Δημοσιογράφος Ιω. Δαμηλάτης:Έπεσε γενναίως μαχόμενος…

*Ο δημοσιογράφος Ιωάννης Δ. Δαμηλάτης, έφεδρος υπολοχαγός

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Το σώμα των δημοσιογράφων, που τόσες ανοίκειες επιθέσεις δέχεται από άτομα (αλλά και θεσμούς εσχάτως) μπορεί να σεμνύνεται, για την συνολική εθνική προσφορά του στους αγώνες του έθνους, αλλά και για τις θυσίες μεμονωμένων μελών του.

                Μια τέτοια περίπτωση θα γνωρίσουμε σήμερα από την περίοδο της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Πρόκειται για τον Ιωάννη Δ. Δαμηλάτη, που είχε γεννηθεί στην Καλαμάτα.

                Ήταν γνωστός δημοσιογράφος και διακρίθηκε από την εποχή των Βαλκανικών Πολέμων, όταν είχε τραυματισθεί στη μάχη του Κιλκίς και νοσηλεύθηκε στην Πολυκλινική Αθηνών. Έχασε τη ζωή του το 1921 πολεμώντας στη μάχη του Ακ Μπουνάρ. Και η οικογένειά του όμως είχε τίτλους τιμής, αφού ήταν το τρίτο μέλος της, που έχανε τη ζωή του πολεμώντας. Αλλά και μεταξύ των δημοσιογράφων την εποχή εκείνη ήταν ο τέταρτος πεσών. Είχε προηγηθεί ο ηρωικός θάνατος του Ευστάθιου Δογάνη, του Πέτρου Καλαμίδα και του Αλέξανδρου Λάκκα.

Ένας οδοντίατρος στη Μικρά Ασία

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/878030/article/epikairothta/ellada/enas-odontiatros-sth-mikra-asia

*Μικρασιατική Εκστρατεία: οδοντίατρος του Υγειονομικού Σώματος επεμβαίνει σε τοπικό ασθενή. Φωτογραφία από το βιβλίο.

Γράφει ο κ. ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ

 «Η ιστορία έχει μεταφερθεί σε μένα κατά μεγάλο ποσοστό από τον ίδιο τον παππού, καθώς και από αφηγήσεις του πατέρα μου και της γιαγιάς μου. Αργότερα, έμαθαν και τα παιδιά μου την ιστορία», γράφει στον πρόλογο του βιβλίου του «Η μεγάλη διαδρομή. Αφιόν Καραχισάρ-Γουδή, η Οδοντιατρική, το ποδοκίνητο της 1ης Μεραρχίας και της εξορίας» ο Σπύρος Δουκουδάκης.

Πρόκειται για την ιστορία του παππού του, του οδοντιάτρου Αστέριου Δουκουδάκη (1889-1971), ο οποίος είχε την «τύχη» να βρεθεί στα πολεμικά μέτωπα της περιόδου 1918-1922, καθώς και σε ορισμένα της ταραγμένης δεκαετίας του ’40. Την πορεία του, διανθισμένη μέσα από έγγραφα και τεκμήρια, καταγράφει ο Σπ. Δουκουδάκης.

Παρουσιάζει ενδιαφέρον ότι οδοντίατρος είναι και ο συγγραφέας και εγγονός του Αστέριου Δουκουδάκη, γι’ αυτό και δεν είναι τυχαίος ο υπότιτλος του βιβλίου περί της οδοντιατρικής και, κυρίως, περί του «ποδοκίνητου της 1ης Μεραρχίας».

H κατοχή της Κρήτης από δύο οπτικές

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  

http://www.kathimerini.gr/878035/gallery/epikairothta/ellada/h-katoxh-ths-krhths-apo-dyo-optikes

*Πολλές από τις φωτογραφίες των ΡΚ ήταν σκηνοθετημένες, έτσι ώστε να δείχνουν τις «ειρηνικές» προθέσεις των κατακτητών στη συνύπαρξή τους με τους ντόπιους, προπαγάνδα για εσωτερική και εξωτερική κατανάλωση.

Γράφει η κ. ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΠΟΥΡΝΑΡΑ

Το πρωί της 20ής Μαΐου του 1941 ξεκίνησε η αεραποβατική επιχείρηση της ναζιστικής Γερμανίας στην Κρήτη. Ο ουρανός γέμισε από αεροπλάνα και αλεξιπτωτιστές με στόχο το αεροδρόμιο του Μάλεμε και την ευρύτερη περιοχή των Χανίων. Βρετανοί, Νεοζηλανδοί και Ελληνες στρατιώτες (μεταξύ αυτών και απλοί Ευέλπιδες) πολέμησαν με σθένος επί 12 ημέρες, ενώ ο άμαχος πληθυσμός, γέροντες, γυναίκες και έφηβοι, βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της άμυνας με οτιδήποτε θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως όπλο, έως και γεωργικά εργαλεία.

Η λυσσαλέα αντίσταση των Κρητικών και ο ηρωισμός τους είχε ως αποτέλεσμα τον αποδεκατισμό επίλεκτων δυνάμεων του Χίτλερ αλλά και την απάνθρωπη συμπεριφορά που έδειξαν αργότερα οι Γερμανοί όταν πήραν το νησί υπό τον έλεγχό τους.

Τέτοιες οικογένειες δόξασαν την Ελλάδα!…

*Δημοσιεύματα εποχής για τις ξεχωριστές οικογένειες

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η οικογένεια είναι το κύτταρο της κοινωνίας. Μέσα στην οικογένεια, διαμορφώνονται οι χαρακτήρες των παιδιών. Διδάσκονται αρχές και αξίες, ώστε τα παιδιά μεγαλώνοντας να γίνονται χρήσιμοι πολίτες. Και όλοι μαζί οι χρηστοί πολίτες να στηρίζουν ένα έθνος ή ένα κράτος. Μέσα από την οικογένεια, σμιλεύονται οι χαρακτήρες και καλλιεργείται ο καλώς εννοούμενος πατριωτισμός.

                Στην ιστορική πορεία των Ελλήνων υπήρξαν στιγμές, που ανέδειξαν σημαντικά παραδείγματα πατριωτών. Δεν θέλω εδώ να μιλήσω για επιφανή παραδείγματα οικογενειών, που τα κατέγραψε η ιστορία. Στόχος μου είναι να ασχοληθώ με ταπεινούς ανθρώπους του λαού, που σε στιγμές δύσκολες για την πατρίδα έδωσαν πρόθυμα τη ζωή τους ή θυσίασαν την σωματική τους ακεραιότητα και τελικά έμειναν ξεχασμένοι.

                Ο αιώνας που πέρασε, ο 20^ος, πότε με τις νίκες και πότε με τις ήττες, μας κληρονόμησε τέτοια παραδείγματα, που τα σκέπασε πλέον η σκόνη της Ιστορίας. Για τέτοια παραδείγματα θα μιλήσουμε σήμερα, τινάζοντας τα σύννεφα σκόνης, που έχουν κατακαθίσει στους παλαιούς τόμους των εφημερίδων. Το θέμα αυτό δεν είναι δυνατόν να ολοκληρωθεί. Όμως και τα όσα σταχυολόγησα, βροντοφωνάζουν από το παρελθόν, την αξία της οικογένειας και του πατριωτισμού. Είναι αξιόλογα παραδείγματα, που αξίζει ακόμα και να διδάσκονται στις νεώτερες γενιές.

ΚΑΤΟΧΙΚΕΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ. ΔΙΚΗ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΥΡΓΩΝ

*Η έναρξη της μεγάλης δίκης, από την εφημερίδα "Εμπρός"

 

  Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

                Μετά την υπογραφή του πρωτοκόλλου ανακωχής στις 20 Απριλίου 1941, ημέρα Κυριακή του Πάσχα, στο Βοτονάσι του Μετσόβου, μεταξύ του Διοικητού του Γ΄ Σώματος Στρατού Αντιστρατήγου Γεωργίου Τσολάκογλου, κατ΄εξουσιοδότηση των Διοικητών του Α΄ Σώματος Στρατού Αντιστρατήγου Παναγιώτου Δεμέστιχα και Β΄ Σώματος Στρατού Υποστρατήγου Γεωργίου Μπάκου, και του Διοικητού της 1ης Μηχανοκίνητης Μεραρχίας Ες-Ες Υποστρατήγου Γιόζεφ Ντήτριχ, ακολούθησε η υπογραφή και δευτέρου την επομένη και τρίτου πρωτοκόλου στις 23 Απριλίου 1941 στη Θεσσαλονίκη.

Την ίδια ημέρα υπό το κράτος των συνθηκών πολέμου ο Βασιλεύς Γεώργιος Β΄, η Ελληνική Κυβέρνηση, η Βασιλική οικογένεια και ο Βρετανός πρεσβευτής αναγκάσθηκαν να μετακινηθούν στην Κρήτη.

Η μυστική αποστολή του δεύτερου υποβρυχίου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/876998/article/politismos/vivlio/h-mystikh-apostolh-toy-deyteroy-ypovryxioy

*Γερμανική καρτ ποστάλ του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου με δύο υποβρύχια σε επίθεση. Σε ένα τέτοιου τύπου υποβρύχιο επιβιβάστηκαν οι «ορκισμένοι βασιλικοί» αξιωματικοί για να μεταβούν στην Ελλάδα από τη ναυτική βάση των Αυστρογερμανών Πόλα της Ίστριας, στον μυχό της Αδριατικής. Εντολή είχαν να μεταφέρουν μηνύματα του εκθρονισμένου βασιλιά Κωνσταντίνου στον γιο του βασιλιά Αλέξανδρο.

Άγνωστες μαρτυρίες

«βασιλικών αξιωματικών»

για ανατροπή Βενιζέλου

Παρουσιάζει ο κ. ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ

Δύο άγνωστες μαρτυρίες που συνδέονται στενά μεταξύ τους περιλαμβάνει η έκδοση «Η υπόθεση του Δεύτερου Υποβρυχίου, 1918-1920. Ένα επεισόδιο της εποχής του Διχασμού», σε επιμέλεια του Δημητρίου Στ. Φεσσά.

