Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΞΑΔΩΝ- ΜΑΪΟΣ ΤΟΥ 1949

*Ανταρτίνες συλληφθείσες στη Μάχη των Μεταξάδων

*Βομβαρδιζόμενοι οι άμαχοι.

 έπιναν τα ούρα τους

*Πετούσαν λεμόνια τα αεροπλάνα,

για τους λιπόθυμους

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

               Το διάστημα από 15 έως 20 Μαΐου 1949, υπήρξε κρίσιμο και για το αντάρτικο κίνημα αλλά και για τις κυβερνητικές δυνάμεις. Μιλάμε για την πενθήμερη μάχη των Μεταξάδων. Ήταν η μεγαλύτερη και τελευταία μεγάλη και αιματηρή μάχη στον νομό Έβρου.

                Οι Μεταξάδες ένα σημαντικό κεφαλοχώρι εγγύς των ελληνοβουλγαρικών συνόρων, είχε υποστεί πολλές επιθέσεις των ανταρτών, όπως είδαμε σε προηγούμενες αφηγήσεις, από τότε που άρχισε ο εμφύλιος.

                Το Μάιο του 1949, είχε οχυρωθεί καλύτερα, αφού τότε έδρευε εκεί ένας Λόχος  Ανιχνευτών του 81ου Ελαφρού Συντάγματος Πεζικού και είχαν γίνει οχυρωματικά έργα. Επελέγη ως στόχος για λόγους αντιπερισπασμού, επειδή ο στρατός είχε επιτύχει σημαντικές νίκες σε άλλα σημεία της χώρας, εγκλωβίζοντας σταδιακά τους αντάρτες προς τα βόρεια σύνορα της χώρας.

          Πριν φτάσουμε όμως στη Μάχη των Μεταξάδων πρέπει να δούμε τι συνέβαινε στις τάξεις των αναρτών. Ο Αλεξανδρουπολίτης καπετάν Κρίτωνας (Βαγγέλης Κασάπης) είχε ανακληθεί στο Γενικό Στρατηγείο στο Γράμμο, αφού είχε αρχίσει να πέφτει στη δυσμένεια της ζαχαριαδικής ομάδας του ΚΚΕ. Από εκεί εστάλη στο Μπούλκες και στο Βουκουρέστι και επανήλθε ξανά στον Έβρο με δική του επιμονή, αφού προηγουμένως Ζαχαριάδης, Παρτσαλίδης και Γούσιας του συνέστησαν (σελ.345) προσδιορίζοντας τα νέα καθήκοντά του: «Η επιτυχία σας δεν θα κριθεί από τις μάχες που θα κερδίσετε αλλά από τον αριθμό των καινούργιων ανταρτών που θα επιστρατεύσετε». Ήταν φανερό, ότι οι δυνάμεις των ανταρτών όλο και λιγόστευαν…

Tο τέλος της εμφύλιας τραγωδίας στον Έβρο, το 1949

*Αντάρτες που αιχμαλωτίσθηκαν στη Μάχη των Μεταξάδων 

και μεταφέρθηκαν στην Αλεξανδρούπολη 

*Ο εμφύλιος έληξε, αλλά στον Έβρο

πολεμούσαν ακόμα, απέλπιδες αντάρτες

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Το 1949 ήταν το έτος τερματισμού του αιματηρού εμφυλίου πολέμου. Το πένθος είχε καλύψει όλη τη χώρα, γιατί οι νεκροί ήταν παιδιά και των δύο αντιμαχόμενων παρατάξεων, παιδιά της Ελλάδας. Οι καταστροφές που έγιναν ανήκαν  περιουσία του ελληνικού λαού. Το αδελφοκτόνο μίσος είχε περισσέψει…  Ο νομός Έβρου, ήταν στην πρώτη γραμμή της συμφοράς, δυστυχώς. Ο εφιάλτης βασάνιζε ακόμα τους ανθρώπους.

                Η χρονιά εκείνη ήρθε με σημαντικές αλλαγές στις ένοπλες δυνάμεις αλλά κι στο στρατόπεδο των ανταρτών. Οι αλλαγές εκείνες, σε συνδυασμό με την όλο και μεγαλύτερη παροχή βοήθειας από τους Αμερικανούς, καθόρισαν αποφασιστικά την πορεία της ελληνικής τραγωδίας.

1948:Το αίμα συνέχισε να χύνεται στον Έβρο…

*Λίγο πριν χτυπηθεί το Διδυμότειχο με Πυροβολικό των ανταρτών. 

Φωτογραφία από τον   ιστότοπο των Ελλήνων πολιτικών προσφύγων της Τσεχίας

*Νάρκες παντού. 

*Σκοτώνουν αδιακρίτως…

*Υποστράτηγος και ταξίαρχος νεκροί

*Μάχες και αιματοχυσία

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Το 1948 βρήκε τις δυο αντιμαχόμενες παρατάξεις με σοβαρά διλήμματα. Το αστικό κατεστημένο και οι δυνάμεις ασφαλείας του κράτους επικρίνονταν, διότι δεν επέτυχαν το στόχο τους να συντρίψουν την ανταρσία, παρά την έξωθεν βοήθεια, για να ηρεμήσει ο τόπος. Ο κομμουνιστικός κόσμος επικρίνονταν γιατί απέτυχε να καταλάβει την εξουσία ή έστω να σταθεροποιηθεί εδαφικά κάπου, για να υπάρχει δυνατότητα αναγνώρισης της κυβέρνησης ανταρτών, που είχε ήδη αποκτήσει πρωθυπουργό στα βουνά, το Μάρκο Βαφειάδη. Οι αντάρτες είχαν αυξήσει μάλιστα αριθμητικά τις δυνάμεις τους και επέκτειναν τις επιθέσεις τους και σε μεγάλα αστικά κέντρα.

