Ο κατάσκοπος αρχαιολόγος στην Κρήτη

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.kathimerini.gr/824753/article/politismos/vivlio/o-kataskopos-arxaiologos

TOM J. DUNBABIN

Ένας αρχαιολόγος στον πόλεμο

Μετάφραση: Ρόζμαρι Τζανάκη

Επιμέλεια: Tom Dunbabin

Έκδοση της Εταιρείας Κρητικών Ιστορικών Μελετών

Γράφει ο κ. ΝΙΚΟΣ ΔΑΒΒΕΤΑΣ

                Ο επισκέπτης της προγονικής εστίας των Dunbabin, στη νοτιοανατολική Τασμανία, μπαίνοντας στο μεγάλο καθιστικό, θα δει να δεσπόζει το ασπρόμαυρο φωτογραφικό πορτρέτο ενός νεαρού άντρα, του ήρωα της οικογένειας, Tom J. Dunbabin, που εγκατέλειψε την Αυστραλία το 1929 για να σπουδάσει αρχαιολογία στην Οξφόρδη και να γίνει ένας από τους διαπρεπέστερους ιστορικούς.

                Ωστόσο, τη φήμη του δεν τη χρωστά τόσο στις κλασικές σπουδές και τις επιστημονικές του μελέτες, όσο στη δράση του ως κατασκόπου στα βουνά της Κρήτης κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ως κατάσκοπο τον «σύστηναν» και οι υπέργηρες θείες του σε κάθε συγγενή ή γνωστό τους, μετά τον ξαφνικό του θάνατο το 1955. Μόνο που το χαμογελαστό πρόσωπο του νεαρού λέκτορα, αποτυπωμένο στο χαρτί από τη δεκαετία του ‘30, ερχόταν πάντα σε πλήρη αντίθεση με τους χαρακτηρισμούς «κατάσκοπος» και «σαμποτέρ», που συχνά χρησιμοποιούσαν οι οικείοι του.

                Μπροστά στο πορτρέτο του λοχαγού της Στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών και αρχαιολόγου Tom J. Dunbabin, συνειδητοποιώντας προφανώς αυτή την αντίφαση, ο συνονόματος ανιψιός του συνέλαβε την ιδέα να ερευνήσει το παρελθόν και να συγγράψει την ενδιαφέρουσα οικογενειακή του ιστορία, έτσι όπως αυτή προβάλλει ανάγλυφη μέσα από δεκάδες επίσημα έγγραφα, επιστολές, χειρόγραφα σημειώματα, αποκόμματα εφημερίδων.

1948: ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ «ΚΟΡΩΝΙΣ». Η ΜΑΧΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΥΨΩΜΑΤΟΣ ΚΛΕΦΤΗΣ

*Παραστατική απεικόνιση της περιοχής των μαχών. Φωτογραφία του δημοσιογράφου 

Διονύση Αβραμόπουλου για την εφημερίδα "Εμπρός"

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Το ύψωμα Κλέφτης με υψόμετρο 1.845 μέτρα και τα υψώματα με υψόμετρο 2.221 μέτρα και 2.636 μέτρα συγκροτούν τον σκελετό του ορεινού όγκου του Σμόλικα, Νότια του ορεινού όγκου του Γράμμου, που έχει υψόμετρο 2.520 μέτρα.

                Το ύψωμα Κλέφτης βρίσκεται σε απόσταση 8-9 χιλιόμετρα Βορειοανατολικά της Κόνιτσας, έχει απόκρημνες πλαγιές και είναι πολύ δασωμένο. Το ύψωμα αυτό, οργανωμένο με ισχυρά και ανθεκτικά σε βομβαρδισμούς πολυβολεία και με πυκνά ναρκοπέδια κατά προσωπικού, αποτελούσε για τις Μονάδες του Δημοκρατικού Στρατού ένα πραγματικό οχυρό ,ένα άπαρτο κάστρο κατά την ηγεσία του ΚΚΕ, που εμπόδιζε τις επιχειρήσεις του Ελληνικού Στρατού προς τον Γράμμο και η κατάληψή του ήταν αναγκαία και επιβεβλημένη.

...Και πάλι για τα "Ντουρντουβάκια"

ΑΠΟ ΤΗΝ REAL NEWS

 *Σκληρή εργασία στα κάτεργα, "τρίστα κουλίτσκα" (300 καροτσάκια) ο καθένας ημερησίως! Πρώτος αριστερά ο Κώστης Κοντογιαννίδης από τα Κομνηνά Ξάνθης και στη μέση ο Στέφανος Βυζικίδης από τον Κεχρόκαμπο Καβάλας. 

*Οι μαύρες σελίδες της 

Βουλγαρικής κατοχής 1941-44

*Έκαναν οι Βούλγαροι εγκλήματα 

και ξέχασαν να πουν συγγνώμη…

*Εκτελέσεις αθώων,  εκβουλγαροποίηση  

και στρατολόγηση νέων για τα κάτεργα!

Του Τάσου Κ. Κοντογιαννίδη

Τα τελευταία χρόνια, λόγω της οικονομικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα, συζητούνται ευρέως τα κατοχικά δάνεια αλλά και τα εγκλήματα που διέπραξαν οι Γερμανοί ναζί στην χώρα μας και είναι λυπηρό, να αποσιωπούνται σκοπίμως(;) όσα εξ ίσου βάρβαρα διέπραξαν οι Βούλγαροι στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, τη … Μπελομόριε όπως την ονόμαζαν, με ομαδικές εκτελέσεις (βλέπε Δοξάτο, Καρυόφυτο, Τραχώνι, Κομνηνά…), πυρπολήσεις χωριών, εκβουλγαροποίηση των κατοίκων, στρατολόγηση των νέων να δουλεύουν αμισθί με απαράδεκτη διατροφή στα κάτεργα, όπως έκαναν παλιά οι Τούρκοι με τα Αμελέ Ταμπουρού, τα Τάγματα Εργασίας!

