Το Τρίγωνο Έβρου στον Εμφύλιο

*Απόσπασμα από το Ημερολόγιο του 551 Τάγματος Πεζικού, για την επίθεση στη Μπάρα Τριγώνου. 

*Μπάρα, Πεντάλοφος, Πετρωτά,Ορμένιο

και άλλα σημεία, πεδία μαχών

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

        Η περιοχή του Τριγώνου του νομού Έβρου, είναι η πινέζα του χάρτη της Ελλάδος!!! Αυτό είναι ένα σύνηθες αστειάκι για να προσδιορίσει πόσο απομακρυσμένη είναι αυτή η ευλογημένη αλλά και αδικημένη περιοχή. Υπάρχει όμως και ο ισχυρός αντίλογος, ότι αυτή η πινέζα συγκρατεί το χάρτη στη θέση του. Χωρίς αυτήν ο χάρτης πέφτει και σχίζεται…

        Η περιοχή αυτή δοκίμασε μεγάλες περιπέτειες παράλληλα με τις εθνικές περιπέτειες. Γνώρισε διάφορους κατακτητές και εισβολείς και μάτωσε κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου. Δύσκολη χρονιά για τα χωριά του Τριγώνου, ήταν το 1947. Τότε που ακόμα η πλάστιγγα των εξελίξεων δεν έγερνε πάντα υπέρ του τακτικού στρατού της, αφού σε μερικά σημεία της χώρας, οι κομμουνιστές αντάρτες πετύχαιναν νίκες. Τον Αύγουστο εκείνης της χρονιάς οι αντάρτες είχαν κάνει μια προσπάθεια να κυριαρχήσουν στην… πινέζα, αλλά τελικά απέτυχαν.

        Αντιμαχόμενοι, ήταν το ανταρτικό συγκρότημα υπό τον καπετάν Ανανία (Θεόδωρος Κατμερίδης), που είχε στήσει τα λημέρια και το στρατηγείο του στο εγκαταλελειμμένο χωριό Μπάρα και το 551 Τάγμα Πεζικού του τακτικού στρατού υπό τον αντισυνταγματάρχη Χαράλαμπο Μούρκο, που είχε αναπτύξει τις δυνάμεις του στον Πεντάλοφο, στο Ορμένιο, στα Πετρωτά και όπου αλλού χρειάστηκε, γιατί ο αγώνας δεν ήταν στατικός, αφού οι αντάρτες κινούνταν συνεχώς και είχαν την υποστήριξη της Βουλγαρίας, σε όπλα, πολεμοφόδια, τρόφιμα, νοσοκομειακή περίθαλψη κ.λπ.

Η εισβολή κομιτατζήδων στα Πετρωτά Έβρου το 1920

*Ομάδα βουλγάρων κομιτατζήδων

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Θράκη, Ανατολική και Δυτική, πλην των αρχών του 20^ου αιώνα (1904-1908) δοκιμάσθηκε σκληρά από τις ενέργειες Βουλγάρων και Τούρκων κομιτατζήδων και κατά το 1919-1920, όταν ξεκαθάρισε η διεθνής ατμόσφαιρα και η Ελλάδα με την έγκριση και των συμμάχων της άρχισε να απελευθερώνει την περιοχή αυτή.

                Τότε οι Τούρκοι επεδίωξαν και επέτυχαν τη συνεργασία με την βουλγαρική  Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση (ΕΜΕΟ) και αποφάσισαν τη δημιουργία συμμοριών σε Μακεδονία και Θράκη καθώς και τη διεξαγωγή έντονης αλυτρωτικής προπαγάνδας. Σε μια προκήρυξη που είχαν ρίξει στη Γουμένισσα, έλεγαν χαρακτηριστικά:

                «Ας λησμονήσωμεν το αιματηρόν παρελθόν το οποίον μας χωρίζει και όλοι, Τούρκοι, Βούλγαροι, ‘Ελληνες, Εβραίοι, Βλάχοι, ας δώσωμεν χείρα δια τον γενικόν αγώνα απέναντι του κοινού εχθρού και να μην καταθέσωμεν τα όπλα, εάν δεν απολαύσωμεν την ελευθερίαν της πατρίδος μας. Αδιαίρετος, Ανεξάρτητος Μακεδονία, αυτή είναι η σημαία και με αυτήν θα νικήσωμε».

                Αξίζει να σημειωθεί ότι το τουρκοβουλγαρικό κομιτάτο δραστηριοποιήθηκε έντονα κατά την περίοδο της εκκένωσης της Ανατολική Θράκης το φθινόπωρο του 1922. Πολυάριθμες συμμορίες διοικούμενες από τούρκους αξιωματικούς είχαν εισβάλει στην Ανατολική Θράκη και παρενοχλούσαν τον υποχωρούντα ελληνικό στρατό και πραγματοποιούσαν θηριωδίες εναντίον του άμαχου πληθυσμού, που εγκατέλειπε τις πατρογονικές εστίες του, εντελώς άδικα, μετά την απόφαση των Μεγάλων Δυνάμεων, που ελήφθη στα Μουδανιά.