1947: Η χρονιά, που έκρινε τον ανταρτοπόλεμο

*Το "Δόγμα Τρούμαν" που άλλαξε τον ρου των πραγμάτων, το 1947 

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

               Το 1947 ήταν μια απολύτως κρίσιμη χρονιά, για την εξέλιξη της κατάστασης στην Ελλάδα. Ο ανταρτοπόλεμος, που ξεκίνησε από την προηγούμενη χρονιά, φούντωνε σε όλα τη χώρα  , ενώ το κράτος αδύναμο και καθημαγμένο, φαίνονταν να γονατίζει από το βάρος των μαχών και του αίματος που χύνονταν και από την εξάντληση της οικονομίας, που οδηγούσε στο χείλος της αβύσσου. Οι ελπίδες για την Ελλάδα, ανέτειλαν πέραν του Ατλαντικού.

               Η κατάσταση δεν ήταν καθόλου ευοίωνη, καθώς και στο διπλωματικό επίπεδο η Ελλάδα, αποτύγχανε σε στόχους που είχε θέσει, όπως ήταν η απελευθέρωση της Βόρειας Ηπείρου και η επέκταση των ελληνοβουλγαρικών συνόρων σε βάθος περίπου 30 χιλμ. αιτήματα που απορρίφθηκαν από τους συμμάχους. Επιπλέον δεν ικανοποιήθηκαν οι ελληνικές απαιτήσεις για πολεμικές επανορθώσεις ύψους 6 δις δολαρίων. Αντ’ αυτών της επιδικάστηκαν πολεμικές επανορθώσεις 145 εκατομμυρίων δολαρίων και κατακυρώθηκαν τα Δωδεκάνησα υπέρ της Ελλάδας. Πλήρης οικονομική αποτελμάτωση στη χώρα, η οποία από τις αρχές του 1947 ανέμενε και τον τερματισμό της βοήθειας της ΟΥΝΡΑ.

               Η μόνη ελπίδα που παρέμενε στην ελληνική κυβέρνηση ήταν η οικονομική και στρατιωτική στήριξη της Αγγλίας. Αλίμονο όμως… Και η Αγγλία, που σήκωσε το μεγαλύτερο βάρος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ήταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Χαρακτηριστικά αναφέρονταν τότε, πως και η κρατική Αγγλική Επιτροπή Ηλεκτρικής Ενέργειας, δεν είχε ρεύμα να φωτίζει τα γραφεία της και όταν συνεδρίαζε χρησιμοποιούσαν κεριά!!!.

               Στο διεθνές προσκήνιο, άρχισε πλέον να κάνει αισθητή την παρουσία της, η αμερικανική πολιτική, η οποία εγκαταλείποντας την παλαιά πολιτική του απομονωτισμού, επικρατούσε σε Ευρώπη και Ασία ως υπερδύναμη, νικήτρια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η Ελλάδα έπρεπε να επιλέξει σύμμαχο, για να μην υποκύψει στον κίνδυνο της εσωτερικής απειλής, αφού και οι αντάρτες είχαν επαρκή ενίσχυση από τα όμορα κομμουνιστικά κράτη.

               Η πρώτη νύξη έγινε στις 18 Οκτωβρίου 1946 από τον πρέσβη των ΗΠΑ Λίνκολν Μακβή, ο οποίος γνωστοποίησε στο βασιλέα Γεώργιο Β΄ το αμερικανικό ενδιαφέρον να βοηθήσουν την Ελλάδα στο αγώνα της για ανεξαρτησία. Οι Αμερικανοί έθεσαν και όρους για τη στήριξη αυτή, που φάνηκαν πολύ γρήγορα.

Το πολιτικό προσκήνιο αποκτούσε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αλλά και το πολιτικό παρασκήνιο, άρχισε να κινείται εντονότερα. 

Το Τρίγωνο Έβρου στον Εμφύλιο

*Απόσπασμα από το Ημερολόγιο του 551 Τάγματος Πεζικού, για την επίθεση στη Μπάρα Τριγώνου. 

