαν από τους Ενετούς, ουδέποτε είχεν ίδει η Ελλάς τοιαύτην στρατιωτικήν πομπήν...».

Κολέγιο Ανατόλια: Ανέτειλε από τη δύση του τρεις φορές

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/822849/article/politismos/vivlio/aneteile-apo-th-dysh-toy-treis-fores

*Τάξη γυμναστικής το 1914-1915 του Κολεγίου Ανατόλια στη Μερζιφούντα του Πόντου.

Γράφει η κ. ΓΙΩΤΑ ΜΥΡΤΣΙΩΤΗ

                Το όνομά του σηματοδοτούσε την ανατολή, την αρχή μιας εκπαιδευτικής διαδικασίας, το πρώτο ξεκίνημα μιας καινούργιας εξέλιξης. Στην περιπετειώδη διαδρομή του αποκτά συμβολικές διαστάσεις, τόσο ελπιδοφόρες όσο και το χάραμα μιας μέρας μετά από μια εφιαλτική νύχτα. Αυτή την αίσθηση αφήνει η συγκινητική ιστορία του Κολεγίου Ανατόλια, ένα σχολείο που ανέτειλε από τη δύση του τρεις φορές και επιβίωσε παρά τους πολέμους και τις φτώχειες στις πιο ταραχώδεις περιόδους της νεότερης ιστορίας.

                Την αξιομνημόνευτη πορεία του επί 129 χρόνια, από τη Μερζιφούντα του Πόντου ώς τη Θεσσαλονίκη, ακολουθεί ο William McGrew στο βιβλίο του «Educating Across Cultures: Anatolia college in Turkey and Greece». Η έκδοση που μόλις κυκλοφόρησε στην Αμερική στην αγγλική γλώσσα παρακολουθεί τη γενναία εκπαιδευτική πρωτοβουλία που διαδραματίστηκε σε δύο ηπείρους από το 1886 ως σήμερα.

                Η ύλη του είναι τόσο πυκνή και πολυεπίπεδη, όσο και τα παρακλάδια της ιστορίας που σημάδεψαν τόπους και δεκάδες γενιές. Ο συγγραφέας, πρόεδρος του Ανατόλια από το 1974 μέχρι το 1999, ως ιστορικός μέσα από τις ιστορικές πηγές βουτά στα συναρπαστικά δράματα των Αρμενίων και του ελληνισμού, αναδεικνύοντας κύκλους ζωής, αγωνίες, δραματικές και συγκινητικές ιστορίες μαθητών και δασκάλων, την πίστη και την αφοσίωση εκπαιδευτικών σε ένα όραμα.

NΤΟΥΡΝΤΟΥΒΑΚΙΑ: ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΕ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑ ΤΑΓΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ 1941-1944

*Δύο "Ντουρντουβάκια".  Αριστερά, ο Χρήστος Μαλλές και δίπλα του ο Ζαφειριάδης Γιάννης από τις Σάππες Ροδόπης. Ο Βουλγαρικός κατοχικός στρατός ήρθε στην Ελλάδα το 1941 και την ίδια χρονιά τους έπιασαν και τους έστειλαν στη Βουλγαρία, όπου και κρατήθηκαν 

για δύο χρόνια.   Ξυπόλυτοι, γυμνοί και μαυρισμένοι από τον ήλιο φωτογραφίζονται προφανώς από κάποιον Βούλγαρο φωτογράφο.  Θα παρατηρήσετε πόσο σκελετωμένα είναι τα κορμιά τους. 

Από το αρχείο του κ. Γιώργου Κεραμυδά.  

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Η λέξη ντουρντουβάκι αποτελεί ελληνοποιημένη παραφθορά της προφερόμενης βουλγαρικής λέξης «τρούντοβι βόιτσκι», δηλαδή «τάγματα εργασίας», ή του «τρούντοβ βόινικ», δηλαδή «φαντάρος εργασίας». Χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα στην Ανατολική Μακεδονία και στην Ελληνική Θράκη, πάντα στο ουδέτερο γένος και συνήθως ως επιρρηματικό κατηγορούμενο του σκοπού, «τον πήραν Ντουρντουβάκι», ή του τρόπου, «σαν το Ντουρντουβάκι έκανε ό,τι του έλεγαν».