Μετά την εισβολή των Γερμανών Ναζί τον Απρίλη του 1941  στην Ελλάδα, ακολουθεί στις 12 Μαΐου, ο σύμμαχος τους Βουλγάρικος Στρατός, με διμοιρίες ανιχνεύσεως στα χωριά, όπου εγκαθιστούν κοινοτάρχη και αγροφύλακα, αποσύρουν τη δραχμή και στη θέση της κυκλοφορούν τα λέβα. Ελευθερία δεν υπάρχει, η ζωή γίνεται ανυπόφορη, τα τρόφιμα αρπάζει ο βουλγάρικος στρατός κατοχής, το ψωμί γίνεται δυσεύρετο και ο κόσμος πεινάει…

1822: Η νίκη στα Δερβενάκια και η χαρά των Ελλήνων...

 *Η μάχη των Δερβενακίων. Πίνακας του Θεόδ. Βρυζάκη

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Μάχη των Δερβενακίων, είναι μια από τις σημαντικότερες μάχες της Επανάστασης του 1821, γιατί έκρινε αποφασιστικά την πορεία του αγώνα των επαναστατημένων Ελλήνων και επέτρεψε να λάμψει ο στρατηγικός νους του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

                Ήταν αρχές Ιουλίου του 1822, όταν ισχυρή τουρκική δύναμη υπό τον Μαχμούτ Πασά, γνωστότερο ως Δράμαλη (λόγω της καταγωγής του από τη Δράμα) άρχισε να κατεβαίνει προς την Πελοπόννησο για να καταπνίξει στο αίμα την εξέγερση των Ελλήνων.

                Η δύναμη αυτή εντυπωσίαζε και τρομοκρατούσε τους πάντες απ’ όπου περνούσε. Ο Καρλ Μέντελσον Μπαρτόλντι  στην «Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως» μας έχει δώσει μια περιγραφή του πλήθους της εντυπωσιακής στρατιάς του Δράμαλη: «Είκοσι τέσσαρες χιλιάδες πεζοί, εξακισχίλιοι ιππείς και ισχυρόν πυροβολικόν απετέλουν αυτήν· από του έτους δε 1715, ότε ο Αλή Κουμουρτζής διέβη τον Σπερχειόν, απερχόμενος όπως ανακτήση Μωρέαν από τους Ενετούς, ουδέποτε είχεν ίδει η Ελλάς τοιαύτην στρατιωτικήν πομπήν...».

Κολέγιο Ανατόλια: Ανέτειλε από τη δύση του τρεις φορές

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/822849/article/politismos/vivlio/aneteile-apo-th-dysh-toy-treis-fores

*Τάξη γυμναστικής το 1914-1915 του Κολεγίου Ανατόλια στη Μερζιφούντα του Πόντου.

Γράφει η κ. ΓΙΩΤΑ ΜΥΡΤΣΙΩΤΗ

                Το όνομά του σηματοδοτούσε την ανατολή, την αρχή μιας εκπαιδευτικής διαδικασίας, το πρώτο ξεκίνημα μιας καινούργιας εξέλιξης. Στην περιπετειώδη διαδρομή του αποκτά συμβολικές διαστάσεις, τόσο ελπιδοφόρες όσο και το χάραμα μιας μέρας μετά από μια εφιαλτική νύχτα. Αυτή την αίσθηση αφήνει η συγκινητική ιστορία του Κολεγίου Ανατόλια, ένα σχολείο που ανέτειλε από τη δύση του τρεις φορές και επιβίωσε παρά τους πολέμους και τις φτώχειες στις πιο ταραχώδεις περιόδους της νεότερης ιστορίας.

                Την αξιομνημόνευτη πορεία του επί 129 χρόνια, από τη Μερζιφούντα του Πόντου ώς τη Θεσσαλονίκη, ακολουθεί ο William McGrew στο βιβλίο του «Educating Across Cultures: Anatolia college in Turkey and Greece». Η έκδοση που μόλις κυκλοφόρησε στην Αμερική στην αγγλική γλώσσα παρακολουθεί τη γενναία εκπαιδευτική πρωτοβουλία που διαδραματίστηκε σε δύο ηπείρους από το 1886 ως σήμερα.

                Η ύλη του είναι τόσο πυκνή και πολυεπίπεδη, όσο και τα παρακλάδια της ιστορίας που σημάδεψαν τόπους και δεκάδες γενιές. Ο συγγραφέας, πρόεδρος του Ανατόλια από το 1974 μέχρι το 1999, ως ιστορικός μέσα από τις ιστορικές πηγές βουτά στα συναρπαστικά δράματα των Αρμενίων και του ελληνισμού, αναδεικνύοντας κύκλους ζωής, αγωνίες, δραματικές και συγκινητικές ιστορίες μαθητών και δασκάλων, την πίστη και την αφοσίωση εκπαιδευτικών σε ένα όραμα.

