Μια συνολική θεώρηση του Εμφυλίου στον Έβρο

*Αξιωματικοί του 559 Τάγματος Πεζικού στον Κυπρίνο. Καθιστός στο κέντρο ο υπολοχαγός Αθ. Χατζηγεωργίου (αρχείο Αθ. Χατζηγεωργίου, Φωτογραφικό Αρχείο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ  )

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Το τέλος του Αυγούστου, σχετίζεται επετειακά με τον τερματισμό του Εμφυλίου Πολέμου 1946- 1948, που ταλάνισε αφάνταστα την Ελλάδα, οδήγησε σε μια φρικτή αιματοχυσία και καθυστέρησε την πορεία της χώρας προς την πρόοδο και την ανάπτυξη, όταν τα άλλα κράτη με την ολοκληρωτική καταστροφή του Γ’ Ράιχ, έβαζαν τα θεμέλια της ανόδου τους. Επιπλέον δε, ένας νέος διχασμός έριξε τη σκιά του επάνω στους ανθρώπους και στις σχέσεις κράτους- πολιτών.  

                Ο Εμφύλιος ανήκει πλέον στην Ιστορία. Ωστόσο δεν πρέπει να αγνοούμε την Ιστορία. Οφείλουμε να την μελετούμε, κυρίως για να εντοπίζουμε τα λάθη του παρελθόντος ώστε να τα αποφεύγουμε στο μέλλον.

                Το όραμα του Ελληνισμού πρέπει να βλέπει προς την κατεύθυνση της προόδου, της ανάπτυξης και της ευημερίας, ειδικά μάλιστα μετά τη φοβερή οικονομική κρίση που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια.

                Πολλοί φίλοι και συμπατριώτες μου από τον νομό Έβρο, πολλές φορές μου ζητούν να τους δώσω όσες πληροφορίες έχω για τις πόλεις και τα χωριά τους της εποχής που εκεί διαδραματίζονταν οι φοβερές συγκρούσεις του Εμφυλίου. Έτσι άρχισα να γράφω αποσπασματικά με μορφή Χρονικού αρχικά κατά έτος για τα γεγονότα αυτά, που δεν τα γνωρίζουν οι νεώτεροι ενώ οι συμπατριώτες μου μεγάλης ηλικίας έχουν περιορισμένη εικόνα  μόνο του χωριού τους ή της πόλης τους. Έτσι, προέκυψε ένας ικανός αριθμός άρθρων, που αφορούν το νομό Έβρου είτε κατά έτος είτε κατά μεγάλες και ιδιαίτερες μάχες. Το υλικό θα μπορούσε να αποτελέσει ένα βιβλίο, αλλά ας μην το συζητήσουμε αυτό εδώ.

Ο Κόρυμβος Έβρου και η ήττα του στρατού, το 1946

*Ανταρτόπληκτοι χωρικοί του Έβρου. Φωτογραφία από την εφημερίδα "Εμπρός"
 27 Φεβρουαρίου 1947

*Μνημειώδης ασυνεννοησία

μονάδων και αξιωματικών

*Ανησυχίες του στρατηγού Βεντήρη

*Συζήτηση στο συμβούλιο

των αρχηγών των επιτελείων

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Ο Κόρυμβος είναι ένα μικρό χωριό του νομού Έβρου, εγγύτατα στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Σήμερα, ανήκει διοικητικά στον Δήμο Ορφέα. Κατά την έναρξη όμως του εμφυλίου πολέμου, ο εθνικός στρατός, δοκιμάστηκε σκληρά εκεί, από τις επιθέσεις των ανταρτών.

          Ήταν ένα από τα γεγονότα, που οδήγησαν τη στρατιωτική ηγεσία σε αλλαγή στάσης, ώστε να αντιμετωπίζονται πιο αποφασιστικά οι αιφνιδιασμοί.

          Σε πρόσφατο άρθρο στο ιστολόγιο αυτό, είχαν αναφερθεί συνοπτικά για τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην περιοχή του Κορύμβου, τα ακόλουθα:

         Η μάχη του Κορύμβου, στις 4 Δεκεμβρίου 1946 χαρακτηρίσθηκε από την πανωλεθρία των κυβερνητικών δυνάμεων. Στρατιώτες, που είχαν αιχμαλωτισθεί κατά την διάρκεια της μάχης, αλλά απελευθερώθηκαν τελικά, διαβεβαίωναν κατηγορηματικά ότι αντιλήφθηκαν, κατά τις κυβερνητικές πηγές, Βούλγαρους αξιωματικούς να δίνουν εντολές στη βουλγαρική γλώσσα και να έρχονται σε επαφή με τα ηγετικά στελέχη των ανταρτικών σχηματισμών. Επίσης όλμοι ταγμένοι στο βουλγαρικό έδαφος έβαλαν κατά ελληνικών θέσεων. Αλλά αυτό, δεν ήταν το μείζον. Ήταν ήδη γνωστό...

Ο αδελφοκτόνος χειμώνας του 1946 στον Έβρο

*Αντάρτες που συνελήφθησαν στον Έβρο και μεταφέρθηκαν στις φυλακές της Αλεξανδρούπολης. Από την εφημερίδα "Εμπρός" 27 Δεκεμβρίου 1946

*Αγωνία των ανταρτών για τρόφιμα

*Σκληρός και ανελέητος χειμώνας

*Από τον Έβρο στην ΟΗΕ

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

           Ο χειμώνας του 1946 υπήρξε δριμύς στον Έβρο. Σκληρός και αδυσώπητος από κάθε άποψη. Τα μαύρα σύννεφα του εμφυλίου πολέμου, άρχισαν φουντώνουν και να καλύπτουν το νομό και ολόκληρη την Ελλάδα. Χιονοπτώσεις πολλές. Ομίχλη πυκνή. Κρύο αφόρητο και υγρασία. Στα αστικά κέντρα, απαγορευμένη η κυκλοφορία τις νύχτες.

          Ο ανταποκριτής του Ρώυτερ  Ρόμπερτ Μπίτζιο μετέδιδε από το Διδυμότειχο, ότι και οι στρατιώτες (όπως και οι αντάρτες φυσικά) ζούσαν σε ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες μέσα σε άθλια οικήματα και σε κατάσταση διαρκούς επιφυλακής λόγω της εμφανίσεως και δράσης ανταρτών. «Λόγω της πτώσεως χιόνος, απεκόπησαν όλαι αι συγκοινωνίαι των και επικοινωνούν μόνον δια του ασυρμάτου» τηλεγραφούσε ο Άγγλος ανταποκριτής. Ξεπαγιασμένοι και νηστικοί μάχονταν οι αντάρτες. Αλλά και οι στρατιώτες και χωροφύλακες δεν ήταν σε καλύτερη μοίρα. Με θύμα ανάμεσά τους τον άμαχο πληθυσμό του νομού Έβρου.

          Τα πράγματα στην περιοχή του νομού Έβρου, δεν ήταν ευχάριστα, όταν άρχισαν το 1946 οι πρώτες εχθροπραξίες μεταξύ των ανταρτών και των κυβερνητικών δυνάμεων, που ήταν ο εθνικός στρατός, η Χωροφυλακή και οι επιστρατευμένοι πολίτες στην ύπαιθρο.