                Ντουρντουβάκια...Έτσι λέγονταν οι εκατοντάδες Έλληνες, που χάθηκαν στα αζήτητα της ιστορίας. Επιστρατεύτηκαν και ακολούθησαν, καταναγκαστικά τα τάγματα εργασίας του Βουλγαρικού στρατού κατοχής. Κρατήθηκαν παράνομα ως όμηροι και ορισμένοι πέθαναν σε Βουλγαρικό έδαφος. Ήταν αγνά παιδιά της Ανατολικής Μακεδονίας και της Ελληνικής Θράκης, που εργάσθηκαν κάτω από απάνθρωπες συνθήκες στη διάνοιξη δρόμων και σιδηροδρομικών γραμμών στο εσωτερικό της Βουλγαρίας. Όσοι γύρισαν δεν τιμήθηκαν ως ήρωες από την επίσημη εθνική ιστοριογραφία. Σήμερα το όνομά τους, Ντουρντουβάκια, έμεινε για να δηλώνει τον «αφελή» στις περιοχές της Ελληνικής Θράκης και της Ανατολικής Μακεδονίας. Εκεί δηλαδή που περίμεναν το στεφάνι της δόξας βρήκαν την ειρωνεία των μεταγενεστέρων.

Η ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/824273/article/epikairothta/ellada/h-idrysh-ths-kypriakhs-dhmokratias

*16 Αυγούστου 1960. Η ιστορική στιγμή της υπογραφής των τελικών κειμένων της εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας. 

Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος υπογράφει, ο τελευταίος Βρετανός κυβερνήτης σερ Χιου Φουτ παρακολουθεί και, αριστερά του, 

ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Φαζίλ Κιουτσούκ.

Της κ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑΓΚΟΥ*

                Η υπογραφή των συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου, τον Φεβρουάριο 1959, άνοιξε τον δρόμο για την ανεξαρτησία της Κύπρου. Ωστόσο, μέχρι την επίσημη εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, στις 16 Αυγούστου 1960, μεσολάβησε μια κρίσιμη μεταβατική περίοδος (συχνά αγνοείται η σημασία της), κατά την οποία συγκροτήθηκε ο μηχανισμός της νεοσύστατης δημοκρατίας.

                Ένα από τα σώματα που είχαν ιδρυθεί για την εφαρμογή των συμφωνιών του 1959 ήταν η επιτροπή του Λονδίνου (αποτελούμενη από αντιπροσώπους των τριών Εγγυητριών Δυνάμεων, καθώς και των δύο κοινοτήτων), η οποία είχε κυρίως ως έργο της θέματα που αφορούσαν τον βρετανικό στρατό. Στις αρχές του 1960, ένα από τα ζητήματα στα οποία η πρόοδος των διαβουλεύσεων στο Λονδίνο φάνηκε να σκοντάφτει ήταν αυτό των βρετανικών βάσεων. Συγκεκριμένα, υπήρχαν διαφωνίες ως προς το μέγεθος, την έκταση της κυριαρχίας τους, καθώς και στο θέμα της εκχώρησής τους σε περίπτωση βρετανικής αποχώρησης. Καθώς η συζήτηση όδευε προς αδιέξοδο, οι Βρετανοί συγκάλεσαν διάσκεψη στο Λονδίνο, στις 16 Ιανουαρίου 1960, με τη συμμετοχή των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, καθώς και με τους ηγέτες των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και Φαζίλ Κουτσιούκ, αντίστοιχα.

                Στο Λονδίνο, οι Βρετανοί ήλπιζαν ότι, με κάποιες μικρές προσαρμογές, οι διαπραγματεύσεις θα κατέληγαν σε συμφωνία εγκαίρως, έτσι ώστε η ημέρα ανακήρυξης της ανεξαρτησίας να καθοριζόταν τον Φεβρουάριο.

EΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΑΚΗ: Η ΕΠΙΔΙΩΞΗ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΠΑΡΑΕΞΟΥΣΙΑΣ

*Χάρτης της ενιαίας Θράκης. Είναι του χαρτογράφου Ortelius, toy 1667.

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Η Θράκη και η προέλευσή της είναι ζυμωμένη με τους Ελληνικούς θρύλους και την Ελληνική Μυθολογία, κατά την οποία η Θράκη ήταν μία από τις τέσσερις κόρες του Ωκεανού. Πλούσια και σημαντική η ιστορία και ο πολιτισμός της Θράκης στο διάβα των αιώνων.