*Μπάρα, Πεντάλοφος, Πετρωτά,Ορμένιο

και άλλα σημεία, πεδία μαχών

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

        Η περιοχή του Τριγώνου του νομού Έβρου, είναι η πινέζα του χάρτη της Ελλάδος!!! Αυτό είναι ένα σύνηθες αστειάκι για να προσδιορίσει πόσο απομακρυσμένη είναι αυτή η ευλογημένη αλλά και αδικημένη περιοχή. Υπάρχει όμως και ο ισχυρός αντίλογος, ότι αυτή η πινέζα συγκρατεί το χάρτη στη θέση του. Χωρίς αυτήν ο χάρτης πέφτει και σχίζεται…

        Η περιοχή αυτή δοκίμασε μεγάλες περιπέτειες παράλληλα με τις εθνικές περιπέτειες. Γνώρισε διάφορους κατακτητές και εισβολείς και μάτωσε κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου. Δύσκολη χρονιά για τα χωριά του Τριγώνου, ήταν το 1947. Τότε που ακόμα η πλάστιγγα των εξελίξεων δεν έγερνε πάντα υπέρ του τακτικού στρατού της, αφού σε μερικά σημεία της χώρας, οι κομμουνιστές αντάρτες πετύχαιναν νίκες. Τον Αύγουστο εκείνης της χρονιάς οι αντάρτες είχαν κάνει μια προσπάθεια να κυριαρχήσουν στην… πινέζα, αλλά τελικά απέτυχαν.

        Αντιμαχόμενοι, ήταν το ανταρτικό συγκρότημα υπό τον καπετάν Ανανία (Θεόδωρος Κατμερίδης), που είχε στήσει τα λημέρια και το στρατηγείο του στο εγκαταλελειμμένο χωριό Μπάρα και το 551 Τάγμα Πεζικού του τακτικού στρατού υπό τον αντισυνταγματάρχη Χαράλαμπο Μούρκο, που είχε αναπτύξει τις δυνάμεις του στον Πεντάλοφο, στο Ορμένιο, στα Πετρωτά και όπου αλλού χρειάστηκε, γιατί ο αγώνας δεν ήταν στατικός, αφού οι αντάρτες κινούνταν συνεχώς και είχαν την υποστήριξη της Βουλγαρίας, σε όπλα, πολεμοφόδια, τρόφιμα, νοσοκομειακή περίθαλψη κ.λπ.

Όταν ζητούσαμε το 1946, αλλαγή των ελληνοβουλγαρικών συνόρων σε Θράκη και Μακεδονία, αλλά...

*Η Συνδιάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων, το 1946

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Η τύχη της μορφής των ελληνοβουλγαρικών συνόρων στη Θράκη μετά την λήξη του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, ήταν ένα από τα αιτήματα της ελληνικής κυβέρνησης στη Συνδιάσκεψη της Ειρήνης των Παρισίων, αλλά οι μεγάλες δυνάμεις το αντιπαρήλθαν, αγνοώντας τις θυσίες της χώρας μας.

Η Συνδιάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων, πραγματοποιήθηκε το 1946 με στόχο να διευθετήσει τις διεθνείς εκκρεμότητες, που προέκυψαν από τον ολέθριο 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Στη διάσκεψη συμμετείχε και η Ελλάδα προβάλλοντας κυρίως κρίσιμα ζητήματα εδαφικών διεκδικήσεων. Οι εδαφικές διεκδικήσεις αφορούσαν την ένταξη των Δωδεκανήσων και της Βορείου Ηπείρου στην ελληνική επικράτεια, καθώς και τη διαρρύθμιση των συνόρων με τη Βουλγαρία.

