*Ελληνικά
στρατεύματα στην προκυμαία της Σμύρνης. Η μεγάλη περιπέτεια που ξεκίνησε με
μεγάλα όνειρα για την Ελλάδα τον Μάιο του 1919, δύο χρόνια μετά μεταβλήθηκε
δραματικά τόσο σε στρατιωτικό όσο και σε διπλωματικό επίπεδο. (Φωτ. ΕΘΝΙΚΟ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ)
*Η
Τρίτη Συμμαχική Διάσκεψη
του
Λονδίνου (Φεβρουάριος - Μάρτιος 1921)
και
η ελληνοτουρκική διαμάχη
Γράφει
ο κ. ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΚΑΡΒΟΥΝΑΡΑΚΗΣ*
Η
Συμμαχική Διάσκεψη του Λονδίνου του Φεβρουαρίου– Μαρτίου του 1921 επιβεβαίωσε την
αλλαγή στάσης των Μεγάλων Δυνάμεων έναντι της Ελλάδας σε σχέση με τα
επιτεύγματα της χώρας μας στο πλαίσιο της Συνθήκης των Σεβρών.
Ανήσυχοι για τη δράση
του Μουσταφά Κεμάλ, που εμπόδιζε την υλοποίηση των εδαφικών και οικονομικών
κερδών τους στο πλαίσιο της Συνθήκης, Γάλλοι και Ιταλοί επιχείρησαν να
εξευμενίσουν τον εθνικιστή Τούρκο ηγέτη με παραχωρήσεις εις βάρος της Ελλάδας.
Με πρόσχημα την πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου στις
εκλογές του Νοεμβρίου 1920, επικαλούμενοι την αναξιοπιστία της νέας κυβέρνησης
και τη δράση του Κεμάλ, οι δύο «σύμμαχοι» της χώρας μας άρχισαν να ζητούν την
αναθεώρηση της Συνθήκης των Σεβρών, εστιάζοντας στους όρους που αφορούσαν την
Ανατολική Θράκη και τη Σμύρνη.
Την Ελλάδα υποστήριζε η Βρετανία και ο φιλέλληνας πρωθυπουργός της, Ντέιβιντ Λόιντ Τζορτζ. Οι δυνατότητες, όμως, βρετανικής αρωγής ήταν σημαντικά περιορισμένες. Οι Βρετανοί δεν ήθελαν να δυσαρεστήσουν τους Γάλλους, γιατί κυρίως τους ενδιέφερε η διευθέτηση των προβλημάτων που αφορούσαν την Ευρώπη και είχαν προκύψει από το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η εξάντληση από την κολοσσιαία πολεμική προσπάθεια που μόλις είχε ολοκληρωθεί και η έλλειψη πόρων, επίσης, δεν επέτρεπε στους Βρετανούς να αναλάβουν μόνοι το βάρος της στρατιωτικής ενίσχυσης της Ελλάδας. Ο Λόιντ Τζορτζ ήταν πολιτικά ευάλωτος, καθώς το κόμμα του, οι Φιλελεύθεροι, είχε διασπαστεί και ο ίδιος παρέμενε στην εξουσία με την υποστήριξη των Συντηρητικών. Τέλος, σοβαρές αντιρρήσεις για τη στήριξη της Ελλάδας υπήρχαν στο υπουργικό συμβούλιο, στον στρατό και στο Κοινοβούλιο. Η παραμονή βέβαια της Ελλάδας στη Μικρά Ασία εξυπηρετούσε τα βρετανικά σχέδια, τον έλεγχο των Δαρδανελίων και της Ανατολικής Μεσογείου.