Οι Πόντιοι Αθανασιάδης Χρήστος και Δέσποινα © (Μνημόσυνο για δυο άγνωστους ήρωες των διωγμών και της Κατοχής)

 

 Γράφει ο Νίκος Παπαδιονυσίου

 

Κυνηγημένος ο Χρήστος από τους Τούρκους πριν ακόμα από το ΄22, κατέφυγε από τον Πόντο στην τότε Σοβιετική Ένωση, στο Βατούμ. Εκεί, νυμφεύεται και αποκτούν ένα παιδί. Χάνει σύζυγο και παιδί , άγνωστο πως, κι έρχεται στην Ελλάδα όπου είχαν καταφτάσει κι οι συμπατριώτες του πρόσφυγες του ΄22 και η αδελφή του.

Νυμφεύεται την Δέσποινα Ιγνατιάδου που έχασε τον πρώτο σύζυγό της που τον επιστράτευσαν οι Τούρκοι με τα, για εξόντωση με πορείες, ειδικά σπάσιμο πέτρας, πείνα, βασανισμούς κι εξευτελισμούς Ελλήνων και άλλων αλλοεθνών χριστιανών, τάγματα Amele Taburlari (Τάγματα Εργασίας- Αμελέ Ταμπουρού). Έχασε και το κοριτσάκι της με την ταλαιπωρία και την πείνα από τις συνεχείς εξοντωτικές μετακινήσεις τους από περιοχή σε περιοχή του Πόντου με διαταγές των Πασάδων, με στόχο την εξόντωση των Ελλήνων  πριν της πορείας της προς Ελλάδα. Ήλθε με τα πόδια από την περιοχή της Τραπεζούντας επικεφαλής των συγχωριανών της, όσων εγκατέλειψαν σπίτια και υπάρχοντα για την μεγάλη αυτή πορεία. Η Δέσποινα ήταν γιαγιά της συζύγου μου Δέσποινας.

Ο Χρήστος κάνει διάφορες δουλειές για τα προς το ζην, μέχρι την παραλαβή του παρόντος Δελτίου Ασκήσεως Επαγγέλματος Καπνοπώλου το 1938 στην Νέα Κοκκινιά (Νίκαια). «Έφυγε» το 1941.

Με τον θάνατό του συμβαίνει κάτι φρικτό λόγω των ελλείψεων της εποχής της Κατοχικής Πείνας. Με φυματίωση σε τελευταίο στάδιο, μεταβαίνει και εισέρχεται για νοσηλεία στην τότε ΣΩΤΗΡΙΑ.

Όταν η Δέσποινα με την κόρη τους, πεθερά μου +Ευαγγελία, πηγαίνουν να τον επισκεφτούν, βρίσκουν το κρεβάτι του άδειο. Είχε πεθάνει χωρίς να τις ειδοποιήσουν. Τον έθαψε το νοσοκομείο χωρίς να έχουν καταγράψει πού, με αποτέλεσμα οι δικοί του να μην γνωρίσουν ποτέ τον τάφο του.

Σελίδα από το Ποντιακό δράμα, του 1917

*Σκόρπισαν θάνατο παντού οι γενοκτόνοι...

 

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

               Η Γενοκτονία των Ποντίων, είναι ένα δράμα αδικαίωτο και ένα διαρκές στίγμα τόσο για τους γενοκτόνους, όσο και γι’ αυτούς που το ανέχτηκαν. Όταν μιλάμε ειδικά για τη γενοκτονία των Ποντίων από το Οθωμανικό κράτος, εννοούμε σφαγές και εκτοπισμούς εναντίον Ελληνικών πληθυσμών, που πραγματοποιήθηκαν από το κίνημα των Νεότουρκων κατά την περίοδο 1915-1923. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν ήταν η εξορία, η εξάντληση από καταναγκαστικές εργασίες και η έκθεση σε κακουχίες, τα βασανιστήρια, η πείνα και η δίψα, οι πορείες θανάτου στην έρημο και συχνότατα οι εν ψυχρώ δολοφονίες ή εκτελέσεις.

Γνωρίζουμε όλοι, ότι είχε προηγηθεί σε πειραματικό στάδιο για να δοκιμαστούν οι ανοχές των πολιτισμένων κρατών, ανάλογη βάναυση πολιτική στην Ανατολική Θράκη (η Δυτική κατέχονταν από Βουλγάρους) και στη Μικρά Ασία. Στη Θράκη αυτή η περίοδος των απηνών διωγμών είναι γνωστή με τον ονομασία «Μαύρο Πάσχα των Θρακών». Η ασύγγνωστη ανεκτικότητα των κρατών της Ευρώπης, επέτρεψε στους Νεότουρκους να προχωρήσουν στη συνέχεια, μεθοδευμένα και με εισηγήσεις Γερμανών, σ’ αυτά τα μαζικά εγκλήματα εις βάρος των Ποντίων, των Αρμενίων και των Ασσυρίων.

