Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Δεδέαγατς. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Δεδέαγατς. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 18 Ιανουαρίου 2023

Βασιλεύς Αλέξανδρος: Πορεία νίκης και ελευθερίας από Σμύρνη, σε Πάνορμο, σε Ραιδεστό, σε Δεδέαγατς και Αδριανούπολη, το 1920.

*Ο βασιλεύς Αλέξανδρος παρακολουθεί από τον "Αβέρωφ" την απόβαση των ελληνικών δυνάμεων στη Ραιδεστό 


 

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

               Η μεγάλη περιοδεία, που έκανε στις αρχές του Ιουλίου 1920, ο βασιλεύς Αλέξανδρος ήταν μια αλησμόνητη πορεία νίκης και ελευθερίας. Ξεκίνησε από το Παλαιό Φάληρο επιβαίνοντας στο θρυλικό θωρηκτό «Αβέρωφ» πήγε μόνο στο λιμάνι της Σμύρνης, επισκέφθηκε τον αρχιστράτηγο Λεωνίδα Παρασκευόπουλο στην Πάνορμο, παρέστη στην απόβαση απελευθέρωσης της Ραιδεστού, πήγε σε Αλεξανδρούπολη και Κομοτηνή και μέσω Διδυμοτείχου έφτασε στο Καραγάτς για να εισέλθει στην Αδριανούπολη, μια μέρα μετά την απελευθέρωσή της. Το έθνος ζούσε τότε μοναδικές και αλησμόνητες στιγμές σε όλα τα μέτωπα.

               Τον Ιούλιο του 1920 ο βασιλεύς Αλέξανδρος είχε πρόθεση να επισκεφθεί τη Σμύρνη και το Μικρασιατικό Μέτωπο. Από την πλευρά όμως των Μεγάλων Δυνάμεων διατυπώθηκαν αντιρρήσεις για την επίσκεψη αυτή. Η κυβέρνηση Βενιζέλου φαίνεται πώς θορυβήθηκε και αποφάσισε να μην γίνει η επίσκεψη αυτή, παρά το γεγονός ότι ο λαός της Σμύρνης  είχε αρχίσει προετοιμασίες για μεγάλη υποδοχή.

               Τελικά στις 10 μ.μ. στις 2 Ιουλίου ο Αλέξανδρος φορώντας στολή ναυάρχου πήγε στο Φάληρο και  επιβιβάσθηκε στο θωρηκτό «Αβέρωφ» για να αναχωρήσει. Τον συνόδευαν οι υπασπιστές του Σούτσος, Σκουμπουρδής, Μελάς και Σοφιανός, καθώς και ο αρχηγός του Στρατιωτικού του Οίκου στρατηγός Κόρακας.

               Στην πλατεία του Φαλήρου ο κόσμος τον χειροκρότησε και ζητωκραύγαζε:

-Και στην Πόλη!!!

Στις 4 Ιουλίου έκπληκτος ο λαός διάβαζε στις εφημερίδες ότι οι Βούλγαροι κομιτατζήδες συνέχιζαν στην Θράκη τις εγκληματικές τους δραστηριότητες εις βάρος των Ελλήνων, παρά την παρουσία εκεί ελληνικού στρατού.

Πέμπτη 10 Μαρτίου 2022

Δεδέαγατς: Ο συμμαχικός ναυτικός αποκλεισμός του 1915

*Το Ελληνικό προξενείο του Δεδέαγατς (συλλογή Αγγέλας Γιαννακίδου)


 



 

*Ανέκδοτα στοιχεία.

*Προξενικές αναφορές.

*Τα γαλανόλευκα κομφετί!

* Τελάλης με νταούλια,

απαγορεύει τα ελληνικά!.

 

 




Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης




               Η Αλεξανδρούπολη, το Δεδέαγατς του 1915, που κατέχονταν τότε από τους Βουλγάρους, δοκιμάστηκε σκληρά και από τον ναυτικό αποκλεισμό που επέβαλλαν οι συμμαχικές δυνάμεις, Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία, εναντίον των  κεντρικών αυτοκρατοριών  Γερμανία, Αυστροουγγαρία, Οθωμανική Αυτοκρατορία και Βουλγαρία.

Για την Ελλάδα, που… ήταν μακριά τότε, το 1915 ήταν μια κρίσιμη χρονιά, καθώς το σαράκι του Εθνικού Διχασμού άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά.  Ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος πρότεινε στους Συμμάχους της Αντάντ στις 16 Φεβρουαρίου να συμμετάσχει η Ελλάδα στην εκστρατεία της Καλλίπολης. Ο βασιλεύς Κωνσταντίνος που ήταν υπέρ της ουδετερότητας και ο πρωθυπουργός, διαφώνησαν. Παραιτήθηκε η κυβέρνηση στις 21 Φεβρουαρίου και σχημάτισε κυβέρνηση ο Δημήτριος Γούναρης που προκήρυξε εκλογές για τις 31 Μαΐου. Τις κέρδισαν οι Φιλελεύθεροι  του Βενιζέλου. Η αγιάτρευτη διένεξη Στέμματος-Βενιζέλου οδηγεί σε νέα παραίτηση της κυβέρνησης Βενιζέλου. Σχηματίζεται κυβέρνηση Αλέξανδρου Ζαΐμη στις 24 Σεπτεμβρίου. Τελευταία κυβέρνηση εκείνης της σημαδιακής χρονιάς ήταν του Στέφανου Σκουλούδη, που ανέλαβε στις 25 Οκτωβρίου 1915. Αυτό ήταν το κλίμα στην Αθήνα.

