Ο ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ ΕΟΚΑ 1955-1959

*Από τον αγώνα της ΕΟΚΑ. Ο Γρίβας με Κύπριους μαχητές

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

            Την 4η Ιουνίου 1878 υπογράφτηκε, μεταξύ Βρετανίας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στην Κωνσταντινούπολη μυστική συνθήκη για την Κύπρο, η οποία προνοούσε Βρετανική βοήθεια στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, εάν η Ρωσία, μετά τον Ρωσο-Τουρκικό Πόλεμο του 1877, διατηρούσε τα κεκτημένα του πολέμου ή προχωρούσε σε κατάληψη και άλλων εδαφών της.

            Σε αντάλλαγμα των υπηρεσιών αυτών παραχωρείτο η Κύπρος στην Βρετανία και στις 22 Ιουλίου ολοκληρωνόταν η κατάληψή της με την άφιξη του πρώτου Αρμοστή, του υποστρατήγου Garnet Wolseley. Με την Συνθήκη της Λωζάννης [1923] η Τουρκία αναγνώρισε την προσάρτηση της Κύπρου στην Βρετανία και το 1925 η Κύπρος ανακηρύχθηκε αποικία του Αγγλικού στέμματος.

            Οι σχέσεις Ελληνοκυπρίων και Αγγλικής Κυβέρνησης πολύ συχνά έφθαναν σε ένταση, η οποία οφείλονταν στην άρνηση των Άγγλων για παραχώρηση πραγματικών δημοκρατικών δικαιωμάτων και για πραγματοποίηση της επιδίωξης των Κυπρίων να ενωθούν με την Ελλάδα. Η πρώτη εξέγερση των Κυπρίων εναντίον της Αγγλίας έγινε το 1931 εξαιτίας, εκτός των παραπάνω λόγων, της φτώχειας και της δυστυχίας των, λόγω της οικονομικής κρίσης και της βαριάς φορολογίας.

Η επίσκεψη Καραμανλή στην Τουρκία

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ   http://www.kathimerini.gr/809315/article/epikairothta/ellada/h-episkeyh-karamanlh-sthn-toyrkia

*Κων. Καραμανλής και Αντνάν Μεντερές κατά την άφιξη του Ελληνα πρωθυπουργού στο αεροδρόμιο της Αγκυρας. Στις συνομιλίες διαπιστώθηκε το εκατέρωθεν ενδιαφέρον 

για την αναβίωση της διμερούς συνεργασίας.

 Γράφει ο κ. ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΛΑΨΗΣ*

            Τον Μάιο του 1959 ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής, συνοδευόμενος από τον υπουργό Εξωτερικών Ευάγγελο Αβέρωφ-Τοσίτσα, πραγματοποίησε πολυήμερη επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία. Ήταν ο πέμπτος επικεφαλής ελληνικής κυβέρνησης που διέσχισε το Αιγαίο με προορισμό τη γειτονική χώρα. Είχαν προηγηθεί ο Ελευθέριος Βενιζέλος το 1930, ο Παναγής Τσαλδάρης το 1933, ο Ιωάννης Μεταξάς το 1937 και ο Αλέξανδρος Παπάγος το 1953.

            Για πολλά χρόνια η συνεννόηση με την Τουρκία είχε αποτελέσει έναν από τους θεμέλιους λίθους της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Η σύμπνοια των δύο βασικών αστικών παρατάξεων προσέδιδε σε αυτή την επιλογή χαρακτήρα μακρόπνοης εθνικής στρατηγικής, ανεξάρτητης από τις κομματικές αντιπαραθέσεις.

O Θρακικός Αγώνας 1904-1908

*Ο Στυλιανός Γονατάς (τρίτος από αριστερά στη μεσαία σειρά) εν μέσω διδασκάλων και καθηγητών της Αδριανούπολης, το 1907

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

            Με την ίδρυση της Βουλγαρικής Εξαρχίας το 1870, την εθνική αφύπνιση των Βουλγάρων και την Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου το 1878, με την οποία δημιουργούνταν η Μεγάλη Βουλγαρία,  Έλληνες και Βούλγαροι της Μακεδονίας και της Θράκης, βρέθηκαν αντιμέτωποι και αποδύθηκαν σε μια σκληρή  και αδυσώπητη πάλη, η οποία εξελίχθηκε σε ολόκληρο το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου.

            Το δέκατο άρθρο του φιρμανιού περί της Εξαρχίας, το οποίο επέκτεινε τη δικαιοδοσία του Βούλγαρου  Έξαρχου σε περιοχές της Οθωμανικής επικράτειας, όπου επικρατούσε μικτή πληθυσμιακή σύνθεση, και ουσιαστικά έδινε την αφορμή για τη δημιουργία Βουλγαρικών πυρήνων και κοινοτήτων, ενέτεινε ιδιαίτερα τους εθνικούς ανταγωνισμούς μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων στη Μακεδονία και στη  Θράκη.

Ένα πρότυπο ηγέτη από τη Σάμο του 1821

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ   

http://www.kathimerini.gr/808035/article/epikairothta/ellada/ena-protypo-hgeth-apo-th-samo-toy-1821

*Στις 5 Αυγούστου 1824 αναμετρήθηκαν στη θαλάσσια περιοχή της Σάμου οι συνασπισμένοι στόλοι της Ύδρας και των Σπετσών με τον στόλο των Οθωμανών (ο πίνακας είναι του Παναγιώτη Ζωγράφου).

Γράφει ο κ. Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος

 

            Σύμφωνα με ένα παλαιότερο αλλά πάντα σε ισχύ αφήγημα, η εθνική Επανάσταση του 1821- ενδεχομένως και ολόκληρη η ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κράτους- οικοδομήθηκε πάνω στη διαμάχη δύο παρατάξεων: των φιλοδυτικών εκσυγχρονιστών, συνήθως σπουδαγμένων στην Εσπερία, και των ημεδαπών τοπικών παραδοσιακών ελίτ, που επιδίωκαν μονίμως τη διαιώνιση μιας «κλειστής», συντηρητικής Ελλάδας.

            Χονδρικά, με βάση αυτή την προσέγγιση, η αέναη σύγκρουση του εκσυγχρονισμού και του κοτζαμπασισμού είναι αυτή που, μέσω των αντιφάσεων που παράγει εξ αντικειμένου, έχει ως αποτέλεσμα όλες αυτές τις διαρκείς παλινωδίες που μας είναι τόσο οικείες στην πορεία των δύο αιώνων ζωής του νεοελληνικού κράτους. Ακόμη και σήμερα.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΙΜΙΩΝ ΣΤΙΣ ΓΚΡΙΖΕΣ ΖΩΝΕΣ

*Οι Τούρκοι συνεργάτες της "Χουριέτ" την ώρα που ετοιμάζονται να αντικαταστήσουν την ελληνική σημαία, με την τουρκική, στη βραχονησίδα των Ιμίων, ενέργεια προβοκατόρικη.

