Ήταν ο Καζαντζάκης κομμουνιστής;

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/953927/article/politismos/vivlio/htan-o-kazantzakhs-kommoynisths

*Εκθέματα στο μουσείο «Νίκος Καζαντζάκης» στο χωριό Μυρτιά στο Ηράκλειο. Ο συγγραφέας είχε ταξιδέψει στα πέρατα της γης, συναντώντας τους πιο διάσημους πνευματικούς ανθρώπους της εποχής του.

Της κ. ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΤΟΜΑΗ*

Στο διήμερο συμπόσιο που διοργάνωσε πρόσφατα η Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη, το ερώτημα του τίτλου απασχόλησε με κάθε αφορμή- είτε αυτό αφορούσε το λογοτεχνικό του έργο είτε τη σχέση του συγγραφέα με τις δημόσιες αρχές της χώρας- το σύνολο σχεδόν των εισηγητών.

Αναμφίβολα, ο Νίκος Καζαντζάκης υπήρξε μέγας. Μια προσωπικότητα παγκόσμιας ακτινοβολίας, πολύγλωσσος, με ασυνήθιστη για την εποχή του παιδεία και πολυταξιδεμένος, πράγμα δύσκολο με τα μέσα της εποχής, αν σκεφθεί κανείς ότι έφτασε μέχρι την Κίνα και την Ιαπωνία. Στα ταξίδια του εκείνα συνάντησε τους πιο διάσημους πνευματικούς ανθρώπους που ήσαν ήδη γνωστοί, όπως κι ο ίδιος άλλωστε: τον Μαγιακόφκι, τον Καμύ, τον Μπρετόν, τον Ελιάρ αλλά και ζωγράφους, όπως τον Ματίς, τον Σαγκάλ, τον Ντε Κίρικο. Με τους περισσότερους, μάλιστα διατήρησε στενή φιλία ως το τέλος της ζωής του.

Χημικά, μια παλιά, τραγική, ιστορία

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=574905&wordsinarticle=

*Παρά την απαγόρευση της χρήσης χημικών αερίων που αποφασίστηκε 

στη Διάσκεψη της Χάγης το 1899, αυτά χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά 

σε εκτεταμένη κλίμακα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο 

*Από τον Τρωικό Πόλεμο

έως τον αλληλοσκοτωμό στη Συρία,

τα όπλα μαζικής καταστροφής

ήταν πάντα εδώ

Της κ. Φωτεινής Τομαή

            Τα χημικά δεν ήσαν άγνωστα όπλα στα χέρια της ανθρωπότητας. Χρήση τους, δυστυχώς, γινόταν ήδη από την αρχαιότητα και μπορεί εύκολα να ανιχνευθεί στη μυθολογία μας.

            Αρκεί να θυμίσουμε τη Λερναία Ύδρα που σκότωνε ζώα και ανθρώπους με την αναπνοή της, ή τον Ηρακλή που, όπως και η θεά Άρτεμις, κατασκεύαζε δηλητηριώδη βέλη. Χρήση τους πιθανότατα είχαμε και στον Τρωικό Πόλεμο, με βεβαιότητα όμως γνωρίζομε ότι χρησιμοποιήθηκαν από Σκύθες και Ινδούς τοξότες στη διάρκεια εκστρατείας του Μ. Αλεξάνδρου. Αργότερα οι Βυζαντινοί χρησιμοποίησαν το υγρό πυρ (μείγμα από θειάφι, ρετσίνι και πετρέλαιο), ενώ στη χρήση βιολογικών όπλων μάστορες αναδείχθηκαν οι Ασσύριοι που ήδη τον 16ο αιώνα π.Χ. μόλυναν με βακτήρια το πόσιμο νερό των εχθρών τους...

Ελληνική τηλεόραση: Δεσποινίς, ετών πενήντα!

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=527240&wordsinarticle=

*Το εμβληματικό κτίριο της ελληνικής δημόσιας ραδιοτηλεόρασης

*Άργησε αλλά ιδρύθηκε 

ως ισχυρός αντίπαλος

στην αγαπημένη συνήθεια των Ελλήνων 

να... πολιτικολογούν!

