Σελίδες από την ελληνική ληστοκρατία του 19ου αιώνα

*Ληστές συλληφθέντες από τα καταδιωκτικά αποσπάσματα

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η ληστοκρατία, υπήρξε μια χαίνουσα πληγή στο σώμα της Ελλάδας, τόσο κατά τη διάρκεια του 19^ου αιώνα, όσο και κατά τον 20 αιώνα, έως το 1940. Ας θυμίσουμε την απαγωγή του γερουσιαστή Σωτήριου Χατζηγάκη το 1929 από τον λήσταρχο Τζατζά ή την απαγωγή των βουλευτών Ιωαννίνων Μελά και Μυλωνά από τους λήσταρχους Κουμπαίους το 1928. Για το φαινόμενο αυτό, επιχειρήθηκε να δοθούν διάφορες ερμηνείες. Εγκληματολογικές, κοινωνικές, ιστορικές.

                Επειδή το φαινόμενο συνεχίσθηκε και μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας από τους Οθωμανούς, πολλοί είναι αυτοί που εξήγησαν την ύπαρξή της, ως συνέχιση της κλέφτικης και αρματολικής παράδοσης. Αυτή ήταν η ηρωική εκδοχή.

                Άλλοι πάλι είδαν τη ληστοκρατία ως έκφραση αντιπαράθεσης στο κατεστημένο της κάθε εποχής. Αυτή ήταν η ιδεολογική εκδοχή.

                Σε όλα αυτά να προσθέσουμε και τα στίφη ανεξέλεγκτων Κιρκάσιων (Τσερκέζοι) Αλβανών (με πλειοψηφούντες τους Γκέκηδες) και Κονιάρων (Τούρκοι που προέρχονταν από το Ικόνιο).

                Εκείνη την εποχή, δηλαδή το 1878, στην Μακεδονία και τη Θεσσαλία κυκλοφορούσαν και ομάδες επαναστατών. ‘Ένα απέραντο χάος δηλαδή…

                Δεν είναι λίγοι και αυτοί που απέδωσαν τη ληστοκρατία αμέσως μετά τη δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους στις διακρίσεις που έγιναν, όταν επιχειρήθηκε να οργανωθεί στρατός και πολλοί αγωνιστές της Επανάστασης έμειναν εκτός στρατεύματος. Έτσι αναγκάσθηκαν να στραφούν στις ληστείες για να επιβιώσουν.

Φώτης Γιαγκούλας: Το τέλος ενός διάσημου λήσταρχου

ΑΠΟ ΤΟ ΕΝΘΕΤΟ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ «ΕΛΛΑΔΑ: 20ος ΑΙΩΝΑΣ (1920-1930)» Β΄ ΤΟΜΟΣ

*Ο Φώτης Γιαγκούλας δια χειρός του λαϊκού ζωγράφου Χρηστίδη (πηγή: Απόστολος Δούρβαρης "Σωτήριος Χρηστίδης (1858- 1940)" Ε.Λ.Ι.Α. Αθήνα 1993)

Του κ. Βασίλη Ι. Τζανακάρη*

                Η ληστοκρατία στην Ελλάδα ξεκίνησε ήδη από τα χρόνια που ακολούθησαν τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους και περατώθηκε το 1935, κλείνοντας μια εκατονταετία φρίκης και αίματος.

                Λίγο πριν ολοκληρώσει τον κύκλο της (δεκαετία του 1920), σημείωσε μια ασύλληπτη για την εποχή έξαρση, με πολλούς από τους εκπροσώπους της να χάνονται στην αχλύ του θρύλου. Κορυφαίος της κατηγορίας αυτής υπήρξε ο λήσταρχος Φώτης ή Φώτος Γιαγκούλας, ο οποίος τερμάτισε το βίο και την πολιτεία του λίγο μετά το μεσημέρι της Κυριακής, στις 20 Σεπτεμβρίου 1925.

Ο Εδμόνδος Αμπού και η Οθωνική Ελλάδα

*Ο Εδμόνδος Αμπού στο περιοδικό "Αττικόν Μουσείον" το 1884

*Ο συγγραφέας

του «Βασιλέα των Ορέων»

και της «Σύγχρονης Ελλάδας.

Τον χαρακτήρισαν μισέλληνα,

αλλά δεν ήταν.

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η φράση «Βασιλεύς των Ορέων» που ήταν και τίτλος μυθιστορήματος του Γάλλου συγγραφέα Εδμόνδου Αμπού, έγραψε τη δική της ιστορία στον ελληνικό χώρο, αφού εκτός από αυτό που σήμαινε αρχικά, πήρε σημειολογικά και ποικίλες άλλες έννοιες, αφού συνδέθηκε εννοιολογικά, με την κλεψιά και την ασυδοσία. Μοιραία στην εποχή του ο Αμπού συνδέθηκε με την Ελλάδα.

                Ο συγγραφέας του έργου αυτού Εδμόνδος Αμπού, που γεννήθηκε το 1828 και πέθανε το 1884 ( σε ηλικία 57 ετών)  υπήρξε σπουδαίος Γάλλος μυθιστοριογράφος και δημοσιογράφος. Το πλήρες όνομά του ήταν Εντμόντ Φρανσουά Βαλεντίν Αμπού (Edmond Francois Valentin About).  Σπούδασε στην École Normale και εργάστηκε για περίπου δύο χρόνια στην Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών. Επέστρεψε στο Παρίσι το 1853 και επιδόθηκε στην συγγραφή και στην δημοσιογραφία.