Ο Παντελής Αθανασιάδης στο Δημοτικό Ραδιόφωνο της Νέας Ορεστιάδας, για το πέρασμα του Ν. Καζαντζάκη από τη Θράκη, το 1920

Σήμερα στις 12.30 μμ ήμουν καλεσμένος της δημοσιογράφου Αναστασίας Πατλακίδου, στο Δημοτικό Ραδιόφωνο της Νέας Ορεστιάδας. Μιλήσαμε για το πέρασμα του διεθνώς καταξιωμένου συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη από την Διασυμμαχική Θράκη, τον Ιανουάριο του 1920. Τότε που η Θράκη όδευε προς την ελευθερίας της...

Ο Νίκος Καζαντζάκης «ξηλώνει» από τη θέση του τον Βούλγαρο υγειονόμο του Δεδέαγατς, το 1920

*Ο Χαρίσιος Βαμβακάς με τον Γάλλο στρατηγό Αντουάν Σαρπύ.

 

 

*Εμπόδιζε την παλιννόστηση

των Θρακών προσφύγων

στη Διασυμμαχική Θράκη

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

               Για το υπηρεσιακό πέρασμα του μεγάλου συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη το 1920 από τη Θράκη, που όδευε προς την απελευθέρωσή της, έχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν και το σχετικό άρθρο μπορείτε να τα διαβάσετε στη θέση https://sitalkisking.blogspot.com/2018/02/1920_27.html). Σήμερα θα αναφερθούμε σε μια εντελώς άγνωστη προσπάθειά του να «ξηλωθεί» από τη θέση του ο Βούλγαρος υγειονόμος του Δεδέαγατς, που πρόβαλε διαρκώς προσκόμματα στην παλιννόστηση των Θρακών προσφύγων.

               Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι με βάση τη συνθήκη του Νεϊγύ, στις 27 Νοεμβρίου 1919 η ηττημένη Βουλγαρία του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου υποχρεώθηκε να παραιτηθεί από όλα τα κυριαρχικά της δικαιώματά της επί της Δυτικής Θράκης. Αυτό άνοιξε το δρόμο για τη δημιουργία της Διασυμμαχικής Θράκης. Στη Γαλλία δόθηκε εντολή να διοικήσει αυτό το νεόκοπο κρατίδιο ενόψει των αποφάσεων για την οριστική τύχη της περιοχής. Επικεφαλής της Διασυμμαχικής Θράκης τοποθετήθηκε ο Γάλλος στρατηγός Αντουάν Σαρπύ, με πολιτικό σύμβουλο το Χαρίσιο Βαμβακά. Παράλληλα ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος έδινε αγώνα στο Παρίσι να κατακυρωθεί στην Ελλάδα η Δυτική και Ανατολική Θράκη, κάτι που έγινε το 1920.

Νωρίτερα στην Αθήνα στις 8 Μαΐου 1919 ο Βενιζέλος  είχε διορίσει τον μετέπειτα διεθνώς γνωστό συγγραφέα Νίκο Καζαντζάκη, αρχικά διευθυντή και στη συνέχεια Γενικό Διευθυντή του νεοσύστατου Υπουργείου Περίθαλψης, με βασική αποστολή τον επαναπατρισμό 150.000 Ποντίων του Καυκάσου, που αντιμετώπιζαν απηνείς διωγμούς από τους επαναστατημένους μπολσεβίκους του Λένιν. Οι Πόντιοι του Καυκάσου μεταφέρθηκαν με πλοία και εγκαταστάθηκαν οι περισσότεροι στη Μακεδονία και λιγότεροι στη Θράκη.

Το δεύτερο σκέλος της αποστολής του στη Θράκη, ήταν να επιλύσει προβλήματα των παλιννοστούντων Θρακών, μετά την αποχώρηση των Βουλγάρων και την εγκατάσταση εκεί συμμαχικών στρατευμάτων. Ήταν το μεταβατικό καθεστώς της λεγόμενης Διασυμμαχικής Θράκης. Συμμαχικά στρατεύματα κατέλαβαν τη βουλγαροκρατούμενη Δυτική Θράκη, αλλά ένα μεγάλο μέρος των υπηρεσιών ήταν στα χέρια Βουλγάρων, αφού η συνθήκη του Νεϊγύ, αφορούσε μόνο την αποχώρηση των στρατευμάτων.

