Ο σκληρός Απρίλης της συνθηκολόγησης του 1941

*Από τα "Απομνημονεύματα" του στρατηγού Τσολάκογλου. Το πρώτο πρωτόκολλο, 
που υπεγράφη στο Βοτονάσι, στις 29 Απριλίου 1941

*Οι τραγικές μέρες, μετά την επίθεση

των Γερμανών στην Ελλάδα

*Η διάλυση των μονάδων

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

        Ο τιτάνιος αγώνας που διεξήγαγε η Ελλάδα, εναντίον του φασισμού και του ναζισμού κατά το 1940-1941, υπήρξε μοναδικός και κατεγράφη ως αγώνας ενός μικρού έθνους που αγωνίζονταν για την ελευθερία του, εναντίον δύο αυτοκρατοριών.

        Ο άνισος αγώνας παρά το ότι προκάλεσε τον παγκόσμιο θαυμασμό είχε τραγικό τέλος, αφού τελικά η μικρή Ελλάδα κατελήφθη από τους εισβολείς Ναζί. Η είσοδος της Γερμανίας στον πόλεμο, έκρινε το τελικό αποτέλεσμα, που οδήγησε την Ελλάδα στην συνθηκολόγηση.

        Ήδη από τις 7 Απριλίου κατέφθαναν τα άσχημα νέα της κατάρρευσης του σερβικού μετώπου και της καθόδου των Γερμανών  από την κοιλάδα του Αξιού.

        Η αλληλουχία όμως των δραματικών γεγονότων που αφορούσαν άμεσα την Ελλάδα, άρχισε από τις 10 Απριλίου 1941.

        Την προηγουμένη, τα ναζιστικά τανκς είχαν αρχίσει να εισέρχονται στη Θεσσαλονίκη. Ο διοικητής των δυνάμεων ανατολικά του Αξιού είχε στείλει στους Γερμανούς κήρυκα και ζητούσε κατάπαυση των εχθροπραξιών. Μετά τη Θεσσαλονίκη οι εισβολείς απειλούσαν να διασπάσουν την άμυνα, στη γραμμή του Αλιάκμονα.

        Στις 11 Απριλίου διέσπασαν τη  γραμμή Βεύης- Κλειδίου ανατρέποντας τις ελληνοβρετανικές δυνάμεις της περιοχής.

        Στην Αθήνα, ο βασιλιάς Γεώργιος Β’ και η κυβέρνηση άρχισαν να ετοιμάζονται να μεταβούν στην Κρήτη για να συνεχίσουν από εκεί τον αγώνα. Στο μέτωπο, άρχισε να καλλιεργείται μεταξύ των στρατιωτικών ηγετών η ιδέα της συνθηκολόγησης. Βασικός προϋπόθεση ήταν να μην συνθηκολογήσουν με τους ηττημένους Ιταλούς, αλλά με τους Γερμανούς, επιδιώκοντας έντιμους όρους.

        Η καθυστέρηση όμως της έκδοσης από την Αθήνα της διαταγής σύμπτυξης των στρατευμάτων, άρχισε να δημιουργεί φαινόμενα απείθειας και διάλυσης. Όταν εκδόθηκε η διαταγή σύμπτυξης στις 12 Απριλίου 1941, τα πάντα εξελίχθηκαν σε άτακτη υποχώρηση. Όλοι πλέον πίστευαν ότι είναι άσκοπη η αιματοχυσία.

        Αυτές τις τραγικές στιγμές θα παρακολουθήσουμε μέσα από μια έκθεση του λοχαγού Πυροβολικού Ιωάννη Αμπατζόγλου, ο οποίος βρέθηκε συμπτωματικά σχετικά κοντά στον στρατηγό Γεώργιο Τσολάκογλου, που πήρε τις δραματικές αποφάσεις, γνωρίζοντας εκ των προτέρων, ότι η Ιστορία θα τον καταδικάσει. Η έκθεσή του Αμπατζόγλου, υπάρχει στα αρχεία της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού.

Χημικά, μια παλιά, τραγική, ιστορία

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=574905&wordsinarticle=

*Παρά την απαγόρευση της χρήσης χημικών αερίων που αποφασίστηκε 

στη Διάσκεψη της Χάγης το 1899, αυτά χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά 

σε εκτεταμένη κλίμακα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο 

*Από τον Τρωικό Πόλεμο

έως τον αλληλοσκοτωμό στη Συρία,

τα όπλα μαζικής καταστροφής

ήταν πάντα εδώ

Της κ. Φωτεινής Τομαή

            Τα χημικά δεν ήσαν άγνωστα όπλα στα χέρια της ανθρωπότητας. Χρήση τους, δυστυχώς, γινόταν ήδη από την αρχαιότητα και μπορεί εύκολα να ανιχνευθεί στη μυθολογία μας.

