Όταν φοιτητής «κλέβει» 17χρονη

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/935046/article/epikairothta/ellada/otan-foithths-klevei-17xronh

*Τον Νοέμβριο του 1942 η μεγάλη αίθουσα τελετών του Πανεπιστημίου επιτάχθηκε από τον γερμανικό στρατό για τη διεξαγωγή δύο «εσπερινών εορτών».

Γράφει ο κ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΛΑΚΑΣΑΣ

«Την νέαν εγνώρισα προ δύο ετών. Πολλάκις την ηκολούθησα εις πολλά μέρη και συνεννοήθην μετ’ αυτής διά των βλεμμάτων και διά λόγου. Κατόρθωσα επί τέλους να την πείσω να δεχθεί την επιστολή μου, ην ανέσυρε εκ του παραθύρου της οικίας της διά κλωστής και ούτως εξηκολούθει η μεταξύ μας συνεννόησις. Συνεπεία των συνεννοήσεών μας απεφασίσθη η απαγωγή χάριν του γάμου. Μετέβην με την άμαξαν εις απόστασιν τινά από τον πατρικό της οίκον και κατέβη περί την 11 ώραν της νυκτός και επορεύθημεν εις μιαν οικίαν πλησίον εις την συνοικίαν Ψυρή».

Αυτά αναφέρει στην αρχή της ανάκρισής του ενώπιον του πρύτανη ο τεταρτοετής φοιτητής της Νομικής, με καταγωγή από την Κέρκυρα, Θεμιστοκλής Ρουβάς. Η πράξη του, που χαρακτηρίζεται από τον αντιπρύτανη Εμμανουήλ Κόκκινο ως «αντικειμένη εις τους νόμους και απρεπεστάτη υπό έποψην των χρηστών ηθών» αλλά και ως πράξη «κατά της οποίας εξηγέρθη η συνείδησις απάσης της κοινωνίας», οδήγησε στην κινητοποίηση της Πρυτανικής Αρχής, η οποία προχώρησε στην εξέταση των εμπλεκομένων προσώπων.

Όλα τα έγγραφα συμφωνούν ότι η «απαγωγή» πραγματοποιήθηκε με τη θέληση της δεκαεπτάχρονης, όπως δείχνει και η μαρτυρία του πρωτοετούς φοιτητή της Νομικής Σχολής ονόματι... Μιλτιάδη Έβερτ. Πρόκειται για έγγραφο που περιλαμβάνεται στο ανεκτίμητο υλικό που βρίσκεται στις συλλογές του Ιστορικού Αρχείου ΕΚΠΑ.

«Το πλούσιο αρχειακό υλικό των εγγράφων του Πρωτοκόλλου μπορεί να μελετηθεί και ως εκτεταμένη πηγή πληροφοριών για την ελληνική κοινωνία, τις νοοτροπίες και συμπεριφορές στους δύο περίπου αιώνες λειτουργίας του ιδρύματος», λέει η Μαρία Αρβανίτη, υποψήφια διδάκτωρ Ιστορίας του Παν. Αθηνών, που μελετά το αρχειακό υλικό και ανέσυρε το περιστατικό με το ερωτικό σκάνδαλο που προκάλεσε ο Θεμιστοκλής Ρουβάς με την ανήλικη Αικατερίνη το μακρινό 1887.

