ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΉ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ https://www.kathimerini.gr/opinion/561397288/poia-ellada-ithelan-ta-prota-kommata/
*Αριστερά ο Ιωάννης
Κωλέττης, δεξιά ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος.
Γράφει
ο κ. ΓΙΩΡΓΟΣ Θ. ΜΑΥΡΟΓΟΡΔΑΤΟΣ*
Αν
ξεπεράσουμε κάποτε τους υπερφίαλους πανηγυρισμούς, αν πάψουμε να συγχαίρουμε
τους εαυτούς μας για τα κατορθώματα άλλων, που ήσαν πολύ διαφορετικοί από εμάς,
μία πιο διαφωτιστική προσέγγιση θα ήταν να εξετάσουμε τα αποτελέσματα της Επανάστασης
του 1821 από τη σκοπιά των τριών κομμάτων που γεννήθηκαν στη διάρκειά της και
κυριάρχησαν για περίπου τρεις δεκαετίες.
Πρόκειται για τα λεγόμενα «ξενικά» κόμματα. Κατά χρονολογική σειρά εμφάνισης, αλλά και κατά τάξη μεγέθους, ήσαν το «ρωσικό», το «γαλλικό» και το «αγγλικό». Για να αποφευχθούν τα μόνιμα εισαγωγικά, είναι προτιμότεροι τρεις δόκιμοι και απόλυτα ακριβείς όροι: ρωσόφιλο, γαλλόφιλο, αγγλόφιλο.
Ήσαν τάχα τα τρία
κόμματα τεχνητά δημιουργήματα των ξένων, όπως νομίζεται; Η γένεσή τους, όμως,
πήγασε φυσιολογικά από το ζήτημα της εθνικής ολοκλήρωσης. Το καθένα ταυτιζόταν
με εκείνη την Προστάτιδα Δύναμη που θεωρούσε πιο κατάλληλη να προωθήσει την
εθνική ολοκλήρωση των Ελλήνων με την εξωτερική της πολιτική. Ταυτόχρονα, αυτή η
Προστάτιδα Δύναμη θα επηρέαζε καθοριστικά την εσωτερική πολιτική και κοινωνική
διαμόρφωση του νέου κράτους, σύμφωνα με τα δικά της πρότυπα, που προσέλκυαν και
συνέφεραν ειδικά τους οπαδούς της στην Ελλάδα.
Αν δούμε ποια Ελλάδα δημιούργησε η Επανάσταση μέσα από το πρίσμα των τριών «ξενικών» κομμάτων, φαίνεται πιο καθαρά ότι αυτά δεν ήσαν απλώς «πρακτορεία» των ξένων, αλλά εκφραστές ελληνικών συμφερόντων. Αυτό γίνεται αμέσως ολοφάνερο στην περίπτωση του ρωσόφιλου κόμματος, στο οποίο ανήκε η συντριπτική πλειονότητα των κληρικών και ιδίως των μοναχών, αλλά και το μεγαλύτερο μέρος του απλού αγράμματου λαού, που αυτοί κυρίως επηρέαζαν. Η Ελλάδα που οραματίζονταν ήταν εκείνη που περισσότερο ταίριαζε και συνέφερε στους ίδιους. Δεν θα είχε μόνο Ορθόδοξο ηγεμόνα. Θα είχε επίσης μία Εκκλησία παντοδύναμη, πάμπλουτη και κυρίαρχη στην κοινωνική ζωή, τόσο πνευματικά όσο και οικονομικά, αφού θα παρέμενε στο διηνεκές ο μεγαλύτερος γαιοκτήμονας και επιχειρηματίας (όπως λ.χ. σήμερα στην Κύπρο). Για το ρωσόφιλο κόμμα, πρωταρχικό ζητούμενο ήταν η διαφύλαξη της Ορθοδοξίας στην Ελλάδα από κάθε λογής απειλές δυτικής προέλευσης.