            Αρκεί να θυμίσουμε τη Λερναία Ύδρα που σκότωνε ζώα και ανθρώπους με την αναπνοή της, ή τον Ηρακλή που, όπως και η θεά Άρτεμις, κατασκεύαζε δηλητηριώδη βέλη. Χρήση τους πιθανότατα είχαμε και στον Τρωικό Πόλεμο, με βεβαιότητα όμως γνωρίζομε ότι χρησιμοποιήθηκαν από Σκύθες και Ινδούς τοξότες στη διάρκεια εκστρατείας του Μ. Αλεξάνδρου. Αργότερα οι Βυζαντινοί χρησιμοποίησαν το υγρό πυρ (μείγμα από θειάφι, ρετσίνι και πετρέλαιο), ενώ στη χρήση βιολογικών όπλων μάστορες αναδείχθηκαν οι Ασσύριοι που ήδη τον 16ο αιώνα π.Χ. μόλυναν με βακτήρια το πόσιμο νερό των εχθρών τους...

Κατασκοπεία στην κατεχόμενη Ελλάδα, 1941-1944

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/759000/article/politismos/vivlio/h-kataskopeia-sthn-katoxh

 *Ο καθηγητής Ανδρέας Γερολυμάτος

*Μηχανορραφίες, σαμποτάζ,

προδοσίες και κομμουνιστές

μυστικοί πράκτορες

Της κ. Χριστίνας Σανούδου

           Όπως την αφηγείται ο καθηγητής Ιστορίας Ανδρέας Γερολυμάτος, η ιστορία της κατασκοπείας στην κατοχική Ελλάδα θυμίζει θρίλερ μυστηρίου.

          Μολονότι ο ανταρτοπόλεμος και η δράση οργανώσεων όπως το ΕΑΜ έχουν μέχρι σήμερα σχεδόν μονοπωλήσει το ενδιαφέρον των ιστορικών, ο κάτοχος της Έδρας Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Simon Fraser, στο Βανκούβερ του Καναδά, θεωρεί πως η συμβολή των περίπου 3.000 Ελλήνων πρακτόρων, που συνεργάστηκαν με τη βρετανική μυστική παραστρατιωτική υπηρεσία Special Operations Executive (Επιχειρήσεις Ειδικών Αποστολών) στη διάρκεια της Κατοχής, υπήρξε εξίσου σημαντική με την ένοπλη αντίσταση. Άλλωστε, με πρωτοβουλία της SOE οργανώθηκε, τον Νοέμβριο του 1942, η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου, που αποτέλεσε το «πρώτο μεγάλο σαμποτάζ στην Ευρώπη» του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο στοχαστής Βιζυηνός- Ο μεγάλος Θραξ

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=576836

*Ο Γεώργιος Βιζυηνός

*Το κύκνειο έργο του νεοελληνιστή Παναγιώτη Μουλλά

συστήνει στο ευρύ κοινό τον Θρακιώτη επιστήμονα και κριτικό

και το περιβάλλον της δραστήριας και φιλέριδος

φιλολογικής Αθήνας του 19ου αιώνα

*Τη σχέση του Βιζυηνού με το πανεπιστήμιο Αθηνών

αποκαλύπτουν τα κριτικά του κείμενα

Γράφει η Λαμπρινή Κουζέλη

            Ο νεοελληνιστής Παναγιώτης Μουλλάς (1935-2010) αποτελεί αναμφίβολα σημαντικό κεφάλαιο της νεοελληνικής φιλολογίας. Μαθητής του Λίνου Πολίτη και του Κ. Θ. Δημαρά, συνταίριαξε το ενδιαφέρον για το ιστορικό πλαίσιο του λογοτεχνικού κειμένου με τις σύγχρονες κειμενοκεντρικές θεωρίες στον κριτικό του λόγο, στις φιλολογικές του μελέτες και στην πανεπιστημιακή του διδασκαλία. Ο 19ος αιώνας, οι λογοτεχνικοί θεσμοί, τα είδη και οι συγγραφείς του αποτέλεσαν εξέχον πεδίο των ερευνών του. Συστηματικά τον απασχόλησε το διήγημα και οι σημαίνοντες διηγηματογράφοι Βιζυηνός, Παπαδιαμάντης και Ροΐδης.

