69) ΠΡΟΕΔΡΟΙ ΒΟΥΛΗΣ: ΤΣΙΡΙΜΩΚΟΣ ΗΛΙΑΣ

*Πορτρέτο του Ηλία Τσιριμώκου

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης 

Ο Ηλίας Τσιριμώκος, Πρόεδρος του Κοινοβουλίου στην πρώτη κυβέρνηση που σχημάτισε το 1963 η Ένωση Κέντρου, υπήρξε ιδρυτικό στέλεχος του ΕΑΜ και της ΠΕΕΑ. Το 1965, όταν του ανατέθηκε η εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, από τον βασιλέα Κωνσταντίνο, δεν έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή.

Γεννήθηκε το 1907 στην Λαμία και ήταν γιος του διατελέσαντος Προέδρου της Βουλής Ιωάννη Τσιριμώκου. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συμπλήρωσε τις σπουδές του στο Παρίσι. Άρχισε να εργάζεται ως δικηγόρος στην Αθήνα, από το 1931.

          Εισήλθε στην πολιτική σε νεαρή ηλικία και εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Φθιωτιδοφωκίδας με το Κόμμα των Φιλελευθέρων στη Γ΄ Αναθεωρητική Βουλή στις 26 Ιανουαρίου 1936. Η Βουλή εκείνη καταλύθηκε από τον Ιωάννη Μεταξά, ο οποίος στις 4 Αυγούστου του ιδίου έτους εγκαθίδρυσε δικτατορία.

Ένα σχόλιο για τον δωσιλογισμό στη Μακεδονία

1944: Εφεδροελασίτες παρελαύνουν στην απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης

Σχολιάζει ο δημοσιογράφος Ανδρέας Μακρίδης

          Είναι εξαιρετικά δύσκολο να χειριστεί κανείς ένα θέμα σαν τον δωσιλογισμό στη Μακεδονία, όταν επιχειρεί να βρει μια μέση οδό ανάμεσα στις δύο εχθρικές επιχειρηματολογίες («Υπερασπιστές του ελληνικού Βορρά» - «Προδότες, όργανα του Χίτλερ»). 

          Το ΠΑΣΟΚ, στην προσπάθειά του να χαράξει κάποιες «κόκκινες γραμμές» που να κρατούν το μεγάλο όγκο της εθνικής αντίστασης ενιαίο, προσδιόρισε ως διαχωριστική γραμμή τη συνεργασία ή όχι με τον κατακτητή. Ήταν μια εύλογη πρωτοβουλία προκειμένου να επουλωθούν πληγές μισού αιώνα, η οποία δεν έφτασε μέχρι τη βάση των αντιστασιακών οργανώσεων: Οι «εθνικές» αντιστασιακές οργανώσεις, απέφυγαν και εξακολουθούν να αποφεύγουν τον συγχρωτισμό τους με τις ΕΑΜικές- και τούμπαλιν. Μάλιστα οι πρώτες, σε σχετικά πρόσφατη έκδοσή τους, δικαιώνουν και τα Τάγματα Ασφαλείας, θεωρώντας πως στην πλειοψηφία τους απαρτίστηκαν από ανθρώπους, που είχαν πληγεί από τον ΕΛΑΣ.

Δωσίλογοι και συναινούντες στη Βόρεια Ελλάδα

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=482128

*Τάγματα εργασίας, που οργάνωσαν οι Βούλγαροι στην Καβάλα

*Το παζλ των εθνικιστικών οργανώσεων στη Βόρεια Ελλάδα

στη διάρκεια της τριπλής κατοχής της (1941-1944)

και οι σχέσεις των αντιστασιακών 

και μη ομάδων με τους κατακτητές

Του κ. Γιάννη Μπασκόζου

          Το πολιτικό παζλ στη Μακεδονία την περίοδο της Κατοχής παραμένει ως σήμερα ένας δυσεπίλυτος γρίφος. Μια περιοχή υπό τριπλή κατοχή, με πολλά φαινόμενα δωσιλογισμού, συνεργασίας, παθητικής αντίστασης και ένοπλης κομμουνιστικής και αντικομμουνιστικής αντίστασης δίνει ένα εκρηκτικό υλικό στον ιστορικό.