Πέμπτη 9 Σεπτεμβρίου 2021

1913: Το Δεδέαγατς ζητάει άμεση προσάρτηση στο ελληνικό κράτος

*Απόσπασμα του ιστορικού υπομνήματος των κατοίκων του Δεδέαγατς


 

 

 

*Ένα άγνωστο ενυπόγραφο πατριωτικό

υπόμνημα κατοίκων,

που υπέφεραν από την Βουλγαροκρατία

 

 



Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 


               Η Αλεξανδρούπολη δοκίμασε κατά το παρελθόν κατοχές από Τούρκους Βούλγαρους, Ρώσους και Γερμανούς. Οι Αλεξανδρουπολίτες σε κάθε περίπτωση, έδειξαν έμπρακτα τον πατριωτισμό τους και την επιθυμία τους να ζήσουν μέσα στο πλαίσιο του ελεύθερου Ελληνισμού, παρά το γεγονός ότι τα γύρω της γειτονικά κράτη, αγωνίζονταν να έχουν αυτή τη σημαντική πόλη δική τους. Η ύπαρξη του λιμανιού και η στρατηγική θέση της στο σιδηροδρομικό δίκτυο την καθιστούσαν επιθυμητή σε κάθε κατακτητή.

               Η πρώτη φορά που επιδείχθηκε αυτός ο πατριωτισμό τους ήταν το 1878, όταν οι Ρώσοι νικώντας, έφτασαν έως έξω από την Κωνσταντινούπολη, υποχρεώνοντας τους  Τούρκους να υπογράψουν την ταπεινωτική γι’ αυτούς συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, που δημιουργούσε τη λεγόμενη «Μεγάλη Βουλγαρία». Τότε οι κάτοικοι του Δεδέαγατς ζήτησαν με υπόμνημά τους που το υπέγραφαν 123 κάτοικοι της πόλης, να μην τεθούν υπό Βουλγαρική διοίκηση. Πρόκειται για μεγάλης σημασίας έγγραφο για την ιστορία της πόλης. Περισσότερα για το έγγραφο μπορείτε να δείτε σ΄ αυτή την ιστοσελίδα, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στις 27 Ιουλίου 2014 και στη θέση https://sitalkisking.blogspot.com/2014/07/1878.html#more

               Σήμερα θα παρουσιάσουμε για πρώτη φορά το σπουδαίο υπόμνημα των κατοίκων του Δεδέαγατς, με το οποίο ζητούσαν εν όψει της οριστικής διευθέτησης των συνεπειών των Βαλκανικών Πολέμων 1912-1913, να προσαρτηθεί η περιοχή στο Ελληνικό κράτος.

               Το σύντομο και ρωμαλέο, αλλά εξαιρετικής ιστορικής σημασίας αυτό κείμενο, έχει ημερομηνία «Δεδέαγατς τη 22 Ιανουαρίου 1913» και υπογράφεται από 27 κατοίκους της πόλης.

Δευτέρα 9 Αυγούστου 2021

Ο Νίκος Καζαντζάκης «ξηλώνει» από τη θέση του τον Βούλγαρο υγειονόμο του Δεδέαγατς, το 1920

*Ο Χαρίσιος Βαμβακάς με τον Γάλλο στρατηγό Αντουάν Σαρπύ.


 



 

*Εμπόδιζε την παλιννόστηση

των Θρακών προσφύγων

στη Διασυμμαχική Θράκη

 

 



Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

               Για το υπηρεσιακό πέρασμα του μεγάλου συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη το 1920 από τη Θράκη, που όδευε προς την απελευθέρωσή της, έχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν και το σχετικό άρθρο μπορείτε να τα διαβάσετε στη θέση https://sitalkisking.blogspot.com/2018/02/1920_27.html). Σήμερα θα αναφερθούμε σε μια εντελώς άγνωστη προσπάθειά του να «ξηλωθεί» από τη θέση του ο Βούλγαρος υγειονόμος του Δεδέαγατς, που πρόβαλε διαρκώς προσκόμματα στην παλιννόστηση των Θρακών προσφύγων.

               Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι με βάση τη συνθήκη του Νεϊγύ, στις 27 Νοεμβρίου 1919 η ηττημένη Βουλγαρία του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου υποχρεώθηκε να παραιτηθεί από όλα τα κυριαρχικά της δικαιώματά της επί της Δυτικής Θράκης. Αυτό άνοιξε το δρόμο για τη δημιουργία της Διασυμμαχικής Θράκης. Στη Γαλλία δόθηκε εντολή να διοικήσει αυτό το νεόκοπο κρατίδιο ενόψει των αποφάσεων για την οριστική τύχη της περιοχής. Επικεφαλής της Διασυμμαχικής Θράκης τοποθετήθηκε ο Γάλλος στρατηγός Αντουάν Σαρπύ, με πολιτικό σύμβουλο το Χαρίσιο Βαμβακά. Παράλληλα ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος έδινε αγώνα στο Παρίσι να κατακυρωθεί στην Ελλάδα η Δυτική και Ανατολική Θράκη, κάτι που έγινε το 1920.

Νωρίτερα στην Αθήνα στις 8 Μαΐου 1919 ο Βενιζέλος  είχε διορίσει τον μετέπειτα διεθνώς γνωστό συγγραφέα Νίκο Καζαντζάκη, αρχικά διευθυντή και στη συνέχεια Γενικό Διευθυντή του νεοσύστατου Υπουργείου Περίθαλψης, με βασική αποστολή τον επαναπατρισμό 150.000 Ποντίων του Καυκάσου, που αντιμετώπιζαν απηνείς διωγμούς από τους επαναστατημένους μπολσεβίκους του Λένιν. Οι Πόντιοι του Καυκάσου μεταφέρθηκαν με πλοία και εγκαταστάθηκαν οι περισσότεροι στη Μακεδονία και λιγότεροι στη Θράκη.