            Η εκτεταμένη εισαγωγή του στην έκδοση Νεοελληνικά διηγήματα (Ερμής, 1980) του Βιζυηνού αποτελεί θεμελιώδες κείμενο στη μελέτη του νεοελληνικού διηγήματος και κομβικό σημείο στην πρόσληψη του Βιζυηνού, η οποία έκτοτε επεκτάθηκε σε πολλές κατευθύνσεις. Συνάμα, ήταν το κείμενο το οποίο καθιέρωσε τον Μουλλά στη συνείδηση των συναδέλφων του ως δυναμικό φιλόλογο που έκοβε τον ομφάλιο λώρο από τον δάσκαλο Δημαρά. Στα χρόνια που ακολούθησαν ο Βιζυηνός δεν έπαψε να τον απασχολεί σε πολλά μελετήματα. Το επόμενο βιβλίο του για τον Βιζυηνό ήταν εκείνο με το οποίο καταπιανόταν στα τέλη της ζωής του: η έκδοση επιστημονικών και κριτικών κειμένων του Βιζυηνού άγνωστων στο ευρύ κοινό.

Έγγραφα του ΕΛΑΣ στην Αμερική

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/756858/article/epikairothta/ellada/eggrafa-toy-elas-sthn-amerikh

*Οι αντάρτες του ΕΛΑΣ καλωσορίζουν τα μέλη της αποστολής «Περικλής» στον Κάλαμο Ιονίου, 

την «πύλη» των συμμαχικών αποστολών στην Ελλάδα.

Του κ. ΗΛΙΑ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗ*

          Είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς ότι αρχειακοί θησαυροί για τη νεότερη ελληνική ιστορία είναι σχεδόν θαμμένοι σε ιδρύματα στην άλλη άκρη του κόσμου. Τα ισχυρά μεταναστευτικά ρεύματα προς τις ΗΠΑ τον προηγούμενο αιώνα, αλλά και ο διαχρονικός φιλελληνισμός αμερικανικών οργανώσεων και ιδιωτών, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για τον εμπλουτισμό των αμερικανικών αρχείων με υλικό για τη σύγχρονη Ελλάδα.

          Από τα τέλη του 2011 ο γράφων έχει αναλάβει την πρωτοβουλία για τον εντοπισμό και την αξιοποίηση των ελληνικών συλλογών του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, αρχίζοντας με το αρχείο του Σπύρου Π. Σκούρα, μέρος του οποίου δημοσίευσε σε τρεις τόμους και σε μια ειδική ιστοσελίδα (http://www.stanford.edu/~ichriss/Skouras.htm). Η προσπάθεια αυτή αναζωπυρώθηκε στις 17 Ιανουαρίου, όταν ανακάλυψε ότι μια υπερμεγέθης κούτα με τίτλο «Υπουργείον Εθνικής Ανοικοδομήσεως» περιείχε τους χάρτες και τα διαγράμματα για τις κατοχικές ζημιές της Ελλάδας, που ο Κωνσταντίνος Δοξιάδης παρουσίασε στην ιδρυτική διάσκεψη του ΟΗΕ στο Σαν Φρανσίσκο το 1945.

Το χαρέμι του σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ

*Εκεί που στέγαζε το χαρέμι του ο Αβδούλ Χαμίτ

*Μια περιγραφή του Αδοσίδη Μπέη

*Νευροπαθείς, φρενότροποι, διεστραμμέναι 
*Οι Νεότουρκοι και ο ανύπαρκτος Εκάρ





Γράφει ο Παντελής Αθανασιάδης

         Ο Αβδούλ Χαμίτ, υπήρξε ένας από τους πλέον μισητούς στα σουλτάνους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, καθώς το όνομά του συνδέθηκε με φοβερά γεγονότα που συνέβησαν, όταν αυτός διαφέντευε τις τύχες εκατομμυρίων υπηκόων του.

          Ο αριθμούμενος ως 28ος σουλτάνος από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, έμεινε γνωστός στην Ιστορία με το προσωνύμιο «Κόκκινος σουλτάνος» και θεωρήθηκε υπεύθυνος για τη μεγάλη και άγρια σφαγή των Αρμενίων το 1896 και για τις δολοφονίες χιλιάδων αντιπάλων του.

          Οι Νεότουρκοι όταν έκαναν την επανάσταση του 1908, τον εκθρόνισαν και από το απόγευμα της 15ης Απριλίου 1909 ) με το παλαιό ημερολόγιο) τον έθεσαν σε κατ' οίκον περιορισμό στην έπαυλη Αλλατίνη της Θεσσαλονίκης έως το 1912. Όταν κατελήφθη η Θεσσαλονίκη από τους Έλληνες, τον μετέφεραν και τον έκλεισαν στο ανάκτορο Μπεηλέρμπεη στις Χηλές του Βοσπόρου, όπου πέθανε  στις 10 Φεβρουαρίου 1918.

ΤΟ ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΚΟΜΝΗΝΗΣ

*Η Άννα Κομνηνή, σε ψηφιδωτό

Γράφει η κ. ΔΗΜΗΤΡΑ ΦΩΤΟΥ  

                Μελετώντας την βυζαντινή λογοτεχνία με έκπληξη παρακολουθούμε την ανάπτυξη της πεζογραφίας,  μεγάλο μέρος της οποίας κατέχει η θεολογία. Μέσα σε  αυτό το περιβάλλον που ήταν ένα συνονθύλευμα πολλών ανατολικών στοιχείων, η μοναστική αντίληψη της ανατολής, η συριακή υμνογραφία και η εβραϊκή φιλολογία επηρεάζουν βαθύτατα τη βυζαντινή λογοτεχνία.

                Η βυζαντινή λογοτεχνία είναι τόσο πλούσια και η θεματολογία της τόσο σπουδαία που είναι λίγο δύσκολο μέσα από αυτές τις γραμμές να αναφερθούμε με συντομία. Μέσα από την αναζήτηση των προσώπων, εντύπωση κάνει μια γυναίκα πριγκίπισσα, η  Άννα η Κομνηνή, κόρη του αυτοκράτορα Αλέξιου Α Κομνηνού, που το όνομα της συνδέθηκε με πλούσιους θρύλους και παραδόσεις. Γεννήθηκε το 1083 και η μεγάλη ακμή που γνώρισαν τα γράμματα την εποχή των Κομνηνών, οδήγησαν την Άννα να λάβει πλούσια μόρφωση. Γνώριζε Όμηρο, Ηρόδοτο, Θουκυδίδη, Αριστοφάνη, Ξενοφώντα, τους τραγικούς και τον Πολύβιο. Είχε μελετήσει τις γραφές, γνώριζε την ελληνική μυθολογία, την πλατωνική και αριστοτελική φιλοσοφία, την  ρητορική και διαλεκτική τέχνη.

Η άνοδος του Κωνσταντίνου Καραμανλή στην εξουσία

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ   http://www.kathimerini.gr/758369/article/epikairothta/ellada/h-anodos-toy-k-karamanlh-sthn-e3oysia 

*7 Οκτωβρίου 1955. Η νέα κυβέρνηση Καραμανλή μετά την κηδεία του Αλέξανδρου Παπάγου. 

Η επιλογή του Κωνσταντίνου Καραμανλή από τον βασιλιά Παύλο ως «τρίτη λύση» 

συνιστούσε ρίσκο.

Του

Του κ. Χρήστου Χρηστίδη*

          Ο Οκτώβριος του 1955 βρίσκει την Ελλάδα σε πολιτικό αδιέξοδο. Οι αλλεπάλληλες αποτυχίες στη διαχείριση του Κυπριακού και τα δραματικά γεγονότα των Σεπτεμβριανών, με τις πρωτοφανείς βιαιοπραγίες και τους βανδαλισμούς των ελληνικών περιουσιών στην Κωνσταντινούπολη, είχαν οδηγήσει τη χώρα στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός Αλέξανδρος Παπάγος, ήδη βαριά ασθενής, αδυνατούσε να διαχειρισθεί μία τόσο σύνθετη πολιτική συγκυρία, την ώρα που στελέχη τόσο της κυβέρνησης όσο και της αντιπολίτευσης αναλώνονταν στη διαμόρφωση των όρων και των προϋποθέσεων της «μετά Παπάγο» εποχής.

          Η ανεπάρκεια του πολιτικού συστήματος, που αποδεικνυόταν για μία ακόμη φορά κατώτερο των περιστάσεων, ενίσχυσε τον ρόλο και τις δυνατότητες παρέμβασης των Ανακτόρων, καθιστώντας τον Παύλο βασικό ρυθμιστή των πολιτικών εξελίξεων.

ΓΑΚ: Διασώζοντας τη μνήμη, διατηρώντας τη συνέχεια

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/756837/article/epikairothta/ellada/diaswzontas-th-mnhmh-diathrwntas-th-synexeia

 *Από τις συλλογές των Γενικών Αρχείων του Κράτους

*Κιβωτός της Ιστορίας

τα Γενικά Αρχεία του Κράτους

Γράφει ο κ. Ν. Ε. ΚΑΡΑΠΙΔΑΚΗΣ*

          Θα έλεγε κανείς πως πολλά προβλήματα στην Ελλάδα τα καταλαβαίνουμε μόνον αφού συντελεστεί η καταστροφή, την οποία έχει προκαλέσει η άγνοια ή η επιπολαιότητα. Μία καταστροφή οδήγησε τον Γ. Βλαχογιάννη και πολλούς μορφωμένους ανθρώπους κατόπιν του, να κάνουν ό,τι μπορούσαν για να μην καταστρέφονται τα αρχεία που παρήγαν οι δημόσιες υπηρεσίες: το 1893 το Ελεγκτικό Συνέδριο αποφάσισε να πολτοποιήσει όλα τα παλιά αρχεία του.