NΤΟΥΡΝΤΟΥΒΑΚΙΑ: ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΕ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑ ΤΑΓΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ 1941-1944

*Δύο "Ντουρντουβάκια".  Αριστερά, ο Χρήστος Μαλλές και δίπλα του ο Ζαφειριάδης Γιάννης από τις Σάππες Ροδόπης. Ο Βουλγαρικός κατοχικός στρατός ήρθε στην Ελλάδα το 1941 και την ίδια χρονιά τους έπιασαν και τους έστειλαν στη Βουλγαρία, όπου και κρατήθηκαν 

για δύο χρόνια.   Ξυπόλυτοι, γυμνοί και μαυρισμένοι από τον ήλιο φωτογραφίζονται προφανώς από κάποιον Βούλγαρο φωτογράφο.  Θα παρατηρήσετε πόσο σκελετωμένα είναι τα κορμιά τους. 

Από το αρχείο του κ. Γιώργου Κεραμυδά.  

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Η λέξη ντουρντουβάκι αποτελεί ελληνοποιημένη παραφθορά της προφερόμενης βουλγαρικής λέξης «τρούντοβι βόιτσκι», δηλαδή «τάγματα εργασίας», ή του «τρούντοβ βόινικ», δηλαδή «φαντάρος εργασίας». Χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα στην Ανατολική Μακεδονία και στην Ελληνική Θράκη, πάντα στο ουδέτερο γένος και συνήθως ως επιρρηματικό κατηγορούμενο του σκοπού, «τον πήραν Ντουρντουβάκι», ή του τρόπου, «σαν το Ντουρντουβάκι έκανε ό,τι του έλεγαν».

                Ντουρντουβάκια...Έτσι λέγονταν οι εκατοντάδες Έλληνες, που χάθηκαν στα αζήτητα της ιστορίας. Επιστρατεύτηκαν και ακολούθησαν, καταναγκαστικά τα τάγματα εργασίας του Βουλγαρικού στρατού κατοχής. Κρατήθηκαν παράνομα ως όμηροι και ορισμένοι πέθαναν σε Βουλγαρικό έδαφος. Ήταν αγνά παιδιά της Ανατολικής Μακεδονίας και της Ελληνικής Θράκης, που εργάσθηκαν κάτω από απάνθρωπες συνθήκες στη διάνοιξη δρόμων και σιδηροδρομικών γραμμών στο εσωτερικό της Βουλγαρίας. Όσοι γύρισαν δεν τιμήθηκαν ως ήρωες από την επίσημη εθνική ιστοριογραφία. Σήμερα το όνομά τους, Ντουρντουβάκια, έμεινε για να δηλώνει τον «αφελή» στις περιοχές της Ελληνικής Θράκης και της Ανατολικής Μακεδονίας. Εκεί δηλαδή που περίμεναν το στεφάνι της δόξας βρήκαν την ειρωνεία των μεταγενεστέρων.

Η ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/824273/article/epikairothta/ellada/h-idrysh-ths-kypriakhs-dhmokratias

*16 Αυγούστου 1960. Η ιστορική στιγμή της υπογραφής των τελικών κειμένων της εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας. 

Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος υπογράφει, ο τελευταίος Βρετανός κυβερνήτης σερ Χιου Φουτ παρακολουθεί και, αριστερά του, 

ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Φαζίλ Κιουτσούκ.

Της κ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑΓΚΟΥ*

                Η υπογραφή των συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου, τον Φεβρουάριο 1959, άνοιξε τον δρόμο για την ανεξαρτησία της Κύπρου. Ωστόσο, μέχρι την επίσημη εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, στις 16 Αυγούστου 1960, μεσολάβησε μια κρίσιμη μεταβατική περίοδος (συχνά αγνοείται η σημασία της), κατά την οποία συγκροτήθηκε ο μηχανισμός της νεοσύστατης δημοκρατίας.

                Ένα από τα σώματα που είχαν ιδρυθεί για την εφαρμογή των συμφωνιών του 1959 ήταν η επιτροπή του Λονδίνου (αποτελούμενη από αντιπροσώπους των τριών Εγγυητριών Δυνάμεων, καθώς και των δύο κοινοτήτων), η οποία είχε κυρίως ως έργο της θέματα που αφορούσαν τον βρετανικό στρατό. Στις αρχές του 1960, ένα από τα ζητήματα στα οποία η πρόοδος των διαβουλεύσεων στο Λονδίνο φάνηκε να σκοντάφτει ήταν αυτό των βρετανικών βάσεων. Συγκεκριμένα, υπήρχαν διαφωνίες ως προς το μέγεθος, την έκταση της κυριαρχίας τους, καθώς και στο θέμα της εκχώρησής τους σε περίπτωση βρετανικής αποχώρησης. Καθώς η συζήτηση όδευε προς αδιέξοδο, οι Βρετανοί συγκάλεσαν διάσκεψη στο Λονδίνο, στις 16 Ιανουαρίου 1960, με τη συμμετοχή των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, καθώς και με τους ηγέτες των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και Φαζίλ Κουτσιούκ, αντίστοιχα.

                Στο Λονδίνο, οι Βρετανοί ήλπιζαν ότι, με κάποιες μικρές προσαρμογές, οι διαπραγματεύσεις θα κατέληγαν σε συμφωνία εγκαίρως, έτσι ώστε η ημέρα ανακήρυξης της ανεξαρτησίας να καθοριζόταν τον Φεβρουάριο.

EΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΑΚΗ: Η ΕΠΙΔΙΩΞΗ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΠΑΡΑΕΞΟΥΣΙΑΣ

*Χάρτης της ενιαίας Θράκης. Είναι του χαρτογράφου Ortelius, toy 1667.

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Η Θράκη και η προέλευσή της είναι ζυμωμένη με τους Ελληνικούς θρύλους και την Ελληνική Μυθολογία, κατά την οποία η Θράκη ήταν μία από τις τέσσερις κόρες του Ωκεανού. Πλούσια και σημαντική η ιστορία και ο πολιτισμός της Θράκης στο διάβα των αιώνων.

