Οι γερουσιαστές της Θράκης 1929-1935

*Η ορκωμοσία των γερουσιαστών το 1929

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Η Γερουσία είναι πανάρχαιος ελληνικός πολιτικός θεσμός, που όμως στη νεώτερη ιστορίας μας σχετικώς ελάχιστα ενεργοποιήθηκε στα πολιτικά μας πράγματα. Τελευταία ενεργοποίηση του θεσμού αυτού είχε υπάρξει από το 1929 έως το 1935. Η Γερουσία που προβλέφθηκε από το Σύνταγμα του 1927 ιδρύθηκε ως δευτέρου βαθμού νομοθετικό σώμα. 

Οι πρώτες εκλογές για την συγκρότηση της Γερουσίας έγιναν στις 21 Απριλίου 1929 μαζί με τις βουλευτικές εκλογές. Συνολικά τότε εξελέγησαν 92 γερουσιαστές ενώ επιπλέον 18 εξελέγησαν από τα διοικητικά συμβούλια επαγγελματικών οργανώσεων και τα πνευματικά ιδρύματα. Σε αυτούς προστέθηκαν άλλοι 10, που εξέλεξε η Βουλή, σύνολο 120. Η γερουσιαστική θητεία ήταν 9 χρόνια κατ’ ανώτατο όριο, αλλά κάθε τρία χρόνια ανανεώνονταν η σύνθεσή του Σώματος κατά το ένα τρίτο με καθολική ψηφοφορία στο ένα τρίτο των εκλογικών περιφερειών της χώρας.

Εθνομάρτυρας ή αίτιος δεινών;

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ    http://www.kathimerini.gr/923930/article/politismos/vivlio/e8nomartyras-h-aitios-deinwn 

Γράφει ο κ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Β. ΣΤΕΡΓΙΟΥΛΗΣ*

Ο Διονύσιος ο «Φιλόσοφος» ή «Σκυλόσοφος» [1541(;) - 1611], μητροπολίτης Λαρίσης αν και υπήρξε εκκλησιαστικός άνδρας, πρωταγωνίστησε σε δύο αποτυχημένες επαναστατικές κινήσεις στη Θεσσαλία (1600) και στην Ήπειρο (1611) με μοναδικό του όραμα την απελευθέρωση του γένους. Μπορεί να μην πέτυχε τον στόχο του, αλλά σήμανε το πατριωτικό προανάκρουσμα της εθνεγερσίας του 1821 και της αποτίναξης του οθωμανικού ζυγού.

Την προσωπικότητα και τη δράση του Διονυσίου μελετά στην παρούσα έκδοση ο αναπληρωτής καθηγητής της ΑΕΑΘ Δημήτρης Παπάζης αξιολογώντας πρώτη φορά στις λεπτομέρειές τους όλες τις δημοσιευμένες αρχειακές πηγές, οι οποίες αντλήθηκαν από ευρωπαϊκά, κυρίως, αρχεία. Πολύτιμος αρωγός στην έρευνα του Δ. Παπάζη και στην έκδοση της παρούσας μελέτης η Ι. Μ. Λαρίσης και Τυρνάβου, η οποία την ενέταξε στη σειρά των εκδόσεών της.

Ο ποιητής Ματσούκας στον Έβρο, το 1922

*Με τη φουστανέλα στη Βουλή...

*Εξέδωσε το 1923 ποιητική συλλογή

με τίτλο  «Τα τραγούδια του Έβρου»

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Το κλείσιμο του 1922 και οι πρώτοι μήνες του 1923, ήταν κρίσιμη εποχή για την Ελλάδα, που μόλις είχε βγει από την Μικρασιατική Καταστροφή και προσπαθούσε να σταθεί στα πόδια της, γιατί είχε να αντιμετωπίσει τεράστια οικονομικά προβλήματα και την περίθαλψη 1.500.000 και πλέον προσφύγων της Μικράς Ασίας.

                Η Θράκη αιμορραγούσε από την άδικη απώλεια του Ανατολικού κομματιού της και την εκκένωσή του από τους αυτόχθονες Έλληνες κατοίκους της, ενώ στον Έβρο η Επανάσταση των Γονατά- Πλαστήρα, αγωνίζονταν να ανασυγκροτήσει αξιόμαχο στρατό, αναμένοντας εναγωνίως και τα αποτελέσματα της Διάσκεψης της Λωζάννης. 

Το «λογχισμένο Ευαγγέλιο» της Σαμοθράκης

*Το "λογχισμένο Ευαγγέλιο της Σαμοθράκης" όπως είχε εκτεθεί στη Βουλή το έτος 2000 (Φωτογραφία Σάββα Σταθάκη).

