Η απόφαση για Σύνδεση με την ΕΟΚ, το 1959

 ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/820322/article/epikairothta/ellada/h-apofash-gia-syndesh-me-thn-eok

*Η ελληνική αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τον υποδιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος 

Ιωάννη Πεσμαζόγλου, αναχωρεί για τις Βρυξέλλες όπου διαπραγματεύεται τη σύνδεση 

της Ελλάδας με την ΕΟΚ. Στην κλίμακα του αεροσκάφους, οι Γ. Φιλιππόπουλος, Ι. Πεσμαζόγλου, Δ. Μπίμπας, Νικόλαος Γαζής και Νίκος Κυριαζίδης.

Γράφει η κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ Ε. ΜΠΟΤΣΙΟΥ*

                Ένα ερώτημα που τίθεται συχνά στη δημόσια ιστορία είναι, αν η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή επέλεξε ή υποχρεώθηκε εκ των πραγμάτων να προσδέσει την Ελλάδα στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης με τη Συμφωνία Σύνδεσης Ελλάδας-ΕΟΚ του 1961-62.

                Το επιχείρημα του μονόδρομου θεμελιώνεται στον δυτικό προσανατολισμό της χώρας: η Σύνδεση επιβαλλόταν από την οικονομική πορεία της Δυτικής Ευρώπης ώστε να εμπεδωθεί η συνεργασία με τη Δύση. Ήταν ένα αυτονόητο βήμα. Το επιχείρημα της πολιτικής επιλογής βασίζεται στη διαπίστωση ότι η γεωστρατηγική σχέση με τη Δύση δεν περνούσε τότε απαραίτητα μέσα από τον εξευρωπαϊσμό. Με τη Σύνδεση η Ελλάδα δεσμευόταν σε φιλόδοξο αναπτυξιακό υπόδειγμα, συμβατό με τις προτεραιότητες των ανεπτυγμένων οικονομιών της Ευρώπης. Δεν επρόκειτο για οικονομικό βήμα, αλλά για πολιτικό άλμα. Εκ των υστέρων υιοθετείται εύκολα η πρώτη ανάγνωση. Από τη σκοπιά της εποχής, που καθορίζει το βλέμμα του ιστορικού, επικρατέστερη είναι η δεύτερη.

Οι εκλογές του 1956

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  

http://www.kathimerini.gr/766579/article/epikairothta/ellada/oi-ekloges-toy-1956

*1956. Ο Κων. Καραμανλής στις εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου. Η συμμετοχή των γυναικών για πρώτη φορά σε βουλευτικές εκλογές ωφέλησε την ΕΡΕ, καθώς η γυναικεία ψήφος προτιμούσε την πολιτική σταθερότητα. Η αναμέτρηση του 1956 έχει μείνει γνωστή για το περίπλοκο εκλογικό σύστημα διεξαγωγής της.

Της κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑΣ Ε. ΜΠΟΤΣΙΟΥ*

                Στις αφηγήσεις για τη μεταπολεμική Ελλάδα οι εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου 1956 επισκιάζονται συνήθως από τις προηγούμενες, του Νοεμβρίου 1952, και τις επόμενες, του Μαΐου 1958: στις πρώτες ο Ελληνικός Συναγερμός του Αλέξανδρου Παπάγου τερμάτισε μια οδυνηρή διετία πολιτικής αστάθειας σαρώνοντας τις παλαιές δυνάμεις του Εθνικού Διχασμού και το θνησιγενές πλαστηρικό Κέντρο. Στις δεύτερες δέσποσε η ανάδειξη της ΕΔΑ σε αξιωματική αντιπολίτευση, εννέα μόλις χρόνια μετά τον Εμφύλιο, γεγονός που επιτάχυνε τη μετεξέλιξη των παλαιών Φιλελεύθερων σε μια νέα κεντρώα πρόταση που θα αποτελούσε «εθνική αντιπολίτευση» και ανάχωμα προς την Αριστερά.