                Κατά τους τελευταίους αιώνες η Θράκη έπαυσε να υπάρχει ως ενιαία γεωγραφική περιοχή, στην επικράτεια ενός κράτους, και έχει τριχοτομηθεί. Το μεγαλύτερο μέρος της [Βόρεια Θράκη] με τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, παραχωρήθηκε πραξικοπηματικά στη Βουλγαρία και από την υπόλοιπη Θράκη με τη Συνθήκη της Λωζάννης το μεγαλύτερο μέρος [Ανατολική Θράκη] παραχωρήθηκε στην Τουρκία και το μικρότερο [Δυτική Θράκη] στην Ελλάδα. Η Συνθήκη της Λωζάννης, εκτός των άλλων θεμάτων, προστατεύει και τις Μουσουλμανικές μειονότητες [Τουρκογενείς, Πομάκοι και Αθίγγανοι ], που διαβιούν στην Ελληνική Θράκη και στο κείμενό της ρητά αναφέρεται σε Θρησκευτικές μειονότητες και όχι σε Εθνικές.

Ο Σοφοκλής Βενιζέλος στη Μόσχα, το 1960

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/823278/article/epikairothta/ellada/o-sofoklhs-venizelos-sth-mosxa

*Ο Σοφοκλής Βενιζέλος (στη μέση αριστερά) και ο Σοβιετικός ηγέτης Νικίτα Χρουστσόφ (στη μέση δεξιά) κατά τη συνάντησή τους στην Κριμαία.

Γράφει ο κ. ΣΩΤΗΡΗΣ ΡΙΖΑΣ*

                Η επίσκεψη του αρχηγού των Φιλελευθέρων Σοφοκλή Βενιζέλου στη Σοβιετική Ένωση, τον Ιούνιο του 1960, εντασσόταν σε αλληλοσυμπληρούμενες ροπές της διεθνούς και της ελληνικής πολιτικής. Η αναζήτηση της ύφεσης στις σχέσεις των δύο συνασπισμών που αναμετρούνταν στο πλαίσιο του Ψυχρού Πολέμου, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι στη στρατηγική εξίσωση συνυπολογίζονταν και τα πυρηνικά οπλοστάσια των Υπερδυνάμεων και της Βρετανίας, συνιστούσε προτεραιότητα των εμπλεκομένων κυβερνήσεων.

                Ήδη το 1959 ο συντηρητικός πρωθυπουργός της Βρετανίας και αναμφισβήτητα ατλαντιστής Harold Macmillan επισκεπτόταν τη Μόσχα σε αναζήτηση σημείων προσέγγισης με τη Σοβιετική ηγεσία.

Η κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ 

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=715103

*Βρετανοί στρατιώτες επελαύνουν στη Βαγδάτη στις 11 Μαρτίου 1917

Γράφει ο κ. Αναστάσης Βιστωνίτης

                Πέρυσι, έναν αιώνα μετά την έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, μια ομάδα πανισλαμιστών αυτοαποκαλούμενη Ισλαμικό Κράτος και ακολουθούμενη από χιλιάδες οπαδούς εγκαθίδρυσε σε μια περιοχή που εκτείνεται από τη Βόρεια Συρία ως το Ιράκ ένα νέο χαλιφάτο. Τα όσα συμβαίνουν στην περιοχή- αλλά και αλλού όπου υπάρχουν μεγάλες μάζες μουσουλμανικού πληθυσμού- προκαλούν σοκ και δέος.

                Όχι όμως στον ίδιο βαθμό σε όσους γνωρίζουν τι συνέβη στη Μέση Ανατολή κατά τη διάρκεια του πολέμου εκείνου, που οδήγησε στην κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και στον έλεγχο της περιοχής από τις δύο εκ των τριών μεγάλων δυνάμεων οι οποίες αποτελούσαν την Αντάντ: τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γαλλία. Η τρίτη, η Ρωσία, το 1917 θα έμπαινε σε μιαν άλλη περιπέτεια με το ξέσπασμα της Οκτωβριανής Επανάστασης και το μερίδιό της από το μοίρασμα των εδαφών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας θα ήταν πολύ μικρότερο.

Η ΕΠΙΘΕΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΑΡΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΡΕΒΕΝΩΝ, ΤΟ 1947

*Η εφημερίδα "Ελευθερία" για τη μάχη των Γρεβενών

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Μέχρι τον Ιούνιο του 1947 το ΚΚΕ δεν είχε ακόμα υιοθετήσει επίσημα τον Εμφύλιο Πόλεμο και περιορίζονταν στην αρθρογραφία με τις εκδιδόμενες κομουνιστικές εφημερίδες να δικαιολογεί την ένοπλη δράση των ανταρτικών τμημάτων ως απόρροια της καταπίεσης του «δημοκρατικού λαού» από το «μοναρχοφασιστικό κράτος» και την «τρομοκρατία» των παρακρατικών οργανώσεων. Αυτό οφείλονταν στην ανάγκη να κερδίσει τον αναγκαιούντα χρόνο για την καλύτερη οργάνωση και εξάπλωση της επαναστατικής δραστηριότητας του.

