Κατοχή: Η διαφυγή προς την Τουρκία από τον Έβρο και τα προβλήματά της

*Σημερινή φωτογραφία του ελληνικού προξενείου της Αδριανούπολης 

στην οδό Şükrüpaşa Mah. Sok. 123, No: 2, παρμένη από τους χάρτες της Google.

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

Η περιοχή του νομού Έβρου, κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου απέκτησε καίρια σημασία για τους Έλληνες, που ήθελαν να ακολουθήσουν την εξόριστη κυβέρνηση του Καΐρου στο αγώνα κατά της ναζιστικής Γερμανίας και της φασιστικής Ιταλίας.

Ήταν η μοναδική διέξοδος προς τη Μέση Ανατολή, λόγω των ποτάμιων συνόρων (συν το χερσαίο τμήμα του Καραγάτς). Άλλωστε υπήρχε στην Αδριανούπολη ελληνικό προξενείο, αλλά και κάποιος υποτυπώδης άτυπος σταθμός βοήθειας στους διαφεύγοντες στις Σαράντα Εκκλησίες. Υπήρχε βέβαια και η θαλάσσια οδός διαφυγής, από τα νησιά μας.

Η Τουρκία θέλοντας να διατηρεί καλές σχέσεις με τους Άγγλους και τους άλλους συμμάχους, επέτρεπε την είσοδο Ελλήνων στο έδαφος της και την προώθησή τους στη Μέση Ανατολή, μέσω της Νίγδης. Καλές σχέσεις όμως διατηρούσε και με τους παραδοσιακούς φίλους της τους Γερμανούς. Έτσι πολλές φορές συλλαμβάνονταν Έλληνες διαφεύγοντες και παραδίδονταν στους Γερμανούς.

Είναι γνωστό, ότι η Τουρκία όταν εξερράγη ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, είχε αδιαμφισβήτητο φιλογερμανικό προσανατολισμό, ιστορικά και πρακτικά αποδεδειγμένο. Η τουρκική πολιτική υποκριτικά εμφανίζονταν να επιμένει στην "ουδετερότητα". Κατά βάθος περίμενε γερμανική νίκη, ώστε μέσα σε ένα νέο πλαίσιο ανακατανομής ζωνών επιρροής να μπορέσει να ανασυστήσει την Οθωμανική αυτοκρατορία, με σύμφωνη γνώμη και των Γερμανών του Χίτλερ.

Η βασική σκόπευση της Τουρκίας ήταν να εισέλθει στον πόλεμο στο πλευρό της Γερμανίας σε περίπτωση νίκης της τελευταίας στο μέτωπο του Καυκάσου. Η νίκη αυτή, θα άνοιγε το δρόμο της κατάκτησης της Μέσης Ανατολής. Με άλλα λόγια θα άνοιγε για τον Χίτλερ ο δρόμος και για τα πετρέλαια της Μοσούλης.

Οι Δυτικοί σύμμαχοι προσπαθώντας να κερδίσουν την Τουρκία της πρόσφεραν ακόμα και οπλικά συστήματα, έως τον Δεκέμβριο του 1944! Αυτά τα συμμαχικά όπλα η Τουρκία φυσικά δεν τα χρησιμοποίησε ποτέ εναντίον της Ναζιστικής Γερμανίας.

Η επίσκεψη Καραμανλή στην Αίγυπτο

 

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

https://www.kathimerini.gr/politics/561302176/i-episkepsi-karamanli-stin-aigypto/

*Επίσκεψη στα αξιοθέατα. Ελλάδα και Αίγυπτος εκδήλωσαν την πρόθεσή τους να ενισχυθεί η συνεργασία τους στη ναυτιλία και στις κατασκευές – τομείς που παρουσίαζαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις ελληνικές ιδιωτικές επιχειρήσεις. Φωτ. ΙΔΡΥΜΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ

 

*Στο πλαίσιο της αναμόρφωσης

της εξωτερικής πολιτικής της,

η Αθήνα προσπαθεί

να προσεγγίσει τον αραβικό κόσμο

 

 

 

Του κ. ΔΙΟΝΥΣΗ ΧΟΥΡΧΟΥΛΗ*

 

 

Σχεδόν αμέσως μετά την πτώση της δικτατορίας και την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα, οι κυβερνήσεις του Κων. Καραμανλή ανέπτυξαν πολύπλευρη δραστηριότητα στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής. Στόχος, να ενισχυθεί η διεθνής θέση της χώρας και να ανευρεθούν πρόσθετα ερείσματα προς εξισορρόπηση της Τουρκίας.

Με τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις να είναι προβληματικές και τις σχέσεις με την άλλη υπερδύναμη –τη Σοβιετική Ένωση– να παραμένουν ψυχρές, η Αθήνα έκανε «ανοίγματα» προς τη Δυτική Ευρώπη, τους βόρειους Βαλκάνιους γείτονες και τον αραβικό κόσμο. H βελτίωση των σχέσεων της Ελλάδας με τα κράτη της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής που ήταν ομόθρησκα με την Τουρκία– ιδίως με τις αραβικές χώρες– αποτέλεσε βασικό άξονα της ελληνικής διπλωματίας κατά την περίοδο μετά το 1974.

Αντώνης Κατσαντώνης: Ο σταυραητός της κλεφτουριάς

*Ο Αντώνης Κατσαντώνης από τον λαϊκό ζωγράφο Θεόφιλο Χατζημιχαήλ

 

 

Γράφει ο Παύλος Παπαδόπουλος

 

Καλησπέρα σας και Χρόνια Πολλά! Ενόψει της Εθνικής Επετείου θα σας παρουσιάσω το αριστούργημα του Κωνσταντίνου Ράμφου "Κατσαντώνης». Πρόκειται για το ομώνυμο μυθιστόρημα, το οποίο ο Ράμφος συνέγραψε το 1884.