Πολεμώντας με τον άγριο καιρό στον Εμφύλιο

*Απόσπασμα από το Ημερολόγιο του 521 Τάγματος Πεζικού, γραμμένο στα πεδία των μαχών. Αίμα χυμένο παντού. Αυθεντική πηγή εξιστόρησης 

*Το παράδειγμα των στρατιωτών

του 521 Τάγματος Πεζικού

κατά τα έτη 1947-48

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Ένας εμφύλιος πάντα είναι μια κατάρα για κάθε έθνος που τον αντιμετωπίζει. Κάθε εμφύλιος όμως για κάθε έναν που κρατάει όπλο και θέλει να σκοτώσει τον απέναντί του, που μπορεί να είναι ακόμα και αδελφός του, είναι μια σκληρή προσωπική δοκιμασία. Η δοκιμασία αυτή μεταβάλλεται σε κόλαση, όταν ο κάθε μαχόμενος έχει να αντιμετωπίσει πλείστες όσες δυσμενείς συνθήκες, πέραν του διαρκούς φόβου του θανάτου.

          Μια από τις χειρότερες δοκιμασίες στον ελληνικό εμφύλιο των ετών 1946- 1949 και για τις δύο πλευρές των αντιμαχομένων, ήταν οι χειμώνες πάνω στο βουνά, όπου οι καιρικές συνθήκες ήταν δολοφονικές, όσο και οι σφαίρες των αντιπάλων. Θα δούμε τι συνέβαινε το χειμώνα του 1947 στην ευρύτερη περιοχή της γνωστής διάβασης της Κατάρας, που ακόμα και στις μέρες το χειμώνα κλείνει συχνά από τα χιόνια.

          Το 521 Τάγμα Πεζικού προς τα τέλη του Οκτωβρίου 1947 πήρε εντολή να μεταβεί στο Μαλακάσι Τρικάλων, με στόχο να καταλάβει το ύψωμα της περιοχής Άσπρα Λιθάρια. Το Μαλακάσι είναι ορεινό χωριό στην ανατολική πλευρά της νότιας Πίνδου σε δασοσκεπή περιοχή με υψόμετρο 850 μ.

          Τις πρώτες μέρες ο καιρός ήταν ομιχλώδης, αλλά από τις 29 Οκτωβρίου άρχισε να βρέχει, με αποτέλεσμα το Τάγμα να παραμένει καθηλωμένο. Στις 4 Νοεμβρίου έγινε μια επιθετική προσπάθεια προς τα Άσπρα Λιθάρια, αλλά οι καιρικές συνθήκες ανάγκασαν να ανασταλεί κάθε ενέργεια, λόγω της κακοκαιρίας.

Ελληνικός Εμφύλιος: Μια ύστερη πρόταση για ειρήνευση

*1949: Το τέλος του Εμφυλίου. Οι φαντάροι χορεύουν....

Του κ. Νίκου Δημ. Παπαδιονυσίου

Υπήρξαν προθέσεις αποτροπής του Εμφυλίου και ειρήνευσης από τις δυο μεριές υπό όρους μη αποδεκτούς και από τις δυο μεριές. Ο Νίκος Ζαχαριάδης, ο Νικολάι Νικολάεβιτς Νικολάεβ των Ρώσων, «ο σταλινικότερος του Στάλιν και προσωπικός φίλος τού Μπέρια» κατά τον Ροβήρο Μανθούλη, τις απέρριψε όλες, Κυβέρνησης και Αμερικανών.

Ζητά να διακηρύξουν ότι οι δεξιοί αντίπαλοί του διέπραξαν εγκλήματα, πράγμα φυσικά σωστό, παραβλέποντας τα δικά τους, αδύνατο για τους τελευταίους να το αποδεχτούν. Αυτό μέχρι στις 08/09/1947 που η κυβέρνηση Τσαλδάρη υπόσχεται αμνήστευση σε όσους καταθέσουν τα όπλα εντός μηνός. Στις 24/09/1947 το ΚΚΕ απορρίπτει την αμνηστία…

Ο Ζαχαριάδης ενημερώνει τον υψηλά ιστάμενο Σοβιετικό Ζντάνοφ, ότι τον Γενάρη του 1947 του ίδιου χρόνου ο Κωνσταντίνος Τσαλδάρης έστειλε κρυφά με άνθρωπό του στο βουνό (μάλλον εννοεί τον δημοσιογράφο και πολιτικό του φίλο Γεώργιο Δρόσο στον Μάρκο Βαφειάδη, με τη βοήθεια του Τίτο) πρόταση ειρήνευσης και σταδιακής αμνηστίας και του εγγυήθηκε 100 βουλευτές για το ΕΑΜ-ΚΚΕ στις επόμενες εκλογές, που θα γίνονταν σύντομα. «Φυσικά την απορρίψαμε».