Η ψηφιοποίηση περισσότερων από 300.000 σελίδων του Αρχείου Πρωτοκόλλου του ΕΚΠΑ από το 1837 έως τη δεκαετία του 1950, που ολοκληρώθηκε πρόσφατα, αναδεικνύει τη θέση του Καποδιστριακού στην πολιτική, οικονομική και κοινωνική ζωή της σύγχρονης Ελλάδας. Ενδεικτικά, το αρχείο περιλαμβάνει τεκμήρια, όπως λίστες λόχων της Πανεπιστημιακής Φάλαγγας, το εισιτήριο εγγραφής του Ελευθερίου Βενιζέλου στη Νομική Σχολή το 1880 και του Ίωνα Δραγούμη το 1894, τον φοιτητικό φάκελο του Αγίου Νεκταρίου Αιγίνης, τις εγγραφές των πρώτων φοιτητριών στο ΕΚΠΑ, τον διορισμό του Κωστή Παλαμά ως γενικού γραμματέα στο ΕΚΠΑ το 1897, χειρόγραφα του Εμμανουήλ Ροΐδη κ.ά. Υπάρχει ακόμη κείμενο του Όθωνα για τη συγκέντρωση χρημάτων με σκοπό την ανέγερση του κτιρίου των Προπυλαίων. Στο έγγραφο που χρονολογείται το 1842, διακρίνονται οι υπογραφές των αγωνιστών του 1821 Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και Γεώργιου Κουντουριώτη.

Ένα άλλο έγγραφο μας υπενθυμίζει περιστατικό από την Κατοχή. Τον Νοέμβριο του 1942 η αίθουσα τελετών στα Προπύλαια επιτάχθηκε από τον γερμανικό στρατό για τη διεξαγωγή δύο «εσπερινών εορτών» στις 23 και τις 31 του μήνα. Κατά τη διάρκειά τους, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο πρύτανης Γ. Μπαλής σε μια οργισμένη επιστολή διαμαρτυρίας προς τον υπουργό Παιδείας, η αίθουσα μετατράπηκε «σε ταβέρνα φαγητού και ακρατήτου οινοποσίας». «Το Πανεπιστήμιον», έγραφε ο πρύτανης στο τέλος της επιστολής του, «συναισθανόμενον το μέγεθος της προσβολής εκ των διαπραχθέντων δεν είναι δυνατόν να λησμονήση εν τω μέλλοντι μίαν τόσω βαρείαν ύβριν». Λίγες εβδομάδες αργότερα, ο ίδιος θα υπογράψει μια λακωνική βεβαίωση ότι όλες οι διαπραχθείσες ζημιές «διωρθώθησαν καλώς υπό των οργάνων της Γερμανικής Στρατιωτικής Κατοχής».

«Οι διαδρομές της ελληνικής κοινωνίας διασταυρώθηκαν με εκείνες του Πανεπιστημίου, όπως και το αντίθετο. Εάν μια κοινωνία έχει ανάγκη να γνωρίζει το παρελθόν της ως στοιχείο της ταυτότητάς της, ως στοιχείο μιας διαδρομής που εκτυλίχθηκε μέσα στον χρόνο και συνεχίζεται, τότε το αρχείο που προσφέρουμε σήμερα προσθέτει μοναδικές ψηφίδες στη συγκρότηση αυτής της γνώσης», τονίζει ο πρόεδρος του Ιστορικού Αρχείου, επίκουρος καθηγητής του ιδρύματος κ. Βαγγέλης Καραμανωλάκης.

«Στην επέτειο των 180 χρόνων του Πανεπιστημίου μας, την οποία εορτάζουμε φέτος, προσπαθήσαμε συνειδητά να αναδείξουμε το πολιτιστικό απόθεμα του ΕΚΠΑ μέσα από πολιτιστικές εκδηλώσεις, επιστημονικές συναντήσεις, συνεργασίες με άλλους φορείς αλλά και με νέους θεσμούς, όπως την Ημέρα των ανοιχτών Μουσείων. Το έργο αυτό θα συνεχιστεί συστηματικά και το επόμενο διάστημα», αναφέρει από την πλευρά του στην «Κ» ο Θάνος Δημόπουλος, πρύτανης του ΕΚΠΑ.

*Η ψηφιοποίηση χρηματοδοτήθηκε από την εταιρεία JTI Hellas και το υλικό είναι διαθέσιμο στην Ψηφιακή Βιβλιοθήκη «Πέργαμος» στο https://pergamos.lib.uoa.gr