Το «έπος» των Βρετανών σαμποτέρ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/941832/article/politismos/vivlio/to-epos-twn-vretanwn-sampoter

*Μέλη της βρετανικής αποστολής. Πρώτος δεξιά ο Κρις Γουντχάουζ. Στη μέση με το μπαστούνι ο Έντι Μάγιερς

Γράφει ο ΣΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ

Μία από τις λιγότερο προβεβλημένες αλλά συναρπαστικές ιστορίες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου αναδεικνύει ο συγγραφέας και ιστορικός Τζάιλς Μίλτον στο βιβλίο του «Ο ανορθόδοξος πόλεμος του Τσόρτσιλ», για τη μυστική δράση των πρώτων Βρετανών σαμποτέρ, με την απόδοση τεκμηρίων, ντοκουμέντων και μαρτυριών να ισορροπεί με επιτυχία μεταξύ της λογοτεχνικής και της ιστορικής αφήγησης.

Ο Μίλτον, συγγραφέας του μπεστ σέλερ «Χαμένος παράδεισος- Σμύρνη 1922», αφηγείται τη συγκρότηση μιας μυστικής ομάδας που με τις ευλογίες του Ουίνστον Τσόρτσιλ είχε την ευθύνη διεξαγωγής ενός παράλληλου, ανορθόδοξου πολέμου σε σχέση με τον «κανονικό», με στόχο την ανακοπή της προέλασης του Αδόλφου Χίτλερ. Μυστικές συναντήσεις, κωδικές ονομασίες (οδός Κάξτον, οδός Μπέικερ), εκπαίδευση στον «βρώμικο» πόλεμο, δίκτυα κατασκόπων και πληροφοριοδοτών, ριψοκίνδυνες αποστολές και αδρεναλίνη μέσα σε έναν κόσμο γυναικών, η πραγματική ιστορία του λεγόμενου «υπουργείου Ανορθόδοξου Πολέμου» φαίνεται πως έχει όλα τα υλικά για ένα εκρηκτικό μυθιστόρημα.

Η επώδυνη διάσπαση του ΚΚΕ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/942103/article/epikairothta/politikh/h-epwdynh-diaspash-toy-kke 

*Ο Κώστας Κολιγιάννης, ηγέτης του ΚΚΕ κατά την εποχή της διάσπασης, κλήθηκε να αντιμετωπίσει τα μεγάλα διλήμματα εκείνης της εποχής.

 Γράφουν: ΝΙΚΟΣ ΜΑΡΑΝΤΖΙΔΗΣ* 

και ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΤΣΕΚΟΥ**

Η ιστορία του ελληνικού, όπως και του διεθνούς, κομμουνισμού είναι συνυφασμένη με εσωκομματικές συγκρούσεις και διασπάσεις. Στην ελληνική περίπτωση, η ήττα του αντάρτικου στρατού του ΚΚΕ στον Εμφύλιο Πόλεμο τον Αύγουστο του 1949 προκάλεσε μια ιδιάζουσα οργανωτικο-πολιτική κατάσταση που διατηρήθηκε ως τέτοια μέχρι την πτώση της δικτατορίας το 1974.

Η ηγεσία του ΚΚΕ εγκαταστάθηκε στο εξωτερικό και είχε υπό τον έλεγχό της τις οργανώσεις του στις «Λαϊκές Δημοκρατίες» (όπου εγκαταστάθηκαν Ελληνες πολιτικοί πρόσφυγες), αλλά και τις παράνομες οργανώσεις του κόμματος στην Ελλάδα, όπου το ΚΚΕ ήταν εκτός νόμου.

Η κατάσταση αυτή παρήγαγε ανορθόδοξα πολιτικά αποτελέσματα: από τη μια, οι κομμουνιστές οι οποίοι έμειναν στην Ελλάδα, ενώ θεωρητικά εκπροσωπούνταν στην εξόριστη «Κεντρική Επιτροπή» του κόμματος στη Ρουμανία, πρακτικά δεν μπορούσαν να έχουν συμμετοχή στις συνδιασκέψεις και άρα πρόσβαση στις αποφάσεις της. Και από την άλλη, οι ευρισκόμενοι στην «υπερορία» επηρέαζαν, χωρίς οι ίδιοι να είναι παρόντες, τα πολιτικά γεγονότα στην Ελλάδα, τα οποία, όμως, ερήμην τους έπαιρναν έναν άλλο βηματισμό.

Ο ξεχασμένος ύμνος για τη Στρατιά του Έβρου, του 1923

*Η επιθεώρηση της Στρατιάς του Έβρου από τον στρατηγό Θεόδωρο Πάγκαλο 

(Φωτογραφία Ιδρύματος Ελευθερίου Βενιζέλου)

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης       

                Η σκόνη της ιστορίας, εχθρός της μνήμης, πολλές φορές έχει επικαθίσει σε ιστορικές πτυχές, και λεπτομέρειες, που αφορούν τη Θράκη γενικότερα. Έτσι μένουν αγνοημένοι ηρωικοί άνθρωποι, γεγονότα και τόποι, που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην πορεία του Έθνους και παραμερίσθηκαν από την επίσημη ιστοριογραφία.

                Μια τέτοια περίπτωση είναι και ο ύμνος, που συνέθεσε ο Γεώργιος Λαμπελέτ λόγιος μουσικός το 1923, αλλά σήμερα, δεν τον γνωρίζει κανένας, δεν τραγουδιέται στα σχολεία και δεν εκτελείται σε εθνικές τελετές και εκδηλώσεις. Είναι γραμμένος σε στίχους Ζαχαρία Παπαντωνίου και αφορά τον Στρατό, που μετά την διάλυση και τη φοβερή ήττα στη Μικρά Ασία το 1922, άρχισε να αναδιοργανώνεται στις πεδιάδες και τα υψώματα της Θράκης, αποτελώντας την ελπίδα σε ένα λαό νικημένο. Η αναδιοργάνωση της Στρατιάς του Έβρου αμέσως μετά την ήττα του 1922, είναι ό,τι καλύτερο είχε να επιδείξει η Ελλάδα, μέσα από τα ερείπια της μεγάλης καταστροφής. Και ήταν το καλύτερο αντεπειχείρημα η ισχύς της όταν ο Βενιζέλος διαπραγματεύονταν στη Λωζάννη την ομώνυμη συνθήκη, ώστε να αποφύγουμε τα ακόμη χειρότερα.

Τα ξεχασμένα 20 παλληκάρια της Ορεστιάδας, το 1940

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΟΡΕΣΤΙΑΣ» 

ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΚΑΡΑΓΑΤΣΙΑΝΩΝ,

Τεύχος Α14, 2017

*Στη φωτογραφία αυτή του 1941 ο πρώτος αριστερά όρθιος είναι ο Δημήτρης Μαρκακίδης, πατέρας του Γιάννη Μαρκακίδη (φωτογραφία από το αρχείο του).