Το δεύτερο σκέλος της αποστολής του στη Θράκη, ήταν να επιλύσει προβλήματα των παλιννοστούντων Θρακών, μετά την αποχώρηση των Βουλγάρων και την εγκατάσταση εκεί συμμαχικών στρατευμάτων. Ήταν το μεταβατικό καθεστώς της λεγόμενης Διασυμμαχικής Θράκης. Συμμαχικά στρατεύματα κατέλαβαν τη βουλγαροκρατούμενη Δυτική Θράκη, αλλά ένα μεγάλο μέρος των υπηρεσιών ήταν στα χέρια Βουλγάρων, αφού η συνθήκη του Νεϊγύ, αφορούσε μόνο την αποχώρηση των στρατευμάτων.

Παρασκευή 6 Νοεμβρίου 2020

Όταν οι Βούλγαροι απήγαγαν τον Έλληνα υποπρόξενο Σπαθάρη στο Δεδέαγατς, το 1913

*Το ελληνικό πρόξενείο του Δεδέαγατς, σε καρτ ποστάλ του 1908






Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης




    Η Αλεξανδρούπολη κατά τις παραμονές της πρώτης απελευθέρωσής της από τον Παύλο Κουντουριώτη, έζησε τραγικές στιγμές εξαιτίας της βάρβαρης, ανεκδιήγητης και εκδικητικής συμπεριφοράς των Βουλγάρων, οι οποίοι κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο απώθησαν τους Τούρκους και κατέλαβαν την Δυτική Θράκη.

    Η κατάσταση για τα Βουλγαρικά στρατεύματα έγινε δύσκολη όταν εξαιτίας της προκλητικότητάς τους και του αδηφάγου χαρακτήρα τους, από σύμμαχοι της Ελλάδας έγιναν αντίπαλοι και έτσι άρχισε ο Β’ Βαλκανικός Πόλεμος.

    Οι άμεσες νίκες των Ελλήνων σε όλα τα μέτωπα κυρίως της Ανατολικής Μακεδονίας και η ραγδαία προέλασή τους κατέστησαν τους Βουλγάρους απηνείς διώκτες των ελληνικών πληθυσμών στις περιοχές τις οποίες κατείχαν και τις εκκένωναν.

    Η Αλεξανδρούπολη, που τότε ακόμα ονομάζονταν Δεδέαγατς, δοκιμάσθηκε από πρωτοφανείς θηριωδίες, εις βάρος του πληθυσμού της, χριστιανικού και μουσουλμανικού.

Τετάρτη 6 Μαΐου 2020

Το άγνωστο ψήφισμα του λαού του Δεδέαγατς το 1913, εναντίον της δεύτερης Βουλγαρικής κατοχής

*Η οδός του Δημοτικού Κήπου. Κάπου εδώ κοντά, έγινε το πάνδημο συλλαλητήριο του 1913. Καρτ ποστάλ από τα Τουρκικά κρατικά αρχεία.  







Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



Οι μέρες του καλοκαιριού του 1913 για την περιοχή της Αλεξανδρούπολης, που ακόμα ονομάζονταν Δεδέαγατς, είχαν ταχύτατες εναλλαγές συναισθημάτων, για τους κατοίκους του, που προκαλούσαν ίλιγγο και απελπισία. 
Υπήρξε πρώτα η χαρά της απελευθέρωσης από τον Τουρκικό ζυγό το 1912, αλλά από τα Βουλγαρικά στρατεύματα, που όμως τότε ήταν συμμαχικά με την Ελλάδα. Γρήγορα όμως οι βαρβαρότητες των Βουλγάρων στρατιωτών προς τους Έλληνες, μετέβαλαν τη χαρά σε απελπισία. Τα γεγονότα εξελίσσονταν πολύ γρήγορα. Το καλοκαίρι του 1913 βρήκε τους πρώην συμμάχους να αντιμάχονται στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, με τους Έλληνες να νικάνε τους Βουλγάρους σε όλα τα πεδία των μαχών και να απελευθερώνουν τις περιοχές, που ήταν ελληνικές και αλύτρωτες.
Όμως οι ανταγωνισμοί των Μεγάλων Δυνάμεων και τα συμφέροντά τους που διακυβεύονταν οδήγησαν τα γεγονότα σε νέες δυσάρεστες εξελίξεις.   
Οι Μεγάλες Δυνάμεις, που συνεδρίαζαν στο Βουκουρέστι για να επιτευχθεί ειρήνη στα Βαλκάνια, άρχισαν να σκέφτονται να παραχωρήσουν την Δυτική Θράκη στην ηττημένη Βουλγαρία. Οι πληροφορίες, που έφταναν ήταν ανησυχητικές.  Ήδη οι κάτοικοι της περιοχής είχαν δοκιμάσει την πρώτη Βουλγαρική κατοχή, από τα τέλη του Οκτωβρίου 1912 όταν οι Βούλγαροι κατανικώντας τους Τούρκους είχαν καταλάβει τη Θράκη και την Δυτική και μεγάλο μέρος της Ανατολικής με την Αδριανούπολη. Βέβαια τον Ιούλιο του 1913 τη Δυτική Θράκη απελευθέρωσαν οι ελληνικές δυνάμεις.  Τα συναισθήματα εναλλάσσονταν...  Όμως τα πράγματα ανατρέπονταν με όσα συζητούσαν οι Μεγάλοι στο Βουκουρέστι.... Στη Δυτική Θράκη οι κάτοικοι γνώριζαν με ποιο δυνάστη είχαν να κάνουν, αφού η πρώτη Βουλγαρική κατοχή είχε συνδυασθεί με όργια είς βάρος του Ελληνισμού.

Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου 2019

Μάχη με κομιτατζήδες έξω από την Αλεξανδρούπολη, το 1907

*Εικόνα μιας από τις πολλές βουλγαρικές συμμορίες κομιτατζήδων







Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



            Η Θράκη υπέστη πολλά κατά τα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα, από τη  δράση βουλγαρικών συμμοριών. Τα μέλη τους με τη γνωστότερη ονομασία κομιτατζήδες, ήταν στην ουσία παρακρατικοί, μέλη ακραίων κομιτάτων, που με το πρόσχημα πατριωτικής δράσης, σκότωσαν, λήστευαν και τρομοκρατούσαν του ελληνικού πληθυσμούς αποσκοπώντας να τους αποσπάσουν από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και να τους εντάξουν, στην σχισματική βουλγαρική εκκλησία.
            Η μεγάλη έξαρση της δράσης των κομιτατζήδων σημειώθηκε κυρίως στη Μακεδονία, αλλά δεν έμεινε στο απυρόβλητο και η Θράκη στο σύνολό της. Στο πλαίσιο αυτού του εθνικού ανταγωνισμού μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων σημειώθηκαν πολλές μάχες τόσο μεταξύ ανταρτικών ομάδων των Ελλήνων και των Βουλγάρων, όσο και του Οθωμανικού στρατού.
            Μια τέτοια μάχη, ξεχασμένη σήμερα, έγινε στα πρόθυρα της Αλεξανδρούπολης στο χωριό Λουτρός, το 1907.

Δευτέρα 19 Αυγούστου 2019

Συνωστισμοί και... «Συνωστισμοί» στα λιμάνια της Δυτικής Θράκης, το 1913!!!

*Η ελληνική αντιπροσωπεία στο Βουκουρέστι.







*Τι συνέβη στα λιμάνια της Θράκης 

τον Ιούλιο του 1913







Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης




                Ο πρόσφατος συνωστισμός και η απελπισία των τουριστών στο λιμάνι της Καμαριώτισσας Σαμοθράκης, ανέσυρε μνήμες παλαιότερων δραματικών συνωστισμών ή «συνωστισμών» του Ελληνισμού στα λιμάνια της απελπισίας. Βέβαια οι εποχές δεν είναι όμοιες και οι αιτίες των συνωστισμών, δεν έχουν την ίδια αφετηρία. Άρα δεν είναι συγκρίσιμοι.
                Σήμερα θα αναφερθούμε, στο σύντομο αλλά τραγικό διάστημα, όταν τον Ιούλιο του 1913, αναγγέλθηκε από το Βουκουρέστι η επίτευξη ειρήνης στα ματωμένα Βαλκάνια. Το εξοργιστικό όμως για την ελληνική πλευρά ήταν ότι η διάσκεψη του Βουκουρεστίου παραχωρούσε τη Δυτική Θράκη στην ηττημένη Βουλγαρία.
                Οι εφημερίδες της 29ης Ιουλίου 1913, με πηχυαίους τίτλους ανήγγειλαν την επίτευξη ειρήνης στο Βουκουρέστι, αλλά τη χαρά του τερματισμού των εχθροπραξιών, στη Θράκη σκέπαζε το γεγονός, ότι εκεί, θα επανέρχονταν οι νικημένοι Βούλγαροι, οι οποίοι όταν άρχισε ο Β’ Βαλκανικός Πόλεμος έδωσαν απτά δείγματα της εκδικητικότητάς τους εναντίον των Ελλήνων και των Τούρκων. Τώρα επανέρχονταν ως κυρίαρχοι! Το άρθρο 4 της συνθήκης όριζε ότι σύμφωνα με το πρωτόκολλο 9 τα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα θα έχουν αφετηρία από την κορυφή του Μπέλασικ και της Πλάνιας στα Βουλγαροσερβικά νέα σύνορα και θα καταλήγουν στις εκβολές του Νέστου στο Αιγαίο Πέλαγος!!! Το πρόβλημα πλέον ήταν για τους Ελληνικούς και Τουρκικούς πληθυσμούς…