                Την 25η όμως Ιουνίου 1947 κατά το συγκληθέν στο Στρασβούργο ετήσιο συνέδριο του Γαλλικού Κομουνιστικού Κόμματος, στο οποίο μετέσχε και αντιπροσωπεία του ΚΚΕ με τους Νίκο Ζαχαριάδη και Μιλτιάδη Πορφυρογένη, εξαγγέλθηκε από αυτούς επίσημα ότι όλες οι πολιτικές, στρατιωτικές και διεθνείς προϋποθέσεις υπήρχαν για τη δημιουργία  «Ελεύθερης Ελληνικής Κυβέρνησης» στην Ελλάδα και ζητήθηκε η συνδρομή των κομουνιστικών κομμάτων όλων των χωρών για ενίσχυση και επικράτηση του ΚΚΕ.Η απόφαση αυτή του ΚΚΕ να εξαγγείλει επίσημα τον επικείμενο σχηματισμό Προσωρινής Κυβέρνησης του Βουνού σήμαινε ότι η ηγεσία του είχε πεισθεί ότι η νίκη του Δημοκρατικού Στρατού είχε εξασφαλισθεί και ορισμένες Ανατολικές χώρες, κάτω από τις οδηγίες της Σοβιετικής Ένωσης, θα την αναγνώριζαν. Όπως προκύπτει από κομουνιστικές πηγές η ανακήρυξη της Προσωρινής Κυβέρνησης θα γίνονταν εντός του Ιουλίου ή το βραδύτερο κατά τις αρχές του Αυγούστου 1947.

Λαφυραγωγώντας τους Τούρκους της Ακρόπολης, το 1821

*Η Ακρόπολη σε γκραβούρα του 1670. Εικονίζεται ο μιναρές, 

όταν ο Παρθενώνας είχε μετατραπεί σε τέμενος .

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Επανάσταση του 1821 υπήρξε ένα μεγαλειώδες γεγονός, που έχει καταγραφεί στην εθνική μας ιστορία με χρυσά γράμματα. Ωστόσο, όπως σε όλα τα μεγαλειώδη γεγονότα, υπάρχουν στις παρυφές τους, συνήθως αδιόρατα και σκοπίμως παραμελημένα, περιστατικά που με τα σημερινά δεδομένα κρινόμενα, έχουν απαξία και την περιφρόνησή μας. Τέτοια γεγονότα στην Επανάσταση του 1821 ήταν μεταξύ άλλων οι λαφυραγωγίες των πολιορκούμενων πόλεως και χωριών.

                Όμως την εποχή εκείνη, μετά τη βάναυση δουλεία και την δεινή φορολόγηση των υπόδουλων, η λαφυραγωγία είχε δικαιολογητική βάση και ως φαινόμενο των ημερών, επιχειρήθηκε να ελεγχθεί από τους ηγέτες της εθνικής εξέγερσης για να  ενισχύονται οι πόροι των επαναστατημένων και να μην υπάρχει μονομερής και αδικαιολόγητος πλουτισμός κάποιων μεμονωμένων επιτηδείων.

                Έτσι, η λαφυραγωγία εξελίχθηκε σε ελεγχόμενο θεσμό, όσο και αν αυτό με τα σημερινά δεδομένα φαίνεται να είναι απεχθές φαινόμενο.

                Έχει επικρατήσει, λάφυρο χαρακτηρίζεται κάθε κινητό αντικείμενο που μπορεί στη διάρκεια ενός πολέμου να περιέλθει από τον έναν αντίπαλο στρατό στον άλλο. Η ενέργεια αρπαγής λαφύρων ονομάζεται λαφυραγωγία ή λαφυραγώγηση σε αντιδιαστολή της λεηλασίας, που είναι κατά κανόνα ανεξέλεγκτη ενέργεια,  στην οποία συνυπάρχουν οι έννοιες της κλοπής και της καταστροφής.

                Η υπόθεση της αρπαγής των λαφύρων, είναι γνωστή στην ιστορία από τους αρχαιότατους πολέμους, και αρκετές φορές ίσως να ήταν και ο κύριος σκοπός των πολέμων. Από τους ομηρικούς χρόνους, συναντούμε τον όρο αυτόν. Η διανομή των λαφύρων μεταξύ των πολεμιστών αποτελούσε θεσμό.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με τα μάτια του ξένου Τύπου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.kathimerini.gr/821769/article/politismos/vivlio/o-kwnstantinos-karamanlhs-me-ta-matia-toy-3enoy-typoy

 *Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής υπογράφει, παρόντος και του Γεωργίου Ράλλη, την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. Ήταν η λαμπρή αρχή μιας μακράς πορείας στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που σήμερα κινδυνεύει να τερματιστεί.

Γράφει ο κ. ΜΙΧΑΛΗΣ ΨΑΛΙΔΟΠΟΥΛΟΣ*

                Το βιβλίο του αναπληρωτή καθηγητή Διεθνών Σχέσεων Δημήτρη Καιρίδη έρχεται σε μια κρίσιμη συγκυρία για την Ελλάδα για να προστεθεί σε σειρά δημοσιεύσεων για τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και την εποχή του.

                Σε αντίθεση ωστόσο με παλαιότερα έργα που ήταν γραμμένα κυρίως από συνεργάτες του μεγάλου Έλληνα πολιτικού και ξεχείλιζαν από εκτίμηση και σεβασμό προς το πρόσωπό του, νεότερες δημοσιεύσεις, και ειδικά η παρούσα, επιχειρούν νηφάλιες και ενδιαφέρουσες τομές, θέτουν σύνθετα ζητήματα για διερεύνηση σχετικά με τη δράση, τον λόγο και την πολιτική πρακτική του Καραμανλή και αξιοποιούν σύγχρονα μεθοδολογικά εργαλεία και προσεγγίσεις από διαφόρους κλάδους των κοινωνικών επιστημών. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τον Δημήτρη Καιρίδη που στηρίζεται σε πρωτογενή και διαχρονική ανάλυση του ξένου Τύπου αναφορικά με τον «άγνωστο» πολιτικό του 1955, που έμελλε να βάλει ανεξίτηλη σφραγίδα στα πολιτικά δρώμενα της Ελλάδας ως το τέλος του 20ού αιώνα.