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Είμαι βέβαιος, ότι οι περισσότεροι από τους συμπατριώτες μου Θρακιώτες, δεν έτυχε να δουν το λεγόμενο «λογχισμένο Ευαγγέλιο της Σαμοθράκης» που αποτελεί πολύτιμο αντικείμενο των συλλογών του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου. Είναι όμως στην πραγματικότητα, ανεκτίμητο ενθύμιο των παθών του Θρακικού Ελληνισμού.

Το «λογχισμένο Ευαγγέλιο της Σαμοθράκης» σχετίζεται άμεσα με το Ολοκαύτωμα του μαρτυρικού νησιού του βορειανατολικού Αιγαίου, κατά την Επανάσταση του 1821.

Συνοπτικά τα γεγονότα: Οι άνθρωποι της Φιλικής Εταιρείας είχαν προετοιμάσει ψυχικά τους κατοίκους της Σαμοθράκης για τον εθνικό ξεσηκωμό, που έρχονταν και ήταν όλοι αποφασισμένοι. Έτσι οι Σαμοθρακίτες επαναστάτησαν τον Αύγουστο του 1821, αρνούμενοι να πληρώσουν φόρους.

Όμως 1η Σεπτεμβρίου 1821 των λεγόμενη στο τοπικό ιδίωμα «πρωτοσταυρινιά» αποβιβάστηκαν στη Σαμοθράκη τα αγήματα των Τούρκων υπό τον υποναύαρχο Καρά-Αλή (σ.σ. είναι αυτός που αργότερα τον Ιούνιο του 1822, ανατίναξε μαζί με την ναυαρχίδα του, ο πυρπολητής Κωνσταντίνος Κανάρης). Αμέσως άρχισαν το έργο της σφαγής και των λεηλασιών. Σφαγιάσθηκαν μερικές χιλιάδες άνδρες και αγόρια. Τα γυναικόπαιδα πουλήθηκαν στα παζάρια σκλάβων  της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης. Τα σπίτια τους κάηκαν. Το νησί ερημώθηκε.

Πώς ο Π. Κουντουριώτης απέτρεψε… μονομαχίες, το 1914

*Ο Αρχηγός του Στόλου του Αιγαίου Παύλος Κουντουριώτης

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Οι μονομαχίες υπήρξαν ένα βάρβαρο και ακατανόητο αιματηρό έθιμο. Στο έθιμο αυτό, κατά τον 19ο και στις αρχές του 20ου αιώνα, ενέδωσαν και πολλοί αξιωματικοί, πολιτικοί, και άλλοι αξιόλογοι άνδρες, με τραγικά επακόλουθα. Το 1914, επιχειρήθηκε η εμπλοκή σε μονομαχία, ακόμα και του αντιναυάρχου τότε Παύλου Κουντουριώτη, για γελοία αιτία, αλλά αυτός, άνθρωπος σοβαρός και συνετός, δεν ενέδωσε στην πρόκληση αψίκορου μονομάχου, απόστρατου αξιωματικού του Ναυτικού.

Πώς ακριβώς εξελίχθηκαν τα γεγονότα εκείνων των ημερών;

Προς τα τέλη Μαρτίου 1914 είχε προκύψει ζήτημα προαγωγής πέντε πλοιάρχων των Ι. Δαμιανού, Π. Γκίνη, I. Βρατσάνου, Ανδρ. Μιαούλη και Φ. Κανελλόπουλου. Ο υπουργός Ναυτικών είχε στείλει στους υπουργούς αντίγραφα όλων των εγγράφων που σχετίζονταν μα αυτές τις κρίσεις, καθώς είχαν διατυπωθεί και διάφορες μομφές εναντίον τους, απότοκοι κυρίως πολιτικών ανταγωνισμών και προσωπικών φιλοδοξιών.

Η φυλάκιση του Ανδρέα Παπανδρέου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ    http://www.kathimerini.gr/922542/article/epikairothta/politikh/h-fylakish-toy-andrea-papandreoy

*24 Δεκεμβρίου 1967. Μετά την απελευθέρωσή του, ο Ανδρέας Παπανδρέου φθάνει στο σπίτι του. Από αριστερά, η μητέρα του Σοφία Μινέικο, τα παιδιά του Νίκος, Γιώργος, Ανδρέας και Σοφία, η σύζυγός του Μαργαρίτα και ο Γιώργος Κατσιφάρας. Πίσω από τον Ανδρέα, ο Αντώνης Στρατής.

Του κ. ΣΠΥΡΟΥ ΔΡΑΪΝΑ*

Στην ταραχώδη πολιτική καριέρα του Ανδρέα Παπανδρέου, η σύλληψή του τις πρωινές ώρες της 21ης Απριλίου 1967 αποτελούσε «ώρα μηδέν». Στα τρία χρόνια που προηγήθηκαν, ο αμφιλεγόμενος πολιτικός αναδείχθηκε σε κεντρικό παράγοντα στις εκρηκτικές πολιτικές συγκρούσεις- με τη μοναρχία, τις αμερικανικές διπλωματικές και μυστικές υπηρεσίες και τις συνωμοτικές ομάδες Ελλήνων αξιωματικών- οι οποίες κατέληξαν στη βίαιη ανατροπή του δημοκρατικού πολιτεύματος της χώρας. Η απομόνωσή του στις Φυλακές Αβέρωφ, όπου θα μείνει για σχεδόν εννέα μήνες, του στέρησε το κεντρικό στοιχείο της ταυτότητάς του ως κινητήριας δύναμης στα πολιτικά δρώμενα.

