Ο “ΜΑΥΡΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΗΣ” ΤΟΥ 1955. Η ΝΕΑ “ΑΛΩΣΗ” ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

*Καταστροφή παντού....

   Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

                Τα γεγονότα του Σεπτεμβρίου του 1955 με τους βανδαλισμούς των Τούρκων σε βάρος των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης, τα λεγόμενα και “Σεπτεμβριανά”, πέρασαν στις μελανές σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας ως γεγονότα βαρβαρότητας, τυφλού μίσους και πρωτοφανούς αγριότητας των Τούρκων.

Το 1955 ήταν από την αρχή ένας δύσκολος χρόνος για την Ελλάδα με πολλά σημαντικά γεγονότα και εξελίξεις, τα οποία απαιτούσαν δραστηριοποιημένη στο έπακρο εξωτερική πολιτική και ασφαλώς ισχυρή πολιτική κυβέρνηση. Η πραγματικότητα όμως ήταν πολύ διαφορετική για την Ελλάδα, παρά την ισχυρή πλειοψηφία στη Βουλή του κυβερνώντος κόμματος του Ελληνικού Συναγερμού, γιατί ουσιαστικά επικρατούσε ακυβερνησία με τον τότε Πρωθυπουργό Αλέξανδρο Παπάγο να ασθενεί βαρέως.

Τρικούπης, ένας Έλληνας με μεγάλη αυτοπεποίθηση

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/882984/article/politismos/vivlio/trikoyphs-enas-ellhnas-me-megalh-aytopepoi8hsh

*Έκθεση ιστορικών κειμηλίων της οικογενείας Τρικούπη στη Βουλή των Ελλήνων το 2012. Στη φωτογραφία, αντικείμενα του Χαρίλαου Τρικούπη.

ΛΥΝΤΙΑ ΤΡΙΧΑ

Χαρίλαος Τρικούπης, ο πολιτικός του «Τις πταίει;»

και του «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν»

εκδ. Πόλις, 2016, σελ. 598

Γράφει η κ. ΜΑΡΙΑ ΤΟΠΑΛΗ

Λίγες ζωές και προσωπικότητες είναι σε θέση να προκαλέσουν στον σύγχρονο Έλληνα αναγνώστη τόσο έντονη την εντύπωση της συνάφειας με τα μεγάλα ερωτήματα που και σήμερα, ιδίως με τη μορφή δεινών, αφορούν την πορεία του σύγχρονου ελληνισμού όσο εκείνη του Χαρίλαου Τρικούπη (1832-1896). Ποιος δεν συνδέει το «δυστυχώς επτωχεύσαμεν» του μεγάλου άνδρα με τη σύγχρονη κρίση χρέους, αλλά και ποιος δεν αναρωτήθηκε, ξανά και ξανά, όλα αυτά τα χρόνια, «Τις πταίει;».

Η νομικός Λύντια Τρίχα, επί δεκαετίες αφιερωμένη στη μελέτη του τρικουπικού αρχείου, εισφέρει με την εκτεταμένη υπό έκδοση ιστορική βιογραφία μιαν εύληπτη οπτική όχι μόνον της ζωής και του έργου του, αλλά και μιας ολόκληρης εποχής, που παραμένει μάλλον υποφωτισμένη στη συλλογική συνείδηση.

Ιουλιανά και αποστασία του 1965

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/883400/article/epikairothta/ellada/ioyliana-kai-apostasia

*Τα Ιουλιανά συνοδεύτηκαν από πρωτόγνωρο κοινωνικό αναβρασμό και λαϊκές κινητοποιήσεις εναντίον της «αποστασίας». Επρόκειτο για ένα εντελώς νέο στοιχείο στην ελληνική πολιτική ζωή, που έμελλε να τη σημαδέψει χρόνια.

*Η παραίτηση του πρωθυπουργού

Γ. Παπανδρέου,

η αποχώρηση 45 βουλευτών

από τη ΕΚ και η εμπλοκή του 

Στέμματος 

Γράφει ο κ. Σωτ. Ριζάς*

          Η πολιτική κρίση του Ιουλίου του 1965 έχει μείνει γνωστή στη συλλογική μνήμη ως τα «Ιουλιανά», αλλά κυρίως σημασιοδοτήθηκε αρνητικά ως η «Αποστασία». Ταυτίζεται με την αποχώρηση από την Ένωση Κέντρου 45 βουλευτών, σε τρεις φάσεις, από τις 15 Ιουλίου έως τις 17 Σεπτεμβρίου, προκειμένου να σχηματιστεί μια νέα κυβέρνηση οριακής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας με την υποστήριξη της συντηρητικής αντιπολίτευσης, Εθνικής Ριζοσπαστικής Ενωσης (ΕΡΕ) και Προοδευτικών. 

          Το σχήμα αυτό ευνοείτο από το Στέμμα σε αντίθεση με την επιθυμία του αρχηγού της Ένωσης Κέντρου και παραιτηθέντος πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου για διενέργεια νέων εκλογών με στόχο την επίλυση της διαφωνίας Στέμματος και παραιτηθείσας κυβέρνησης. Ο αρχηγός του κράτους διέθετε πράγματι το δικαίωμα κατά το Σύνταγμα του 1952 να διορίζει και να παύει τους υπουργούς αλλά στην άσκηση του προνομίου του δεσμευόταν από την κοινοβουλευτική αρχή, δηλαδή τη δεδηλωμένη πλειοψηφία της Βουλής. Αυτό δεν απέκλειε ασφαλώς την εκδήλωση διαφωνίας με την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Η διαφωνία αυτή όμως μπορούσε να επιλυθεί είτε με συναινετική λύση από την υπάρχουσα Βουλή είτε με προσφυγή στις κάλπες. Η ανάθεση τριών εντολών σχηματισμού κυβέρνησης, παρά τη θέληση του αρχηγού της Ένωσης Κέντρου, συνιστούσε ασφαλώς καταχρηστική άσκηση του συνταγματικού προνομίου του αρχηγού του κράτους και αποσκοπούσε στην αλλοίωση του συσχετισμού των κοινοβουλευτικών δυνάμεων.

Ο πάτερ Γυμνάσιος: Βίος και πολιτεία του

*Ο περίφημος καλόγερος πάτερ Γυμνάσιος

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Ο καλόγερος που γιάτρευε τον κόσμο με βότανα που μάζευε μόνος του στο βουνό και έφτιαχνε διάφορα ματζούνια με τα οποία γιάτρευε τον κοσμάκη, είναι μια υπαρκτή μυθική μορφή του μεσοπολέμου. Η φήμη του διέτρεξε σχεδόν όλη την Ελλάδα και ο μύθος του διατηρείται ζωντανός ακόμα και στις μέρες μας.

Στα παλαιοβιβλιοπωλεία θα βρείτε ακόμα τις παλαιές εκδόσεις με τις περίφημες 369 συνταγές του, αλλά το βιβλίο δεν το έγραψε αυτός, αφού δεν ήξερε γράμματα! Το βιβλίο το κυκλοφόρησαν διάφοροι, που θέλησαν να εκμεταλλευτούν τη φήμη του.

Στα ραδιόφωνο μπορείτε και σήμερα να ακούσετε το ομώνυμο σατιρικό τραγούδι από τον «Θεσσαλικό Κύκλο» του Γιάννη Μαρκόπουλου σε στίχους Κώστα Βίρβου.