Η εκπαίδευση πριν από το 1830 στην Ελλάδα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/820875/article/politismos/vivlio/h-ekpaideysh-prin-apo-to-1830-sthn-ellada-k

 *Ευγένιος Βούλγαρης ή Βούλγαρις (1716 - 1806), η πλέον αντιπροσωπευτική μορφή του νεοελληνικού Διαφωτισμού. Με τη διδασκαλία του και τα συγγράμματά του εγκαινίασε μια νέα εποχή στην ιστορία της ελληνικής παιδείας.

Γράφει ο κ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ν. ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ*

                Ο ευρωπαϊκός και στη συνέχεια ο ελληνικός Διαφωτισμός (ακολουθία και εν πολλοίς συνέπεια της Αναγέννησης των γραμμάτων και των τεχνών στη Δύση), ως γνωστόν, υπήρξαν γενεσιουργοί δυνάμεις πνευματικής και, βεβαίως, πολιτικής αναδόμησης του Γένους κατά την περίοδο της προετοιμασίας της Μεγάλης Ελληνικής Επανάστασης.

                Υψηλής σημασίας προσωπικότητες αυτού του μεγαλειώδους φαινομένου του Διαφωτισμού, ο Αδαμάντιος Κοραής, ο Δάσκαλος του Γένους Άνθιμος Γαζής, ο Κοσμάς ο Αιτωλός με τις περίφημες «Διδαχές» του, ο θεωρούμενος πρόδρομος της απλο-ελληνικής γλώσσας και πρωτοπόρος δάσκαλος της αριστοτελικής ηθικής Βικέντιος Δαμοδός, που στόχο του είχε, όπως ο ίδιος σημειώνει στο Προοίμιο της «Φυσιολογίας» του, «τον φωτισμό του περιδόξου Γένους μας», ο Ιώσηπος Μοισιόδαξ, η πλέον ώριμη έκφραση του νεοελληνικού Διαφωτισμού, ο κατ’ εξοχήν συνειδητοποιημένος επαναστάτης Ρήγας Βελεστινλής, που έβλεπε την παιδεία ως μέσον υλοποίησης του επαναστατικού οράματος, η πλέον αντιπροσωπευτική μορφή του νεοελληνικού Διαφωτισμού ο πολύς Ευγένιος Βούλγαρης, ο Κερκυραίος Νικηφόρος Θεοτόκης, ο Βενιαμίν ο Λέσβιος, κορυφαίος δάσκαλος του καιρού του- κατά τον χαρακτηρισμό του μεγάλου δασκάλου της νεοελληνικής παιδείας Ευαγγέλου Παπανούτσου, ο Νεόφυτος Βάμβας, ο Αθανάσιος Ψαλίδας, ο Κωνσταντίνος Κούμας και τόσοι άλλοι θεράποντες της παιδείας παρελαύνουν μέσα στο πρόσφατο βιβλίο (έκδ. Gutenberg) του ομότιμου καθηγητή της Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών Ιωάννη Γ. Δελλή.

Η πυρπόληση της Μονής Τσούμας Δαμασίου, το 1946

*Η κατάληψη της Μονής Τσούμας, στην ειδησεογραφία του Τύπου

                Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Μονή Τσούμας, στη Θεσσαλία ήταν ένα ονομαστό μοναστήρι, αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Βρίσκεται κοντά στο Δαμάσι δυτικά του Τυρνάβου. Χτίστηκε γύρω στα 1765. Υπέστη κατά καιρούς πολλές καταστροφές. Το 1897 είχε καεί και ανακαινίστηκε την ίδια χρονιά. Σώζεται μόνο το Καθολικό. Η τελευταία καταστροφή που υπέστη ήταν κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, το 1946 και μάλιστα από τις δυνάμεις του εθνικού στρατού, που πραγματοποίησε επίθεση για να εξοντώσει μια ομάδα ανταρτών, που είχε οχυρωθεί εκεί.

                Σε κάθε περίπτωση ένας εμφύλιος πόλεμος είναι πάντα σκληρός και για τους ανθρώπους και για τα μνημεία…

                Τα δραματικά γεγονότα περί την Μονή Τσούμας, εξελίχθηκαν τον Ιούλιο του 1946, όταν στις δυνάμεις του στρατού έφτασαν πληροφορίες ότι εκεί υπήρχαν αντάρτες. Η περιοχή δεν ήταν άγνωστη στους αντάρτες. Από την εποχή της Εθνικής Αντίστασης δρούσαν εκεί ομάδες ανταρτών. Τα δάση και τα βουνά της περιοχής επιτρέπουν τη δημιουργία αντάρτικου.

                Έτσι αποφασίσθηκε να εκκαθαρισθεί η περιοχή από τις δυνάμεις των ανταρτών.

Η απόφαση για Σύνδεση με την ΕΟΚ, το 1959

 ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/820322/article/epikairothta/ellada/h-apofash-gia-syndesh-me-thn-eok

*Η ελληνική αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τον υποδιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος 

Ιωάννη Πεσμαζόγλου, αναχωρεί για τις Βρυξέλλες όπου διαπραγματεύεται τη σύνδεση 

της Ελλάδας με την ΕΟΚ. Στην κλίμακα του αεροσκάφους, οι Γ. Φιλιππόπουλος, Ι. Πεσμαζόγλου, Δ. Μπίμπας, Νικόλαος Γαζής και Νίκος Κυριαζίδης.

