Τρίτη 26 Δεκεμβρίου 2017

Τα ξεχασμένα 20 παλληκάρια της Ορεστιάδας, το 1940

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΟΡΕΣΤΙΑΣ» 
ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΚΑΡΑΓΑΤΣΙΑΝΩΝ,
Τεύχος Α14, 2017
*Στη φωτογραφία αυτή του 1941 ο πρώτος αριστερά όρθιος είναι ο Δημήτρης Μαρκακίδης, πατέρας του Γιάννη Μαρκακίδη (φωτογραφία από το αρχείο του).






Γράφει ο κ. Γιάννης Μαρκακίδης



                Αν και η ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας αποφασίστηκε από τη Συνθήκη του Νεϊγύ το Νοέμβριο του 1919, αρκετοί ήταν οι Έλληνες που προτίμησαν αρχικά τουλάχιστον να παραμείνουν στα χωριά τους με Βουλγαρική υπηκοότητα.
                Όταν όμως επικράτησε κλίμα εκφοβισμού τους από διάφορους παράγοντες εντός του Βουλγαρικού εδάφους, πολλοί ήταν αυτοί, που έστω καθυστερημένα μετά από μια δεκαετία σχεδόν (Δεκέμβριος 1929) αποφάσισαν να φύγουν και να έρθουν στην Ελληνική Επικράτεια. Μιλάμε για χωριά της Νοτιοανατολικής Βουλγαρίας κοντά στο νομό Έβρου, όπως τα σημερινά χωριά  Όρενετς και Εφρέμ.
                Με τα διαβατήρια (τους χορηγήθηκαν στο Σβίλενγκραντ) στα χέρια  γονείς και ανήλικα παιδιά πέρασαν στο ελληνικό έδαφος και εγκαταστάθηκαν εκεί όπου βρήκαν  δικούς τους ανθρώπους που είχαν έρθει πριν με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Τα χωριά που τους δέχτηκαν ήταν κυρίως το Ορμένιο, η Φτελιά και ο Πύργος.

Τρίτη 19 Δεκεμβρίου 2017

Η απόδραση της Ελένης Βλάχου

*22 Δεκεμβρίου 1967. Άφιξη της Ελένης Βλάχου στην είσοδο του BBC. Ήταν η πρώτη είδηση που μεταδόθηκε από την αγγλική τηλεόραση.






Γράφει η κ. ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΑΒΙΑ*



Η επιστροφή της Ελένης Βλάχου στην Αθήνα, το 1974, κρατήθηκε μυστική το ίδιο σχεδόν όσο είχε κρατηθεί και η απόδρασή της από τη χουντοκρατούμενη Ελλάδα τον Δεκέμβριο του 1967. Ήθελε να αποφύγει τις θριαμβευτικές υποδοχές που διοργανώνονταν στα αεροδρόμια μετά την κατάρρευση της δικτατορίας.
Έφτασε στο Ελληνικό με μεταμεσονύχτια πτήση της Β.Α. και την περιμέναμε πέντε άτομα: ο σύζυγός της Κωνσταντίνος Λούνδρας, ο Τάκης Λαμπρίας, ο τότε οικονομικός διευθυντής της «Καθημερινής» Νίκος Καραμούζης, ο οδηγός της ο Γιάννης κι εγώ. Αλλά η ώρα περνούσε και δεν φαινόταν. Ο Λαμπρίας, υφυπουργός Προεδρίας στην κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, πήγε στον έλεγχο διαβατηρίων να δει τι συμβαίνει.
Όταν τον Ιούλιο του 1971 το δικτατορικό καθεστώς της είχε αφαιρέσει την ελληνική ιθαγένεια, η βρετανική κυβέρνηση την είχε εφοδιάσει με ταξιδιωτικά έγγραφα που ίσχυαν για οποιαδήποτε χώρα της Ευρώπης και την Αμερική, αλλά όχι για την Ελλάδα. Η Δημοκρατία είχε αποκατασταθεί, ενώ τα παρακλάδια της χούντας βρίσκονταν ακόμα σε υπεύθυνες θέσεις. Επέμεναν πως πρέπει να επιστρέψει με το ίδιο αεροπλάνο στο Λονδίνο.

Σάββατο 16 Δεκεμβρίου 2017

Οι άλυτοι γρίφοι της Χάρτας του Ρήγα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
*Οι είκοσι εντοπισμένες διαφορές των δύο κύριων τυπολογιών (και παραλλαγής τους) της Χάρτας του Ρήγα Βελεστινλή.






