Εκατό χρόνια από τις μεγάλες αλλαγές στην Ήπειρο

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤHS ΚΥΡΙΑΚΗΣ 
http://www.kathimerini.gr/777475/article/epikairothta/ellada/ekato-xronia-apo-tis-megales-allages-sthn-hpeiro

*Αργυρόκαστρο, 17 Φεβρουαρίου 1914. Ανακήρυξη Αυτονομίας της Βορείας Ηπείρου. Διακρίνονται ο μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως Βασίλειος (αριστερά), ο πρωθυπουργός της Αυτόνομης Βορείου Ηπείρου Γεώργιος Ζωγράφος (κέντρο) και ο μητροπολίτης Βελλάς και Κονίτσης Σπυρίδων (δεξιά). Κάτω, καλλιτεχνική απεικόνιση από τη μάχη για την κατάληψη της Κορυτσάς, στις 6 Δεκεμβρίου του 1912.

Γράφει ο κ. ΗΛΙΑΣ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ*

            Η τραγωδία των εγκλωβισμένων Ηπειρωτών αναδεικνύεται στο δραματικό ψήφισμα που οι κάτοικοι της Κορυτσάς επέδωσαν στους πρέσβεις των Μεγάλων Δυνάμεων στο Λονδίνο το 1913 και το οποίο τελικά οδήγησε στο Πρωτόκολλο της Κέρκυρας (1914), την πρώτη διεθνή αναγνώριση της ελληνικότητας της Βορείου Ηπείρου. Αντίγραφο του ψηφίσματος στα αγγλικά ανακαλύφθηκε πρόσφατα στις συλλογές του Ινστιτούτου Χούβερ από τον γράφοντα.

            Το πεντασέλιδο κείμενο, δωρεά του καθηγητή Louis A. Gray, αρχίζει με ανυπόγραφη εισαγωγή: «Η Βόρεια Ήπειρος προσαρτήθηκε στο νεοσύστατο κράτος της Αλβανίας ενάντια στη θέληση των κατοίκων της... Οι Αλβανοί ισχυρίζονται ότι η Κορυτσά είναι η καρδιά της Νότιας Αλβανίας. Θα ήταν καλό να ακούσουμε τους ίδιους τους κατοίκους της να μας μιλούν για τους εθνικούς τους πόθους». 

Άγνωστες πτυχές γύρω από το Κυπριακό

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/773527/article/epikairothta/ellada/agnwstes-ptyxes-gyrw-apo-to-kypriako

*Ουάσιγκτον, Λευκός Οίκος, Ιούνιος 1964. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Γεώργιος Παπανδρέου χειροκροτείται μετά την ομιλία του από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Λύντον Τζόνσον. Δεξιά, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Σταύρος Κωστόπουλος.

Γράφει ο κ. ΗΛΙΑΣ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ*

            Η ανακάλυψη στο αρχείο του Σπύρου Π. Σκούρα (Stanford University) υλικού με θέμα την επίσκεψη του Γεωργίου Παπανδρέου στην Αμερική τον Ιούνιο του 1964 αλλά και επιστολογραφίας με τον πρόεδρο Τζόνσον αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές μιας περιόδου που ακόμα προσεγγίζεται με αριστερή μυωπία.

            Η άρνηση του Έλληνα πρωθυπουργού για κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό του δεν ήταν ακριβώς Σπαρτιάτικο «όχι» στον Αμερικανό πρόεδρο. Ούτε ο τελευταίος έσυρε σε συνομιλίες τις δύο επίμαχες πλευρές εις βάρος της Ελλάδας. Η δε περιβόητη (αλλά ιδιωτική και συνηθισμένη) βωμολοχία του ήταν ξέσπασμα ενός πολιτικού της δράσης ενάντια στην εκμετάλλευση των θεσμών από πολιτικούς που δεν εννοούν να λύσουν ένα ακανθώδες πρόβλημα. Στην ιστορία μετράνε οι πράξεις. Ο Τζόνσον υπήρξε ο μόνος Αμερικανός πρόεδρος που προσωπικά επιχείρησε να λύσει το Κυπριακό, προσφέροντας μάλιστα την ευνοϊκότερη δυνατή ρύθμιση στους Ελληνοκυπρίους.

Αναζητώντας το αμερικανικό Δίστομο

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/771325/article/epikairothta/ellada/anazhtwntas-to-amerikaniko-distomo

 *Ιούνιος 1944. Η καταστροφή του Διστόμου από τους Γερμανούς κατακτητές, 

σε αντίποινα για την ανάπτυξη της αντίστασης.