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

            Η κρίση των Ιμίων, όπως αποκαλούνται τα πολιτικά και στρατιωτικά γεγονότα του Ιανουαρίου 1996, τα οποία έφεραν την Ελλάδα και την Τουρκία στα πρόθυρα του πολέμου, θα αποτελέσει για τους ιστορικούς του μέλλοντος θέμα προς διερεύνηση, όταν συγκεντρωθεί το απαιτούμενο αρχειακό υλικό και οι μαρτυρίες των εμπλεκομένων, αποφορτισμένες από πολιτικές και στρατιωτικές σκοπιμότητες, που βαραίνουν ακόμα στο Ελληνικό, Τουρκικό και Διεθνές πολιτικό σκηνικό.

            Κρίση υφίσταται όταν καταβάλλεται προσπάθεια να διαφοροποιηθούν αρχές, κανόνες και συμφωνίες, που έχουν αποτυπωθεί σε συνθήκες μεταξύ των κρατών και βασίζονται στο Διεθνές Δίκαιο. Ο μηχανισμός ορθού χειρισμού κρίσεων δεν αποτελεί οπωσδήποτε συνταγή επιτυχίας, εν τούτοις παρέχει σαφείς κατευθυντήριες αρχές, τις οποίες θα πρέπει να ακολουθεί ένα κράτος, ώστε να προσεγγίσει το προσδοκώμενο. Ένα παράδειγμα ορθού χειρισμού κρίσης ήταν η ανακατάληψη των νήσων Φώκλαντ το 1982 από το Ηνωμένο Βασίλειο. Το δόγμα ποτέ μην κάνεις την πρώτη κίνηση, χωρίς να έχεις μελετήσει την τελευταία, δηλαδή τον τρόπο εξόδου από την κρίση, πρέπει να διέπει τους πολιτικούς και στρατιωτικούς ηγέτες.

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  

http://www.kathimerini.gr/807463/article/epikairothta/ellada/oi-symfwnies-zyrixhs-kai-londinoy

*Λονδίνο. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με τον Βρετανό πρωθυπουργό Χάρολντ Μακμίλαν (αριστερά). Στις 17 Φεβρουαρίου του 1959 άρχισαν στο Lancaster House οι διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία που είχαν υπογράψει στη Ζυρίχη ο Ελληνας και ο Τούρκος πρωθυπουργός Μεντερές μία εβδομάδα νωρίτερα.

Της κ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑΓΚΟΥ*

            Στις αρχές Δεκεμβρίου 1958 η κατάσταση στο Κυπριακό ζήτημα έμοιαζε αδιέξοδη. Είχαν προηγηθεί, ανάμεσα σε άλλα, η έκρηξη των διακοινοτικών ταραχών στην Κύπρο, η μονομερής εφαρμογή του βρετανικού διχοτομικού σχεδίου Μακμίλαν από την Τουρκία (ο Τούρκος κυβερνητικός εκπρόσωπος έφθασε στη Λευκωσία την 1η Οκτωβρίου σηματοδοτώντας την επιστροφή της τουρκικής κρατικής αρχής στην Κύπρο για πρώτη φορά από το 1878), η στροφή Μακαρίου υπέρ της ανεξαρτησίας και η συνεπακόλουθη κατάθεση αιτήματος από την Ελλάδα στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ για ανεξαρτησία, πλέον, της Κύπρου, που όμως δεν εγκρίθηκε έπειτα από παρέμβαση των ΗΠΑ.

            Ωστόσο τη χρονική αυτή στιγμή, δεν ήταν μόνο η ελληνική πλευρά που αντιμετώπιζε δυσκολίες σε σχέση με τους στρατηγικούς της στόχους. Παρά την αναβαθμισμένη θέση της στη Μέση Ανατολή και η ίδια η Άγκυρα είχε να αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις, με πιο σημαντική την κατάρρευση του ιρακινού καθεστώτος το καλοκαίρι του 1958, του μοναδικού της εταίρου στην κρίσιμη αυτή περιοχή και την επείγουσα ανάγκη εξεύρεσης τοπικών συμμάχων. Η Τουρκία και για άλλους λόγους δεν μπορούσε να διακινδυνεύσει περαιτέρω επιδείνωση των σχέσεών της με την Ελλάδα, αλλά αντίθετα προκειμένου να αποφύγει την απομόνωσή της στην περιοχή, αποφάσισε να επιζητήσει τη φιλία της Αθήνας και στο πλαίσιο αυτό να φανεί λιγότερο αδιάλλακτη στο θέμα της Κύπρου.

Γεώργ. Προκοπίου: Ζωγράφιζε μέσα στη φωτιά των μαχών

*Ο Γεώργιος Προκοπίου στο εργαστήριο του

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Ο ζωγράφος Γιώργος Προκοπίου, είναι στην κυριολεξία, ένας από τους πιο «μπαρουτοκαπνισμένους» καλλιτέχνες μας. Γεννήθηκε στο Μπουρνόβα της Σμύρνης το 1876 και από το 1912 μέχρι το Δεκέμβριο του 1940, πήρε μέρος σε όλους τους πολεμικούς αγώνες της Ελλάδας.   

          Την πρώτη πολεμική του περιπέτεια ο Προκοπίου την είχε στις 31 Ιουλίου 1913 βόρεια του Μελένικου όταν είχε μια δυσάρεστη συνάντηση με Βούλγαρους κομιτατζήδες. Συνοδευόμενος από ένα δεκανέα και δύο στρατιώτες των ευζώνων, είχε βγει με άλογο στα πέριξ, για να συγκεντρώσει οπτικό υλικό κυρίως φωτογραφίες αλλά και σκίτσα, που θα χρησιμοποιούσε στους ζωγραφικούς πίνακές του.

          Είχαν ξεμακρύνει κάπως σε μια δασωμένη χαράδρα, όταν δέχθηκαν την επίθεση των κομιτατζήδων που ενέδρευαν εκεί. Τρείς σφαίρες χτύπησαν το άτυχο άλογο του και το σκότωσαν.

          Ο δεκανέας και οι στρατιώτες αμέσως ανταπέδωσαν τα πυρά. Ο ίδιος ο Προκοπίου τράβηξε το πιστόλι του και άρχισε να πυροβολεί και αυτός. Η μάχη με ανταλλαγή σφοδρών πυροβολισμών κράτησε περίπου μισή ώρα. Οι κομιτατζήδες τελικά τράπηκαν σε φυγή και οι εύζωνοι τους καταδίωξαν, σκοτώνοντας κάποιους Βούλγαρους. Εν τω μεταξύ ο Προκοπίου πρόλαβε να τραβήξει και μερικές φωτογραφίες. 