Παραδόξως, η ίδια η πολιτική ακινητοποίηση του Παπανδρέου τον καθιστούσε σημαντικό παράγοντα στις πολιτικές διεργασίες που θα καθόριζαν τη μοίρα της παπαδοπουλικής χούντας στον πρώτο χρόνο της στην εξουσία, ιδιαίτερα στις ζωτικής σημασίας σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μάλιστα, από τις πρώτες ώρες μετά την εκδήλωση του πραξικοπήματος, η σύλληψη του Ανδρέα Παπανδρέου υπήρχε αγκάθι στο πλευρό της κυβέρνησης Τζόνσον των ΗΠΑ.

“Θεσσαλονίκη 1917: H Φωτιά που Γέννησε μια Πόλη”

*Παντού αποκαΐδια

*Το ντοκιμαντέρ του σκηνοθέτη 

Γρηγόρη Βαρδαρινού

στην 82η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης

Ταξίδι ενός αιώνα πίσω στο παρελθόν επιχειρεί το ντοκιμαντέρ του σκηνοθέτη Γρηγόρη Βαρδαρινού, το οποίο αφορά την πυρκαγιά που έπληξε την πόλη της Θεσσαλονίκης τον Αύγουστο του 1917 και αποτέλεσε τον καταλυτικό παράγοντα για την διαμόρφωση της πόλης όπως την γνωρίζουμε σήμερα.

Το ντοκιμαντέρ αναβιώνει τα γεγονότα της πιο καταστροφικής πυρκαγιάς στην ιστορία της Θεσσαλονίκης και τον τρόπο με τον οποίο η πόλη ξαναγεννήθηκε μέσα από τις στάχτες της.

Το αντικίνημα του Κωνσταντίνου το 1967

 ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ     

 http://www.kathimerini.gr/921626/article/epikairothta/politikh/to-antikinhma-toy-kwnstantinoy

*13.9.1967: Η ηγεσία της χούντας υποδέχεται στο αεροδρόμιο του Ελληνικού τον Κωνσταντίνο, 

ο οποίος επιστρέφει από τις ΗΠΑ.

Του κ. ΑΝΤΩΝΗ ΚΛΑΨΗ*

Η επικράτηση του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967 έφερε τον νεαρό βασιλιά Κωνσταντίνο Β΄, ο οποίος μόλις είχε συμπληρώσει τρία χρόνια από την ανάρρησή του στον θρόνο, αντιμέτωπο με ένα τετελεσμένο γεγονός που αδυνατούσε να ελέγξει. Η χούντα είχε επιβληθεί όχι από την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων, η οποία ήταν πιστή στο Στέμμα και διατηρούσε ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας μαζί του, αλλά από αξιωματικούς που βρίσκονταν χαμηλότερα στην ιεραρχία και είχαν κατορθώσει να κινηθούν πολύ αποτελεσματικά στα παρασκήνια.

Επρόκειτο για πρόσωπα τα οποία βρίσκονταν μακριά από το βασιλικό περιβάλλον και ήταν εν πολλοίς άγνωστα στον Κωνσταντίνο. Η εχθρική ατμόσφαιρα που επικράτησε κατά τη διάρκεια των πρώτων επαφών του με τα μέλη της ηγετικής τριανδρίας των πραξικοπηματιών, η οποία αποτελούνταν από τον ταξίαρχο Στυλιανό Παττακό και τους συνταγματάρχες Γεώργιο Παπαδόπουλο και Νικόλαο Μακαρέζο, ήταν απολύτως ενδεικτική. Με την ενέργειά τους τα ξημερώματα της 21ης Απριλίου, όχι μόνο είχαν διασαλεύσει τη συνταγματική τάξη, αλλά είχαν κατορθώσει να καταστήσουν τον Κωνσταντίνο υποχείριό τους. Επιλέγοντας να ορκίσει την πρώτη χουντική κυβέρνηση, στην οποία υπουργικά χαρτοφυλάκια ανέλαβαν και οι τρεις ηγέτες του πραξικοπήματος, ο βασιλιάς αποδέχθηκε την ήττα του και προσυπέγραψε τη συνθηκολόγησή του, θέτοντας ως μοναδικό όρο τη μη ανάληψη της πρωθυπουργίας από στρατιωτικό: στη βάση αυτού του συμβιβασμού, πρωθυπουργός ορκίστηκε ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Κωνσταντίνος Κόλλιας.

Το «μαύρο» Πάσχα του 1914 στην Ανατολική Θράκη

*Καταυλισμός προσφύγων της Ανατολικής Θράκης στη Θεσσαλονίκη, το 1914 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο διωγμός των Ελλήνων της Θράκης (αλλά και της Μικράς Ασίας) το 1914, έχει όλα τα στοιχεία για να πάρει χαρακτηρισμούς όπως Γενοκτονία ή Εθνοκάθαρση. Έτσι λοιπόν σήμερα, όταν εξιστορούμε πτυχές των θλιβερών εκείνων γεγονότων, αποφεύγουμε ενδεχομένως να προβάλλουμε όρους με βαριά νομική σημασία, αλλά δεν παύουμε να έχουμε την άποψη ότι οι Τούρκοι συμπεριφέρθηκαν τότε με πρωτοφανή βαρβαρότητα, ξεριζώνοντας τους Έλληνες.

                Ένα μέρος του συνολικού δράματος, θα επιχειρήσουμε σήμερα με βάση της ειδησεογραφία των ημερών εκείνων, να περιγράψουμε. Δεν είναι επιτρεπτό η λήθη να λειτουργεί συγχωρητικά για όσους διέπραξαν πολιτικά και ποινικά αδικήματα, πρωτοφανούς σκληρότητας.

                Οι Νεότουρκοι με την επανάσταση του 1908, έδωσαν στη διεθνή κοινότητα ένα πρόσωπο αρκούντως πολιτισμένο και ευρωπαϊκό, που παρέσυρε τα υποταγμένα έθνη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία να πιστέψουν ότι θα αποκτήσουν πολιτικά δικαιώματα. Γρήγορα όμως λειτούργησε η εθνική αφύπνιση των Τούρκων, που συνέβαλε στην εντελώς εχθρική αντιμετώπιση των μειονοτήτων. Στο στόχαστρο βρέθηκαν βασικά οι Έλληνες (Θράκες, Μικρασιάτες, Πόντιοι) οι Αρμένιοι και οι Ασσύριοι.

Στην αρχή του 1914 είχαν γίνει μεταναστεύσεις Μουσουλμάνων της Σερβίας, της Βουλγαρίας και της Ελλάδας προς τη Μικρά Ασία, υποκινημένες από την Νεοτουρκική κυβέρνηση. Αυτό το γεγονός υπήρξε η αιτιολογία της τουρκικής κυβέρνησης, σε συνδυασμό με την αναμενόμενη είσοδο της Τουρκίας στον Α' Παγκόσμιο πόλεμο, να εκδιώξει τους Έλληνες.

Η ελληνοτουρκική κρίση του Νοεμβρίου 1967

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/920606/article/epikairothta/ellada/h-krish-toy-noemvrioy-1967

*14 Νοεμβρίου 1967. Άνδρες της Εθνικής Φρουράς εισέρχονται στο χωριό Άγιος Θεόδωρος, νότια της Λευκωσίας. Την επομένη, η περιοχή έγινε θέατρο σφοδρών συγκρούσεων μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.

Του κ. ΣΩΤΗΡΗ ΡΙΖΑ*

Η αποτυχία της ελληνοτουρκικής συνάντησης κορυφής του Έβρου τον Σεπτέμβριο 1967 αντιμετωπίστηκε από το ελληνικό στρατιωτικό καθεστώς με μια αυτοσχέδια πολιτική «πυγμής», που αποσκοπούσε στην ανάδειξη της ένωσης ως κεντρικού θέματος της ατζέντας του Κυπριακού.

Δημοσιεύματα στον Τύπο, δημόσιες δηλώσεις και επισκέψεις κορυφαίων παραγόντων της δικτατορίας στη Μεγαλόνησο εντάσσονταν στο πλαίσιο αυτό. Αν αυτά συνέτειναν στη χειροτέρευση της ατμόσφαιρας στο Κυπριακό, η στρατιωτική επιχείρηση της Εθνικής Φρουράς στον τουρκοκυπριακό θύλακο Κοφίνου- Αγίων Θεοδώρων στις 15-16 Νοεμβρίου αποτέλεσε την αφετηρία μιας κρίσης που οδήγησε στα πρόθυρα ελληνοτουρκικού πολέμου. Αυτός αποφεύχθηκε μόνο με την εξασθένηση της ελληνικής θέσης στην Κύπρο.

Για τους Θρακιώτες που ασχολούνται με την ποίηση: Κώστας Θαλλίδης

Ο Κώστας Θαλλίδης είναι ένας μάλλον άγνωστος ποιητής, αλλά ένα ποίημά του έγινε πανελληνίως γνωστό κάποτε.

Γεννήθηκε στη Σωζόπολη της Ανατολικής Ρωμυλίας το 1816 και το οικογενειακό του όνομα ήταν Μαστρονικολάκογλου.