Γράφει ο κ. Γιάννης Μαρκακίδης

                Αν και η ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας αποφασίστηκε από τη Συνθήκη του Νεϊγύ το Νοέμβριο του 1919, αρκετοί ήταν οι Έλληνες που προτίμησαν αρχικά τουλάχιστον να παραμείνουν στα χωριά τους με Βουλγαρική υπηκοότητα.

                Όταν όμως επικράτησε κλίμα εκφοβισμού τους από διάφορους παράγοντες εντός του Βουλγαρικού εδάφους, πολλοί ήταν αυτοί, που έστω καθυστερημένα μετά από μια δεκαετία σχεδόν (Δεκέμβριος 1929) αποφάσισαν να φύγουν και να έρθουν στην Ελληνική Επικράτεια. Μιλάμε για χωριά της Νοτιοανατολικής Βουλγαρίας κοντά στο νομό Έβρου, όπως τα σημερινά χωριά  Όρενετς και Εφρέμ.

                Με τα διαβατήρια (τους χορηγήθηκαν στο Σβίλενγκραντ) στα χέρια  γονείς και ανήλικα παιδιά πέρασαν στο ελληνικό έδαφος και εγκαταστάθηκαν εκεί όπου βρήκαν  δικούς τους ανθρώπους που είχαν έρθει πριν με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Τα χωριά που τους δέχτηκαν ήταν κυρίως το Ορμένιο, η Φτελιά και ο Πύργος.

Η απόδραση της Ελένης Βλάχου

*22 Δεκεμβρίου 1967. Άφιξη της Ελένης Βλάχου στην είσοδο του BBC. Ήταν η πρώτη είδηση που μεταδόθηκε από την αγγλική τηλεόραση.

Γράφει η κ. ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΑΒΙΑ*

Η επιστροφή της Ελένης Βλάχου στην Αθήνα, το 1974, κρατήθηκε μυστική το ίδιο σχεδόν όσο είχε κρατηθεί και η απόδρασή της από τη χουντοκρατούμενη Ελλάδα τον Δεκέμβριο του 1967. Ήθελε να αποφύγει τις θριαμβευτικές υποδοχές που διοργανώνονταν στα αεροδρόμια μετά την κατάρρευση της δικτατορίας.

Έφτασε στο Ελληνικό με μεταμεσονύχτια πτήση της Β.Α. και την περιμέναμε πέντε άτομα: ο σύζυγός της Κωνσταντίνος Λούνδρας, ο Τάκης Λαμπρίας, ο τότε οικονομικός διευθυντής της «Καθημερινής» Νίκος Καραμούζης, ο οδηγός της ο Γιάννης κι εγώ. Αλλά η ώρα περνούσε και δεν φαινόταν. Ο Λαμπρίας, υφυπουργός Προεδρίας στην κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, πήγε στον έλεγχο διαβατηρίων να δει τι συμβαίνει.

Όταν τον Ιούλιο του 1971 το δικτατορικό καθεστώς της είχε αφαιρέσει την ελληνική ιθαγένεια, η βρετανική κυβέρνηση την είχε εφοδιάσει με ταξιδιωτικά έγγραφα που ίσχυαν για οποιαδήποτε χώρα της Ευρώπης και την Αμερική, αλλά όχι για την Ελλάδα. Η Δημοκρατία είχε αποκατασταθεί, ενώ τα παρακλάδια της χούντας βρίσκονταν ακόμα σε υπεύθυνες θέσεις. Επέμεναν πως πρέπει να επιστρέψει με το ίδιο αεροπλάνο στο Λονδίνο.

Οι άλυτοι γρίφοι της Χάρτας του Ρήγα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/938477/article/epikairothta/ellada/oi-alytoi-grifoi-ths-xartas-toy-rhga

*Οι είκοσι εντοπισμένες διαφορές των δύο κύριων τυπολογιών (και παραλλαγής τους) της Χάρτας του Ρήγα Βελεστινλή.

Γράφει η κ. ΓΙΩΤΑ ΜΥΡΤΣΙΩΤΗ       

Τι περισσότερο μπορεί να προσφέρει μια έκθεση για τη Χάρτα του Ρήγα Βελεστινλή σήμερα, 220 χρόνια μετά την έκδοσή της στη Βιέννη, πέρα από τη γνωστή της αξία ως σύμβολο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς και τις εξίσου γνωστές και κατ’ επανάληψη προβεβλημένες ιστορικές, εθνικές πολιτικές, φιλολογικές, ιδεολογικές αισθητικές ή παιδαγωγικές της πτυχές; Γιατί μια έκθεση συνενώνει για πρώτη φορά έξι αντίτυπα της Χάρτας τα οποία, κατά το πιραντελικό έργο, ζητούν τον Ρήγα;

Η απάντηση φαινομενικά είναι μία και ταυτόχρονα πολύπτυχη. Γιατί οι Χάρτες που θα εκτεθούν στον ίδιο χώρο, στο Τελλόγλειο  Ίδρυμα Τεχνών Θεσσαλονίκης, δεν είναι ίδιες αλλά εντάσσονται σε δύο κύριες τυπολογίες και μία με παραλλαγές. Διαφέρουν σε 20 συνολικά σημεία τους που προσδίδουν στην υπόθεση της Χάρτας ένα ακόμη πιο σημαντικό και κυρίως γοητευτικό επίπεδο προσέγγισης. Από αυτό, άλλωστε, προέρχονται ο προκλητικός και αινιγματικός τίτλος της έκθεσης «Η Χάρτα του Ρήγα: τα δύο (συν) πρόσωπα. Μια άλλη ανάγνωση του Χάρτη» αλλά και η ομότιτλη έκδοση της Τρικογλείου Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης του ΑΠΘ (ΒΚΠ-ΑΠΘ) με τα οποία γιορτάζει τα 90 χρόνια από την ίδρυσή της.

Ο θάνατος του Γεωργίου Παπανδρέου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/938492/article/epikairothta/ellada/o-8anatos-toy-gewrgioy-papandreoy

*Οι λαϊκές εκδηλώσεις οδύνης στην κηδεία του Γ. Παπανδρέου αποτέλεσαν την πρώτη μαζική αντιστασιακή πράξη.

Γράφει ο κ. ΓΙΑΝΝΗΣ Π. ΤΖΑΝΝΕΤΑΚΟΣ*

       «Όλα πήγαιναν θαυμάσια έως τις 2.05 π.μ., οπότε ενεφανίσθη εγκεφαλικό επεισόδιο. Εν συνεχεία και εις διάστημα 10΄-15΄ όλα τελείωσαν». Με αυτή τη λιτή δήλωση ο προσωπικός γιατρός του Δ. Μπάκαλος ανακοινώνει την 1η Νοεμβρίου 1968 στις 3 π.μ τον θάνατο του Γεωργίου Α. Παπανδρέου.