Της κ. Φωτεινής Τομαή

            Ποιος θα μπορούσε σήμερα να πιστέψει ότι η Ελλάδα ήταν η τελευταία χώρα της Ευρώπης που ως τα μέσα της δεκαετίας του ’60 παρέμενε χωρίς κρατική τηλεόραση; Είναι γι’ αυτό ενδιαφέρον να παρακολουθήσει κανείς τα πρώτα βήματα που οδήγησαν στην ίδρυσή της και που ασφαλώς συνδέονταν με την άσκηση πολιτικής επιρροής στον ευρύτερο χώρο των Βαλκανίων.
            Αν και δεν συμπεριλαμβανόταν στις άμεσες προτεραιότητες οικονομικής ανασυγκρότησης της χώρας μετά τον πόλεμο η ίδρυση ελληνικής κρατικής τηλεόρασης, η ανάγκη της προέκυψε, προσλαμβάνοντας μάλιστα επιτακτικό χαρακτήρα, τη δεκαετία έξαρσης του Ψυχρού Πολέμου, όταν ακόμη και τα Σκόπια έφτασαν να διαθέτουν τηλεοπτικό σταθμό στις πόλεις Μοναστήρι και Πρίλεπ, όπως πληροφορούσε με έγγραφό του ο τότε διευθύνων το γενικό προξενείο μας Κ. Ζαχαρόπουλος (ΑΠ 2287, Σκόπια, 4 Νοεμβρίου 1959).  

Πεδίον βολής η Ελλάς…

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=524986&wordsinarticle=

*Ο Γεώργιος Παπανδρέου με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και τον στρατηγό Γρίβα στο Καστρί. Διακρίνονται επίσης ο υπουργός Αμυνας Πέτρος Γαρουφαλιάς (αριστερά) και ο μετέπειτα πρόεδρος της Κύπρου Σπύρος Κυπριανού (δίπλα στον Γρίβα). Στο αρχείο Πιπινέλη υπάρχουν αναφορές σε σχέδια των Σοβιετικών να «εκμηδενίσουν» τον Μακάριο (και τον Γρίβα), πιθανόν με «αεροπορικό ατύχημα» ή «φυσικόν θάνατον»

*Οι αναφορές του θεοσεβούμενου

ρώσου διπλωμάτη και

η ενασχόληση των Σοβιετικών

με τις προχουντικές εξελίξεις

Της κ. Φωτεινής Τομαή

          Την αρχική ευφορία που προκάλεσε η νίκη της Ενώσεως Κέντρου στις εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου 1964 και η ήττα της Δεξιάς, που για πρώτη φορά μετά τον Εμφύλιο είδε τα ποσοστά της να πέφτουν τόσο χαμηλά, διαδέχθηκαν σύντομα οι εσωκομματικές συγκρούσεις, η διαμάχη με την Αριστερά που προέβαλλε μια σειρά αιτήματα, δίκαια μεν αλλά ανώριμα να επιλυθούν, οι απειλές της Τουρκίας να επέμβει στην Κύπρο μετά την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας που αναγνώριζε μεταξύ άλλων τη νομιμότητα της κυπριακής κυβέρνησης και την κυριαρχία του κυπριακού κράτους και βέβαια οι τριβές με το παλάτι, που όχι μόνο δεν έλειψαν, όπως και επί κυβερνήσεως Καραμανλή, αλλά τουναντίον οξύνθηκαν μετά τον θάνατο του Παύλου και την ανάρρηση στον βασιλικό θρόνο του διαδόχου του Κωνσταντίνου, στενά προσκολλημένου στις επιταγές της άπληστης για εξουσία μητέρας του Φρειδερίκης.

          Στην προσπάθειά του ο Γεώργιος Παπανδρέου να απαλλάξει τη χώρα από τα κατάλοιπα του Εμφυλίου, με διστακτικά έστω βήματα, όπως κατάργηση των έκτακτων μέτρων ασφαλείας της κυβέρνησης Κωνσταντίνου Καραμανλή, απόλυση υπό όρους των πολιτικών κρατουμένων, παύση δικαστικών εκτοπισμών κτλ., γίνεται από την πρώτη στιγμή ανάληψης της πρωθυπουργίας του στόχος επικρίσεων τόσο από δεξιά όσο και από αριστερά. 

Βήμα-βήμα στον γκρεμό των Ιουλιανών

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=523180&wordsinarticle=

*Ο Ανδρέας Παπανδρέου με δημοσιογράφους, την εποχή των Ιουλιανών

*Το αρχείο του Παναγιώτη Πιπινέλη, 

η εμμονή στον Ανδρέα Παπανδρέου 

και οι «ιδιαιτέρως επικίνδυνοι» αξιωματικοί

Της κ. Φωτεινής Τομαή

           Αν και τα γεγονότα είναι γνωστά με δεκάδες εκδόσεις που, είτε με τη μορφή απομνημονευμάτων είτε βασισμένες σε Αρχεία, περιγράφουν το ζοφερό κλίμα μίας περιόδου οξύτατης πολιτικής έντασης που οδήγησε στα Ιουλιανά και εντεύθεν στη χούντα, σημαδεύοντας οριστικά τον νεότερο πολιτικό βίο της χώρας μας, το σημερινό άρθρο, κάνοντας χρήση πληροφοριακών δελτίων της ΚΥΠ από το αρχείο Π. Πιπινέλη, θα δώσει μια διαφορετική, εσωτερική ματιά στα γεγονότα της διετίας 1963-1965