Σύμφωνα με την παράδοση καταγόταν από το Βασταβέστι ή Βασταβέτσι (Πετροβούνι) της Ηπείρου από σαρακατσάνικη οικογένεια, εξ ου και το παρεπώνυμο Κάτσο Αντώνης. Το κανονικό του όνομα ήταν Αντώνης Μακρυγιάννης, ο Γιάννης Μακρυγιάννης, ο πατέρας του Κατσαντώνη, καταγόταν επίσης από το Βασταβέτσι. Επειδή όμως είχε αναπτύξει κλέφτικη δράση, πήγε και εγκαταστάθηκε τελικά στο Μάραθο (Μύρισι) Αγράφων Ευρυτανίας, όπου παντρεύτηκε την Αρετή, κόρη του επίσης κλεφτοκαπετάνιου στα Άγραφα Βασίλη Δίπλα.

Το ζευγάρι απέκτησε τρία αγόρια: τον Κατσαντώνη, ο οποίος γεννήθηκε στο Μάραθο και πήρε το όνομα του σύμφωνα με άλλη παράδοση από τη παράκληση της μάνας του να μην πάει στα βουνά ως αρματολός και του έλεγε «Κάτσε Αντώνη, κάτσε Αντώνη»,

Αρκετοί άλλοι μελετητές αναφέρουν πως το ζευγάρι είχε έναν ακόμη γιο το Χρήστο ή Κούτσικο,  που πέθανε φυλακισμένος από τους Τούρκους στα Μετέωρα, καθώς και μια κόρη, τη Κατερίνα, που παντρεύτηκε κατόπιν στο χωριό Βελαώρα των Απεραντίων αλλά δεν είναι γνωστό με ποιόν. Στο Μάραθο γεννήθηκε το πρώτο παιδί της οικογένειας, ο Αντώνης, ο μετέπειτα γνωστός ως Κατσαντώνης το 1775.

Πριν ξεκινήσει την επαναστατική του δράση ήταν βοσκός στο κοπάδι του πατέρα του και είχε γυρίσει όλα τα βουνά των Αγράφων. Σύμφωνα με ορισμένες πηγές παντρεύτηκε μια τσελιγκοπούλα που ονομαζόταν Αγγελική Δράκου και έκανε μαζί της έναν γιο, τον Αλέξανδρο, αλλά οι πληροφορίες για αυτούς είναι λιγοστές και δεν έχουν εξακριβωθεί.

Σύμφωνα με την τοπική παράδοση ο Κατσαντώνης έμενε με τους γονείς του στη Λεπενού όταν καταγγέλθηκε (το 1800 ή 1802), άδικα κατά κάποιους, στον Αλή Πασά από κάποιον Γιάγκο Καραγκούνη, πως όλη η οικογένεια του Γιάννη Μακρυγιάννη προέβαινε σε συστηματική ζωοκλοπή σε όλη την ευρύτερη περιοχή. Τότε ο Αλή Πασάς διέταξε τη σύλληψή του μαζί με το γιο του, τον Κατσαντώνη, οι οποίοι και οδηγήθηκαν στις φυλακές των Ιωαννίνων. Τότε ο Κατσαντώνης υποχρεώθηκε για να πετύχει την ελευθερία του πατέρα του να καταβάλει ένα μεγάλο χρηματικό ποσό, όπως κι έγινε. 

Η δολοφονία του Ρίτσαρντ Γουέλς

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

https://www.kathimerini.gr/society/561279286/i-dolofonia-toy-ritsarnt-goyels/

*Το αυτοκίνητο του Ρίτσαρντ Γουέλς. Ήταν το πρώτο θύμα της 17Ν.

 

 

*Η εμφάνιση 

της επαναστατικής οργάνωσης 17Ν

και του φαινομένου 

της πολιτικής τρομοκρατίας

στην Ελλάδα

 

 

Γράφει η κ. ΜΑΙΡΗ ΜΠΟΣΗ*

Η εμφάνιση των οργανώσεων και πράξεων τρομοκρατίας στην Ελλάδα, σε σύγκριση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, διεξήχθη με χρονική καθυστέρηση. Η αιτία αυτής της καθυστέρησης αποδίδεται στην επτάχρονη δικτατορία που είχε βυθίσει τη χώρα σε ένα τέλμα επιβολής ολοκληρωτικού κοινωνικού ελέγχου μέσω της αναστολής των κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων, της διάβρωσης των θεσμών, της ιδιότυπης εξάρτησης και του διεθνούς απομονωτισμού.

Η δικτατορία είχε καταρρεύσει το καλοκαίρι του 1974 μέσω των δραματικών γεγονότων του πραξικοπήματος κατά του Μακαρίου και εν συνεχεία της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, ενώ στην Ελλάδα άρχιζε ένα χρόνο μετά η δίκη των πρωτεργατών της. Η χώρα έβγαινε από την επτάχρονη δικτατορία με οδυνηρές μνήμες και συνέπειες.

Μεταξύ πολλών άλλων, μνήμες διωγμών, βασανιστηρίων, εξορίας, άδικες καταδίκες χιλιάδων ανθρώπων, υστέρηση στην ανάπτυξη, οικονομικό τέλμα, κ.ά. Συντριπτικά τα φρονήματα και η πολιτική συμπεριφορά του ελληνικού λαού ήταν πλήρως καταγεγραμμένα και κατά το κοινώς λεγόμενο, ο ελληνικός λαός στο σύνολό του ήταν «φακελωμένος» από τις αρχές ασφαλείας. Αναρίθμητες υπήρξαν οι προσαγωγές πολιτών «δι’ υπόθεσίν σας» σε ανακριτικά γραφεία, ενώ η λογοκρισία και ο φόβος κυριαρχούσαν σε κάθε πτυχή έκφρασης και επικοινωνίας.