Η πρώτη μαρτυρία έχει τον τίτλο «Χειρόγραφον Εφέδρου Υπολοχαγού Νικολάου Ποτηρόπουλου» και αποτελεί συνοπτική εξιστόρηση των αναμνήσεων που έγιναν ευρύτερα γνωστές ως «Υπόθεση του Δεύτερου Υποβρυχίου».

Η δεύτερη μαρτυρία ανήκει στον έφεδρο υπολοχαγό (πυροβολικού) Ηλία Κ. Παπακώστα. Ποτηρόπουλος και Παπακώστας είχαν συνυπηρετήσει σε κρίσιμες για τη χώρα στιγμές, από την αιχμαλωσία του Δ΄ Σώματος Στρατού στο Γκαίρλιτς της Γερμανίας έως τον Εθνικό Διχασμό.

Ποια είναι όμως η ξεχασμένη σήμερα υπόθεση του «δεύτερου υποβρυχίου»; Η «Κ» προδημοσιεύει χαρακτηριστικό απόσπασμα από τον πρόλογο του Δημ. Φεσσά, ο οποίος συμπληρώνει την έκδοση με κατατοπιστικές εισαγωγές, ιστορικά σημειώματα και πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Το βιβλίο «Η υπόθεση του Δεύτερου Υποβρυχίου» θα κυκλοφορήσει μέσα στις επόμενες ημέρες από τις εκδόσεις Καπόν.

Από τη Ζυρίχη στην Ελευσίνα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.kathimerini.gr/876974/article/politismos/eikastika/apo-th-zyrixh-sthn-eleysina

*«Χημικοί επί το έργον». Ιστορική φωτογραφία του συλλέκτη Γιώργου Παυλόπουλου από την έκθεση στην Ελευσίνα. Οι περισσότεροι βιομήχανοι του «Κύκλου της Ζυρίχης» είχαν σπουδάσει Χημεία.

*Μια γοητευτική ιστορία 

για ανθρώπους και εργοστάσια

Γράφει η κ. Μαργαρίτα Πουρνάρα

Στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού, μια χούφτα χαρισματικών πεφωτισμένων Ελλήνων αστών, προερχόμενων και από τη διασπορά, αποφοίτησαν από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης. Εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα, που προσπαθούσε να αφομοιώσει τις μεταρρυθμίσεις του ορθολογιστή Τρικούπη. Με τόλμη, ορμή αλλά και γνώση έφτιαξαν τις πρώτες μεγάλες βιομηχανίες, έχοντας στο μυαλό τους ένα γενικότερο στρατηγικό σχέδιο και το βλέμμα στο εξωτερικό.

Έτσι κατάφεραν να δημιουργήσουν προσφορά προτού ακόμα εμφανιστεί η ζήτηση. Το οπλισμένο σκυρόδεμα λ.χ. έκανε την εμφάνισή του όταν οι Ελληνες έχτιζαν με σχεδόν πρωτόγονα υλικά, ενώ το φωτιστικό οινόπνευμα αντικατέστησε γρήγορα το πετρέλαιο. Έβλεπαν μπροστά και επένδυαν προσωπικά κεφάλαια με ρίσκο αλλά συχνά και μια αίσθηση πατριωτισμού.

Η ελληνοβουλγαρική συμφωνία, του 1964

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ http://www.kathimerini.gr/876364/article/epikairothta/ellada/h-ellhnovoylgarikh-symfwnia

*Ο Γεώργιος Παπανδρέου και δεξιά του ο υπουργός Εξωτερικών Σταύρος Κωστόπουλος κατά τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου. Η προσέγγιση με τον Βούλγαρο πρόεδρο Τοντόρ Ζίβκοφ και οι πολύμηνες συνομιλίες με τον υπ. Εξωτερικών Ιβάν Μπάσεφ 

κατέληξαν σε συνεργασία των δύο χωρών.

Γράφει ο κ. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Σ ΚΑΤΣΑΡΑΣ*

Τον Απρίλιο του 1976, κατά την τριήμερη επίσκεψή του στην Αθήνα (9-11 Απριλίου), την πρώτη Βούλγαρου προέδρου στην Ελλάδα, ο Τοντόρ Ζίβκοφ έτυχε θερμής υποδοχής από την πολιτειακή ηγεσία της χώρας.

Στην προσφώνησή του, κατά το επίσημο γεύμα προς τιμήν του υψηλού προσκεκλημένου, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τσάτσος εξήρε τα βήματα προόδου που σημειώθηκαν τα τελευταία έτη στη σύσφιγξη των διμερών σχέσεων και τόνισε ότι οι δύο χώρες άφηναν οριστικά πίσω τους τις παλαιές διαφορές: «Επί πολλές δεκαετηρίδες τον χώρο των Βαλκανίων μάστιζαν κηρυγμένοι και ακήρυχτοι πόλεμοι. Επί πολλά έτη οι λαοί μας βρέθηκαν αντιμέτωποι με αιματηρούς αγώνες... Σήμερα έγινε κοινή συνείδηση στους δύο λαούς μας ότι οι παλιές διαφορές παραγράφηκαν και πως, συνεργαζόμενοι φιλικά για την επίτευξη κοινών στόχων, έχουμε πολλά περισσότερα να ωφεληθούμε [...] οι νέες φιλικές σχέσεις μας θεμελιώθηκαν σε βάσεις εδραίες και μόνιμες και αναπτύσσονται έκτοτε εις όφελος και των δύο λαών μας».