Μία από τις πολιτικά κυρίαρχες προσωπικότητες του αιώνα απέρχεται... Πρωθυπουργός οκτώ μήνες πριν και τρεις μήνες μετά την απελευθέρωση. Ενάμιση μήνα το 1963 και 16 το 1964-65. Έχει εισαχθεί στον «Ευαγγελισμό» στις 25 Οκτωβρίου με γαστρορραγία. Στις 30 αποφασίζουν οι διευθυντές της Β΄ και της Γ΄ Χειρουργικής Κλινικής, παρισταμένου και του Γ. Μαύρου. Υποβάλλεται σε εγχείρηση. Αντέχει μία εβδομάδα. Την ώρα του θανάτου του παρευρίσκονται ο γιατρός Α. Κοκκέβης, τ. υπουργός, ο Αντ. Σταυρόπουλος, αγαπητός εξάδελφός του, ο οποίος φέρει και το «κανονικό» επώνυμο της οικογένειας, καθώς και η πιστή οικονόμος του Χρυσούλα. Καταφθάνουν δε οι στενοί συνεργάτες του Μανουσάκης, Μοθωνιός, Καχριμάνης, Καράτσης κ.ά.

Ο μαζικός πνιγμός προσκυνητών στον ποταμό Έβρο, το 1888

*Το δημοσίευμα της εφημερίδας "Βυζαντίς" στις 18 Ιουνίου 1888

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Από μικρό παιδί, άκουγα στο Διδυμότειχο για τον μαζικό πνιγμό 40 έως 50 ατόμων στον ποταμό Έβρο, στα τέλη του 19^ου αιώνα, κατά τη διάρκεια του πανηγυριού που γίνεται στη γενέτειρά μου τη μέρα της Πεντηκοστής. Στο λεγόμενο και Καλέ Παναΐρ, στο τοπικό ιδίωμα. Και πάντα θεωρούσα ότι γύρω από το δραματικό αυτό γεγονός, είχαν πλεχθεί και μύθοι, αφού δεν έβλεπα πουθενά τεκμηρίωση.

                Το πανηγύρι αυτό τελείται εις ανάμνηση ενός γεγονότος της εποχής των σταυροφοριών. Τότε οι Δυτικοί σταυροφόροι (στην πραγματικότητα κακοποιά στοιχεία από τη Δυτική Ευρώπη, με τις ευλογίες του Πάπα) ήθελαν να ελευθερώσουν τους Αγίου Τόπους από τους Άραβες κατακτητές. Αλλά στην πορεία έπεφταν στα εδάφη της χριστιανικής βυζαντινής αυτοκρατορίας και σκότωναν, έκαιγαν, έκλεβαν… Μέχρι που το 1204 κατέκτησαν και την ίδια την Κωνσταντινούπολη.

Το Μάιο μάλλον του 1205 τα στρατεύματα των Λατίνων με αρχηγό τον Ερρίκο της Φλάνδρας, αδελφό του Βαλδουίνου Α΄ και διάδοχό του, έχοντας λεηλατήσει την ευρύτερη περιοχή της Θράκης, επιχείρησαν να καταλάβουν το ισχυρό φρούριο του Διδυμοτείχου, στην περιοχή του οποίου άρχισε να εκδηλώνεται η πρώτη αντίσταση κατά της Λατινοκρατίας.

Άγνωστα ιστορικά στιγμιότυπα των τελευταίων 40 ετών

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=920843

*Ανδρέας Παπανδρέου και Κωνσταντίνος Καραμανλής συνομιλούν στην εκδήλωση 

για τα 70 χρόνια της ΕΣΗΕΑ

*Ο Νίκος Χασαπόπουλος περιγράφει

μικρά γεγονότα που στιγμάτισαν 

την πολιτική ζωή του τόπου

στα 43 χρόνια αδιάκοπου ρεπορτάζ

Στο βιβλίο αυτό ο Νίκος Χασαπόπουλος καταγράφει με τη βοήθεια του συναδέλφου και φίλου του Γιάννη Ν. Μπασκόζου την ιστορία των μικρών γεγονότων, τη γοητεία των κρυφών πλευρών, τις αδιόρατες συμπεριφορές πολιτικών, δημόσιων προσώπων και δημοσιογράφων, τις ρωγμές στην επίσημη, καθωσπρέπει ιστορία.

Μερικές από αυτές είναι επικαιρικές, άλλες συμβολικές και κάποιες παραδειγματικές. Είναι αυτές που πιο πολύ τον γοήτευαν στο καθημερινό ρεπορτάζ. Τι περιείχε το αμάξι του Μπους, πώς προετοίμασε τον τάφο του ένας μεγάλος ηγέτης, μερικά επικίνδυνα ρουσφέτια, πώς ήταν η πρώτη συνέντευξη με τον πιο απόμακρο ηγέτη των ελληνικών μέσων, παρασκήνιο από κραυγαλέες δημοσιογραφικές γκάφες, εμμονές και κρυφά χαρίσματα ανθρώπων της πολιτικής και της δημοσιογραφίας, και άλλα πολλά. Σημαντικό τμήμα στο βιβλίο καταλαμβάνουν τα ενδότερα του «Βήματος», πρόσωπα και καταστάσεις, διευθυντές, συνάδελφοι, άνθρωποι του περιβάλλοντος της εφημερίδας και ιδιαίτερα καταγράφονται οι τελευταίοι κρίσιμοι και ψυχοφθόροι μήνες πριν από την αλλαγή ιδιοκτησίας της. Πίσω από τις λέξεις των σημειωμάτων αυτών διαφαίνονται η ψυχολογία, η ένταση, ο φόβος του λάθους, η προσοχή στη λεπτομέρεια, αυτό που ο συγγραφέας ονομάζει «η αγωνία του ρεπόρτερ»...

Η Ελεύθερη Πολιτεία της Ικαρίας το 1912

*Οι εξεγερμένοι Ικάριοι με τη βαθυγάλανη σημαία τους με τον λευκό σταυρό στη μέση

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Ικαρία, είναι ένα νησί, που όλοι το ζηλεύουν για την ευζωία των κατοίκων του, για την ιστορική του φήμη από τους μυθικούς χρόνους, για τις θαυμαστές περιβαλλοντικές και ενεργειακές επιπτώσεις του, για τα εξαίρετα εδώδιμα προϊόντα του και για τα ονομαστά πανηγύρια, με τους περίφημους παραδοσιακούς χορούς και τους φημισμένους οργανοπαίκτες του.

                Ωστόσο εξίσου θαυμαστή είναι και η νεώτερη ιστορία του νησιού και ειδικά η απελευθέρωσή του, που υπήρξε το 1912 πολιτική και διπλωματική έκπληξη, αλλά συνήθως την αγνοούμε και την προσπερνούμε αδιάφορα.

                Στα μέσα του 1912 η Ελλάδα, ετοιμάζονταν για τους Βαλκανικούς Πολέμους σε συνεννόηση με τα άλλα χριστιανικά κράτη της Βαλκανικής. Οι πόλεμοι αυτοί άρχισαν τις πρώτες ημέρες του Οκτωβρίου εκείνης της σημαδιακής χρονιάς. Οι Ικάριοι όμως ανυπομονούσαν!!! Και είχαν λόγους… Δεν ήταν μόνο η μακρά υποδούλωση στους Τούρκους.  Ήταν και η απογοήτευση του 1830. Τότε, που η Ικαρία, παραχωρήθηκε στην Τουρκία, ενώ  η Ελλάδα με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου αναγνωρίζονταν ως ελεύθερο Κράτος. 