Αν και για τη συγκεκριμένη εποχή έχουν γραφτεί πολλά και εξαιρετικά αναλυτικά άρθρα και βιβλία, επισημαίνεται ότι βρισκόμαστε στην περίοδο του διπολισμού στην οποία διαγράφονται οι μεγάλες εντάσεις μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων. Η δικτατορία των συνταγματαρχών που επιβλήθηκε στην Ελλάδα καταλύοντας κάθε έννοια έννομης τάξης, υποστηρίχθηκε από τις αμερικανικές υπηρεσίες, οι οποίες κατά την ίδια χρονική περίοδο είχαν ανατρέψει πολλές δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις ανά την υφήλιο και επέβαλαν δικτατορίες υπό το σκεπτικό της πρόληψης της πιθανότητας κάποια κράτη να περάσουν στο αντίπαλο στρατόπεδο των χωρών του «Ανατολικού Συνασπισμού». Χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια (βλ. επίσκεψη του προέδρου των ΗΠΑ στην Αθήνα Μπιλ Κλίντον το 1996) για να εκφράσουν επισήμως οι ΗΠΑ τη «συγγνώμη» τους για τις πράξεις και παρεμβάσεις του παρελθόντος, οι συνέπειες των οποίων εξακολουθούν να καταγράφονται και να λειτουργούν με τραυματικό τρόπο στη συλλογική μνήμη του ελληνικού λαού.

Επανάσταση του 1821 και Θράκη

Μήνας Μάρτιος!!! Έχουμε μπει για τα καλά στον αστερισμό των αναμνήσεων για την Επανάσταση του 1821. Εκδηλώσεις, βιβλία, εκπομπές, ομιλίες μεταφέρουν το μήνυμα του μεγάλου ξεσηκωμού του Γένους, σε παιδιά αλλά και στους μεγάλους.

               Αυτός είναι ο μήνας, μέσα στον οποίο κορυφώνονται οι κάθε είδους εκδηλώσεις, που οργανώνονται για να τιμηθεί η μεγάλη εθνική  επέτειος της Επανάστασης του 1821. Εφέτος μάλιστα συμπληρώνονται 200 χρόνια από εκείνο το μεγάλο γεγονός.

               Η συγκυρία αυτή, μας βρίσκει μέσα σε πλέγμα ποικίλων περιορισμών λόγω της πανδημίας που προκάλεσε ο γνωστός κορονοϊός. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα γίνουν παρελάσεις και χορευτικές εκδηλώσεις σε ανοιχτές πλατείες, δεν θα υπάρχουν θεατρικές παραστάσεις, δεν θα ακουσθούν λόγοι σε πυκνά ακροατήρια.

               Είναι λοιπόν μια ευκαιρία να διαβάσουμε. Καιρός να μάθουμε την ιστορία του μεγάλου αυτού επιτεύγματος του 1821.  Για το λόγο αυτό, μέσα στο μήνα Μάρτιο άρχισα να αναρτώ στο Facebook, παλαιότερα άρθρα μου, που σχετίζονται  με την εθνεγερσία του 1821 και ορισμένα από αυτά περιγράφουν πτυχές της σχέσης της πατρίδας μου της Θράκης με την Επανάσταση.                    Υπενθυμίζω, ότι η Θράκη υπήρξε η μεγάλη αδικημένη της εθνικής ιστοριογραφίας, που είτε αγνόησε είτε παρέκαμψε την προσφορά της στον μεγάλο εθνικό αγώνα.

Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Νέα Ορεστιάδα: Μέρες ελευθερίας το 1944…

*Μια σπάνια φωτογραφία. Είναι 29 Αυγούστου 1944. Ο λαός της Νέας Ορεστιάδας, κρατώντας ελληνικές σημαίες, πανηγυρίζει για την απελευθέρωσή του,

 

*Η μαρτυρία του έπαρχου Ορεστιάδας

Δημήτριου Ζαφειρόπουλου

*Η περιοδεία του Γ. Ιορδανίδη

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

        Η Νέα Ορεστιάδα, έζησε όπως και όλη η Ελλάδα τη φρίκη της Ναζιστικής Κατοχής, με εκτελέσεις και συλλήψεις πολιτών της. Και με λαχτάρα το καλοκαίρι του 1944 αντίκρισε τη λευτεριά! Εκείνες τις στιγμές της λευτεριάς θα δούμε σήμερα, που ήταν γεμάτες χαρές, αλλά είχαν και σπέρματα του εθνικού διχασμού, που προμήνυε, όσα ακολούθησαν μετά την απελευθέρωση με τον αιματηρό και καταστρεπτικό Εμφύλιο, που ακολούθησε.

        Για τα δραματικά χρόνια της Κατοχής να θυμίσουμε μόνο, ότι η Ορεστιάδα και η γύρω περιοχή της είχε καταστεί κόμβος διαφυγής Ελλήνων, που περνούσαν κρυφά στην Τουρκία για να καταφύγουν στη Μέση Ανατολή ώστε να συνεχίσουν τον αγώνα εναντίον των Γερμανών. Η βοήθεια που έδιναν οι κάτοικοι της Ορεστιάδας στους διαφεύγοντες, είχε τραγικές συνέπειες, με εκτελέσεις και φυλακίσεις. Έτσι οι πρώτες ώρες και οι μέρες της απελευθέρωσης έφεραν τεράστια ανακούφιση στους Ορεστιαδίτες.

Έχει διασωθεί στο Ιστορικό Αρχείο του υπουργείου Εξωτερικών, η έγγραφη μαρτυρία του Έπαρχου Ορεστιάδας Δημήτριου Ζαφειρόπουλου. Κατάγονταν από τις Σέρρες και υπηρέτησε στην Νέα Ορεστιάδα κατά την Κατοχή. Η μαρτυρία του έγινε εγγράφως στο ελληνικό προξενείο της Αδριανούπολης στις 3 Σεπτεμβρίου 1944, αμέσως μετά τα γεγονότα της απελευθέρωσης.

