Η κρίση του Σουέζ το 1956

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/763441/article/epikairothta/kosmos/h-krish-toy-soyez

*Μέλη ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ περιπολούν στην Αίγυπτο, στο πλαίσιο αποστολής, 

την εποχή της κρίσης στο Σουέζ το 1956. 

Γράφει ο κ. ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΑΚΚΑΣ*

          Η κρίση στο Σουέζ το 1956 αποτελεί καμπή στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της Μέσης Ανατολής. Δύο ισχυρές αποικιοκρατικές ευρωπαϊκές δυνάμεις, η Βρετανία και η Γαλλία, σε συνεργασία με το Ισραήλ, επενέβησαν στρατιωτικά στην Αίγυπτο με σκοπό να ανατρέψουν τον νέο πρόεδρο της χώρας, Τζαμάλ Αμπντ αλ Νάσερ.

          Η κρίση γρήγορα έλαβε διεθνείς διαστάσεις και απείλησε την παγκόσμια ειρήνη. Τελικά υπό την πίεση των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ένωσης οι εισβολείς αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το εγχείρημά τους και να αποσυρθούν βαθιά ταπεινωμένοι.

          Οι αιτίες της κρίσης βρίσκονται στην αντιπαράθεση των Αιγύπτιων εθνικιστών με τους Βρετανούς, η οποία κορυφώθηκε μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το καθεστώς των Ελεύθερων Αξιωματικών του Νάσερ απέβλεπε στην απομάκρυνση των βρετανικών δυνάμεων από την Αίγυπτο, χωρίς όμως να διαρρήξει τις σχέσεις του με τη Δύση. Η Αίγυπτος δεν έπρεπε να ενταχθεί σ’ ένα αμυντικό σύμφωνο για τη Μέση Ανατολή, στο οποίο θα συμμετείχαν οι ΗΠΑ ή η Βρετανία, αφού στην αραβική κοινή γνώμη αυτό θα φαινόταν ως διαιώνιση της δυτικής κυριαρχίας. Από την άλλη, η συνεργασία των Αράβων με τη Δύση ήταν αναγκαία για την αντιμετώπιση του κομμουνισμού, αλλά οι ίδιοι οι Άραβες θα καθόριζαν τον χρόνο και τον χαρακτήρα αυτής της συνεργασίας.

Άγνωστες πτυχές του Γαλλικού Φιλελληνισμού

*Γαλλική λιθογραφία εποχής με παιδιά που παίζουν "Έλληνες και Τούρκους" 

(όπως εμείς καουμπόυδες και Ινδιάνοι, ,κλέφτες κι αστυνόμοι κ.λπ) στις γειτονιές... 

*"Η ΥΣΤΑΤΗ ΚΡΑΥΓΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ"

*ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ 19Η ΑΠΡΙΛΙΟΥ,

ΗΜΕΡΑ  ΦΙΛΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

ΚΑΙ  ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

Γράφει ο Ανδρέας Ν. Μακρίδης

          Τον Οκτώβριο του 1827 στο Ναυαρίνο, ο στόλος της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας, με πρωτοβουλία του άγγλου αντιναυάρχου Εδουάρδου Κόδριγκτον, βύθισε στο Ναυαρίνο τον τουρκοαιγυπτιακό στόλο του Ιμπραήμ Πασά της Αιγύπτου, δίνοντας το φιλί της ζωής στην ελληνική Επανάσταση, που είχε ηττηθεί στρατιωτικά και λυγίσει ψυχικά.

          Το γεγονός σκόρπισε ρίγη ενθουσιασμό στους φιλελεύθερους της Ευρώπης και σε όσους ευαίσθητους ανθρώπους παρακολουθούσαν με αγωνία το δράμα των Ελλήνων από την ώρα που ξεκίνησαν τον τίμιο "υπέρ Πίστεως και Πατρίδος" αγώνα τους.

          "Η νίκη του Ναυαρίνου, κατακτήθηκε από τους λαούς" αναφέρει ο φιλέλληνας γάλλος ποιητής Πιέρ-Αντονίν Λεμπρούν στο έργο του "Το ταξίδι της Ελλάδας". "Διακηρύττει την αρχή μιας καινούργιας εποχής και τον θρίαμβο της δύναμης της κοινής γνώμης, που για πρώτη φορά επιβάλλεται στις κυβερνήσεις και αναδεικνύεται σε πραγματική ηγέτιδα αρχή, που διαθέτει όπλα και στόλους...".

Έλληνες και Γάλλοι κατά Μπολσεβίκων

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ  http://www.kathimerini.gr/763076/article/politismos/vivlio/ellhnes-kai-galloi-kata-mpolsevikwn

*Θάλαμος στρατιωτικού νοσοκομείου με τραυματίες πολέμου. Όρθιος στο βάθος, ένστολος, ο Νικόλαος Σμπαρούνης, ο οποίος υπηρέτησε με το Υγειονομικό Σώμα στο Μακεδονικό Μέτωπο (1918), στην Ουκρανία (1919) και στη Μικρά Ασία (1919-1922).

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΜΠΑΡΟΥΝΗΣ-ΤΡΙΚΟΡΦΟΣ

Ημερολόγιον της εις Ρωσσίαν εκστρατείας

Εισαγωγή, μεταγραφή κειμένου,

επιμέλεια: Ιωάννα Παπαθανασίου

εκδ. Βιβλιόραμα, σελ. 208

  Γράφει η ΜΑΡΙΑ ΤΟΠΑΛΗ

          Τον Νοέμβριο του 1918 ο «Μεγάλος Πόλεμος», όπως αποκλήθηκε ο Πρώτος Παγκόσμιος, τελείωνε. Η ανθρωπότητα, η Ευρώπη ορισμένως, έμπαινε μόνον επιφανειακά σε έναν δρόμο ειρήνευσης, που επρόκειτο να αποδειχθεί λίαν απατηλός πριν συμπληρωθεί 20ετία.

          Η μικρή Ελλάδα, έχοντας βγει ενισχυμένη από τους Βαλκανικούς Πολέμους, ζούσε τη σύντομη φαντασίωση του μεγαλείου της, που θα κορυφωνόταν με τη Συνθήκη των Σεβρών το 1920 και θα συντριβόταν με τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922.