Η εξέλιξη της διαδικασίας εξόντωσης των ελληνικών πληθυσμών του Πόντου, μας επιτρέπει να διακρίνουμε ιστορικά τρεις συνεχόμενες διαδοχικές φάσεις: Η Γενοκτονία άρχισε μετά την έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου ως την κατάληψη της Τραπεζούντας από τον ρωσικό στρατό (1914-1916). Η δεύτερη φάση τελείωσε με τον τερματισμό του Α' Παγκοσμίου Πολέμου (1916-1918) και η τελευταία ολοκληρώθηκε με την εφαρμογή του Συμφώνου για την Ανταλλαγή των Πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας (1918-1923.

               Τραγικός απολογισμός είναι οι 353.000 νεκροί. Ο αριθμός αυτός γίνεται αποδεκτός από τις περισσότερες ξένες πηγές και τις ποντιακές οργανώσεις.

Η Γενοκτονία των Ποντίων και η Ζωή Τηγανούρια, που τιμά τα θύματα

*Ο απελθών Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, 

όταν υποδέχθηκε στη Προεδρικό Μέγαρο τη Ζωή Τηγανούρια και τους συνεργάτες της

Γράφει  o Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Η λέξη Γενοκτονία, είναι μια σύνθετη ελληνική λέξη για την οποία γίνονται πολλές συζητήσεις με αφορμή εγκληματικές πολιτικές κρατών ή πολιτικοκοινωνικών ομάδων  εις βάρος λαών. Πρόκειται για τις λέξεις «γένος» και «κτείνω» (σκοτώνω).

          Εδώ πρέπει να επισημάνουμε το εξής: Παρότι ελληνικός ο όρος, δεν χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στα ελληνικά αν και οι Έλληνες σε πολλές φάσεις της ιστορίας τους υπήρξαν θύματα γενοκτονικών διαθέσεων γειτονικών λαών, αλλά στα αγγλικά (genocide).

 Δημιουργός της λέξης ήταν ο Αμερικανός νομικός Ραφαέλ Λέμκιν. Το 1944, στο βιβλίο «Η διοίκηση του Άξονα στην κατεχόμενη Ευρώπη», χρησιμοποίησε για πρώτη φορά τον νεολογισμό «γενοκτονία» ανατρέχοντας για τη δημιουργία του στην πλούσια και εκφραστική ελληνική γλώσσα. Είχε προτείνει επίσης και έναν εναλλακτικό όρο, αντλημένο επίσης από την ελληνική γλώσσα: «Εθνοκτονία».  Ήδη από το 1933, σε ένα διεθνές συνέδριο, ο Λέμκιν είχε προτείνει τη θέσπιση διεθνούς συνθήκης, που θα προέβλεπε την τιμωρία κάθε είδους επιθέσεων εις βάρος εθνικών, θρησκευτικών και εθνοτικών ομάδων.

Χαλαμονή, σημαίνει καταστροφή

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ  

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=970863

*Αντώνης Παυλίδης

Χαλαμονή

Εκδόσεις Λιβάνη, 2017

σελ. 400, τιμή 15,50 ευρώ

*Ένα βιωματικό οδοιπορικό

στην ιστορία των Ποντίων,

από το 1875 έως σήμερα

Γράφει ο κ.  Στέφος Αναστάσιος 

«Χαλαμονή» (και «χαλαγμονή» και «χαλασμονή», από το ρήμα χαλώ) είναι λέξη της ποντιακής διαλέκτου, που σημαίνει χαλασμό, καταστροφή. Το μυθιστόρημα του Αντώνη Παυλίδη αναφέρεται στην ολοκληρωτική εξολόθρευση του ποντιακού Ελληνισμού, τον ξεριζωμό των επιζώντων από τις πανάρχαιες εστίες τους και τη συνακόλουθη γενοκτονία των Ποντίων, Αρμενίων και χριστιανών Ασσυρίων. Μια ανήκουστη θηριωδία και βαρβαρότητα στην ιστορία της ανθρωπότητας, που παραπέμπει συνειρμικά και στο μεταγενέστερο ολοκαύτωμα των Εβραίων.

