Η ΠΑΡΑΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ "ΑΣΠΙΔΑ"

*Στιγμιότυπο από τη δίκη του ΑΣΠΙΔΑ. Αριστερά, ο δικηγόρος Νικηφόρος Μανδηλαράς. 

Δεξιά ο πρόεδρος του Στρατοδικείου αρεοπαγίτης Θεόδωρος Καμπέρης, 

εν συνεχεία ο υποστράτηγος Γεώργιος Χατζής, ο ταξίαρχος Απόστολος Ζαλαχώρης 

και ο Βασιλικός επίτροπος συνταγματάρχης Ηλίας Παπαπούλος

*Η υπόθεση που υπήρξε 

καταλύτης πολιτικών εξελίξεων

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, 

Αντιστράτηγος  ε. α.

          Τα αρχικά της παραστρατιωτικής οργάνωσης ΑΣΠΙΔΑ, που σήμαιναν Αξιωματικοί  Σώσατε  Πατρίδα  Ιδανικά  Δημοκρατία  Αξιοκρατία, έγιναν γνωστά στις 18 Μαΐου 1965 από δημοσίευμα της εφημερίδας της Λάρισας «Ημερήσιος  Κήρυξ», η οποία σε κείμενό της αποκάλυπτε ότι στους κόλπους του στρατού, δρούσε η συνωμοτική οργάνωση ,αριστερής απόκλισης, ΑΣΠΙΔΑ.

          Στις 12 Μαΐου 1965 ο Στρατιωτικός Διοικητής των Ελληνικών Δυνάμεων Κύπρου Στρατηγός Γ. Γρίβας είχε υποβάλει έκθεση στον υπουργό Εθνικής Άμυνας Πέτρο Γαρουφαλιά, με την οποία ανέφερε ότι έγινε κίνηση ίδρυσης παραστρατιωτικής οργάνωσης με την επωνυμία  ΑΣΠΙΔΑ  από ομάδα Αξιωματικών και ότι υπήρχε κίνδυνος ανατροπής του τότε καθεστώτος.

      Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας διέταξε τον Γενικό Στρατιωτικό Δικαστικό Σύμβουλο Α΄ Τάξεως αντιστράτηγο της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Ιωάννη Σίμο να μεταβεί στην Κύπρο και να διενεργήσει Ένορκη Προανάκριση για το ζήτημα. Ο Σίμος μετά την εξέταση 93 μαρτύρων και σχετική έρευνα αποφάνθηκε την 1η Ιουνίου 1965 με το πόρισμά του ότι :

Ένας ιστορικός γρίφος που περιμένει λύση

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

 http://www.kathimerini.gr/757264/opinion/epikairothta/politikh/enas-istorikos-grifos-poy-perimenei-lysh

*Αρχιεπίσκοπος Μακάριος και Γεώργιος Παπανδρέου

*Ένα χαρακτηριστικό της ιστορικής έρευνας

που την καθιστά εξαιρετικά ελκυστική

είναι η ομοιότητά της με τη διαδικασία επίλυσης τα

των αστυνομικών γρίφων.

Του κ. ΘΑΝΟΥ ΒΕΡΕΜΗ*

            Διάβασα πριν από αρκετά χρόνια το απομνημονευματικό έργο του Πέτρου Ε. Γαρουφαλιά, «Ελλάς και Κύπρος. Τραγικά σφάλματα, ευκαιρίες που χάθηκαν, 19 Φεβρουαρίου 1964 - 15 Ιουλίου 1965» (εκδόσεις Μπεργάδη, 1982). Δεν απέδωσα τότε ιδιαίτερη προσοχή στον ισχυρισμό του συγγραφέα ότι το καλοκαίρι του 1964 η κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου αποφάσισε, μετά τις δύο προτάσεις  Άτσεσον για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, να επιχειρήσει -κατά τον Γαρουφαλιά- μονομερώς την ένωση χωρίς ανταλλάγματα.

            Την απόφαση έλαβε ο πρωθυπουργός συνεπικουρούμενος από τους δύο υπουργούς του, Κωστόπουλο (Εξωτερικών) και Γαρουφαλιά (Εθνικής Αμύνης), τον βασιλιά Κωνσταντίνο και τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Π. Κανελλόπουλο. Έτσι, χωρίς περισσότερη συζήτηση ο Γαρουφαλιάς ανέλαβε να μεταφέρει στον πρόεδρο της Κύπρου, Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, την απόφαση και να τον βολιδοσκοπήσει για το ποια θα ήταν η στάση του έναντι της ομόφωνης ελλαδικής απόφασης. Η αρχική απάντηση του Μακαρίου ήταν καταφατική με όρο την απόσυρση των βρετανικών βάσεων. Όταν ο Γαρουφαλιάς υπέδειξε στον συνομιλητή του τους κινδύνους μιας βρετανικής αντίδρασης στο τετελεσμένο αυτό, ο Μακάριος συμφώνησε, και έτσι χαρμόσυνα για την ενότητα όλων των Ελλήνων έληξε η πρώτη ημέρα της βολιδοσκόπησης.