                Το 1948 συνεχίσθηκε η αιματοχυσία. Οι αντάρτες συνέχισαν τις επιδρομές σε χωριά και κωμοπόλεις αλλά και σε μεγαλύτερα αστικά κέντρα στη Θράκη, όπως είναι η Κομοτηνή, η Ξάνθη, το Σουφλί και το Διδυμότειχο. Παράλληλα συνεχίσθηκαν οι δολιοφθορές σε τεχνικά έργα (οδικές και σιδηροδρομικές γέφυρες, σιδηροδρομικές γραμμές κ.λπ.) οι ναρκοθετήσεις, η βίαιη στρατολογία και το παιδομάζωμα (ή παιδοφύλαγμα κατά το ΚΚΕ).

Η μάχη της Κυριακής Έβρου, το 1947 και η ήττα του στρατού

*Στην Αθήνα πανηγυρίζει ο Τύπος, ότι ανακατελήφθη η Κυριακή, 

αλλά κατόπιν εορτής, δυστυχώς...

*Αιχμαλωσία ενός Τάγματος Πεζικού

*Η ανάπτυξη του αντάρτικου στη Θράκη

ανησυχούσε την ηγεσία του στρατεύματος

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Κυριακή Έβρου, μετά τον Κόρυμβο, ήταν τα καυτά εκείνα γεωγραφικά σημαδάκια στους στρατιωτικούς χάρτες, που έκαναν τους στρατιωτικούς κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου, να ασχοληθούν σοβαρότερα με την αντιμετώπιση των ανταρτών, οι οποίοι με τις πρόσκαιρες νίκες τους εκεί, έδειξαν να επιτυγχάνουν κατ’ αρχήν το στόχο τους για την δημιουργία «ελεύθερης περιοχής» στον ακριτικό νομό.   

                Με 160 κατοίκους σήμερα, η Κυριακή ανήκει διοικητικά στο Δήμο Σουφλίου και βρίσκεται 88 χιλμ. βόρεια της Αλεξανδρούπολης, εγγύς προς τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα.

                Στην Αθήνα, πολιτική και στρατιωτική ηγεσία, πραγματοποιούσαν από τις πρώτες μέρες του 1947, αλλεπάλληλες συσκέψεις για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Βασικό ζήτημα ήταν η αναδιάρθρωση της ηγεσίας του στρατεύματος και η αύξηση του αριθμού των στρατευμένων από 115.000 σε 130.000. 

Το αιματηρό χρονικό του 1947 στον Έβρο…

*Επίθεση στρατιωτών κατά οχυρών θέσεων των ανταρτών

*Μάχες, σκοτωμοί και καμένα σπίτια,

*Ο Γολγοθάς σε μια στενή λωρίδα γης

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Το 1947, ήταν η δεύτερη τραγική χρονιά του εμφυλίου. Τραγική για την Ελλάδα, τραγική και για τον Έβρο… Το αίμα κυλούσε ασταμάτητο και από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές… Η χρονιά εκείνη όμως έμελλε να είναι σημαδιακή, καθώς συνέβησαν σημαντικά γεγονότα, στη σπαρασσόμενη χώρα μας.

          Στις 24 Ιανουαρίου μετά την παραίτηση της κυβέρνησης Κωνσταντίνου Τσαλδάρη, σχηματίσθηκε κυβέρνηση εθνικής συνεργασίας υπό τον Δημήτριο Μάξιμο. Πέντε μέρες αργότερα κατέφθασε στην Ελλάδα η Διεθνής Εξεταστική Επιτροπή με απόφαση του ΟΗΕ, η οποία θα διερευνούσε τα αίτια της εμφύλιας σύγκρουσης και τα αίτια που την υποκινούσαν. Στις 12 Μαρτίου ο πρόεδρος των ΗΠΑ Χάρυ Τρούμαν εξήγγειλε το πρόγραμμα βοηθείας για την Ελλάδα και την Τουρκία, γνωστό ως «δόγμα Τρούμαν» που για τη χώρα μας σήμαινε σταδιακή απαγκίστρωση των Άγγλων και εγκατάσταση των Αμερικανών, οι οποίοι πλέον θα κατεύθυναν αποφασιστικά την οργάνωση των ενόπλων δυνάμεων και της οικονομίας της Ελλάδας, για να διατηρηθεί η χώρα στρατηγικά, στο πλευρό των Δυτικών.  

Ο Κόρυμβος Έβρου και η ήττα του στρατού, το 1946

*Ανταρτόπληκτοι χωρικοί του Έβρου. Φωτογραφία από την εφημερίδα "Εμπρός"
 27 Φεβρουαρίου 1947

*Μνημειώδης ασυνεννοησία

μονάδων και αξιωματικών

*Ανησυχίες του στρατηγού Βεντήρη

*Συζήτηση στο συμβούλιο

των αρχηγών των επιτελείων

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Ο Κόρυμβος είναι ένα μικρό χωριό του νομού Έβρου, εγγύτατα στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Σήμερα, ανήκει διοικητικά στον Δήμο Ορφέα. Κατά την έναρξη όμως του εμφυλίου πολέμου, ο εθνικός στρατός, δοκιμάστηκε σκληρά εκεί, από τις επιθέσεις των ανταρτών.

