Πώς ο Π. Κουντουριώτης απέτρεψε… μονομαχίες, το 1914

*Ο Αρχηγός του Στόλου του Αιγαίου Παύλος Κουντουριώτης

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Οι μονομαχίες υπήρξαν ένα βάρβαρο και ακατανόητο αιματηρό έθιμο. Στο έθιμο αυτό, κατά τον 19ο και στις αρχές του 20ου αιώνα, ενέδωσαν και πολλοί αξιωματικοί, πολιτικοί, και άλλοι αξιόλογοι άνδρες, με τραγικά επακόλουθα. Το 1914, επιχειρήθηκε η εμπλοκή σε μονομαχία, ακόμα και του αντιναυάρχου τότε Παύλου Κουντουριώτη, για γελοία αιτία, αλλά αυτός, άνθρωπος σοβαρός και συνετός, δεν ενέδωσε στην πρόκληση αψίκορου μονομάχου, απόστρατου αξιωματικού του Ναυτικού.

Πώς ακριβώς εξελίχθηκαν τα γεγονότα εκείνων των ημερών;

Προς τα τέλη Μαρτίου 1914 είχε προκύψει ζήτημα προαγωγής πέντε πλοιάρχων των Ι. Δαμιανού, Π. Γκίνη, I. Βρατσάνου, Ανδρ. Μιαούλη και Φ. Κανελλόπουλου. Ο υπουργός Ναυτικών είχε στείλει στους υπουργούς αντίγραφα όλων των εγγράφων που σχετίζονταν μα αυτές τις κρίσεις, καθώς είχαν διατυπωθεί και διάφορες μομφές εναντίον τους, απότοκοι κυρίως πολιτικών ανταγωνισμών και προσωπικών φιλοδοξιών.

Το «Νοσοκομείο του ΔΣΕ» στην Πρέσπα. Ένα Μνημείο της ‘‘αντάρτικης’’ αρχιτεκτονικής

*ΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ- ΣΠΗΛΙΑ

Του κ. Γιώργη Κολιόπουλου* 

          Το 2002, η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας προκήρυξε και ανέθεσε σε ομάδα μελετητών, μεταξύ των οποίων και ο γράφων, την Διαγνωστική μελέτη για την ανάδειξη και αξιοποίηση των φυσικών πόρων και της πολιτιστικής κληρονομιάς στην περιοχής των Πρεσπών. Η έρευνα έγινε σε όλη την περιβάλλουσα τις λίμνες μικρή και μεγάλη Πρέσπα περιοχή και περιελάμβανε παραλίμνια τμήματα  της FYROM και της Αλβανίας. Η μελέτη ολοκληρώθηκε και παραδόθηκε  το 2004.

          Στα πλαίσια αυτής της μελέτης για την αποτύπωση του πολιτιστικού αποθέματος, έγινε και  η πρώτη καταγραφή  και  ιστορική έρευνα   σε δύο χώρους που προέκυψαν κατά  τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.  Οι χώροι αυτοί, το σπήλαιο του νοσοκομείου (ή Σπηλιά του Κόκκαλη…) και η σπηλιά του Ζαχαριάδη, ήταν ελάχιστα γνωστοί και μόνον στους κατοίκους της περιοχής ή σε ελάχιστους φιλέρευνους ιστοριοδίφες και φυσιολάτρες. Ωστόσο, τα ιδιαίτερα ιστορικά χαρακτηριστικά της ‘’σπηλιάς του νοσοκομείου’’ και η γοητεία του ίδιου του χώρου και της εξέλιξής του, μας οδήγησαν στην πληρέστερη έρευνα και την ακριβέστερη ιστορική αποτύπωση της κατασκευής και λειτουργίας του από την άνοιξη έως το τέλος του εμφυλίου πολέμου, τον Αύγουστο του 1949.

          Το 2007 ο Δήμος Πρεσπών, στα πλαίσια του προγράμματος Interreg της Περιφέρειας Δ. Μακεδονίας, προχώρησε στην εκπόνηση της μελέτης με τίτλο: «Δημιουργία πολιτιστικής διαδρομής και ανάδειξης των μνημείων του Δ. Πρεσπών» που μεταξύ άλλων, προέβλεπε την οργάνωση του εσωτερικού  του σπηλαίου σε επισκέψιμο, εύκολα προσβάσιμο και αντιληπτό χώρο, σε σχέση με την ιστορική σημασία του.