Οι συνομιλίες διασώθηκαν στο αρχείο Ζντάνοφ, το οποίο αγόρασε στη Μόσχα το ’90, ο Νίκος Κέντρος για λογαριασμό των ΑΣΚΙ. (Κώστας Σπυρόπουλος 1 Αυγούστου 2013,  Πηγή: Protagon.gr)

Ο Τσαλδάρης λέει στον Ζαχαριάδη ότι σαν αρχηγοί των δύο μεγαλύτερων κομμάτων οφείλουν να σταματήσουν την αιματοχυσία και να αποδείξουν στον ξένο παράγοντα ότι οι ελληνικές πολιτικές δυνάμεις μπορούν να εγγυηθούν την ομαλότητα και ότι επίκειται ενεργός στρατιωτική ανάμιξη των ΗΠΑ, πράγμα που συνέβη στα μέσα Μαρτίου 1947.

Μια συνολική θεώρηση του Εμφυλίου στον Έβρο

*Αξιωματικοί του 559 Τάγματος Πεζικού στον Κυπρίνο. Καθιστός στο κέντρο ο υπολοχαγός Αθ. Χατζηγεωργίου (αρχείο Αθ. Χατζηγεωργίου, Φωτογραφικό Αρχείο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ  )

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Το τέλος του Αυγούστου, σχετίζεται επετειακά με τον τερματισμό του Εμφυλίου Πολέμου 1946- 1948, που ταλάνισε αφάνταστα την Ελλάδα, οδήγησε σε μια φρικτή αιματοχυσία και καθυστέρησε την πορεία της χώρας προς την πρόοδο και την ανάπτυξη, όταν τα άλλα κράτη με την ολοκληρωτική καταστροφή του Γ’ Ράιχ, έβαζαν τα θεμέλια της ανόδου τους. Επιπλέον δε, ένας νέος διχασμός έριξε τη σκιά του επάνω στους ανθρώπους και στις σχέσεις κράτους- πολιτών.  

                Ο Εμφύλιος ανήκει πλέον στην Ιστορία. Ωστόσο δεν πρέπει να αγνοούμε την Ιστορία. Οφείλουμε να την μελετούμε, κυρίως για να εντοπίζουμε τα λάθη του παρελθόντος ώστε να τα αποφεύγουμε στο μέλλον.

                Το όραμα του Ελληνισμού πρέπει να βλέπει προς την κατεύθυνση της προόδου, της ανάπτυξης και της ευημερίας, ειδικά μάλιστα μετά τη φοβερή οικονομική κρίση που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια.

                Πολλοί φίλοι και συμπατριώτες μου από τον νομό Έβρο, πολλές φορές μου ζητούν να τους δώσω όσες πληροφορίες έχω για τις πόλεις και τα χωριά τους της εποχής που εκεί διαδραματίζονταν οι φοβερές συγκρούσεις του Εμφυλίου. Έτσι άρχισα να γράφω αποσπασματικά με μορφή Χρονικού αρχικά κατά έτος για τα γεγονότα αυτά, που δεν τα γνωρίζουν οι νεώτεροι ενώ οι συμπατριώτες μου μεγάλης ηλικίας έχουν περιορισμένη εικόνα  μόνο του χωριού τους ή της πόλης τους. Έτσι, προέκυψε ένας ικανός αριθμός άρθρων, που αφορούν το νομό Έβρου είτε κατά έτος είτε κατά μεγάλες και ιδιαίτερες μάχες. Το υλικό θα μπορούσε να αποτελέσει ένα βιβλίο, αλλά ας μην το συζητήσουμε αυτό εδώ.