Ποικίλοι κίνδυνοι για τη ζωή του, τον ανάγκασαν να καταφύγει στην Αθήνα και στον Πειραιά. Όταν ανακαλύφθηκε το ταλέντο του στη μουσική και στην ποίηση η βασίλισσα Αμαλία τον έστειλε στην Ιταλία, όπου ο Θαλλίδης σπούδασε εφτά χρόνια μουσική, από το 1840 έως το 1847. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, προσελήφθη ως γραμματέας και μουσικός στα Ανάκτορα του Όθωνα, όπου υπηρέτησε δώδεκα χρόνια. Παράλληλα έγραφε ποιήματα και τα μελοποιούσε ο ίδιος. Μελοποιούσε επίσης εκκλησιαστικά άσματα, γιατί γνώριζε και βυζαντινή μουσική.

Τελικά τον συκοφάντησαν ότι τα ποιήματά του αφορούσαν την βασίλισσα.  Έτσι ο Θαλλίδης αναγκάσθηκε να φύγει από τα Ανάκτορα. Προσβλήθηκε από στηθικό νόσημα και αποφάσισε να επιστρέψει στη Σωζώπολη, όπου μετά από 33 ημέρας, την παραμονή των Χριστουγέννων του 1861 πέθανε και ετάφη στο νεκροταφείο του Αγίου Ζωσίμου.

Για να γνωρίσετε τον Κώστα Θαλλίδη παραθέτω και ένα δημοσίευμα της εφημερίδας ΕΣΤΙΑ της 19^ης Ιουνίου 1936.

Η οπλαρχηγός Κωστακίτσαινα των Βαλκανικών Πολέμων

*Η Κωστακίτσαινα, σε φωτογραφία των αρχών του 1913

*Μια άγνωστη ηρωίδα της Ηπείρου

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Κωστακίτσαινα, είναι μια λαμπρή, ανιδιοτελής και σεμνή ηρωίδα της Ηπείρου. Έδρασε ως οπλαρχηγός εθελοντικού σώματος του χωριού Γεωργάνοι Ιωαννίνων, στη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων. Τιμήθηκε με μετάλλια από το ελληνικό κράτος, αλλά απολύθηκε, όταν διορίστηκε επιστάτρια σε σχολείο, γιατί οι καρεκλοκένταυροι των γραφείων διαπίστωσαν εκ των υστέρων  ότι η μπαρουτοκαπνισμένη καπετάνισσα… δεν είχε τα τυπικά προσόντα!!!

Το 1913 υπολογίζεται ότι είχε ηλικία, ανάμεσα σε 45 έως 48 ετών. Το οικογενειακό της όνομα ήταν Μαρία Ναστούλη και κατάγονταν από τα Δερβίζιανα.

Μάλλον ψηλή, εύρωστη και ζωσμένη με φυσεκλίκια. Κορμοστασιά ευζωνική θα έλεγε όποιος την συναντούσε για πρώτη φορά. Είχε μαζί της και ένα σπαθί καθώς και ένα τυφέκιο  Μάουζερ, που ήταν λάφυρα από μάχη με Τούρκους. Φωνή μάλλον βραχνή και πρόσωπο σκληρό. Κάπνιζε πολύ και στο απανώχειλό της υπήρχε ένα χνούδι, όπως στους εφήβους.

                Μόνο τα φορέματα και τα μαλλιά της πρόδιδαν ότι είναι γυναίκα.

Η Ελληνοτουρκική συνάντηση στον Έβρο, το 1967

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/919635/article/epikairothta/ellada/ellhnotoyrkikh-synanthsh-ston-evro

*Οι πρωθυπουργοί της Ελλάδας Κωνσταντίνος Κόλλιας (στη μέση) και της Τουρκίας Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ (δεξιά) τη δεύτερη μέρα των συνομιλιών που διεξήχθησαν στην Αλεξανδρούπολη.

Του κ. ΣΩΤΗΡΗ ΡΙΖΑ*

Η ελληνοτουρκική συνάντηση του Έβρου τον Σεπτέμβριο 1967 αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση βιαστικής και ελλιπώς προετοιμασμένης διπλωματικής προσπάθειας που κατέληξε σε αποτυχία. Ταυτόχρονα, υπήρξε μια σημαντική στροφή στη διαχείριση του Κυπριακού με αρνητικές βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες συνέπειες.