Διδακτικές ιστορίες επιτυχίας από Έλληνες στη Ζυρίχη

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

    http://www.kathimerini.gr/806089/article/politismos/vivlio/didaktikes-istories-epityxias-apo-ellhnes-sth-zyrixh

Έλληνες στη Ζυρίχη: Πτυχές της ελληνικής παρουσίας από το 1950

Επιμέλεια: Γεωργίου Γκέκου

εκδ. Παρισιάνου, σελ. 350

Γράφει ο κ. ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΠΑΠΑΡΣΕΝΟΣ*

            Οι Έλληνες αποτελούν μια μικρή εθνική ομάδα στην Ελβετία. Οι τελευταίες επίσημες στατιστικές τούς ανεβάζουν στις 10.000 σε πληθυσμό οκτώ εκατομμυρίων κατοίκων, εκ των οποίων περίπου οι μισοί είναι εγκατεστημένοι στο καντόνι της Ζυρίχης. Οι αριθμοί όμως δεν αποτυπώνουν το ειδικό βάρος μιας παροικίας που, όπως και άλλες ελληνικές παροικίες στο εξωτερικό, έχει κατακτήσει μια σεβαστή θέση στην τοπική κοινωνία, όπως αναδεικνύεται στο βιβλίο «Ελληνες στη Ζυρίχη» .

            Η επιμελημένη αυτή έκδοση της Ελληνικής Κοινότητας Ζυρίχης δεν φιλοδοξεί να παρουσιάσει την ιστορία του ελληνισμού της Ελβετίας, αλλά επικεντρώνεται στην ελληνική παρουσία στη Ζυρίχη από τη δεκαετία του 1950 μέχρι σήμερα, παρουσιάζοντας μερικές πτυχές της, «όσο οι παλιοί ζουν ακόμη, θυμούνται και διηγούνται».

            Η συγγραφική ομάδα, αποτελούμενη από τους Νικόλαο Λάββα, Ιωσήφ Λυντιρίδη, Κάτια Φώσκολου- Καρύδη και Χρήστο Χατζηκωνσταντίνου, υπό τη γενική επιμέλεια του Γεωργίου Γκέκου, περιγράφει το ιστορικό πλαίσιο και τις αιτίες της μετανάστευσης στη Ζυρίχη.

ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΤΡΟΥΜΑΝ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ

*Η εξαγγελία του δόγματος Τρούμαν στο Κογκρέσο

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

            Την 21η Φεβρουαρίου 1947 η Βρετανική Κυβέρνηση, που αντιμετώπιζεσοβαρή οικονομική κρίση, ανήγγειλε στην Ελλάδα ότι δεν μπορεί να συνεχίσει την παρεχόμενη προς αυτήν βοήθειά της και ότι αυτή θα διακόπτονταν από την 31η Μαρτίου.

            Περί αυτού είχεν ειδοποιήσει έγκαιρα την Κυβέρνηση ο στο Λονδίνο Στρατιωτικός Ακόλουθος της Ελλάδας και ότι η αποφασισθείσα διακοπή της οικονομικής βοήθειας θα είχε ως αποτέλεσμα και τη διακοπή του ανεφοδιασμού και της συντήρησης του υπό οργάνωση Ελληνικού Στρατού. Η Κυβέρνηση έσπευσε αμέσως τότε με επείγουσα έκκληση προς τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής να ζητήσει την συνέχιση από μέρους των της οικονομικής βοήθειας προς αναπλήρωση του κενού, το οποίο θα δημιουργούσε η διακοπή της Βρετανικής βοήθειας.

Η ITAΛΙΚΗ ΕΑΡΙΝΗ ΕΠΙΘΕΣΗ ΚΑΙ Η ΤΙΤΑΝΟΜΑΧΙΑ ΣΤΟ ΥΨΩΜΑ 731.

 *Η αναγραφή του θρυλικού υψώματος 731 στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη

 Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α.  Κωνσταντίνος  Πατιαλιάκας

            Η εκτοξευθείσα την 28η Οκτωβρίου 1940 επίθεση της Ιταλίας κατά της Ελλάδας, καθ’ όλο το μήκος σχεδόν της Ελληνο-Αλβανικής Μεθορίου αποκρούσθηκε με επιτυχία. Την 14η Νοεμβρίου 1940 ο Ελληνικός Στρατός, μετά την αποκατάσταση του εθνικού εδάφους, άρχισε τις επιθετικές επιχειρήσεις για την καταστροφή του εχθρού και την απελευθέρωση της Βορείου Ηπείρου.

            Οι πόλεις της Βορείου Ηπείρου η Κορυτσά, η Μοσχόπολη, οι Άγιοι Σαράντα, το Αργυρόκαστρο κ.ά. η μία μετά την άλλη απελευθερώθηκαν από τον Ελληνικό Στρατό μέσα σε πανδαιμόνιο χαράς, αγαλλίασης, πανηγυρισμών και εθνικής έξαρσης των Βορειοηπειρωτών.

            Στις αρχές του Ιανουαρίου 1941 το μέτωπο, λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών, που επικρατούσαν στην περιοχή, όπως βροχοπτώσεις, ομίχλη, πολικές θερμοκρασίες, χιονοθύελλες, σταθεροποιήθηκε στα υψώματα της διάβασης Κλεισούρας, από την οποία διέρχεται η δημοσία οδός Κλεισούρα- Βεράτι- Τίρανα.

ΠΟΜΑΚΟΙ: ΜΙΑ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΗ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

*Εχίνος, πομακικό κεφαλοχώρι στο νομό Ξάνθης

*Ο κίνδυνος αλλοτρίωσής τους

από την Τουρκία

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

             Ένα από τα βασικά θέματα, που χαρακτηρίζουν την Ελληνική Θράκη, δηλαδή τους Νομούς Έβρου, Ροδόπης και Ξάνθης, είναι η διαμένουσα σε αυτή μουσουλμανική μειονότητα, η οποία συχνά αποτελεί αντικείμενο συζήτησης τόσο σε κοινωνικό, όσο και σε πολιτικό επίπεδο.

            Στο άρθρο 45 της Συνθήκης της Λωζάννης [24 Ιουλίου 1923] ρητά αναφέρονται και αναγνωρίζονται μουσουλμανικές μειονότητες στην Ελληνική Θράκη, οι οποίες ανέκαθεν ήταν οι Πομάκοι, οι Αθίγγανοι [Ρομά] και οι τουρκογενείς. Δυστυχώς και με ευθύνη της πολιτείας, μετά την υπογραφή της Συνθήκης, ακολούθησαν διάφορα μορφωτικά πρωτόκολλα και πολλές συμφωνίες, με τις οποίες Πομάκοι, Αθίγγανοι και τουρκογενείς έγιναν μία μειονότητα, η γνωστή ως μουσουλμανική μειονότητα. Η Τουρκία αποκαλεί αυθαίρετα και παράνομα, κατά παράβαση της Συνθήκης της Λωζάννης, την μειονότητα τουρκική, στο πλαίσιο της επεκτατικής πολιτικής της στη Βαλκανική Χερσόνησο.