7η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1947: Η ΕΠΙΘΕΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΑΡΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΣΟΥΦΛΙΟΥ

*Το Σουφλί

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Βρισκόμαστε στο 1947. Δεύτερος χρόνος διεξαγωγής του Εμφυλίου Πολέμου. Το αντάρτικο είχε ανάψει για τα καλά σε ολόκληρη την ηπειρωτική χώρα με ανορθόδοξες επιχειρήσεις, με καταστροφές και άφθονο αίμα να ρέει, Ελληνικό και μόνο Ελληνικό.

                Την ίδια χρονιά, μετά το Δόγμα Τρούμαν, ο Ελληνικός Στρατός, που είχε πλέον αναλάβει την ευθύνη διεξαγωγής των επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση των ανταρτών, βρίσκονταν στη φάση της ανασυγκρότησης, του επανεξοπλισμού, της πρόσκλησης νέων κλάσεων και της εκπαίδευσής των. Οι αντάρτες, μετά τις επιθέσεις κατά των χωριών Κορύμβου, Κυριακής, Μεταξάδων, Λάδης κ.ά. αποφάσισαν την 7η Δεκεμβρίου 1947 να επιτεθούν και κατά της πόλης του Σουφλίου. Από την έκθεση διεξαγωγής της επίθεσης του Διοικητού του 551 Τάγματος Πεζικού, Αντισυνταγματάρχου Αθανασίου Φροντιστή, μετέπειτα Αρχηγού Γενικού Επιτελείου Εθνικής Αμύνης, που στάθμευε τότε στο Σουφλί, αντλούμε τα ακόλουθα στοιχεία:

Η ΕΠΙΘΕΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΑΡΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΡΕΒΕΝΩΝ, ΤΟ 1947

*Η εφημερίδα "Ελευθερία" για τη μάχη των Γρεβενών

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Μέχρι τον Ιούνιο του 1947 το ΚΚΕ δεν είχε ακόμα υιοθετήσει επίσημα τον Εμφύλιο Πόλεμο και περιορίζονταν στην αρθρογραφία με τις εκδιδόμενες κομουνιστικές εφημερίδες να δικαιολογεί την ένοπλη δράση των ανταρτικών τμημάτων ως απόρροια της καταπίεσης του «δημοκρατικού λαού» από το «μοναρχοφασιστικό κράτος» και την «τρομοκρατία» των παρακρατικών οργανώσεων. Αυτό οφείλονταν στην ανάγκη να κερδίσει τον αναγκαιούντα χρόνο για την καλύτερη οργάνωση και εξάπλωση της επαναστατικής δραστηριότητας του.

                Την 25η όμως Ιουνίου 1947 κατά το συγκληθέν στο Στρασβούργο ετήσιο συνέδριο του Γαλλικού Κομουνιστικού Κόμματος, στο οποίο μετέσχε και αντιπροσωπεία του ΚΚΕ με τους Νίκο Ζαχαριάδη και Μιλτιάδη Πορφυρογένη, εξαγγέλθηκε από αυτούς επίσημα ότι όλες οι πολιτικές, στρατιωτικές και διεθνείς προϋποθέσεις υπήρχαν για τη δημιουργία  «Ελεύθερης Ελληνικής Κυβέρνησης» στην Ελλάδα και ζητήθηκε η συνδρομή των κομουνιστικών κομμάτων όλων των χωρών για ενίσχυση και επικράτηση του ΚΚΕ.Η απόφαση αυτή του ΚΚΕ να εξαγγείλει επίσημα τον επικείμενο σχηματισμό Προσωρινής Κυβέρνησης του Βουνού σήμαινε ότι η ηγεσία του είχε πεισθεί ότι η νίκη του Δημοκρατικού Στρατού είχε εξασφαλισθεί και ορισμένες Ανατολικές χώρες, κάτω από τις οδηγίες της Σοβιετικής Ένωσης, θα την αναγνώριζαν. Όπως προκύπτει από κομουνιστικές πηγές η ανακήρυξη της Προσωρινής Κυβέρνησης θα γίνονταν εντός του Ιουλίου ή το βραδύτερο κατά τις αρχές του Αυγούστου 1947.

ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΤΡΟΥΜΑΝ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ

*Η εξαγγελία του δόγματος Τρούμαν στο Κογκρέσο

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

            Την 21η Φεβρουαρίου 1947 η Βρετανική Κυβέρνηση, που αντιμετώπιζεσοβαρή οικονομική κρίση, ανήγγειλε στην Ελλάδα ότι δεν μπορεί να συνεχίσει την παρεχόμενη προς αυτήν βοήθειά της και ότι αυτή θα διακόπτονταν από την 31η Μαρτίου.

            Περί αυτού είχεν ειδοποιήσει έγκαιρα την Κυβέρνηση ο στο Λονδίνο Στρατιωτικός Ακόλουθος της Ελλάδας και ότι η αποφασισθείσα διακοπή της οικονομικής βοήθειας θα είχε ως αποτέλεσμα και τη διακοπή του ανεφοδιασμού και της συντήρησης του υπό οργάνωση Ελληνικού Στρατού. Η Κυβέρνηση έσπευσε αμέσως τότε με επείγουσα έκκληση προς τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής να ζητήσει την συνέχιση από μέρους των της οικονομικής βοήθειας προς αναπλήρωση του κενού, το οποίο θα δημιουργούσε η διακοπή της Βρετανικής βοήθειας.

Πώς δεν αιχμαλωτίσθηκε από τους αντάρτες ο στρατηγός Δ. Γιαντζής το 1947!!!

*Ο στρατηγός Δημήτριος Γιαντζής, στόχος των ανταρτών στη Γραβιά

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Γραβιά δοξάστηκε στις 8 Μαΐου του 1821, όταν ο Οδυσσέας Ανδρούτσος με 120 παλληκάρια,  ταμπουρωμένος στο γνωστό Χάνι, νίκησε την στρατιά του Ομέρ Βρυώνη. Μια μάχη με υψηλούς στόχους, οργανώθηκε και το 1947 κατά τη διάρκεια του εμφυλίου στο σιδηροδρομικό σταθμό της Γραβιάς, χωρίς να επιτύχει τον μέγιστο των στόχων της, αλλά μέρος  μόνο των στόχων.

                Κορυφαίο γεγονός του Ιανουαρίου 1947, όταν για δεύτερη χρονιά φούντωνε ο εμφύλιος πόλεμος, ήταν η μάχη της Γραβιάς. Ο «Ριζοσπάστης» που δεν είχε απαγορευθεί ακόμα η κυκλοφορία του και κάποιες άλλες εφημερίδες είχαν γράψει ότι η επίθεση στο σταθμό της Γραβιάς «επισκίασε όλες τις ειδήσεις του 48ώρου».

                Αξίζει να αναφέρουμε ότι στις 27 Δεκεμβρίου οι αντάρτες ανακοίνωσαν ότι το κίνημά τους παίρνει την ονομασία «Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας». Αυτό το γεγονός επέβαλε μια εντυπωσιακή νίκη, που να δείχνει ότι οι αντάρτες ακολουθούσαν πλέον νέα τακτική στις μάχες, ακόμα και σε μάχες εκ παρατάξεως, όταν ευνοούσαν οι συνθήκες. Από την πλευρά του η ηγεσία του εθνικού στρατού αγωνίζονταν να αυξήσει τη δύναμη των αξιωματικών και στρατιωτών από 100.000 σε 130.000, αλλά συναντούσε την απροθυμία της Αγγλικής Στρατιωτικής Αποστολής, η οποία δεν ήθελε να αυξήσει τις δαπάνες για την κατάσταση στην Ελλάδα, προσπαθώντας μάλιστα να απαγκιστρωθεί από τη χώρα μας.

                Ας δούμε όμως τα γεγονότα της μάχης της Γραβιάς του 1947, με τη σειρά:

Η μάχη της Κυριακής Έβρου, το 1947 και η ήττα του στρατού

*Στην Αθήνα πανηγυρίζει ο Τύπος, ότι ανακατελήφθη η Κυριακή, 

αλλά κατόπιν εορτής, δυστυχώς...