Κοντολογίς κατέστρεψε μεγάλο μέρος των ιστορικών τεκμηρίων που αφορούσαν τη μεγάλη Επανάσταση του 1821 και τις δημόσιες υπηρεσίες του ελληνικού κράτους μετά την ίδρυσή του. Το ελληνικό έθνος, που τόσο καυχιόταν για την ιστορία του και χάρις στην οποία είχε ιδρυθεί, την κατέστρεφε μόνο του μέσω της επιπόλαιης απόφασης μιας υπηρεσίας του.

Παύλος, ο βασιλιάς πίσω από τους μύθους- Δύο άρθρα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ   http://www.kathimerini.gr/756876/article/epikairothta/ellada/paylos-o-vasilias-pisw-apo-toys-my8oys

 *Ο Παύλος έφιππος στην πλατεία Συντάγματος

             Η "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της Κυριακής" δημοσίευσε δύο σημαντικά άρθρα, που βοηθούν στην κατανόηση μιας ιστορικής περιόδου της χώρας μας, που ήταν γεμάτη από πολιτικά γεγονότα. Η δημοσίευση των άρθρων, δεν σημαίνει προσπάθεια επαναφοράς της βασιλείας. Το Πολιτειακό, που καταταλαιπώρησε και δίχασε τη χώρα μας έχει κριθεί οριστικά με Δημοψήφισμα. Είναι καιρός λοιπόν να δούμε τις αναδρομές μας στην πολιτική ιστορία της Ελλάδος, χωρίς παρωπίδες. Η δημοσίευση έγινε με αφορμή την προβολή ενός ντοκιμαντέρ για τη ζωή του βασιλέως Παύλου.

Γράφει ο δημοσιογράφος ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ

            Πράος και διαλλακτικός χαρακτήρας, ο βασιλιάς Παύλος ανέβηκε στον ελληνικό θρόνο σε μία από τις πιο φορτισμένες ιστορικές περιόδους του ελληνικού 20ού αιώνα. Έφυγε πρόωρα από τη ζωή στις 6 Μαρτίου, αφού λίγες ημέρες νωρίτερα είχε ορκίσει, βαριά άρρωστος, την κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου στο Τατόι.

            Τι θα είχε συμβεί στην Ελλάδα αν ο βασιλιάς Παύλος δεν είχε προσβληθεί από μία επιθετική μορφή καρκίνου στο στομάχι και δεν πέθαινε πρόωρα πριν από ακριβώς 50 χρόνια; Αυτή η συναρπαστική υπόθεση πλανάται πάνω από την ιστορική βιογραφία «Παύλος, ένας ασυνήθιστος βασιλιάς» του Νίκου Πολίτη που προβλήθηκε για πρώτη φορά στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη το βράδυ της Τετάρτης μπροστά στα τρία του παιδιά, τις οικογένειές τους και άλλους εστεμμένους της Ευρώπης. Γιατί ο Παύλος (1901 - 1964) ανέβηκε στον ελληνικό θρόνο στην κορύφωση του Εμφυλίου Πολέμου, το 1947, και έφυγε λίγες εβδομάδες μετά τη σαρωτική επικράτηση της Ένωσης Κέντρου στις εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει πώς θα είχαν εξελιχθεί τα πράγματα αν ο Παύλος ήταν παρών τους επόμενους μήνες στην πολιτική ζωή του τόπου. Ο ιστορικός Κώστας Μ. Σταματόπουλος που ήταν ο επιστημονικός σύμβουλος του ντοκιμαντέρ μας μεταφέρει τη δική του εκτίμηση, σύμφωνα με την οποία «η παρουσία του Παύλου πιθανότατα θα απέτρεπε τα Ιουλιανά του 1965 και ακόμα περισσότερο τη δικτατορία της 21ης Απριλίου». Την ίδια ακριβώς άποψη εκφράζει, μιλώντας στη διάρκεια της ταινίας, και ο πρώην πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Το επαναλαμβάνει, μάλιστα, δύο φορές.