Πρόκειται για τον περίφημο καλόγερο, τον πατέρα Γυμνάσιο τον Λαυριώτη, που αναστάτωσε ολόκληρη την Ελλάδα με τις… βιολογικές θεραπείες που εφάρμοζε.

Κάλβος, λαμπρός λόγιος και ποιητής

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/881954/article/politismos/vivlio/kalvos-lampros-logios-kai-poihths

*Ανδρέας Κάλβος.  (Προσωπογραφία κατ’ εικασία.) Εργο του Παναγιώτη Γράββαλου. 

Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων. Χαρακτικό 49,0x32,3 εκ.

Γράφει ο κ. ΜΙΧΑΛΗΣ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ

Τον Οκτώβριο του 1813 ο Ανδρέας Κάλβος, 21 ετών τότε, έστειλε από τη Φλωρεντία επιστολή- αίτημα στους κυβερνώντες τη Ζάκυνθο- και με σύσταση του Φόσκολο- να του χορηγήσουν υποτροφία ώστε να μπορέσει να επιδοθεί σε συστηματικές σπουδές. Η επιστολή του όχι μόνο δεν έφερε αποτέλεσμα, αλλά έμεινε και αναπάντητη.

Ο Κάλβος έκτοτε συνέχισε ως ένας πτωχός, λαμπρός, αυτοδίδακτος λόγιος, αλλά και ως εκρηκτικός ποιητής. Η αξιοσύνη του ως λογίου αναγνωρίστηκε εμπράκτως και ουσιαστικώς με τη θητεία του (αν και περιπετειώδη) ως καθηγητή στην Ιόνιο Ακαδημία όπου τον προσέλαβε ο ευεργέτης του, φιλέλληνας «αρχιεπιστάτης του εν Κερκύρα Ελληνικού Παμμουσείου», κόμης Γκίλφορντ.

Η υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/882322/article/epikairothta/ellada/h-ypo8esh-aspida

*Ο κατηγορούμενος λοχαγός Αρ. Μπουλούκος με τον αδελφό του Διονύσιο και τον συνήγορο υπεράσπισης Ευάγγελο Γιαννόπουλο στη δίκη του ΑΣΠΙΔΑ.Το Στρατοδικείο τον καταδίκασε σε 18 χρόνια κάθειρξη.

Γράφει ο κ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ*

Στην αρκετά μακρά ιστορία των μυστικών οργανώσεων που ταλάνισαν το εσωτερικό του ελληνικού στρατού από το 1909 έως το 1974, μία- αν και έχει περάσει μισός αιώνας από την αποκάλυψή της- εξακολουθεί να καλύπτεται από αχλύ μυστηρίου.

Η οργάνωση ΑΣΠΙΔΑ (Αξιωματικοί Σώσατε Πατρίδα Ιδέα Δημοκρατία Αξιοκρατία) ως τα τέλη της δεκαετίας του 1980 αντιμετωπιζόταν ως απόλυτο ψεύδος, ως μια σκευωρία που άνοιξε τον δρόμο για τη δικτατορία του 1967. Η πραγματικότητα είναι πιο σύνθετη, και το παρόν άρθρο θα επιχειρήσει να βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση της υπόθεσης αυτής.

O ΥΠΟΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΓΕΩΡΓ. ΜΠΑΚΟΣ, ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΑΜΥΝΑΣ ΣΕ ΚΑΤΟΧΙΚΕΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ

*Ο υποστράτηγος Γεώργιος Μπάκος

 

Φιλογερμανός. Προσπάθησε

να στείλει Έλληνες

στο Ανατολικό Μέτωπο.

Τον εκτέλεσε ο ΕΛΑΣ το 1945

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

Ο Γεώργιος Μπάκος γεννήθηκε το 1892 στη Μάνη και μετά τις γυμνασιακές του σπουδές εισήλθε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, από την οποία εξήλθε με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού. Συμμετείχε σε όλους τους πολέμους της πατρίδας μας στη διάρκεια του 20ου αιώνα.

Στις 7 Μαρτίου 1941 ανέλαβε τη Διοίκηση του Β΄ Σώματος Στρατού, όταν ο μέχρι τότε Διοικητής αυτού Αντιστράτηγος Δημήτριος Παπαδόπουλος, όπως και ο Διοικητής του Τμήματος Στρατιάς Ηπείρου ( ΤΣΗ ) Αντιστράτηγος Δράκος και ο Διοικητής του Α΄ Σώματος Στρατού Αντιστράτηγος Γεώργιος Κοσμάς, αντικαταστάθηκαν, γιατί και οι τρεις είχαν επιτρέψει την κίνηση Αξιωματικών να υποδειχθεί στην πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της χώρας να εξεύρει λύση, που θα απέτρεπε την πολεμική περιπέτεια με τη Γερμανία, και γιατί επιτράπηκε στους Αξιωματικούς και Οπλίτες να συζητούν σχετικά. Το Β΄ Σώμα Στρατού, όπως και το Α΄ Σώμα Στρατού και το Τμήμα Στρατιάς Δυτικής Μακεδονίας (ΤΣΔΜ), απέκρουσαν με επιτυχία την εκτοξευθείσα στις 9 Μαρτίου 1941 εαρινή επίθεση των Ιταλικών στρατευμάτων.

Δύο δημοσιογράφοι, τραυματίες στο Σαγγάριο…

*Ο Κ. Φαλτάϊτς, τρέχει στο ρεπορτάζ κάπου στην Προύσα, το 1921

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Οι δημοσιογράφοι, όπως και όλος ο ελληνικός λαός, έδωσαν και αυτοί το αίμα τους στο Μικρασιατικό Πόλεμο. Εκτός από τον έφεδρο υπολοχαγό δημοσιογράφο Ιωάννη Δαμηλάτη, που έπεσε μαχόμενος στο Ακ Μπουνάρ και ετάφη εκεί (βλέπε στο http://sitalkisking.blogspot.gr/2016/10/blog-post_19.html ) και άλλους συναδέλφους του νεκρούς επίσης, έχουμε και τραυματίες δημοσιογράφους κατά την κάλυψη του ρεπορτάζ.

Σήμερα θα γνωρίσουμε τον τραυματισμό δύο δημοσιογράφων στις μάχες του μακρινού Σαγγαρίου το 1921. Πρόκειται για τους πολεμικούς απεσταλμένους αθηναϊκών εφημερίδων, τους Κώστα Φαλτάϊτς και Στράτο Κτεναβέα.

Ήταν ακόμα καλοκαίρι του 1921, που όλα έμοιαζαν τόσο εύκολα και ελπιδοφόρα στο Μικρασιατικό μέτωπο, στο οποίο οι θρίαμβοι του στρατού διαδέχονταν ο ένας τον άλλον… Οι φαντάροι μας είχαν φτάσει στο Σαγγάριο, όπου οι Τούρκοι αντέταξαν απεγνωσμένη άμυνα. Ο αγώνας σε εκείνα τα μέρη διεξήχθη με πρωτοφανές πείσμα από τις δύο μεριές.

Με το (πικρό) χαμόγελο στα χείλη...