        Την αφήγησή του επιβεβαίωσαν ο οικονομικός έφορος Ορεστιάδας Αναστάσιος Αλεξίου, ο δημοσιογράφος Αθανάσιος Παριανός, ο υπάλληλος της εφορίας Σταύρος Γκουρτσίδης, η γραμματέας εισαγγελίας Καλλιόπη Πάρλου, ο έμπορος Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης και ο κοινοτικός Μπλατσούκας (χωρίς άλλα στοιχεία) που διέφυγαν στην Τουρκία, όταν είχαν φύγει και οι Γερμανοί!!!

Πολεμώντας στον Έβρο. Η σκληρή εμπειρία του 557 Τάγματος Πεζικού

*Οι ανατολικές υπώρειες της Ροδόπης, όπου είχαν τα λημέρια τους οι αντάρτες του Έβρου

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

        Η συμμετοχή σε πόλεμο αποτελεί πάντα μια οδυνηρή εμπειρία και στους νικητές και ακόμα περισσότερο στους ηττημένους. Σε όσους δηλαδή ως άτομα πήραν μέρος σε μάχες ως στρατιώτες και αξιωματικοί. Η χώρα μας δοκιμάστηκε σε όλη την ιστορική διαδρομή της από ποικίλους πολέμους είτε με επιτιθέμενους ξένους, είτε από εμφύλιους σπαραγμούς.

Η Ιστορία έχει εκφέρει τα συμπεράσματά της και η κοινή γνώμη έχει καταλογίσει ευθύνες. Συνήθως όλοι, με γενικεύσεις προβάλλουμε τη γνώμη μας, ή τις συμπάθειές μας, αλλά παραβλέπουμε επιμέρους γεγονότα, άγνωστες πτυχές, μικρές λεπτομέρειες, που όμως δεν πρέπει να ξεχαστούν. Και δεν πρέπει να ξεχαστούν γεγονότα και λεπτομέρειες που συνέβησαν κάποτε στον μικρόκοσμό μας ή στο γεωγραφικό περίγυρό μας.

        Μια από τις μεγαλύτερες δοκιμασίες που ταλάνισε τη χώρα μας, ήταν ο εμφύλιος της δεκαετίας του 1940, σε συνδυασμό και με την τριπλή κατοχή της από το 1941 έως το 1944.

        Θέλοντας λοιπόν να περιγράψω γεγονότα του δικού μου περίγυρου, θα προσπαθήσω να αφηγηθώ πράγματα που συνέβησαν στην περιοχή της γενέτειράς μου, δηλαδή του Διδυμοτείχου. Θα χρησιμοποιήσω ενδεικτικά τη δράση του 557 Τάγματος Πεζικού, το οποίο για μεγάλο χρονικό διάστημα έδρασε στην περιοχή αυτή στο πλαίσιο της γενικότερης προσπάθειας του κράτους να εξουδετερώσει την ανταρσία στα κρίσιμα χρόνια 1946-1949.

Ο (κακώς) αγνοημένος Ελληνισμός των Σκοπίων

*Χάρτης μειονοτήτων στην περιοχή των Σκοπίων

Γράφει ο κ. Παύλος Παπαδόπουλος*

 

 

Στη χώρα μας κυριαρχεί η λογική του παραλόγου, αντί να συζητάμε την ύπαρξη Ελληνικής μειονότητας στα Σκόπια (λογική) αναλωνόμαστε στο να επιχειρηματολογούμε (εναντίων συνήθως) για την ανύπαρκτη "Μακεδονική'' μειονότητα της βόρειας Ελλάδας (παραλογισμός).

Τα στοιχεία που θα σας παραθέσω δεν προέρχονται από κάποια περιθωριακή πηγή του διαδικτύου ή από κάποιον τηλεπαρουσιαστή- πλασιέ βιβλίων, στερούμενα παντελώς επιστημονικού κύρους (σύγχρονος σκοταδισμός), αλλά από τον Δεύτερο Τόμο του Ελληνισμού της Διασποράς (Ο Ελληνισμός της Διασποράς στην Ευρώπη, εκδ. ΕΑΠ, Πάτρα 2003) και πιο συγκεκριμένα στις σελίδες 227-228 (δημογραφικά στοιχεία για τον ελληνισμό στη ΠΓΔΜ , παράγραφος 7.4.3) του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου, υλικό το οποίο διδάσκεται στην ενότητα ΕΛΠ 43 (Ελληνισμός της Διασποράς) στη σχολή του Ελληνικού Πολιτισμού (σχολή στην οποία είχα και την τύχη να φοιτήσω).

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή:

Σίγουρα στη χώρα μας υπάρχουν κάποιες εκατοντάδες ελληνόφωνων με σλάβικη συνείδηση συγκεντρωμένοι κυρίως στην περιοχή της Φλώρινας. Πρόκειται κατά βάση για παραπλανημένους Έλληνες οι οποίοι χρήζουν επιμελημένης διαφώτισης (και όχι διώξεων) από το Ελληνικό έθνος και κράτος προκειμένου να επανέλθουν στον Ελληνισμό. Φυσικά υπάρχουν και πείσμονες σλάβικης καταγωγής πράκτορες που ασκούν ανθελληνική προπαγάνδα με τους οποίους θα πρέπει να ασχολούνται (όπως και ασχολούνται) εξειδικευμένες υπηρεσίες του ελληνικού κράτους προκειμένου να αντιμετωπιστούν. Το παρόν άρθρο όμως δεν προτίθεται να ασχοληθεί με την κατάσταση των σλάβικης συνείδησης  λιγοστών ελληνόφωνων που διαβιούν νοτίως  των συνόρων με τα Σκόπια αλλά με τους δεκάδες χιλιάδες ελληνικής συνείδησης που κατοικούν βορείως της μεθοριακής γραμμής.