Η σύλληψη της πολιτικής που οδήγησε στη συνάντηση του Έβρου μπορεί να αποδοθεί σε δύο παράγοντες. Η πρώτη παραδοχή της ηγεσίας του στρατιωτικού καθεστώτος, που προέκυψε από το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967, ήταν ότι μπορούσε να επιτύχει ταχύτατα την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, ακολουθώντας μια διπλωματία που δεν θα υφίστατο τους περιορισμούς των κοινοβουλευτικών κυβερνήσεων. Η δεύτερη παραδοχή της ήταν ότι η Αθήνα μπορούσε να επιτύχει μια πολιτική διευθέτηση στη βάση του σχεδίου Άτσεσον (Acheson) του Αυγούστου του 1964, όταν ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, στο πλαίσιο αμερικανικής πρωτοβουλίας επίλυσης του Κυπριακού, είχε προτείνει την ένωση του νησιού με την Ελλάδα έναντι της εκμίσθωσης μιας έκτασης ίσης με το 5% του κυπριακού εδάφους. Αυτή η ζώνη θα χρησιμοποιείτο ως στρατιωτική βάση από την Τουρκία. Επίσης προβλεπόταν και ευρεία αυτοδιοίκηση σε περιοχές όπου πλειοψηφούσαν Τουρκοκύπριοι.

Δημοσιογράφοι πεσόντες στους αγώνες....

 

*Η ιστορική εφημερίδα "Αδέσμευτη Γνώμη" που εκδόθηκε 

στη διάρκεια της μεγάλης απεργίας του 1975

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Το σώμα των Ελλήνων δημοσιογράφων περνάει τις μέρες αυτές τη μεγαλύτερη δοκιμασία του, καθώς διάφορες ανάλγητες πολιτικές αποφάσεις (κυβερνητικές και μνημονιακές), διαλύουν την κοινωνική του ασφάλιση, χωρίς καμιά πρόβλεψη αντικατάστασης του υπάρχοντος συστήματος με άλλο. Αξίζει εδώ να τονίσουμε ότι το κράτος ουδέποτε διέθεσε έστω και ένα ευρώ για την ασφάλιση των δημοσιογράφων, όπως και οι εργοδότες τους. Όμως οι δημοσιογράφοι επέτυχαν να έχουν ικανοποιητική κοινωνική ασφάλιση. Αυτό το σύστημα επιχειρείται τώρα να ισοπεδωθεί, να απαλλοτριωθεί, να μηδενιστεί, αφού ήδη ληστεύθηκαν υπέρ του κράτους, δεκάδες εκατομμυρίων από τα αποθεματικά του. Και οι δημοσιογράφοι με τις οικογένειές τους μένουν ανασφάλιστοι…

                Αυτές οι δραματικές ημέρες, μας κάνουν να στρεφόμαστε στο παρελθόν… στα πεπραγμένα των δημοσιογράφων… στην ιστορία τους... Γιατί και οι δημοσιογράφοι, έγραψαν ιστορία μαζί με όλους τους Έλληνες, σε όλους τους αγώνες, έδωσαν εκτός από τον ιδρώτα τους και το αίμα τους, για να υπάρξει αυτό το κράτος. Αυτό το απόθεμα ιδρώτα και αίματος, που τώρα επιχειρείται να δημευθεί!

                Δεν είναι εφικτό να παρουσιασθεί η συνολική προσφορά των δημοσιογράφων σε όλους τους αγώνες του Έθνους. Ωστόσο με μια φευγαλέα ματιά, μπορούμε να δούμε την προσφορά των ανθρώπων του Τύπου στους αγώνες αυτούς, μαζί με όλους τους Έλληνες. Θα επιλέξουμε την εποχή των Βαλκανικών Πολέμων, που διπλασίασαν την Ελλάδα, σε έκταση και πληθυσμό.

Φώτης Γιαγκούλας: Το τέλος ενός διάσημου λήσταρχου

ΑΠΟ ΤΟ ΕΝΘΕΤΟ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ «ΕΛΛΑΔΑ: 20ος ΑΙΩΝΑΣ (1920-1930)» Β΄ ΤΟΜΟΣ

*Ο Φώτης Γιαγκούλας δια χειρός του λαϊκού ζωγράφου Χρηστίδη (πηγή: Απόστολος Δούρβαρης "Σωτήριος Χρηστίδης (1858- 1940)" Ε.Λ.Ι.Α. Αθήνα 1993)

Του κ. Βασίλη Ι. Τζανακάρη*

                Η ληστοκρατία στην Ελλάδα ξεκίνησε ήδη από τα χρόνια που ακολούθησαν τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους και περατώθηκε το 1935, κλείνοντας μια εκατονταετία φρίκης και αίματος.

                Λίγο πριν ολοκληρώσει τον κύκλο της (δεκαετία του 1920), σημείωσε μια ασύλληπτη για την εποχή έξαρση, με πολλούς από τους εκπροσώπους της να χάνονται στην αχλύ του θρύλου. Κορυφαίος της κατηγορίας αυτής υπήρξε ο λήσταρχος Φώτης ή Φώτος Γιαγκούλας, ο οποίος τερμάτισε το βίο και την πολιτεία του λίγο μετά το μεσημέρι της Κυριακής, στις 20 Σεπτεμβρίου 1925.