          Ήταν ένα από τα γεγονότα, που οδήγησαν τη στρατιωτική ηγεσία σε αλλαγή στάσης, ώστε να αντιμετωπίζονται πιο αποφασιστικά οι αιφνιδιασμοί.

          Σε πρόσφατο άρθρο στο ιστολόγιο αυτό, είχαν αναφερθεί συνοπτικά για τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην περιοχή του Κορύμβου, τα ακόλουθα:

         Η μάχη του Κορύμβου, στις 4 Δεκεμβρίου 1946 χαρακτηρίσθηκε από την πανωλεθρία των κυβερνητικών δυνάμεων. Στρατιώτες, που είχαν αιχμαλωτισθεί κατά την διάρκεια της μάχης, αλλά απελευθερώθηκαν τελικά, διαβεβαίωναν κατηγορηματικά ότι αντιλήφθηκαν, κατά τις κυβερνητικές πηγές, Βούλγαρους αξιωματικούς να δίνουν εντολές στη βουλγαρική γλώσσα και να έρχονται σε επαφή με τα ηγετικά στελέχη των ανταρτικών σχηματισμών. Επίσης όλμοι ταγμένοι στο βουλγαρικό έδαφος έβαλαν κατά ελληνικών θέσεων. Αλλά αυτό, δεν ήταν το μείζον. Ήταν ήδη γνωστό...

Ο αδελφοκτόνος χειμώνας του 1946 στον Έβρο

*Αντάρτες που συνελήφθησαν στον Έβρο και μεταφέρθηκαν στις φυλακές της Αλεξανδρούπολης. Από την εφημερίδα "Εμπρός" 27 Δεκεμβρίου 1946

*Αγωνία των ανταρτών για τρόφιμα

*Σκληρός και ανελέητος χειμώνας

*Από τον Έβρο στην ΟΗΕ

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

           Ο χειμώνας του 1946 υπήρξε δριμύς στον Έβρο. Σκληρός και αδυσώπητος από κάθε άποψη. Τα μαύρα σύννεφα του εμφυλίου πολέμου, άρχισαν φουντώνουν και να καλύπτουν το νομό και ολόκληρη την Ελλάδα. Χιονοπτώσεις πολλές. Ομίχλη πυκνή. Κρύο αφόρητο και υγρασία. Στα αστικά κέντρα, απαγορευμένη η κυκλοφορία τις νύχτες.

          Ο ανταποκριτής του Ρώυτερ  Ρόμπερτ Μπίτζιο μετέδιδε από το Διδυμότειχο, ότι και οι στρατιώτες (όπως και οι αντάρτες φυσικά) ζούσαν σε ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες μέσα σε άθλια οικήματα και σε κατάσταση διαρκούς επιφυλακής λόγω της εμφανίσεως και δράσης ανταρτών. «Λόγω της πτώσεως χιόνος, απεκόπησαν όλαι αι συγκοινωνίαι των και επικοινωνούν μόνον δια του ασυρμάτου» τηλεγραφούσε ο Άγγλος ανταποκριτής. Ξεπαγιασμένοι και νηστικοί μάχονταν οι αντάρτες. Αλλά και οι στρατιώτες και χωροφύλακες δεν ήταν σε καλύτερη μοίρα. Με θύμα ανάμεσά τους τον άμαχο πληθυσμό του νομού Έβρου.

          Τα πράγματα στην περιοχή του νομού Έβρου, δεν ήταν ευχάριστα, όταν άρχισαν το 1946 οι πρώτες εχθροπραξίες μεταξύ των ανταρτών και των κυβερνητικών δυνάμεων, που ήταν ο εθνικός στρατός, η Χωροφυλακή και οι επιστρατευμένοι πολίτες στην ύπαιθρο.

Βόμβες στη Βουλή και στο σπίτι του Συγγρού, το 1893

*Ο Ανδρέας Συγγρός στόχος βομβιστών

*Η πτώχευση της Ελλάδος επί Τρικούπη

*Βόμβες και προκηρύξεις

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο Δεκέμβριος του 1893 υπήρξε τραγικός για την Ελλάδα. Συνεδρίαση της Βουλής, την 1^η  Δεκεμβρίου 1893 με το παλαιό ημερολόγιο. Το κλίμα βαρύ. Τα οικονομικά του κράτους σε άθλια κατάσταση. Υπερδανεισμός, έκτακτες πολεμικές δαπάνες των προηγούμενων ετών, έλλειψη παραγωγικών πηγών, υψηλή φορολογία. Είναι η εικόνα κράτους της εποχής εκείνης, το οποίο αντιμετώπιζε οξεία δημοσιονομική κρίση και τεράστιες πιέσεις από τους δανειστές του εξωτερικού. Κάτι ανάλογο με τις μέρες που ζούμε.

                Στο βήμα της Βουλής, ο πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης, περιγράφει την κατάσταση και αναλύει το νομοσχέδιο με τα μέτρα, που πρέπει να ληφθούν. Μέτρα, που στην πράξη αποτελούσαν απόλυτο πτωχευτικό συμβιβασμό της μικρής και αδύναμης Ελλάδας, με τους πανίσχυρους δανειστές του εξωτερικού.

                Η αντίδραση στα λαϊκά στρώματα, εύλογη. Η χώρα πτώχευε!!!

                Στις 2.15’ της νύχτας της 14^ης προς 15^η Δεκεμβρίου 1893, μια ισχυρή έκρηξη αναστάτωσε το κέντρο της Αθήνας.