                Κατά τους τελευταίους αιώνες η Θράκη έπαυσε να υπάρχει ως ενιαία γεωγραφική περιοχή, στην επικράτεια ενός κράτους, και έχει τριχοτομηθεί. Το μεγαλύτερο μέρος της [Βόρεια Θράκη] με τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, παραχωρήθηκε πραξικοπηματικά στη Βουλγαρία και από την υπόλοιπη Θράκη με τη Συνθήκη της Λωζάννης το μεγαλύτερο μέρος [Ανατολική Θράκη] παραχωρήθηκε στην Τουρκία και το μικρότερο [Δυτική Θράκη] στην Ελλάδα. Η Συνθήκη της Λωζάννης, εκτός των άλλων θεμάτων, προστατεύει και τις Μουσουλμανικές μειονότητες [Τουρκογενείς, Πομάκοι και Αθίγγανοι ], που διαβιούν στην Ελληνική Θράκη και στο κείμενό της ρητά αναφέρεται σε Θρησκευτικές μειονότητες και όχι σε Εθνικές.

Ο Σοφοκλής Βενιζέλος στη Μόσχα, το 1960

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/823278/article/epikairothta/ellada/o-sofoklhs-venizelos-sth-mosxa

*Ο Σοφοκλής Βενιζέλος (στη μέση αριστερά) και ο Σοβιετικός ηγέτης Νικίτα Χρουστσόφ (στη μέση δεξιά) κατά τη συνάντησή τους στην Κριμαία.

Γράφει ο κ. ΣΩΤΗΡΗΣ ΡΙΖΑΣ*

                Η επίσκεψη του αρχηγού των Φιλελευθέρων Σοφοκλή Βενιζέλου στη Σοβιετική Ένωση, τον Ιούνιο του 1960, εντασσόταν σε αλληλοσυμπληρούμενες ροπές της διεθνούς και της ελληνικής πολιτικής. Η αναζήτηση της ύφεσης στις σχέσεις των δύο συνασπισμών που αναμετρούνταν στο πλαίσιο του Ψυχρού Πολέμου, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι στη στρατηγική εξίσωση συνυπολογίζονταν και τα πυρηνικά οπλοστάσια των Υπερδυνάμεων και της Βρετανίας, συνιστούσε προτεραιότητα των εμπλεκομένων κυβερνήσεων.

                Ήδη το 1959 ο συντηρητικός πρωθυπουργός της Βρετανίας και αναμφισβήτητα ατλαντιστής Harold Macmillan επισκεπτόταν τη Μόσχα σε αναζήτηση σημείων προσέγγισης με τη Σοβιετική ηγεσία.

Η κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ 

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=715103

*Βρετανοί στρατιώτες επελαύνουν στη Βαγδάτη στις 11 Μαρτίου 1917

Γράφει ο κ. Αναστάσης Βιστωνίτης

                Πέρυσι, έναν αιώνα μετά την έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, μια ομάδα πανισλαμιστών αυτοαποκαλούμενη Ισλαμικό Κράτος και ακολουθούμενη από χιλιάδες οπαδούς εγκαθίδρυσε σε μια περιοχή που εκτείνεται από τη Βόρεια Συρία ως το Ιράκ ένα νέο χαλιφάτο. Τα όσα συμβαίνουν στην περιοχή- αλλά και αλλού όπου υπάρχουν μεγάλες μάζες μουσουλμανικού πληθυσμού- προκαλούν σοκ και δέος.

                Όχι όμως στον ίδιο βαθμό σε όσους γνωρίζουν τι συνέβη στη Μέση Ανατολή κατά τη διάρκεια του πολέμου εκείνου, που οδήγησε στην κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και στον έλεγχο της περιοχής από τις δύο εκ των τριών μεγάλων δυνάμεων οι οποίες αποτελούσαν την Αντάντ: τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γαλλία. Η τρίτη, η Ρωσία, το 1917 θα έμπαινε σε μιαν άλλη περιπέτεια με το ξέσπασμα της Οκτωβριανής Επανάστασης και το μερίδιό της από το μοίρασμα των εδαφών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας θα ήταν πολύ μικρότερο.

Η ΕΠΙΘΕΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΑΡΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΡΕΒΕΝΩΝ, ΤΟ 1947

*Η εφημερίδα "Ελευθερία" για τη μάχη των Γρεβενών

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Μέχρι τον Ιούνιο του 1947 το ΚΚΕ δεν είχε ακόμα υιοθετήσει επίσημα τον Εμφύλιο Πόλεμο και περιορίζονταν στην αρθρογραφία με τις εκδιδόμενες κομουνιστικές εφημερίδες να δικαιολογεί την ένοπλη δράση των ανταρτικών τμημάτων ως απόρροια της καταπίεσης του «δημοκρατικού λαού» από το «μοναρχοφασιστικό κράτος» και την «τρομοκρατία» των παρακρατικών οργανώσεων. Αυτό οφείλονταν στην ανάγκη να κερδίσει τον αναγκαιούντα χρόνο για την καλύτερη οργάνωση και εξάπλωση της επαναστατικής δραστηριότητας του.