          Δυσοίωνο προανάκρουσμα της τραγικής κατάληξης αποτελεί η σύντομη στρατιωτική περιπέτεια της ελληνικής εκστρατείας στη μεσημβρινή Ρωσία από τον Ιανουάριο μέχρι τον Απρίλιο του 1919. Κομμάτια αυτής της «ουκρανικής εκστρατείας», μιας μάλλον άγνωστης σελίδας της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, αποτυπώνονται στην υπό συζήτηση έκδοση του ημερολογίου του στρατιωτικού γιατρού Νικόλαου Σμπαρούνη- Τρικόρφου (1888-1966). Φυλάσσεται στα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), όπου κατατέθηκε μαζί με το υπόλοιπο προσωπικό αρχείο του Σμπαρούνη από τη Λευκή Μολφέση το 1996.

Ένα παράσημο, που δεν παρέλαβε ο τιμημένος με αυτό!!!

 *Από την "Εφετηρίδα του Βασιλείου της Ελλάδος" που εξέδιδε ο ιατρός Κλάδος. 

Ένα ετήσιο αλμανάκ της Οθωνικής περιόδου (1837) με το διάταγμα απονομής "αργυρών νομισμάτων". Ο Γκαλίνα ως απολιτογράφητος αναγράφεται χωριστά.

*Δικαιούχος ο Ιταλός Βικέντιος Γκαλίνα

*Συντάκτης του Συντάγματος της Επιδαύρου

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Ο Ιταλός Βικέντιος Γκαλίνα, σχεδόν ξεχασμένος σήμερα, άφησε βαθύ αποτύπωμα στην ελληνική συνταγματική ιστορία, δεδομένου ότι υπήρξε ο βασικός συντάκτης, με όποιες γνώσεις είχε, του πρώτου φιλελεύθερου μάλιστα συντάγματος, που ψήφισαν οι επαναστατημένοι Έλληνες, μέσα στη φωτιά της μάχης, στην Επίδαυρο, την 1^η Ιανουαρίου 1821.  

                Η Α΄ Εθνική Συνέλευση των Ελλήνων συνεδρίασε στην Πεδιάδα της Επιδαύρου, την γνωστή Πιάδα, όπως την ονόμαζαν οι κάτοικοι της περιοχής, στις 20 Δεκεμβρίου 1821.

          Η ιστορική αυτή Εθνοσυνέλευση, την 1η Ιανουαρίου 1822,  διακήρυξε την πολιτική ύπαρξη και την ανεξαρτησία του Ελληνικού Έθνους, ψήφισε το πρώτο Σύνταγμα, το Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδος και συνέστησε την Προσωρινή Διοίκηση της Ελλάδος. Οι αγωνιστές επειδή δεν ήταν έτοιμοι, αλλά δεν είχαν και τις απαραίτητες γνώσεις, κατέφυγαν στις υπηρεσίες ενός Ιταλού φιλέλληνα του Βικέντιου Γκαλίνα, ο οποίος προετοίμασε ένα σχέδιο Συντάγματος, το οποίο βασίζονταν στο ισχύον τότε Βελγικό Σύνταγμα. Εκείνο το σχέδιο με διάφορες προοδευτικότερες για την εποχή τροποποιήσεις, έγινε δεκτό, από την Α΄ Εθνική Συνέλευση.

          Υπενθυμίζεται πως με το ιστορικό εκείνο σύνταγμα, οι Έλληνες εντελώς πρωτοποριακά για την Ευρώπη της αποικιοκρατίας, θέσπισαν την κατάργηση της δουλείας.

Η προσέγγιση Καραμανλή- Τίτο

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/762540/article/epikairothta/ellada/h-proseggish-karamanlh---tito

*Βελιγράδι, 30 Ιουνίου 1960. Ο Καραμανλής συνομιλεί με τον στρατάρχη Τίτο, κατά τη διάρκεια της τριήμερης ανεπίσημης επίσκεψής του στη Γιουγκοσλαβία.

Γράφει ο κ. Ιάκωβος Μιχαηλίδης*

          Οι ελληνογιουγκοσλαβικές σχέσεις, οι οποίες δοκιμάσθηκαν σοβαρά την περίοδο 1945-1949, αναθερμάνθηκαν ραγδαία στη διάρκεια της δεκαετίας του 1950.

         Ο τερματισμός του ελληνικού εμφυλίου πολέμου και η τελεσίδικη έκβαση του αγώνα για τον πολιτικό έλεγχο της Ελλάδας, η προοδευτική μείωση της ανασφάλειας για το μέλλον των βορείων ελληνικών επαρχιών, η αποπομπή της Γιουγκοσλαβίας από την Κομινφόρμ, η σταδιακή επιστροφή στην Ελλάδα πολλών «απαχθέντων ελληνοπαίδων» που είχαν μεταφερθεί σε γιουγκοσλαβικό έδαφος, ο έλεγχος διαφόρων αποσταθεροποιητικών παραγόντων– κυρίως των αλυτρωτικών στοιχείων που έδρευαν στη Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας– καθώς και οι προβληματικές σχέσεις τόσο της Αθήνας όσο και του Βελιγραδίου με την πλειοψηφία των υπόλοιπων Βαλκάνιων γειτόνων τους υπήρξαν γεγονότα που σφυρηλάτησαν τον άξονα Αθήνας- Βελιγραδίου, ώστε σε πολλά ποιοτικά τους σημεία οι διπλωματικές σχέσεις των δύο χωρών ξυπνούσαν μνήμες του προπολεμικού μεγαλείου τους. Η υπογραφή μάλιστα των Τριμερών Συμφώνων, τη διετία 1953-1954, ανάμεσα στην Ελλάδα, τη Γιουγκοσλαβία και την Τουρκία αποτέλεσε την κορωνίδα της σχετικής πολιτικής και διπλωματικής δραστηριότητας.

Το δραματικό ημερολόγιο της Κατοχής 1941- 44 στη Θράκη

*Κατοχή. Στην πλατεία Διδυμοτείχου κυματίζει η σβάστικα. Η ελληνική σημαία παραπίσω....

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

         Η Θράκη δοκιμάσθηκε ιδιαίτερα από το Ναζισμό και τους συμμάχους του, κατά τα χρόνια 1941-1944, όταν κατακτήθηκε και διαμελίστηκε, από κατακτητές  ιδιαζόντως σκληρούς και ανελέητους .  Η κατάκτηση της Θράκης, αποτέλεσε ένα γεγονός εξαιρετικά δραματικό, αλλά και επικίνδυνο, αφού η κατάκτησή της ακολουθήθηκε από μέτρα δημογραφικής αλλοίωσης της περιοχής, με απώτερο στόχο να αποσπασθεί από τον εθνικό κορμό.