                Το πολυσέλιδο έργο, με γλωσσάριο, παραρτήματα χαρτών και ποντιακά παραθέματα, δομείται σε 26 κεφάλαια, με διάφορες μικροϊστορίες, στηριζόμενες σε αυθεντικές μαρτυρίες, καλυπτόμενες, ενίοτε, με τον πέπλο της μυθοπλασίας, που εκτείνονται σε μεγάλη χρονική περίοδο και διαδραματίζονται από το 1875 ως σήμερα, με ενδιάμεσους σταθμούς το 1905, το 1917, το 1954, το 1957, το 1966, το 1995, το 2000 και το 2017.

Καυκάσιοι Πόντιοι, ζεύονταν στα άροτρα αντί των ζώων!!!

*Φρίκη!!! ΟΙ Καυκάσιοι ως... αροτριώντα ζώα! 

Και όμως συνέβη και αυτό στην ελεύθερη πατρίδα...

*Μια ιστορία πόνου και φρίκης,

για τους πρόσφυγες του Πόντου

                                                                                                                                               

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Τα βάσανα των Ποντίων, συνθέτουν μια φοβερή τραγωδία, που δεν πρόκειται να ξεχαστεί ποτέ. Είναι γνωστά τα όσα τράβηξαν με τη γενοκτονία που εφάρμοσαν εις βάρος τους οι Νεότουρκοι και τους ανάγκασαν να ζητήσουν καταφύγιο στη γειτονική ομόδοξη Ρωσία. Και ακολούθησαν αργότερα οι διωγμοί από τους σοβιετικούς του Στάλιν.

                Υπήρξαν και ενδιάμεσες στιγμές, όταν άνοιξε την αγκαλιά της η μητέρα πατρίδα να δεχθεί τους διωγμένους.  Ήταν το 1921, που η Ελλάδα δέχθηκε πρόσφυγες από τον Πόντο και τον Καύκασο εξαιτίας των διωγμών και των φονικών μαχών στις περιοχές εκείνες. Η μεταφορά τους έγινε με πλοία, κάτω από συνθήκες τραγικές, που οδηγούσαν και σε πολλούς θανάτους κατά τη διάρκεια του πλου προς την Ελλάδα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μόνο στο πλοίο "Άγιος Κωνσταντίνος", που ξεκίνησε στις 21 Μαΐου 1922 από το Βατούμι με 5.000 πρόσφυγες, πέθαναν κατά τη διαδρομή 150-200 Πόντιοι του Καυκάσου. Οι πρόσφυγες αποβιβάζονταν στη Θεσσαλονίκη. Το 1920 η Καλαμαριά ήταν ένα  κλειστό στρατόπεδο  με άθλιες παράγκες, όπου όλοι οι πρόσφυγες ζούσαν σε καραντίνα, εξοντωμένοι  από τον τύφο και τη δυσεντερία, με ελάχιστη κρατική βοήθεια. Τα περισσότερα παιδιά των προσφύγων πέθαιναν αβοήθητα.

Αυτοβιογραφία μιας γενιάς

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/792766/article/politismos/vivlio/aytoviografia-mias-genias

*Ο πρώτος συνοικισμός στην Καλαμαριά. Η φωτογραφία ανήκει στο αρχείο 

του Μουσείου Φωτογραφίας «Χρήστος Καλεμκερής» του Δήμου Καλαμαριάς.

Γράφει ο κ. ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

            Ένας ποταμός ελληνικής ιστορίας, μία διαδρομή που κυκλώνει και πυκνώνει μία πορεία ευημερίας, εξόδου, μετεγκατάστασης, ταπείνωσης, ανόρθωσης και ζύμωσης, είναι «Η αυτοβιογραφία του πατέρα μου» της Ουρανίας Λαμψίδου, που θα κυκλοφορήσει στις αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη.

            Ένα κείμενο σε ένα συρτάρι, ανάμεσα στα πολλά χαρτιά, υποθήκες ζωής, χρόνου και μνήμης, ήταν η αφορμή για την Ουρανία Λαμψίδου να καταδυθεί όχι μόνο στον αυτοβιογραφικό ιστό του πατέρα της Γιώργου Λαμψίδη, δημοσιογράφου, που πέθανε το 2007 στα 95 του χρόνια, αλλά να ξαναστήσει ένα κορμό διαλόγου ανάμεσα στην ανιούσα και την κατιούσα γενεά μέσα από τις λυτρωτικές φυγές της γραφής. Ήταν ένα πέρασμα.