Γράφει η κ. ΓΙΩΤΑ ΜΥΡΤΣΙΩΤΗ       



Τι περισσότερο μπορεί να προσφέρει μια έκθεση για τη Χάρτα του Ρήγα Βελεστινλή σήμερα, 220 χρόνια μετά την έκδοσή της στη Βιέννη, πέρα από τη γνωστή της αξία ως σύμβολο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς και τις εξίσου γνωστές και κατ’ επανάληψη προβεβλημένες ιστορικές, εθνικές πολιτικές, φιλολογικές, ιδεολογικές αισθητικές ή παιδαγωγικές της πτυχές; Γιατί μια έκθεση συνενώνει για πρώτη φορά έξι αντίτυπα της Χάρτας τα οποία, κατά το πιραντελικό έργο, ζητούν τον Ρήγα;
Η απάντηση φαινομενικά είναι μία και ταυτόχρονα πολύπτυχη. Γιατί οι Χάρτες που θα εκτεθούν στον ίδιο χώρο, στο Τελλόγλειο  Ίδρυμα Τεχνών Θεσσαλονίκης, δεν είναι ίδιες αλλά εντάσσονται σε δύο κύριες τυπολογίες και μία με παραλλαγές. Διαφέρουν σε 20 συνολικά σημεία τους που προσδίδουν στην υπόθεση της Χάρτας ένα ακόμη πιο σημαντικό και κυρίως γοητευτικό επίπεδο προσέγγισης. Από αυτό, άλλωστε, προέρχονται ο προκλητικός και αινιγματικός τίτλος της έκθεσης «Η Χάρτα του Ρήγα: τα δύο (συν) πρόσωπα. Μια άλλη ανάγνωση του Χάρτη» αλλά και η ομότιτλη έκδοση της Τρικογλείου Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης του ΑΠΘ (ΒΚΠ-ΑΠΘ) με τα οποία γιορτάζει τα 90 χρόνια από την ίδρυσή της.

Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου 2017

Ο θάνατος του Γεωργίου Παπανδρέου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

*Οι λαϊκές εκδηλώσεις οδύνης στην κηδεία του Γ. Παπανδρέου αποτέλεσαν την πρώτη μαζική αντιστασιακή πράξη.





Γράφει ο κ. ΓΙΑΝΝΗΣ Π. ΤΖΑΝΝΕΤΑΚΟΣ*



       «Όλα πήγαιναν θαυμάσια έως τις 2.05 π.μ., οπότε ενεφανίσθη εγκεφαλικό επεισόδιο. Εν συνεχεία και εις διάστημα 10΄-15΄ όλα τελείωσαν». Με αυτή τη λιτή δήλωση ο προσωπικός γιατρός του Δ. Μπάκαλος ανακοινώνει την 1η Νοεμβρίου 1968 στις 3 π.μ τον θάνατο του Γεωργίου Α. Παπανδρέου.
Μία από τις πολιτικά κυρίαρχες προσωπικότητες του αιώνα απέρχεται... Πρωθυπουργός οκτώ μήνες πριν και τρεις μήνες μετά την απελευθέρωση. Ενάμιση μήνα το 1963 και 16 το 1964-65. Έχει εισαχθεί στον «Ευαγγελισμό» στις 25 Οκτωβρίου με γαστρορραγία. Στις 30 αποφασίζουν οι διευθυντές της Β΄ και της Γ΄ Χειρουργικής Κλινικής, παρισταμένου και του Γ. Μαύρου. Υποβάλλεται σε εγχείρηση. Αντέχει μία εβδομάδα. Την ώρα του θανάτου του παρευρίσκονται ο γιατρός Α. Κοκκέβης, τ. υπουργός, ο Αντ. Σταυρόπουλος, αγαπητός εξάδελφός του, ο οποίος φέρει και το «κανονικό» επώνυμο της οικογένειας, καθώς και η πιστή οικονόμος του Χρυσούλα. Καταφθάνουν δε οι στενοί συνεργάτες του Μανουσάκης, Μοθωνιός, Καχριμάνης, Καράτσης κ.ά.