          Είναι γνωστό ότι η Βουλγαρία συμμάχησε με τον Χίτλερ, όταν αυτός επιχειρούσε να κατακτήσει ολόκληρη την Ευρώπη και παραχώρησε τα εδάφη της για να περάσουν οι σιδερόφρακτες στρατιές των Γερμανών, για να επιτεθούν εναντίον της Ελλάδας, η οποία ήδη είχε δώσει ένα σκληρό μάθημα στα βουνά της Ηπείρου, στον άλλο εισβολέα, στον Φασισμό του Μουσολίνι.

          Η ανίερη συμμαχία Βουλγάρων- Γερμανών είχε και τα ανταλλάγματά της. Η Θράκη (πλην του νομού  Έβρου) και η Ανατολική Μακεδονία παραχωρήθηκαν στις ύαινες που ακολουθούσαν τα στρατεύματα του Χίτλερ, δηλαδή τα στρατεύματα του βασιλιά Μπόρις. Μετά την κατάρρευση του μετώπου, η περιοχή από τον ποταμό Στρυμόνα έως τον ποταμό  Έβρο, μαζί με τα νησιά της Θάσου και της Σαμοθράκης παραχωρήθηκαν στη Βουλγαρία, ως ανταμοιβή για την προσχώρησή της στον Άξονα. Εξαιρέθηκε ο νομός Έβρου, (όχι όμως και η περιοχή της Αλεξανδρούπολης και Δερείου) ο οποίος κατά τα ¾ παρέμεινε υπό Γερμανική κατοχή με Έλληνα νομάρχη στο Διδυμότειχο.

Ένας Θρακιώτης πολεμά στο Ρούπελ το 1941

*Ο Θεόδωρος Γιαννακίδης σε βαθύ γήρας, παρίσταται στον εορτασμό της Μάχης του Ρούπελ

*Μια αυθεντική αφήγηση 

για τις πικρές μέρες του Απρίλη 1941.

*Από το Ρούπελ στην Ορεστιάδα.

                Αυτές οι μέρες του Απρίλη, μας γυρίζουν πάντα, κάθε χρόνο, στις μέρες του σκληρού Απρίλη, του 1941, όταν η Ελλάδα, πολεμώντας με δύο αυτοκρατορίες, αναγκάσθηκε να υποκύψει στη σκληρή μοίρα της και να καταληφθεί από τρία κράτη.

                Ένα κράτος που το διοικούσε ένας υπερφίαλος ηγέτης ο Μουσολίνι, το οποίο νικήθηκε κατά κράτος στα Ηπειρωτικά βουνά. Ένα κράτος που το καθοδηγούσε ένας καιροσκόπος βασιλιάς, ο Μπόρις, ο οποίος δεν κήρυξε τον πόλεμο κατά της Ελλάδος , αλλά κατέλαβε εδάφη της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, κινούμενος πίσω από τους γερμανούς συμμάχους του. Και ένα κράτος, που με ηγέτη τον Αδόλφο Χίτλερ, ναι μεν μπόρεσε να λυγίσει την αντίσταση της Ελλάδας, αλλά την καθυστέρησή του εδώ, την πλήρωσε αργότερα στο ρωσικό μέτωπο, όταν μοιραία τους βρήκε ο «στρατηγός χειμώνας» της στέπας.

                Στον ελλαδικό χώρο, δόθηκαν πολλές μάχες με τους Ιταλούς και τους Γερμανούς (οι Βούλγαροι δεν πολέμησαν) που επιβεβαίωσαν τον πατριωτισμό και το υπέροχο φρόνημα των Ελλήνων. Κάθε στρατευμένος  της εποχής εκείνης, είχε να αφηγηθεί μια πράξη ηρωισμού και αυτοθυσίας. Τιμή και δόξα σε όσους πολέμησαν το 1940-41.

                Μια τέτοια περίπτωση, ενός ταπεινού πολεμιστή, Θρακιώτη πρόσφυγα, θα παρουσιάσουμε σήμερα εδώ για τιμήσουμε όσους πήραν μέρος σε εκείνο τον πόλεμο. Είναι η αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο του αείμνηστου Θεόδωρου Γιαννακίδη από την Ορεστιάδα.  Περιέχεται στο εσχάτως εκδοθέν βιβλίο του κ. Ηλία Κοτρίδη με τίτλο "ΡΟΥΠΕΛ, Αναμνήσεις των πρωταγωνιστών" (σελίδες 325-332).

Όψεις και θεσμοί της Επανάστασης

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/759970/article/politismos/vivlio/oyeis-kai-8esmoi-ths-epanastashs 

*Υδατογραφία σε χαρτόνι των Ι. Μακρυγιάννη- Δ. Ζωγράφου με τον τίτλο 

«Μάχη της Λαγγάδας και Κομπότι». (Αθήναι, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη).

Γράφει ο κ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

          Δύο περίπου αιώνες από την έναρξη της Επανάστασης του 1821, ή ακριβέστερα 193 χρόνια από το ιδρυτικό γεγονός της νεότερης Ελλάδας, θα υπέθετε κανείς ότι η αφήγηση των γεγονότων και των συνεπαγωγών τους έχει κλείσει: στις αρχές του 19ου αιώνα, και με την Ιερά Συμμαχία να ορίζει κατά μείζονα λόγο τις τύχες των λαών, «οι περιπατούντες εν νυκτί και ημέρα εις τας ενηγγαρεύσεις τας ασπλάχνους», και με την πείρα των εξεγέρσεων του 18ου αιώνα (βλέπε Ρήγας Βελεστινλής, Ορλωφικά, Λάμπρος Κατσώνης), και υπό την επίδραση μιας σειράς ευνοϊκών παραγόντων, αποφάσισαν την κατάλληλη στιγμή να συσπειρωθούν γύρω από τη Φιλική Εταιρεία, και όλοι «απορρίπτοντες τους καρπούς της τυραννίας», με θυσίες και αυταπάρνηση, να μετουσιώσουν σε πραγματικότητα ύστερα από εννέα χρόνια αγώνων και θυσιών το «ευγενές όνειρο», τον πολύχρονο πόθο για ελευθερία και ανεξάρτητη εθνική εστία.