Γράφει η κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ Ε. ΜΠΟΤΣΙΟΥ*

                Ένα ερώτημα που τίθεται συχνά στη δημόσια ιστορία είναι, αν η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή επέλεξε ή υποχρεώθηκε εκ των πραγμάτων να προσδέσει την Ελλάδα στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης με τη Συμφωνία Σύνδεσης Ελλάδας-ΕΟΚ του 1961-62.

                Το επιχείρημα του μονόδρομου θεμελιώνεται στον δυτικό προσανατολισμό της χώρας: η Σύνδεση επιβαλλόταν από την οικονομική πορεία της Δυτικής Ευρώπης ώστε να εμπεδωθεί η συνεργασία με τη Δύση. Ήταν ένα αυτονόητο βήμα. Το επιχείρημα της πολιτικής επιλογής βασίζεται στη διαπίστωση ότι η γεωστρατηγική σχέση με τη Δύση δεν περνούσε τότε απαραίτητα μέσα από τον εξευρωπαϊσμό. Με τη Σύνδεση η Ελλάδα δεσμευόταν σε φιλόδοξο αναπτυξιακό υπόδειγμα, συμβατό με τις προτεραιότητες των ανεπτυγμένων οικονομιών της Ευρώπης. Δεν επρόκειτο για οικονομικό βήμα, αλλά για πολιτικό άλμα. Εκ των υστέρων υιοθετείται εύκολα η πρώτη ανάγνωση. Από τη σκοπιά της εποχής, που καθορίζει το βλέμμα του ιστορικού, επικρατέστερη είναι η δεύτερη.

Τα εγκλήματα πολέμου και οι οφειλές στην Ελλάδα

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=710813 

*Ο Παναγιώτης Σφουντούρης, επιζών της σφαγής του Διστόμου από τους γερμανούς ναζί τον Ιούνιο του 1944, κρατά ένα κερί και μια φωτογραφία εποχής, που απεικονίζει τον ίδιο και την αδελφή του Μαρία.

                               

*Σε μια εμπεριστατωμένη συγκριτική επιστημονική μελέτη

η Δέσποινα-Γεωργία Κωνσταντινάκου

παρουσιάζει την πολιτική που ακολουθήθηκε

τόσο σε ό,τι αφορά τη διεκδίκηση των πολεμικών οφειλών

όσο και την ποινική δίωξη των εγκληματιών πολέμου

Δέσποινα-Γεωργία Κωνσταντινάκου

Πολεμικές οφειλές και εγκληματίες πολέμου στην Ελλάδα.

Ψάχνοντας την ηθική και υλική δικαίωση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο

Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2015,

σελ. 558, τιμή 26,63 ευρώ

Γράφει ο Αναστάσης Βιστωνίτης

                Το 1936, όταν επισκέφθηκε την Αθήνα, ο υπουργός Προπαγάνδας του Γ' Ράιχ Γιόζεφ Γκέμπελς αναλυόταν σε ύμνους μπροστά στη θέα της Ακρόπολης: «Ένα από τα πιο όμορφα και πιο βαθιά πρωινά της ζωής μου. Επάνω στην Ακρόπολη... Εδώ η ζωή, ο Θεός και η τέχνη γίνονται ένα». Και δεν αρκείται σ' αυτά αλλά προσθέτει: «Η ατμόσφαιρα στην Αθήνα είναι απερίγραπτη. Μια μαγευτική εικόνα χωρίς προηγούμενο. Οι άνθρωποι είναι πολύ συμπαθητικοί... Η ψυχή μου είναι γεμάτη από την ομορφιά».

                Πέντε χρόνια αργότερα τα ναζιστικά στρατεύματα εισέβαλαν στην Ελλάδα και επέβαλαν τριπλή κατοχή (Γερμανών, Ιταλών και Βουλγάρων). Θα προέβαιναν σε πρωτοφανείς αγριότητες, θα αφαιρούσαν το μεγαλύτερο μέρος του παραγωγικού πλούτου της χώρας, θα κατέστρεφαν τις υποδομές της και θα εξανάγκαζαν την ελληνική κατοχική κυβέρνηση να τους χορηγήσει ένα δάνειο το οποίο χρησιμοποίησαν όχι μόνο για να καλύψουν το κόστος της κατοχής αλλά εν μέρει και για να χρηματοδοτήσουν τις πολεμικές τους επιχειρήσεις στη Μεσόγειο.

                Το δάνειο εκείνο η σημερινή ενωμένη Γερμανία με διάφορες δικαιολογίες αρνείται να το αποπληρώσει, όπως και το κόστος των πολεμικών επανορθώσεων, για τις οποίες κατέβαλε ασήμαντα ποσά.

Το Α΄ Συνέδριο της ΕΔΑ

 *Η εναρκτήρια συνεδρίαση του Α΄ Συνεδρίου της ΕΔΑ πραγματοποιήθηκε στο θέατρο «Κεντρικόν» και συνεχίστηκε στα γραφεία της ΕΔΑ, στην πλατεία Κάνιγγος. 

Πήραν μέρος 355 σύνεδροι.

Της κ. ΕΛΕΝΗΣ ΠΑΣΧΑΛΟΥΔΗ*

            Η ΕΔΑ ιδρύθηκε τον Αύγουστο του 1951, παραμονές δηλαδή των δεύτερων μετεμφυλιακών εκλογών. Η ίδρυσή της αποτέλεσε πρωτοβουλία του ΚΚΕ, το οποίο υλοποιούσε με αυτό τον τρόπο την απόφαση της 6ης Ολομέλειας (Οκτώβριος 1949) για τη δημιουργία ενός δημοκρατικού συνασπισμού, που, όπως τονιζόταν στο κείμενο της απόφασης, θα ένωνε όλον τον ΕΑΜικό κόσμο και όλους εκείνους που ήταν πρόθυμοι να δεχτούν ένα μίνιμουμ πρόγραμμα δημοκρατικοποίησης της Ελλάδας.