                Η έκρηξη σημειώθηκε στην οικία του Ανδρέα Συγγρού, δηλαδή στο κτίριο που σήμερα στεγάζεται το υπουργείο Εξωτερικών στην αρχή της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, που τότε ονομάζονταν ακόμα λεωφόρος Κηφισίας. Ακριβώς απέναντι από τα Ανάκτορα.

Ο σκληρός "σταλινικός" Δεκέμβρης του ’37- Άρθρο 2ο

                                           ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_22/12/2013_543945

*Αυτός ο "τοίχος" στο Κρασνοντάρ της Ρωσίας ανεγέρθηκε από Έλληνες για να αναγραφούν τα ονόματα των συμπατριωτών μας, που έπεσαν θύματα των σταλινικών διωγμών.  

*Δεκαπέντε χιλιάδες συλλήψεις

σήμαναν την αρχή

των σταλινικών διώξεων

κατά των Ελλήνων

της Σοβιετικής Ένωσης

Του Βλάση Αγτζίδη*

          Ο Δεκέμβρης του ’37 υπήρξε ο μοιραίος μήνας για τους Έλληνες της Σοβιετικής Ένωσης, όταν στοχοποιήθηκαν με εθνικά κριτήρια ως «εχθροί του λαού». Με το Διάταγμα-Ντιρεκτίβα 50205 του Nικολάι Γιεζόφ, Επιτρόπου Κρατικής Ασφάλειας (NKVD), ξεκίνησε η «Ελληνική Επιχείρηση» («Gretseskayia Operatsia»).

          Δεκαπέντε χιλιάδες που ανήκαν σ’ όλες τις εθνοτοπικές ομάδες του ελληνισμού της ΕΣΣΔ (Πόντιοι, Μαριουπολίτες, παλιοί μετανάστες από τα Βαλκάνια, κομμουνιστές πολιτικοί φυγάδες απ’ την Ελλάδα) θα συλληφθούν. Παρότι η «Ελληνική Επιχείρηση» ήταν η 13η κατά σειρά των αντίστοιχων επιχειρήσεων κατά των εθνικών μειονοτήτων, υπήρξε η πλέον αιματηρή εφόσον εκτελέστηκε το 90% των συλληφθέντων για να καλυφθεί το κεντρικό πλάνο της σταλινικής ηγεσίας.

          Πώς όμως μεταμορφώθηκε η εθνική πολιτική των μπολσεβίκων από πολυπολιτιστική σε εκρωσιστική; Γιατί θεωρήθηκαν τα εθνικά χαρακτηριστικά και η πολιτισμική ταυτότητα στοιχείο νομιμοφροσύνης προς το καθεστώς και κατέλαβαν τη θέση των πολιτικών και κοινωνικών κριτηρίων με τα οποία αντιμετώπιζαν έως τότε τους κυριαρχούμενους πληθυσμούς;

ΕΥΧΟΜΑΙ ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 

ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΡΙΕΣ 

ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ, 

ΜΕ ΤΗ ΦΩΝΗ 

ΤΟΥ ΧΡΟΝΗ ΑΗΔΟΝΙΔΗ 

ΚΑΙ ΤΗΣ ΝΕΚΤΑΡΙΑΣ ΚΑΡΑΝΤΖΗ

«Υπόθεση Γκαίρλιτς»: Μια ξεχασμένη πτυχή των ελληνογερμανικών σχέσεων

*Αξιωματικοί στην κεντρική πύλη του ελληνικού στρατοπέδου του Γκαίρλιτς

Γράφει ο Γεράσιμος Αλεξάτος

          Tο καλοκαίρι του 1916- μεσούντος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου- 7.000 Έλληνες στρατιώτες και αξιωματικοί του Δ' Σώματος Στρατού (με έδρα την Καβάλα), μεταφέρονται με 10 αμαξοστοιχίες στη μικρή αλλά ιστορική πόλη της πάλαι ποτέ πρωσικής επαρχίας της Σιλεσίας, το Γκαίρλιτς (Γκέρλιτς, Görlitz). 
  Φθάνοντας εκεί ύστερα από ένα δραματικό ταξίδι 12 ημερών, οι εξουθενωμένοι και ανίδεοι έως τότε στρατιώτες γίνονται αντικείμενο μιας εντυπωσιακά οργανωμένης παλλαϊκής υποδοχής που δεν επρόκειτο να την ξεχάσουν σε όλη τους τη ζωή: στον σιδηροδρομικό σταθμό τούς ανέμεναν σύσσωμες οι πολιτικές και στρατιωτικές αρχές της πόλης με επικεφαλής τον υπασπιστή του Κάιζερ, στρατιωτικά αγήματα και μπάντες και χιλιάδες λαού, ενώ στην πύλη του ανακαινισμένου στρατοπέδου είχε αναρτηθεί στα ελληνικά μια μεγάλη επιγραφή: «ΧΑΙΡΕΤΕ». 

Η βρετανική πολιτική στο Μακεδονικό

 ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_15/12/2013_542852

*Το βιβλίο του Δημ. Λυβάνιου

*Ο συγγραφέας επικεντρώνεται στα γεγονότα

από το 1939 έως το 1949 σχετικά

με τον βουλγαρογιουγκοσλαβικό ανταγωνισμό

Του Θάνου Βερέμη*

DIMITRIS LIVANIOS

The Macedonian Question. Britain and the Southern Balkans 1939-1949

εκδ. Oxford, Oxford University Press, 2008

                Υπάρχουν βιβλία που χαρήκαμε αλλά μας πήρε χρόνο για να αντιληφθούμε ότι λίγοι γύρω μας τα είχαν προσέξει. Ένα τέτοιο υπήρξε το έργο του Δημήτρη Λυβάνιου για το μακεδονικό ζήτημα – από τα σοβαρότερα πονήματα για την προϊστορία της χώρας που φέρει σήμερα το όνομα Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ).