                Η πιο γνώριμη διάσταση των εκλογών του 1956 είναι το περίπλοκο και αμφισβητούμενο εκλογικό σύστημα διεξαγωγής τους. Στιγματίστηκε ως «τριφασικό» από τα κόμματα της τότε αντιπολίτευσης, η οποία, παρότι πλειοψήφησε στην κάλπη με 1.620.007 ψήφους και ποσοστό 48,15%, συγκέντρωσε πολύ λιγότερες έδρες (132) από την ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο οποίος σχημάτισε τελικά κυβέρνηση με άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία 165 εδρών – διαθέτοντας 1.594.112 ψήφους και ποσοστό 47,38%. Επρόκειτο για ένα κατά βάση πλειοψηφικό σύστημα καταγόμενο από τον βενιζελικό νόμο του 1929 για την εκλογή των γερουσιαστών που μετέβαλε την αναλογικότητα μεταξύ πρώτου και δεύτερου κόμματος ανά τύπο περιφέρειας: ήταν πλειοψηφικό σε περιφέρειες που εξέλεγαν έως τρεις βουλευτές, πλειοψηφικό με περιορισμένη εκπροσώπηση του δεύτερου κόμματος ή συνασπισμού σε μεσαίες περιφέρειες, όπου εκλέγονταν τέσσερις έως δέκα βουλευτές και αναλογικό στις μεγάλες εκλογικές περιφέρειες, όπου εκλέγονταν περισσότεροι από δέκα βουλευτές.

Οι συμμαχικές κυβερνήσεις του Εμφυλίου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_10/06/2012_485021

*Η λήξη του Εμφυλίου Πολέμου

*Οι ΗΠΑ απαίτησαν ευρύτερη

πολιτική συναίνεση με την απειλή

διακοπής της βοήθειας στην Ελλάδα

Της κ. Κωνσταντίνας Ε. Μπότσιου*

          Όταν εξαγγέλθηκε το Δόγμα Τρούμαν, στις 12 Μαρτίου 1947, ήταν εμφανές ότι η Ελλάδα θα κατέρρεε χωρίς ξένη βοήθεια. Κρίσιμο παράγοντα για την αμερικανική στήριξη αποτελούσε η βούληση των ίδιων των Ελλήνων να αντισταθούν στην κομμουνιστική πίεση.

          Αν, αντιθέτως, ο κομμουνισμός αποτελούσε πλειοψηφικό κοινωνικό ρεύμα, θα απέβαιναν μάταιες οι οικονομικές θυσίες που απαιτούσε από τους Αμερικανούς πολίτες το πρόγραμμα αρωγής και, άρα, το Κογκρέσο δεν νομιμοποιούνταν να τις εγκρίνει.

          Καθρέφτης της λαϊκής βούλησης ήταν η ελληνική Βουλή. Είχε προέλθει με απλή αναλογική από τις εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946 σε συνθήκες αποχής της κομμουνιστικής Αριστεράς και ορισμένων άλλων μικρών κομμάτων. 

Τα «ηθικά» παιδιά του Ιωάννη Μεταξά

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=453922

 *Υποδοχή του Μεταξά από οργανωμένα μέλη της νεολαίας του.

*Τα «πιστεύω» του μεταξικού καθεστώτος, 

όπως καταγράφηκαν στα 133 εβδομαδιαία τεύχη 

του προπαγανδιστικού περιοδικού για νέους 

«Νεολαία» (1938 - 1941)

Της κ. Κωνσταντίνας Μπότσιου

Το περιοδικό «Η Νεολαία» αποτελεί εύγλωττη ιστορική πηγή για τη μελέτη του καθεστώτος Μεταξά. Με 133 εβδομαδιαία τεύχη από το 1938 ως το 1941 αποτυπώνει τις αρχές και τους στόχους της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου, σε μεγάλο δε βαθμό τις προσωπικές θέσεις του ίδιου του Ιωάννη Μεταξά.