1913: Το δραματικό ημερολόγιο του Αδριανουπολίτη Ι. Αποστολίδη

*Πολίτες και στρατιώτες Βούλγαροι, φυλάσσουν γέφυρα του ποταμού Άρδα, που κατέστρεψαν οι Τούρκοι.

*Ενδιαφέρουσα αυθεντική καταγραφή

των γεγονότων της πολιορκίας της Αδριανούπολης κατά το 1912-13.

*Αξίζει να εκδοθεί αυτό το Ημερολόγιο 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης          

                Ένα άγνωστο ντοκουμέντο, που αξίζει να προσεχθεί ιδιαίτερα από τους ποικίλους Θρακικούς φορείς, αφορά την φοβερή πολιορκία της Αδριανούπολης το 1912-13 από τους Βουλγάρους. Πρόκειται για λεπτομερή ημερολογιακή καταγραφή από τον Αδριανουπολίτη Ι. Αποστολίδη, ο οποίος παραχώρησε το ημερολόγιό του στην αθηναϊκή εφημερίδα «Πατρίς».

                Η δημοσίευση του ημερολογίου του Ι. Αποστολίδη άρχισε από το Σάββατο 20 Απριλίου 1913 στην εφημερίδα «Πατρίς» και περιλαμβάνει καταγραφές γεγονότων από τις 18 Σεπτεμβρίου 1912, ημέρα Τρίτη, όταν τα τουρκικά στρατεύματα άρχισαν να κινητοποιούνται, έως  και το φύλλο της 18ης Μαΐου 1913. Οι μαρτυρίες του Αποστολίδη, που έζησε τα γεγονότα μέσα στην Αδριανούπολη, έχουν την αξία αυθεντικού ντοκουμέντου, ειδικά για τα όσα υπέστησαν οι Χριστιανοί κάτοικοι της μεγάλης αυτής πόλης, όχι μόνο από τα δεινά των μαχών, αλλά και από την εχθρική στάση των Τούρκων.

                Για τον λόγο αυτό προτείνω να βρεθεί τρόπος να εκδοθεί αυτό το πολύτιμο ημερολόγιο σε μορφή βιβλίου έστω και κολοβό- γιατί δεν ολοκληρώθηκε η δημοσίευσή του- ώστε να γνωρίσουν οι νεώτερες γενεές των Θρακών ένα σημαντικό μέρος της ιστορίας των προγόνων τους. Θα ήταν ευχής έργο μάλιστα να συσχετισθούν τα γεγονότα που περιγράφονται στη Ημερολόγιο με άλλα γεγονότα της εποχής εκείνης στην ευρύτερη περιοχή της Θράκης.

«...Πέθαιναν γυμνοί στη Νιο οι πρεζάκηδες»

*Οι πρώτες παράγκες στο Δημόσιο Ψυχιατρείο (Δαφνί), οι οποίες κατασκευάστηκαν το 1928

Γράφει ο κ. ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΧΑΡΜΠΗΣ

Στη χώρα μας, όπως και στο εξωτερικό, επανέρχεται με διάφορες αφορμές στην επικαιρότητα το ζήτημα των ναρκωτικών. Κυβερνητικές αποφάσεις, νέοι νόμοι περί χρήσης και εμπορίας ή εγκλήματα όπως αυτό που συντάραξε την κοινωνία πριν από μερικές εβδομάδες, αποτελούν αφορμές για διάλογο και διαφωνία πάνω στο θέμα, το οποίο ωστόσο μάλλον λίγοι γνωρίζουν αληθινά και επί της ουσίας.

Ένας από αυτούς είναι σίγουρα ο Δημήτρης Υφαντής, ο οποίος εργάζεται στον τομέα της αντιμετώπισης των εξαρτήσεων τα τελευταία τριάντα χρόνια και υπογράφει το βιβλίο «Τοξικομανία δι’ ηρωίνης- Η χρήση ουσιών στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου».

Η μελέτη του, η οποία βασίζεται σε εξονυχιστική έρευνα των πρωτογενών πηγών αλλά και της μετέπειτα αποκτημένης γνώσης, δεν αποτελεί απλώς παράθεση στοιχείων· αντιθέτως οργανώνεται θεματικά, προσφέροντας μια συνολική θεώρηση του ζητήματος της χρήσης ουσιών στην Ελλάδα επικεντρώνοντας στην κομβικής σημασίας περίοδο του Μεσοπολέμου. Πρόκειται για τα χρόνια όπου στη χώρα καταγράφεται για πρώτη φορά σοβαρός αριθμός εξαρτημένων από τα λεγόμενα «σκληρά» ναρκωτικά (ηρωίνη, κοκαΐνη, μορφίνη κ.τ.λ.), ενώ κατακόρυφη άνοδο σημειώνει και η γνωστή από παλαιότερα χρήση του χασίς, την οποία μάλιστα οι πηγές αποδίδουν στην έλευση των προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής.

Όταν φοιτητής «κλέβει» 17χρονη

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/935046/article/epikairothta/ellada/otan-foithths-klevei-17xronh

*Τον Νοέμβριο του 1942 η μεγάλη αίθουσα τελετών του Πανεπιστημίου επιτάχθηκε από τον γερμανικό στρατό για τη διεξαγωγή δύο «εσπερινών εορτών».

Γράφει ο κ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΛΑΚΑΣΑΣ

«Την νέαν εγνώρισα προ δύο ετών. Πολλάκις την ηκολούθησα εις πολλά μέρη και συνεννοήθην μετ’ αυτής διά των βλεμμάτων και διά λόγου. Κατόρθωσα επί τέλους να την πείσω να δεχθεί την επιστολή μου, ην ανέσυρε εκ του παραθύρου της οικίας της διά κλωστής και ούτως εξηκολούθει η μεταξύ μας συνεννόησις. Συνεπεία των συνεννοήσεών μας απεφασίσθη η απαγωγή χάριν του γάμου. Μετέβην με την άμαξαν εις απόστασιν τινά από τον πατρικό της οίκον και κατέβη περί την 11 ώραν της νυκτός και επορεύθημεν εις μιαν οικίαν πλησίον εις την συνοικίαν Ψυρή».

Αυτά αναφέρει στην αρχή της ανάκρισής του ενώπιον του πρύτανη ο τεταρτοετής φοιτητής της Νομικής, με καταγωγή από την Κέρκυρα, Θεμιστοκλής Ρουβάς. Η πράξη του, που χαρακτηρίζεται από τον αντιπρύτανη Εμμανουήλ Κόκκινο ως «αντικειμένη εις τους νόμους και απρεπεστάτη υπό έποψην των χρηστών ηθών» αλλά και ως πράξη «κατά της οποίας εξηγέρθη η συνείδησις απάσης της κοινωνίας», οδήγησε στην κινητοποίηση της Πρυτανικής Αρχής, η οποία προχώρησε στην εξέταση των εμπλεκομένων προσώπων.