Η δικτατορία και η διεθνής κοινότητα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/918617/article/epikairothta/ellada/h-diktatoria-kai-h-die8nhs-koinothta

*Ανακοινώσεις του υπουργού Εξωτερικών Παναγιώτη Πιπινέλη σε Έλληνες δημοσιογράφους μετά την αποπομπή της Ελλάδας από το Συμβούλιο της Ευρώπης.

Της Κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑΣ ΜΑΡΑΓΚΟΥ*

Η επιβολή της δικτατορίας των συνταγματαρχών στην Ελλάδα την 21η Απριλίου 1967 σίγουρα δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί πρωτοφανές γεγονός είτε σε παγκόσμια κλίμακα είτε σε ελλαδικό επίπεδο.

Πράγματι, οι στρατιωτικές κυβερνήσεις δεν αποτελούσαν άγνωστο φαινόμενο στο διεθνές στερέωμα, καθώς τη χρονιά που οι συνταγματάρχες διενήργησαν το πραξικόπημα και επέβαλλαν το αντιδημοκρατικό καθεστώς τους, πολλές άλλες χώρες διατελούσαν υπό δικτατορικές διοικήσεις. Είναι, εξάλλου, ευρέως γνωστό το γεγονός ότι από την πολιτική εξουσία του σύγχρονου ελληνικού κράτους παρήλασαν ουκ ολίγα στρατιωτικά καθεστώτα.

Η Επανάσταση του 1821, ιδρύει σχολείο στην Τρίπολη

*Ένα από τα έγγραφα, που σχετίζονται με τη δημιουργία σχολείου στην Τρίπολη

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Οι επαναστατημένοι Έλληνες του 1821, έδειξαν με την πρακτική και τη φιλοσοφία τους ότι είχαν οράματα για την αναγεννώμενη πατρίδα, πλην της καθημερινότητας που ήταν οι μάχες για να εκδιωχθούν οι κατακτητές και να ξαναγίνουν οι σκλάβοι, ελεύθεροι.

Ένα από τα οράματα αυτά ήταν η Παιδεία. Από τα σωζόμενα έγγραφα της Επανάστασης του 1821, προκύπτει ότι ήταν έντονο το ενδιαφέρον για την Παιδεία, που προσδιόριζε το μέλλον του Έθνους.

Κατά τη διάρκεια του 1821 πρώτη φορά εκδηλώθηκε ενδιαφέρον για την Παιδεία στη συνέλευση της Ανατολικής Στερεάς και ανατέθηκε η οργάνωσή της στον Άρειο Πάγο που προήλθε από τη Συνέλευση των Σαλώνων.

Εξάλλου η Πελοποννησιακή Γερουσία σε προκήρυξή της στις 16 Μαρτίου 1822 αναφέρθηκε στην ανάγκη ίδρυσης σχολείου, στην Τρίπολη, στην καθιέρωση της δωρεάν παιδείας και καθόριζε ως μέθοδο διδασκαλίας την Αλληλοδιδακτική.

Το Α΄ Συνέδριο των Ελλήνων της Ρωσίας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/917623/article/epikairothta/ellada/to-a-synedrio-twn-ellhnwn-ths-rwsias

*Οι συμμετέχοντες στο συνέδριο των Ελλήνων στο Ταγκανρόκ (φωτ. από το βιβλίο του Ελευθέριου Παυλίδη «Ο ελληνισμός της Ρωσίας και τα 33 χρόνια του εν Αθήναις συλλόγου των εκ Ρωσίας Ελλήνων»).

Γράφει ο κ. ΒΛΑΣΗΣ ΑΓΤΖΙΔΗΣ*

Tο έτος 1917 ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα χρονιά του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η ευρωπαϊκή ήπειρος είχε μπει από το 1914 σε μια περίοδο πλήρους ανατροπής των έως τότε ισορροπιών. Η εμπλοκή της Ρωσίας στον πόλεμο είχε ξεκινήσει τον Ιούλιο του 1914. Μέχρι τον Νοέμβριο τα μέτωπα είχαν σχεδόν οριστικοποιηθεί. Από τη μια πλευρά οι Ενωμένες Δυνάμεις, η Αντάντ, (Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, από το 1915 η Ιταλία, οι ΗΠΑ από το 1917 και η Ελλάς τελευταία) και από την άλλη οι Κεντρικές Δυνάμεις (Γερμανία, Αυστροουγγαρία, Οθωμανική Αυτοκρατορία και Βουλγαρία).