                Ο Δημήτρης Λυβάνιος, επίκουρος καθηγητής στο Αριστοτέλειο, δεν ασχολείται εδώ με τα τρέχοντα προβλήματα ανάμεσα στην Αθήνα και τα Σκόπια. Το ενδιαφέρον του συγγραφέα επικεντρώνεται στη βρετανική πολιτική ανάμεσα στο 1939-49 σχετικά με τον βουλγαρογιουγκοσλαβικό ανταγωνισμό για την κυριότητα της Μακεδονίας και τη φιλοδοξία του Τίτο να δημιουργήσει μια νοτιοσλαβική ομοσπονδία υπό την ηγεσία του.

Η «Ελληνική Επιχείρηση» του Στάλιν

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_15/12/2013_543193

*Ο Ιωσήφ Στάλιν

*Σαν σήμερα πριν από 76 χρόνια

δόθηκε η εντολή

για οργανωμένη εξόντωση

των Ελλήνων της ΕΣΣΔ,

με δεκάδες χιλιάδες θύματα

Του Βλάση Αγτζίδη*

          Η 15η Δεκεμβρίου του 1937 θεωρείται η ημέρα που ο όρος «Έλληνας» μετατράπηκε σε πολιτική κατηγορία και οδήγησε σε μαζικές συλλήψεις κατά των μελών της ελληνικής μειονότητας στη Σοβιετική Ένωση.

          Οι διώξεις συμπεριέλαβαν όλους τους άρρενες Έλληνες ανεξάρτητα από την πολιτική ή κοινωνική τους θέση. Συνελήφθη όλη η ελληνική ηγετική ομάδα, που αποτελείτο από πιστά μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος. Συνελήφθησαν τόσο οι ντόπιοι Έλληνες (Μαριουπολίτες, Πόντιοι, απόγονοι των παλιών μεταναστών από τον ελλαδικό χώρο), όσο και οι πολιτικοί πρόσφυγες από Ελλάδα- μέλη και φίλοι του ΚΚΕ- που είχαν καταφύγει στη Σοβιετική Ένωση για να αποφύγουν τις πολιτικές διώξεις, που είχαν ξεκινήσει με το Ιδιώνυμο (1928) και εντάθηκαν την περίοδο της δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά.

Άγνωστες πτυχές του Ναπολέοντα Ζέρβα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_15/12/2013_542856

*Το εξώφυλλο του νέου βιβλίου των εκδόσεων "Ωκεανίς"

*Προδημοσίευση

από το προσωπικό ημερολόγιο

του ηγέτη του ΕΔΕΣ

Του Ηλία Μαγκλίνη

          Λίγο καιρό μετά την κυκλοφορία της ιστορικής μελέτης «Οι οπλαρχηγοί του ΕΔΕΣ στην Ήπειρο, 1942-44» του Βαγγέλη Τζούκα (από τις εκδόσεις της Εστίας), μέσα σε αυτή την εβδομάδα, και για την ακρίβεια την ερχόμενη Πέμπτη, 19 του μηνός, στα βιβλιοπωλεία θα βρίσκεται μια νέα σχετική έκδοση: το «Ημερολόγιο του στρατηγού Ναπολέοντα Ζέρβα, 1942-1945», σε επιμέλεια του Δημήτρη Θάνα, εισαγωγή και σημειώσεις (επίσης) του Βαγγέλη Τζούκα. Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Ωκεανίδα.

          Δεν ήταν εύκολη υπόθεση η έκδοση του ημερολογίου του ηγέτη του ΕΔΕΣ. Όπως γράφει σε σημείωμά του ο Δημ. Θάνας, το εν λόγω ημερολόγιο «μέχρι σήμερα αποτελούσε έναν ακόμη “αστικό μύθο”: Σε διαφορετικά αρχεία σώζονται περισσότερα του ενός ημερολόγια Ζέρβα που αφορούν την περίοδο 1942-1945, οι εγγραφές των οποίων παρουσιάζουν ουσιώδεις διαφορές μεταξύ τους, με συνέπεια να έχουν διατυπωθεί ερωτήματα σχετικά με την ύπαρξη ή ακόμη και τη γνησιότητά του, ενώ συχνά έχει αγνοηθεί ή έχει αξιοποιηθεί ελάχιστα ως ιστοριογραφικό τεκμήριο».

Ο ΑΝΙΔΙΟΤΕΛΗΣ ΚΑΝΑΡΗΣ, ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΑΝΔΡΟΣ

*Ο Κωνσταντίνος Κανάρης

*Υπόδειγμα πατριωτισμού

και πολιτικής ανιδιοτέλειας
*Επιστολή- κόλαφος στον Όθωνα

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο Κωνσταντίνος Κανάρης, δεν υπήρξε μόνο ο ήρωας της Επανάστασης του 1821. Υπήρξε και ένας έντιμος και συνετός πολιτικός, που πρόσφερε πολλά στην πατρίδα. Μια πτυχή της πολιτικής του δράσης και της ανιδιοτέλειάς του, θα αφηγηθούμε σήμερα.