          Όμως, καθώς τόνιζε στα «Ανάλεκτα» ο Νίκος Σβορώνος, «το πραγματικό ιστορικό έργο κάθε εποχής συλλαμβάνει ένα μέρος, ορισμένες όψεις της πολυσύνθετης πραγματικότητας, η οποία κατακτάται μόνο με συνεχείς προσεγγίσεις που δεν είναι ποτέ οριστικές», χώρια τα ζητήματα της μυθοπλασίας, χώρια οι μεθοδολογικές εκτροπές στον χώρο της τρέχουσας ιστοριογραφίας που έχουν μεταφέρει το ερευνητικό πεδίο από τη μελέτη των υπαρκτών παραδόσεων και των κοινωνικών σχέσεων, στον χώρο της όποιας πολιτικής ιδεολογίας. Μολαταύτα, η έρευνα συνεχίζεται, απλώνεται, τα αρχεία εμπλουτίζονται, αυξάνονται, ανοίγουν νέα αρχεία, δημιουργούνται νέες βάσεις δεδομένων, που την ενισχύουν· και κάθε νέο στοιχείο έρχεται να προσθέσει νέες σελίδες, και όχι λίγες φορές, να ανατρέψει παγιωμένες εικόνες της ιστορίας.

Ο Παπάγος και η κληρονομιά του

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/760446/article/epikairothta/ellada/o-papagos-kai-h-klhronomia-toy

*Ο αδριάντας του Παπάγου στη λεωφόρο Μεσογείων 

Γράφει ο δημοσιογράφος ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ

          Η κάθοδος του Αλέξανδρου Παπάγου στην πολιτική, τον Ιούλιο του 1951, ήταν το αποτέλεσμα εξωθεσμικής παρεμβάσεως, συνεργασίας αλλοτρίων δυνάμεων.

          Το εγχείρημα εστήριζαν οι ΗΠΑ, οι αξιωματικοί του ΙΔΕΑ, ισχυρότατοι οικονομικοί παράγοντες, όπως ο Μποδοσάκης Αθανασιάδης και ο Χριστόφορος Στράτος, και εκδότες, μεταξύ των οποίων σημαντικότατος ήταν ο ρόλος του Δημητρίου Λαμπράκη του «Βήματος» και των «Νέων» και φυσικά του Γεωργίου Βλάχου της «Καθημερινής».
          Αλλά πέραν όλων τούτων, το κύρος του αρχιστρατήγου μεταξύ των Ελλήνων πολιτών τόσο κατά το αλβανικό έπος όσο και στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου ήταν τεράστιο και οι επιτυχίες του στο πεδίο των μαχών δημιουργούσαν την ελπίδα εξόδου από την πολιτική κρίση που εμάστιζε τη χώρα. Οι προσδοκίες δεν διαψεύστηκαν.

Αλέξανδρος Παπάγος: Δημιουργός μιας νέας πολιτικής παράταξης

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/760450/article/epikairothta/ellada/dhmioyrgos-mias-neas-politikhs-parata3hs

*10 Νοεμβρίου 1952. Περιοδεία Παπάγου με τον Καραμανλή στον νομό Σερρών. 

Ο Παπάγος εξέφρασε μια υπαρκτή κοινωνική δυναμική, δεν την κατασκεύασε.

Γράφει ο κ. ΕΥΑΝΘΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ*

          Στην έναρξη της μετεμφυλιακής εποχής, το 1949-50, ο Αλέξανδρος Παπάγος ήταν αδιαμφισβήτητα ο πλέον επιτυχημένος στρατιωτικός στην ιστορία του ελληνικού κράτους: νικητής δύο πολέμων, του ελληνοϊταλικού το 1940-41 και του εμφυλίου το 1949.

          Ασφαλώς, η κυβερνητική νίκη στον εμφύλιο πόλεμο, δεν οφείλεται μόνον στις ικανότητες του Παπάγου ως στρατηγικού σχεδιαστή: επενήργησαν πολλοί παράγοντες, όπως η αμερικανική βοήθεια, η σύμπηξη ενός τεράστιου πολιτικού και κοινωνικού μετώπου (από τη Δεξιά έως την Κεντροαριστερά) αποφασισμένου να διασφαλίσει την παραμονή της Ελλάδας στη Δύση, αλλά και οι μεγάλες πολιτικές και κοινωνικές αδυναμίες του ΚΚΕ.

Αλέξανδρος Παπάγος: Από τον Εθνικό Διχασμό στη νίκη της Αλβανίας-

                                                   ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ                                                          http://www.kathimerini.gr/760449/article/epikairothta/ellada/apo-ton-e8niko-dixasmo-sth-nikh-ths-alvanias

*Από δεξιά προς τα αριστέρα: Παπάγος, Ρέππας, Κονδύλης (μπροστά), Ρέππας. Οι πρωταίτιοι του παραξικοπήματος κατά της κυβέρνησης Τσαλδάρη

Γράφει ο κ. ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΟΥΜΑΣ*

            Δέκα Οκτωβρίου 1935, ώρα ενδεκάτη πρωινή... Ο υποστράτηγος Αλέξανδρος Παπάγος, ο υποναύαρχος Δημήτριος Οικονόμου και ο υποπτέραρχος Γεώργιος Ρέππας σταματούν το αυτοκίνητο που μεταφέρει τον πρωθυπουργό Παναγή Τσαλδάρη από την Κηφισιά στην Αθήνα και τον καλούν να επιστρέψει στην οικία του, προκειμένου να προβούν σε ανακοινώσεις βαρυσήμαντες για το μέλλον της χώρας: η παλινόρθωση της βασιλείας έπρεπε να επέλθει με απόφαση της Εθνοσυνέλευσης πριν από το δημοψήφισμα της 3ης Νοεμβρίου.

            Ο Τσαλδάρης, αντίθετος στο ενδεχόμενο πραξικοπηματικής μεταβολής του πολιτεύματος, υπέβαλε λίγες ώρες αργότερα την παραίτησή του. Κατόπιν, οι τρεις ανώτατοι αξιωματικοί ανέθεσαν την πρωθυπουργία στον Γεώργιο Κονδύλη, υπουργό Στρατιωτικών της κυβέρνησης Τσαλδάρη. Ο δρόμος για την παλινόρθωση ήταν πλέον ανοιχτός. Η υιοθέτηση ψηφίσματος υπέρ της βασιλείας από τη μονόπλευρη Εθνοσυνέλευση, η διεξαγωγή νόθου δημοψηφίσματος και η επάνοδος του Γεωργίου Β΄ σηματοδότησαν την κατάρρευση της βραχύβιας Δεύτερης Ελληνικής Δημοκρατίας. Κατά το μεταβατικό αυτό διάστημα, η ανάθεση του υπουργείου Στρατιωτικών στον Παπάγο αποτελούσε εγγύηση για την εγκαθίδρυση του νέου καθεστώτος, αφού ο Έλληνας στρατιωτικός απολάμβανε της πλήρους εμπιστοσύνης του σώματος των αξιωματικών, που στη μεγάλη του πλειοψηφία ήταν, μετά την κατάπνιξη του βενιζελικού κινήματος του Μαρτίου, φιλοβασιλικό.