Ηλίας Ηλιού, μέτρο και ευπρέπεια

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ     

http://www.kathimerini.gr/935055/article/politismos/vivlio/hlias-hlioy-metro-kai-eyprepeia 

*Αύγουστος, 1965. Ο Ηλίας Ηλιού αγορεύει στη Βουλή. Πίσω του διακρίνεται ο Μίκης Θεοδωράκης. Οι αγορεύσεις του ήταν πάντοτε 

μετριοπαθείς, εμπνευσμένες και βέβαια ευπρεπείς.

Γράφει ο ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ

Όσοι από εμάς είχαμε την τύχη να ζήσουμε τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, έχουμε κρατήσει ως κάτι ξεχωριστό τις αγορεύσεις του Ηλία Ηλιού στη Βουλή. Ήταν πάντοτε μετριοπαθείς, εμπνευσμένες και βέβαια ευπρεπείς. Ο Ηλίας Νικολακόπουλος έγραψε μια εξαιρετική βιογραφία του αριστερού πολιτικού ηγέτη που όπως αναφέρει στον επίλογο, «πέθανε λίγο πριν τελειώσει απότομα ο σύντομος αιώνας των άκρων, τον οποίο διέτρεξε με καρτερία και αγωνιστικότητα».

Ο Ηλιού ήταν γόνος εύπορης οικογένειας της Λήμνου, κάτι που ανέφεραν συχνά στην κριτική τους οι σύντροφοί του στο ΚΚΕ. Επιτυχημένος δικηγόρος, δραστηριοποιήθηκε στον ιδιωτικό τομέα εκπροσωπώντας μεγάλες ανώνυμες εταιρείες της εποχής. Του άρεσε να ασχολείται από νεαρή ηλικία με την πολιτική και τα γράμματα. Βαθύτατα μορφωμένος άνθρωπος μελέτησε τον Θουκυδίδη και η νομική του κατάρτιση ήταν εξαίρετη. Στην Κατοχή εντάχθηκε στο ΕΑΜ. Μετά τα Δεκεμβριανά του 1944 προσχώρησε στο ΚΚΕ, αν και είχε προηγηθεί μια φάση «έλξεων και απώσεων» από τον κομμουνισμό.

Η ΑΕΚ «βασίλισσα» της Ευρώπης, το 1968

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/935208/article/epikairothta/ellada/h-aek-vasilissa-ths-eyrwphs

*Όσα χρόνια κι αν περάσουν, το ελληνικό μπάσκετ θα θυμάται και θα τιμά το έπος της ΑΕΚ του 1968. Ο θρίαμβος ήταν μια αναπάντεχη επιτυχία για τον ελληνικό αθλητισμό.

Γράφει ο κ. ΜΠΑΜΠΗΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ

Η άνοιξη του ’68 δεν ήρθε με αρώματα και λουλούδια στην Ευρώπη. Η Γηραιά Ήπειρος βίωνε μια έκρυθμη περίοδο κοινωνικοπολιτικών αλλαγών, βίας και αίματος. Η Γαλλία βρισκόταν στα πρόθυρα μιας μεγάλης κρίσης, η οποία θα ξεσπούσε τον Μάιο. Η γείτων Ιταλία, μετά το ισοπεδωτικό πέρασμα του φασισμού και του Πολέμου, εισερχόταν στα «μολυβένια χρόνια», ενώ οργανώνονταν με γοργούς ρυθμούς οι «Ερυθρές Ταξιαρχίες», που αιματοκύλισαν τη χώρα, βυθίζοντάς την σε μια μακρά περίοδο αστάθειας. Η Ισπανία ζούσε τον απόλυτο εφιάλτη της δικτατορίας του Φράνκο, ο οποίος με «όχημα» το λαοφιλές ποδόσφαιρο και τις Ρεάλ Μαδρίτης και Μπαρτσελόνα, επιδίωκε να βγει από τη διεθνή απομόνωση και να γίνει αρεστός στη σπαρασσόμενη ισπανική κοινωνία.

Η Ελλάδα συμπλήρωνε έναν χρόνο από το πραξικόπημα των συνταγματαρχών της 21ης Απριλίου και οι «Απριλιανοί» ετοιμάζονταν να γιορτάσουν την πρώτη επέτειό τους στην εξουσία. Και φυσικά, ο αθλητισμός- άθελά του= τους έδωσε την ευκαιρία που ζητούσαν προκειμένου να δείξουν στην κοινωνία ότι όλα βαίνουν καλώς. Η μπασκετική ΑΕΚ- χωρίς να το επιδιώξει- θα «έπαιζε» τον ρόλο της Ρεάλ και της Μπαρτσελόνα για το καθεστώς, όπως λίγα χρόνια μετά και ο ποδοσφαιρικός Παναθηναϊκός, με αποτέλεσμα μέχρι σήμερα να «στοιχειώνουν» εκείνη τη σπουδαία ομάδα, που έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, «φαντάσματα», κουτσομπολιά και ιστορίες δίχως καμιά βάση και υπόσταση.

Θράκη και Καποδίστριας

*Οι ενδιαφερόμενοι Θράκες για το έργο του Καποδίστρια

                Το 1841, εκδόθηκαν στην Αθήνα, που ήδη είχε καταστεί πρωτεύουσα της Ελλάδος, τέσσερις τόμοι με σημαντικές επιστολές του δολοφονηθέντος κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, στο Ναύπλιο, δέκα χρόνια νωρίτερα.

                Η έκδοση έγινε με δαπάνες του Λευκαδίτη γιατρού Π.Δ. Στεφανίτση, που ήταν στενά συνδεδεμένος με τον Καποδίστρια. Το έργο αυτό τυπώθηκε στο τυπογραφείο Κωνσταντίνου Ράλλη.

                Πρόκειται για τέσσερις τόμους που εναπόκεινται στη Βιβλιοθήκη της Βουλής και περιλαμβάνουν διπλωματικές, διοικητικές και ιδιωτικές επιστολές του πρώτου κυβερνήτη της χώρας, που είχαν γραφεί από 8 Απριλίου 1827 έως 26 Σεπτεμβρίου1831. Για τη συλλογή των επιστολών  αυτών είχαν φροντίσει τα αδέλφια του Καποδίστρια, Αυγουστίνος και Βιάρος και ένας από τους προσωπικούς γραμματείς του.

                Η μνημειακή αυτή έκδοση, περιέχει ένα ενδιαφέρον στοιχείο, που αποδεικνύει ότι η Θράκη της εποχής εκείνης, δεν είχε αποσυνδεθεί από το εθνικό κέντρο και πάντα είχε επαφή με τα τεκταινόμενα είτε πολιτικά είτε πνευματικά. Άλλωστε και ο ίδιος ο Καποδίστριας κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, είχε δείξει ενδιαφέρον για αιτήματα των Θρακών και είχε συστήσει στην Δ΄ Εθνική Συνέλευση που συνεδρίαζε στο Άργος τον Αύγουστο του 1829, να δείξει ευνοϊκή διάθεση (βλέπε σχετικά στη θέση  https://sitalkisking.blogspot.gr/2014/05/blog-post_28.html).