Τρίτη 20 Νοεμβρίου 2018

Οι βουλγαρικές προσπάθειες ελέγχου της Θράκης περί το 1900

*Η Αδριανούπολη το 1893





Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



Ο εικοστός αιώνας, όταν ανέτειλε, βρήκε τη Θράκη να αγωνίζεται  εναντίον του βουλγαρικού εθνικισμού, ο οποίος άρχισε να αναπτύσσεται από το  1878, τότε που οι Ρώσοι νίκησαν τους Τούρκους και έφτασαν ως τις παρυφές της Κωνσταντινούπολης. Με τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου δημιούργησαν τη λεγόμενη Μεγάλη Βουλγαρία. Η Συνθήκη ανετράπη από το Συνέδριο του Βερολίνου, το οποίο ωστόσο δεν εξάλειψε τον Πανσλαβισμό και τον Βουλγαρικό επεκτατισμό.
Η Θράκη, επίζηλη περιοχή, δοκιμάστηκε από τις κινήσεις των Βουλγάρων, που θέλησαν με κάθε τρόπο να εμφανίσουν την ύπαρξή τους ως σημαντική, συνοδευόμενη από ανάλογες απαιτήσεις.
Η μεγαλύτερη απογοήτευση για τους Έλληνες, από τον ρωσοτουρκικό πόλεμο ήταν η διάψευση των ελπίδων τους από το λεγόμενο «ξανθό γένος» των διαφόρων ψευδοπροφητειών. Αντίθετα μάλιστα, οι Ρώσοι εφαρμόζοντας τα πανσλαβιστικά σχέδια, ενίσχυσαν με κάθε τρόπο τους Βουλγάρους, αγνοώντας τους Έλληνες. Χαρακτηριστικά η εφημερίδα «Αγών» έγραφε στις 7 Ιανουαρίου 1900:
«Νικήσαντες οι Ρώσοι ελησμόνησαν, ότι εξεστράτευσαν υπέρ της αναξιοπαθούσης ορθοδοξίας, προς αυτών δε υπαγορεύσαντες την συνθήκην του Αγίου Στεφάνου δεν έβλεπον άλλους αξίους προστασίας ή τους Βουλγάρους. Οι Τούρκοι της ρωσοκρατήτου τότε Αδριανουπόλεως και της άλλης Θράκης δεν ηδύναντο ως πολεμία φυλή να ληφθώσιν υπ’ όψιν υπό των Ρώσων, οι δε τριακοντακισχίλιοι  Έλληνες της δευτέρας  της Θράκης πόλεως ήσαν μεν χριστιανοί, αλλά δεν ήσαν Βούλγαροι. Παν ό,τι ελληνικόν περιεφρονείτο και παρηγκωνίζετο και κατά παντοίους τρόπους κετεδιώκετο υπό των Ρώσων, η ελαχίστη δε μειονότης των κατοίκων της Αδριανουπόλεως οι μόλις εις χιλίους ανερχόεμνοι Βούλγαροι των προαστείων, οι πρώην είλωτες εκλήθησαν να μετάσχωσιν της διοικήσεως, να αστυνομεύωσι, να απονέμωσι δικαιοσύνην».
Η εφημερίδα αυτή δημοσίευσε πολλές ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την κατάσταση που επικρατούσε περί το 1899 και το 1900.

Κυριακή 16 Σεπτεμβρίου 2018

Δ. Εφραιμίδης: Ένας ευπατρίδης της Αλεξανδρούπολης τον 19ο αιώνα

*Από το δημοσίευμα της εφημερίδας "Αρμονία" της Σμύρνης






Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



                Η σημερινή υπέροχη πόλη Αλεξανδρούπολη, που ξεκίνησε την αναπτυξιακή πορεία της περίπου από το 1870, κυριάρχησε στην οικονομική, πολιτιστική και κοινωνική ζωή της περιοχής και ανέδειξε σημαντικές προσωπικότητες, που σήμερα τις καλύπτει η λήθη. Είναι γνωστό ότι η Αλεξανδρούπολη, η νέα αυτή πόλη, από τη στιγμή που απέκτησε η περιοχή σιδηροδρομικό δίκτυο, αναδείχθηκε σε σημαντική κυψέλη του Ελληνισμού.
Στη Βιβλιοθήκη της Βουλής υπάρχουν ορισμένα έγγραφα Θρακικού ενδιαφέροντος. Ένα από αυτά το έγγραφα, είναι έκθεση  του Ν. Γ. Χατζόπουλου, διακεκριμένου εκπαιδευτικού με εθνική δράση, που αναφέρεται στην Αλεξανδρούπολη του 1883, τότε που ήταν μια μικρή κωμόπολη, ένα ψαροχώρι. Στην έκθεση αυτή, υπογραμμίζεται, ότι υπερισχύει ο Ελληνισμός, παρά την πανσπερμία των φυλών, που κατοικούσαν εκεί. Γράφει ειδικότερα:           
ΔΕΔΕΑΓΑΤΣ: «Αρτισύστατος κωμόπολις εμπορική παράλιος και ο τελευταίος των εν τη Νοτιοδυτική Θράκη Σιδηροδρόμων σταθμός. Έχει τανύν 450-500 νεοδμήτους οικοδομάς και περί τας 1500-2000 ψυχάς.
          Οικογενείας δε μονίμους οικούσας εις Δεδέαγατς περί τας 100-120 προερχομένας εκ διαφόρων μερών και εθνικοτήτων και διαφόρων ιδεών ηθών και εθίμων. Τανύν υπερισχύει εκείσε ο Ελληνισμός. Διότι ου μόνον εκ των ως άνω είρηται οικογενειών τα 3/4 εισίν ομογενείς, αλλά και το εμπόριον ενεργείται υπό Ελλήνων είτε ως εμπόρων ή εργατοϋπαλλήλων και μεσιτών είτε τεχνιτών ή εργατών.
          Έχει νυν η εν Δεδέαγατς Ελληνική Κοινότης Εκκλησίαν ξυλίνης οικοδομής, λιθόκτιστον Δημοτικήν Σχολήν, εν ή φοιτώσι περί τα 100-120 παιδία, εν οίς και 20-25 θήλεα. Ανήγειρε δε και έτερον ευρύ κτίριον λίθινον προορισμένον δια Παρθεναγωγείον....».

Παρασκευή 27 Οκτωβρίου 2017

1913: Η Ελλάδα νίκησε, η Θράκη βασανίζονταν...

*Στην Αθήνα επικρατούσε πνεύμα ενθουσιασμού για τις νίκες του στρατού το 1913 ενατίον των Βουλγάρων, στη Θράκη όμως άρχιζαν τα μαρτύρια, που κράτησαν έως το 1919.  




Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



               Η συνθήκη του Βουκουρεστίου το καλοκαίρι του 1913, τερμάτισε μεν μια αιματοχυσία στα Βαλκάνια, αλλά αναντίρρητα, υπήρξε απολύτως άδικη για την σημερινή Δυτική Θράκη, αφού η περιοχή αυτή, αν και ελευθερώθηκε από τον Ελληνικό στρατό, παραδόθηκε στους ηττημένους του δεύτερου Βαλκανικού Πολέμου, τους Βουλγάρους.
                Η πρωτοφανής ορμητική προέλαση του Ελληνικού στρατού, το 1913, όταν προκλήθηκε από τον Βουλγαρικό στρατό, υπήρξε επική. Αν αφήνονταν οι Έλληνες στρατιώτες, θα είχαν καταλάβει και την Σόφια. Ήδη όμως είχαν κατορθώσει να ελευθερώσουν την Ανατολική Μακεδονία και τη Δυτική Θράκη.  Όμως κάποιοι δεν ήθελαν την ολοκληρωτική ήττα της Βουλγαρίας.
                Αρχικά εκδηλώθηκε ρωσική παρέμβαση για τον τερματισμό των εχθροπραξιών και την διάσωση της Βουλγαρίας. Η ρωσική παρέμβαση σημειώθηκε στις 27 Ιουνίου 1913, με το παλαιό ημερολόγιο, την ίδια μέρα, που στον πόλεμο εισήρχετο εντελώς καιροσκοπικά και η Ρουμανία, η οποία έως τότε απέφευγε να εκτεθεί περιμένοντας να δει προς τα πού θα γείρει η πλάστιγγα.

Δευτέρα 12 Ιουνίου 2017

Πώς δεν έγινε βουλγαρικό λιμάνι στην Αλεξανδρούπολη, το 1923

*Η ανταπόκριση του Γεώργιου Βεντήρη για το βουλγαρικό λιμάνι στην Αλεξανδρούπολη




Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



                Η τύχη της ελληνικότητας του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, το 1923, στο διάστημα που στη Λωζάνη συζητούσαν την υπογραφή της ομώνυμης Συνθήκης, πέρασε από τεντωμένο σχοινί και τελικά παρέμεινε οριστικά στην Ελλάδα, ενώ αυτό διεκδικούσε η Βουλγαρία.
                Είναι μια ιστορία, που δεν πρέπει να ξεχνάμε, γιατί οι γείτονες Βούλγαροι, αν και ηττημένοι συνεχώς από το 1913, δεν έπαψαν ποτέ να διεκδικούν εδάφη της Δυτικής Θράκης για να έχουν διέξοδο στη «ζεστή θάλασσα» δηλαδή στο Αιγαίο.
Η Βουλγαρία δεν έπαψε να δραστηριοποιείται σε όλα τα διεθνή fora και κυρίως στο διπλωματικό τομέα, διεκδικώντας τη Δυτική Θράκη. Στις συνομιλίες που διεξήχθησαν στη Γένοβα το 1922 και στη Διάσκεψη της Λωζάνης κατά τα έτη 1922-1923, επεδίωξε την εδαφική της διέξοδο στο Αιγαίο και χρησιμοποιώντας διαστρεβλωτικά επιχειρήματα ζητούσε  την αναθεώρηση του άρθρου 48 της συνθήκης του Νεϊγύ.

Δευτέρα 1 Αυγούστου 2016

Στις πόλεις του Έβρου το 1900- Αντιβουλγαρικοί αγώνες

*Από τη δράση των Βουλγάρων κομιτατζήδων στη Θράκη. Στον Εχίνο... 
Εναντίον Ελλήνων και Τούρκων. Η λεζάντα τα λέει όλα...



Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης


                Ο έντονος φυλετικός ανταγωνισμός μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου αιώνα, υπήρξε μια ουσιαστική και πολυαίμακτη παρενέργεια του Πανσλαβισμού, που ανδρώθηκε από τους Ρώσους με εμπνευστή το Ρώσο διπλωμάτη Ιγνάτιεφ και χρησιμοποίησε ως όργανα του Βουλγάρους.
                Οι Βούλγαροι δεν είχαν εκδηλώσει έντονες εθνικές ανησυχίες έως ότου άρχισαν οι προπαγανδιστικές εκστρατείες των Ρώσων και δημιούργησαν μια νέα τάξη φανατικών Βουλγάρων ιδίως μεταξύ των αστών διανοουμένων της Νότιας Βουλγαρίας κυρίως. Το 1858 ιδρύθηκε η Σλαβική Φιλανθρωπική Εταιρεία. Εκπροσωπώντας τις θεωρίες του πανσλαβισμού, πρόσφερε υποτροφίες σε νεαρούς Βούλγαρους για να σπουδάσουν στη Ρωσία. Από εκεί όμως διαπιστώθηκε, επέστρεφαν φανατικοί και μόνον, βαθύτατα επηρεασμένοι από τις ιδέες του πανσλαβισμού. 
Μια πρώτη εκδήλωση των διαφοροποιήσεων ήταν ο λεγόμενος Βουλγαρικός εθνικοσοσιαλιστικός αγώνας του 1860, από τον οποίο ξεπήδησαν οι πρώτες επιθέσεις κατά του Οικουμενικού Πατριαρχείου και οι απαιτήσεις απόσχισης της Βουλγαρικής Εκκλησίας. Αυτό επιτεύχθηκε το 1870, όταν με σουλτανικό φιρμάνι η Βουλγαρική Εξαρχία αναγνωρίσθηκε ως αυτοκέφαλη Εκκλησία. Έτσι η έννοια του Βουλγαρικού Εθνικισμού άρχισε να αποκτά υπόσταση.