Ο σκληρός Απρίλης της συνθηκολόγησης του 1941

*Από τα "Απομνημονεύματα" του στρατηγού Τσολάκογλου. Το πρώτο πρωτόκολλο, 
που υπεγράφη στο Βοτονάσι, στις 29 Απριλίου 1941

*Οι τραγικές μέρες, μετά την επίθεση

των Γερμανών στην Ελλάδα

*Η διάλυση των μονάδων

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

        Ο τιτάνιος αγώνας που διεξήγαγε η Ελλάδα, εναντίον του φασισμού και του ναζισμού κατά το 1940-1941, υπήρξε μοναδικός και κατεγράφη ως αγώνας ενός μικρού έθνους που αγωνίζονταν για την ελευθερία του, εναντίον δύο αυτοκρατοριών.

        Ο άνισος αγώνας παρά το ότι προκάλεσε τον παγκόσμιο θαυμασμό είχε τραγικό τέλος, αφού τελικά η μικρή Ελλάδα κατελήφθη από τους εισβολείς Ναζί. Η είσοδος της Γερμανίας στον πόλεμο, έκρινε το τελικό αποτέλεσμα, που οδήγησε την Ελλάδα στην συνθηκολόγηση.

        Ήδη από τις 7 Απριλίου κατέφθαναν τα άσχημα νέα της κατάρρευσης του σερβικού μετώπου και της καθόδου των Γερμανών  από την κοιλάδα του Αξιού.

        Η αλληλουχία όμως των δραματικών γεγονότων που αφορούσαν άμεσα την Ελλάδα, άρχισε από τις 10 Απριλίου 1941.

        Την προηγουμένη, τα ναζιστικά τανκς είχαν αρχίσει να εισέρχονται στη Θεσσαλονίκη. Ο διοικητής των δυνάμεων ανατολικά του Αξιού είχε στείλει στους Γερμανούς κήρυκα και ζητούσε κατάπαυση των εχθροπραξιών. Μετά τη Θεσσαλονίκη οι εισβολείς απειλούσαν να διασπάσουν την άμυνα, στη γραμμή του Αλιάκμονα.

        Στις 11 Απριλίου διέσπασαν τη  γραμμή Βεύης- Κλειδίου ανατρέποντας τις ελληνοβρετανικές δυνάμεις της περιοχής.

        Στην Αθήνα, ο βασιλιάς Γεώργιος Β’ και η κυβέρνηση άρχισαν να ετοιμάζονται να μεταβούν στην Κρήτη για να συνεχίσουν από εκεί τον αγώνα. Στο μέτωπο, άρχισε να καλλιεργείται μεταξύ των στρατιωτικών ηγετών η ιδέα της συνθηκολόγησης. Βασικός προϋπόθεση ήταν να μην συνθηκολογήσουν με τους ηττημένους Ιταλούς, αλλά με τους Γερμανούς, επιδιώκοντας έντιμους όρους.

        Η καθυστέρηση όμως της έκδοσης από την Αθήνα της διαταγής σύμπτυξης των στρατευμάτων, άρχισε να δημιουργεί φαινόμενα απείθειας και διάλυσης. Όταν εκδόθηκε η διαταγή σύμπτυξης στις 12 Απριλίου 1941, τα πάντα εξελίχθηκαν σε άτακτη υποχώρηση. Όλοι πλέον πίστευαν ότι είναι άσκοπη η αιματοχυσία.

        Αυτές τις τραγικές στιγμές θα παρακολουθήσουμε μέσα από μια έκθεση του λοχαγού Πυροβολικού Ιωάννη Αμπατζόγλου, ο οποίος βρέθηκε συμπτωματικά σχετικά κοντά στον στρατηγό Γεώργιο Τσολάκογλου, που πήρε τις δραματικές αποφάσεις, γνωρίζοντας εκ των προτέρων, ότι η Ιστορία θα τον καταδικάσει. Η έκθεσή του Αμπατζόγλου, υπάρχει στα αρχεία της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού.

Χημικά, μια παλιά, τραγική, ιστορία

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=574905&wordsinarticle=

*Παρά την απαγόρευση της χρήσης χημικών αερίων που αποφασίστηκε 

στη Διάσκεψη της Χάγης το 1899, αυτά χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά 

σε εκτεταμένη κλίμακα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο 

*Από τον Τρωικό Πόλεμο

έως τον αλληλοσκοτωμό στη Συρία,

τα όπλα μαζικής καταστροφής

ήταν πάντα εδώ

Της κ. Φωτεινής Τομαή

            Τα χημικά δεν ήσαν άγνωστα όπλα στα χέρια της ανθρωπότητας. Χρήση τους, δυστυχώς, γινόταν ήδη από την αρχαιότητα και μπορεί εύκολα να ανιχνευθεί στη μυθολογία μας.

            Αρκεί να θυμίσουμε τη Λερναία Ύδρα που σκότωνε ζώα και ανθρώπους με την αναπνοή της, ή τον Ηρακλή που, όπως και η θεά Άρτεμις, κατασκεύαζε δηλητηριώδη βέλη. Χρήση τους πιθανότατα είχαμε και στον Τρωικό Πόλεμο, με βεβαιότητα όμως γνωρίζομε ότι χρησιμοποιήθηκαν από Σκύθες και Ινδούς τοξότες στη διάρκεια εκστρατείας του Μ. Αλεξάνδρου. Αργότερα οι Βυζαντινοί χρησιμοποίησαν το υγρό πυρ (μείγμα από θειάφι, ρετσίνι και πετρέλαιο), ενώ στη χρήση βιολογικών όπλων μάστορες αναδείχθηκαν οι Ασσύριοι που ήδη τον 16ο αιώνα π.Χ. μόλυναν με βακτήρια το πόσιμο νερό των εχθρών τους...