Ο διχασμός του Μεσοπολέμου

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=914602

*Το βιβλίο του Γιώργου Θ. Μαυρογορδάτου

"Μετά το 1922. Η παράταση του Διχασμού" Εκδόσεις Πατάκη, 2017, σελ. 496, τιμή 18,80 ευρώ

*Ο Γιώργος Μαυρογορδάτος ολοκληρώνει

την εξιστόρηση του εθνικού διχασμού

αφηγούμενος την παρατεταμένη σύγκρουση

Βενιζελισμού και Αντιβενιζελισμού

στα χρόνια του Μεσοπολέμου

Γράφει ο κ. Καρασαρίνης Μάρκος

Ο πολιτογραφημένος όρος «Διχασμός» ως περιγραφή της σύγκρουσης βενιζελικών και αντιβενιζελικών κατά την περίοδο 1915-1920 μπορεί να θεωρηθεί ως έναν βαθμό παραπλανητικός.

Και αυτό γιατί ουσιαστικά αποκρύπτει την πραγματικότητα ενός εμφυλίου πολέμου, ο οποίος υπολείπεται οπωσδήποτε σε αριθμό θυμάτων και αγριότητας εκείνου της δεκαετίας του 1940, δεν υστερεί όμως σε τίποτα όσον αφορά το παραδειγματικό μένος μεταξύ των παρατάξεων και, κατά ορισμένους, ίσως υπερέχει σε χρονική διάρκεια: γράφοντας το 1955 ο Γρηγόριος Δαφνής το κλασικό έργο «Η Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων» θα κάνει λόγο για τον «από του 1916 μέχρι 1936 εμφύλιο πόλεμο». Η «μακρά διάρκεια» του Διχασμού αποτελεί ακριβώς το αντικείμενο του «Μετά το 1922», βιβλίου στο οποίο ο ιστορικός Γιώργος Θ. Μαυρογορδάτος προεκτείνει την αφήγηση των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα που είχε ξεκινήσει στο προηγούμενο, πολυδιαβασμένο έργο του «1915. Ο εθνικός διχασμός».

Η συμμετοχή των Ελλήνων της Ρωσίας στην επανάσταση των μπολσεβίκων

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 
http://www.kathimerini.gr/934178/article/epikairothta/ellada/h-symmetoxh-twn-ellhnwn-ths-rwsias 

*Ένοπλοι χωρικοί, υποστηρικτές της Επανάστασης στη Σιβηρία, 1917. Ο ελληνισμός της Ρωσίας βίωσε περισσότερο την επαναστατική εμπειρία της υπαίθρου.

Του κ. ΒΛΑΣΗ ΑΓΤΖΙΔΗ*

Η κατάληψη της εξουσίας από τους μπολσεβίκους και τους συμμάχους τους υπήρξε ένας καθοριστικός σταθμός στη διαδικασία αλλαγών της ρωσικής κοινωνίας. Στη Ρωσία εκείνη την εποχή κατοικούσε ένας μεγάλος αριθμός Ελλήνων που μπορεί και να ξεπερνούσε τις 400.000 άτομα. Την ίδια εποχή, στις νότιες ακτές της Μαύρης Θάλασσας διαδραματιζόταν μια ανθρωπιστική τραγωδία με τις βίαιες εθνικές εκκαθαρίσεις που πραγματοποιούσαν οι Νεότουρκοι κατά των ελληνικών πληθυσμών. Χιλιάδες νέοι Ελληνες πρόσφυγες κατέφευγαν για σωτηρία στα ρωσικά εδάφη. Παράλληλα, οι Ελληνες της Ρωσίας- ενταγμένοι πλήρως στη ρωσική κοινωνία- συμμετείχαν ο καθένας από την πλευρά του στα γεγονότα, πορευόμενοι μεταξύ της κοινωνικής επανάστασης και της εθνικής αποκατάστασης.

Ήδη, από την πρώτη αποτυχημένη επανάσταση του 1905 είχε διαμορφωθεί μια ομάδα Ελλήνων που εμφορούνταν από επαναστατικές ιδέες. Οι γνωστότεροι από αυτούς είναι οι Γεώργιος Σκληρός- Κωνσταντινίδης, Γιάννης Πασαλίδης, Γεώργιος Φωτιάδης, Βλαδίμηρος Τριανταφύλλοφ, Ωρίων Αλεξάκης κ.ά.

ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ: Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ ΕΩΣ ΤΟ 1940

*Το παλαιό νοσοκομείο του Διδυμοτείχου. Πρώην Εβραϊκή σχολή

Του κ. Θεόδωρου Κυρκούδη*

Η ιατρική είναι μια ιδιαίτερη πτυχή της πολύχρονης ιστορίας του Διδυμοτείχου. Ενδιαφέρουσες πληροφορίες εντοπίζονται στα κείμενα του λόγιου αρχιμανδρίτη της περιοχής Νικολάου Βαφείδη, αλλά και σε άλλες διάσπαρτες και αναξιοποίητες πηγές.

 Συγκεκριμένα για το παρόν άρθρο, αποδελτιώθηκαν αναφορές για την ιστορία της ιατρικής της περιοχής με ενδιαφέρουσες διηγήσεις περιστατικών από την καθημερινότητα  όπως η ακόλουθη: Το 1825 περίπου, σύμφωνα με μαρτυρία του Γεώργιου Λιόλιογλου, υπήρχε στην πόλη νοσοκομείο:  «τα σπιτάλια, ο χασταχανάς (το νοσοκομείο) ήταν ανάμεσα στα εβραϊκά νεκροταφεία και στα αλώνια και αποτελούνταν από τρεις- τέσσερις οντάδες (δωμάτια)». Επιπλέον έχουμε πληροφορίες για επικίνδυνο θανατηφόρο λοιμό από τον Α΄ Κώδικα της Μητρόπολης Διδυμοτείχου, ο οποίος αναφέρει «εις έτος αωκστ΄ (1826) έξοδα εις μόρτυδες (νεκροθάφτες) δια λοιμικής ασθένειας και εις φαγούραν (τροφή) και κιράν (αμοιβή) των ηγουμένων, που εκόμισαν την Αγίαν Ζώνην». (Σ.Σ. Η λέξη Μόρτης ετυμολογείται από το λατινικό mors- mortis, που σημαίνει θάνατος. Επρόκειτο για άτομα που είχαν πάθει ανοσία στην πανούκλα και προσέφεραν  τις υπηρεσίες τους θάβοντας τους νεκρούς και περιθάλποντας τους ασθενείς. Κιράς, είναι λέξη αραβικής προέλευσης που σημαίνει το ενοίκιο ή τον ναύλο για μεταφορές).

Κωνσταντίνος Μητσοτάκης: Αφηγήσεις μιας ζωής στην πολιτική

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

  http://www.kathimerini.gr/933195/gallery/epikairothta/politikh/kwnstantinos-mhtsotakhs-afhghseis-mias-zwhs-sthn-politikh

 *Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης σε δεξίωση στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία» με τον διπλωμάτη Τζώνυ Σωσσίδη, ο οποίος διαδραμάτισε κρίσιμο ρόλο στα γεγονότα του 1965.