                Ήταν ο καιρός, που ζυμώνονταν οι λαϊκές αντιδράσεις, οι οποίες οδήγησαν στην έξωση του Όθωνα, οποίος δεν άκουσε έγκαιρα τις σοφές συμβουλές του απολύτως ακέραιου ήρωα και πολιτικού.

                Το 1861 ήταν μια δύσκολη χρονιά, πολιτικά. Οι βουλευτικές εκλογές του Ιανουαρίου, διεξήχθησαν από την κυβέρνηση του Αθανάσιου Μιαούλη, μετά τη διάλυση της Βουλής στις 16 Νοεμβρίου 1860 από τον Βασιλιά Όθωνα. Για τις εκλογές του 1861 διατυπώθηκαν πολλές κατηγορίες για νοθεία, εκτεταμένες  παρανομίες και παρεμβάσεις της Αυλής.

Παπαδόπουλος Νικόλαος: Από τους αφανείς του 1821

*Ο αγωνιστής του 1821 Νικόλαος Παπαδόπουλος

*Σεμνός αγωνιστής της Επανάστασης

*Διέθεσε την περιουσία του για τον Αγώνα

*Περίμενε 43 χρόνια για να πάρει προαγωγή

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Επανάσταση του 1821 ήταν έργο των ηγετικών προσωπικοτήτων του Ελληνισμού εκείνης της εποχής, που διακρίθηκαν πρώτα στα στρατιωτικό πεδίο και μετά στην πολιτική. Αλλά το έργο αυτό δεν θα μπορούσε να ολοκληρωθεί, αν δεν υπήρχε και η στήριξη από τους ανώνυμους  Έλληνες, τους αφανείς, τους ταπεινούς και καταφρονεμένους.

                Σήμερα για παράδειγμα, ποιος γνωρίζει τον Νικόλαο Παπαδόπουλο, που η συνεισφορά  του στον αγώνα της εθνεγερσίας του 1821 υπήρξε σημαντική, αλλά και η μετέπειτα πορεία του επαγγελματική και κοινωνική. Βίος υποδειγματικός, κατάλληλος να προβληθεί στη νεολαία, δεδομένου, ότι η κοινωνία μας σήμερα, δεν προσφέρει φωτεινά παραδείγματα.

Η «λίστα Κρεσέντσι» και τα «ορφανά» πτυχία των Εβραίων

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_08/12/2013_542460

*Ναζιστικά βασανιστήρια κατά Εβραίων της Θεσσαλονίκης

*Η ιστορία του Σόλομον Μαϊσά,

από τη Θεσσαλονίκη στο Άουσβιτς

Του Σταύρου Τζίμα

                Η συγκίνηση διαδέχθηκε την αρχική έκπληξη της Εβραίας Μανόν Μαϊσά, όταν στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής άκουσε έναν άγνωστό της να της λέει σε άπταιστα ελληνικά, με ξένη όμως προφορά, ότι έχει κάτι για τον πατέρα της, που ίσως την ενδιέφερε. «Περί τίνος πρόκειται;» ρώτησε.

                Της απάντησε ένας Ιταλός, ονόματι Αντόνιο Κρεσέντσι, λέγοντας ότι κρατάει στα χέρια του το απολυτήριο γυμνασίου –από την εποχή του Μεσοπολέμου– του πατέρα της, κρατούμενου στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς, καλώντας την σε ειδική τελετή στη Θεσσαλονίκη να της το επιδώσει, αφού ο πατέρας της δεν βρίσκεται εν ζωή!

Η Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ    

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100001_24/11/2013_540997

 *Βαλκανικοί Πόλεμοι. Αετορράχη

*Ένας ανεκτίμητος θησαυρός 3,5 εκατ. τεκμηρίων

από το 1897 και εντεύθεν,

μέρος του οποίου είναι πλέον προσβάσιμο στο Διαδίκτυο

Του Μιχάλη Ν. Κατσίγερα

                Αν κάποιος εισέλθει στον ιστότοπο της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού και συγκεκριμένα στο αρχείο της http://dis.army.gr/archive_el.html βρίσκεται ενώπιον ενός ανεκτίμητου θησαυρού. Πρόκειται για περίπου 1,5 εκατ. ψηφιοποιημένα τεκμήρια από τα συνολικά 3,5 εκατ. τεκμήρια, από το 1897 και εντεύθεν που συγκροτούν, μέχρι σήμερα, το αρχειακό υλικό της.

                Έτσι, για παράδειγμα, με κάποιο από τα κριτήρια αναζήτησης (τίτλος, ημερομηνία, είδος, αριθμός ταξινόμησης) ένας ενδιαφερόμενος για την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας στις 8 Μαΐου 1945 μπορεί να βρει έγγραφα σχετικά με την παράδοση της γερμανικής φρουράς Κρήτης που υπεγράφη την επομένη, 9 Μαΐου 1945, στη βίλα «Αριάδνη» στο Ηράκλειο, καθώς οι Γερμανοί των Χανίων, μαζί με κάποια υπολείμματα στρατιωτικών δυνάμεων της Ιταλικής Κοινωνικής Πολιτείας (της λεγόμενης Ιταλίας του Σαλό) ήσαν- μαζί με εκείνους της Ρόδου, της Πράγας, της Βορείου Ιταλίας και άλλους- οι τελευταίοι που παραδόθηκαν στους Συμμάχους, μετά τη συνολική παράδοση στις 7 Μαΐου στη Ρενς και την επομένη στα περίχωρα του Βερολίνου. Το ίδιο το έγγραφο της τοπικής παράδοσης στην Κρήτη στην αγγλική και στη γερμανική εκδοχή του υπάρχει ως ψηφιοποιημένο αντίγραφο καθώς και η επίσημη ελληνική μετάφρασή του στην οποία, μεταξύ άλλων, διαβάζουμε:

Πέντε σουλτάνοι στη Θεσσαλονίκη

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_01/12/2013_541379

*Το βιβλίο του Κώστα Ιορδανίδη *Η ιστορία της πόλης  και του οθωμανικού κράτους  από το 1354 μέχρι το 1924 ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ "Στη σκιά των σουλτάνων. Περιδιάβαση στη Θεσσαλονίκη και ελληνο-οθωμανικά παράλληλα" εκδ. Καστανιώτης Του Άγγελου Στάγκου           Στο προλογικό σημείωμα ο συγγραφέας τονίζει ότι το πόνημά του δεν αποτελεί «ιστορική πραγματεία μιας οποιασδήποτε μορφής». Δεν είναι ακριβώς έτσι. Δεν είναι όντως ένα βιβλίο προϊόν έρευνας και μελέτης με συνέχεια μιας συγκεκριμένης εποχής.            Από την άλλη πλευρά πρόκειται για περιγραφή πλήρως βασισμένη σε ιστορικά στοιχεία των εξελίξεων και των συνθηκών που επικρατούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και στον χριστιανικό κόσμο που ερχόταν σε επαφή μαζί της, σε διαφορετικές περιόδους.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ 1944: Η ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΣΠΑΗ

*Έτσι άρχισαν τα Δεκεμβριανά...

Παρουσιάζει και σχολιάζει ο Ανδρέας Μακρίδης

Με αίσθηση προσφοράς στο αναγνωστικό κοινό αναδημοσιεύουμε σήμερα ένα βαρυσήμαντο άρθρο για τον ματωμένο Δεκέμβριο του 1944, γραμμένο από έναν από τους πρωταγωνιστές του, τον υφυπουργό Στρατιωτικών, Λεωνίδα Σπαή (1) .

Το άρθρο του στρατηγού Σπαή, δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Πολιτικά Θέματα" που εξέδιδε ο Γεώργιος Ράλλης, στο τεύχος της 4ης Δεκεμβρίου του '76. Στον απόηχο της κυπριακής τραγωδίας και στο δημοκρατικό κλίμα που κυριαρχούσε κατά τη μεταπολίτευση, ο παλαίμαχος στρατιωτικός και πολιτικός αποφασίζει να μεταφέρει την εμπειρία του από τα Δεκεμβριανά, με αποκαλύψεις τις οποίες δεν είχε περιλάβει στην αυτοβιογραφία του με τίτλο "Πενήντα χρόνια στρατιώτης στην υπηρεσία του Έθνους και της Δημοκρατίας" που είχε εκδώσει το 1970.

Παρουσιάζουμε αυτούσιο το άρθρο του στρατηγού Σπαή με ορισμένα δικά μας σχόλια. Μία αναλυτικότερη μελέτη της πορείας προς το αδιέξοδο του Δεκεμβρίου, θα επισκίαζε το άρθρο που παρουσιάζουμε. Αρκούμαστε να πούμε πως η οριστική ρήξη μεταξύ της αστικής και της εαμικής παράταξης, σημειώνεται κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την συγκρότηση του νέου ελληνικού στρατού: Στην πρώτη φάση των διαπραγματεύσεων, στις 23 Νοεμβρίου, ο Γ. Παπανδρέου αποδέχεται την πρόταση του ΕΑΜ για γενικό αφοπλισμό όλων των ενόπλων ελληνικών δυνάμεων και συγκρότηση του ελληνικού στρατού από μηδενική βάση. Στην συμφωνία αυτή αντιδρούν οι Βρετανοί και ο Γ. Παπανδρέου υπαναχωρεί.

“Κάραγατς, σταθμός πριν τη Νέα Ορεστιάδα”

Αφίσα για το νέο βιβλίο των Δ. Κιηγμά και Γ. Ρυζιώτη

*Παρουσίαση του βιβλίου 
των Δ. Κιηγμά και Δ. Ρυζιώτη 

για το Κάραγατς (Ορεστιάδα) Αδριανούπολης 

και απονομή τιμητικής διάκρισης 
στο Θεοφάνη Μαλκίδη

           Με μεγάλη επιτυχία και προσέλευση πολιτών της Νέας Ορεστιάδας έγινε η παρουσίαση του βιβλίου των Δ. Κιηγμά και Γ. Ρυζιώτη για το Κάραγατς (Ορεστιάδα) Αδριανούπολης.

          Η εκδήλωση η οποία πραγματοποιήθηκε στο Πολιτιστικό Πολύκεντρο της Νέας Ορεστιάδας, οργανώθηκε από τον εκδότη του βιβλίου, το Σύλλογο απογόνων Καραγατσιανών- Αδριανουπολιτών “Η Ορεστιάδα”, του οποίου ο πρόεδρος Χ. Κούκλατζης, άνοιξε την εκδήλωση, δηλώνοντας τη σημασία της έκδοσης για την πόλη και τη Θράκη.