Κατασκοπεία στην κατεχόμενη Ελλάδα, 1941-1944

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/759000/article/politismos/vivlio/h-kataskopeia-sthn-katoxh

 *Ο καθηγητής Ανδρέας Γερολυμάτος

*Μηχανορραφίες, σαμποτάζ,

προδοσίες και κομμουνιστές

μυστικοί πράκτορες

Της κ. Χριστίνας Σανούδου

           Όπως την αφηγείται ο καθηγητής Ιστορίας Ανδρέας Γερολυμάτος, η ιστορία της κατασκοπείας στην κατοχική Ελλάδα θυμίζει θρίλερ μυστηρίου.

          Μολονότι ο ανταρτοπόλεμος και η δράση οργανώσεων όπως το ΕΑΜ έχουν μέχρι σήμερα σχεδόν μονοπωλήσει το ενδιαφέρον των ιστορικών, ο κάτοχος της Έδρας Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Simon Fraser, στο Βανκούβερ του Καναδά, θεωρεί πως η συμβολή των περίπου 3.000 Ελλήνων πρακτόρων, που συνεργάστηκαν με τη βρετανική μυστική παραστρατιωτική υπηρεσία Special Operations Executive (Επιχειρήσεις Ειδικών Αποστολών) στη διάρκεια της Κατοχής, υπήρξε εξίσου σημαντική με την ένοπλη αντίσταση. Άλλωστε, με πρωτοβουλία της SOE οργανώθηκε, τον Νοέμβριο του 1942, η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου, που αποτέλεσε το «πρώτο μεγάλο σαμποτάζ στην Ευρώπη» του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο στοχαστής Βιζυηνός- Ο μεγάλος Θραξ

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=576836

*Ο Γεώργιος Βιζυηνός

*Το κύκνειο έργο του νεοελληνιστή Παναγιώτη Μουλλά

συστήνει στο ευρύ κοινό τον Θρακιώτη επιστήμονα και κριτικό

και το περιβάλλον της δραστήριας και φιλέριδος

φιλολογικής Αθήνας του 19ου αιώνα

*Τη σχέση του Βιζυηνού με το πανεπιστήμιο Αθηνών

αποκαλύπτουν τα κριτικά του κείμενα

Γράφει η Λαμπρινή Κουζέλη

            Ο νεοελληνιστής Παναγιώτης Μουλλάς (1935-2010) αποτελεί αναμφίβολα σημαντικό κεφάλαιο της νεοελληνικής φιλολογίας. Μαθητής του Λίνου Πολίτη και του Κ. Θ. Δημαρά, συνταίριαξε το ενδιαφέρον για το ιστορικό πλαίσιο του λογοτεχνικού κειμένου με τις σύγχρονες κειμενοκεντρικές θεωρίες στον κριτικό του λόγο, στις φιλολογικές του μελέτες και στην πανεπιστημιακή του διδασκαλία. Ο 19ος αιώνας, οι λογοτεχνικοί θεσμοί, τα είδη και οι συγγραφείς του αποτέλεσαν εξέχον πεδίο των ερευνών του. Συστηματικά τον απασχόλησε το διήγημα και οι σημαίνοντες διηγηματογράφοι Βιζυηνός, Παπαδιαμάντης και Ροΐδης.

            Η εκτεταμένη εισαγωγή του στην έκδοση Νεοελληνικά διηγήματα (Ερμής, 1980) του Βιζυηνού αποτελεί θεμελιώδες κείμενο στη μελέτη του νεοελληνικού διηγήματος και κομβικό σημείο στην πρόσληψη του Βιζυηνού, η οποία έκτοτε επεκτάθηκε σε πολλές κατευθύνσεις. Συνάμα, ήταν το κείμενο το οποίο καθιέρωσε τον Μουλλά στη συνείδηση των συναδέλφων του ως δυναμικό φιλόλογο που έκοβε τον ομφάλιο λώρο από τον δάσκαλο Δημαρά. Στα χρόνια που ακολούθησαν ο Βιζυηνός δεν έπαψε να τον απασχολεί σε πολλά μελετήματα. Το επόμενο βιβλίο του για τον Βιζυηνό ήταν εκείνο με το οποίο καταπιανόταν στα τέλη της ζωής του: η έκδοση επιστημονικών και κριτικών κειμένων του Βιζυηνού άγνωστων στο ευρύ κοινό.

Έγγραφα του ΕΛΑΣ στην Αμερική

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/756858/article/epikairothta/ellada/eggrafa-toy-elas-sthn-amerikh

*Οι αντάρτες του ΕΛΑΣ καλωσορίζουν τα μέλη της αποστολής «Περικλής» στον Κάλαμο Ιονίου, 

την «πύλη» των συμμαχικών αποστολών στην Ελλάδα.

Του κ. ΗΛΙΑ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗ*

          Είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς ότι αρχειακοί θησαυροί για τη νεότερη ελληνική ιστορία είναι σχεδόν θαμμένοι σε ιδρύματα στην άλλη άκρη του κόσμου. Τα ισχυρά μεταναστευτικά ρεύματα προς τις ΗΠΑ τον προηγούμενο αιώνα, αλλά και ο διαχρονικός φιλελληνισμός αμερικανικών οργανώσεων και ιδιωτών, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για τον εμπλουτισμό των αμερικανικών αρχείων με υλικό για τη σύγχρονη Ελλάδα.

          Από τα τέλη του 2011 ο γράφων έχει αναλάβει την πρωτοβουλία για τον εντοπισμό και την αξιοποίηση των ελληνικών συλλογών του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, αρχίζοντας με το αρχείο του Σπύρου Π. Σκούρα, μέρος του οποίου δημοσίευσε σε τρεις τόμους και σε μια ειδική ιστοσελίδα (http://www.stanford.edu/~ichriss/Skouras.htm). Η προσπάθεια αυτή αναζωπυρώθηκε στις 17 Ιανουαρίου, όταν ανακάλυψε ότι μια υπερμεγέθης κούτα με τίτλο «Υπουργείον Εθνικής Ανοικοδομήσεως» περιείχε τους χάρτες και τα διαγράμματα για τις κατοχικές ζημιές της Ελλάδας, που ο Κωνσταντίνος Δοξιάδης παρουσίασε στην ιδρυτική διάσκεψη του ΟΗΕ στο Σαν Φρανσίσκο το 1945.

