*Ο Φουάτ Μπαλκάν, με τους συνεργάτες του Ραΐκ Εφέντη από τη Δράμα
Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
Η δράση του Τούρκου Ολυμπιονίκη της
ξιφασκίας, Φουάτ Μπέη, που έδρασε ως κομιτατζής στη Θράκη, συνεργαζόμενος με
τους Βουλγάρους , εναντίον των Ελλήνων, απασχόλησε αυτήν εδώ την ιστοσελίδα, σε
δύο προηγούμενα άρθρα.
Στην Τουρκία όπου η δράση του υπήρξε πολυποίκιλη, ο Φουάτ Μπέης, που έλαβε λόγω της δράσης του το όνομα Φουάτ Μπαλκάν, θεωρείται ήρωας. Επιπλέον θαυμάζεται γιατί υπήρξε ιδρυτής της γνωστής αθλητικής ομάδας Μπεσίκτας και πολιτικός. Ο Φουάτ Μπαλκάν λειτούργησε ως κατάσκοπος της μυστικής οργάνωσης των Νεότουρκων Teşkîlât-ı Mahsûsa. Η μυστική αυτή παρακρατική οργάνωση ιδρύθηκε από τον Εμβέρ Πασά στο πλαίσιο της Επιτροπής Ένωσης και Προόδου των Νεοτούρκων. Στόχος της ήταν να πραγματοποιεί, αναταραχές, προπαγάνδα και δολοφονίες στην Τουρκία και στο εξωτερικό. Δραστηριοποιήθηκε από το 1911.
Ωστόσο η υπονομευτική αποστολή του στη Θράκη, δεν θεωρείται ότι πέτυχε γενικά. Όπως έχει εξηγηθεί και στα προηγούμενα άρθρα ο Φουάτ Μπέης στο τελευταίο στάδιο της δράσης του ήρθε στη Θράκη για να οργανώσει μορφή αντίστασης, ώστε να απασχολούνται στρατιωτικές δυνάμεις εκεί και να μην αποστέλλονται στο μέτωπο της Μικράς Ασίας. Ο στόχος αυτός δεν επιτεύχθηκε και η ελληνική ήττα του 1922, οφείλεται σε εντελώς διαφορετικούς παράγοντες.
Μια άλλη αποτυχία των στόχων του Φουάτ Μπέη ήταν η αδυναμία συνένωσης των Μουσουλμάνων της Θράκης, οι οποίοι διασπάστηκαν, όπως έδειξε η εκλογή του Εμμανουήλ Δουλά ως προέδρου του Πολιτικού Συμβουλίου της Διασυμμαχικής Θράκης το 1919, με υποστήριξη Μουσουλμάνων, που δεν πειθάρχησαν στα κελεύσματα του Φουάτ και των άλλων. Η διάσπαση φάνηκε και λίγο αργότερα, όταν άρχισε η προέλαση του ελληνικού στρατού που απελευθέρωσε τη Δυτική Θράκη το Μάιο και την Ανατολική Θράκη τον Ιούλιο του 1920. Με άλλα λόγια φάνηκε η αδυναμία του Φουάτ Μπέη στη Δυτική Θράκη όπως και του Τζαφέρ Ταγιάρ στην Ανατολική Θράκη να οργανώσουν έστω και μια ελάχιστη αντίσταση στον ελληνικό στρατό, που ολοκλήρωσε την απελευθερωτική αποστολή του χωρίς σοβαρή μάχη. Ο Ταγιάρ μάλιστα, όπως είναι γνωστό συνελήφθη αιχμάλωτος από ένα τσομπανόπουλο! (βλέπε σχετικά στο https://sitalkisking.blogspot.com/2016/05/1920.html
Μερική αποτυχία είχε και στην παρασκηνιακή προσπάθειά του να αντιδράσουν οι Μουσουλμάνοι στην εγκατάσταση προσφύγων στα χωριά τους.