Ένας ιστορικός γρίφος που περιμένει λύση

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

 http://www.kathimerini.gr/757264/opinion/epikairothta/politikh/enas-istorikos-grifos-poy-perimenei-lysh

*Αρχιεπίσκοπος Μακάριος και Γεώργιος Παπανδρέου

*Ένα χαρακτηριστικό της ιστορικής έρευνας

που την καθιστά εξαιρετικά ελκυστική

είναι η ομοιότητά της με τη διαδικασία επίλυσης τα

των αστυνομικών γρίφων.

Του κ. ΘΑΝΟΥ ΒΕΡΕΜΗ*

            Διάβασα πριν από αρκετά χρόνια το απομνημονευματικό έργο του Πέτρου Ε. Γαρουφαλιά, «Ελλάς και Κύπρος. Τραγικά σφάλματα, ευκαιρίες που χάθηκαν, 19 Φεβρουαρίου 1964 - 15 Ιουλίου 1965» (εκδόσεις Μπεργάδη, 1982). Δεν απέδωσα τότε ιδιαίτερη προσοχή στον ισχυρισμό του συγγραφέα ότι το καλοκαίρι του 1964 η κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου αποφάσισε, μετά τις δύο προτάσεις  Άτσεσον για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, να επιχειρήσει -κατά τον Γαρουφαλιά- μονομερώς την ένωση χωρίς ανταλλάγματα.

            Την απόφαση έλαβε ο πρωθυπουργός συνεπικουρούμενος από τους δύο υπουργούς του, Κωστόπουλο (Εξωτερικών) και Γαρουφαλιά (Εθνικής Αμύνης), τον βασιλιά Κωνσταντίνο και τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Π. Κανελλόπουλο. Έτσι, χωρίς περισσότερη συζήτηση ο Γαρουφαλιάς ανέλαβε να μεταφέρει στον πρόεδρο της Κύπρου, Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, την απόφαση και να τον βολιδοσκοπήσει για το ποια θα ήταν η στάση του έναντι της ομόφωνης ελλαδικής απόφασης. Η αρχική απάντηση του Μακαρίου ήταν καταφατική με όρο την απόσυρση των βρετανικών βάσεων. Όταν ο Γαρουφαλιάς υπέδειξε στον συνομιλητή του τους κινδύνους μιας βρετανικής αντίδρασης στο τετελεσμένο αυτό, ο Μακάριος συμφώνησε, και έτσι χαρμόσυνα για την ενότητα όλων των Ελλήνων έληξε η πρώτη ημέρα της βολιδοσκόπησης.

Ένας ηρωικός «Σατανάς» στην Κρήτη εναντίον των Ναζί!!!

*Ο Αντώνιος Γρηγοράκης ή καπετάν Σατανάς

*Η δράση του καπετάν Σατανά στην Κρήτη

*Το όνομά του ήταν Αντώνιος Γρηγοράκης

*Πέθανε από καρκίνο στο Κάιρο

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

         

          Ο καπετάν Σατανάς, υπήρξε μια θρυλική μορφή της Εθνικής Αντίστασης στην Κρήτη. Πρόκειται για τον απόστρατο συνταγματάρχη Χωροφυλακής Αντώνιο Γρηγοράκη, που μπήκε στην Αντίσταση, από τότε που οι Ιταλοί έκαναν την επίθεση εναντίον της Ελλάδος, συνεννοούμενος με τους Βρετανούς,  με τους οποίους είχε φιλικές σχέσεις. Δεν γνωρίζουμε πώς πρόεκυψε το προσωνύμιό του Σατανάς, όμως αυτό, τον συνόδευσε ως το θάνατό του στο Κάιρο, αλλά και σε δημοτικό τραγούδι, όπου αναφέρεται με αυτό.

          Η δράση της ομάδας του καπετάν Αντώνη Γρηγοράκη ή Σατανά, άρχισε σχεδόν ταυτόχρονα με την επίθεση της Ιταλίας εναντίον της Ελλάδας. Ο σχηματισμός της ομάδας άρχισε να μορφοποιείται από τότε, όταν ο Γρηγοράκης, έχοντας σχέση με τους Άγγλους, επισκέπτονταν το αγγλικό προξενείο του Ηρακλείου και έπαιρνε μέρος σε συσκέψεις υπό τον πρόξενο Τζων Πέντλμπερι, με τον οποίο είχε φιλία.