Κυριακή 10 Δεκεμβρίου 2017

Ο μαζικός πνιγμός προσκυνητών στον ποταμό Έβρο, το 1888

*Το δημοσίευμα της εφημερίδας "Βυζαντίς" στις 18 Ιουνίου 1888





Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



                Από μικρό παιδί, άκουγα στο Διδυμότειχο για τον μαζικό πνιγμό 40 έως 50 ατόμων στον ποταμό Έβρο, στα τέλη του 19ου αιώνα, κατά τη διάρκεια του πανηγυριού που γίνεται στη γενέτειρά μου τη μέρα της Πεντηκοστής. Στο λεγόμενο και Καλέ Παναΐρ, στο τοπικό ιδίωμα. Και πάντα θεωρούσα ότι γύρω από το δραματικό αυτό γεγονός, είχαν πλεχθεί και μύθοι, αφού δεν έβλεπα πουθενά τεκμηρίωση.
                Το πανηγύρι αυτό τελείται εις ανάμνηση ενός γεγονότος της εποχής των σταυροφοριών. Τότε οι Δυτικοί σταυροφόροι (στην πραγματικότητα κακοποιά στοιχεία από τη Δυτική Ευρώπη, με τις ευλογίες του Πάπα) ήθελαν να ελευθερώσουν τους Αγίου Τόπους από τους Άραβες κατακτητές. Αλλά στην πορεία έπεφταν στα εδάφη της χριστιανικής βυζαντινής αυτοκρατορίας και σκότωναν, έκαιγαν, έκλεβαν… Μέχρι που το 1204 κατέκτησαν και την ίδια την Κωνσταντινούπολη.
Το Μάιο μάλλον του 1205 τα στρατεύματα των Λατίνων με αρχηγό τον Ερρίκο της Φλάνδρας, αδελφό του Βαλδουίνου Α΄ και διάδοχό του, έχοντας λεηλατήσει την ευρύτερη περιοχή της Θράκης, επιχείρησαν να καταλάβουν το ισχυρό φρούριο του Διδυμοτείχου, στην περιοχή του οποίου άρχισε να εκδηλώνεται η πρώτη αντίσταση κατά της Λατινοκρατίας.

Παρασκευή 8 Δεκεμβρίου 2017

Άγνωστα ιστορικά στιγμιότυπα των τελευταίων 40 ετών

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ
*Ανδρέας Παπανδρέου και Κωνσταντίνος Καραμανλής συνομιλούν στην εκδήλωση 
για τα 70 χρόνια της ΕΣΗΕΑ


*Ο Νίκος Χασαπόπουλος περιγράφει
μικρά γεγονότα που στιγμάτισαν 
την πολιτική ζωή του τόπου
στα 43 χρόνια αδιάκοπου ρεπορτάζ


Στο βιβλίο αυτό ο Νίκος Χασαπόπουλος καταγράφει με τη βοήθεια του συναδέλφου και φίλου του Γιάννη Ν. Μπασκόζου την ιστορία των μικρών γεγονότων, τη γοητεία των κρυφών πλευρών, τις αδιόρατες συμπεριφορές πολιτικών, δημόσιων προσώπων και δημοσιογράφων, τις ρωγμές στην επίσημη, καθωσπρέπει ιστορία.
Μερικές από αυτές είναι επικαιρικές, άλλες συμβολικές και κάποιες παραδειγματικές. Είναι αυτές που πιο πολύ τον γοήτευαν στο καθημερινό ρεπορτάζ. Τι περιείχε το αμάξι του Μπους, πώς προετοίμασε τον τάφο του ένας μεγάλος ηγέτης, μερικά επικίνδυνα ρουσφέτια, πώς ήταν η πρώτη συνέντευξη με τον πιο απόμακρο ηγέτη των ελληνικών μέσων, παρασκήνιο από κραυγαλέες δημοσιογραφικές γκάφες, εμμονές και κρυφά χαρίσματα ανθρώπων της πολιτικής και της δημοσιογραφίας, και άλλα πολλά. Σημαντικό τμήμα στο βιβλίο καταλαμβάνουν τα ενδότερα του «Βήματος», πρόσωπα και καταστάσεις, διευθυντές, συνάδελφοι, άνθρωποι του περιβάλλοντος της εφημερίδας και ιδιαίτερα καταγράφονται οι τελευταίοι κρίσιμοι και ψυχοφθόροι μήνες πριν από την αλλαγή ιδιοκτησίας της. Πίσω από τις λέξεις των σημειωμάτων αυτών διαφαίνονται η ψυχολογία, η ένταση, ο φόβος του λάθους, η προσοχή στη λεπτομέρεια, αυτό που ο συγγραφέας ονομάζει «η αγωνία του ρεπόρτερ»...

Τετάρτη 6 Δεκεμβρίου 2017

Η Ελεύθερη Πολιτεία της Ικαρίας το 1912

*Οι εξεγερμένοι Ικάριοι με τη βαθυγάλανη σημαία τους με τον λευκό σταυρό στη μέση






Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



                Η Ικαρία, είναι ένα νησί, που όλοι το ζηλεύουν για την ευζωία των κατοίκων του, για την ιστορική του φήμη από τους μυθικούς χρόνους, για τις θαυμαστές περιβαλλοντικές και ενεργειακές επιπτώσεις του, για τα εξαίρετα εδώδιμα προϊόντα του και για τα ονομαστά πανηγύρια, με τους περίφημους παραδοσιακούς χορούς και τους φημισμένους οργανοπαίκτες του.
                Ωστόσο εξίσου θαυμαστή είναι και η νεώτερη ιστορία του νησιού και ειδικά η απελευθέρωσή του, που υπήρξε το 1912 πολιτική και διπλωματική έκπληξη, αλλά συνήθως την αγνοούμε και την προσπερνούμε αδιάφορα.
                Στα μέσα του 1912 η Ελλάδα, ετοιμάζονταν για τους Βαλκανικούς Πολέμους σε συνεννόηση με τα άλλα χριστιανικά κράτη της Βαλκανικής. Οι πόλεμοι αυτοί άρχισαν τις πρώτες ημέρες του Οκτωβρίου εκείνης της σημαδιακής χρονιάς. Οι Ικάριοι όμως ανυπομονούσαν!!! Και είχαν λόγους… Δεν ήταν μόνο η μακρά υποδούλωση στους Τούρκους.  Ήταν και η απογοήτευση του 1830. Τότε, που η Ικαρία, παραχωρήθηκε στην Τουρκία, ενώ  η Ελλάδα με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου αναγνωρίζονταν ως ελεύθερο Κράτος. 