            Το 1923 η μουσουλμανική μειονότητα της Ελληνικής Θράκης αριθμούσε 86.000 άτομα. Η τελευταία απογραφή του 2011 κατέγραψε 103.000 άτομα, ποσοστό 31 %  του συνολικού πληθυσμού της Ελληνικής Θράκης. Από τα άτομα αυτά το 50 %  είναι τουρκικής καταγωγής,35 % Πομάκοι και 15 %  Αθίγγανοι. Κάθε μία από τις κατηγορίες αυτές διατηρεί τη δική της γλώσσα και τις παραδόσεις της και για τον λόγο αυτό οι συντάκτες της Συνθήκης της Λωζάννης καθόρισαν μουσουλμανικές μειονότητες και όχι τουρκική. Στις Ευρωεκλογές του 2014,με ενεργό ανάμειξη του Τουρκικού Προξενείου Κομοτηνής, το Κόμμα Ισότητας Ελευθερίας και Φιλίας [Κ Ι Ε Φ] των τουρκόφωνων έλαβε 41,68 %  στο Νομό Ροδόπης και 25,87 %  στο Νομό Ξάνθης, ποσοστά που θα πρέπει να προβληματίσουν και να ανησυχήσουν την πολιτεία.

Ο Μαύρος Οκτώβρης της Κύπρου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/805532/article/epikairothta/kosmos/o-mayros-oktwvrhs-ths-kyproy

*Ο Αχυρώνας του Λιοπετρίου, πεδίο μιας από τις πιο κομβικές συγκρούσεις του κυπριακού απελευθερωτικού αγώνα.

Γράφει ο κ. ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΡΥΟΣ*

            Το κυπριακό ζήτημα κατά το δεύτερο μισό του 1958 είχε λάβει τον χαρακτήρα μετωπικής σύγκρουσης, με έκδηλη την αδυναμία των εμπλεκομένων μερών στο διεθνές πεδίο να καταλήξουν στην εξεύρεση μιας κοινώς αποδεκτής φόρμουλας λύσης.

            Η Βρετανία μέσω του Σχεδίου Μακμίλαν προσπάθησε να δημιουργήσει τετελεσμένα, που να ικανοποιούν τις απαιτήσεις της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων για διχοτόμηση του νησιού. Η πολιτική αυτή ήταν αντίθετη με το αίτημα των Ελλήνων της Κύπρου για ένωση της νήσου με την Ελλάδα. Ωστόσο, η διακηρυγμένη πρόθεση της βρετανικής ηγεσίας για μονομερή επιβολή του Σχεδίου τον Οκτώβριο του 1958 εξώθησε την ελληνική κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή και τον ηγέτη των Ελληνοκυπρίων Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Γ΄ σε μια διαφορετική προσέγγιση, η οποία αφορούσε μια συμβιβαστική λύση όπως την ανακήρυξη της Κύπρου ως ανεξάρτητου κράτους.

Εστιατόριο α λα ελληνικά...

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

 http://www.kathimerini.gr/804293/article/politismos/eikastika/estiatorio-a-la-ellhnika

*Εστιατόριο ελληνικής ιδιοκτησίας στο Σιάτλ, το 1936. Μία από τις φωτογραφίες που φιγουράρουν στην έκθεση για τα 100 χρόνια των ελληνικών εστιατορίων 

στο Museum of History and Industry.

Γράφει η κ. ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΠΟΥΡΝΑΡΑ

          «Όταν ήμουν παιδί, θυμάμαι τον πατέρα μου να επιστρέφει κατάκοπος αργά το βράδυ στο σπίτι, αφού έκλεινε το εστιατόριο. Να ξαναφεύγει, αξημέρωτα, για να το ανοίξει. Επτά ημέρες την εβδομάδα, χωρίς γιορτές και αργίες. Και σκεφτόμουν ότι η δουλειά είναι μάλλον κάτι που δεν σταματά ποτέ, σου αφήνει λίγδα στα νύχια και τσίκνα στα ρούχα».

          Ο διάσημος ομογενής συγγραφέας Τζορτζ Πελεκάνος μεγάλωσε κυριολεκτικά μέσα στην «ντάινα» (diner) του πατέρα του Πιτ, ο οποίος μετανάστευσε προπολεμικά στην Ουάσιγκτον Ντι Σι, από τη Σπάρτη. Στις συνεντεύξεις του, όταν μιλάει για την παιδική του ηλικία τη δεκαετία του ’60, προσθέτει κάτι ακόμα: «Ο μεγάλος πάγκος, που χώριζε τους πελάτες από τους ψήστες, χώριζε δύο παράλληλους κόσμους. Από τη μια, κάθονταν εκείνοι με τις καλές δουλειές και τα κοστούμια, οι χαρτογιακάδες που έκαναν διάλειμμα για φαγητό. Από την άλλη, ήμασταν εμείς οι Ελληνες και οι –συνήθως– μαύροι υπάλληλοί μας, που τους εξυπηρετούσαμε. Ψυχολογικά αισθανόμασταν εγγύτερα στους δεύτερους...».

          Είναι αδύνατον να αναφερθεί κανείς στην ελληνική διασπορά, ιδιαίτερα εκείνη που ρίζωσε στην Αμερική, δίχως να αναγνωρίσει την τεράστια σημασία που διαδραμάτισε ο τομέας της εστίασης– the restaurant business– για την οικονομική επιβίωση, την κοινωνική αφομοίωση, την προκοπή, την ανέλιξη των συμπατριωτών μας. Εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνες έζησαν το αμερικανικό όνειρο μέσα στην κουζίνα ενός εστιατορίου, του οποίου είτε ήταν ιδιοκτήτες είτε εργαζόμενοι.

Η ΠΑΡΑΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ "ΑΣΠΙΔΑ"

*Στιγμιότυπο από τη δίκη του ΑΣΠΙΔΑ. Αριστερά, ο δικηγόρος Νικηφόρος Μανδηλαράς. 

Δεξιά ο πρόεδρος του Στρατοδικείου αρεοπαγίτης Θεόδωρος Καμπέρης, 

εν συνεχεία ο υποστράτηγος Γεώργιος Χατζής, ο ταξίαρχος Απόστολος Ζαλαχώρης 

και ο Βασιλικός επίτροπος συνταγματάρχης Ηλίας Παπαπούλος

*Η υπόθεση που υπήρξε 

καταλύτης πολιτικών εξελίξεων

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, 

Αντιστράτηγος  ε. α.

          Τα αρχικά της παραστρατιωτικής οργάνωσης ΑΣΠΙΔΑ, που σήμαιναν Αξιωματικοί  Σώσατε  Πατρίδα  Ιδανικά  Δημοκρατία  Αξιοκρατία, έγιναν γνωστά στις 18 Μαΐου 1965 από δημοσίευμα της εφημερίδας της Λάρισας «Ημερήσιος  Κήρυξ», η οποία σε κείμενό της αποκάλυπτε ότι στους κόλπους του στρατού, δρούσε η συνωμοτική οργάνωση ,αριστερής απόκλισης, ΑΣΠΙΔΑ.