          Ο Βάιος Καλογρηάς στο βιβλίο του «Το αντίπαλο δέος. Οι εθνικιστικές οργανώσεις αντίστασης στην κατεχόμενη Μακεδονία» (University Studio Press), που αποτελείται από το υλικό του διδακτορικού του, προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει τις περίπλοκες σχέσεις πολιτικής, ιδεολογίας, γεωγραφικών και εθνικών συμφερόντων που συνδιαμόρφωσαν τον μακεδονικό χώρο και έσυραν τους κατοίκους του σε τραγικές περιπέτειες. Ο Βάιος Καλογρηάς παρουσιάζει την τριπλή κατοχή, ιταλική, γερμανική και βουλγαρική, στην περιοχή και τις επιδιώξεις κάθε δύναμης. Ας μην ξεχνάμε ότι μετά την εκδίωξη των οθωμανικών στρατευμάτων από τα Βαλκάνια το 1912-1913 η περιοχή της Μακεδονίας ήταν ένα μωσαϊκό εθνοτήτων, όπου ένα τμήμα της είχε προσαρτηθεί στη Σερβία και τη Βουλγαρία τροφοδοτώντας αυτονομιστικές διαθέσεις. 

ΤΑ ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ ΤΟΥ 1944

Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100003_03/04/2011_437774

*Ελασίτες στα οδοφράγματα

*Δυο διαφορετικές προσεγγίσεις 

για ένα γεγονός που καθόρισε την Ελλάδα 

67 χρόνια πριν

Επιμέλεια: Στέφανος Xελιδόνης

«Το αίμα φέρνει αίμα κι άλλο αίμα». Με αυτές τις λέξεις συνόψισε ο Σεφέρης την κατάσταση στην Αθήνα τον Δεκέμβρη του 1944. Δύο, μόλις, μήνες μετά την αποχώρηση των Γερμανών, αεροσκάφη Σπιτφάιαρ και Μποφάιτερ της RAF σφυροκοπούσαν τα προάστια, ενώ μάχες μεταξύ βρετανικών και κυβερνητικών δυνάμεων, από τη μία πλευρά, και του ΕΛΑΣ, από την άλλη, μαίνονταν σε όλη την πόλη. 

Η σπίθα γι' αυτόν τον «δεύτερο γύρο» εμφυλίου πολέμου, που έμεινε γνωστός ως «Δεκεμβριανά», άναψε όταν στις 3 Δεκεμβρίου η Αστυνομία, η οποία αντιπροσώπευε το έσχατο ορατό κατάλοιπο του κατοχικού συστήματος, άνοιξε πυρ εναντίον των διαδηλωτών του ΕΑΜ στην πλατεία Συντάγματος. 

Η δράση του ΕΛΑΣ στην Κατοχή

Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100007_29/08/2010_413070

*Ο Άρης Βελουχιώτης με αξιωματικούς του ΕΛΑΣ

* Εξελίχθηκε στη μεγαλύτερη 

οργάνωση της Αντίστασης

αλλά με αμφιλεγόμενες προθέσεις

Επιμέλεια: Στέφανος Xελιδόνης


Οι σκληρές συνθήκες της Κατοχής είχαν οδηγήσει τους Ελληνες σε απελπισία. Εκείνη την εποχή, τα μέλη του ΚΚΕ, πολλά από τα οποία πριν από τον πόλεμο είχαν υποστεί διώξεις, ήταν εξασκημένα στον πλέον κατάλληλο τύπο πολιτικής δράσης. Στα τέλη Σεπτεμβρίου του 1941 πρωτοστάτησαν στην ίδρυση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου. Εστιάζοντας στις καθημερινές αγωνίες του κόσμου, το ΕΑΜ γρήγορα επεκτάθηκε σε όλη την Ελλάδα. Σταδιακά πήρε μορφή ο Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός, η στρατιωτική πτέρυγα του ΕΑΜ, που ιδρύθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 1942. Παρόλο που το ΚΚΕ ασκούσε καταλυτική επίδραση στον ΕΛΑΣ, τα μέλη του απέφευγαν να κάνουν υπερβολικά ορατό τον κυρίαρχο ρόλο τους προκειμένου να διατηρηθεί η μαζικότητα του κινήματος. Με τον ΕΛΑΣ ενώθηκαν βετεράνοι του αλβανικού μετώπου αλλά και βενιζελικοί αξιωματικοί που είχαν αποστρατευτεί το 1935. Τα τυφλά αντίποινα των κατοχικών δυνάμεων σε ολόκληρα χωριά συνέτειναν στον πολλαπλασιασμό των ανταρτών. Νέοι από την ύπαιθρο οι περισσότεροι, πολεμούσαν για την πατρίδα. Από το καλοκαίρι του 1943 το αντάρτικο κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος της ηπειρωτικής Ελλάδας.