*Αιχμαλωσία ενός Τάγματος Πεζικού

*Η ανάπτυξη του αντάρτικου στη Θράκη

ανησυχούσε την ηγεσία του στρατεύματος

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Κυριακή Έβρου, μετά τον Κόρυμβο, ήταν τα καυτά εκείνα γεωγραφικά σημαδάκια στους στρατιωτικούς χάρτες, που έκαναν τους στρατιωτικούς κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου, να ασχοληθούν σοβαρότερα με την αντιμετώπιση των ανταρτών, οι οποίοι με τις πρόσκαιρες νίκες τους εκεί, έδειξαν να επιτυγχάνουν κατ’ αρχήν το στόχο τους για την δημιουργία «ελεύθερης περιοχής» στον ακριτικό νομό.   

                Με 160 κατοίκους σήμερα, η Κυριακή ανήκει διοικητικά στο Δήμο Σουφλίου και βρίσκεται 88 χιλμ. βόρεια της Αλεξανδρούπολης, εγγύς προς τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα.

                Στην Αθήνα, πολιτική και στρατιωτική ηγεσία, πραγματοποιούσαν από τις πρώτες μέρες του 1947, αλλεπάλληλες συσκέψεις για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Βασικό ζήτημα ήταν η αναδιάρθρωση της ηγεσίας του στρατεύματος και η αύξηση του αριθμού των στρατευμένων από 115.000 σε 130.000. 

Το αιματηρό χρονικό του 1947 στον Έβρο…

*Επίθεση στρατιωτών κατά οχυρών θέσεων των ανταρτών

*Μάχες, σκοτωμοί και καμένα σπίτια,

*Ο Γολγοθάς σε μια στενή λωρίδα γης

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Το 1947, ήταν η δεύτερη τραγική χρονιά του εμφυλίου. Τραγική για την Ελλάδα, τραγική και για τον Έβρο… Το αίμα κυλούσε ασταμάτητο και από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές… Η χρονιά εκείνη όμως έμελλε να είναι σημαδιακή, καθώς συνέβησαν σημαντικά γεγονότα, στη σπαρασσόμενη χώρα μας.

          Στις 24 Ιανουαρίου μετά την παραίτηση της κυβέρνησης Κωνσταντίνου Τσαλδάρη, σχηματίσθηκε κυβέρνηση εθνικής συνεργασίας υπό τον Δημήτριο Μάξιμο. Πέντε μέρες αργότερα κατέφθασε στην Ελλάδα η Διεθνής Εξεταστική Επιτροπή με απόφαση του ΟΗΕ, η οποία θα διερευνούσε τα αίτια της εμφύλιας σύγκρουσης και τα αίτια που την υποκινούσαν. Στις 12 Μαρτίου ο πρόεδρος των ΗΠΑ Χάρυ Τρούμαν εξήγγειλε το πρόγραμμα βοηθείας για την Ελλάδα και την Τουρκία, γνωστό ως «δόγμα Τρούμαν» που για τη χώρα μας σήμαινε σταδιακή απαγκίστρωση των Άγγλων και εγκατάσταση των Αμερικανών, οι οποίοι πλέον θα κατεύθυναν αποφασιστικά την οργάνωση των ενόπλων δυνάμεων και της οικονομίας της Ελλάδας, για να διατηρηθεί η χώρα στρατηγικά, στο πλευρό των Δυτικών.  

Ο θάνατος του Γεωργίου B´ και η λύπη των Τούρκων- 1 Απριλίου 1947

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/relatedarticles/article/?aid=172307

*Η σορός του Γεωργίου Α' επάνω σε αναγνωριστικό τεθωρακισμένο τύπου Marmon Herrington

Ένα παλαιότερο αλλά επίκαιρο άρθρο της κ. Φωτεινής Τομαή, που είχε δημοσιευτεί στο ΒΗΜΑ στις 2 Απριλίου 2006. Το αναρτώ γιατί σαν σήμερα τη Πρωταπριλιά του 1947 είχε πεθάνει ο βασιλεύς Γεώργιος Β΄ και οι Αθηναίοι πίστευαν ότι η είδηση που κυκλοφορούσε από στόμα σε στόμα, δεν ήταν παρά ένα πρωταπριλιάτικο ψέμα.