Το βιβλίο «Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης με τα δικά του λόγια» βασίζεται σε πολύωρες συνεντεύξεις του Αλέξη Παπαχελά με τον Μητσοτάκη. Πρόκειται για αποκαλυπτικό κείμενο, καθώς ο βετεράνος πολιτικός μίλησε για πρόσωπα και πράγματα με τρόπο ωμό και καθαρό. Οι συνεντεύξεις έγιναν, άλλωστε, με τη δέσμευση του συγγραφέα ότι δεν θα δημοσιοποιηθούν πριν από τον θάνατο του Μητσοτάκη και πως επίσης δεν θα υπήρχαν περικοπές ή αλλοιώσεις στα λεγόμενά του. Ο λόγος του πρώην πρωθυπουργού ρέει σαν αφήγημα και καταφέρνει να εξηγήσει σκοτεινές και περίπλοκες πτυχές ταραγμένων δεκαετιών.

Το απόσπασμα του βιβλίου που δημοσιεύει η «Κ» αναφέρεται σε ένα επεισόδιο ανάμεσα στον Μητσοτάκη, που ήταν υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση της Ένωσης Κέντρου το 1964, και τον τότε πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου. Ο Μητσοτάκης επισημαίνει τον κίνδυνο να δημιουργηθεί δημοσιονομικό έλλειμμα, ενώ ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε αφήσει πλεόνασμα στο δημόσιο ταμείο πριν χάσει τις εκλογές. Πρόκειται για εξαιρετικά ενδιαφέρον κείμενο, καθώς με τη διήγησή του ο Μητσοτάκης το συνδέει με την κλιμάκωση της αντιπαράθεσής του με τον Ανδρέα Παπανδρέου, που μόλις είχε εμφανισθεί στην πολιτική σκηνή, αλλά και τα όσα ακολούθησαν πολύ μετά, όταν το ΠΑΣΟΚ ήλθε στην εξουσία.

Εμμ. Αργυρόπουλος: Ο πρώτος νεκρός της στρατιωτικής μας αεροπορίας

*Από την κηδεία του Εμμανουήλ Αργυρόπουλου

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο Εμμανουήλ Αργυρόπουλος, θεωρείται ο πρώτος νεκρός της στρατιωτικής μας Αεροπορίας, από τότε, που η χώρα μας απέκτησε πολεμικά αεροπλάνα, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν με επιτυχία στους Βαλκανικούς Πολέμους.

                Βέβαια είχε προηγηθεί η πτώση του πολιτικού αεροπλάνου του δημοσιογράφου Αλέξανδρου Καραμανλάκη στον Κορινθιακό Κόλπο στα τέλη Αυγούστου 1912, δηλαδή περίπου 7 μήνες νωρίτερα.

                Ένα ψυχρό τηλεγράφημα που έφτασε από τη Θεσσαλονίκη, ανήγγειλε στις 4 Απριλίου 1913, την πτώση του αεροπλάνου και το θάνατο του αεροπόρου Αργυρόπουλου 26 ετών τότε. Λίγο αργότερα, ακολούθησαν και άλλα τηλεγραφήματα που επιβεβαίωναν το τραγικό γεγονός και επιπλέον διευκρίνιζαν ότι εκτός του Αργυρόπουλου έχασε τη ζωή του και ο συνεπιβαίνων Κωνσταντίνος Μάνος.

Οι εκδηλώσεις της Ορεστιάδας για το ΟΧΙ

*Η κ. Βέρα Μαυρίδου στην εκφώνηση της ομιλίας

Ολοκληρώθηκαν στη Νέα Ορεστιάδα, οι 9ήμερες πολιτιστικές εκδηλώσεις για τον εορτασμό της Εθνικής μας Επετείου της 28ης Οκτωβρίου 1940 με τίτλο «Θράκη- Ήπειρος: Προμαχώνες Ελληνισμού».

Ήταν μια συνδιοργάνωση  του  Ιστορικού Λαογραφικού Μουσείου της πόλης με τον Σύλλογο  Ηπειρωτών Βορείου Έβρου και Φίλων «ΑΠΕΙΡΩΤΑΝ» και το Πολιτιστικό Πολύκεντρο της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Πολιτιστικής Ανάπτυξης Νέας Ορεστιάδας (ΔΗ.Κ.Ε.Π.Α.Ο.) με έκθεση φωτογραφιών από το έπος του Σαράντα, ομιλίες, επισκέψεις σχολείων και ποικίλες άλλες εκδηλώσεις. Ανάμεσα σ’ αυτές είχε προγραμματισθεί και μια ομιλία μου με θέμα «Το Άσμα Ηρωικό και Πένθιμο για τον Χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας, γράφτηκε για Θράκα Ανθυπολοχαγό». Επειδή δεν μπόρεσα να παρευρεθώ προσωπικά στην εκδήλωση, λόγω αναρρώσεως από ολική αρθροπλαστική αριστερού γόνατος,  την ομιλία μου εκφώνησε η διευθύντρια της Δημοτικής Ραδιοτηλεόρασης Νέας Ορεστιάδας και δημοσιογράφος, κ. Βέρα Μαυρίδου. 

Από το Έπος στον Εμφύλιο

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/932231/article/epikairothta/ellada/apo-to-epos-ston-emfylio

*Ελληνες στρατιώτες μεταφέρουν εξαρτήματα πυροβόλου όπλου στο μέτωπο κατά τον πόλεμο του 1940.

Γράφει ο κ. ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ

Η τριπλή κατοχή άφησε πίσω της, τον Οκτώβριο του 1944, μια ερειπωμένη Ελλάδα πνιγμένη στο αίμα και τη φτώχεια και κληροδότησε πληγές διχασμού που άργησαν πολύ να επουλωθούν.

«Η πιο σκληρή κατοχή ήταν η βουλγαρική», λέει στην «Κ» ο αναπληρωτής καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιάκωβος Μιχαηλίδης.

«Η χώρα χωρίστηκε από τους κατακτητές σε τρεις ζώνες. Οι Γερμανοί έδωσαν το 70% στους Ιταλούς, ένα 15%- δηλαδή την Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη, πλην μιας στενής λωρίδας κατά μήκος του ποταμού Έβρου- στους Βούλγαρους συμμάχους τους και κράτησαν οι ίδιοι ένα 12% σε στρατηγικά σημεία, όπως τη Θεσσαλονίκη και την Κεντρική Μακεδονία, για να ελέγχουν την κοιλάδα του Αξιού, το λιμάνι του Πειραιά, την Κρήτη, πλην του νομού Λασιθίου, τα νησιά της Χίου, της Λήμνου και της Λέσβου, που γειτνιάζουν στα στενά των Δαρδανελλίων».

1913: Η Ελλάδα νίκησε, η Θράκη βασανίζονταν...

*Στην Αθήνα επικρατούσε πνεύμα ενθουσιασμού για τις νίκες του στρατού το 1913 ενατίον των Βουλγάρων, στη Θράκη όμως άρχιζαν τα μαρτύρια, που κράτησαν έως το 1919.  

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

               Η συνθήκη του Βουκουρεστίου το καλοκαίρι του 1913, τερμάτισε μεν μια αιματοχυσία στα Βαλκάνια, αλλά αναντίρρητα, υπήρξε απολύτως άδικη για την σημερινή Δυτική Θράκη, αφού η περιοχή αυτή, αν και ελευθερώθηκε από τον Ελληνικό στρατό, παραδόθηκε στους ηττημένους του δεύτερου Βαλκανικού Πολέμου, τους Βουλγάρους.

                Η πρωτοφανής ορμητική προέλαση του Ελληνικού στρατού, το 1913, όταν προκλήθηκε από τον Βουλγαρικό στρατό, υπήρξε επική. Αν αφήνονταν οι Έλληνες στρατιώτες, θα είχαν καταλάβει και την Σόφια. Ήδη όμως είχαν κατορθώσει να ελευθερώσουν την Ανατολική Μακεδονία και τη Δυτική Θράκη.  Όμως κάποιοι δεν ήθελαν την ολοκληρωτική ήττα της Βουλγαρίας.

                Αρχικά εκδηλώθηκε ρωσική παρέμβαση για τον τερματισμό των εχθροπραξιών και την διάσωση της Βουλγαρίας. Η ρωσική παρέμβαση σημειώθηκε στις 27 Ιουνίου 1913, με το παλαιό ημερολόγιο, την ίδια μέρα, που στον πόλεμο εισήρχετο εντελώς καιροσκοπικά και η Ρουμανία, η οποία έως τότε απέφευγε να εκτεθεί περιμένοντας να δει προς τα πού θα γείρει η πλάστιγγα.

Η σκοτεινή περίοδος 1947-1967

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΉ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/930549/article/politismos/vivlio/h-skoteinh--periodos--1947-1967

*Ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος (τρίτος από αριστερά) περιστοιχισμένος από μέλη της δικτατορικής κυβέρνησης.

ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ

Ο Βιασμός της Ελληνικής

Δημοκρατίας. Ο Αμερικανικός

Παράγων, 1947-1967

πρόλογος: Λ. Β. Καραπαναγιώτης

(22η συμπλ. έκδοση)

εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2017

σελ. 524

Του κ. ΔΗΜΗΤΡΗ Π. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ*

Η πρώτη έκδοση της έρευνας του Αλέξη Παπαχελά για την εμπλοκή του αμερικανικού παράγοντα στις ελληνικές υποθέσεις είχε γίνει μόλις 30 χρόνια ύστερα από εκείνα τα κρίσιμα γεγονότα και δεν ήταν απλώς δημοσιογραφική έρευνα αλλά κάλυπτε και κενά της επιστημονικής ιστοριογραφίας. Η σχετική συζήτηση ήταν ακόμη τότε σε πρωταρχικό στάδιο, το βιβλίο ωστόσο είχε το πλεονέκτημα να κάνει χρήση μαρτυριών από όσους ήταν ακόμη εν ζωή.

Έτσι στο βιβλίο «ακούγονται» ο βασιλιάς Κωνσταντίνος, ο Γ. Ι. Ράλλης, ο Κ. Μητσοτάκης, ο Λ. Κύρκος, ο πράκτορας της CIA Τζ. Φατσέας. Θα πρέπει, ωστόσο, να ομολογήσουμε ότι η σημερινή της επανέκδοση, η οποία μάλιστα συμπληρώνεται από εκείνες τις συνεντεύξεις, δεν βρίσκει την έρευνα σε πολύ πιο προχωρημένο στάδιο, σε ό,τι αφορά τις πρωτογενείς πηγές.

1968: Το «Σύνταγμα» της δικτατορίας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/930695/gallery/epikairothta/ellada/to-syntagma-ths-diktatorias

*Παράδοση του σχεδίου «Συντάγματος» στον Γεώργιο Παπαδόπουλο, σε μια τελετή που αναδείκνυε τη ροπή της χούντας στην επικοινωνία και όχι στην ουσία.

Του κ. ΣΠΥΡΟΥ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ*

Το να μιλάει κανείς για το «Σύνταγμα» του 1968 προκαλεί ευλόγως κάποια αμηχανία. Και τούτο διότι τα γνήσια Συντάγματα συγκεντρώνουν δύο βασικά χαρακτηριστικά: Πρώτον, διαθέτουν δημοκρατική νομιμοποίηση, προέρχονται δηλαδή από αντιπροσωπευτικά σώματα. Δεύτερον, παρά τις δυσλειτουργίες, ακόμη και την παραβίαση διατάξεών τους, εφαρμόζονται και κατευθύνουν την πολιτική, οικονομική και κοινωνική ζωή του τόπου.

Στην περίπτωση του «Συντάγματος» του 1968, δεν συνέβη ούτε το ένα ούτε το άλλο. Ούτε δημοκρατική κάλυψη υπήρχε (ως τέτοια δεν μπορεί να χαρακτηριστεί το νόθο δημοψήφισμα του 1968) ούτε οι διατάξεις του για τα ατομικά δικαιώματα και τις εκλογές εφαρμόστηκαν. Υπό τα δεδομένα αυτά, το «Σύνταγμα» του 1968 θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μια συντακτική πράξη του δικτατορικού καθεστώτος, στην προσπάθειά του να αποκτήσει μια επίφαση νομιμότητας.

Η χρυσή κληρονόμος και ο εθνάρχης

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=905637

 *Η Έλενα και ο Ελευθέριος σε αναμνηστική φωτογραφία μετά την τελετή του γάμου τους. Δίπλα τους οι γιοι του Βενιζέλου, Κυριάκος και Σοφοκλής, με τις συζύγους τους

Γράφει η Λαμπρινή Κουζέλη

«Ελενάκι μου, αρχίζω να γίνομαι υπερβολικά νευρικός και αρχίζω να χάνω την ηρεμίαν μου. Κακό σημάδι. Φοβούμαι μήπως κάμω καμμία brusquerie [χοντράδα]. Η Συνδιάσκεψις καταληφθείσα από τριών εβδομάδων από παραλυσίαν πηγαίνει να εκπνεύσει αδόξως...». Από τη Λωζάννη, όπου ηγείται της ελληνικής αντιπροσωπείας κατά τις εργασίες της Συνδιάσκεψης Ειρήνης με την Τουρκία, ο Ελευθέριος Βενιζέλος γράφει στις 21 Ιουνίου 1923 στη σύζυγό του Έλενα, στέλνοντας «πολλά φιλιά διά το Ελενάκι και να μη μου κουράζεται».

Δύο χρόνια νωρίτερα, στις 15 Σεπτεμβρίου του 1921, ο πενηνταεπτάχρονος Βενιζέλος, χήρος από το 1894, με δυο γιους που κοντεύουν τα τριάντα, είχε παντρευτεί σε δεύτερο γάμο τη σαρανταοκτάχρονη Έλενα Σκυλίτση, με την οποία θα ζήσει ως τον θάνατό του, το 1936.