Δευτέρα 27 Νοεμβρίου 2017

1913: Το δραματικό ημερολόγιο του Αδριανουπολίτη Ι. Αποστολίδη

*Πολίτες και στρατιώτες Βούλγαροι, φυλάσσουν γέφυρα του ποταμού Άρδα, που κατέστρεψαν οι Τούρκοι.




*Ενδιαφέρουσα αυθεντική καταγραφή
των γεγονότων της πολιορκίας της Αδριανούπολης κατά το 1912-13.

*Αξίζει να εκδοθεί αυτό το Ημερολόγιο 






Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης          



                Ένα άγνωστο ντοκουμέντο, που αξίζει να προσεχθεί ιδιαίτερα από τους ποικίλους Θρακικούς φορείς, αφορά την φοβερή πολιορκία της Αδριανούπολης το 1912-13 από τους Βουλγάρους. Πρόκειται για λεπτομερή ημερολογιακή καταγραφή από τον Αδριανουπολίτη Ι. Αποστολίδη, ο οποίος παραχώρησε το ημερολόγιό του στην αθηναϊκή εφημερίδα «Πατρίς».
                Η δημοσίευση του ημερολογίου του Ι. Αποστολίδη άρχισε από το Σάββατο 20 Απριλίου 1913 στην εφημερίδα «Πατρίς» και περιλαμβάνει καταγραφές γεγονότων από τις 18 Σεπτεμβρίου 1912, ημέρα Τρίτη, όταν τα τουρκικά στρατεύματα άρχισαν να κινητοποιούνται, έως  και το φύλλο της 18ης Μαΐου 1913. Οι μαρτυρίες του Αποστολίδη, που έζησε τα γεγονότα μέσα στην Αδριανούπολη, έχουν την αξία αυθεντικού ντοκουμέντου, ειδικά για τα όσα υπέστησαν οι Χριστιανοί κάτοικοι της μεγάλης αυτής πόλης, όχι μόνο από τα δεινά των μαχών, αλλά και από την εχθρική στάση των Τούρκων.
                Για τον λόγο αυτό προτείνω να βρεθεί τρόπος να εκδοθεί αυτό το πολύτιμο ημερολόγιο σε μορφή βιβλίου έστω και κολοβό- γιατί δεν ολοκληρώθηκε η δημοσίευσή του- ώστε να γνωρίσουν οι νεώτερες γενεές των Θρακών ένα σημαντικό μέρος της ιστορίας των προγόνων τους. Θα ήταν ευχής έργο μάλιστα να συσχετισθούν τα γεγονότα που περιγράφονται στη Ημερολόγιο με άλλα γεγονότα της εποχής εκείνης στην ευρύτερη περιοχή της Θράκης.

Σάββατο 25 Νοεμβρίου 2017

«...Πέθαιναν γυμνοί στη Νιο οι πρεζάκηδες»

*Οι πρώτες παράγκες στο Δημόσιο Ψυχιατρείο (Δαφνί), οι οποίες κατασκευάστηκαν το 1928





Γράφει ο κ. ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΧΑΡΜΠΗΣ



Στη χώρα μας, όπως και στο εξωτερικό, επανέρχεται με διάφορες αφορμές στην επικαιρότητα το ζήτημα των ναρκωτικών. Κυβερνητικές αποφάσεις, νέοι νόμοι περί χρήσης και εμπορίας ή εγκλήματα όπως αυτό που συντάραξε την κοινωνία πριν από μερικές εβδομάδες, αποτελούν αφορμές για διάλογο και διαφωνία πάνω στο θέμα, το οποίο ωστόσο μάλλον λίγοι γνωρίζουν αληθινά και επί της ουσίας.
Ένας από αυτούς είναι σίγουρα ο Δημήτρης Υφαντής, ο οποίος εργάζεται στον τομέα της αντιμετώπισης των εξαρτήσεων τα τελευταία τριάντα χρόνια και υπογράφει το βιβλίο «Τοξικομανία δι’ ηρωίνης- Η χρήση ουσιών στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου».
Η μελέτη του, η οποία βασίζεται σε εξονυχιστική έρευνα των πρωτογενών πηγών αλλά και της μετέπειτα αποκτημένης γνώσης, δεν αποτελεί απλώς παράθεση στοιχείων· αντιθέτως οργανώνεται θεματικά, προσφέροντας μια συνολική θεώρηση του ζητήματος της χρήσης ουσιών στην Ελλάδα επικεντρώνοντας στην κομβικής σημασίας περίοδο του Μεσοπολέμου. Πρόκειται για τα χρόνια όπου στη χώρα καταγράφεται για πρώτη φορά σοβαρός αριθμός εξαρτημένων από τα λεγόμενα «σκληρά» ναρκωτικά (ηρωίνη, κοκαΐνη, μορφίνη κ.τ.λ.), ενώ κατακόρυφη άνοδο σημειώνει και η γνωστή από παλαιότερα χρήση του χασίς, την οποία μάλιστα οι πηγές αποδίδουν στην έλευση των προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής.