Το μεγάλο πρόβλημα για τη ρωσική πλευρά το δημιουργούσε η απουσία γεωγραφικής επαφής με τους συμμάχους της. Γεγονός που επηρέαζε την υλική της δυνατότητα να αντιμετωπίσει τα γερμανικά στρατεύματα στο Ανατολικό Μέτωπο. Η κατάληψη των Στενών των Δαρδανελλίων φάνηκε ως ένα μέσο για απόκτηση άμεσης επαφής. Το ζήτημα αυτό επιχείρησαν να επιλύσουν οι σύμμαχοι με την εκστρατεία της Καλλίπολης που άρχισε την άνοιξη του 1915. Η επιχείρηση απέτυχε και μία από τις αιτίες υπήρξε η στάση της Ελλάδας που είχε αρνηθεί να πάρει μέρος στη συμμαχική προσπάθεια επειδή κυριαρχούσαν τότε στην Αθήνα οι μοναρχικές φιλογερμανικές δυνάμεις. Η αποτυχία της επιχείρησης είχε ιδιαίτερη σημασία για την εξέλιξη του πολέμου, εφόσον παρέτεινε τη διάρκειά του και ευνόησε την εμφάνιση μεγάλων κοινωνικών προβλημάτων και εντάσεων στο εσωτερικό της Ρωσίας. Παράλληλα, επέτρεψε στους Νεότουρκους να θέσουν σε πλήρη εφαρμογή τα σχέδια γενοκτονίας των χριστιανικών πληθυσμών.

Η ανάδυση της Μεταπολίτευσης

ΑΠΟΤΟ ΒΗΜΑ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=879485

*Η άφιξη του Κωνσταντίνου Καραμανλή στην Αθήνα στις 24 Ιουλίου 1974 (Φωτογραφία: Ντίμης Αργυρόπουλος)

*Πενήντα χρόνια μετά την κατάλυση της δημοκρατίας

από τους απριλιανούς πραξικοπηματίες,

η περίοδος μετά το 1974

προκύπτει ως πρόσφορο νέο πεδίο έρευνας

Γράφει ο κ. Μάρκος Καρασαρίνης

Η Μεταπολίτευση στάθηκε για περίπου τέσσερις δεκαετίες η έννοια εκείνη που συνιστούσε από μόνη της το σκηνικό της πολιτικής ζωής. Καταστατική αρχή της Γ' Ελληνικής Δημοκρατίας, έλαβε ταυτόχρονα τον χαρακτήρα πολιτειολογικής τομής, διαδεχόμενη την απριλιανή δικτατορία, και αυτοτελούς ιστορικής περιόδου επεκτεινόμενη ώστε να καλύψει χρονικά ολόκληρο το εύρος των ετών από το 1974 και εντεύθεν.

Είναι ενδιαφέρον ότι αν και το τέλος της ανακοινώθηκε πολλές φορές, με ιδιαίτερη έμφαση στις κυβερνητικές μεταβολές του 1981, του 1989, του 1996 και του 2004, μόνο μετά την είσοδο στη μνημονιακή εποχή και την κατάρρευση του κλασικού δικομματισμού φαίνεται να επικρατεί στον δημόσιο διάλογο μια γενικότερη αίσθηση λήξης της, παρά το γεγονός ότι το σημείο οριστικής στίξης ταλαντεύεται ακόμη μεταξύ 2010, 2012 και 2015. 

Δύο βιβλία του καθηγητή Θάνου Βερέμη

 ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/916395/article/politismos/vivlio/proswpa-kai-epiloges-kleidia-enos-kratoys

 *21 Oκτωβρίου 1981: ο νέος πρωθυπουργός της χώρας Ανδρέας Παπανδρέου ανταλλάσσει χειραψία με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Καραμανλή, αμέσως μετά την ορκωμοσία της πρώτης κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ.

Γράφει ο κ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ*

Επιτέλους, γράφονται ξανά πολιτικές βιογραφίες! Ύστερα από αρκετές δεκαετίες κυριαρχίας μιας πολύ αξιόλογης εγχώριας ιστοριογραφίας που, επηρεασμένη κατά βάση από το γαλλικό παράδειγμα, εστίασε κυρίως στην κοινωνική και οικονομική ιστορία με μια πολύ πλούσια παραγωγή, το βλέμμα μας μοιάζει να ξαναγυρίζει σε πιο παραδοσιακά πεδία στοχασμού, όπως η πολιτική ιστορία.

Δεν είναι προφανώς αυτή η εξέλιξη άσχετη με την παρούσα συγκυρία και την ανατροπή που επέφερε στα πρότυπα ηγεσίας που είχαμε στο μυαλό μας η επέλαση της διεθνούς των λαϊκιστών, παγκοσμίως. Σε μια εποχή μιντιοκρατούμενη και διασυνδεμένη μέσω εξατομικευμένων φαντασιακών κοινοτήτων του Διαδικτύου, που η πολιτική λειτουργεί ξανά όλο και περισσότερο μέσα από προσωποποιημένες ταυτίσεις, όπως περίπου στον Μεσαίωνα, χάνοντας έτσι την ταξική ή κομματική της συνισταμένη, τα πρόσωπα και οι επιλογές τους αναδεικνύονται και πάλι σε κλειδιά για την κατανόηση της πορείας ενός κράτους και την ένταξή του στα ευρύτερα ιστορικά συμφραζόμενά του.