Ήταν ο Καζαντζάκης κομμουνιστής;

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/953927/article/politismos/vivlio/htan-o-kazantzakhs-kommoynisths

*Εκθέματα στο μουσείο «Νίκος Καζαντζάκης» στο χωριό Μυρτιά στο Ηράκλειο. Ο συγγραφέας είχε ταξιδέψει στα πέρατα της γης, συναντώντας τους πιο διάσημους πνευματικούς ανθρώπους της εποχής του.

Της κ. ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΤΟΜΑΗ*

Στο διήμερο συμπόσιο που διοργάνωσε πρόσφατα η Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη, το ερώτημα του τίτλου απασχόλησε με κάθε αφορμή- είτε αυτό αφορούσε το λογοτεχνικό του έργο είτε τη σχέση του συγγραφέα με τις δημόσιες αρχές της χώρας- το σύνολο σχεδόν των εισηγητών.

Αναμφίβολα, ο Νίκος Καζαντζάκης υπήρξε μέγας. Μια προσωπικότητα παγκόσμιας ακτινοβολίας, πολύγλωσσος, με ασυνήθιστη για την εποχή του παιδεία και πολυταξιδεμένος, πράγμα δύσκολο με τα μέσα της εποχής, αν σκεφθεί κανείς ότι έφτασε μέχρι την Κίνα και την Ιαπωνία. Στα ταξίδια του εκείνα συνάντησε τους πιο διάσημους πνευματικούς ανθρώπους που ήσαν ήδη γνωστοί, όπως κι ο ίδιος άλλωστε: τον Μαγιακόφκι, τον Καμύ, τον Μπρετόν, τον Ελιάρ αλλά και ζωγράφους, όπως τον Ματίς, τον Σαγκάλ, τον Ντε Κίρικο. Με τους περισσότερους, μάλιστα διατήρησε στενή φιλία ως το τέλος της ζωής του.

Ο Καζαντζάκης περιοδεύει στη Θράκη το 1920…

 *Δημοσίευμα της "Μακεδονίας" για την περιοδεία του Καζαντζάκη στη Θράκη

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο Νίκος Καζαντζάκης, ήταν ένας πολυταξιδεμένος συγγραφέας. Επισκέφθηκε πολλά μέρη του κόσμου και τα ταξιδιωτικά του βιβλία αποτελούν λογοτεχνικoύς «θησαυρούς». Είναι γνωστά τα ταξίδια του. Εκείνο πού είναι ελάχιστα γνωστό, είναι ότι ο Καζαντζάκης επισκέφθηκε τη Θράκη σε δύσκολους καιρούς, όχι ως συγγραφέας, αλλά ως γενικός διευθυντής του αρτισύστατου υπουργείου Περίθαλψης, με εντολή της κυβέρνησης Ελευθερίου Βενιζέλου να εξετάσει τα προβλήματα της περιοχής και να επιτύχει λύσεις. 

                Ο Καζαντζάκης κατά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο το 1912, κατατάχθηκε στον ελληνικό στρατό ως εθελοντής, αλλά τελικά υπηρέτησε τη θητεία του στο γραφείο του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου.

Στις 8 Μαΐου 1919 ο Βενιζέλος διόρισε τον Καζαντζάκη αρχικά διευθυντή και στη συνέχεια Γενικό Διευθυντή του νεοσύστατου Υπουργείου Περίθαλψης με βασική αποστολή τον επαναπατρισμό 150.000 Ποντίων του Καυκάσου, που αντιμετώπιζαν απηνείς διωγμούς από τους επαναστατημένους μπολσεβίκους του Λένιν. Κατά τα μέσα Ιουλίου ως αρχηγός της αποστολής με συνεργάτες τους Ηρακλή Πολεμαρχάκη, Ιωάννη Κωνστανταράκη, Ιωάννη Αγγελάκη και τον Γεώργιο Ζορμπά, επισκέπτεται την περιοχή του Καυκάσου, για να εξετάσει την κατάσταση των Ποντίων. Μαζί του συμπράττει ως εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών ο Ιωάννης Σταυριδάκης, ο οποίος πέθανε από πνευμονία στην Τιφλίδα.

Νίκος Καζαντζάκης: Αναζητώντας την «ψυχή του τόπου»

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=817317

*Ο Νίκος Καζαντζάκης έφιππος στον Καύκασο

*Από το Λονδίνο και το Τολέδο στις Μυκήνες,

 η ματιά του πεζογράφου απομονώνει εικόνες,

που λειτουργούν και για τον σημερινό αναγνώστη

Γράφει ο κ. Αναστάσης  Βιστωνίτης

Η ευχέρεια με την οποία ταξιδεύουμε στην εποχή μας έχει κάνει τον κόσμο μικρότερο. Αλλά η μεγάλη ανάπτυξη της ταξιδιογραφίας σήμερα τον διευρύνει σε βαθμό που θα ήταν αδιανόητος κατά το παρελθόν. Η ταξιδιογραφία αλλάζει τον τρόπο μας να βλέπουμε τον κόσμο, τον εαυτό μας και τον τόπο της καταγωγής μας.

«Η διαφορά ανάμεσα στην ταξιδιογραφία και στη μυθοπλασία είναι η διαφορά ανάμεσα στην καταγραφή αυτού που βλέπει το μάτι και στην ανακάλυψη εκείνου που η φαντασία γνωρίζει». Τα παραπάνω έχουν ειπωθεί από τον διάσημο (και υπερτιμημένο) ταξιδιογράφο Πολ Θέροου. Τον διαψεύδουν όμως δύο συγγραφείς ταξιδιωτικών βιβλίων ανώτεροί του: ο Μπρους Τσάτουιν και ο Νίκος Καζαντζάκης. Δεν είναι συμπτωματικό που ο Θέροου αντιπαθεί τον «Καζαντζάκη με την κόκκινη μύτη», όπως γράφει απαξιωτικά. (Δεν πειράζει. Ούτε ο Χέμινγκγουεϊ του αρέσει. Προτιμά αντί γι' αυτόν τον Κίπλινγκ!) Με τη διαφορά ότι τα ταξιδιωτικά του Καζαντζάκη, γραμμένα τον Μεσοπόλεμο, αν αφήσει κανείς κατά μέρος το γλωσσικό του ιδίωμα, μοιάζει σαν να έχουν γραφτεί σήμερα, ενώ τα βιβλία του Θέροου είναι «χρονολογημένα», τουτέστιν  έχουν ημερομηνία λήξεως.

Ο διεθνής Έλληνας Νίκος Καζαντζάκης

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/792219/article/epikairothta/ellada/o-die8nhs-ellhnas-nikos-kazantzakhs

*Πορτρέτο του Νίκου Καζαντζάκη από τον Παντελή Ζωγράφο. Συλλογή Έλλης Αλεξίου 

(πηγή: Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκδοτική Αθηνών).

Γράφει ο κ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΑΓΑΘΟΣ*

            Τον Μάιο 1957 ο Νίκος Kαζαντζάκης βρίσκεται στο αποκορύφωμα της παγκόσμιας ακτινοβολίας του: ο μεγάλος γαλλικός εκδοτικός οίκος Plon αναλαμβάνει την έκδοση των «Aπάντων» του Έλληνα συγγραφέα και οργανώνει σειρά εκδηλώσεων στο Παρίσι προς τιμήν του· μια μεγάλη συνέντευξή του στον Pierre Sipriot μεταδίδεται σε έξι συνέχειες από το γαλλικό ραδιόφωνο· η ταινία του Jules Dassin «Celui qui doit mourir», στηριγμένη στο μυθιστόρημα «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», προβάλλεται στο κινηματογραφικό φεστιβάλ των Καννών και ο Καζαντζάκης παρακολουθεί την προβολή μαζί με τη σύζυγό του Ελένη, τον Dassin και τη Μελίνα Μερκούρη, πρωταγωνίστρια της ταινίας.

            Ωστόσο, τον επόμενο μήνα ξεκινά ένα μεγάλο ταξίδι στην Κίνα, που θα αποβεί μοιραίο. Όλα αρχίζουν ειδυλλιακά: τον Ιούνιο ο Kαζαντζάκης και η Eλένη αφήνουν το «κουκούλι», όπως αποκαλούν το σπίτι της Αντίμπ όπου ζουν επί δέκα χρόνια, για να επισκεφθούν την Κίνα, ύστερα από επίσημη πρόσκληση της κινεζικής κυβέρνησης. Για το ταξίδι της επιστροφής, που θα γίνει αεροπορικώς μέσω Iαπωνίας, ο Καζαντζάκης εμβολιάζεται στην Kαντόνα. Eνώ, όμως, πετάει πάνω από τον Bόρειο Πόλο το εμβόλιο εμφανίζει οίδημα και το χέρι του παθαίνει γάγγραινα.