          Το τέλος της γνωστής ως δημιουργικής οκταετίας του Κωνσταντίνου Καραμανλή χαρακτηρίστηκε από μία αντιφατική εσωτερική πολιτική που από τη μία έκανε ορισμένα φιλελεύθερα ανοίγματα, αλλά από την άλλη προωθούσε τη θεσμοποίηση ενός αυταρχικότερου κράτους με «μέτρα ασφαλείας», αναθεώρηση του Συντάγματος κ.ά. Την ίδια στιγμή, η δράση παρακρατικών οργανώσεων, το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων Βενιζέλου - Πιπινέλη για συμβιβασμό ΕΡΕ και ΕΚ προκειμένου να εξεταστούν από κοινού οι προϋποθέσεις επανόδου στην ομαλότητα, η άνοδος των ποσοστών της ΕΔΑ και η εντονότερη παρουσία της στο πολιτικό προσκήνιο, οδήγησαν σε ακόμη μεγαλύτερη όξυνση την πολιτική κατάσταση της χώρας.

Δωδεκάνησος: Η... αγαπημένη του Ντούτσε!

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=513404

*Αφίσα του υπουργείου Παιδείας της Ιταλίας που υπογραμμίζει το όραμα 

του φασιστικού κόμματος να γίνει όλη η Μεσόγειος η «θάλασσά μας» 

*Η Ιταλία προειδοποιούσε ανοιχτά

τους ανυπότακτους νησιώτες

ότι ο φασισμός είναι άτρωτος

και εκδικητικός

Της κ. Φωτεινής Τομαή*

          Συμπληρώθηκαν εφέτος 66 έτη από την ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου. Για τα δεινά που υπέφερε ο λαός της επί ιταλοκρατίας έχουν γραφεί ευάριθμες μελέτες, άρθρα, ακόμη και αναμνήσεις Δωδεκανησίων που βίωσαν τη σκληρότητα των μέτρων που εφήρμοσε στη διοίκηση των Νήσων η φασιστική Ιταλία.

          Το υπουργείο Εξωτερικών εγκαινίασε (1996) μάλιστα τις εκδόσεις του στη σύγχρονη εποχή με τη δημοσίευση σε τόμο μιας εκατοντάδας διπλωματικών εγγράφων, που εστιάζουν στην κρίσιμη περίοδο 1943-1947, όταν μεσούντος του πολέμου είχε ήδη αρχίσει η συζήτηση μεταξύ των Συμμάχων για το μέλλον του νησιωτικού συμπλέγματος, που με τη Συνθήκη της Λωζάννης είχε περάσει στα χέρια της Ιταλίας. Ωστόσο, διορατικός και έμπειρος διπλωμάτης ο Π. Πιπινέλης διέβλεπε από το Κιουμπίσεφ όπου είχαν μεταφερθεί για λόγους ασφαλείας όλες οι ξένες πρεσβείες στη Μόσχα, ότι με τη λήξη του πολέμου, εάν σε κάτι μπορούσε να ελπίζει με βεβαιότητα η Ελλάς για τις θυσίες της, αυτή δεν θα μπορούσε να είναι άλλη από τη Δωδεκάνησο.

Και το όνομα αυτού, Άϊχμαν…

*Για την προστασία του από συγγενείς των θυμάτων, ο Αϊχμαν είχε τοποθετηθεί σε προστατευτικό κλωβό σε όλη τη διάρκεια της δίκης. Σχετικά με την επίσπευση εκτέλεσής του τα μεσάνυχτα της Πέμπτης 31 Μαΐου 1962 μετά την απόρριψη αιτήσεως χάριτος δύο ήσαν οι λόγοι, σύμφωνα με τον Έλληνα αντιπρόσωπο στα Ιεροσόλυμα: « Ίνα αποφευχθή πάσα ενέργεια του συνηγόρου αυτού πλησίον Διεθνών Οργανισμών και επιπλέον το γεγονός ότι επηκολούθει ημέρα Παρασκευή κατά την οποίαν, ως προσφυώς μοι ελέχθη, οι Εβραίοι είχαν μίαν Παρασκευήν την ατυχή έμπνευσιν να συμβάλουν εις την εκτέλεσιν ενός άλλου Εβραίου, η οποία τους εστοίχισε 2.000 ετών ταλαιπωρίας…» (ΑΠ 498/II/8, 2 Ιουνίου 1962, Γ. Παπαδόπουλος)

*Τα πρακτικά της δίκης

του πρωτοπαλίκαρου του Χίτλερ

στην Ιερουσαλήμ,

που συντάραξε τον πλανήτη

Της κ. Φωτεινής Τομαή*

          Η αυθόρμητη συμμετοχή μεγάλου πλήθους Θεσσαλονικέων, που ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση του δημάρχου της πόλης να ακολουθήσει πεζή την ίδια πορεία που οι εβραίοι της συμπρωτεύουσας διήνυσαν από την πλατεία Ελευθερίας, σημείο συγκέντρωσής τους, ως τον σιδηροδρομικό σταθμό, απ’ όπου με 19 διαδοχικές αποστολές θα οδηγούνταν τελικώς στα στρατόπεδα θανάτου Άουσβιτς- Μπίρκεναου, έστειλε ένα ηχηρό μήνυμα εντός και εκτός Ελλάδος.

          Με κυρίαρχο σύνθημα «Ποτέ ξανά» η ελληνική κοινωνία έδειξε να εγκαταλείπει τον μεταπολεμικό της λήθαργο, κοιτάζοντας κατάματα ένα αποκρουστικό παρελθόν, που επί έξι δεκαετίες έκρυβε στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας, του ολοκληρωτικού αφανισμού των συμπολιτών μας εβραίων.

Η Λωζάννη και οι γρίφοι της

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=504078&wordsinarticle=

 *Λήμνος, 1924, από την ανταλλαγή πληθυσμών

*Μετά από 9 δεκαετίες οι ιστορικοί εξακολουθούν

να αναζητούν τα μυστικά της συμφωνίας

Ελλάδας-Τουρκίας το 1923

                  

Της κ. Φωτεινής Τομαή*

          Εντυπωσιάζει το γεγονός ότι 90 χρόνια μετά τη Λωζάννη οι ιστορικοί εξακολουθούν να βασανίζονται αναζητώντας την πατρότητα της ιδέας για την ανταλλαγή των πληθυσμών.

          Η Σύμβαση υπεγράφη στις 30 Ιανουαρίου 1923 στη διάρκεια της πρώτης φάσης των διαπραγματεύσεων. Την ήθελαν οι Τούρκοι εξαιτίας μιας πλεγματικής φοβίας και ενός εθνικιστικού φανατισμού; Την ήθελε ο Βενιζέλος επιδιώκοντας εθνολογική ομογένεια του εντός των συνόρων πληθυσμού; Ή μήπως ήταν ένα διαπραγματευτικό παιχνίδι με απώτερο στόχο την εξασφάλιση διατήρησης στην Κωνσταντινούπολη του Οικουμενικού Πατριαρχείου, την απομάκρυνση του οποίου επεδίωκε μετά μεγίστης επιμονής ο επικεφαλής της τουρκικής αντιπροσωπείας Ισμέτ πασάς;

Ποιοι ήθελαν νεκρό τον Ελευθέριο Βενιζέλο;

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=502213&wordsinarticle=

*Ελευθέριος Βενιζέλος και Ισμέτ Ινονού. Οι δύο πρωταγωνιστές της Συνθήκης της Λωζάνης σε μεταγενέστερη φωτογραφία τους στην Αθήνα.

*Άγνωστες πτυχές από το παρασκήνιο 

της περιόδου των συνομιλιών 

ως την υπογραφή 

της Συνθήκης της Λωζάννης

Γράφει η κ. Φωτεινή Τομαή*

          Συμπληρώνονται εφέτος 90 χρόνια από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης, σημείο καμπής αναμφισβήτητα της νεότερης ιστορίας της χώρας μας όσο και της γείτονος Τουρκίας.

          Για τις μακράς διαρκείας διαπραγματεύσεις που συχνά ελάμβαναν οξύτατο χαρακτήρα λόγω της τουρκικής αδιαλλαξίας, με αποτέλεσμα τη διακοπή τους μεταξύ Φεβρουαρίου και Απριλίου 1923, έχουν γραφεί κατά καιρούς πολλά. Όπως και για τη διαπραγματευτική ικανότητα του Ελευθέριου Βενιζέλου, που σήκωσε μόνος, με τη βοήθεια του έλληνα πρεσβευτή στο Λονδίνο Δημητρίου Κακλαμάνου, τη βαριά ευθύνη ολοκληρώσεως των συνομιλιών ως την υπογραφή της Συνθήκης στο ιστορικό κτίριο Palais de Rumine του Πανεπιστημίου της Λωζάννης.

Η φρίκη των «Κρυστάλλων»

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=495113&wordsinarticle=Τομαή

*Η συναγωγή της πόλης Λούντβιχσμπουργκ, στη Βάδη- Βυρτεμβέργη, 
έχει παραδοθεί στις φλόγες στις 10 Νοεμβρίου 1938, 
ως μέρος του παγγερμανικού πογκρόμ εναντίον των Εβραίων, 
που έστρωσε το χαλί στα σχέδια του Χίτλερ για την «τελική λύση»

*Φλογερά συλλαλητήρια στη Νέα Υόρκη

και διπλωματικά επεισόδια

για το αντισημιτικό πογκρόμ στη Γερμανία.
Αναφορές Ελλήνων διπλωματών

Της κ. Φωτεινής Τομαή*

          Με αφορμή την καθιέρωση Ημέρας Μνήμης του Ολοκαυτώματος την 27η Ιανουαρίου σε διεθνές επίπεδο, το ίδιο και στη χώρα μας, το παρόν άρθρο εξετάζει το αντισημιτικό κλίμα παραμονές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη και στα Βαλκάνια από το οποίο επωφελήθηκε ο Χίτλερ προτού προχωρήσει στην «τελική λύση», όρο που χρησιμοποίησε η ναζιστική ιδεολογία, στην εξόντωση δηλαδή 6 εκατομμυρίων Εβραίων από την κατεχόμενη Ευρώπη.

          Οι διακρίσεις και οι διωγμοί του εβραϊκού στοιχείου από την Κεντρική Ευρώπη, τον γερμανόφωνο κυρίως χώρο, είχαν ξεκινήσει από τον Μεσοπόλεμο ήδη, δίνοντας μια καλή αφορμή στο ναζιστικό κόμμα και στον καγκελάριο Χίτλερ να προχωρήσει στην εφαρμογή του αντισημιτικού προγράμματός του λίγα μόλις χρόνια μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον ίδιο (30 Ιανουαρίου 1933), με αποκορύφωμα το πογκρόμ της γνωστής έκτοτε ως «Νύχτας των Κρυστάλλων», στις 9-10 Νοεμβρίου 1938, εις βάρος των Εβραίων της Γερμανίας, όταν μέσα σε μία νύχτα κάηκαν ολοσχερώς σχεδόν 267 συναγωγές, λεηλατήθηκαν 7.500 εβραϊκές επιχειρήσεις, νοσοκομεία, σχολεία και νεκροταφεία και φονεύθηκαν 91 πολίτες.

Καταδίκη σε «θάνατο εξ ασιτίας»

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=490816&wordsinarticle=Τομαή

*Ο φοβερός χειμώνας του 1941, εξόντωνε τα Ελληνόπουλα...

*«Η αιμάσσουσα Ελλάς...»

στο πληροφοριακό δελτίο διπλωματών

και το «ζήτημα μέλλοντος της φυλής»

*«Αι λιποθυμίαι εξ ασιτίας είναι

καθημερινόν θέαμα εις τας οδούς των Αθηνών,

η δε κατάστασις των παιδιών είναι ανεκδιήγητος»

         

Της κ. Φωτεινής Τομαή*

          Ο μέγας λιμός στον οποίο καταδικάστηκε από τις γερμανικές δυνάμεις Κατοχής ο ελληνικός πληθυσμός, ιδιαιτέρως τις χρονιές 1941-1942, όταν επεκράτησε ένας ασυνήθιστος για τα ελληνικά δεδομένα δριμύς χειμώνας, περιγράφεται ανάγλυφα στα μηνιαία δελτία πληροφοριών που συνέτασσε η πρεσβεία μας στην Άγκυρα ως πλησιέστερη Αρχή στην κατεχόμενη Ελλάδα.

          «Τίθεται ζήτημα μέλλοντος φυλής» έγραφε ο έλληνας πρέσβης Ραφαήλ Ραφαήλ και συμπλήρωνε πως «πάσα παρερχομένη ημέρα πληγώνει βαθύτερον την αιμάσσουσαν Ελλάδα» (Δελτίο υπ’ αρ. 5, Νοέμβριος 1941).

          Η εκτίμηση ότι κινδύνευε από αφανισμό «η ελληνική φυλή», όπως αναγράφεται σε ένα από τα Δελτία Πληροφοριών της Άγκυρας, δεν είναι υπερβολική αν ενδιατρίψει κανείς στο πλήθος των στοιχείων που επιπίπτουν καταιγιστικώς στον αναγνώστη. Η εικόνα στο κέντρο της Αθήνας ζοφερή: 

Οι δωσίλογοι έγιναν... διπλωμάτες

 ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=485535&wordsinarticle=

 *O Ιωάννης Τσολάκογλου με τον Αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό

*Η στάση των πρεσβευτών

και της εξόριστης κυβέρνησης,

οι ομαδικές παραιτήσεις

και η απόλυση του Γ. Σεφέρη

Της κ. Φωτεινής Τομαή

Mια προσεκτική ανάγνωση της νεότερης ιστορίας του τόπου μας θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως αντίδοτο σε όσους έχει αποκαρδιώσει η σημερινή κρίση.

Από την απελευθέρωσή της ως σήμερα υπέφερε όσο καμία άλλη χώρα στην Ευρώπη: έζησε δύο εμφυλίους, έναν ατυχή πόλεμο το 1897, τρεις δικτατορίες, έναν εθνικό διχασμό και μια σειρά στρατιωτικά κινήματα, μία εθνική καταστροφή στη Μικρασία, δύο Βαλκανικούς και δύο Παγκοσμίους Πολέμους. Και όμως άντεξε. Σ’ ένα ατελείωτο ρέκβιεμ οδύνης αλλά και εθνικής ανάτασης με αναγνωρισμένη διεθνώς τη συμμετοχή της στα πολεμικά πεδία, εισήλθε στην ΕΕ, γνώρισε ικανοποίηση από την επιστροφή των Ολυμπιακών Αγώνων στη γενέτειρά τους και αρίθμησε μερικά Νομπέλ.

Σήμερα η ανάγνωσή μας θα επικεντρωθεί σ’ έναν ισχυρό πόλο της δημόσιας ζωής στη διάρκεια του τελευταίου πολέμου: εκείνο του υπουργείου των Εξωτερικών και της Διπλωματικής Υπηρεσίας.

Ο Γεώργιος Α' και ο δολοφόνος του

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=480309&wordsinarticle=

*Κρητικοί χωροφύλακες μεταφέρουν τον Αλέξανδρο Σχινά, που δολοφόνησε 
από μικρή απόσταση τον βασιλιά Γεώργιο Α’ στη Θεσσαλονίκη

*Τι ήξεραν οι πρίγκιπες,

ποιος όπλισε το χέρι του Σχινά,

τι μετέδιδαν οι διπλωμάτες

μέσω των τηλεγραφημάτων τους

Της κ. Φωτεινής Τομαή*

          Ακόμα και αν δεχθεί κανείς την απουσία σχέσεως μεταξύ αιτίου και αιτιατού στην Ιστορία, σήμερα, εκατό χρόνια μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους, είναι αδύνατο να αποφύγει τον συλλογισμό ότι, εάν δεν είχε μεσολαβήσει η δολοφονία του Γεωργίου Α΄ τον Μάρτιο του 1913 στην απελευθερωμένη από τα ελληνικά στρατεύματα Θεσσαλονίκη, ίσως και να είχε αποφευχθεί ο εθνικός διχασμός όταν εξερράγη ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος.

          Ο μακροβιότερος όλων, επί πεντηκονταετία (1863-1913) μονάρχης και ιδρυτής της δυναστείας των Γκλύξμπουργκ που ηγεμόνευσε στην Ελλάδα, δευτερότοκος γιος του πρίγκιπα και μετέπειτα βασιλιά της Δανίας Χριστιανού Θ΄, ήταν ένας εξαιρετικά συμπαθής στο εξωτερικό και, όπως απεδείχθη, συνετός για τα ελληνικά πράγματα βασιλέας.

Τα χρέη των Βαλκανικών Πολέμων

 ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=478290&wordsinarticle=

*Χειρόγραφη διαχάραξη των βαλκανικών συνόρων από τον Carl Flemming στο Βερολίνο 
(Αρχείο ΥΠΕΞ)

*Τότε που η Αθήνα έτρεχε και πάλι

στο Παρίσι για να πάρει

νέο δάνειο 500 εκατ. γαλλικών φράγκων

Της κ. Φωτεινής Τομαή

          Πολλά γράφτηκαν και θα εξακολουθούν να γράφονται όσο διανύουμε το εκατοστό έτος από την έκρηξη των Βαλκανικών Πολέμων που έμελλε ν’ αλλάξουν τον χάρτη της χερσονήσου και ν’ ανακατανείμουν τις σφαίρες επιρροής των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής στον ευαίσθητο γεωγραφικό χώρο της ΝΑ Ευρώπης.