Είναι, επίσης, καθρέφτης των κρατικών μεθόδων προπαγάνδας («διαφωτίσεως»), εφόσον εκδιδόταν ως «όργανον πνευματικής, θρησκευτικής, κοινωνικής και πολιτικής αγωγής».

Η σημασία του περιοδικού ενισχύεται από την ταυτότητα των αναγνωστών του. Απευθυνόταν στη νέα γενιά, στήριζε και συμπλήρωνε την Εθνική Οργάνωση Νεολαίας (ΕΟΝ), η συμμετοχή στην οποία είχε καταστεί de facto υποχρεωτική για τους νέους ηλικίας από 7 ως 25 ετών. 

Το Σχέδιο Μάρσαλ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_100001_11/12/2011_465794

 *Η παροχή βοήθειας στην κατεστραμμένη Ευρώπη μέσω του Σχεδίου Μάρσαλ

 *Συνέβαλε ουσιαστικά στην οργάνωση 

και αναμόρφωσητης κατεστραμμένης 

από τον πόλεμο Δύσης64 χρόνια πριν.

Επιμέλεια: Στέφανος Xελιδόνης

Την επαύριον του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Γηραιά Ήπειρος, με τις εξαθλιωμένες μάζες της, διαλυμένη και διαιρεμένη, μετρούσε τις πληγές της.

Η ΕΣΣΔ είχε επιβάλει τη βούλησή της στην Ανατολική Ευρώπη, ενώ ως προς τη Δυτική Ευρώπη, το μέλλον παρουσιαζόταν ζοφερό: ο βαρύς χειμώνας του 1946-47 δημιουργούσε φόβους για την πορεία των οικονομιών και επιβάρυνε ένα ήδη δυσμενές ψυχολογικό κλίμα, τόσο ώστε να φοβούνται οι δυτικοευρωπαϊκές κυβερνήσεις μια εσωτερική αναταραχή στις χώρες τους ή και ενίσχυση των κομμουνιστών.

Το Δόγμα Τρούμαν

Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_100004_13/11/2011_462729

 *12 Μαρτίου 1947. Η εξαγγελία του Δόγματος Τρούμαν στο Κογκρέσο 

* Έθεσε το πολιτικό και ιδεολογικό πλαίσιο

του Ψυχρού Πολέμου,
με στόχο την ανάσχεση του κομμουνισμού
64 χρόνια πριν

Επιμέλεια: Στέφανος Xελιδόνης

Η έναρξη του Εμφυλίου μετέτρεψε την Ελλάδα στο πρώτο πεδίο ένοπλης αντιπαράθεσης του Ψυχρού Πολέμου. Πιθανή κατάρρευση του κυβερνητικού στρατοπέδου, σύμφωνα με τις δυτικές δυνάμεις, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως «ντόμινο», αφού η Τουρκία, γεωγραφικά απομονωμένη, θα περιερχόταν και αυτή στη σοβιετική σφαίρα επιρροής, ενώ θα ενισχύονταν τα ισχυρότατα κομμουνιστικά κόμματα της Ιταλίας και της Γαλλίας, με απρόβλεπτα αποτελέσματα για τη Δυτική Ευρώπη. 
Ακόμη, μία τέτοια εξέλιξη θα προσέφερε στους Σοβιετικούς πρόσβαση στη Μεσόγειο και θα τους έφερνε πιο κοντά στα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής. Όταν οι Βρετανοί, σε δυσχερή οικονομική κατάσταση μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενημέρωσαν αιφνιδιαστικά στα τέλη Φεβρουαρίου του 1947 μία Ουάσιγκτον απρόθυμη να εμπλακεί και σε τούτη την περιοχή της υφηλίου ότι αδυνατούσαν να συνεχίσουν τη βοήθεια προς την Ελλάδα και την Τουρκία από την 31η Μαρτίου, εξανάγκασαν την αμερικανική κυβέρνηση να παρέμβει.