Της κ. Φωτεινής Τομαή*

H είδηση του αιφνίδιου θανάτου του Γεωργίου B´ από καρδιακή προσβολή το μεσημέρι της 1ης Απριλίου του 1947 κυκλοφόρησε ταχύτατα στην Αθήνα, αλλά και στην υπόλοιπη χώρα και στο εξωτερικό. Πολλοί Αθηναίοι τότε πίστεψαν πως ήταν ένα κακόγουστο πρωταπριλιάτικο αστείο.

Από τους πρώτους που μετέβησαν στα ανάκτορα εκείνο το μεσημέρι για να συλλυπηθούν ήταν η σύζυγος του τότε αμερικανού πρέσβη Μακ Κβη.
Το πρωί ο Γεώργιος είχε ολοκληρώσει μια σειρά συναντήσεων με συνεργάτες του και όταν απεσύρθη γύρω στις 12 το μεσημέρι να γευματίσει αισθάνθηκε αδιαθεσία. Ζήτησε αντί τροφής ένα ποτήρι νερό. Δεν πρόλαβε όμως να το πιει. Ο θάνατος που τον βρήκε σε ηλικία 57 ετών ήταν ακαριαίος. 

ΜΝΗΜΕΣ ΕΜΦΥΛΙΟΥ: Τι είδε ο Αμερικανός στο Κολωνάκι

Ο δημοσιογράφος και διευθυντής 

του Τμήματος Δημοσίων Σχέσεων 

της UΝRRΑ περιγράφει 

τα βιώματά του το 1947

Της κ. ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΤΟΜΑΗ 
ΕΧΕΙ ΥΠΟΜΝΗΣΘΕΙ και παλαιότερα από τη συγκεκριμένη στήλη της εφημερίδας πόσο συναρπαστική μπορεί να γίνεται η έρευνα αλλά και αποκαλυπτική για μεγάλα γεγονότα που συντάραξαν τη νεότερη ιστορία της χώρας μας. Ο εντοπισμός του συγκεκριμένου τεύχους του περιοδικού «Τhe Νation», «όπερ ανήκει εις την ομάδα του τέως Αντιπροέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών και Υπουργού Εμπορίου κ. Ε. Ουάλλας», σύμφωνα με έγγραφο του τότε επικεφαλής της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της χώρας μας στον νεοϊδρυθέντα ΟΗΕ, Β. Δενδραμή (ΑΠ 974, 2 Απριλίου 1947), προσφέρει δύο εξαιρετικά χρήσιμα νέα στοιχεία, που προδιέγραφαν πλην άλλων τη στάση των ΗΠΑ στο λεγόμενο «μακεδονικό ζήτημα», με το οποίο θα ασχοληθούμε σε επόμενα άρθρα: Υπήρχε σθεναρή αντίρρηση πολιτικών κύκλων της Ουάσιγκτον στη διανομή σχετικής βοήθειας μέσω του σχεδίου Μάρσαλ στην Τουρκία, αποφυγή εμπλοκής των ΗΠΑ στη διαμάχη μας με την τότε Γιουγκοσλαβία και την «εκ των ων ουκ άνευ» έναρξη ροής της βοήθειας στην Ελλάδα μόλις η χώρα αποκτούσε δημοκρατική κυβέρνηση στη θέση της μοναρχοδεξιάς που κυβερνούσε τη χώρα. Στο μεταξύ, η επιλογή αναδημοσίευσης του συγκεκριμένου άρθρου αφήνει μια γλυκόπικρη γεύση στον αναγνώστη ακόμη και σήμερα. Με τίτλο «Το Κολωνάκι και οι... άλλοι», έγραφε ο Αλλεν Φηλντς, δημοσιογράφος και διευθυντής του Τμήματος Δημοσίων Σχέσεων της UΝRRΑ, οργάνωσης των Ηνωμένων Εθνών για τη διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας στην πληγείσα από τον πόλεμο Ευρώπη: