Έκκληση των κατοίκων της Μάκρης και άλλων 12 χωριών της Αλεξανδρούπολης προς τον ναύαρχο Κουντουριώτη και τον βασιλέα Κωνσταντίνο, το 1913

*Βουλγαρική καρτ ποστάλ της Μάκρης (Δημοπρασίες Αργ. Καραμήτσου)

 

*Το ανέκδοτο τηλεγράφημα

*Σώστε μας από τους Βουλγάρους

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

               Στον ηρωικό και δημοφιλή ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη, κατέφυγαν οι κάτοικοι της Μάκρης και δώδεκα χωριών της Αλεξανδρούπολης, ζητώντας να μεσολαβήσει στο βασιλέα Κωνσταντίνο, ώστε να μην υπαχθούν σε Βουλγαρική διοίκηση όπως πρόβλεπε η συνθήκη του Βουκουρεστίου.

               Βρισκόμαστε στο καλοκαίρι του 1913. Είχε προηγηθεί ο Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος και οι Βούλγαροι με τους άλλους συμμάχους τους Σέρβους, Έλληνες και Μαυροβούνιους νίκησαν τους Τούρκους και κατέλαβαν εκτός τη Μακεδονία, την Ήπειρο και άλλες περιοχές και τη Δυτική Θράκη και το μεγαλύτερο μέρος της Ανατολικής Θράκης. Οι Τούρκοι είχαν ηττηθεί κατά κράτος, σε όλα τα μέτωπα.

               Πολύ σύντομα ακολούθησε ο Β’ Βαλκανικός Πόλεμος από τον Ιούνιο του 1913 και οι Βούλγαροι εξαιτίας της στάσης τους βρέθηκαν αντίπαλοι των πρώην συμμάχων τους. Η Βουλγαρία, με πλεονεκτικές διαθέσεις δεν είδε με καλό μάτι τα κέρδη της Ελλάδας και της Σερβίας στην Μακεδονία. Έτσι, εξαπέλυσε επίθεση στους πρώην συμμάχους της, τον Ιούνιο του 1913. Οι επιθέσεις αποκρούστηκαν, και οι δυνάμεις της Ελλάδας και της Σερβίας εισέβαλαν σε έδαφος, που είχαν καταλάβει οι Βούλγαροι κατά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο. Ταυτόχρονα, οι Τούρκοι αντεπιτέθηκαν και προωθήθηκαν στην Ανατολική Θράκη ανακαταλαμβάνοντας την Αδριανούπολη. Η Ρουμανία επωφελήθηκε και εισέβαλε στην Βουλγαρία από το Βορρά και προέλασε αντιμετωπίζοντας ελάχιστη αντίσταση  προς την βουλγαρική πρωτεύουσα, Σόφια.

Η εξέλιξη των γεγονότων είναι γνωστή, με τα ελληνικά όπλα να κερδίζουν σημαντικές νίκες  σε στεριά και θάλασσα και να ελευθερώνουν περιοχές με ακμαίο και πυκνό Ελληνισμό. Η Δυτική Θράκη, από την Κομοτηνή έως την Κορνοφωλιά Σουφλίου, απελευθερώθηκε από τις δυνάμεις του στόλου, που διοικούσε ο Παύλος Κουντουριώτης με το θρυλικό θωρηκτό «Αβέρωφ» και τα άλλα πολεμικά πλοία («Ιέραξ», «Σπέτσες», «Ψαρά» κ.λπ.).

Όταν ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης έφτασε στην Κορνοφωλιά, το 1913

*Πανοραμική άποψη της Κορνοφωλιάς (από τον ιστότοπο "Η Κορνοφωλιά μας"

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

        Η Κορνοφωλιά, το καλοκαίρι του 1913, έζησε μεγάλες πατριωτικές στιγμές, όταν υποδέχτηκε στο έδαφός της, τον νικητή των ναυμαχιών του Αιγαίου Παύλο Κουντουριώτη. Βρισκόμαστε στο τέλος των Βαλκανικών Πολέμων, με την Ελλάδα να έχει απελευθερώσει το μεγαλύτερο μέρος της Δυτικής Θράκης, την Τουρκία να έχει ανακαταλάβει τα εδάφη που είχε χάσει στην Ανατολική Θράκη τη Σερβία να μάχεται και να πιέζει από τα δυτικά και τη Βουλγαρία, να είναι ηττημένη σε όλα τα μέτωπα.

        Στο Βουκουρέστι με πρωτοβουλία κυρίως της Ρωσίας, αλλά και της Γαλλίας, επιχειρείται η ειρήνευση και ο καθορισμός των νέων συνόρων στη Βαλκανική

        Από τις 27 Ιουλίου είχε γίνει γνωστό ότι στη Ρουμανία, Ελλάδα και Βουλγαρία είχαν καταλήξει σε συμφωνία για το ζήτημα των συνόρων των δύο αντιμαχόμενων κρατών. Την επομένη υπεγράφη η συνθήκη ειρήνης. Είχε προηγηθεί όμως η απελευθέρωση της παραθαλάσσιας πόλης...

        Το Δεδέαγατς άρχισε να βλέπει το φως της ελευθερίας μέσα από το σκοτάδι της νύχτα της 10ης Ιουλίου, όταν οι Βούλγαροι άρχισαν να αποχωρούν από την πόλη. Όλη εκείνη τη νύχτα κατέστρεφαν τις πόρτες καταστημάτων και έκλεβαν ό,τι μπορούσαν να σηκώσουν. Έμπαιναν σε σπίτια Τούρκων και βίαζαν γυναίκες και μικρά κορίτσια. Έκαψαν ακόμα και τις αποθήκες της Οθωμανικής Τράπεζας.

Η καθημερινή σημαία του «Αβέρωφ» μπήκε τελικά στο Εθνικό και Ιστορικό Μουσείο, αντί της επίσημης!!!

*Αυτή είναι η πρόχειρη, αλλά πολύτιμη και δοξασμένη σημαία του θωρηκτού "Γεώργιος Αβέρωφ" που ήταν αναπεπταμένη στις δύο κρίσιμες ναυμαχίες των Βαλκανικών Πολέμων, της Έλλης και της Λήμνου.

               

*Δωρεά του ναυάρχου

Παύλου Κουντουριώτη

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Στις συλλογές του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου (της οδού Σταδίου) υπάρχει ένα έκθεμα, που γεμίζει εθνική υπερηφάνεια τους επισκέπτες. Πρόκειται για δωρεά που έκανε ο ίδιος ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης. Αναφερόμαστε στη σημαία, που ήταν υψωμένη στο θωρηκτό «Γεώργιος Αβέρωφ» κατά τις νικηφόρες ναυμαχίες της Έλλης στις 4 Δεκεμβρίου 1912 και της Λήμνου στις 5 Ιανουαρίου 1913. Οι διαστάσεις της είναι 2,80Χ3,90 μ.  Είναι το έκθεμα με αριθμό εισαγωγής στο Μουσείο 2709.

                Και δεν μιλάμε για την επίσημη σημαία του ένδοξου θωρηκτού, αλλά την… πρόχειρη!!!

                Πώς συνέβη και προσφέρθηκε στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο η πρόχειρη σημαία του πλοίου και όχι η επίσημη;

                Η υπόθεση αυτή ανάγεται στον Αύγουστο του 1913. Στις αρχές εκείνου του μήνα, ο τιμημένος ναυμάχος Παύλος Κουντουριώτης έκανε τη δωρεά αυτού του πολύτιμου τροπαίου.

                Η σημαία αυτή, σχετικά απέριττη, ήταν επηρμένη στον μεγάλο ιστό του θωρηκτού κάθε μέρα. Ο Κουντουριώτης είχε άλλη καλύτερη και μεγαλύτερη σημαία για την περίπτωση των ναυμαχιών με τον Τουρκικό στόλο. Τελικά… δεν του δόθηκε η ευκαιρία να υψώσει την επίσημη σημαία στον κεντρικό ιστό, γιατί όταν προέκυψε η πρώτη ναυμαχία της Έλλης στις 3 Δεκεμβρίου 1912, διατάχθηκε ο κελευστής Κατιντζάρης να την υψώσει, αλλά ο άτυχος δεν πρόλαβε επειδή τον χτύπησε ένα εχθρικό θραύσμα οβίδας και τον άφησε άπνου, τη στιγμή που στο ένα χέρι κρατούσε την επίσημη σημαία για να την υψώσει!

                Όταν προέκυψε η δεύτερη ναυμαχία της Λήμνου στις 5 Ιανουαρίου 1913, ο ναύαρχος Κουντουριώτης θεώρησε ότι η… καθημερινή σημαία, ήταν τυχερή και έδωσε εντολή να παραμείνει αυτή, στον κεντρικό ιστό του θωρηκτού. Αν και είχε κάποιες μικρές φθορές.

Η διαθήκη του ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη

*Η σορός του Παύλου Κουντουριώτη, στο Παλαιό Φάληρο, μεταφερόμενη στο ατμόπλοιο, 

για να γίνει ο ενταφιασμός στην Ύδρα

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο Παύλος Κουντουριώτης, δεν υπήρξε μόνο ένας θρυλικός ναυμάχος στον οποίο οφείλουμε την κυριαρχία μας στο Αιγαίο, αλλά και ένας συνειδητός και ένθερμος πατριώτης, πιστός χριστιανός και καλός οικογενειάρχης. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα και από την διαθήκη του, που ήταν η τελευταία βούλησή του.

                Η διαθήκη του ναύαρχου Παύλου Κουντουριώτη, ανοίχθηκε στο Πρωτοδικείο Αθηνών στις 22 Μαΐου 1936. Ο ναύαρχος και πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε πεθάνει στις 22 Αυγούστου 1935 και είχε ενταφιασθεί στην Ύδρα.

                Η διαθήκη του είχε παραμείνει στο σπίτι του Κουντουριώτη και βρέθηκε τυχαία αργότερα, όταν οι κληρονόμοι του άνοιξαν το σπίτι.

                Το σπίτι του ναυάρχου από την ημέρα του θανάτου του είχε παραμείνει κλειστό. Όταν βρέθηκε τυχαία η χειρόγραφη διαθήκη, ο πληρεξούσιος δικηγόρος της χήρας του ναυάρχου Α. Κυριακίδης, την παρέδωσε στο Πρωτοδικείο Αθηνών. Εκεί, ο πρόεδρος Ι. Αποστολόπουλος και οι δικαστές Γ. Τσακωνόπουλος και Ε. Κοκκινόπουλος, ο αντεισαγγελέας Μανδραπίλιας και η γραμματέας Γεωργία Κουτσουμάδη, άνοιξαν τη διαθήκη, που είχε συντάξει ο Κουντουριώτης και η οποία έγραφε:

Γάμος επί του «Αβέρωφ» το 1913!!!

*Ο περίφημος γάμος, αποτυπώθηκε και σε καρτ ποστάλ

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Μια από τις μικρές, αλλά απίστευτες ιστορίες  του θρυλικού πολεμικού σκάφους «Αβέρωφ». Ήταν Φεβρουάριος του 1913. Το ακαταμάχητο θωρηκτό φορτωμένο ήδη με τη δόξα του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου και την απελευθέρωση των νησιών του Αιγαίου, ήταν αραγμένο στον όρμο του Μούδρου.

                Εκεί, λιμενάρχης ήταν ένας έφεδρος λογιστής αρραβωνιασμένος με μια κοπέλα από το Μούδρο. Η οικογένεια της κοπέλας ήταν εγκατεστημένη στην Αλεξάνδρεια. Ο λιμενάρχης στον πολιτικό του βίο, ήταν και αυτός εγκατεστημένος στην ίδια πόλη της Αιγύπτου, εργαζόμενος ως λογιστής στο εκεί υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας.

                Αυτός λοιπόν ο λιμενάρχης σκέφθηκε και ζήτησε από τον ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη την άδεια να τελέσει τους γάμους του, γιατί στο Μούδρο είχε αφιχθεί και η οικογένεια της μνηστής του. Ταυτόχρονα του ζήτησε να γίνει κουμπάρος και να τους βάλει τα στέφανα!

Πώς ο Π. Κουντουριώτης απέτρεψε… μονομαχίες, το 1914

*Ο Αρχηγός του Στόλου του Αιγαίου Παύλος Κουντουριώτης

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Οι μονομαχίες υπήρξαν ένα βάρβαρο και ακατανόητο αιματηρό έθιμο. Στο έθιμο αυτό, κατά τον 19ο και στις αρχές του 20ου αιώνα, ενέδωσαν και πολλοί αξιωματικοί, πολιτικοί, και άλλοι αξιόλογοι άνδρες, με τραγικά επακόλουθα. Το 1914, επιχειρήθηκε η εμπλοκή σε μονομαχία, ακόμα και του αντιναυάρχου τότε Παύλου Κουντουριώτη, για γελοία αιτία, αλλά αυτός, άνθρωπος σοβαρός και συνετός, δεν ενέδωσε στην πρόκληση αψίκορου μονομάχου, απόστρατου αξιωματικού του Ναυτικού.

Πώς ακριβώς εξελίχθηκαν τα γεγονότα εκείνων των ημερών;

Προς τα τέλη Μαρτίου 1914 είχε προκύψει ζήτημα προαγωγής πέντε πλοιάρχων των Ι. Δαμιανού, Π. Γκίνη, I. Βρατσάνου, Ανδρ. Μιαούλη και Φ. Κανελλόπουλου. Ο υπουργός Ναυτικών είχε στείλει στους υπουργούς αντίγραφα όλων των εγγράφων που σχετίζονταν μα αυτές τις κρίσεις, καθώς είχαν διατυπωθεί και διάφορες μομφές εναντίον τους, απότοκοι κυρίως πολιτικών ανταγωνισμών και προσωπικών φιλοδοξιών.

Ταξίδι- άθλος 215 ναυτικών του «Μιαούλης» το 1900

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/827797/gallery/politismos/vivlio/ta3idi---a8los-215-naytikwn-toy-miaoylhs

*Το εύδρομο «Ναύαρχος Μιαούλης» μπαίνει στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, 14 Σεπτεμβρίου 1900. Πίσω του διακρίνεται το άγαλμα της Ελευθερίας. «...το μεσημέρι το σκάφος αναχώρησε από το Άγαλμα της Ελευθερίας, όπου είχαμε προσωρινό ορμητήριο, και αγκυροβολήσαμε στην αποβάθρα που βρίσκεται μπροστά από τον 35ο δρόμο της Νέας Υόρκης...» (από το ημερολόγιο του αξιωματικού του «Μιαούλη», Ανθυποπλοίαρχου Βασιλείου Καψαμπέλη).

Γράφει ο κ. ΑΝΤΩΝΗΣ ΙΟΡΔΑΝΟΓΛΟΥ

                Ένα πλοίο του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού σκίζει τα νερά του Ατλαντικού, ναύτες και υπαξιωματικοί καπνίζουν στο επίστεγο κοιτάζοντας στοχαστικά το δειλινό, μπρος σε έναν απέραντο ορίζοντα, που στις άκρες του καμπυλώνει... Κλείνω τα μάτια και θυμάμαι καλά αυτή τη σκηνή. Ανοίγω ξανά τα μάτια μου. Δεν ονειροπολούσα. Απλώς διάβαζα το «1900»...

                Το «1900» είναι ένα βιβλίο. Περιγράφει τον περίπλου του Ατλαντικού, για πρώτη φορά από ελληνικό πολεμικό πλοίο, από το εύδρομο «Ναύαρχος Μιαούλης», με κυβερνήτη τον αντιπλοίαρχο Παύλο Κουντουριώτη. Σκοπός του ταξιδιού ήταν η επίδειξη της ελληνικής σημαίας σε λιμάνια των ΗΠΑ αλλά και η πραγματοποίηση επιστημονικών μελετών και παρατηρήσεων για τον ωκεανό. Το ταξίδι αυτό, που έγινε ανάμεσα στον Ιούλιο και τον Νοέμβριο του 1900, δεν είναι μια απλή ναυτική ιστορία αλλά ένα μοναδικό εγχείρημα, ένα κατόρθωμα. Γιατί; Διότι αυτός ο υπερατλαντικός πλους γινόταν για πρώτη φορά από τη γέννηση του ελληνικού κράτους και από ένα πολεμικό πλοίο ακατάλληλο για τέτοιες αποστολές (ατμόπλοιο- ιστιοφόρο με ιδιαίτερα χαμηλό σκαρί, «έβαζε» το κύμα πολύ εύκολα). Ο πλους αυτός μάλιστα δεν έγινε από τη συντομότερη διαδρομή, αλλά από εκείνη που είχε χαράξει ο μεγάλος θαλασσοπόρος Χριστόφορος Κολόμβος!

3η Δεκέμβρη: 1912, 1944, Ελλάδα και Δύση

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=433097

*"Αβέρωφ":Το θωρηκτό- θρύλος.

Του δημοσιογράφου Γιώργου Π. Μαλούχου

Για τον ελληνικό λαό η σημερινή ημέρα κρύβει μεγατόνους αντιφατικής μνήμης. 

Η αρνητική δύναμη της 3ης Δεκέμβρη του 1944 υπήρξε τέτοια, που, μεταξύ όλων των άλλων, έριξε στο σκοτάδι της συλλογικής μνήμης μιαν άλλη 3η Δεκέμβρη, θεμελιώδη για τον τόπο και την ιστορία του: ήταν τέτοια μέρα όταν το 1912 ο ναύαρχος Κουντουριώτης με το θωρηκτό "Αβέρωφ" νικούσε τους Οθωμανούς στη Ναυμαχία της Ελλης, τους έκλεινε στα Στενά και εξασφάλιζε έκτοτε την ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΩΝ ΤΟΥ ΔΕΔΕΑΓΑΤΣ (1913)

*Τα περίφημα γραμματόσημα του Δεδέαγατς, που εκτυπώθηκαν στο θωρηκτό "Αβέρωφ"

*Τυπώθηκαν επί του θωρηκτού «Αβέρωφ»

*Εκτίθενται στο Στρατιωτικό Μουσείο Διδυμοτείχου

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Το καλοκαίρι του 2002, ένας συμπολίτης μας είχε τη χαρά και την τιμή, να προσφέρει στο Στρατιωτικό Μουσείο Διδυμοτείχου τα πρώτα γραμματόσημα του Δεδέαγατς. Δεδέαγατς, ονομάζονταν επί Τουρκοκρατίας η σημερινή Αλεξανδρούπολη. Πρόκειται για τα γραμματόσημα, τα οποία εκτυπώθηκαν επάνω στο θωρηκτό «Αβέρωφ» κατά την πρώτη απελευθέρωση της πόλης, τον Ιούλιο του 1913.

Τα ιστορικά γραμματόσημα, μαζί με μια φωτογραφία του ένδοξου θωρηκτού, τοποθετήκαν σε ειδικό κάδρο, ώστε να αποτελούν ενιαίο έκθεμα στο Στρατιωτικό Μουσείο του Διδυμοτείχου, όπου εκτίθενται.

Τα συγκεκριμένα γραμματόσημα και η φωτογραφία συνοδεύθηκαν (πρέπει να υπάρχουν στα αρχεία του Μουσείου) και από ορισμένα ντοκουμέντα για την βιβλιογραφική τεκμηρίωση του εκθέματος.