          Για την Ελλάδα οι πόλεμοι εκείνοι απετέλεσαν σταθμό. Η έκταση της χώρας σχεδόν διπλασιάστηκε, το ίδιο και ο πληθυσμός της. Ωστόσο νέα προβλήματα προσετέθησαν, όχι μόνο στην εξωτερική της πολιτική αλλά και στην οικονομία της. Οι πολεμικές και αμυντικές δαπάνες της, καθώς και η ρύθμιση οικονομικών εκκρεμοτήτων από παλαιότερα δάνεια οδήγησαν στην ανάγκη συνομολόγησης νέων.

Οταν το Σίτι δεν έπαιξε με το χρέος

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=476182&wordsinarticle=

*Κωνσταντίνος Καραμανλής και Ευάγγελος Αβέρωφ

*Οι πιέσεις ΗΠΑ- Βρετανίας,

οι όροι της Αθήνας και το κλειδί

της συμφωνίας με τους

αμερικανούς ομολογιούχους

Της κ. Φωτεινής Τομαή

          Η αγωνία της ελληνικής κυβέρνησης, πριν ακριβώς από 50 χρόνια, να ξεπεράσει τις δυσκολίες που ο ασφυκτικός κλοιός των ξένων είχε προκαλέσει σε μια κρίσιμη για τη χώρα περίοδο ανόρθωσης της οικονομίας της, η οποία συνέπιπτε με την υπογραφή της συμφωνίας συνδέσεώς της με την τότε ΕΟΚ, έχει ασφαλώς λησμονηθεί.

          Τότε, η αναβίωση της συζήτησης για το δημόσιο χρέος, που στοίχειωνε το ελληνικό κράτος από συστάσεώς του, συνέβαλε στο να γίνει ένα νοικοκύρεμα των οικονομικών του υποχρεώσεων που είχαν παγώσει μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

          Το δυσανάλογο του όγκου των εγγράφων της κρίσιμης διετίας 1962-1964 και του χώρου ενός άρθρου κλεφτές μόνο ματιές επιτρέπει στις εικόνες ενός παρελθόντος με συστατικά του παρόντος και των δυσκολιών που αντιμετωπίζει η χώρα μας, με διαφορετική έστω συνταγή ή αλλιώς μείγμα πολιτικής, τα αποτελέσματα της οποίας μονάχα ο χρόνος μπορεί να κρίνει.

Η Λερναία Ύδρα του χρέους

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=472967&wordsinarticle=

* Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής σε ομιλία του στην Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΕΡΕ. 

Το τέλος της οκταετούς διακυβέρνησης της χώρας από τις κυβερνήσεις Καραμανλή 

συνέπεσε με μία ακόμη προσπάθεια της χώρας να αναζητήσει ερείσματα 

τόσο στις χρηματοπιστωτικές αγορές και στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων 

όσο και στους εταίρους της εντός των κόλπων της νατοϊκής συμμαχίας.

*Οι διεθνείς πιέσεις

στην κυβέρνηση Καραμανλή

το 1963 για διευθέτηση οφειλών

από την εποχή της Ανεξαρτησίας

Της κ. Φωτεινής Τομαή

          Το τέλος της λεγόμενης δημιουργικής οκταετίας (1956-1963) των κυβερνήσεων Καραμανλή, παραμονές συνδέσεως της Ελλάδας με τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες, συνέπεσε με μία ακόμη προσπάθεια της χώρας να αναζητήσει ερείσματα τόσο στις χρηματοπιστωτικές αγορές και στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων όσο και στους εταίρους της εντός των κόλπων της νατοϊκής συμμαχίας.

          Η αναμενόμενη έξωθεν βοήθεια ωστόσο μετατράπηκε σε εφιάλτη, αφού ο συνασπισμένος αγγλοσαξονικός άξονας έθεσε αιφνιδιαστικά, με αφορμή το ελληνικό αίτημα, ζήτημα διευθέτησης του Δημόσιου Χρέους της χώρας από εποχής δανείων της Ανεξαρτησίας!

443 και μία νύχτες στην Τεχεράνη

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/world/article/?aid=453271&wordsinarticle=Τομαή

*Γιγαντοαφίσα σε κεντρική λεωφόρο της Τεχεράνης που παραποιεί εύγλωττα την αμερικανική σημαία. Σε ανάμνηση των γεγονότων, εξεδόθησαν εννέα γραμματόσημα μεταξύ 1982 και 1992.

*Νοέμβριος 1979: Φοιτητές,

οπαδοί της ισλαμικής επανάστασης,

εισβάλλουν στην αμερικανική πρεσβεία.

Εκτιμήσεις Ελλήνων διπλωματών τότε.