Το χαρέμι του σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ

*Εκεί που στέγαζε το χαρέμι του ο Αβδούλ Χαμίτ

*Μια περιγραφή του Αδοσίδη Μπέη

*Νευροπαθείς, φρενότροποι, διεστραμμέναι 
*Οι Νεότουρκοι και ο ανύπαρκτος Εκάρ





Γράφει ο Παντελής Αθανασιάδης

         Ο Αβδούλ Χαμίτ, υπήρξε ένας από τους πλέον μισητούς στα σουλτάνους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, καθώς το όνομά του συνδέθηκε με φοβερά γεγονότα που συνέβησαν, όταν αυτός διαφέντευε τις τύχες εκατομμυρίων υπηκόων του.

          Ο αριθμούμενος ως 28ος σουλτάνος από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, έμεινε γνωστός στην Ιστορία με το προσωνύμιο «Κόκκινος σουλτάνος» και θεωρήθηκε υπεύθυνος για τη μεγάλη και άγρια σφαγή των Αρμενίων το 1896 και για τις δολοφονίες χιλιάδων αντιπάλων του.

          Οι Νεότουρκοι όταν έκαναν την επανάσταση του 1908, τον εκθρόνισαν και από το απόγευμα της 15ης Απριλίου 1909 ) με το παλαιό ημερολόγιο) τον έθεσαν σε κατ' οίκον περιορισμό στην έπαυλη Αλλατίνη της Θεσσαλονίκης έως το 1912. Όταν κατελήφθη η Θεσσαλονίκη από τους Έλληνες, τον μετέφεραν και τον έκλεισαν στο ανάκτορο Μπεηλέρμπεη στις Χηλές του Βοσπόρου, όπου πέθανε  στις 10 Φεβρουαρίου 1918.

ΤΟ ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΚΟΜΝΗΝΗΣ

*Η Άννα Κομνηνή, σε ψηφιδωτό

Γράφει η κ. ΔΗΜΗΤΡΑ ΦΩΤΟΥ  

                Μελετώντας την βυζαντινή λογοτεχνία με έκπληξη παρακολουθούμε την ανάπτυξη της πεζογραφίας,  μεγάλο μέρος της οποίας κατέχει η θεολογία. Μέσα σε  αυτό το περιβάλλον που ήταν ένα συνονθύλευμα πολλών ανατολικών στοιχείων, η μοναστική αντίληψη της ανατολής, η συριακή υμνογραφία και η εβραϊκή φιλολογία επηρεάζουν βαθύτατα τη βυζαντινή λογοτεχνία.

                Η βυζαντινή λογοτεχνία είναι τόσο πλούσια και η θεματολογία της τόσο σπουδαία που είναι λίγο δύσκολο μέσα από αυτές τις γραμμές να αναφερθούμε με συντομία. Μέσα από την αναζήτηση των προσώπων, εντύπωση κάνει μια γυναίκα πριγκίπισσα, η  Άννα η Κομνηνή, κόρη του αυτοκράτορα Αλέξιου Α Κομνηνού, που το όνομα της συνδέθηκε με πλούσιους θρύλους και παραδόσεις. Γεννήθηκε το 1083 και η μεγάλη ακμή που γνώρισαν τα γράμματα την εποχή των Κομνηνών, οδήγησαν την Άννα να λάβει πλούσια μόρφωση. Γνώριζε Όμηρο, Ηρόδοτο, Θουκυδίδη, Αριστοφάνη, Ξενοφώντα, τους τραγικούς και τον Πολύβιο. Είχε μελετήσει τις γραφές, γνώριζε την ελληνική μυθολογία, την πλατωνική και αριστοτελική φιλοσοφία, την  ρητορική και διαλεκτική τέχνη.

Η άνοδος του Κωνσταντίνου Καραμανλή στην εξουσία

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ   http://www.kathimerini.gr/758369/article/epikairothta/ellada/h-anodos-toy-k-karamanlh-sthn-e3oysia 

*7 Οκτωβρίου 1955. Η νέα κυβέρνηση Καραμανλή μετά την κηδεία του Αλέξανδρου Παπάγου. 

Η επιλογή του Κωνσταντίνου Καραμανλή από τον βασιλιά Παύλο ως «τρίτη λύση» 

συνιστούσε ρίσκο.

Του

Του κ. Χρήστου Χρηστίδη*

          Ο Οκτώβριος του 1955 βρίσκει την Ελλάδα σε πολιτικό αδιέξοδο. Οι αλλεπάλληλες αποτυχίες στη διαχείριση του Κυπριακού και τα δραματικά γεγονότα των Σεπτεμβριανών, με τις πρωτοφανείς βιαιοπραγίες και τους βανδαλισμούς των ελληνικών περιουσιών στην Κωνσταντινούπολη, είχαν οδηγήσει τη χώρα στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός Αλέξανδρος Παπάγος, ήδη βαριά ασθενής, αδυνατούσε να διαχειρισθεί μία τόσο σύνθετη πολιτική συγκυρία, την ώρα που στελέχη τόσο της κυβέρνησης όσο και της αντιπολίτευσης αναλώνονταν στη διαμόρφωση των όρων και των προϋποθέσεων της «μετά Παπάγο» εποχής.

          Η ανεπάρκεια του πολιτικού συστήματος, που αποδεικνυόταν για μία ακόμη φορά κατώτερο των περιστάσεων, ενίσχυσε τον ρόλο και τις δυνατότητες παρέμβασης των Ανακτόρων, καθιστώντας τον Παύλο βασικό ρυθμιστή των πολιτικών εξελίξεων.

ΓΑΚ: Διασώζοντας τη μνήμη, διατηρώντας τη συνέχεια

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/756837/article/epikairothta/ellada/diaswzontas-th-mnhmh-diathrwntas-th-synexeia

 *Από τις συλλογές των Γενικών Αρχείων του Κράτους

*Κιβωτός της Ιστορίας

τα Γενικά Αρχεία του Κράτους

Γράφει ο κ. Ν. Ε. ΚΑΡΑΠΙΔΑΚΗΣ*

          Θα έλεγε κανείς πως πολλά προβλήματα στην Ελλάδα τα καταλαβαίνουμε μόνον αφού συντελεστεί η καταστροφή, την οποία έχει προκαλέσει η άγνοια ή η επιπολαιότητα. Μία καταστροφή οδήγησε τον Γ. Βλαχογιάννη και πολλούς μορφωμένους ανθρώπους κατόπιν του, να κάνουν ό,τι μπορούσαν για να μην καταστρέφονται τα αρχεία που παρήγαν οι δημόσιες υπηρεσίες: το 1893 το Ελεγκτικό Συνέδριο αποφάσισε να πολτοποιήσει όλα τα παλιά αρχεία του.

