Ο (κακώς) αγνοημένος Ελληνισμός των Σκοπίων

*Χάρτης μειονοτήτων στην περιοχή των Σκοπίων

Γράφει ο κ. Παύλος Παπαδόπουλος*

 

 

Στη χώρα μας κυριαρχεί η λογική του παραλόγου, αντί να συζητάμε την ύπαρξη Ελληνικής μειονότητας στα Σκόπια (λογική) αναλωνόμαστε στο να επιχειρηματολογούμε (εναντίων συνήθως) για την ανύπαρκτη "Μακεδονική'' μειονότητα της βόρειας Ελλάδας (παραλογισμός).

Τα στοιχεία που θα σας παραθέσω δεν προέρχονται από κάποια περιθωριακή πηγή του διαδικτύου ή από κάποιον τηλεπαρουσιαστή- πλασιέ βιβλίων, στερούμενα παντελώς επιστημονικού κύρους (σύγχρονος σκοταδισμός), αλλά από τον Δεύτερο Τόμο του Ελληνισμού της Διασποράς (Ο Ελληνισμός της Διασποράς στην Ευρώπη, εκδ. ΕΑΠ, Πάτρα 2003) και πιο συγκεκριμένα στις σελίδες 227-228 (δημογραφικά στοιχεία για τον ελληνισμό στη ΠΓΔΜ , παράγραφος 7.4.3) του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου, υλικό το οποίο διδάσκεται στην ενότητα ΕΛΠ 43 (Ελληνισμός της Διασποράς) στη σχολή του Ελληνικού Πολιτισμού (σχολή στην οποία είχα και την τύχη να φοιτήσω).

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή:

Σίγουρα στη χώρα μας υπάρχουν κάποιες εκατοντάδες ελληνόφωνων με σλάβικη συνείδηση συγκεντρωμένοι κυρίως στην περιοχή της Φλώρινας. Πρόκειται κατά βάση για παραπλανημένους Έλληνες οι οποίοι χρήζουν επιμελημένης διαφώτισης (και όχι διώξεων) από το Ελληνικό έθνος και κράτος προκειμένου να επανέλθουν στον Ελληνισμό. Φυσικά υπάρχουν και πείσμονες σλάβικης καταγωγής πράκτορες που ασκούν ανθελληνική προπαγάνδα με τους οποίους θα πρέπει να ασχολούνται (όπως και ασχολούνται) εξειδικευμένες υπηρεσίες του ελληνικού κράτους προκειμένου να αντιμετωπιστούν. Το παρόν άρθρο όμως δεν προτίθεται να ασχοληθεί με την κατάσταση των σλάβικης συνείδησης  λιγοστών ελληνόφωνων που διαβιούν νοτίως  των συνόρων με τα Σκόπια αλλά με τους δεκάδες χιλιάδες ελληνικής συνείδησης που κατοικούν βορείως της μεθοριακής γραμμής.

Σύμφωνα λοιπόν με τα όσα διδάσκονται στους φοιτητές του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου το 1941 (αρχικά) στην απογραφή που πραγματοποιήθηκε από τις γερμανικές αρχές κατοχής, διαπιστώθηκε ότι το 12% του τότε πληθυσμού (περίπου 100.000) άνθρωποι δήλωσαν Έλληνες και Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Στο ξεκίνημα λοιπόν της γερμανικής κατοχής στην περιοχή, η οποία θα εξελίσσονταν σε βουλγάρικη, 100000 ενήλικες κάτοικοι δήλωναν Έλληνες. ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΥΤΗ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΗΤΑΝ ΗΤΤΗΜΕΝΟ ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΤΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ. Ήταν δηλαδή στο στρατόπεδο των ηττημένων του Β΄ παγκοσμίου πολέμου, και όχι μόνο αυτό αλλά επέκειτο και βουλγάρικη κατοχή με ότι αυτό θα σήμαινε (ήταν νωπές οι μνήμες της βουλγάρικης πολιτικής αφομοίωσης στη Μακεδονία κατά τους βαλκανικούς πολέμους και κατά τη διάρκεια του Α΄ παγκόσμιου πολέμου καθώς πολλοί ακόμη, παθόντες, ήταν εν ζωή).  Οι Έλληνες λοιπόν της περιοχής (σλαβόφωνοι και ελληνόφωνοι) θα βρουν το σθένος να δηλώσουν την καταγωγή τους μέσα σ' αυτές τις συνθήκες.

*Έλληνες κληρικοί της Μητρόπολης Πελαγονίας

Στο σημείο αυτό θα προκύψει όμως και μία εύλογη απορία η οποία σίγουρα αποτελεί και ρητορική ερώτηση σε όλους μας ( η οποία θα προκύπτει από δω και πέρα σε κάθε βήμα- τμήμα του άρθρου) καθώς η απάντηση είναι αυτονόητη... Δεν υπήρξαν και αρκετοί Έλληνες φοβούμενοι τα αντίποινα ή την κακή ενδεχομένως, και σύμφωνα με την εμπειρία του παρελθόντος μεταχείριση καθώς ήταν και εντελώς απροστάτευτοι, στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία που έκρυψαν την καταγωγή τους;  Δεν αποτελεί όμως  αντικείμενο έρευνας αυτό επί του παρόντος .

*Βούλγαροι Κομιτατζήδες στην περιοχή των Σκοπίων

Μετά τον πόλεμο:

Το 1951 θα απογραφεί εκ νέου ο Ελληνισμός της περιοχής και ανεπίσημα ο αριθμός των Ελλήνων θα ανέβει στις 160.000 (τα στοιχεία που μας παραθέτει το Ε.Α.Π. είναι πιο αναλυτικά 100.000 Βλάχοι, 25.000 γηγενείς, 3.000 Σαρακατσάνοι και 32.000 πολιτικοί πρόσφυγες). Το πολιτικό καθεστώς της Γιουγκοσλαβίας είναι πια κομουνιστικό, ανελεύθερο δηλαδή, και ταυτόχρονα επιχειρείται επίσημη κρατική προσπάθεια "μακεδονοποίησης" του πληθυσμού. Παρόλα αυτά 24.000 περίπου από αυτούς δηλώνουν και πάλι με σθένος μη Μακεδόνες. Το ρητορικό ερώτημα της προηγούμενης παραγράφου τίθεται και σ'αυτό το σημείο.

*Απόσπασμα από τον 3ο τόμο της ενότητας της Ελληνικής Διασποράς του Ε.Α.Π.

Σήμερα:

Τελευταία στοιχεία που θα μας παραθέσει το Ε.Α.Π. θα αφορούν την απογραφή του 1991 η οποία και δεν θα κοινοποιηθεί από τις Αρχές της ΠΓΔΜ πλήρως για ευνόητους φυσικά λόγους.  Πληροφορίες ωστόσο που δημοσιεύτηκαν στο Τύπο ανέφεραν ότι το 12 με 18% του πληθυσμού δήλωσε ότι έχει Ελληνική εθνική συνείδηση (Αγγελόπουλος, 1992, σ. 202-204) σε απογραφικά δελτία ή δημοσκοπήσεις. Η εκτίμηση όπως αναφέρει και η ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ για τον αριθμό των Ελλήνων  είναι 250.000. Όλα αυτά και πάλι χωρίς να λαμβάνεται υπόψη και ο σκοτεινός αριθμός των Ελλήνων, αυτών δηλαδή των οποίων για διάφορους λόγους (συμφέρον, φόβος αντιποίνων κλπ) δεν δηλώνουν την Ελληνική τους καταγωγή.

Ενδεικτικό της επικρατούσας κατάστασης θα αποτελέσει και η δήλωση (ανεπίσημη και φραστική) του πρώην προέδρου των Σκοπίων Κ. Γκλιγκόρωφ ότι η Ελληνική Εθνική Μειονότητα στη Χώρα του ανέρχεται σε 100.000 ανθρώπους (Βακαλόπουλος 1998, σ 215).

*Γερμανικό απόσπασμα στη Δυτική Μακεδονία

Παρακάτω στην παράγραφο 7.4.4 του ίδιου εγχειρήματος (σελ. 228) το ΕΑΠ μας πληροφορεί για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες των Σκοπίων (επίσημη αναγνώριση, δυνατότητα χρήσης της ελληνικής γλώσσας στην άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων, εκπαίδευση των παιδιών κλπ). Όλα αυτά δηλαδή που απολαμβάνει κάθε αναγνωρισμένη μειονότητα στην Ευρώπη (Γαρούφας 1992). Δεν πρέπει να παραβλέψουμε ακόμη και τα κρούσματα βιαιοπραγίας που ασκούνται από σκοπιανές εθνικιστικές  ομάδες. Όλα αυτά όμως πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο έρευνας στο μέλλον από εμάς.

*Παπαδόπουλος Παύλος, Ανώτερος Αξιωματικός της Αστυνομίας, Πτυχιούχος Ανθρωπιστικών Σπουδών.