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/881071/article/politismos/vivlio/me-to-pikro-xamogelo-sta-xeilh

*Το ελληνικό πυροβολικό στον πόλεμο με την Ιταλία το 1940- 41. «Τίποτε δεν μας φόβισε όλα ξεχάστηκαν. Γενική προετοιμασία όπλα, φυσίγγια και ό,τι άλλο χρειάζεται ένας στρατιώτης για τον πόλεμο, περιμένοντας τη διαταγή»...

Γράφει ο κ. ΚΩΣΤΑΣ Θ. ΚΑΛΦΟΠΟΥΛΟΣ

«Εκλήθηκα κι εγώ να προσφέρω την υπηρεσία μου στην μεγαλύτερη και ιερώτερη προσπάθεια του έθνους, στην δημιουργία ενός εξαίσιου εθνικού μεγαλείου. Είναι κάτι κι αυτό. Ο χρόνος από της απόψεως αυτής αν εξετασθή δεν πηγαίνει χαμένος. Ο πόλεμος άλλωστε είναι ένας νόμος αναπόφευκτος στην ιστορία των ανθρώπων και των λαών, που δημιουργεί νέες αντιλήψεις στην ζωή και νέες μορφές στον πολιτισμό». Απόσπασμα από την ημερολογιακή καταγραφή του Χρίστου Ν. Πέτρου- Μεσογείτη με ημερομηνία «28 Οκτωβρίου (Δευτέρα) 1940», ημέρα κήρυξης του ελληνοϊταλικού πολέμου.

«Σήμερον πολύ πρωί ο σαλπιστής σαλπίζει έγερση και αμέσως διετάχθημεν να καμουφλάρουμε τα αντίσκηνα. Μαθαίνουμε κατάπληκτοι ότι η Ιταλία κηρύσσει τον πόλεμο κατά της Ελλάδος. Τίποτε δεν μας φόβισε όλα ξεχάστηκαν. Γενική προετοιμασία όπλα, φυσίγγια και ό,τι άλλο χρειάζεται ένας στρατιώτης για τον πόλεμο, περιμένοντας τη διαταγή», απόσπασμα από το «Πρόχειρο Ημερολόγιο διαφόρων στρατιωτικών γεγονότων και εντυπώσεων από την εκστρατεία του Ελληνοϊταλικού πολέμου 1940-41» του στρατιώτη Ιωάννου Σπ. Δημητρίου.

Μια εξαφανισμένη ταινία για την απελευθέρωση της Δυτ. Θράκης

*Ο πολιτικός διοικητής της Δυτικής Θράκης Χαρίσιος Βαμβακάς στο χωριό Χιρκάς 

(σήμερα Κίρκη) κοντά στην Αλεξανδρούπολη.

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Στις 22 Ιουλίου 1920, σε μια αίθουσα του υπουργείου Εξωτερικών προβλήθηκε στις 8 το βράδυ, μια κινηματογραφική ταινία μήκους πλέον των 1800 ποδών, που έδειχνε σκηνές από την κατάληψη της Δυτικής Θράκης από τα ελληνικά στρατεύματα, που εισέρχονταν στις θρακικές πόλεις και τις απελευθέρωναν μετά από Οθωμανικό ζυγό 600 περίπου ετών.

                Την σημαντική αυτή παράσταση τίμησε με την παρουσία του ο υπουργός Εξωτερικών Νικόλαος Πολίτης και όλο το προσωπικό του υπουργείου.

                Σύμφωνα με τις εφημερίδες της εποχής εκείνης, στο φιλμ αυτό υπήρχαν σκηνές από την είσοδο του ελληνικού στρατού στη Γκιουμουλτζίνα (Κομοτηνή), το Δεδέαγατς (Αλεξανδρούπολη) το Σουφλί το Διδυμότειχο και το Κάραγατς, καθώς και την καταστραφείσα από τους Βουλγάρους ελληνικότατη Μάκρη στην περιοχή της Αλεξανδρούπολης. Υπήρχαν επίσης σκηνές από την αναχώρηση του επικεφαλής της Διασυμμαχικής Θράκης Γάλλου στρατηγού Σαρπύ μετά την παράδοση της εξουσίας στους Έλληνες, σκηνές από την επίσκεψη στη Θράκη του υπουργού Εσωτερικών Κωνσταντίνου Ρακτιβάν και σκηνές με τον Αρχηγό της Στρατιάς στρατηγό Ζυμβρακάκη και άλλους ανώτατους και ανώτερους αξιωματικούς. Επιπλέον, προβάλλονταν παρελάσεις προσκόπων, δοξολογίες, υποδοχές στρατευμάτων, ωραία τοπία της Θράκης κ.λπ.

Η απόπειρα παραπομπής Καραμανλή, το 1965

*«Σκεφθήκατε ποτέ την οδύνη που εδοκίμασα το πρωινό που τα ξένα ραδιόφωνα μετέδιδαν την είδηση ότι η ελληνική Βουλή απεφάσισε την παραπομπήν μου και μάλιστα για πράξεις ατιμωτικές; [...] Θα προτιμούσα δέκα φορές να με είχαν δολοφονήσει», έγραφε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, από το Παρίσι, στον Κωνσταντίνο Τσάτσο, στις  5 Οκτωβρίου 1966, αναφερόμενος σε ένα γεγονός που δεν λησμόνησε– και δεν συγχώρησε– μέχρι το τέλος της ζωής του.

Γράφει ο κ. ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΛΑΨΗΣ*

Το 1965 δεν είχε ξεκινήσει ευοίωνο για την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα. Η διογκούμενη όξυνση των παθών δεν προμήνυε θετικές εξελίξεις. Η μετωπική αντιπαράθεση ανάμεσα στην κυβέρνηση της Ένωσης Κέντρου και στην αξιωματική αντιπολίτευση της Εθνικής Ριζοσπαστικής Ένωσης (ΕΡΕ) αποκτούσε σταδιακά χαρακτήρα ανοικτής και ανεξέλεγκτης σύγκρουσης.

Η έλλειψη συνοχής και οι έριδες στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος περιέπλεκαν ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Η αναμόχλευση υποθέσεων του παρελθόντος θα αποδεικνυόταν η χειρότερη δυνατή τακτική για τη συνεννόηση ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις εν όψει της κρίσης που θα κορυφωνόταν το καλοκαίρι του ίδιου έτους.

1948: ΣΟΒΑΡΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΣΤΟ ΚΑΪΜΑΚΤΣΑΛΑΝ ΕΠΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΟ-ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΚΗΣ ΜΕΘΟΡΙΟΥ

*Παρατηρητήρια του Στρατού

Γράφει ο   Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

                 Η εξασφάλιση της Γιουγκοσλαβικής βοήθειας ήταν απαραίτητη προϋπόθεση για το ΚΚΕ, προκειμένου να αρχίσει το 1946 την ένοπλη ανταρσία του, με σταδιακή κλιμάκωση, φθάνοντας στην ολομέτωπη σύγκρουση. Μέσω Γιουγκοσλαβίας διερχόταν ο κύριος όγκος της βοήθειας της Σοβιετικής Ένωσης και των Ανατολικών χωρών. Η βοήθεια αυτή ήταν σημαντική και πολυσχιδής σε είδη οπλισμού, πυρομαχικά, νάρκες, εκρηκτικά, υγειονομική περίθαλψη των τραυματιών, εκπαίδευση των στελεχών και διευκολύνσεις εισόδου στο έδαφος της των ανταρτών, κατά την καταδίωξή τους από τις Μονάδες του Ελληνικού Στρατού.

                 Η ρήξη Στάλιν και Τίτο το 1948, η αποπομπή στις 28 Ιουνίου 1948 της Γιουγκοσλαβίας από την Κόμινφορμ και η αποδοχή από το ΚΚΕ της γραμμής του Στάλιν επέδρασαν σοβαρά στις σχέσεις του ΚΚΕ με το ΚΚ Γιουγκοσλαβίας, γεγονός που μοιραία είχε αντίκτυπο και στην παρεχόμενη βοήθεια από την Γιουγκοσλαβία. Ήδη από το καλοκαίρι του 1948 άρχισε σταδιακά μία διαφορετική στάση της Γιουγκοσλαβίας απέναντι στους αντάρτες, αφενός με τη μείωση της παρεχόμενης βοήθειας και αφετέρου της παρεμπόδισης αποστολής υλικής βοήθειας μέσω αυτής, μέχρι τον Ιούλιο του 1949, που έκλεισαν τελείως τα Ελληνο-Γιουγκοσλαβικά σύνορα. Τη στάση αυτή θα διαπιστώσουμε στο παρακάτω ασύνηθες σοβαρό μεθοριακό επεισόδιο.

Προεόρτια της Ιουλιανής κρίσης του 1965

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/880491/article/epikairothta/ellada/proeortia-ths-ioylianhs-krishs 

*19.2.1965. Στη συγκέντρωση που διοργάνωσε η ΕΡΕ στην πλατεία Κλαυθμώνος, ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος κάλεσε δημόσια τους βουλευτές της Ενωσης Κέντρου να συμβάλουν στην ανατροπή της κυβέρνησης του Γ. Παπανδρέου, γεγονός που επιδείνωσε την ήδη δηλητηριώδη πολιτική ατμόσφαιρα.

Γράφει ο κ. ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΛΑΨΗΣ*

Στις αρχές του 1965 η κυβέρνηση της Ένωσης Κέντρου ταλανιζόταν από εσωτερικές αναταράξεις. Πριν ακόμα συμπληρωθεί ένας χρόνος από τη θριαμβευτική νίκη στις εκλογές του Φεβρουαρίου του 1964, η ενδοκομματική κρίση ήταν περισσότερο από εμφανής, σε βαθμό που να απειλεί την κυβερνητική συνοχή.

Η διάψευση των προσδοκιών για την εξεύρεση ενωτικής λύσης στο Κυπριακό, σε συνδυασμό με τις έριδες επιφανών στελεχών του Κέντρου (οι οποίες αποδείκνυαν ότι ο Γεώργιος Παπανδρέου ήλεγχε όλο και λιγότερο το κόμμα του), επιβάρυναν περαιτέρω το κλίμα. Την ίδια στιγμή, η ολομέτωπη αντιπαράθεση ανάμεσα στην κυβέρνηση και στην αξιωματική αντιπολίτευση την οποία συγκροτούσε η Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση (ΕΡΕ), με εκτόξευση εκατέρωθεν βαρύτατων κατηγοριών, δημιουργούσε ένα εκρηκτικό μείγμα που δηλητηρίαζε την πολιτική ζωή.

Η Μάχη στον αέρα της Αθήνας, το 1941

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.kathimerini.gr/880087/article/politismos/vivlio/h-maxh-ths-a8hnas

*Ο Ρόαλντ Νταλ

Γράφει ο κ. ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ

«Λ​​​​ησμόνησες τον Ρόαλντ Νταλ», μου είπε τις προάλλες ο κύριος Γκρι. Πράγματι· πώς ξέχασα τον Νταλ, φέτος μάλιστα που κλείνουν εκατό χρόνια από τη γέννησή του; «Ξαναδιαβάζω αυτό τον χαρισματικό story-teller από την Αγγλία, κυρίως τα περίεργα, αλλόκοτα διηγήματά του, αυτά που ακροβατούν κάπου ανάμεσα στο παράδοξο και τον υπερφυσικό τρόμο».

Έχει δίκιο· ο Νταλ άφησε μερικά διαμάντια στο είδος. Αλλά εδώ θα μνημονεύσω κάτι διαφορετικό. Λίγοι γνωρίζουν ότι ο Νταλ υπήρξε πιλότος καταδιωκτικών της RAF κατά τον Β΄ Παγκόσμιο, υπηρέτησε στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική (ήταν μάλιστα και «άσος»: είχε δηλαδή καταρρίψει τουλάχιστον πέντε εχθρικά αεροσκάφη σε αερομαχίες)- και για ένα διάστημα στην Ελλάδα ως μέλος του Βρετανικού Εκστρατευτικού Σώματος, τον «σκληρό Απρίλη» του 1941.

The Genocide of the Greeks in Turkey

*Το βιβλίο

*Survivor Testimonies 

From The Nicomedia (Izmit) 

Massacres of 1920-1921

          In March of 1921, journalist Kostas Faltaits arrived in Asia Minor (today's Turkey) sent by newspaper "Embros" to cover Greece's movements in the Greco-Turkish War. By the time he arrived in the region of Nicomedia (today's Izmit)- a region inhabited by a large number of Greek, Armenian and Circassian communities- Kemalist forces had set fire to many of the villages, leaving behind a trail of death and destruction. Faltaits came face to face with the fleeing survivors of these massacres, and was able to collect these valuable and graphic eye-witness testimonies which were published in both Greek and French at the time.

          Translated for the very first time in English and with a prologue by Tessa Hofmann, this edition will shed some light into just one of the many chapters of the Greek Genocide, a genocide which claimed the life of approximately one million Greeks living in the former Ottoman Empire.

Η ΔΙΚΗ ΤΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΩΝ ΠΟΛΕΜΟΥ ΓΕΡΜΑΝΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΩΝ ΜΠΡΟΓΙΕΡ ΚΑΙ ΜΥΛΛΕΡ

*Από την έναρξη της δίκης των δύο Γερμανών εγκληματιών πολέμου, φωτογραφία από το "Εμπρος". Αριστερά ο Μϋλλερ και δεξιά ο Μπρόγιερ. Στη μέση ο στρατιώτης- διερμηνέας

Γράφει ο   Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

 Στις 31 Οκτωβρίου 1946 άρχισε ενώπιον του Πενταμελούς Ειδικού Στρατοδικείου Εγκληματιών Πολέμου Αθηνών και τερματίσθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 1946 η δίκη των Γερμανών Στρατηγών Μπρούνο Όσβαλντ Μπρόγιερ και Φρειδερίκου Γουλιέλμου Μύλλερ, Διοικητών διαδοχικά του λεγόμενου «Φρουρίου Κρήτης».

Οι Μπρόγιερ και Μύλλερ παραδόθηκαν στις Ελληνικές Αρχές από τους Βρετανούς, καθόσον βρέθηκαν μεταξύ των αιχμαλώτων τους λίγο μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η παράδοση έγινε στις 31 Μαρτίου 1946 και ακολούθησε η προφυλάκισή τους. Οι Γερμανοί αυτοί Στρατηγοί έδρασαν στην Κρήτη κατά Ελλήνων πολιτών και η δράση αυτή τους οδήγησε να δικασθούν ως εγκληματίες πολέμου. Επομένως η τοπική αρμοδιότητα ανήκε στο Στρατοδικείο Εγκληματιών Πολέμου με έδρα την Κρήτη. Όμως, προφανώς για να αποφευχθούν ταραχές στο νησί κατά την εκδίκαση, αποφασίσθηκε η διεξαγωγή της δίκης στην Αθήνα, στην αίθουσα του Πενταμελούς Εφετείου Αθηνών.

Δημοσιογράφος Ιω. Δαμηλάτης:Έπεσε γενναίως μαχόμενος…

*Ο δημοσιογράφος Ιωάννης Δ. Δαμηλάτης, έφεδρος υπολοχαγός

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Το σώμα των δημοσιογράφων, που τόσες ανοίκειες επιθέσεις δέχεται από άτομα (αλλά και θεσμούς εσχάτως) μπορεί να σεμνύνεται, για την συνολική εθνική προσφορά του στους αγώνες του έθνους, αλλά και για τις θυσίες μεμονωμένων μελών του.

                Μια τέτοια περίπτωση θα γνωρίσουμε σήμερα από την περίοδο της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Πρόκειται για τον Ιωάννη Δ. Δαμηλάτη, που είχε γεννηθεί στην Καλαμάτα.

                Ήταν γνωστός δημοσιογράφος και διακρίθηκε από την εποχή των Βαλκανικών Πολέμων, όταν είχε τραυματισθεί στη μάχη του Κιλκίς και νοσηλεύθηκε στην Πολυκλινική Αθηνών. Έχασε τη ζωή του το 1921 πολεμώντας στη μάχη του Ακ Μπουνάρ. Και η οικογένειά του όμως είχε τίτλους τιμής, αφού ήταν το τρίτο μέλος της, που έχανε τη ζωή του πολεμώντας. Αλλά και μεταξύ των δημοσιογράφων την εποχή εκείνη ήταν ο τέταρτος πεσών. Είχε προηγηθεί ο ηρωικός θάνατος του Ευστάθιου Δογάνη, του Πέτρου Καλαμίδα και του Αλέξανδρου Λάκκα.

Ένας οδοντίατρος στη Μικρά Ασία

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/878030/article/epikairothta/ellada/enas-odontiatros-sth-mikra-asia

*Μικρασιατική Εκστρατεία: οδοντίατρος του Υγειονομικού Σώματος επεμβαίνει σε τοπικό ασθενή. Φωτογραφία από το βιβλίο.

Γράφει ο κ. ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ

 «Η ιστορία έχει μεταφερθεί σε μένα κατά μεγάλο ποσοστό από τον ίδιο τον παππού, καθώς και από αφηγήσεις του πατέρα μου και της γιαγιάς μου. Αργότερα, έμαθαν και τα παιδιά μου την ιστορία», γράφει στον πρόλογο του βιβλίου του «Η μεγάλη διαδρομή. Αφιόν Καραχισάρ-Γουδή, η Οδοντιατρική, το ποδοκίνητο της 1ης Μεραρχίας και της εξορίας» ο Σπύρος Δουκουδάκης.

Πρόκειται για την ιστορία του παππού του, του οδοντιάτρου Αστέριου Δουκουδάκη (1889-1971), ο οποίος είχε την «τύχη» να βρεθεί στα πολεμικά μέτωπα της περιόδου 1918-1922, καθώς και σε ορισμένα της ταραγμένης δεκαετίας του ’40. Την πορεία του, διανθισμένη μέσα από έγγραφα και τεκμήρια, καταγράφει ο Σπ. Δουκουδάκης.

Παρουσιάζει ενδιαφέρον ότι οδοντίατρος είναι και ο συγγραφέας και εγγονός του Αστέριου Δουκουδάκη, γι’ αυτό και δεν είναι τυχαίος ο υπότιτλος του βιβλίου περί της οδοντιατρικής και, κυρίως, περί του «ποδοκίνητου της 1ης Μεραρχίας».

H κατοχή της Κρήτης από δύο οπτικές

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  

http://www.kathimerini.gr/878035/gallery/epikairothta/ellada/h-katoxh-ths-krhths-apo-dyo-optikes

*Πολλές από τις φωτογραφίες των ΡΚ ήταν σκηνοθετημένες, έτσι ώστε να δείχνουν τις «ειρηνικές» προθέσεις των κατακτητών στη συνύπαρξή τους με τους ντόπιους, προπαγάνδα για εσωτερική και εξωτερική κατανάλωση.

Γράφει η κ. ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΠΟΥΡΝΑΡΑ

Το πρωί της 20ής Μαΐου του 1941 ξεκίνησε η αεραποβατική επιχείρηση της ναζιστικής Γερμανίας στην Κρήτη. Ο ουρανός γέμισε από αεροπλάνα και αλεξιπτωτιστές με στόχο το αεροδρόμιο του Μάλεμε και την ευρύτερη περιοχή των Χανίων. Βρετανοί, Νεοζηλανδοί και Ελληνες στρατιώτες (μεταξύ αυτών και απλοί Ευέλπιδες) πολέμησαν με σθένος επί 12 ημέρες, ενώ ο άμαχος πληθυσμός, γέροντες, γυναίκες και έφηβοι, βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της άμυνας με οτιδήποτε θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως όπλο, έως και γεωργικά εργαλεία.

Η λυσσαλέα αντίσταση των Κρητικών και ο ηρωισμός τους είχε ως αποτέλεσμα τον αποδεκατισμό επίλεκτων δυνάμεων του Χίτλερ αλλά και την απάνθρωπη συμπεριφορά που έδειξαν αργότερα οι Γερμανοί όταν πήραν το νησί υπό τον έλεγχό τους.

Τέτοιες οικογένειες δόξασαν την Ελλάδα!…

*Δημοσιεύματα εποχής για τις ξεχωριστές οικογένειες

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η οικογένεια είναι το κύτταρο της κοινωνίας. Μέσα στην οικογένεια, διαμορφώνονται οι χαρακτήρες των παιδιών. Διδάσκονται αρχές και αξίες, ώστε τα παιδιά μεγαλώνοντας να γίνονται χρήσιμοι πολίτες. Και όλοι μαζί οι χρηστοί πολίτες να στηρίζουν ένα έθνος ή ένα κράτος. Μέσα από την οικογένεια, σμιλεύονται οι χαρακτήρες και καλλιεργείται ο καλώς εννοούμενος πατριωτισμός.

                Στην ιστορική πορεία των Ελλήνων υπήρξαν στιγμές, που ανέδειξαν σημαντικά παραδείγματα πατριωτών. Δεν θέλω εδώ να μιλήσω για επιφανή παραδείγματα οικογενειών, που τα κατέγραψε η ιστορία. Στόχος μου είναι να ασχοληθώ με ταπεινούς ανθρώπους του λαού, που σε στιγμές δύσκολες για την πατρίδα έδωσαν πρόθυμα τη ζωή τους ή θυσίασαν την σωματική τους ακεραιότητα και τελικά έμειναν ξεχασμένοι.

                Ο αιώνας που πέρασε, ο 20^ος, πότε με τις νίκες και πότε με τις ήττες, μας κληρονόμησε τέτοια παραδείγματα, που τα σκέπασε πλέον η σκόνη της Ιστορίας. Για τέτοια παραδείγματα θα μιλήσουμε σήμερα, τινάζοντας τα σύννεφα σκόνης, που έχουν κατακαθίσει στους παλαιούς τόμους των εφημερίδων. Το θέμα αυτό δεν είναι δυνατόν να ολοκληρωθεί. Όμως και τα όσα σταχυολόγησα, βροντοφωνάζουν από το παρελθόν, την αξία της οικογένειας και του πατριωτισμού. Είναι αξιόλογα παραδείγματα, που αξίζει ακόμα και να διδάσκονται στις νεώτερες γενιές.

ΚΑΤΟΧΙΚΕΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ. ΔΙΚΗ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΥΡΓΩΝ

*Η έναρξη της μεγάλης δίκης, από την εφημερίδα "Εμπρός"

 

  Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

                Μετά την υπογραφή του πρωτοκόλλου ανακωχής στις 20 Απριλίου 1941, ημέρα Κυριακή του Πάσχα, στο Βοτονάσι του Μετσόβου, μεταξύ του Διοικητού του Γ΄ Σώματος Στρατού Αντιστρατήγου Γεωργίου Τσολάκογλου, κατ΄εξουσιοδότηση των Διοικητών του Α΄ Σώματος Στρατού Αντιστρατήγου Παναγιώτου Δεμέστιχα και Β΄ Σώματος Στρατού Υποστρατήγου Γεωργίου Μπάκου, και του Διοικητού της 1ης Μηχανοκίνητης Μεραρχίας Ες-Ες Υποστρατήγου Γιόζεφ Ντήτριχ, ακολούθησε η υπογραφή και δευτέρου την επομένη και τρίτου πρωτοκόλου στις 23 Απριλίου 1941 στη Θεσσαλονίκη.

Την ίδια ημέρα υπό το κράτος των συνθηκών πολέμου ο Βασιλεύς Γεώργιος Β΄, η Ελληνική Κυβέρνηση, η Βασιλική οικογένεια και ο Βρετανός πρεσβευτής αναγκάσθηκαν να μετακινηθούν στην Κρήτη.

Η μυστική αποστολή του δεύτερου υποβρυχίου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/876998/article/politismos/vivlio/h-mystikh-apostolh-toy-deyteroy-ypovryxioy

*Γερμανική καρτ ποστάλ του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου με δύο υποβρύχια σε επίθεση. Σε ένα τέτοιου τύπου υποβρύχιο επιβιβάστηκαν οι «ορκισμένοι βασιλικοί» αξιωματικοί για να μεταβούν στην Ελλάδα από τη ναυτική βάση των Αυστρογερμανών Πόλα της Ίστριας, στον μυχό της Αδριατικής. Εντολή είχαν να μεταφέρουν μηνύματα του εκθρονισμένου βασιλιά Κωνσταντίνου στον γιο του βασιλιά Αλέξανδρο.

Άγνωστες μαρτυρίες

«βασιλικών αξιωματικών»

για ανατροπή Βενιζέλου

Παρουσιάζει ο κ. ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ

Δύο άγνωστες μαρτυρίες που συνδέονται στενά μεταξύ τους περιλαμβάνει η έκδοση «Η υπόθεση του Δεύτερου Υποβρυχίου, 1918-1920. Ένα επεισόδιο της εποχής του Διχασμού», σε επιμέλεια του Δημητρίου Στ. Φεσσά.

Η πρώτη μαρτυρία έχει τον τίτλο «Χειρόγραφον Εφέδρου Υπολοχαγού Νικολάου Ποτηρόπουλου» και αποτελεί συνοπτική εξιστόρηση των αναμνήσεων που έγιναν ευρύτερα γνωστές ως «Υπόθεση του Δεύτερου Υποβρυχίου».

Η δεύτερη μαρτυρία ανήκει στον έφεδρο υπολοχαγό (πυροβολικού) Ηλία Κ. Παπακώστα. Ποτηρόπουλος και Παπακώστας είχαν συνυπηρετήσει σε κρίσιμες για τη χώρα στιγμές, από την αιχμαλωσία του Δ΄ Σώματος Στρατού στο Γκαίρλιτς της Γερμανίας έως τον Εθνικό Διχασμό.

Ποια είναι όμως η ξεχασμένη σήμερα υπόθεση του «δεύτερου υποβρυχίου»; Η «Κ» προδημοσιεύει χαρακτηριστικό απόσπασμα από τον πρόλογο του Δημ. Φεσσά, ο οποίος συμπληρώνει την έκδοση με κατατοπιστικές εισαγωγές, ιστορικά σημειώματα και πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Το βιβλίο «Η υπόθεση του Δεύτερου Υποβρυχίου» θα κυκλοφορήσει μέσα στις επόμενες ημέρες από τις εκδόσεις Καπόν.

Από τη Ζυρίχη στην Ελευσίνα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.kathimerini.gr/876974/article/politismos/eikastika/apo-th-zyrixh-sthn-eleysina

*«Χημικοί επί το έργον». Ιστορική φωτογραφία του συλλέκτη Γιώργου Παυλόπουλου από την έκθεση στην Ελευσίνα. Οι περισσότεροι βιομήχανοι του «Κύκλου της Ζυρίχης» είχαν σπουδάσει Χημεία.

*Μια γοητευτική ιστορία 

για ανθρώπους και εργοστάσια

Γράφει η κ. Μαργαρίτα Πουρνάρα

Στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού, μια χούφτα χαρισματικών πεφωτισμένων Ελλήνων αστών, προερχόμενων και από τη διασπορά, αποφοίτησαν από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης. Εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα, που προσπαθούσε να αφομοιώσει τις μεταρρυθμίσεις του ορθολογιστή Τρικούπη. Με τόλμη, ορμή αλλά και γνώση έφτιαξαν τις πρώτες μεγάλες βιομηχανίες, έχοντας στο μυαλό τους ένα γενικότερο στρατηγικό σχέδιο και το βλέμμα στο εξωτερικό.

Έτσι κατάφεραν να δημιουργήσουν προσφορά προτού ακόμα εμφανιστεί η ζήτηση. Το οπλισμένο σκυρόδεμα λ.χ. έκανε την εμφάνισή του όταν οι Ελληνες έχτιζαν με σχεδόν πρωτόγονα υλικά, ενώ το φωτιστικό οινόπνευμα αντικατέστησε γρήγορα το πετρέλαιο. Έβλεπαν μπροστά και επένδυαν προσωπικά κεφάλαια με ρίσκο αλλά συχνά και μια αίσθηση πατριωτισμού.

Η ελληνοβουλγαρική συμφωνία, του 1964

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ http://www.kathimerini.gr/876364/article/epikairothta/ellada/h-ellhnovoylgarikh-symfwnia

*Ο Γεώργιος Παπανδρέου και δεξιά του ο υπουργός Εξωτερικών Σταύρος Κωστόπουλος κατά τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου. Η προσέγγιση με τον Βούλγαρο πρόεδρο Τοντόρ Ζίβκοφ και οι πολύμηνες συνομιλίες με τον υπ. Εξωτερικών Ιβάν Μπάσεφ 

κατέληξαν σε συνεργασία των δύο χωρών.

Γράφει ο κ. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Σ ΚΑΤΣΑΡΑΣ*

Τον Απρίλιο του 1976, κατά την τριήμερη επίσκεψή του στην Αθήνα (9-11 Απριλίου), την πρώτη Βούλγαρου προέδρου στην Ελλάδα, ο Τοντόρ Ζίβκοφ έτυχε θερμής υποδοχής από την πολιτειακή ηγεσία της χώρας.

Στην προσφώνησή του, κατά το επίσημο γεύμα προς τιμήν του υψηλού προσκεκλημένου, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τσάτσος εξήρε τα βήματα προόδου που σημειώθηκαν τα τελευταία έτη στη σύσφιγξη των διμερών σχέσεων και τόνισε ότι οι δύο χώρες άφηναν οριστικά πίσω τους τις παλαιές διαφορές: «Επί πολλές δεκαετηρίδες τον χώρο των Βαλκανίων μάστιζαν κηρυγμένοι και ακήρυχτοι πόλεμοι. Επί πολλά έτη οι λαοί μας βρέθηκαν αντιμέτωποι με αιματηρούς αγώνες... Σήμερα έγινε κοινή συνείδηση στους δύο λαούς μας ότι οι παλιές διαφορές παραγράφηκαν και πως, συνεργαζόμενοι φιλικά για την επίτευξη κοινών στόχων, έχουμε πολλά περισσότερα να ωφεληθούμε [...] οι νέες φιλικές σχέσεις μας θεμελιώθηκαν σε βάσεις εδραίες και μόνιμες και αναπτύσσονται έκτοτε εις όφελος και των δύο λαών μας».

"Η πτώση των Οθωμανών. Ο Μεγάλος Πόλεμος στη Μέση Ανατολή, 1914-1920"

          Δυο συνεντεύξεις ενός Άγγλου καθηγητή του Πανεπιστημίου της Οξφορδης, του Γιουτζίν Ρόγκαν, δημοσιεύθηκαν σε αθηναϊκές εφημερίδες, στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ και το ΒΗΜΑ με αφορμή το βιβλίο του "Η πτώση των Οθωμανών. Ο Μεγάλος Πόλεμος στη Μέση Ανατολή, 1914-1920" που κυκλοφορεί στα ελληνικά. Αφορά το δευτερεύον μέτωπο του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και ειδικότερα αυτό της Μέσης Ανατολής, που διαμόρφωσε με δραματικό τρόπο τον μεταπολεμικό κόσμο. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι αντιλήψεις του συγγραφέα για την σημερινή κρίση, που ταλανίζει την Τουρκία μετά το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου και τη στάση του προέδρου Ερντογάν.

Ποιος σκότωσε τον Κίτσο Μαλτέζο στην Κατοχή;

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/875983/article/proswpa/synentey3eis/to-ellhniko-paron-mesa-apo-thn-istoria

*Ενέδρα ή προφύλαξη από μαχητές του ΕΛΑΣ στην Αθήνα των Δεκεμβριανών. Στον τοίχο, συνθήματα του ΚΚΕ. Αρκετούς μήνες πιο πριν, την 1η Φεβρουαρίου του 1944, ο Κίτσος Μαλτέζος δολοφονήθηκε σε ενέδρα του ΕΛΑΣ Σπουδάζουσας (του νεανικού βραχίονα της ΟΠΛΑ) μπροστά στο σπίτι του, απέναντι από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός.

Γράφει ο κ. ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΑΓΚΡΑΤΗΣ

Πώς φτάσαμε έως εδώ; Με ποιους τρόπους και κάτω από ποιες συνθήκες διαμορφώθηκαν οι σχέσεις των Ελλήνων πολιτικών με τους Ελληνες πολίτες και αντιστρόφως; Ποια γεγονότα καθόρισαν την ελληνική πραγματικότητα έτσι όπως τη ζούμε σήμερα; Mια περιήγηση στην ιστορία του νεότερου ελληνικού κράτους, μέσα από συνεντεύξεις Ελλήνων ιστορικών για τις περιόδους και τα πρόσωπα που συγκρότησαν τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα.

Η αρχή γίνεται σήμερα με τον Πέτρο Μακρή-Στάικο, συγγραφέα, μεταξύ άλλων, του «Κίτσος Μαλτέζος. Ο αγαπημένος των θεών».

Ο Κίτσος Μαλτέζος ήταν τρισέγγονος του στρατηγού Μακρυγιάννη και απόγονος της οικογένειας Σκουζέ. Το 1942, ως φοιτητής Νομικής και για πολλούς “το καλύτερο μυαλό της γενιάς του”, εντάχθηκε στην Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδος (ΟΚΝΕ). Διεγράφη από την ίδια την οργάνωση το 1943 και προσχώρησε στην οργάνωση ΕΣΑΣ (Εθνικός Σύνδεσμος Ανωτάτων Σχολών) όπου συγκρούστηκε με μέλη που ανήκαν στην οργάνωση Χ (Χίτες) και τα οποία οπλοφορούσαν με άδεια της κατοχικής κυβέρνησης. Την 1η Φεβρουαρίου του 1944, ο Κίτσος Μαλτέζος δολοφονήθηκε σε ενέδρα του ΕΛΑΣ Σπουδάζουσας (του νεανικού βραχίονα της ΟΠΛΑ) μπροστά στο σπίτι του, απέναντι από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός.

Η κατάρα της πολύνεκρης ευλογιάς στο κατεχόμενο Διδυμότειχο

*Οι σκηνές με τους μολυσμένους από ευλογιά

*Ο αποφασιστικός ρόλος

του γιατρού Β. Χατζηπουλίδη

*Τουλάχιστον 1250 κρούσματα

και 282 θάνατοι

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η ναζιστική κατοχή υπήρξε αποτρόπαιη για την Ελλάδα γενικά και ειδικά για κάθε πόλη της και χωριό. Είναι γνωστό ότι συνέβησαν «ολοκαυτώματα» σε πολλές πόλεις και χωριά, εξαιτίας της βαρβαρότητας των κατακτητών, από την οποία έχασαν τη ζωή τους πολλοί άνθρωποι, ακόμα και αθώοι και μικρά παιδιά.

                Κοντά όμως σε όλα αυτά υπήρξαν και παράλληλες απώλειες από ποικίλες άλλες αιτίες. Μια τέτοια παράλληλη απώλεια, με πολλούς νεκρούς, στοίχειωσε το 1943 το Διδυμότειχο. Ήταν η φοβερή θανατηφόρα επιδημία ευλογιάς, η μεγαλύτερη στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, τα χρόνια εκείνα.

                Μέσα από τις προσπάθειες καταπολέμησης αυτής της τρομερής ασθένειας, αναδείχθηκε η προσωπικότητα, αποφασιστικότητα, η αφοσίωση στο καθήκον και ο σεβασμός στον όρκο του Ιπποκράτη, ενός νέου τότε γιατρού, του Βασίλειου Δημ. Χατζηπουλίδη.

Ναυτική ιστορία στον κόσμο της σιωπής

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.kathimerini.gr/874938/article/epikairothta/ellada/naytikh-istoria-ston-kosmo-ths-siwphs

*Ιταλικό βομβαρδιστικό «Savoia Marchetti», βυθισμένο στον Σαρωνικό Κόλπο, κυριότητας Μετοχικού Ταμείου Ναυτικού. Φωτογραφία του Derk Remmers

Γράφει ο κ. ΑΝΤΩΝΗΣ ΙΟΡΔΑΝΟΓΛΟΥ

Kάθε φορά που βλέπω ναυάγιο, είτε σε φωτογραφίες είτε καταδυόμενος, νιώθω δέος και συγκίνηση. Είναι αναμφίβολα μια εικόνα πολύ δυνατή και ένα από τα ωραιότερα και πιο υποβλητικά υποβρύχια τοπία.

Ο βυθός των ελληνικών θαλασσών είναι ένα τεράστιο συναρπαστικό μουσείο. Ανάμεσα σε αρχαία σκαριά, γεμάτα αμφορείς και αγάλματα, μπρούντζινους ανδριάντες και σαρκοφάγους, ανάμεσα σε ναυάγια μεσαιωνικά με μπρούντζινα κανόνια, μπάλες και σκουριασμένες αλυσίδες, βρίσκονται τα ναυάγια της νεότερης Ιστορίας μας. Πολεμικά πλοία των ταραγμένων χρόνων του 19ου και 20ού αιώνα, λείψανα φοβερών ναυμαχιών, ατμόπλοια, εμπορικά, τάνκερ, θωρηκτά, μότορσιπ, ανεμότρατες, υποβρύχια, αεροπλάνα...

Όλο αυτό το απολύτως μαγευτικό πανόραμα της Ιστορίας και του ελληνικού πολιτισμού βρίσκεται στην αιώνια σιωπή του βυθού, πασπαλισμένο με βελούδινα φύκια, κοράλλια και σφουγγάρια, μισοχωμένο στην γκρίζα άμμο του πυθμένα ή αιωρούμενο στην κόψη μιας υποθαλάσσιας αβύσσου... Τα ναυάγια ασκούσαν ανέκαθεν μια μυστηριακή έλξη στους ανθρώπους που έσπαγαν το γυάλινο παραπέτασμα της επιφάνειας και αποφάσιζαν να καταδυθούν στον βυθό. Γι’ αυτό με γοητεύουν τόσο...

        Ποτέ δεν σκέφτηκα σε ποιον ανήκουν όλα αυτά τα βυθισμένα μνημεία. Και ιδού που ήρθε η ώρα να το μάθω.

Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του ’64

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/875381/article/epikairothta/ellada/h-ekpaideytikh-metarry8mish-toy-64

*Ο Ευάγγελος  Παπανούτσος ήταν ο βασικός εμπνευστής της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης

Γράφει ο κ. ΧΑΡΗΣ ΜΕΛΕΤΙΑΔΗΣ*

Στις 16 Φεβρουαρίου του 1966 στην πλατεία Κλαυθμώνος ο Γεώργιος Παπανδρέου έκανε απολογισμό της πολιτικής του πριν και μετά την κρίση της 15ης Ιουλίου, όπου μεταξύ άλλων αναφέρει: «Και προσεφέραμεν επίσης και άλλα αγαθά εις τον λαόν. Προσεφέραμεν την Παιδείαν δωρεάν, τα μαθητικά συσσίτια, την γενίκευσιν των κρατικών υποτροφιών διά τους αριστεύσαντας μαθητάς και φοιτητάς. Προσεφέραμεν την μεγάλην εκπαιδευτικήν μεταρρύθμισιν, η οποία ανεστάλη, αλλά με την προσεχή μας επάνοδον θα συνεχισθή και θα ολοκληρωθή».

Η περιγραφή του αρχηγού της Ένωσης Κέντρου είναι ενδεικτική της πρόσληψης των συστατικών στοιχείων της εκπαιδευτικής πολιτικής του κόμματος από το κοινωνικό σώμα. Διακρίνονται δύο δέσμες μέτρων: η πρώτη αποσκοπεί στη σχετική αποσύνδεση της πρόσβασης στην εκπαίδευση από την κοινωνική θέση του μαθητή και η δεύτερη συνιστά τη ψηφισμένη πλην ανεσταλμένη «μεγάλη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση». Η βραχυλογική αναφορά στο Νομοθετικό Διάταγμα της μεταρρύθμισης, στο Ν.Δ. 4379/1964, προλέγει την κεντρική συνόψιση για το αφήγημα που θα πλεχτεί στα επόμενα χρόνια (ιδίως κάτω από το βάρος των πολιτισμικών αθλιοτήτων της δικτατορίας της επταετίας 1967-1974) σχετικά με ό,τι θα θεωρηθεί το μείζον της συμβολής του Γεώργιου Παπανδρέου στην ανακαίνιση της ελληνικής εκπαίδευσης· ίσως άδικα, εφόσον ο ίδιος έχει αφήσει ευδιάκριτο το ίχνος ενός πλούσιου έργου και κατά την προπολεμική περίοδο (ως ειδικός κοινοβουλευτικός αγορητής κατά τη συζήτηση της βενιζελικής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης το 1929) και κυρίως ως υπουργός Παιδείας στη συνέχεια (ιδίως με το πρόγραμμα της εκτεταμένης οικοδόμησης σχολικών κτιρίων).

Η ιστορική σύγκρουση των «δύο Βήτα»...

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/874978/article/politismos/vivlio/h-istorikh-sygkroysh-twn-dyo-vhta

*Ο Κωνσταντίνος ορκίζεται βασιλιάς στις 8 Μαρτίου του 1913. Η σκούρα σκιά που φαίνεται στα αριστερά του είναι η βασίλισσα Σοφία με το μαύρο πέπλο του πένθους. Η φωτογραφία αυτή είχε δημοσιευθεί στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας "Καιροί" στις 9 Μαρτίου  1913 (π.η.)

Γράφει ο κ. ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ

 «Τα Δύο Βήτα» τιτλοφορείται το νέο βιβλίο της Αθηνάς Κακούρη, καταξιωμένης από τα ιστορικά και αστυνομικά της μυθιστορήματα. Το «Τα Δύο Βήτα» είναι κάτι διαφορετικό: μια εξιστόρηση βασισμένη σε ιστορικά τεκμήρια, πραγματικά γεγονότα και αληθινά πρόσωπα, με έντονα όμως μυθιστορηματική χροιά. Ποια είναι τα «δύο Βήτα»; Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος και ο Βενιζέλος.

Στο επίκεντρο της ιστορίας της Κακούρη, με άλλα λόγια, είναι η ιστορική σύγκρουση των δύο ανδρών της ελληνικής ιστορίας, ο Εθνικός Διχασμός (που τόσο συζητείται ξανά μετά τη σχετική ιστοριογραφία του Γιώργου Μαυρογορδάτου) και η εμβληματική εκείνη δεκαετία 1912-1922, που ξεκίνησε με θριάμβους αλλά έληξε με καταστροφή. Στην περίπτωση της Κακούρη, βάσει των στοιχείων που παραθέτει, όπως γράφει η ίδια, ο μέγας υπεύθυνος για τον Διχασμό ήταν ο Βενιζέλος.

Η «Κ» προδημοσιεύει χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το βιβλίο «Τα Δύο Βήτα» που κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Καπόν.