Κοντολογίς κατέστρεψε μεγάλο μέρος των ιστορικών τεκμηρίων που αφορούσαν τη μεγάλη Επανάσταση του 1821 και τις δημόσιες υπηρεσίες του ελληνικού κράτους μετά την ίδρυσή του. Το ελληνικό έθνος, που τόσο καυχιόταν για την ιστορία του και χάρις στην οποία είχε ιδρυθεί, την κατέστρεφε μόνο του μέσω της επιπόλαιης απόφασης μιας υπηρεσίας του.

Παύλος, ο βασιλιάς πίσω από τους μύθους- Δύο άρθρα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ   http://www.kathimerini.gr/756876/article/epikairothta/ellada/paylos-o-vasilias-pisw-apo-toys-my8oys

 *Ο Παύλος έφιππος στην πλατεία Συντάγματος

             Η "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της Κυριακής" δημοσίευσε δύο σημαντικά άρθρα, που βοηθούν στην κατανόηση μιας ιστορικής περιόδου της χώρας μας, που ήταν γεμάτη από πολιτικά γεγονότα. Η δημοσίευση των άρθρων, δεν σημαίνει προσπάθεια επαναφοράς της βασιλείας. Το Πολιτειακό, που καταταλαιπώρησε και δίχασε τη χώρα μας έχει κριθεί οριστικά με Δημοψήφισμα. Είναι καιρός λοιπόν να δούμε τις αναδρομές μας στην πολιτική ιστορία της Ελλάδος, χωρίς παρωπίδες. Η δημοσίευση έγινε με αφορμή την προβολή ενός ντοκιμαντέρ για τη ζωή του βασιλέως Παύλου.

Γράφει ο δημοσιογράφος ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ

            Πράος και διαλλακτικός χαρακτήρας, ο βασιλιάς Παύλος ανέβηκε στον ελληνικό θρόνο σε μία από τις πιο φορτισμένες ιστορικές περιόδους του ελληνικού 20ού αιώνα. Έφυγε πρόωρα από τη ζωή στις 6 Μαρτίου, αφού λίγες ημέρες νωρίτερα είχε ορκίσει, βαριά άρρωστος, την κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου στο Τατόι.

            Τι θα είχε συμβεί στην Ελλάδα αν ο βασιλιάς Παύλος δεν είχε προσβληθεί από μία επιθετική μορφή καρκίνου στο στομάχι και δεν πέθαινε πρόωρα πριν από ακριβώς 50 χρόνια; Αυτή η συναρπαστική υπόθεση πλανάται πάνω από την ιστορική βιογραφία «Παύλος, ένας ασυνήθιστος βασιλιάς» του Νίκου Πολίτη που προβλήθηκε για πρώτη φορά στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη το βράδυ της Τετάρτης μπροστά στα τρία του παιδιά, τις οικογένειές τους και άλλους εστεμμένους της Ευρώπης. Γιατί ο Παύλος (1901 - 1964) ανέβηκε στον ελληνικό θρόνο στην κορύφωση του Εμφυλίου Πολέμου, το 1947, και έφυγε λίγες εβδομάδες μετά τη σαρωτική επικράτηση της Ένωσης Κέντρου στις εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει πώς θα είχαν εξελιχθεί τα πράγματα αν ο Παύλος ήταν παρών τους επόμενους μήνες στην πολιτική ζωή του τόπου. Ο ιστορικός Κώστας Μ. Σταματόπουλος που ήταν ο επιστημονικός σύμβουλος του ντοκιμαντέρ μας μεταφέρει τη δική του εκτίμηση, σύμφωνα με την οποία «η παρουσία του Παύλου πιθανότατα θα απέτρεπε τα Ιουλιανά του 1965 και ακόμα περισσότερο τη δικτατορία της 21ης Απριλίου». Την ίδια ακριβώς άποψη εκφράζει, μιλώντας στη διάρκεια της ταινίας, και ο πρώην πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Το επαναλαμβάνει, μάλιστα, δύο φορές.

Ένας ιστορικός γρίφος που περιμένει λύση

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

 http://www.kathimerini.gr/757264/opinion/epikairothta/politikh/enas-istorikos-grifos-poy-perimenei-lysh

*Αρχιεπίσκοπος Μακάριος και Γεώργιος Παπανδρέου

*Ένα χαρακτηριστικό της ιστορικής έρευνας

που την καθιστά εξαιρετικά ελκυστική

είναι η ομοιότητά της με τη διαδικασία επίλυσης τα

των αστυνομικών γρίφων.

Του κ. ΘΑΝΟΥ ΒΕΡΕΜΗ*

            Διάβασα πριν από αρκετά χρόνια το απομνημονευματικό έργο του Πέτρου Ε. Γαρουφαλιά, «Ελλάς και Κύπρος. Τραγικά σφάλματα, ευκαιρίες που χάθηκαν, 19 Φεβρουαρίου 1964 - 15 Ιουλίου 1965» (εκδόσεις Μπεργάδη, 1982). Δεν απέδωσα τότε ιδιαίτερη προσοχή στον ισχυρισμό του συγγραφέα ότι το καλοκαίρι του 1964 η κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου αποφάσισε, μετά τις δύο προτάσεις  Άτσεσον για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, να επιχειρήσει -κατά τον Γαρουφαλιά- μονομερώς την ένωση χωρίς ανταλλάγματα.

            Την απόφαση έλαβε ο πρωθυπουργός συνεπικουρούμενος από τους δύο υπουργούς του, Κωστόπουλο (Εξωτερικών) και Γαρουφαλιά (Εθνικής Αμύνης), τον βασιλιά Κωνσταντίνο και τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Π. Κανελλόπουλο. Έτσι, χωρίς περισσότερη συζήτηση ο Γαρουφαλιάς ανέλαβε να μεταφέρει στον πρόεδρο της Κύπρου, Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, την απόφαση και να τον βολιδοσκοπήσει για το ποια θα ήταν η στάση του έναντι της ομόφωνης ελλαδικής απόφασης. Η αρχική απάντηση του Μακαρίου ήταν καταφατική με όρο την απόσυρση των βρετανικών βάσεων. Όταν ο Γαρουφαλιάς υπέδειξε στον συνομιλητή του τους κινδύνους μιας βρετανικής αντίδρασης στο τετελεσμένο αυτό, ο Μακάριος συμφώνησε, και έτσι χαρμόσυνα για την ενότητα όλων των Ελλήνων έληξε η πρώτη ημέρα της βολιδοσκόπησης.