          Στις 12 Μαΐου 1965 ο Στρατιωτικός Διοικητής των Ελληνικών Δυνάμεων Κύπρου Στρατηγός Γ. Γρίβας είχε υποβάλει έκθεση στον υπουργό Εθνικής Άμυνας Πέτρο Γαρουφαλιά, με την οποία ανέφερε ότι έγινε κίνηση ίδρυσης παραστρατιωτικής οργάνωσης με την επωνυμία  ΑΣΠΙΔΑ  από ομάδα Αξιωματικών και ότι υπήρχε κίνδυνος ανατροπής του τότε καθεστώτος.

      Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας διέταξε τον Γενικό Στρατιωτικό Δικαστικό Σύμβουλο Α΄ Τάξεως αντιστράτηγο της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Ιωάννη Σίμο να μεταβεί στην Κύπρο και να διενεργήσει Ένορκη Προανάκριση για το ζήτημα. Ο Σίμος μετά την εξέταση 93 μαρτύρων και σχετική έρευνα αποφάνθηκε την 1η Ιουνίου 1965 με το πόρισμά του ότι :

ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΚΑΙ ΧΩΡΙΚΑ ΥΔΑΤΑ: ΣΗΜΕΙΑ ΤΡΙΒΗΣ

*Από το 1973, που βρέθηκε πετρέλαιο στον Πρίνο Καβάλας,

 η Τουρκία άρχισε να εγείρει θέμα υφαλοκρηπίδας.

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, 

Αντιστράτηγος ε.α.

          Μετά την μεγάλη στρατιωτική αναμέτρηση των Ελλήνων και των Τούρκων στη δεκαετία 1912-1922 και την επακολουθήσασα Μικρασιατική Καταστροφή υπογράφεται στη Λωζάννη της Ελβετίας στις 24 Ιουλίου 1923 η Συνθήκη Ειρήνης μεταξύ των δύο χωρών. Με τη Συνθήκη αυτή χάθηκε για πάντα η εθνολογική βάση, στην οποία στηριζόταν ο Ελληνισμός της Μικράς Ασίας. Η Ελλάδα και ο Ελληνισμός υποβαθμίστηκαν και τα αποτελέσματα υπήρξαν τραγικά και καταστροφικά για το Έθνος με το ξερίζωμα από τις επί χιλιετίες πατρογονικές του εστίες της Μικράς Ασίας, του Πόντου και της Ανατολικής Θράκης. Εγκαταλείφθηκε οριστικά η Μεγάλη Ιδέα και δεν υπάρχει πια μαγιά-προζύμι,ώστε η Ιωνία και η Βασιλίδα των πόλεων να γίνουν Ελληνικές.

          Με τη Συνθήκη της Λωζάννης χαράσσονται  τα σύνορα στην Ελληνική Θράκη και η Τουρκία αναγνωρίζει την κυριαρχία της Ελλάδας σε όλα τα νησιά του Αιγαίου Πελάγους, πλην της Ίμβρου, Τενέδου και των Λαγουσών και παραιτείται υπέρ της Ιταλίας, παντός δικαιώματος των νήσων της Δωδεκανήσου. Η Δωδεκάνησος που απελευθερώθηκε το 1945 με αγώνες και θυσίες του Ιερού Λόχου, παραχωρήθηκε από την Ιταλία στην Ελλάδα με την Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων, η οποία καθόριζε και τα υπόλοιπα θέματα.

Βουλγαρικές θηριωδίες στη Θράκη, το 1913

*Φανταστικό σχεδίασμα, από την εφημερίδα "Καιροί" (19 Ιουλίου 1913).

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Η Θράκη και η Ανατολική Μακεδονία, κατά τη διάρκεια του 20^ου αιώνα, υπέστησαν τρεις φορές Βουλγαρική Κατοχή, με άκρως δραματικές συνέπειες.

          Την πρώτη φορά κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων το 1912-13,  όταν οι ενωμένες χριστιανικές χώρες της Χερσονήσου του Αίμου πολέμησαν και κατανίκησαν την Οθωμανική Τουρκία. Τότε ήταν σύμμαχοι της Ελλάδας και εκτόπιζαν τους Τούρκους. Τη δεύτερη φορά, όταν με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου, το 1913, οι μεγάλες δυνάμεις επιδίκασαν τις περιοχές αυτές στην… ηττημένη Βουλγαρία, αν και είχαν απελευθερωθεί από τον νικηφόρο Ελληνικό στρατό. Την τρίτη φορά ήταν το 1941-44, όταν οι ναζιστικές δυνάμεις παραχώρησαν την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη (πλην του νομού Έβρου) στη σύμμαχό τους Βουλγαρία.

Η επίσκεψη Καραμανλή στη Βόννη, το 1958

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗ
 http://www.kathimerini.gr/803780/article/epikairothta/ellada/h-episkeyh-karamanlh-sth-vonnh

*Καραμανλής και Αντενάουερ υπογράφουν διμερές ελληνογερμανικό πρωτόκολλο ενώ ο Ευ. Αβέρωφ παρακολουθεί. Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών ήταν εμφανής η επιθυμία της Αθήνας να ενισχύσει την ελληνογερμανική φιλία κυρίως για οικονομικούς, αλλά και για πολιτικούς λόγους.

Γράφει ο κ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ Κ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΣ*

            Στη δεκαετία του 1950 η Ελλάδα έκανε τα πρώτα της βήματα σε μια μακρά πορεία ανοικοδόμησης και οικονομικής ανάκαμψης, κατά την οποία βασική αρχή της εξωτερικής της πολιτικής ήταν η συνεργασία με τις μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις.

            Ως οικονομική δύναμη στην καρδιά της Ευρώπης αναγνωριζόταν και η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, που ιδρύθηκε το 1949 και απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1955, οπότε και εντάχθηκε και στο ΝΑΤΟ, παρά το γεγονός ότι είχαν περάσει μόλις λίγα χρόνια από τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Με γνώμονα το συμφέρον της χώρας, όλες οι μεταπολεμικές κυβερνήσεις της Αθήνας ήταν έτοιμες να δείξουν καλή πίστη και να παραμερίσουν το παρελθόν της ναζιστικής κατοχής, προκειμένου αυτό να μην επηρεάσει αρνητικά την πρόοδο των οικονομικών, αλλά και των πολιτικών σχέσεων με τη Βόννη. Από την πλευρά του το νέο γερμανικό κράτος κατέβαλε κάθε προσπάθεια για να αποδείξει ότι διέφερε από το Τρίτο Ράιχ.

            Όταν την πρωθυπουργία της Ελλάδας ανέλαβε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, κατά τη διάρκεια της «οκταετίας» (1955-1963), θεμελιώθηκε μια ειλικρινής, διαρκής και ξεκάθαρη συμμαχία των δύο χωρών. Ήταν το χρονικό σημείο κατά το οποίο οι παραδοσιακές σχέσεις της Ελλάδας με τη Βρετανία είχαν αρχίσει να φθείρονται σημαντικά εξαιτίας του κυπριακού ζητήματος.

Τι είναι η ΑΟΖ (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη);

*Χάρτης με τις ΑΟΖ διαφόρων κρατών

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος  ε.α.

          Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θαλάσσης Αποκλειστική  Οικονομική  Ζώνη [ΑΟΖ] θεωρείται η θαλάσσια έκταση, εντός της οποίας ένα κράτος έχει δικαίωμα έρευνας ή άλλης εκμετάλλευσης των θαλασσίων πόρων, συμπεριλαμβανομένης και της παραγωγής ενέργειας από το νερό και τον άνεμο.

          Εκτείνεται πέραν των χωρικών υδάτων μιας χώρας στα 200 ναυτικά μίλια [ν.μ.] από την ακτογραμμή. Εξαίρεση σε αυτό τον κανόνα αποτελούν οι περιπτώσεις, όπου οι  ΑΟΖ  δύο ή περισσότερων χωρών αλληλοεφάπτονται, όταν δηλαδή οι ακτογραμμές των εν λόγω χωρών απέχουν λιγότερο των 400 ν.μ. Στην περίπτωση που οι ΑΟΖ αλληλοεφάπτονται, έγκειται στις χώρες που τις διεκδικούν να συμφωνήσουν και να καθορίσουν από κοινού θαλάσσια σύνορα.

Ελλάδα- Τουρκία: Τα σύννεφα στο Αιγαίο

*Τα ελληνικά φτερά, ελέγχουν το Αιγαίο και τα Δωδεκάνησα

*Μια επισκόπηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων 

με βάση τις τουρκικές επιδιώξεις στο Αιγαίο

και τη δημιουργία «γκρίζων ζωνών».

Άρθρο του κ. Κωνσταντίνου Πατιαλιάκα, αντιστράτηγου ε.α.

          Τα πρώτα σύννεφα στις Ελληνο-Τουρκικές σχέσεις παρατηρήθηκαν στο τέλος του 1963 με τις ταραχές στην Κύπρο, εξαιτίας της καταγγελίας του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας από τον Μακάριο. Μετά τα αιματηρά γεγονότα της Μανσούρας το 1964 και της Κοφίνου το 1967 φθάσαμε το 1974 στην εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο, λόγω του άφρονος και εγκληματικού πραξικοπήματος από το στρατιωτικό καθεστώς των Αθηνών κατά της ζωής του Μακαρίου.

          Από το 1974 και στα επόμενα χρόνια , μέχρι και σήμερα η κρίση επεκτάθηκε και στον Ελληνικό χώρο, κυρίως στο Αιγαίο Πέλαγος και στα Δωδεκάνησα, όπου η Τουρκία έχει εγείρει στην περιοχή αυθαίρετα, παράλογα και παράνομα δικαιώματα. Αμφισβητεί απαράγραπτα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στην περιοχή και επιδιώκει στη χειρότερη περίπτωση συνδιαχείριση και συνεκμετάλλευση στην περιοχή του Αιγαίου Πελάγους.

Ο Μακάριος υπέρ της ανεξαρτησίας της Κύπρου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

 http://www.kathimerini.gr/802848/article/epikairothta/ellada/o-makarios-yper-ths-ane3arthsias

*Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος και η Μπάρμπαρα Κασλ. 

Γράφει η δρ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΓΚΟΥ*

          Το καλοκαίρι του 1958 τα δεδομένα στο Κυπριακό είχαν λάβει ιδιαίτερα πολύπλοκη τροπή. Η προώθηση του σχεδίου Μακμίλαν, όπως προτάθηκε από το Λονδίνο, έκανε έντονη την προοπτική της διχοτόμησης. Παρά την απόρριψή του από την ελληνική κυβέρνηση και τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, το σχέδιο Μακμίλαν, λόγω του χωριστικού του χαρακτήρα, μπορούσε να τεθεί σε εφαρμογή μόνο με τη συνεργασία της Άγκυρας και των Τουρκοκυπρίων. Πράγματι, η Τουρκία αποδέχθηκε το σχέδιο και η απόφαση για διορισμό κυβερνητικού αντιπροσώπου της στη Λευκωσία (ως ημερομηνία για την υλοποίηση αυτής της κρίσιμης κίνησης ανακοινώθηκε η 1η Οκτωβρίου 1958) άσκησε ιδιαίτερη πίεση στην Αθήνα.

          Οι προσπάθειες της κυβέρνησης Κωνσταντίνου Καραμανλή επομένως θα συγκεντρωθούν στην αποτροπή αυτής της εξέλιξης. Πέρα από αυτό, προηγήθηκε στις αρχές Ιουνίου η έναρξη μεγάλων διακοινοτικών ταραχών στην Κύπρο- η σφαγή των Ελληνοκυπρίων στο χωριό Κιόνελι είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα- οι οποίες περιέπλεξαν την κατάσταση. Το ξέσπασμα των ταραχών τη δεδομένη χρονική στιγμή ενίσχυε την πεποίθηση σε Βρετανία, Ελλάδα και ΗΠΑ, ότι αυτές υποκινήθηκαν με εντολές της Τουρκίας με σκοπό να προβληθεί η διχοτόμηση ως μόνη δυνατή λύση. Στην Κύπρο οι Βρετανοί, απρόθυμοι να στραφούν κατά των Τουρκοκυπρίων, οι οποίοι ευθύνονταν για τις ταραχές, φοβούμενοι παράλληλα πιθανές συνέπειες στην πολιτική της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή (η τουρκική φιλία συνέχιζε να είναι απαραίτητη για τη Βρετανία), αντέδρασαν συλλαμβάνοντας πάνω από 1.200 Ελληνοκυπρίους και ελάχιστους Τουρκοκυπρίους, κάτι που προκάλεσε αντιδράσεις. Σε αυτές τις κρίσιμες ώρες, μια πρωτοβουλία του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου τροχοδρομεί τις εξελίξεις σε ένα άλλο επίπεδο: Πρόκειται για τη συνέντευξη που έδωσε στη Βρετανή βουλευτή του Εργατικού Κόμματος, Μπάρμπαρα Κασλ. Στη συνέντευξη αυτή ο Αρχιεπίσκοπος τάχθηκε για πρώτη φορά επίσημα υπέρ της λύσης ανεξαρτησίας.

Ο τουρκικός καθρέφτης του Χίτλερ

 ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=672683

*Υπό το βλέμμα του «Τούρκου Φύρερ»: Ο Χίτλερ και ο Γκέμπελς στο εργαστήριο του επίσημου γλύπτη του Γ΄ Ράιχ, Γιόζεφ Τόρακ, στις 10 Φεβρουαρίου 1937. Eνα αντίγραφο της προτομής του Ατατούρκ (δεξιά) συγκαταλεγόταν μεταξύ των «πιο αγαπημένων αντικειμένων» του Αδόλφου

Stefan Ihrig
Ataturk in the Nazi Imagination
Belknap Harvard, 2014, 
τιμή 29,95 δολάρια

*Ένα πρόσφατο ιστορικό έργο

αναθεωρεί την άποψη που θέλει

τη φασιστική Ιταλία μείζον πρότυπο των ναζί

φέρνοντας στο προσκήνιο

την επιρροή της Τουρκίας του Μουσταφά Κεμάλ

Του κ. Μάρκου Καρασαρίνη

          Η εξάρτηση του Χίτλερ από τον Μουσολίνι, του ναζισμού από τον φασισμό, ως προτύπου πολιτικής οργάνωσης, κατάκτησης και άσκησης της εξουσίας έχει συστηματικά διερευνηθεί και κατά κόρον προβληθεί στις μεταπολεμικές δεκαετίες.

          Ωστόσο ο εθνικοσοσιαλισμός άντλησε παραδείγματα από διάσπαρτες και αντιφατικές μεταξύ τους πηγές - ενίοτε μάλιστα από κάποιες διόλου αναμενόμενες: στο βιβλίο «Atatürk in the Nazi Imagination», μία από τις πιο πρωτότυπες μελέτες που έχουν παρουσιαστεί τα τελευταία χρόνια στο συγκεκριμένο πεδίο, ο νεαρός γερμανός ιστορικός Στέφαν Ίχριγκ υποδεικνύει ότι, νωρίτερα ακόμη από τη φασιστική Ιταλία, ήταν η κεμαλική Τουρκία και ο ηγέτης της που σαγήνευαν το συλλογικό φαντασιακό των ναζί.

Εκδόθηκε η Πολιτική Βιογραφία του Θεμιστοκλή Σοφούλη

*Το νέο βιβλίο για τον Θεμιστοκλή Σοφούλη

*Από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων  

για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία.

         Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, στο πλαίσιο της σειράς «Βιογραφίες Πολιτικών», εξέδωσε τον τέταρτο κατά σειρά τόμο "Θεμιστοκλής Σοφούλης", που συνέγραψε ο δρ. Διονύσιος Χουρχούλης.

Η παρούσα έκδοση επιχειρεί να καλύψει ένα σημαντικό κενό στο χώρο της σύγχρονης ελληνικής ιστοριογραφίας, που αφορά την πολιτική διαδρομή και το έργο του Θεμιστοκλή Σοφούλη. Ως de facto αρχηγός των Σαμίων οδήγησε την ιδιαίτερή του πατρίδα στην ενσωμάτωση με την Ελλάδα το 1912. 

ΔΣΕ: Μια κριτική επισκόπηση της συγκρότησής του.

 

 *Άνδρες του ΔΣΕ στο Γράμμο

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

          Ο Εμφύλιος Πόλεμος 1946-1949, ο τρίτος γύρος του ΚΚΕ, για την κατάληψη της εξουσίας με ένοπλο αγώνα, θεωρείται ότι άρχισε την νύκτα της 30ης Μαρτίου 1946,την παραμονή των βουλευτικών εκλογών, με την επίθεση των ανταρτών στον Σταθμό Χωροφυλακής Λιτοχώρου. Βασικοί αντίπαλοι το Κομουνιστικό Κόμμα από την μία και το αντικομουνιστικό στρατόπεδο από την άλλη ,έστω διαιρεμένο και διχασμένο.

          Από τον Οκτώβριο του 1946 η ηγεσία του ΚΚΕ εισήλθε σε νέα φάση ένοπλης δράσης, μετά τις ληφθείσες αποφάσεις στις συσκέψεις της Ζιάκας και της Ανθρακιάς, χωριών της  περιοχής των Χασίων. Έτσι  την 28η  Οκτωβρίου 1946 εξαγγέλθηκε  επίσημα η ίδρυση του Γενικού Αρχηγείου των Ανταρτικών Δυνάμεων και ακολούθως την 27η Δεκεμβρίου 1946 η μετονομασία των Ανταρτικών Δυνάμεων σε Δημοκρατικό  Στρατό  Ελλάδας (ΔΣΕ), υπό τις διαταγές του Μάρκου Βαφειάδη.

           Η  συγκρότηση του  ΔΣΕ δεν αποτέλεσε μία ενστικτώδη αντίδραση στη λευκή τρομοκρατία ή μία πράξη που επιδίωκε  έναν πολιτικό  συμβιβασμό. Απεναντίας  υπήρξε ενσυνείδητη  πολιτική επιλογή της ηγεσίας του ΚΚΕ για την κλιμάκωση του ένοπλου αγώνα της, με στόχο την κατάληψη της εξουσίας με έναν  συνδυασμό ενόπλων και πολιτικών μέσων.

Το ενδεχόμενο εξόδου από το ΝΑΤΟ, το 1958

 ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/801868/article/epikairothta/ellada/to-endexomeno-e3odoy-apo-to-nato

*Palais de Chaillot, η έδρα του ΝΑΤΟ στο Παρίσι. «Η ελληνική Κυβέρνησις θεωρεί χρέος της όπως διά της παρούσης διακοινώσεως επιστήση την προσοχήν των μελών της Ατλαντικής Συμμαχίας επί των κινδύνων, τους οποίους δημιουργεί η εφαρμογή του ειρημένου σχεδίου [του σχεδίου Μακμίλαν] τόσον διά την συνοχήν της Συμμαχίας, όσον και διά την ειρήνην της Ανατολικής Μεσογείου» γράφει στην επιστολή του ο Κων. Καραμανλής.

Γράφει ο κ. Ευάνθης Χατζηβασιλείου

          Το 1958 υπήρξε μια καθοριστική εποχή για την ελληνική πολιτική. Λόγω εξελίξεων στο Κυπριακό, η Ελλάδα αντιμετώπισε σοβαρότατη απομόνωση στους κόλπους της Δύσης, ενώ ανέκυψε και κίνδυνος διολίσθησής της εκτός του ΝΑΤΟ.

          Η άνοδος της ουδετεροφιλίας και του αντιδυτικού πνεύματος είχε σημειωθεί στη χώρα από το 1955. Την άνοιξη του 1956, στις μεγάλες διαδηλώσεις για την εκτόπιση του Μακαρίου και τις πρώτες εκτελέσεις αγωνιστών της ΕΟΚΑ, είχαν εμφανιστεί συνθήματα υπέρ της αποχώρησης από το ΝΑΤΟ και της ένταξης της Ελλάδας σε έναν «άξονα Αθηνών- Βελιγραδίου- Καΐρου». Το καλοκαίρι του 1956, αμερικανική δημοσκόπηση έδειχνε ότι το 74% (!) των Αθηναίων ευνοούσε την αποχώρηση από το ΝΑΤΟ εάν οι Δυτικοί εξακολουθούσαν την ίδια πολιτική στο Κυπριακό. Στα τέλη του Αυγούστου 1956, ο υπουργός Εξωτερικών, Ευάγγελος Αβέρωφ, προειδοποίησε τους Αμερικανούς ότι, λόγω της πολιτικής της Δύσης στο Κυπριακό, όλος ο ελληνικός λαός, «εκτός 2.000 Αθηναίων», θα επιδοκίμαζε μία απόφαση για έξοδο από το ΝΑΤΟ.

          Το φθινόπωρο του 1956, ο Γεώργιος Γρίβας, αρχηγός της ΕΟΚΑ, και η εφημερίδα «Εστία» τάχθηκαν υπέρ της αποχώρησης από το ΝΑΤΟ· οι εκκλήσεις τους υποστηρίχθηκαν και από την ΕΔΑ, αλλά απορρίφθηκαν απερίφραστα από την κυβέρνηση, η οποία τόνισε ότι ήταν η μόνη αρμόδια να χαράσσει την εξωτερική πολιτική. Το επόμενο έτος, και παρά την απελευθέρωση του Μακαρίου με αμερικανική μεσολάβηση, νέες δημοσκοπήσεις έδειχναν μια πλειοψηφία υπέρ μιας ουδετερόφιλης πολιτικής. Με άλλα λόγια, τα χρόνια αυτά η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή προσπαθούσε να διασώσει τον φιλοδυτικό προσανατολισμό της χώρας, γνωρίζοντας ότι ακολουθούσε μία αντιδημοφιλή πολιτική.

Ο θάνατος του Γεωργ. Σκίπη, αδελφού του ποιητή, το 1912 στις μάχες της Μανωλιάσας

*Ο υπολοχαγός Γεώργιος Σκίπης

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Στη μάχη της Μανωλιάσας το 1912, ο ποιητής Σωτήριος Σκίπης, ο οποίος έγινε έγινε στα κατοπινά χρόνια και ακαδημαϊκός, έχασε τον αδερφό του, που πολεμούσε ως λοχαγός διοικητής λόχου πεζικού. Είναι μια από τις τραγωδίες του πολέμου, που συνήθως περνάνε απαρατήρητες από τις επίσημες Ιστορίες…

          Στο ύψωμα της Μανωλιάσας δόθηκαν σκληρές και κρίσιμες μάχες. Το ύψωμα αυτό βρίσκεται κοντά στα Ιωάννινα και σε απόσταση απ' αυτά λίγων ωρών. Είναι αμυντική τοποθεσία για την πόλη των Ιωαννίνων από ΝΔ μπροστά απ' το Μπιζάνι. Σ’ αυτό το ύψωμα κατά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο, έγιναν φοβερές και πολυαίμακτες μάχες ανάμεσα στον ελληνικό στρατό και τους Τούρκους που κατείχαν την περιοχή. Διάρκεσαν απ' τον Νοέμβρη του 1912 μέχρι τον Ιανουάριο του 1913, οπότε οι Έλληνες κατέλαβαν όλα τα υψώματα της περιοχής και άνοιξε έτσι ο δρόμος για την κατάληψη της πόλης των Ιωαννίνων.

Κέντρο, από τη διάσπαση στην ενοποίηση

*Η πρώτη Διοικούσα Επιτροπή της Ενώσεως Κέντρου. Από αριστερά καθήμενοι οι Παυσανίας Κατσώτας, Γεώργιος Παπανδρέου, Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας. Ορθιοι οι Ηλίας Τσιριμώκος, Στέφανος Στεφανόπουλος, Σάββας Παπαπολίτης, Σταύρος Κωστόπουλος (ο οποίος εκπροσωπεί τον αρχηγό των Φιλελευθέρων Σοφοκλή Βενιζέλο) και Αλέξανδρος Μπαλτατζής.

Γράφει ο κ. ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΡΗΣΤΙΔΗΣ*

          Όταν στα τέλη Σεπτεμβρίου του 1961 οι εφημερίδες ανακοίνωναν τη συγκρότηση της Ένωσης Κέντρου, ένας πολυετής κύκλος αντιπαραθέσεων ανάμεσα στα στελέχη του Κέντρου έδειχνε να κλείνει.

         Την ίδια στιγμή- για πρώτη φορά στη μεταπολεμική περίοδο- έμπαιναν οι βάσεις για τη συγκρότηση ενός συστήματος τριών παρατάξεων, εντός του οποίου ο νέος κομματικός σχηματισμός διεκδικούσε διττό ρόλο, ως εναλλακτική κυβερνητική λύση στον αστικό/φιλοδυτικό χώρο και ως κυρίαρχη δύναμη του «αντιδεξιού πόλου». Η ταυτόχρονη αυτή αντίθεση έναντι της Δεξιάς και της Αριστεράς συνέβαλε τα μέγιστα στην προσπάθεια συγκρότησης της νέας αυτής πολιτικής οντότητας μετά από μία διαπάλη πολλών ετών για τη διαμόρφωση μιας ενιαίας ταυτότητας του κατακερματισμένου κεντρώου χώρου.

Το «Νοσοκομείο του ΔΣΕ» στην Πρέσπα. Ένα Μνημείο της ‘‘αντάρτικης’’ αρχιτεκτονικής

*ΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ- ΣΠΗΛΙΑ

Του κ. Γιώργη Κολιόπουλου* 

          Το 2002, η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας προκήρυξε και ανέθεσε σε ομάδα μελετητών, μεταξύ των οποίων και ο γράφων, την Διαγνωστική μελέτη για την ανάδειξη και αξιοποίηση των φυσικών πόρων και της πολιτιστικής κληρονομιάς στην περιοχής των Πρεσπών. Η έρευνα έγινε σε όλη την περιβάλλουσα τις λίμνες μικρή και μεγάλη Πρέσπα περιοχή και περιελάμβανε παραλίμνια τμήματα  της FYROM και της Αλβανίας. Η μελέτη ολοκληρώθηκε και παραδόθηκε  το 2004.

          Στα πλαίσια αυτής της μελέτης για την αποτύπωση του πολιτιστικού αποθέματος, έγινε και  η πρώτη καταγραφή  και  ιστορική έρευνα   σε δύο χώρους που προέκυψαν κατά  τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.  Οι χώροι αυτοί, το σπήλαιο του νοσοκομείου (ή Σπηλιά του Κόκκαλη…) και η σπηλιά του Ζαχαριάδη, ήταν ελάχιστα γνωστοί και μόνον στους κατοίκους της περιοχής ή σε ελάχιστους φιλέρευνους ιστοριοδίφες και φυσιολάτρες. Ωστόσο, τα ιδιαίτερα ιστορικά χαρακτηριστικά της ‘’σπηλιάς του νοσοκομείου’’ και η γοητεία του ίδιου του χώρου και της εξέλιξής του, μας οδήγησαν στην πληρέστερη έρευνα και την ακριβέστερη ιστορική αποτύπωση της κατασκευής και λειτουργίας του από την άνοιξη έως το τέλος του εμφυλίου πολέμου, τον Αύγουστο του 1949.

          Το 2007 ο Δήμος Πρεσπών, στα πλαίσια του προγράμματος Interreg της Περιφέρειας Δ. Μακεδονίας, προχώρησε στην εκπόνηση της μελέτης με τίτλο: «Δημιουργία πολιτιστικής διαδρομής και ανάδειξης των μνημείων του Δ. Πρεσπών» που μεταξύ άλλων, προέβλεπε την οργάνωση του εσωτερικού  του σπηλαίου σε επισκέψιμο, εύκολα προσβάσιμο και αντιληπτό χώρο, σε σχέση με την ιστορική σημασία του.