«Είχε βλέμμα ζωηρόν, κούτελο πλατύ…»

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ https://www.kathimerini.gr/culture/561254254/eiche-vlemma-zoiron-koytelo-platy/

 *«Είχε βλέμμα ζωηρόν, κούτελο πλατύ…». Προσωπογραφία του Κολοκοτρώνη σε σχέδιο Τζοβάνι Μπότζι και χάραξη Αλόις Σενεφέλντερ, 1826 (Πινακοθήκη Μουσείου Πύλου). Δίπλα, λιθογραφία σε σχέδιο του Φρανσίς Ερβέ «A residence in Greece and Turkey; with Notes of the Journey through Bulgaria, Servia, Hungary, and the Balkan» (Λονδίνο, Whittaker & Co., 1837 / Γεννάδειος).

 

 

 

*Ιχνηλάτηση των απεικονίσεων

του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη

 

 

Γράφει ο κ. Δημήτρης Αλεξάκης

 

 

Ήταν γενναίος, με στρατηγική σκέψη. Αριστοτέχνης του πολέμου. Μπεσαλής. Χωρίς να μετέχει της νεωτερικότητας, την οποία γνώρισε στο διάστημα της αναγκαστικής παραμονής του στα Επτάνησα, ήταν ηγέτης ανοιχτών οριζόντων, αλλά με γερά πατήματα στην παράδοση των συγγενικών και φιλικών δεσμεύσεων. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης στο συλλογικό ασυνείδητο των Ελλήνων κατέχει ίσως την υψηλότερη θέση, με βάση το αξιακό τους σύστημα, γιατί δίδαξε, διώχνοντας τους Τούρκους από τον Μοριά, το υψηλό μάθημα της ελευθερίας.

Γνωρίζουμε όμως καλά τη μορφή του; Υπάρχουν και σώζονται πολλές ή λίγες εικαστικές απεικονίσεις του Κολοκοτρώνη; Από ποιους έχουν γίνει; Πρόκειται για απεικονίσεις του εκ του φυσικού ή για εξωραϊσμένες προσωπογραφίες του, που τις υπαγόρευσε ο θρύλος του μεταγενέστερου αφηρωισμού του; Ποια η καλλιτεχνική αξία τους;

Απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα μπορεί, ενδεχομένως, να δώσει το υπό έκδοση βιβλίο από τον Δήμο Οιχαλίας, με τίτλο «Θεόδωρος Κολοκοτρώνης: Από τη μορφή του στην εικόνα της» του αναπληρωτή καθηγητή Ιστορίας της Τέχνης στο ΕΚΠΑ Δημήτρη Παυλόπουλου και του ιστορικού Δημήτρη Μιχαλόπουλου.

Τα έργα ζωγράφων όπως ο Ολιβιέ Βουτιέ, ο Άνταμ ντε Φρίντελ, ο Πέτερ φον Ες, ο Τζοβάνι Μπότζι, ο Διονύσιος Τσόκος, αλλά και γλυπτών, όπως ο Ιωάννης Κόσσος, ο Λάζαρος Ν. Σώχος, ο Ιωάννης Εμμ. Βούλγαρης, ο Γεώργιος Δημητριάδης ο Αθηναίος, ο Κώστας Καζάκος, που ζωγράφισαν και σμίλεψαν τη μορφή του Κολοκοτρώνη, όπως και ξυλόγλυπτα, γραμματόσημα, λαχεία, γελοιογραφίες, περιλαμβάνονται, μαζί με πληθώρα επιστημονικά τεκμηριωμένων σχολίων από τον Δ. Παυλόπουλο. 

ΠΕΡΥΣΙ ΤΕΤΟΙΟ ΚΑΙΡΟ ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΟΥΦΛΙΩΤΕΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

         Πέρυσι τέτοιο καιρό, ο Σύλλογος Σουφλιωτών Αθήνας έκοψε την πρωτοχρονιάτικη πίτα του. Δεν μας είχε αγγίξει ακόμα ο κορονοϊός. Έτσι τιμήθηκε το έθιμο και βρέθηκαν από κοντά φίλοι και συμπατριώτες, Το κόψιμο της πίτας είχε μια επιπλέον φιλοδοξία. Είχε αρχίσει να κυλάει το έτος 2020, σημαδιακό έτος γιατί συμπληρώνονταν 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Θράκης.

        Και οι Σουφλιώτες θέλησαν να συνδέσουν την κοπή της πίτας με τον εορτασμό αυτής της τόσο σημαντικής επετείου. Και η συγκέντρωση αυτή συνοδεύτηκε με μια αφήγηση με ένα ιστορικά γεγονός, που αναφέρονταν τα χρόνια εκείνα της απελευθέρωσης. Και ευτυχώς πρόλαβαν… Μετά ήρθαν τα κρούσματα, οι καραντίνες, οι διασωληνώσεις και οι θάνατοι.

        Για να θυμηθούμε όλοι αυτό το γεγονός, ας ψάξουμε στο https://sitalkisking.blogspot.com/2020/02/blog-post_10.html

Το ιατρικό μυστικό της βασίλισσας Αμαλίας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ  ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ    https://www.kathimerini.gr/society/561255628/to-iatriko-mystiko-tis-vasilissas-amalias/

*Η βασίλισσα Αμαλία στην επιχρωματισμένη λιθογραφία του Franz Seraph Hanfstaengl, βασισμένη σε έργο του Ernst Wilhelm Rietschel, 1854. 

Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Συλλογή Χαρακτικών.

 

*Διεθνής μελέτη για το σύνδρομο MRKH

 

 

Γράφει η κ. Τασούλα Επτακοίλη

 

Γερή, με πληθωρική διάπλαση και σιδερένια υγεία. Όψη όμορφη και χαμογελαστή, αλλά με κάτι άκαμπτο και τραχύ, βλέμμα χωρίς πραότητα. Το πρωί έτρεχε στον κήπο της και επέβλεπε τις εργασίες των κηπουρών. Μετά το μεσημεριανό γεύμα και τον ύπνο που ακολουθούσε ανέβαινε στο άλογό της και κάλπαζε κάμποσες λεύγες, για να ξεσκάσει. Το καλοκαίρι ξυπνούσε στις 3 το πρωί και κατέβαινε στο Φάληρο για να κολυμπήσει στη θάλασσα – μία ώρα συνεχόμενη χωρίς να κουραστεί. Την εποχή κατά την οποία γίνονταν οι χοροί δεν έχανε βαλς ούτε καντρίλια και δεν έδειχνε ποτέ ότι κουράστηκε ούτε ότι χόρτασε. Ήταν των γρήγορων αποφάσεων, είχε προσόντα στρατηγού.