 Της κ. Φωτεινής Τομαή*

Θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί, χωρίς καμία υπερβολή, η αφετηρία των γεγονότων που άλλαξαν τον χάρτη του κόσμου: Η ομηρεία των 66 αμερικανών διπλωματών στην Τεχεράνη τον Νοέμβριο του 1979,  χρονιά προεκλογική για τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, αναδεικνύοντας στη θέση του 40ού προέδρου τον Ρίγκαν, υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών, και στο Ηνωμένο Βασίλειο τους Συντηρητικούς και τη Θάτσερ.

Η σκληρή στάση του Ρίγκαν (πρόγραμμα Πόλεμος των Αστρων κτλ.) θεωρείται βασίμως ότι επιτάχυνε την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης και τις αλλαγές στην Ανατολική Ευρώπη, αλλάζοντας άρδην την εικόνα πρωτίστως της Ευρώπης αλλά και του κόσμου ολόκληρου.

Γεώργιος Παπανικολάου: Πενήντα χρόνια από τον θάνατό του.

Από το ΒΗΜΑ

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=444459&wordsinarticle=τομαή

*Ο Γεώργιος Παπανικολάου σε φωτογραφία του 1950.

*Ένας μεγάλος 'Ελληνας. 

Η πρόσκληση Βενιζέλου 

για επιστροφή στην Ελλάδα

και η άρνηση των Αμερικανών 

για τον επαναπατρισμό του

Της κ. Φωτεινής Τομαή*

Μπορεί να στερήθηκε την τιμή ενός βραβείου Νομπέλ για το οποίο είχε από πολλούς σημαίνοντες της εποχής του προταθεί, και μάλιστα δύο φορές, ωστόσο το όνομά του συνδέθηκε με εκείνο της ίδιας της ζωής, αφού με το ερευνητικό έργο του χάρισε στις γυναίκες του πλανήτη μας το πολυτιμότερο αγαθό, την υγεία με μια απλή εξέταση για την πρόγνωση του καρκίνου της μήτρας, παρατείνοντας τη ζωή εκατομμυρίων ασθενών προτού καν προλάβουν να νοσήσουν. 

Ο Γεώργιος Παπανικολάου, γιος γιατρού από την Κύμη της Ευβοίας, υπήρξε από τους σημαντικότερους Ελληνες που διέπρεψαν στο εξωτερικό, τίμησε με το έργο του τη χώρα μας και στις 19 Φεβρουαρίου 1962 πέρασε διά παντός στην αθανασία.

Η τρόικα που έφαγε τα δάνεια

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/editors/editor/?edid=2390

*Λιθογραφία (1830) βασισμένη σε γελοιογραφία της εποχής του Βρετανού Χιθ. Η ταμπέλα αριστερά γράφει «Το κατάστημα θα ανοίξει προσεχώς υπό νέα διεύθυνση». Δίπλα, η αγγλική, η ρωσική και η γαλλική σημαία και από κάτω η λέξη «δάνειον». Το «κατάστημα» δεν είναι παρά η Ελλάδα, στην είσοδο της οποίας προβάλλει η κεφαλή του πρίγκιπα Λεοπόλδου (που αρνήθηκε το ελληνικό στέμμα) κι απ’ έξω ο Τούρκος, πρώην ιδιοκτήτης, που τον ρωτά: «Ώστε εσύ πήρες το μαγαζί;» και τον συμβουλεύει: «Μη δώσεις μεγάλη πίστωση στους πελάτες σου. Είναι παράξενη παρέα για συναλλαγές. Εμένα παραλίγο να με καταστρέψουν...»

*Αυθαιρεσίες, κατασπατάληση 

των πρώτων δανείων 

από τις Μεγάλες Δυνάμεις, 

πολυτελής βίος και σιδηρά πυγμή

Της κ. Φωτεινής Τομαή*

Η συνταγή των επιτρόπων αποδεικνύεται παλαιά και δοκιμασμένη από την εποχή που το νεοσύστατο ελληνικό κράτος έκανε τα πρώτα του βήματα. 
Και πάλι, οι επίτροποι ήσαν τρεις, γνωστοί μας πλέον: ο κόμης Άρμανσμπεργκ, ο νομομαθής Μάουρερ και ο υποστράτηγος Χέυντεκ, κάτι σαν την τρόικα της εποχής, υποβοηθούμενοι από τους Γκραίνερ και Αμπελ που με πρόσχημα τον ανήλικο μονάρχη εκ Βαυαρίας Οθωνα εισήγαγαν νόμους και επέβλεπαν τη λειτουργία του κράτους και της διοίκησης σε όλους τους τομείς, πρωτίστως όμως στον οικονομικό.