            Ως έναν βαθμό, τον ίδιο στόχο επιδίωκε να εξυπηρετήσει πριν από την ίδρυση της ΕΔΑ και η Δημοκρατική Παράταξη, η οποία όμως είχε προβλήματα συγκρότησης και προσανατολισμού.

            Η ΕΔΑ συγκροτήθηκε αρχικά ως συνασπισμός κομματικών σχημάτων και προσωπικοτήτων της Αριστεράς. Ήδη, όμως, από την πρώτη φάση της δημιουργίας της, είναι κάτι παραπάνω από εκλογικός συνασπισμός, χωρίς όμως να είναι ενιαίο κόμμα. Ως προς το ΚΚΕ, εξασφαλιζόταν ευθύς εξαρχής μια σχέση καθοδηγητική πάνω στις οργανώσεις και στην ηγεσία της ΕΔΑ. Αυτή η σχέση, παρόλο που δεν δηλώνεται και δεν επιβάλλεται ασφυκτικά, αποτελεί ωστόσο κυρίαρχο στοιχείο στην πολιτική και οργανωτική δύναμη του νέου κομματικού σχηματισμού.

            Παράλληλα, το νέο κόμμα απέκτησε μια ξεχωριστή δυναμική. Αξιοποιώντας την απήχησή του στην ελληνική κοινωνία, ούτε αντικατέστησε το ΚΚΕ ούτε έγινε ένα ξεχωριστό καινούργιο κομμουνιστικό κόμμα.

Εμφύλιος: Μια νύχτα κόλασης στη Φθιώτιδα, από το… χιόνι!!!

*Χιόνι σε όλα τα μέτωπα, με επακόλουθο τα κρυοπαγήματα.

*Κρουστάλιασαν τα μουστάκια των φαντάρων

*Στόμωσαν οι κάννες των όπλων από το χιόνι

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο Φλεβάρης του 1949, ήταν ένας δραματικός μήνας. Ο εμφύλιος μαίνονταν. Η Ελλάδα πνιγμένη στο αίμα από το 1946. Οι συνθήκες τραγικές και για τους στρατιώτες που πολεμούσαν να καταστείλουν την ανταρσία και για τους αντάρτες, που προσπαθούσαν να γαντζωθούν στα βουνά, πιστεύοντας στη δική τους νίκη. Συνθήκες κακουχίας για τους μεν, αλλά συνθήκες κακουχίας και για τους δε.

                Το μίσος κυριαρχούσε στη χώρα. Αλλά και το πείσμα για νίκη ήταν μεγάλο. Όμως πολλές φορές οι συνθήκες δημιουργούσαν ανυπέρβλητες δυσχέρειες, επάνω στα βουνά, όσο και αν ήθελαν οι μαχητές ένθεν κακείθεν, να φέρνουν εις πέρας τις αποστολές τους.

                Επειδή σήμερα η απόσταση του χρόνου μας κάνει να ξεχνάμε τι συνέβη τότε (και δεν πρέπει να συμβεί ξανά στη χώρα ποτέ) και επειδή οι νεώτεροι δεν γνωρίζουν, θα αφηγηθούμε σήμερα τι συνέβη μια τρομακτική νύχτα στα βουνά της Ρούμελης, το Φλεβάρη του 1949.

                Φθιώτιδα. Πιο πάνω από τη Μεγάλη Κάψη. Στην περιοχή λόγω του ορεινού και δασωμένου εδάφους δρούσαν αντάρτες. Το 630 Τάγμα Πεζικού, με διοικητή τον ταγματάρχη Ιωάννη Αργυρόπουλο, είχε εντολή να πραγματοποιήσει εκκαθαριστικές επιχειρήσεις και να καταλάβει την τοποθεσία Πικροβούνι με υψόμετρο 1512 μ.

Υποθήκες Δημητρίου Υψηλάντη για εθνική συναίνεση

*Ο Δημήτριος Υψηλάντης

*Διαχρονικά χρήσιμες και επίκαιρες

*Είδατε πόσα κακά έπαθεν η πατρίδα σας

                Ο Δημήτριος Υψηλάντης υπήρξε μια ευγενική, πατριωτική και ανιδιοτελής μορφή του αγώνα της Εθνικής Παλιγγενεσίας.

                Όταν ξέσπασε η Επανάσταση του 1821, ήρθε στην Πελοπόννησο αντιπροσωπεύοντας τον αδελφό του Αλέξανδρο Υψηλάντη.

                Στις 20 Ιουνίου του 1821 ανέλαβε την αρχιστρατηγία των επαναστατημένων Ελλήνων και κατέβαλε προσπάθειες να οργανώσει τακτικό στρατό.  Συγκρούσθηκε  όμως με τους κοτζαμπάσηδες, όταν αποπειράθηκε να περιορίσει την ισχύ τους.

                Στις 20 Δεκεμβρίου 1821 άρχισε τις εργασίες της η A' Εθνική Συνέλευση στην Επίδαυρο και στις 15 Ιανουαρίου 1822 ο πρίγκιπας Δημήτριος, εκλέχθηκε πρόεδρος του Bουλευτικού. Ο Υψηλάντης εκπροσώπησε κυρίως την πλευρά των δημοκρατικών και ήρθε σε σύγκρουση με τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο. Κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα έλαβε μέρος σε πολλές μάχες.