Δεν φημιζόταν για την καλοσύνη της. Πολύ εύκολα παρεξηγούνταν – ακόμα και διά ασήμαντον αφορμή– και πολύ δύσκολα ξανάβρισκε την καλή της προαίρεση. Είχε μια γερμανική αλαζονεία ικανή να τρομοκρατήσει ακόμα και τους πιο τολμηρούς μυθιστορηματικούς ήρωες…

Έτσι περιέγραφε ο Γάλλος συγγραφέας Εντμόντ Αμπού (1828-1885) την Αμαλία του Ολδεμβούργου, που έφτασε στην Αθήνα ως σύζυγος του Όθωνα και πρώτη βασίλισσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, τον Φεβρουάριο του 1837, στο βιβλίο «Η Ελλάδα του Όθωνα» (εκδόσεις Μεταίχμιο). «Ο βασιλιάς και η βασίλισσα τρέφουν συμπάθεια ο ένας για τον άλλο», ανέφερε ο Αμπού. «Θα αγαπιούνταν περισσότερο αν είχαν παιδιά». Όμως παιδιά δεν απέκτησαν. Η ατεκνία τους– πρόβλημα που είχε απασχολήσει τον ιατρικό κόσμο και της Ελλάδας και της Βαυαρίας– δεν επηρέασε μόνο τη σχέση του ζευγαριού αλλά και άλλαξε, ως κάποιον βαθμό, τον ρουν της νεότερης ελληνικής Ιστορίας ως μία από τις αιτίες που οδήγησαν στην αποπομπή του Όθωνα, το 1862.

Όταν το καταδρομικό «Χαμηδιέ» το 1913, δεν μπορούσε να επιστρέψει στην Τουρκία!!!

*Η "Μακεδονία" μισοβυθισμένη στην Ερμούπολη

 

 

 

*Βομβάρδισε το ελληνικό «Μακεδονία»

αλλά δεν το βύθισε στη Σύρο

 

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

        Είναι γνωστό, ότι κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων, ο ρόλος του ελληνικού πολεμικού στόλου, υπήρξε πρωταγωνιστικός και φυσικά αποφασιστικός, αφού με την παρουσία του στο Αιγαίο, δεν επέτρεψε στους Τούρκους να μεταφέρουν δια θαλάσσης από τη Μικρά Ασία στρατεύματα στα μέτωπα της Μακεδονίας και της Θράκης. Ο τουρκικός στόλος μετά από σημαντικές ναυμαχίες ηττημένος «στριμώχθηκε» στα Στενά των Δαρδανελίων.

        Ωστόσο, υπήρξε μια περίπτωση, που ένα τουρκικό καταδρομικό το «Χαμηδιέ» κατόρθωσε υπό ομίχλη και σφοδρή θαλασσοταραχή να βγει στο Αιγαίο, χωρίς να γίνει αντιληπτό από τα ελληνικά παραπλέοντα πολεμικά νοτίως της Ίμβρου «Σφενδόνη», «Ιέραξ» και «Ναυκρατούσα»… και να βομβαρδίσει τη Σύρο!!! Δεν μπόρεσε όμως να επιστρέψει στη βάση του και περιεφέρετο για μήνες στη Μεσόγειο από το Πορτ Σάιδ και την Ερυθρά Θάλασσα έως και τη Μάλτα. Μπόρεσε να ξαναμπεί στα Στενά, όταν έληξαν οι συγκρούσεις και η Τουρκία υπέγραψε ανακωχή.

        Ο βομβαρδισμός της Σύρου, όχι σημαντικός, είχε ως στόχο το επιταγμένο υπερωκεάνιο «Μακεδονία». Η ελληνική κυβέρνηση το εξόπλισε και το χρησιμοποίησε ως βοηθητικό καταδρομικό (εύδρομο) και οπλιταγωγό με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Λυκούργο Τσουκαλά με καταγωγή από τη Ζάκυνθο. Το «Μακεδονία», συνέβη να είναι ελλιμενισμένο στο Νεώριο Σύρου για επισκευές επί μια εβδομάδα, λόγω βλάβης του πηδαλίου του.

Το Διδυμότειχο Δια Πυρός και Ύδατος - Καστρινοί Διάλογοι-Επεισόδιο 5

 

Η Δευτέρα, 1 Φεβρουαρίου 2021, υπήρξε μια μέρα πόνου για το νομό Έβρου, που δοκιμάσθηκε σκληρά από πρωτοφανείς βροχοπτώσεις και καταστρεπτικές πλημύρες.

Οι κάμποι του έγιναν σαν λιμνοθάλασσες.

Το τραγικότερο όμως ήταν άλλο: Έχασε τη ζωή του ένας πυροσβέστης, ο Γιάννης Ζαφειρόπουλος, όταν παρασύρθηκε το πυροσβεστικό όχημα από τα νερά ενός ρέματος, την ώρα που με άλλους συναδέλφους του πήγαιναν να βοηθήσουν στη διάσωση παιδιών από νηπιαγωγείο της κοινότητας Απαλού απέναντι από το αεροδρόμιο «Δημόκριτος» της Αλεξανδρούπολης.

Έπεσε ηρωικά εκτελώντας το καθήκον τους και αψηφώντας τους κινδύνους που υπήρχαν. Ο Θεός να τον αναπαύσει.

Αυτή λοιπόν τη μέρα του οδυρμού για τον ήρωα από το Πραγγί Διδυμοτείχου, είχα κληθεί από το δραστήριο σύλλογο των ΚΑΣΤΡΟΠΟΛΙΤΩΝ Διδυμοτείχου να μιλήσουμε για φυσικές καταστροφές και πανδημίες, που ταλάνισαν το Διδυμότειχο τα παλαιότερα χρόνια. Τυχαία σύμπτωση, αλλά τόσο δραματική.