Παρασκευή 24 Νοεμβρίου 2017

Όταν φοιτητής «κλέβει» 17χρονη

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
http://www.kathimerini.gr/935046/article/epikairothta/ellada/otan-foithths-klevei-17xronh
*Τον Νοέμβριο του 1942 η μεγάλη αίθουσα τελετών του Πανεπιστημίου επιτάχθηκε από τον γερμανικό στρατό για τη διεξαγωγή δύο «εσπερινών εορτών».






Γράφει ο κ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΛΑΚΑΣΑΣ



«Την νέαν εγνώρισα προ δύο ετών. Πολλάκις την ηκολούθησα εις πολλά μέρη και συνεννοήθην μετ’ αυτής διά των βλεμμάτων και διά λόγου. Κατόρθωσα επί τέλους να την πείσω να δεχθεί την επιστολή μου, ην ανέσυρε εκ του παραθύρου της οικίας της διά κλωστής και ούτως εξηκολούθει η μεταξύ μας συνεννόησις. Συνεπεία των συνεννοήσεών μας απεφασίσθη η απαγωγή χάριν του γάμου. Μετέβην με την άμαξαν εις απόστασιν τινά από τον πατρικό της οίκον και κατέβη περί την 11 ώραν της νυκτός και επορεύθημεν εις μιαν οικίαν πλησίον εις την συνοικίαν Ψυρή».
Αυτά αναφέρει στην αρχή της ανάκρισής του ενώπιον του πρύτανη ο τεταρτοετής φοιτητής της Νομικής, με καταγωγή από την Κέρκυρα, Θεμιστοκλής Ρουβάς. Η πράξη του, που χαρακτηρίζεται από τον αντιπρύτανη Εμμανουήλ Κόκκινο ως «αντικειμένη εις τους νόμους και απρεπεστάτη υπό έποψην των χρηστών ηθών» αλλά και ως πράξη «κατά της οποίας εξηγέρθη η συνείδησις απάσης της κοινωνίας», οδήγησε στην κινητοποίηση της Πρυτανικής Αρχής, η οποία προχώρησε στην εξέταση των εμπλεκομένων προσώπων.

Πέμπτη 23 Νοεμβρίου 2017

Ηλίας Ηλιού, μέτρο και ευπρέπεια

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ     


*Αύγουστος, 1965. Ο Ηλίας Ηλιού αγορεύει στη Βουλή. Πίσω του διακρίνεται ο Μίκης Θεοδωράκης. Οι αγορεύσεις του ήταν πάντοτε 
μετριοπαθείς, εμπνευσμένες και βέβαια ευπρεπείς.




Γράφει ο ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ



Όσοι από εμάς είχαμε την τύχη να ζήσουμε τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, έχουμε κρατήσει ως κάτι ξεχωριστό τις αγορεύσεις του Ηλία Ηλιού στη Βουλή. Ήταν πάντοτε μετριοπαθείς, εμπνευσμένες και βέβαια ευπρεπείς. Ο Ηλίας Νικολακόπουλος έγραψε μια εξαιρετική βιογραφία του αριστερού πολιτικού ηγέτη που όπως αναφέρει στον επίλογο, «πέθανε λίγο πριν τελειώσει απότομα ο σύντομος αιώνας των άκρων, τον οποίο διέτρεξε με καρτερία και αγωνιστικότητα».
Ο Ηλιού ήταν γόνος εύπορης οικογένειας της Λήμνου, κάτι που ανέφεραν συχνά στην κριτική τους οι σύντροφοί του στο ΚΚΕ. Επιτυχημένος δικηγόρος, δραστηριοποιήθηκε στον ιδιωτικό τομέα εκπροσωπώντας μεγάλες ανώνυμες εταιρείες της εποχής. Του άρεσε να ασχολείται από νεαρή ηλικία με την πολιτική και τα γράμματα. Βαθύτατα μορφωμένος άνθρωπος μελέτησε τον Θουκυδίδη και η νομική του κατάρτιση ήταν εξαίρετη. Στην Κατοχή εντάχθηκε στο ΕΑΜ. Μετά τα Δεκεμβριανά του 1944 προσχώρησε στο ΚΚΕ, αν και είχε προηγηθεί μια φάση «έλξεων και απώσεων» από τον κομμουνισμό.

Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017

Η ΑΕΚ «βασίλισσα» της Ευρώπης, το 1968

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/935208/article/epikairothta/ellada/h-aek-vasilissa-ths-eyrwphs
*Όσα χρόνια κι αν περάσουν, το ελληνικό μπάσκετ θα θυμάται και θα τιμά το έπος της ΑΕΚ του 1968. Ο θρίαμβος ήταν μια αναπάντεχη επιτυχία για τον ελληνικό αθλητισμό.





Γράφει ο κ. ΜΠΑΜΠΗΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ



Η άνοιξη του ’68 δεν ήρθε με αρώματα και λουλούδια στην Ευρώπη. Η Γηραιά Ήπειρος βίωνε μια έκρυθμη περίοδο κοινωνικοπολιτικών αλλαγών, βίας και αίματος. Η Γαλλία βρισκόταν στα πρόθυρα μιας μεγάλης κρίσης, η οποία θα ξεσπούσε τον Μάιο. Η γείτων Ιταλία, μετά το ισοπεδωτικό πέρασμα του φασισμού και του Πολέμου, εισερχόταν στα «μολυβένια χρόνια», ενώ οργανώνονταν με γοργούς ρυθμούς οι «Ερυθρές Ταξιαρχίες», που αιματοκύλισαν τη χώρα, βυθίζοντάς την σε μια μακρά περίοδο αστάθειας. Η Ισπανία ζούσε τον απόλυτο εφιάλτη της δικτατορίας του Φράνκο, ο οποίος με «όχημα» το λαοφιλές ποδόσφαιρο και τις Ρεάλ Μαδρίτης και Μπαρτσελόνα, επιδίωκε να βγει από τη διεθνή απομόνωση και να γίνει αρεστός στη σπαρασσόμενη ισπανική κοινωνία.
Η Ελλάδα συμπλήρωνε έναν χρόνο από το πραξικόπημα των συνταγματαρχών της 21ης Απριλίου και οι «Απριλιανοί» ετοιμάζονταν να γιορτάσουν την πρώτη επέτειό τους στην εξουσία. Και φυσικά, ο αθλητισμός- άθελά του= τους έδωσε την ευκαιρία που ζητούσαν προκειμένου να δείξουν στην κοινωνία ότι όλα βαίνουν καλώς. Η μπασκετική ΑΕΚ- χωρίς να το επιδιώξει- θα «έπαιζε» τον ρόλο της Ρεάλ και της Μπαρτσελόνα για το καθεστώς, όπως λίγα χρόνια μετά και ο ποδοσφαιρικός Παναθηναϊκός, με αποτέλεσμα μέχρι σήμερα να «στοιχειώνουν» εκείνη τη σπουδαία ομάδα, που έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, «φαντάσματα», κουτσομπολιά και ιστορίες δίχως καμιά βάση και υπόσταση.

Τρίτη 21 Νοεμβρίου 2017

Θράκη και Καποδίστριας

*Οι ενδιαφερόμενοι Θράκες για το έργο του Καποδίστρια




                Το 1841, εκδόθηκαν στην Αθήνα, που ήδη είχε καταστεί πρωτεύουσα της Ελλάδος, τέσσερις τόμοι με σημαντικές επιστολές του δολοφονηθέντος κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, στο Ναύπλιο, δέκα χρόνια νωρίτερα.
                Η έκδοση έγινε με δαπάνες του Λευκαδίτη γιατρού Π.Δ. Στεφανίτση, που ήταν στενά συνδεδεμένος με τον Καποδίστρια. Το έργο αυτό τυπώθηκε στο τυπογραφείο Κωνσταντίνου Ράλλη.
                Πρόκειται για τέσσερις τόμους που εναπόκεινται στη Βιβλιοθήκη της Βουλής και περιλαμβάνουν διπλωματικές, διοικητικές και ιδιωτικές επιστολές του πρώτου κυβερνήτη της χώρας, που είχαν γραφεί από 8 Απριλίου 1827 έως 26 Σεπτεμβρίου1831. Για τη συλλογή των επιστολών  αυτών είχαν φροντίσει τα αδέλφια του Καποδίστρια, Αυγουστίνος και Βιάρος και ένας από τους προσωπικούς γραμματείς του.
                Η μνημειακή αυτή έκδοση, περιέχει ένα ενδιαφέρον στοιχείο, που αποδεικνύει ότι η Θράκη της εποχής εκείνης, δεν είχε αποσυνδεθεί από το εθνικό κέντρο και πάντα είχε επαφή με τα τεκταινόμενα είτε πολιτικά είτε πνευματικά. Άλλωστε και ο ίδιος ο Καποδίστριας κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, είχε δείξει ενδιαφέρον για αιτήματα των Θρακών και είχε συστήσει στην Δ΄ Εθνική Συνέλευση που συνεδρίαζε στο Άργος τον Αύγουστο του 1829, να δείξει ευνοϊκή διάθεση (βλέπε σχετικά στη θέση  https://sitalkisking.blogspot.gr/2014/05/blog-post_28.html).

Σάββατο 18 Νοεμβρίου 2017

Ο διχασμός του Μεσοπολέμου

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ
*Το βιβλίο του Γιώργου Θ. Μαυρογορδάτου
"Μετά το 1922. Η παράταση του Διχασμού" Εκδόσεις Πατάκη, 2017, σελ. 496, τιμή 18,80 ευρώ





*Ο Γιώργος Μαυρογορδάτος ολοκληρώνει
την εξιστόρηση του εθνικού διχασμού
αφηγούμενος την παρατεταμένη σύγκρουση
Βενιζελισμού και Αντιβενιζελισμού
στα χρόνια του Μεσοπολέμου




Γράφει ο κ. Καρασαρίνης Μάρκος



Ο πολιτογραφημένος όρος «Διχασμός» ως περιγραφή της σύγκρουσης βενιζελικών και αντιβενιζελικών κατά την περίοδο 1915-1920 μπορεί να θεωρηθεί ως έναν βαθμό παραπλανητικός.
Και αυτό γιατί ουσιαστικά αποκρύπτει την πραγματικότητα ενός εμφυλίου πολέμου, ο οποίος υπολείπεται οπωσδήποτε σε αριθμό θυμάτων και αγριότητας εκείνου της δεκαετίας του 1940, δεν υστερεί όμως σε τίποτα όσον αφορά το παραδειγματικό μένος μεταξύ των παρατάξεων και, κατά ορισμένους, ίσως υπερέχει σε χρονική διάρκεια: γράφοντας το 1955 ο Γρηγόριος Δαφνής το κλασικό έργο «Η Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων» θα κάνει λόγο για τον «από του 1916 μέχρι 1936 εμφύλιο πόλεμο». Η «μακρά διάρκεια» του Διχασμού αποτελεί ακριβώς το αντικείμενο του «Μετά το 1922», βιβλίου στο οποίο ο ιστορικός Γιώργος Θ. Μαυρογορδάτος προεκτείνει την αφήγηση των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα που είχε ξεκινήσει στο προηγούμενο, πολυδιαβασμένο έργο του «1915. Ο εθνικός διχασμός».

Τετάρτη 15 Νοεμβρίου 2017

Η συμμετοχή των Ελλήνων της Ρωσίας στην επανάσταση των μπολσεβίκων

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 
http://www.kathimerini.gr/934178/article/epikairothta/ellada/h-symmetoxh-twn-ellhnwn-ths-rwsias 
*Ένοπλοι χωρικοί, υποστηρικτές της Επανάστασης στη Σιβηρία, 1917. Ο ελληνισμός της Ρωσίας βίωσε περισσότερο την επαναστατική εμπειρία της υπαίθρου.




Του κ. ΒΛΑΣΗ ΑΓΤΖΙΔΗ*



Η κατάληψη της εξουσίας από τους μπολσεβίκους και τους συμμάχους τους υπήρξε ένας καθοριστικός σταθμός στη διαδικασία αλλαγών της ρωσικής κοινωνίας. Στη Ρωσία εκείνη την εποχή κατοικούσε ένας μεγάλος αριθμός Ελλήνων που μπορεί και να ξεπερνούσε τις 400.000 άτομα. Την ίδια εποχή, στις νότιες ακτές της Μαύρης Θάλασσας διαδραματιζόταν μια ανθρωπιστική τραγωδία με τις βίαιες εθνικές εκκαθαρίσεις που πραγματοποιούσαν οι Νεότουρκοι κατά των ελληνικών πληθυσμών. Χιλιάδες νέοι Ελληνες πρόσφυγες κατέφευγαν για σωτηρία στα ρωσικά εδάφη. Παράλληλα, οι Ελληνες της Ρωσίας- ενταγμένοι πλήρως στη ρωσική κοινωνία- συμμετείχαν ο καθένας από την πλευρά του στα γεγονότα, πορευόμενοι μεταξύ της κοινωνικής επανάστασης και της εθνικής αποκατάστασης.
Ήδη, από την πρώτη αποτυχημένη επανάσταση του 1905 είχε διαμορφωθεί μια ομάδα Ελλήνων που εμφορούνταν από επαναστατικές ιδέες. Οι γνωστότεροι από αυτούς είναι οι Γεώργιος Σκληρός- Κωνσταντινίδης, Γιάννης Πασαλίδης, Γεώργιος Φωτιάδης, Βλαδίμηρος Τριανταφύλλοφ, Ωρίων Αλεξάκης κ.ά.

Παρασκευή 10 Νοεμβρίου 2017

ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ: Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ ΕΩΣ ΤΟ 1940

*Το παλαιό νοσοκομείο του Διδυμοτείχου. Πρώην Εβραϊκή σχολή




Του κ. Θεόδωρου Κυρκούδη*


Η ιατρική είναι μια ιδιαίτερη πτυχή της πολύχρονης ιστορίας του Διδυμοτείχου. Ενδιαφέρουσες πληροφορίες εντοπίζονται στα κείμενα του λόγιου αρχιμανδρίτη της περιοχής Νικολάου Βαφείδη, αλλά και σε άλλες διάσπαρτες και αναξιοποίητες πηγές.
 Συγκεκριμένα για το παρόν άρθρο, αποδελτιώθηκαν αναφορές για την ιστορία της ιατρικής της περιοχής με ενδιαφέρουσες διηγήσεις περιστατικών από την καθημερινότητα  όπως η ακόλουθη: Το 1825 περίπου, σύμφωνα με μαρτυρία του Γεώργιου Λιόλιογλου, υπήρχε στην πόλη νοσοκομείο:  «τα σπιτάλια, ο χασταχανάς (το νοσοκομείο) ήταν ανάμεσα στα εβραϊκά νεκροταφεία και στα αλώνια και αποτελούνταν από τρεις- τέσσερις οντάδες (δωμάτια)». Επιπλέον έχουμε πληροφορίες για επικίνδυνο θανατηφόρο λοιμό από τον Α΄ Κώδικα της Μητρόπολης Διδυμοτείχου, ο οποίος αναφέρει «εις έτος αωκστ΄ (1826) έξοδα εις μόρτυδες (νεκροθάφτες) δια λοιμικής ασθένειας και εις φαγούραν (τροφή) και κιράν (αμοιβή) των ηγουμένων, που εκόμισαν την Αγίαν Ζώνην». (Σ.Σ. Η λέξη Μόρτης ετυμολογείται από το λατινικό mors- mortis, που σημαίνει θάνατος. Επρόκειτο για άτομα που είχαν πάθει ανοσία στην πανούκλα και προσέφεραν  τις υπηρεσίες τους θάβοντας τους νεκρούς και περιθάλποντας τους ασθενείς. Κιράς, είναι λέξη αραβικής προέλευσης που σημαίνει το ενοίκιο ή τον ναύλο για μεταφορές).

Τρίτη 7 Νοεμβρίου 2017

Κωνσταντίνος Μητσοτάκης: Αφηγήσεις μιας ζωής στην πολιτική

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
 *Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης σε δεξίωση στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία» με τον διπλωμάτη Τζώνυ Σωσσίδη, ο οποίος διαδραμάτισε κρίσιμο ρόλο στα γεγονότα του 1965.





Το βιβλίο «Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης με τα δικά του λόγια» βασίζεται σε πολύωρες συνεντεύξεις του Αλέξη Παπαχελά με τον Μητσοτάκη. Πρόκειται για αποκαλυπτικό κείμενο, καθώς ο βετεράνος πολιτικός μίλησε για πρόσωπα και πράγματα με τρόπο ωμό και καθαρό. Οι συνεντεύξεις έγιναν, άλλωστε, με τη δέσμευση του συγγραφέα ότι δεν θα δημοσιοποιηθούν πριν από τον θάνατο του Μητσοτάκη και πως επίσης δεν θα υπήρχαν περικοπές ή αλλοιώσεις στα λεγόμενά του. Ο λόγος του πρώην πρωθυπουργού ρέει σαν αφήγημα και καταφέρνει να εξηγήσει σκοτεινές και περίπλοκες πτυχές ταραγμένων δεκαετιών.
Το απόσπασμα του βιβλίου που δημοσιεύει η «Κ» αναφέρεται σε ένα επεισόδιο ανάμεσα στον Μητσοτάκη, που ήταν υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση της Ένωσης Κέντρου το 1964, και τον τότε πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου. Ο Μητσοτάκης επισημαίνει τον κίνδυνο να δημιουργηθεί δημοσιονομικό έλλειμμα, ενώ ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε αφήσει πλεόνασμα στο δημόσιο ταμείο πριν χάσει τις εκλογές. Πρόκειται για εξαιρετικά ενδιαφέρον κείμενο, καθώς με τη διήγησή του ο Μητσοτάκης το συνδέει με την κλιμάκωση της αντιπαράθεσής του με τον Ανδρέα Παπανδρέου, που μόλις είχε εμφανισθεί στην πολιτική σκηνή, αλλά και τα όσα ακολούθησαν πολύ μετά, όταν το ΠΑΣΟΚ ήλθε στην εξουσία.

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...