Γράφει ο Δρ. ΗΛΙΑΣ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ*

                Η σφαγή στο Δίστομο (10 Ιουνίου 1944) υπήρξε το βαθύτερο αποτύπωμα του ναζισμού στην Ελλάδα. Η αδυναμία του γερμανικού στρατού να καταστείλει την εντεινόμενη δράση του Ε.Λ.Α.Σ. σε συνδυασμό με την κτηνώδη ιδεολογία που υπηρετούσε οδήγησε σε μια αδυσώπητη πολιτική αντιποίνων, η εφαρμογή των οποίων αποκάλυπτε τα κατώτερα ένστικτα ενός ανώριμου έθνους.

                Σε ό,τι αφορά το αποτέλεσμα, το Δίστομο υπήρξε ένα από τα χίλια εφτακόσια εβδομήντα κατεστραμμένα χωριά της Ελλάδας στη διάρκεια του πολέμου. Είναι ο τρόπος της καταστροφής, ωστόσο, που καταδεικνύει τον ναζισμό ως τη μεγάλη πύλη των σκοτεινών δυνάμεων στην εποχή μας και τον πραγματικό Αρμαγεδδώνα. Έλληνες νοσταλγοί του ευτυχώς δεν υπάρχουν, αφού Ελληνισμός και βαρβαρότητα είναι αντίπαλες έννοιες. Υπάρχουν όμως λαθρομετανάστες του σκότους με ελληνική προβιά στους οποίους πρέπει συνεχώς να υπενθυμίζουμε τούτο: το Τρίτο Ράιχ ουδέποτε ήταν η οπερατικά στημένη Νυρεμβέργη, αλλά το αποκαλυπτικό Δίστομο.

                Η είδηση της σφαγής σύντομα έφτασε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Η τραγική σύμπτωση της πυρπόλησης στη Γαλλία μιας εκκλησίας στην οποίαν είχαν καταφύγει χίλιοι άμαχοι επέτρεψε την ανάδειξη της ναζιστικής θηριωδίας σε μείζον θέμα στον αμερικανικό Τύπο τις κρίσιμες εβδομάδες μετά τη συμμαχική απόβαση στη Νορμανδία.

Έγγραφα του ΕΛΑΣ στην Αμερική

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/756858/article/epikairothta/ellada/eggrafa-toy-elas-sthn-amerikh

*Οι αντάρτες του ΕΛΑΣ καλωσορίζουν τα μέλη της αποστολής «Περικλής» στον Κάλαμο Ιονίου, 

την «πύλη» των συμμαχικών αποστολών στην Ελλάδα.

Του κ. ΗΛΙΑ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗ*

          Είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς ότι αρχειακοί θησαυροί για τη νεότερη ελληνική ιστορία είναι σχεδόν θαμμένοι σε ιδρύματα στην άλλη άκρη του κόσμου. Τα ισχυρά μεταναστευτικά ρεύματα προς τις ΗΠΑ τον προηγούμενο αιώνα, αλλά και ο διαχρονικός φιλελληνισμός αμερικανικών οργανώσεων και ιδιωτών, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για τον εμπλουτισμό των αμερικανικών αρχείων με υλικό για τη σύγχρονη Ελλάδα.

          Από τα τέλη του 2011 ο γράφων έχει αναλάβει την πρωτοβουλία για τον εντοπισμό και την αξιοποίηση των ελληνικών συλλογών του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, αρχίζοντας με το αρχείο του Σπύρου Π. Σκούρα, μέρος του οποίου δημοσίευσε σε τρεις τόμους και σε μια ειδική ιστοσελίδα (http://www.stanford.edu/~ichriss/Skouras.htm). Η προσπάθεια αυτή αναζωπυρώθηκε στις 17 Ιανουαρίου, όταν ανακάλυψε ότι μια υπερμεγέθης κούτα με τίτλο «Υπουργείον Εθνικής Ανοικοδομήσεως» περιείχε τους χάρτες και τα διαγράμματα για τις κατοχικές ζημιές της Ελλάδας, που ο Κωνσταντίνος Δοξιάδης παρουσίασε στην ιδρυτική διάσκεψη του ΟΗΕ στο Σαν Φρανσίσκο το 1945.

Ο επισιτισμός της Ελλάδας στην Κατοχή

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_18/12/2011_466566

*Δραματική εικόνα από την πείνα της ναζιστικής Κατοχής


*Στοιχεία από το αρχείο του Σπύρου Σκούρα

Του Ηλία Χρυσοχοΐδη*


Η κατάρρευση της εθνικής οικονομίας και η άμεση πτώση του βιοτικού επιπέδου εκατομμυρίων Ελλήνων φέρνει στη μνήμη την Κατοχή. 
Οι νεότεροι βεβαίως δεν ενθυμούνται τον λιμό του 1941, αλλά και όσοι βίωσαν τις κακουχίες της περιόδου αγνοούν μέχρι σήμερα γεγονότα καθοριστικά για την επιβίωση της χώρας. Ενα από αυτά ήταν η σωτήρια παρέμβαση μιας ομάδας Ελληνοαμερικανών για τον επισιτισμό της κατεχόμενης Ελλάδας.