            Ο πατέρας είναι η επιτομή μιας «ξεχασμένης» γενιάς. Πόντιος από την πόλη Ερζινγκιάν (την αρχαία Αρσίγκη), μεγαλωμένος σε ένα κουκούλι ευημερίας, που διαρρηγνύεται βίαια σε πολύ νεαρή ηλικία, όταν γίνεται πρόσφυγας στη Μακεδονία. Η πορεία αυτού του ηρωικού ανθρώπου, που έζησε στοχαζόμενος και τελείωσε τον βίο του με μία σκληρή, σοφή και γαλήνια αποτίμηση κύκλων ζωής, αποκτά ανάστημα όχι μόνο γιατί εκπροσωπεί τον Πόντιο Έλληνα αλλά γιατί φέρει τον σπόρο ενός «τρόπου», ενός ηθικού κώδικα, μέσα από τα αιμοφόρα αγγεία της ελληνικής Πολιτείας και τη διαφυγή στον κόσμο των ιδανικών.

Ο σκληρός "σταλινικός" Δεκέμβρης του ’37- Άρθρο 2ο

                                           ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_22/12/2013_543945

*Αυτός ο "τοίχος" στο Κρασνοντάρ της Ρωσίας ανεγέρθηκε από Έλληνες για να αναγραφούν τα ονόματα των συμπατριωτών μας, που έπεσαν θύματα των σταλινικών διωγμών.  

*Δεκαπέντε χιλιάδες συλλήψεις

σήμαναν την αρχή

των σταλινικών διώξεων

κατά των Ελλήνων

της Σοβιετικής Ένωσης

Του Βλάση Αγτζίδη*

          Ο Δεκέμβρης του ’37 υπήρξε ο μοιραίος μήνας για τους Έλληνες της Σοβιετικής Ένωσης, όταν στοχοποιήθηκαν με εθνικά κριτήρια ως «εχθροί του λαού». Με το Διάταγμα-Ντιρεκτίβα 50205 του Nικολάι Γιεζόφ, Επιτρόπου Κρατικής Ασφάλειας (NKVD), ξεκίνησε η «Ελληνική Επιχείρηση» («Gretseskayia Operatsia»).

          Δεκαπέντε χιλιάδες που ανήκαν σ’ όλες τις εθνοτοπικές ομάδες του ελληνισμού της ΕΣΣΔ (Πόντιοι, Μαριουπολίτες, παλιοί μετανάστες από τα Βαλκάνια, κομμουνιστές πολιτικοί φυγάδες απ’ την Ελλάδα) θα συλληφθούν. Παρότι η «Ελληνική Επιχείρηση» ήταν η 13η κατά σειρά των αντίστοιχων επιχειρήσεων κατά των εθνικών μειονοτήτων, υπήρξε η πλέον αιματηρή εφόσον εκτελέστηκε το 90% των συλληφθέντων για να καλυφθεί το κεντρικό πλάνο της σταλινικής ηγεσίας.

          Πώς όμως μεταμορφώθηκε η εθνική πολιτική των μπολσεβίκων από πολυπολιτιστική σε εκρωσιστική; Γιατί θεωρήθηκαν τα εθνικά χαρακτηριστικά και η πολιτισμική ταυτότητα στοιχείο νομιμοφροσύνης προς το καθεστώς και κατέλαβαν τη θέση των πολιτικών και κοινωνικών κριτηρίων με τα οποία αντιμετώπιζαν έως τότε τους κυριαρχούμενους πληθυσμούς;

Η «Ελληνική Επιχείρηση» του Στάλιν

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_15/12/2013_543193

*Ο Ιωσήφ Στάλιν

*Σαν σήμερα πριν από 76 χρόνια

δόθηκε η εντολή

για οργανωμένη εξόντωση

των Ελλήνων της ΕΣΣΔ,

με δεκάδες χιλιάδες θύματα

Του Βλάση Αγτζίδη*

          Η 15η Δεκεμβρίου του 1937 θεωρείται η ημέρα που ο όρος «Έλληνας» μετατράπηκε σε πολιτική κατηγορία και οδήγησε σε μαζικές συλλήψεις κατά των μελών της ελληνικής μειονότητας στη Σοβιετική Ένωση.

          Οι διώξεις συμπεριέλαβαν όλους τους άρρενες Έλληνες ανεξάρτητα από την πολιτική ή κοινωνική τους θέση. Συνελήφθη όλη η ελληνική ηγετική ομάδα, που αποτελείτο από πιστά μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος. Συνελήφθησαν τόσο οι ντόπιοι Έλληνες (Μαριουπολίτες, Πόντιοι, απόγονοι των παλιών μεταναστών από τον ελλαδικό χώρο), όσο και οι πολιτικοί πρόσφυγες από Ελλάδα- μέλη και φίλοι του ΚΚΕ- που είχαν καταφύγει στη Σοβιετική Ένωση για να αποφύγουν τις πολιτικές διώξεις, που είχαν ξεκινήσει με το Ιδιώνυμο (1928) και εντάθηκαν την περίοδο της δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά.