Γράφει ο Γιώργος Ψύλλας
Μέρος τρίτο
Μείναμε στους Μπεκτασήδες των Οθωμανών, τους επικρατέστερους. Κι αν πρέπει να πούμε κάτι γι αυτούς, είναι γιατί, τα τάγματα αυτά και κυρίως όσα ιδρύθηκαν στις κοιτίδες της Ρωμιοσύνης, στην Κωνσταντινούπολη για παράδειγμα, διατηρούσαν ένα κάποιο παραδεκτό επίπεδο σχετικά καλής συμπεριφοράς με τους χριστιανούς, μια σχέση που κρατήθηκε μέχρι και την δεκαετία του 1940, με την συμμετοχή, την άτυπη συμμετοχή, μερικών αξιόλογων Ρωμιών.
Ήταν μ’ άλλα λόγια, μια άτυπη γέφυρα επαφής μεταξύ των δύο πίστεων, με βάση τα κοινά σημεία πίστης. Ας μην ξεχνάμε τους Κρυπτοχριστιανούς, που και σήμερα ακόμη είναι πολλοί, πάρα πολλοί. Άρα, πολλοί Μπεκτασήδες, ήσαν πρώην χριστιανοί, ιδίως στις πρώτες δεκαετίες την Οθωμανικής παρουσίας.