                Την 25η όμως Ιουνίου 1947 κατά το συγκληθέν στο Στρασβούργο ετήσιο συνέδριο του Γαλλικού Κομουνιστικού Κόμματος, στο οποίο μετέσχε και αντιπροσωπεία του ΚΚΕ με τους Νίκο Ζαχαριάδη και Μιλτιάδη Πορφυρογένη, εξαγγέλθηκε από αυτούς επίσημα ότι όλες οι πολιτικές, στρατιωτικές και διεθνείς προϋποθέσεις υπήρχαν για τη δημιουργία  «Ελεύθερης Ελληνικής Κυβέρνησης» στην Ελλάδα και ζητήθηκε η συνδρομή των κομουνιστικών κομμάτων όλων των χωρών για ενίσχυση και επικράτηση του ΚΚΕ.Η απόφαση αυτή του ΚΚΕ να εξαγγείλει επίσημα τον επικείμενο σχηματισμό Προσωρινής Κυβέρνησης του Βουνού σήμαινε ότι η ηγεσία του είχε πεισθεί ότι η νίκη του Δημοκρατικού Στρατού είχε εξασφαλισθεί και ορισμένες Ανατολικές χώρες, κάτω από τις οδηγίες της Σοβιετικής Ένωσης, θα την αναγνώριζαν. Όπως προκύπτει από κομουνιστικές πηγές η ανακήρυξη της Προσωρινής Κυβέρνησης θα γίνονταν εντός του Ιουλίου ή το βραδύτερο κατά τις αρχές του Αυγούστου 1947.

Λαφυραγωγώντας τους Τούρκους της Ακρόπολης, το 1821

*Η Ακρόπολη σε γκραβούρα του 1670. Εικονίζεται ο μιναρές, 

όταν ο Παρθενώνας είχε μετατραπεί σε τέμενος .

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Επανάσταση του 1821 υπήρξε ένα μεγαλειώδες γεγονός, που έχει καταγραφεί στην εθνική μας ιστορία με χρυσά γράμματα. Ωστόσο, όπως σε όλα τα μεγαλειώδη γεγονότα, υπάρχουν στις παρυφές τους, συνήθως αδιόρατα και σκοπίμως παραμελημένα, περιστατικά που με τα σημερινά δεδομένα κρινόμενα, έχουν απαξία και την περιφρόνησή μας. Τέτοια γεγονότα στην Επανάσταση του 1821 ήταν μεταξύ άλλων οι λαφυραγωγίες των πολιορκούμενων πόλεως και χωριών.

                Όμως την εποχή εκείνη, μετά τη βάναυση δουλεία και την δεινή φορολόγηση των υπόδουλων, η λαφυραγωγία είχε δικαιολογητική βάση και ως φαινόμενο των ημερών, επιχειρήθηκε να ελεγχθεί από τους ηγέτες της εθνικής εξέγερσης για να  ενισχύονται οι πόροι των επαναστατημένων και να μην υπάρχει μονομερής και αδικαιολόγητος πλουτισμός κάποιων μεμονωμένων επιτηδείων.

                Έτσι, η λαφυραγωγία εξελίχθηκε σε ελεγχόμενο θεσμό, όσο και αν αυτό με τα σημερινά δεδομένα φαίνεται να είναι απεχθές φαινόμενο.

                Έχει επικρατήσει, λάφυρο χαρακτηρίζεται κάθε κινητό αντικείμενο που μπορεί στη διάρκεια ενός πολέμου να περιέλθει από τον έναν αντίπαλο στρατό στον άλλο. Η ενέργεια αρπαγής λαφύρων ονομάζεται λαφυραγωγία ή λαφυραγώγηση σε αντιδιαστολή της λεηλασίας, που είναι κατά κανόνα ανεξέλεγκτη ενέργεια,  στην οποία συνυπάρχουν οι έννοιες της κλοπής και της καταστροφής.

                Η υπόθεση της αρπαγής των λαφύρων, είναι γνωστή στην ιστορία από τους αρχαιότατους πολέμους, και αρκετές φορές ίσως να ήταν και ο κύριος σκοπός των πολέμων. Από τους ομηρικούς χρόνους, συναντούμε τον όρο αυτόν. Η διανομή των λαφύρων μεταξύ των πολεμιστών αποτελούσε θεσμό.