          Αυτός ο δραστήριος Άγγλος, όσο ζούσε στην Κρήτη από το 1930, δημιούργησε ένα μύθο γύρω από το όνομα του. Ήταν αρχαιολόγος και διαδέχθηκε τον σερ Άρθουρ Έβανς στην Κνωσό και, όταν ξέσπασε ο πόλεμος, τότε το υπουργείο Πολέμου της Βρετανίας του ανέθεσε να οργανώσει την αντίσταση κατά των Γερμανών στο Ηράκλειο, δεδομένου ότι γνώριζε καλά τους Κρητικούς, ήταν γνώριμους σε πολλούς και μιλούσε τα ελληνικά με κρητική προφορά. Επιπλέον είχε περπατήσει όλη την Κρήτη.  

Μια βουλγαρική σημαία λάφυρο, ενός ευθυμογράφου!!!

*Η πρωτοσέλιδη φωτογραφία του Σταμ. Σταμ. από την εφημερίδα "Πατρίς" 16/7/1913 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

            Μια κόκκινη βουλγαρική σημαία με κεντημένα χρυσά γράμματα, που υπάρχει στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της οδού Σταδίου, κρύβει μια ηρωική πράξη ενός δημοσιογράφου, που σιγά – σιγά σκεπάζεται από την λήθη. Είναι λάφυρο του Β’ Βαλκανικού Πολέμου…

            Ο έφεδρος δεκανέας Σταμάτης Σταματίου, που μαθήτευσε κοντά στον πατριάρχη της ελληνικής δημοσιογραφίας το Βλάση Γαβριηλίδη, την άρπαξε από  Βούλγαρο σημαιοφόρο, πολεμώντας σώμα με σώμα στη μάχη της Στρώμνιτσας, το 1913.

            Ο Σταμάτης Σταματίου, γνωστότερος ως Σταμ. Σταμ. όπως υπέγραφε τα κείμενά του, γεννήθηκε το 1881 στη Ναύπακτο.

            Σε ηλικία 14 ετών πήγε στην Αθήνα όπου τελείωσε τις γυμνασιακές σπουδές του στο Λεόντειο Λύκειο και φοίτησε κατόπιν στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, με τα λεφτά που έβγαζε από την εργασία του.

            Διακρίθηκε ως δημοσιογράφος, ευθυμογράφος και σκιτσογράφος.

            Σε νεαρή ηλικία άρχισε να δημοσιεύει σκίτσα στη «Διάπλαση των Παίδων», αλλά και λογοτεχνικά κείμενα. Λίγο αργότερα προσελήφθη στην εφημερίδα «Ακρόπολις» του Βλάση Γαβριηλίδη, όπου αργότερα έγινε και διευθυντής. Συνεργάσθηκε και με άλλες εφημερίδες και περιοδικά, όπως  η «Πατρίς», το «Έθνος», το «Μπουκέτο», η «Πρωία», η «Έδεσσα  κ.λπ.

Όταν η Βουλή γίνεται... "Πανδαιμονείον"!!!

*Η Βουλή, μεγαλοπρεπές μέγαρο εξωτερικά.

*Είναι ανάγκη να μην 

απολεσθεί το τεκμήριο της ευπρέπειας

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Οι πρόσφατες εκρήξεις των βουλευτών της Χρυσής Αυγής μέσα στην αίθουσα συνεδριάσεων της Βουλής αναρριπίζουν αναμνήσεις σχετικά πρόσφατες, αλλά και πολύ παλαιότερες.

          Θυμίζουμε την τιμωρία της κ. Ελένης Ζαρούλια επειδή απευθυνόμενη προς τον υπουργό Δικαιοσύνης κ. Χαρ. Αθανασίου του είπε: "Είσαι αληταράς".  Ο γ' αντιπρόεδρος της Βουλή Χρήστος Μαρκογιαννάκης  , αντέδρασε αμέσως και εφαρμόζοντας το άρθρο 80 του κανονισμού της Βουλής της επέβαλε ποινή περικοπής του 1/4 της μηνιαίας αποζημίωσής της. Αυτό συνέβη στις 24 Ιανουαρίου.

          Και χθες, 27 Φεβρουαρίου 2014, βουλευτής της Χρυσής Αυγής αποκάλεσε τους βουλευτές των άλλων κομμάτων «Καραγκιόζηδες» προκαλώντας σάλο και διαμαρτυρίες για την καθόλου κόσμια συμπεριφορά τους.

          Σ’ αυτά, πρέπει να συνυπολογίσουμε και τις αντιδράσεις του κοινού στην παρουσία πολιτικών εξαιτίας των μνημονιακών πολιτικών. Αντιδράσεις που είχαν κορυφωθεί την εποχή των συγκεντρώσεων των «Αγανακτισμένων» στην πλατεία Συντάγματος.