Τετάρτη 25 Μαΐου 2016

Ακόντια και δίσκους ζητούσε το Δεδέαγατς από τον Ίωνα Δραγούμη, το 1907

*Το Δεδέαγατς, η σημερινή Αλεξανδρούπολη





*Ενδιαφέρον για τη σηροτροφία στο Σουφλί
*Ζητούσαν ποιήματα του Αριστ. Βαλαωρίτη




Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



                Η Αλεξανδρούπολη, το πάλαι ποτέ Δεδέαγατς, έχει μακρά παράδοση στον κλασσικό αθλητισμό, με επιτυχίες των αθλητών του τόσο σε αγώνες, όσο και στην μαζικότητα των πολιτών της στην άθληση. Η άσκηση, των παιδιών επιδιώχθηκε από πολύ νωρίς. Μια πτυχή αυτής της προσπάθειας, που ανάγεται στο 1907, θα δούμε σήμερα. Τότε είχε επιδιωχθεί να δημιουργηθεί στην ανερχόμενη πόλη, γυμναστήριο.
                Τα χρόνια εκείνα είχε κορυφωθεί η προσπάθεια αντιμετώπισης του βουλγαρικού εθνικισμού. Το Βουλγαρικό κράτος, μετά την τόσο άδικη και αιφνιδιαστική προσάρτηση της Ανατολικής Ρωμυλίας το 1880, άρχισε ένα φοβερό εξοντωτικό αγώνα κατά του Ελληνικού στοιχείου στη Βόρεια Ελλάδα γενικότερα, προωθώντας τις επεκτατικές του τάσεις. Ένας αιματηρός αγώνας, που κράτησε χρόνια, αλλά άρχισε να κορυφώνεται μετά την γνωστή βουλγαρική επανάσταση του Ίλιντεν το 1904. Η επανάσταση αυτή έβαλε ουσιαστικά τις βάσεις, για να αρχίσει ο ένοπλος αγώνας των κομιτατζήδων, με απώτερο στόχο την προσάρτηση εδαφών της Μακεδονίας και της Θράκης και την έξοδό των Βουλγάρων στο Αιγαίο.

Κυριακή 22 Φεβρουαρίου 2015

Βουλγαρικές θηριωδίες στη Θράκη, το 1913

*Φανταστικό σχεδίασμα, από την εφημερίδα "Καιροί" (19 Ιουλίου 1913).


Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Η Θράκη και η Ανατολική Μακεδονία, κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, υπέστησαν τρεις φορές Βουλγαρική Κατοχή, με άκρως δραματικές συνέπειες.
          Την πρώτη φορά κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων το 1912-13,  όταν οι ενωμένες χριστιανικές χώρες της Χερσονήσου του Αίμου πολέμησαν και κατανίκησαν την Οθωμανική Τουρκία. Τότε ήταν σύμμαχοι της Ελλάδας και εκτόπιζαν τους Τούρκους. Τη δεύτερη φορά, όταν με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου, το 1913, οι μεγάλες δυνάμεις επιδίκασαν τις περιοχές αυτές στην… ηττημένη Βουλγαρία, αν και είχαν απελευθερωθεί από τον νικηφόρο Ελληνικό στρατό. Την τρίτη φορά ήταν το 1941-44, όταν οι ναζιστικές δυνάμεις παραχώρησαν την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη (πλην του νομού Έβρου) στη σύμμαχό τους Βουλγαρία.

Τετάρτη 1 Οκτωβρίου 2014

Η πρώτη βουλγαρική κατοχή στο Δεδέαγατς


*Το άνω μέρος της πρώτης σελίδας της αναφοράς του προξενείου Ξάνθης 
(Αρχείο Ιδρύματος Ελ. Βενιζέλου)





Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



                Η Θράκη εντελώς αδικημένη από τις σκοπιμότητες και τα συμφέροντα των μεγάλων, υποχρεώθηκε αν και είχε ελευθερωθεί από τις ελληνικές δυνάμεις στο δεύτερο Βαλκανικό Πόλεμο, να υποστεί μια σκληρή βουλγαρική κατοχή από τα τέλη του 1913 έως το 1919. Μια βάρβαρη κατοχή, που άφησε  πικρές αναμνήσεις.
                Αυτό ήταν το αποτέλεσμα της συνθήκης του Βουκουρεστίου, που συγκλήθηκε το 1913 και τερμάτισε τον πόλεμο Ελλάδας- Βουλγαρίας, όταν ο ελληνικός στρατός, είχε την δυνατότητα να φτάσει ακόμα και στη Σόφια… Δυστυχώς όμως, οι μεγάλοι επιδίκασαν την Δυτική Θράκη αν και είχε ελευθερωθεί από τις ελληνικές δυνάμεις, στην ηττημένη Βουλγαρία.
                Η βουλγαρική κατοχή συνοδεύτηκε με πρωτοφανείς ωμότητες εις βάρος του ελληνικού πληθυσμού, που είχαν στόχο την αλλοίωση των δημογραφικών δεδομένων, την υπαγωγή των ναών στην σχισματική εξαρχία και την εγκαθίδρυση βουλγαρικών σχολείων. Εκείνη την εποχή επικράτησε στους Βουλγάρους πνεύμα ρεβανσιστικό και στόχευση εκβουλγαρισμού. Υπολογίζεται ότι 250.000  Έλληνες εγκατέλειψαν ακούσια τη Θράκη και  οδηγήθηκαν στην προσφυγιά.

Κυριακή 27 Ιουλίου 2014

1878: Οι Αλεξανδρουπολίτες προς το Συνέδριο του Βερολίνου...

*Το Δεδέαγατς, η σημερινή Αλεξανδρούπολη, σε καρτ ποστάλ του 1898


*Ένα σημαντικό 
και αδημοσίευτο ντοκουμέντο 
από την ιστορία 
της Αλεξανδρούπολης 




Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



          Ένα σημαντικό και αδημοσίευτο ντοκουμέντο από την ιστορία της Αλεξανδρούπολης, υπάρχει στο Ιστορικό Αρχείο του υπουργείου Εξωτερικών.
          Οι κάτοικοι του άσημου ακόμα Δεδέαγατς, με συγκινητικό ζήλο, όταν επήλθε η ρωσική κατοχή της περιοχής μετά τον ρωσοτουρκικό πόλεμο του1878, ζήτησαν με υπογραφές των προκρίτων, να μην υπαχθούν υπό Βουλγαρική διοίκηση, όταν διαπίστωσαν, ότι οι Ρώσοι μετά τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, επιχειρούν να αποκαταστήσουν τους Βουλγάρους, ως επικυρίαρχους της περιοχής. Οι εκκλήσεις τους έφθασαν έως και στο Συνέδριο του Βερολίνου.
          Ας δούμε όμως το ιστορικό περίγραμμα της εποχής για να κατανοήσουμε καλύτερα τα γεγονότα εκείνων των ημερών.

Κυριακή 20 Φεβρουαρίου 2011

Οι Θρακιώτες πάντα, ήθελαν Ελλάδα!


*Το Διδυμότειχο με το κάστρο του Καλέ.






Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης




          Παρουσιάζει ειδικό και αξιοσημείωτο ενδιαφέρον, η ζέση με την οποία οι υπόδουλοι Θράκες, σε κάθε περίπτωση διακήρυσσαν την επιθυμία του να ελευθερωθούν και να ενσωματωθούν στον ελληνικό εθνικό κορμό. Οι εκδηλώσεις αυτής της επιθυμίας τους, εντάθηκαν κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, όταν άρχισε η διάλυση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και ο σχηματισμός εθνικών κρατών. Μερικά τέτοια χαρακτηριστικά παραδείγματα, θα δούμε σήμερα, με το κείμενο, που ακολουθεί:
          Οι κάτοικοι της περιοχής του Έβρου, με συγκινητικό ζήλο, όταν επήλθε η ρωσική κατοχή μετά τον ρωσοτουρκικό πόλεμο, του 1878, ζήτησαν με υπογραφές των προκρίτων, να μην υπαχθούν υπό Βουλγαρική διοίκηση, όταν διαπίστωσαν, ότι οι Ρώσοι με τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, επιχειρούν να αποκαταστήσουν τους Βουλγάρους, ως επικυρίαρχους της περιοχής. 

Τρίτη 21 Δεκεμβρίου 2010

ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ Ο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ?

*Αρχαία ελληνικά ερείπια στην Αίνο



*Οι αγώνες του Θρακικού Ελληνισμού 

και ο ρόλος του Νικόλαου Χατζόπουλου





Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης




'Όπως έχουμε αναφέρει και άλλη φορά σ' αυτό το ιστολόγιο, στη Βιβλιοθήκη της Βουλής, εναπόκειται ένας φάκελος με ποικίλα ντοκουμέντα για τη Θράκη. Τα περισσότερα από αυτά είναι αναφορές και εκθέσεις του Ν. Γ. Χατζόπουλου. Ακάματος εργάτης του πνεύματος, περιέτρεχε ως εθναπόστολος τη Θράκη και με τα γραπτά του, αφύπνιζε συνειδήσεις μεταξύ των πατριωτών της Κωνσταντινούπολης, που διέθεταν τον πλούτο τους για την Παιδεία των υπόδουλων.
Λεπτομερή βιογραφικά του, δεν είναι γνωστά. Η καταγωγή του ήταν από την Ήπειρο. Ωστόσο από μια αναφορά του ίδιου, του έτους 1882, προκύπτει ότι ήταν εκπαιδευτικός, διετέλεσε διπλωματικός, αλλά και εμποροϋπάλληλος.

Πέμπτη 10 Ιουνίου 2010

ΑΙΝΟΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΔΕΔΕΑΓΑΤΣ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥH ΤΟΥ ΛΙΜΑΝΙΟΥ ΤΟ ΙΘ΄ ΑΙΩΝΑ

*Η Αίνος το 1902


*Αναδρομές στην ιστορία της Θράκης

*Άγρια πολεμική δια του Τύπου



Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης




          Διάβαζα πρόσφατα, μια νέα μετάφραση της «Αντιγόνης» του Σοφοκλέους, που παρουσίασε με επιτυχία σε ένα τόμο, ο συνάδελφός μου Ανδρέας Ζούλας. Το μάτι μου έπεσε σε δύο αναφορές του κειμένου για τις δύσκολες Θρακικές θάλασσες και τις αλίμενες ακτές της και θυμήθηκα άθελά μου την παλαιά «κόντρα» που είχε ξεσπάσει τον ΙΘ΄ αιώνα μεταξύ της Αίνου και του νεοσύστατου τότε Δεδέαγατς. Μια κόντρα, για την οποία έχω αρθρογραφήσει και παλαιότερα.
          Η Αίνος ήταν μια πόλη με μεγάλη ναυτική παράδοση. Ανέδειξε θρυλικούς καπεταναίους στη θάλασσα και έμειναν οι ηρωικές μορφές του καπετάν Χατζή Αντώνη Βιζβίζη, της γυναίκας του Δόμνας Βιζβίζαινας, και των άλλων αγωνιστών.

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...