"Η πτώση των Οθωμανών. Ο Μεγάλος Πόλεμος στη Μέση Ανατολή, 1914-1920"

          Δυο συνεντεύξεις ενός Άγγλου καθηγητή του Πανεπιστημίου της Οξφορδης, του Γιουτζίν Ρόγκαν, δημοσιεύθηκαν σε αθηναϊκές εφημερίδες, στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ και το ΒΗΜΑ με αφορμή το βιβλίο του "Η πτώση των Οθωμανών. Ο Μεγάλος Πόλεμος στη Μέση Ανατολή, 1914-1920" που κυκλοφορεί στα ελληνικά. Αφορά το δευτερεύον μέτωπο του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και ειδικότερα αυτό της Μέσης Ανατολής, που διαμόρφωσε με δραματικό τρόπο τον μεταπολεμικό κόσμο. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι αντιλήψεις του συγγραφέα για την σημερινή κρίση, που ταλανίζει την Τουρκία μετά το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου και τη στάση του προέδρου Ερντογάν.

Ποιος σκότωσε τον Κίτσο Μαλτέζο στην Κατοχή;

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/875983/article/proswpa/synentey3eis/to-ellhniko-paron-mesa-apo-thn-istoria

*Ενέδρα ή προφύλαξη από μαχητές του ΕΛΑΣ στην Αθήνα των Δεκεμβριανών. Στον τοίχο, συνθήματα του ΚΚΕ. Αρκετούς μήνες πιο πριν, την 1η Φεβρουαρίου του 1944, ο Κίτσος Μαλτέζος δολοφονήθηκε σε ενέδρα του ΕΛΑΣ Σπουδάζουσας (του νεανικού βραχίονα της ΟΠΛΑ) μπροστά στο σπίτι του, απέναντι από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός.

Γράφει ο κ. ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΑΓΚΡΑΤΗΣ

Πώς φτάσαμε έως εδώ; Με ποιους τρόπους και κάτω από ποιες συνθήκες διαμορφώθηκαν οι σχέσεις των Ελλήνων πολιτικών με τους Ελληνες πολίτες και αντιστρόφως; Ποια γεγονότα καθόρισαν την ελληνική πραγματικότητα έτσι όπως τη ζούμε σήμερα; Mια περιήγηση στην ιστορία του νεότερου ελληνικού κράτους, μέσα από συνεντεύξεις Ελλήνων ιστορικών για τις περιόδους και τα πρόσωπα που συγκρότησαν τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα.

Η αρχή γίνεται σήμερα με τον Πέτρο Μακρή-Στάικο, συγγραφέα, μεταξύ άλλων, του «Κίτσος Μαλτέζος. Ο αγαπημένος των θεών».

Ο Κίτσος Μαλτέζος ήταν τρισέγγονος του στρατηγού Μακρυγιάννη και απόγονος της οικογένειας Σκουζέ. Το 1942, ως φοιτητής Νομικής και για πολλούς “το καλύτερο μυαλό της γενιάς του”, εντάχθηκε στην Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδος (ΟΚΝΕ). Διεγράφη από την ίδια την οργάνωση το 1943 και προσχώρησε στην οργάνωση ΕΣΑΣ (Εθνικός Σύνδεσμος Ανωτάτων Σχολών) όπου συγκρούστηκε με μέλη που ανήκαν στην οργάνωση Χ (Χίτες) και τα οποία οπλοφορούσαν με άδεια της κατοχικής κυβέρνησης. Την 1η Φεβρουαρίου του 1944, ο Κίτσος Μαλτέζος δολοφονήθηκε σε ενέδρα του ΕΛΑΣ Σπουδάζουσας (του νεανικού βραχίονα της ΟΠΛΑ) μπροστά στο σπίτι του, απέναντι από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός.

Η κατάρα της πολύνεκρης ευλογιάς στο κατεχόμενο Διδυμότειχο

*Οι σκηνές με τους μολυσμένους από ευλογιά

*Ο αποφασιστικός ρόλος

του γιατρού Β. Χατζηπουλίδη

*Τουλάχιστον 1250 κρούσματα

και 282 θάνατοι

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η ναζιστική κατοχή υπήρξε αποτρόπαιη για την Ελλάδα γενικά και ειδικά για κάθε πόλη της και χωριό. Είναι γνωστό ότι συνέβησαν «ολοκαυτώματα» σε πολλές πόλεις και χωριά, εξαιτίας της βαρβαρότητας των κατακτητών, από την οποία έχασαν τη ζωή τους πολλοί άνθρωποι, ακόμα και αθώοι και μικρά παιδιά.

                Κοντά όμως σε όλα αυτά υπήρξαν και παράλληλες απώλειες από ποικίλες άλλες αιτίες. Μια τέτοια παράλληλη απώλεια, με πολλούς νεκρούς, στοίχειωσε το 1943 το Διδυμότειχο. Ήταν η φοβερή θανατηφόρα επιδημία ευλογιάς, η μεγαλύτερη στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, τα χρόνια εκείνα.

                Μέσα από τις προσπάθειες καταπολέμησης αυτής της τρομερής ασθένειας, αναδείχθηκε η προσωπικότητα, αποφασιστικότητα, η αφοσίωση στο καθήκον και ο σεβασμός στον όρκο του Ιπποκράτη, ενός νέου τότε γιατρού, του Βασίλειου Δημ. Χατζηπουλίδη.

Ναυτική ιστορία στον κόσμο της σιωπής

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.kathimerini.gr/874938/article/epikairothta/ellada/naytikh-istoria-ston-kosmo-ths-siwphs

*Ιταλικό βομβαρδιστικό «Savoia Marchetti», βυθισμένο στον Σαρωνικό Κόλπο, κυριότητας Μετοχικού Ταμείου Ναυτικού. Φωτογραφία του Derk Remmers

Γράφει ο κ. ΑΝΤΩΝΗΣ ΙΟΡΔΑΝΟΓΛΟΥ

Kάθε φορά που βλέπω ναυάγιο, είτε σε φωτογραφίες είτε καταδυόμενος, νιώθω δέος και συγκίνηση. Είναι αναμφίβολα μια εικόνα πολύ δυνατή και ένα από τα ωραιότερα και πιο υποβλητικά υποβρύχια τοπία.

Ο βυθός των ελληνικών θαλασσών είναι ένα τεράστιο συναρπαστικό μουσείο. Ανάμεσα σε αρχαία σκαριά, γεμάτα αμφορείς και αγάλματα, μπρούντζινους ανδριάντες και σαρκοφάγους, ανάμεσα σε ναυάγια μεσαιωνικά με μπρούντζινα κανόνια, μπάλες και σκουριασμένες αλυσίδες, βρίσκονται τα ναυάγια της νεότερης Ιστορίας μας. Πολεμικά πλοία των ταραγμένων χρόνων του 19ου και 20ού αιώνα, λείψανα φοβερών ναυμαχιών, ατμόπλοια, εμπορικά, τάνκερ, θωρηκτά, μότορσιπ, ανεμότρατες, υποβρύχια, αεροπλάνα...

Όλο αυτό το απολύτως μαγευτικό πανόραμα της Ιστορίας και του ελληνικού πολιτισμού βρίσκεται στην αιώνια σιωπή του βυθού, πασπαλισμένο με βελούδινα φύκια, κοράλλια και σφουγγάρια, μισοχωμένο στην γκρίζα άμμο του πυθμένα ή αιωρούμενο στην κόψη μιας υποθαλάσσιας αβύσσου... Τα ναυάγια ασκούσαν ανέκαθεν μια μυστηριακή έλξη στους ανθρώπους που έσπαγαν το γυάλινο παραπέτασμα της επιφάνειας και αποφάσιζαν να καταδυθούν στον βυθό. Γι’ αυτό με γοητεύουν τόσο...

        Ποτέ δεν σκέφτηκα σε ποιον ανήκουν όλα αυτά τα βυθισμένα μνημεία. Και ιδού που ήρθε η ώρα να το μάθω.

Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του ’64

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/875381/article/epikairothta/ellada/h-ekpaideytikh-metarry8mish-toy-64

*Ο Ευάγγελος  Παπανούτσος ήταν ο βασικός εμπνευστής της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης

Γράφει ο κ. ΧΑΡΗΣ ΜΕΛΕΤΙΑΔΗΣ*

Στις 16 Φεβρουαρίου του 1966 στην πλατεία Κλαυθμώνος ο Γεώργιος Παπανδρέου έκανε απολογισμό της πολιτικής του πριν και μετά την κρίση της 15ης Ιουλίου, όπου μεταξύ άλλων αναφέρει: «Και προσεφέραμεν επίσης και άλλα αγαθά εις τον λαόν. Προσεφέραμεν την Παιδείαν δωρεάν, τα μαθητικά συσσίτια, την γενίκευσιν των κρατικών υποτροφιών διά τους αριστεύσαντας μαθητάς και φοιτητάς. Προσεφέραμεν την μεγάλην εκπαιδευτικήν μεταρρύθμισιν, η οποία ανεστάλη, αλλά με την προσεχή μας επάνοδον θα συνεχισθή και θα ολοκληρωθή».

Η περιγραφή του αρχηγού της Ένωσης Κέντρου είναι ενδεικτική της πρόσληψης των συστατικών στοιχείων της εκπαιδευτικής πολιτικής του κόμματος από το κοινωνικό σώμα. Διακρίνονται δύο δέσμες μέτρων: η πρώτη αποσκοπεί στη σχετική αποσύνδεση της πρόσβασης στην εκπαίδευση από την κοινωνική θέση του μαθητή και η δεύτερη συνιστά τη ψηφισμένη πλην ανεσταλμένη «μεγάλη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση». Η βραχυλογική αναφορά στο Νομοθετικό Διάταγμα της μεταρρύθμισης, στο Ν.Δ. 4379/1964, προλέγει την κεντρική συνόψιση για το αφήγημα που θα πλεχτεί στα επόμενα χρόνια (ιδίως κάτω από το βάρος των πολιτισμικών αθλιοτήτων της δικτατορίας της επταετίας 1967-1974) σχετικά με ό,τι θα θεωρηθεί το μείζον της συμβολής του Γεώργιου Παπανδρέου στην ανακαίνιση της ελληνικής εκπαίδευσης· ίσως άδικα, εφόσον ο ίδιος έχει αφήσει ευδιάκριτο το ίχνος ενός πλούσιου έργου και κατά την προπολεμική περίοδο (ως ειδικός κοινοβουλευτικός αγορητής κατά τη συζήτηση της βενιζελικής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης το 1929) και κυρίως ως υπουργός Παιδείας στη συνέχεια (ιδίως με το πρόγραμμα της εκτεταμένης οικοδόμησης σχολικών κτιρίων).