ΣΤΗ ΘΡΑΚΗ ΤΟΥ 192Ο-21 ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΕΝΟΣ ΚΡΗΤΙΚΟΥ ΛΟΧΙΑ

*Ο Σταύρος Περογιάννης ή Περογιαννάκης

          Ο Σταύρος Περογιάννης ή Περογιαννάκης, υπήρξε ένας απλός άνθρωπος, από τη μεγάλη εκείνη γενιά των Ελλήνων, που πήραν μέρος στις πολεμικές εξορμήσεις της πατρίδας, άλλοτε νικηφόρες και άλλοτε όχι. Γεννήθηκε σε ένα χωριό της Ανατολικής Κρήτης τους Παπαγιαννάδες και η μοίρα τον έφερε στη Θράκη, ακριβώς τότε που έγινε η απελευθέρωσή της μετά από δουλεία 600 ετών. Επέστρεψε στην Κρήτη και δεν έζησε από κοντά την δραματική κατάρρευση, όταν η απελευθερωμένη Ανατολική Θράκη, όπου οι Τούρκοι δεν πολέμησαν για να την κρατήσουν, παραδόθηκε κατά τα συμφέροντα των Αγγλογάλλων στην Τουρκία και έμεινε ως σύνορο ο ποταμός Έβρος. 

          Άνθρωπος επιμελής, νοικοκύρης, κατέγραψε τις αναμνήσεις του, οι οποίες διασώθηκαν και σήμερα έχω την χαρά και την τιμή να τις αναρτώ στο ιστολόγιό μου. Είναι ανέκδοτες και αξίζει να διαβαστούν κυρίως από τους συμπατριώτες μου τους Θρακιώτες, γιατί δίνουν μια καλή εικόνα για την περιοχή μας και την καλοσύνη των Θρακιωτών. Κράτησα επακριβώς τη σύνταξη και την ορθογραφία των χειρογράφων του καλού αφηγητή Σταύρου Περογιάννη ή Περογιαννάκη. Σε μερικά τοπωνύμια, κυρίως τουρκικά, υπάρχουν ορισμένα λάθη, που προκύπτουν από το γεγονός ότι δεν γνώριζε καλά την περιοχή.

          Ας είναι ελαφρύ το χώμα, που τον σκεπάζει!

Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Σταύρος Περογιάννης (Έφεδρος Λοχίας Πεζικού)

-----------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------

Περιγραφή εν περιλήψει της Στρατιωτικής μου ζωής και της προελάσεως του 14^ου πεζικού Συντάγματος της Μεραρχίας Ξάνθης (ΧΙΙ) εις την Δυτικήν  και Ανατολικήν Θράκην

--------------------------------------------------------------

Η παρούσα ελήφθη εκ διαφόρων σημειώσεων άς εκράτουν κατά τον χρόνον της εν τω στρατώ υπηρεσίας μου. Τούτην δε έγραψα ίνα χρησιμεύση ως ενθύμιον

---------------------------------------------------------------

Παπαγιαννάδοι 10 Ιουλίου 1921

*Έτσι αρχίζει την καταγραφή των αναμνήσεών του ο Σταύρος Περογιάννης ή Περογιαννάκης

Ο δεύτερος «θάνατος» των ηρώων της Αλβανίας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_1_11/11/2013_527308

*Το ελληνικό στρατιωτικό νεκροταφείο στους Βουλιαράτες *Γιατί καθυστερούν οι έρευνες  για εντοπισμό χιλιάδων  Ελλήνων στρατιωτών θαμμένων εκεί

Του δημοσιογράφου Σταύρου Τζίμα

Κατά την επιμνημόσυνη δέηση που ετελέσθη φέτος, ανήμερα την 28η Οκτωβρίου, στο νεκροταφείο των Ελλήνων στρατιωτών του ελληνοϊταλικού πολέμου στην Κλεισούρα της Αλβανίας, πλησίασε τον ακόλουθο Άμυνας της πρεσβείας μας στα Τίρανα, Σπύρο Ρώσση, ένας άγνωστός του ηλικιωμένος. Παρουσία και άλλων μελών της διπλωματικής αποστολής, δήλωσε ότι ονομάζεται Απόστολος Αναστασόπουλος, κατάγεται από την Κοζάνη, και έδειξε με δάκρυα στα μάτια μια φωτογραφία του πατέρα του με στρατιωτική στολή, λέγοντας πως ψάχνει επί δεκαετίες να εντοπίσει τα οστά του. Ο σεβάσμιος άνδρας προσφέρθηκε μάλιστα να υποβληθεί σε έλεγχο DNA, εφόσον προχωρήσει μια τέτοια διαδικασία για την αναγνώριση και ταυτοποίηση και άλλων πεσόντων, ενώ παρέδωσε και έγγραφα με τα στοιχεία του πατέρα του, τα οποία και παρέλαβε ο κ. Ρώσσης. Εβδομήντα τρία χρόνια μετά το έπος του ’40, χιλιάδες Έλληνες στρατιώτες που έπεσαν στα βουνά της Αλβανίας καταδιώκοντας τους Ιταλούς, «προσμένουν» τη «δεύτερη ταφή» τους. Οι έρευνες για τον εντοπισμό των πρόχειρων «κοιμητηρίων» τους, η εκταφή των οστών και ο ενταφιασμός τους σε δύο μεγάλα νεκροταφεία, που έχουν δημιουργηθεί στην Κλεισούρα και τους Βουλιαράτες, κατόπιν συμφωνίας των δύο χωρών, κωλυσιεργούν. Η αλβανική πλευρά, μολονότι έχουν ρυθμισθεί οι λεπτομέρειες για την όλη διαδικασία, εμποδίζει με διάφορες προφάσεις τη σύγκληση της μεικτής επιτροπής.