        Μπορείτε να παρακολουθείστε τη συζήτησε που διηύθυνε ο Γιάννης Σαρσάκης και τη στήριξε τεχνικά ο Λεωνίδας Σκερλετόπουλος.

    Ευχαριστώ το Δήμο Διδυμοτείχου, που στηρίζει τη διαδικτυακή πρωτοβουλία των ΚΑΣΤΡΙΝΩΝ ΔΙΑΛΟΓΩΝ, το δραστήριο σύλλογο των ΚΑΣΤΡΟΠΟΛΙΤΩΝ, τους χορηγούς της εκπομπής και τους πολυπληθείς ανώνυμους φίλους που παρακολουθούν αυτή την πρωτοποριακή ιντερνετική πρωτοβουλία.

Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

<

Πεινούσαν… αλλά πολεμούσαν, το 1821!!!

*Η μάχη της Αθήνας, του Georg Perlberg (1807-1884).

 

*Η έκκληση του Καραϊσκάκη

για να μην πέσει 

η Ακρόπολη λόγω πείνας!!!

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

 

        Γιορτάζουμε εφέτος τα 200 χρόνια της Επανάστασης του 1821, τότε που φτωχοί χωρικοί, ξυπόλητοι, άοπλοι και πεινασμένοι ξεσηκώθηκαν και κατάφεραν να απελευθερώσουν την Ελλάδα, μετά από 400 χρόνια σκλαβιάς. Μελετώντας κανείς τα αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας που εναπόκεινται στη Βιβλιοθήκη της Βουλής, διαπιστώνει ότι σταθεροί σύντροφοι εκείνων των ταπεινών αγωνιστών ήταν η πείνα, αλλά και η πίστη στην τελική νίκη.

        Η πείνα μπορούσε να οδηγήσει σε αποτυχία το μέγιστο πατριωτικό εγχείρημα, σε κάθε φάση στα σχεδόν δέκα χρόνια του αγώνα.

        Το Φεβρουάριο του 1827 προέκυψε ένα τέτοιο ζήτημα και ανέλαβε να το λύσει ο Γεώργιος Καραϊσκάκης.

Εδώ να θυμίσουμε ότι μετά από πολιορκία  που  κράτησε ως τον Ιούνιο του 1822, οι Τούρκοι παρέδωσαν αυτό το σημαντικό οχυρό, υπογράφοντας συνθήκη παράδοσης με τους Έλληνες πρόκριτους Παναγιώτη Ζαχαρίτσα, Σπύρο Πατούσα, Διονύσιο Πετράκη και Ανδρέα Καλαμογδάρτη. 

Τα πράγματα άλλαξαν όταν το 1827 πολιόρκησαν την Ακρόπολη οι Τούρκοι Κιουταχής και Ομέρ Πασάς της Καρύστου, θέλοντας να την πάρουν από τους Έλληνες.

Το Διδυμότειχο στη "Μαύρη Βίβλο" των διωγμών 1914-1919

*Η "Μαύρη Βίβλος" των διωγμών του Ελληνισμού κατά τα έτη 1914-1919, που εξέδωσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

 

 

Γράφει ο Παντελής Αθανασιάδης

 

       

        Το «Μαύρο Πάσχα» των Θρακών, είναι μια κατάμαυρη σελίδα διωγμών στη δεύτερη δεκαετία του εικοστού αιώνα, με ανελέητους διωγμούς κατά των Χριστιανών που ζούσαν στην Ανατολική Θράκη και στη Μικρά Ασία. Ήταν τα χρόνια εκείνα, που οι διωγμοί οδήγησαν σε γενοκτονίες από την Τουρκία, οι οποίες δεν δικαιώθηκαν ποτέ.

        Ειδικότερα οι Νεότουρκοι με την επανάσταση του 1908, αρχικά έδειξαν στη διεθνή κοινότητα ένα πρόσωπο αρκούντως πολιτισμένο και ευρωπαϊκό, που παρέσυρε τα υποταγμένα έθνη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία να πιστέψουν ότι θα αποκτήσουν πολιτικά δικαιώματα. Γρήγορα όμως λειτούργησε η εθνική αφύπνιση των Τούρκων, που συνέβαλε στην εντελώς εχθρική αντιμετώπιση των μειονοτήτων. Στο στόχαστρο βρέθηκαν βασικά οι Έλληνες (Θράκες, Μικρασιάτες, Πόντιοι) οι Αρμένιοι και οι Ασσύριοι.

Η αρχή έγινε από τους  Έλληνες της Ανατολικής Θράκης, οι οποίοι απομακρύνθηκαν βίαια από τις πατρογονικές  εστίες τους στις αρχές του 1914. Όλη αυτή η επιχείρηση του διωγμού έγινε με την καθοδήγηση των Γερμανών, συμμάχων των Τούρκων. Η εκκένωση μεθοδεύτηκε πρώτα με ανθελληνική εκστρατεία του τουρκικού Τύπου και ταυτόχρονη καταπίεση των Ελλήνων για να εξαναγκαστούν σε δήθεν «εκούσια» μετανάστευση.

Οι θάνατοι Καββαδία και Εμπειρίκου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ   https://www.kathimerini.gr/culture/561231298/oi-thanatoi-kavvadia-kai-empeirikoy/

*Αριστερά: Ο Νίκος Καββαδίας εργάστηκε ως ασυρματιστής σε ποντοπόρα πλοία. Η θάλασσα επηρέασε καθοριστικά το έργο του. Δεξιά: Ο Ανδρέας Εμπειρίκος στο Παρίσι το 1952.