Η ιστορική σύγκρουση των «δύο Βήτα»...

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/874978/article/politismos/vivlio/h-istorikh-sygkroysh-twn-dyo-vhta

*Ο Κωνσταντίνος ορκίζεται βασιλιάς στις 8 Μαρτίου του 1913. Η σκούρα σκιά που φαίνεται στα αριστερά του είναι η βασίλισσα Σοφία με το μαύρο πέπλο του πένθους. Η φωτογραφία αυτή είχε δημοσιευθεί στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας "Καιροί" στις 9 Μαρτίου  1913 (π.η.)

Γράφει ο κ. ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ

 «Τα Δύο Βήτα» τιτλοφορείται το νέο βιβλίο της Αθηνάς Κακούρη, καταξιωμένης από τα ιστορικά και αστυνομικά της μυθιστορήματα. Το «Τα Δύο Βήτα» είναι κάτι διαφορετικό: μια εξιστόρηση βασισμένη σε ιστορικά τεκμήρια, πραγματικά γεγονότα και αληθινά πρόσωπα, με έντονα όμως μυθιστορηματική χροιά. Ποια είναι τα «δύο Βήτα»; Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος και ο Βενιζέλος.

Στο επίκεντρο της ιστορίας της Κακούρη, με άλλα λόγια, είναι η ιστορική σύγκρουση των δύο ανδρών της ελληνικής ιστορίας, ο Εθνικός Διχασμός (που τόσο συζητείται ξανά μετά τη σχετική ιστοριογραφία του Γιώργου Μαυρογορδάτου) και η εμβληματική εκείνη δεκαετία 1912-1922, που ξεκίνησε με θριάμβους αλλά έληξε με καταστροφή. Στην περίπτωση της Κακούρη, βάσει των στοιχείων που παραθέτει, όπως γράφει η ίδια, ο μέγας υπεύθυνος για τον Διχασμό ήταν ο Βενιζέλος.

Η «Κ» προδημοσιεύει χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το βιβλίο «Τα Δύο Βήτα» που κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Καπόν.

«Τω αγνώστω στρατιώτη» Ράλλη Δ. Ραλλίδη, Θράκα!

*Ο υπολοχαγός Ράλλης Ραλλίδης

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Οφείλουμε να τιμούμε αυτούς που έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα. Για να τους τιμούμε όμως πρέπει να τους γνωρίζουμε. Αλλιώς, στη συλλογική μνήμη κατατάσσονται στην έννοια του «Άγνωστου Στρατιώτη» ή όπως έλεγε ο Θουκυδίδης στην έννοια των «αφανών» όταν στην Επιτάφιο που εκφώνησε ο Περικλής, έγραφε την κλασσική φράση «μία δὲ κλίνη κενὴ φέρεται ἐστρωμένη τῶν ἀφανῶν, οἳ ἂν μὴ εὑρεθῶσιν ἐς ἀναίρεσιν». Ένα τέτοιον Θράκα ήρωα, όπως και άλλους στο παρελθόν, γνώρισα και εγώ, πάμπολλα χρόνια μετά τον ένδοξο θάνατό του.

                Πρόκειται για τον Ράλλη Δημ. Ραλλίδη, που θα χαρώ πολύ αν ήμουν ο μόνος που τον αγνοούσα και τον έμαθα τώρα. Αν και πιστεύω ότι δεν τον γνωρίζουμε οι περισσότεροι και μιλώ κυρίως για τους συμπατριώτες μου από τη Θράκη και ειδικότερα τους Βορειοθράκες.   

                Ο Ράλλης Ραλλίδης, είχε γεννηθεί στη Σωζόπολη της Βόρειας Θράκης. Προφανώς, ήταν θύμα των βουλγαρικών διωγμών, που προσφυγοποίησαν χιλιάδες Ελλήνων, οι οποίοι κατέληξαν στην κυρίως Ελλάδα, στις αρχές του 20^ου αιώνα.

Πώς γλύτωσαν από τους Μπολσεβίκους τα κοσμήματα της βασίλισσας Όλγας

*Η Όλγα σε νεαρή ηλικία

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η βασίλισσα Όλγα μετά την δολοφονία του συζύγου της βασιλέα Γεωργίου Α΄ στη Θεσσαλονίκη, το 1913, σταδιακά επανήλθε στην πατρίδα της Ρωσία. Πάντως τη βρήκαν συμφορές. Ο γιος της Κωνσταντίνος εκδιώχθηκε από το θρόνο της Ελλάδας και ο θάνατος του εγγονού της  από δάγκωμα μαϊμούς, του βασιλέα Αλέξανδρου, υπήρξαν τραγικά γεγονότα στη ζωή της. Επιπλέον ενώ βρισκόταν στη Ρωσία το 1917 έζησε την επανάσταση των μπολσεβίκων και την εκτέλεση της τσαρικής οικογένειας των Ρομανώφ.

                Πριν εκραγεί η επανάσταση των μπολσεβίκων η βασίλισσα Όλγα βρίσκονταν στη Βρετανία, απ’ όπου επέστρεψε στο Παυλόφσκ, κοντά στην Πετρούπολη και εγκαταστάθηκε στα ανάκτορα του αποβιώσαντος αδελφού της Μεγάλου Δούκα Κωνσταντίν Κωνσταντίνοβις.

                Όταν εξερράγη ο ρωσογερμανικός πόλεμος στο πλαίσιο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η  βασίλισσα Όλγα είχε αφιερωθεί ξανά στο προσφιλές φιλανθρωπικό της έργο (όπως είχε κάνει στο παρελθόν και στην Αθήνα) ιδρύοντας δύο νοσοκομεία στο Παυλόφσκ και στην Πετρούπολη, προορισμένα να περιθάλπουν τους τραυματίες του πολέμου, που είχαν υποστεί ακρωτηριασμό. Οι τραυματίες έφευγαν από το νοσοκομείο μόνο όταν τους αντικαθιστούσαν τα ακρωτηριασμένα μέλη τους με τεχνητά.

Μνήμες για τον Εμφύλιο με ανθρώπινες ιστορίες από τον γενέθλιο τόπο (4)

*Βελούχι (Τυμφρηστός) με τα πρώτα χιόνια: «η Κεφαλή του Δία», μια από τις ονομασίες της κορυφής,  όπως την ονόμαζε ο Ευάγγελος Καλαντζής, υπουργός του Παπάγου, χωριανός, όπως φαίνεται από την περιοχή«Λελούδα» του χωριού. Η περιοχή, κάτω της δεξιά, το «Ξηροβούνι», υπήρξε πεδίο μαχών του Ε.Σ με τον Δ.Σ. (Φωτοδάνειο από Ομάδα F/B του χωριού).

*Σε ένα χωριό της Δυτικής Ορεινής Φθιώτιδας,

στα ριζά του Βελουχιού

*Ακούγοντας τους παλιούς αντάρτες

Γράφει ο κ. Νίκος Δ. Παπαδιονυσίου

Μήλιος: 30-07-2006, Κυριακή, βρισκόταν με τη σύντροφό του στον γενέθλιο τόπο του, το χωριό του, να παρακολουθήσει τη Συνέλευση του Συλλόγου των απανταχού συγχωριανών του. Έκπληξη του προκάλεσε, το για πρώτη φορά εξομολογητικό ξάνοιγμα απέναντί του από τον Μήλιο (Αιμίλιο Δ.).

Χωρίς να τον ρωτήσει τίποτε σχετικό ο ίδιος, όπως είχε κάνει πριν περίπου 45 χρόνια χωρίς να πάρει απάντηση, τον απέφυγε μάλιστα τότε, ο Μήλιος το έκανε πιθανά γιατί αισθάνθηκε ότι του το χρωστούσε βλέποντας ότι πλησιάζει το τέλος. Αυτό, καθώς θυμήθηκε τον δισταγμό του να του μιλήσει τότε και έχοντας ίσως πληροφορηθεί για την συμπαθητική του αντιμετώπιση και ανοχή του και για τους αντάρτες, ειδικά αυτούς που ξεκίνησαν από την Εθνική Αντίσταση πριν μπουν στον Εμφύλιο...

Φινάλε για τις μνήμες για τον Εμφύλιο στον γενέθλιο τόπο(5)

*Σήμερα. Φθινόπωρο και μοναξιά στην Αγία Τριάδα, εκκλησιά του 1749, και το χοροστάσι της,  του γενέθλιου τόπου, όπως φαίνεται από τον πάνω αιωνόβιο πλάτανο.

Γράφει ο Νίκος Δ. Παπαδιονυσίου

Η «Ανασυγκρότηση»: Με χρήματα από το Σχέδιο Μάρσαλ, απ΄ όσα δεν φαγώθηκαν από τους πάντοτε παρόντες επιτήδειους και μάλιστα σε δύσκολα χρόνια με ανύπαρκτο έλεγχο, άρχισε η προσπάθεια να κρατηθούν οι πληθυσμοί στα χωριά με βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης. Ο ανταγωνισμός με το «Σιδηρούν Παραπέτασμα» ήταν άλλωστε παρών. Οι Αμερικανοί έχοντας μυαλό, είχαν την συγκράτηση των πληθυσμών στα χωριά τους με καλύτερες συνθήκες διαβίωσης στα πλάνα τους και πολύ σωστά.

Για τον γενέθλιο τόπο η κατασκευή συνδετήριου δρόμου με τη δημοσιά Λαμίας-  Καρπενησίου κι’ οι ενισχύσεις για επισκευή των σπιτιών ήσαν οι πρώτες υλοποιήσεις του σχεδίου. Ακολούθησε με τα χρόνια ο ηλεκτροφωτισμός, το τηλέφωνο, η ύδρευση των σπιτιών. Αυτά θυμάται.

Ήταν όμως πλέον αργά!

Τα χωριά των γενέθλιων τόπων ερήμωναν. Η λέξη αστυφιλία ακουγόταν και διαβαζόταν διαρκώς. Όσοι βρήκαν κάποια δουλίτσα στις πόλεις με την αναγκαστική εγκατάστασή τους σ’ αυτές με τον Εμφύλιο, την κράτησαν. Άλλοι έψαχναν. Ταυτόχρονα ο συγχωριανός υπουργός επί Παπάγου Βαγγέλης Καλαντζής διόριζε χωροφύλακες, αστυφύλακες, πυροσβέστες, υπαλλήλους. Τα δολάρια του Σχεδίου Μάρσαλ, τα απολάμβαναν λίγοι. Οι χαρακτηρισμένοι πολίτες, δεν έβρισκαν δουλειά με τίποτε! Ο μόνος δρόμος που απέμενε, ήταν ο δρόμος της ξενιτιάς που τον ακολούθησαν πολλοί. Μια Ελλάδα σκορπίστηκε στη Γερμανία, στο Βέλγιο, στην Αμερική και την Αυστραλία. Τάιζε με εμβάσματα για πολλά χρόνια, όσους έμειναν.

16-17 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1948. ΚΑΤΑΔΡΟΜΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΑΠΟ 1η ΤΑΞΙΑΡΧΙΑ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ ΓΙΑ ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΒΙΤΣΙ

*Οι Λόχοι Ορεινών Καταδρομών σε φάση μάχης...

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας   

                 Η αποτυχία της κατάληψης των υψωμάτων Μάλι Μάδι, Μπούτσι και Ραμπατίνας του ορεινού συγκροτήματος Βέρνου κατά την επίθεση του Β΄ Σώματος Στρατού, που εκτοξεύθηκε στις 30 Αυγούστου 1948, η αντεπίθεση των ανταρτικών δυνάμεων στις 10 Σεπτεμβρίου κατά των κατεχομένων θέσεων των Μονάδων της ΧV Μεραρχίας, η οποία δεν ευοδώθηκε εξαιτίας έλλειψης εφεδρειών, αλλά προκάλεσε την άτακτη φυγή των Μονάδων της 22ας Ταξιαρχίας Πεζικού και την κάμψη του ήδη προβληματικού ηθικού των οπλιτών, και η επίθεση των ανταρτών στις 20 Σεπτεμβρίου για την κατάληψη της Καστοριάς, δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα και ανησυχία στην κυβέρνηση της χώρας και κρίση στην στρατιωτική ηγεσία.

Εάν μάλιστα καταλαμβανόταν η Καστοριά θα άνοιγε ο δρόμος προς την κατάληψη της περιοχής της Κοζάνης, όπου υπήρχαν το στρατιωτικό αεροδρόμιο και οι αποθήκες καυσίμων, εφοδίων, πυρομαχικών και λοιπών υλικών για τις Μονάδες του Ελληνικού Στρατού. 

Ένας Αργεντίνος ήρωας με ρίζα από την Ύδρα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/873339/article/epikairothta/ellada/enas-argentinos-hrwas-me-riza-apo-thn-ydra 

*Τα έργα και τις ημέρες του Νικόλαου Κολμανιάτη έρχεται να μας υπενθυμίσει η φρεγάτα του αργεντίνικου Ναυτικού «Libertad» που βρίσκεται από χθες στο λιμάνι του Πειραιά.

Γράφει η κ. ΙΩΑΝΝΑ ΦΩΤΙΑΔΗ

Αν βρεθείτε έξω από τη Ναυτική Ακαδημία του Μπουένος Αϊρες, μην παραλείψετε να βγάλετε μια αναμνηστική φωτογραφία. Η εν λόγω Ακαδημία φέρει το όνομα ενός εθνικού ήρωα της Αργεντινής, που ήταν... Ελληνας και δη Υδραίος.

Ο Νικόλαος Κολμανιάτης, κατά τους Αργεντίνους Νικόλαος Χόρχε, γεννήθηκε μεν στην Ύδρα το 1784, έζησε και αναδείχθηκε, όμως, χάρη στη γενναιότητά του, στη διάρκεια του αγώνα της ανεξαρτησίας των Αργεντίνων από τους Ισπανούς. Την άγνωστη αυτή πτυχή της Ιστορίας έρχεται να μας γνωστοποιήσει με την άφιξή της η φρεγάτα «Libertad», το εκπαιδευτικό πλοίο του Ναυτικού της Αργεντινής, που βρίσκεται από χθες (Σ.Σ. Σάββατο 3Σεπτεμβρίου και έως την Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου) στο λιμάνι του Πειραιά, ανοιχτή στο κοινό (2-6 μ.μ.). Το «ταξίδι της διακοσαετίας» ξεκίνησε στις 23 Απριλίου από το Μπουένος Άιρες, με αφορμή την 200ή επέτειο της ανεξαρτησίας της Αργεντινής Δημοκρατίας.