 

*Η απώλεια των δύο σημαντικών εκπροσώπων

της γενιάς του ’30 σημαδεύει

την εξέλιξη της ελληνικής λογοτεχνίας

 

 

Της κ. ΜΑΡΙΑΣ ΡΩΤΑ*

 

Στο ελπιδοφόρο ξεκίνημα της Μεταπολίτευσης, η φιλολογική κοινότητα κλήθηκε να αποχαιρετίσει δύο «ιδιότροπους» εκπροσώπους της λογοτεχνικής γενιάς του 1930: τον Νίκο Καββαδία στις 10 Φεβρουαρίου του 1975 και τον Ανδρέα Εμπειρίκο στις 3 του Αυγούστου της ίδιας χρονιάς.

Δύο εκπροσώπους του μείζονος ελληνισμού και ως εκ τούτου «ανθρώπους του κόσμου», δύο δημιουργούς, που συνειδητοποίησαν από πολύ νωρίς και κατόρθωσαν να δείξουν, ο καθένας με τον δικό του τρόπο, πως είμαστε «όλοι μας ναυτικοί εκ ναυτικών και όλοι μας θαλασσινοί εξ απαλών ονύχων» (Ανδρέας Εμπειρίκος, «Οκτάνα»), ποιώντας το έργο τους «όπως εκείνοι που εμπιστεύονται περισσότερο την πορεία τους στ’ αστέρια παρά στα σύνεργα της πλοιαρχίας». Με τα λόγια του Οδυσσέα Ελύτη: «Οι αστέρες ανταποκρίνονται κατά προσέγγιση. Ο ποιητής προτιμά το καίριο. Ξέροντας πως κι αν αστοχήσει στο επί μέρους, το όλον δεν παύει να υπάρχει… Τον παρακολουθείς ν’ ανεβαίνει στο κατάστρωμα ενός πλοίου, με το ναυτικό του κασκέτο χωμένο έως τ’ αυτιά… Τα κιάλια που ίσα-ίσα χρησιμοποιεί αυτή τη στιγμή ανεβασμένος στην επάνω γέφυρα, παρακολουθούν σε μεγέθυνση 7×10 τα πουλιά που ξέφυγαν από τα ποιήματά του. Για την ακρίβεια δεν είναι πουλιά. Είναι σήματα… Είναι Παρασκευή βράδυ απόψε αγαπημένε μου Ανδρέα και όμως δεν πρόκειται, όπως συνήθως, να συναντηθούμε. Το λέω λιγότερο με λύπη και περισσότερο με αμηχανία, πίστεψέ με» (Οδυσσέας Ελύτης, «Αναφορά στον Ανδρέα Εμπειρίκο», 1979).

Τα χαρέμια του Χουρσίτ Πασά και η Επανάσταση του 1821

*Το έγγραφο που αναφέρει την καταβολή 582.400 γροσίων για την παράδοση στον Χουρσίτ του χαρεμιού του

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

        Μια πτυχή της Επανάστασης του 1821, που δεν έχει ερευνηθεί επαρκώς, είναι η τύχη των χαρεμιών, πασάδων, μπέηδων και αγάδων, που είχαν την ατυχία να ηττηθούν από τους επαναστατημένους Έλληνες.

        Δεν πρόκειται για συγκλονιστικές εξελίξεις μιας Επανάστασης, αλλά αυτή η πτυχή δείχνει ξεκάθαρα, τον τρόπο διοίκησης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και εξηγεί εν μέρει και τις αιτίες της ήττας του ισχυρού ισλαμικού κατεστημένου.

        Οι γραπτές πηγές σχετικά με τα χαρέμια και την Επανάσταση του 1821 είναι ολίγιστες. Κυριότερες είναι οι αναφορές στα Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας (που εναπόκεινται στη Βουλή των Ελλήνων) για τις προσπάθειες διάσωσης του χαρεμιού του Χουρσίτ πασά, όταν οι Έλληνες κατέλαβαν την Τρίπολη.

Είναι γνωστό ότι η πολιορκία της Τρίπολης το 1821, ήταν η πιο οργανωμένη ενέργεια των Ελλήνων υπό την διοίκηση των Κολοκοτρώνη και Νικηταρά.

Οι άλλες πόλεις με τα κάστρα που διέθεταν προσφέρονταν για πολιορκία από ομάδες ατάκτων που τους διοικούσαν καπεταναίοι της περιοχής, προεστοί ή κληρικοί, που είχαν ξεσηκωθεί.

Οι πολύκροτες δίκες των χουντικών

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ          https://www.kathimerini.gr/politics/561221767/oi-polykrotes-dikes-ton-choyntikon/

*Ο συνταγματάρχης Δημ. Οπρόπουλος καταθέτει, σε αναπηρικό καροτσάκι, στη δίκη κατά των πρωταιτίων του πραξικοπήματος. Στην πρώτη σειρά των κατηγορουμένων διακρίνονται από αριστερά οι Γ. Παπαδόπουλος, Ν. Μακαρέζος, Στ. Παττακός, Γρ. Σπαντιδάκης. Πίσω τους ο Οδ. Αγγελής.

 

 

*Η δικαστική διαδικασία

που ακολουθήθηκε

έθεσε νέες προδιαγραφές

και ολοκλήρωσε

την οριστική ρήξη με το παρελθόν

 

 

Γράφει ο κ. ΕΥΑΝΘΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ*

 

 

Η Μεταπολίτευση του 1974-75 αποτέλεσε καμπή στην υπέρβαση της ελληνικής «κρίσης των θεσμών», που περιλάμβανε δύο επάλληλα ρήγματα, τον Εθνικό Διχασμό μετά το 1915 και τους εμφύλιους πολέμους της δεκαετίας του 1940.

Οργανικό τμήμα αυτής της υπέρβασης αποτέλεσαν οι δίκες των χουντικών το 1975. Οι κυβερνήσεις Εθνικής Ενότητας και της Ν.Δ. έδωσαν μεγάλη έμφαση στην προστασία των δικαιωμάτων των κατηγορουμένων, στον σεβασμό της μη αναδρομικότητας των ποινικών νόμων και στη διεξαγωγή δίκαιης δίκης.