          Πρέπει να αναγνωρίσουμε όμως, ότι η μεταπολιτευτική Βουλή, έχει υπέρ αυτής το τεκμήριο της ευπρεπείας. Από το 1974 και μετά, δύο μόνο άγρια περιστατικά μπορούμε να θυμηθούμε. Τη γροθιά μέσα στην Ολομέλεια του Γιάννη Τσακλίδη  (ΠΑΣΟΚ) στο μάτι του Ηλία Βουγιουκλάκη (ΝΔ) που τον πήραν τα αίματα... Και το χαστούκι μέσα σε Επιτροπή του Βασίλη Κεδίκογλου (ΠΑΣΟΚ) στο Στρατή Κόρακα (ΚΚΕ). Πάλι καλά...

Η Τριμερής Διάσκεψη του Λονδίνου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/755282/article/epikairothta/kosmos/h-trimerhs-diaskeyh-toy-londinoy

*Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Δεξιά ο υπουργός Αποικιών Άλαν Λένοξ Μπόιντ. 

Αριστερά ο κυβερνήτης της Κύπρου Χάρντιγκ

Της κ. Αναστασίας Γιάγκου*

            Το 1955 αποτέλεσε χρονιά-σταθμό στην εξέλιξη του Κυπριακού Ζητήματος. Η έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα της Εθνικής Οργάνωσης Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ), την 1η Απριλίου, με στόχο την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, έφερε στο προσκήνιο νέα δεδομένα τα οποία οι Βρετανοί δεν μπορούσαν πλέον να αγνοήσουν, αλλά, αντίθετα, θα έπρεπε να αντιμετωπίσουν.

            Είχαν προηγηθεί, την προηγούμενη χρονιά, η περίφημη δήλωση του «ουδέποτε» του υφυπουργού Αποικιών Χένρι Χόπκινσον (Ιούλιος 1954) και η ήττα της Ελλάδας στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών στην προσπάθειά της να διεθνοποιήσει το Κυπριακό (Δεκέμβριος 1954).

            Με αυτά τα δεδομένα, επομένως, η έναρξη του αγώνα στην Κύπρο από τη μία αιφνιδίασε τη Βρετανία, ενώ παράλληλα ενέτεινε τις ανησυχίες της σε διάφορα επίπεδα. Για τους Βρετανούς, τα περιφερειακά στρατιωτικά και στρατηγικά δεδομένα της περιόδου επέβαλλαν τη διατήρηση της κυριαρχίας τους στο νησί. Όμως, ο κίνδυνος να πληγεί το βρετανικό γόητρο, λόγω των εξελίξεων στην Κύπρο, καθώς και ο φόβος αντίδρασης της βρετανικής κοινής γνώμης μπροστά στην πιθανότητα εμπλοκής σε μια νέα, μακρόχρονη ίσως, αποικιακή περιπέτεια αποτέλεσαν λόγους για τους οποίους η Βρετανία επεδίωξε να αναζητήσει λύση στο θέμα της Κύπρου μέσω διαπραγματεύσεων. Πρωτίστως, όμως, το Λονδίνο ανησυχούσε για μια πιθανή ένταση ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία για την υπόθεση της Κύπρου. Ειδικότερα, για τους Βρετανούς η διατήρηση της τουρκικής φιλίας ήταν θέμα υψίστης σημασίας και σταδιακά επεδίωξαν να επισημοποιήσουν την εμπλοκή της Τουρκίας στην υπόθεση της Κύπρου. Έτσι, ο τουρκικός παράγοντας (κυρίως η αυξανόμενη τουρκική αδιαλλαξία) αποτέλεσε αναπόφευκτα στοιχείο το οποίο περιέπλεξε το ζήτημα της Κύπρου.

Ο Ζέρβας πολεμούσε με πόνους και βεντούζες!!!

 *Ο Ναπολέων Ζέρβας με συμπολεμιστές του

*Στιγμές οδυνηρής καθημερινότητας

στην Εθνική Αντίσταση

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Η ζωή στα αντάρτικα, είναι αυτονόητα δύσκολη. Ο κίνδυνος υπάρχει κάθε στιγμή και παραμονεύει σε κάθε βήμα. Η πείνα είναι διαρκής σύντροφος του αντάρτη. Η αβεβαιότητα καθημερινή. Η ψείρα, βασανιστική. Οι καιρικές συνθήκες σπάνια φιλικές, τις περισσότερες φορές εχθρικές. Η υγεία του αντάρτη συνεχώς εκτεθειμένη. Και το μόνο που κρατάει τον αντάρτη ζωντανό είναι η πίστη στον αγώνα που ανέλαβε.

          Οι σκέψεις αυτές, μου ήρθαν στο νου διαβάζοντας ένα αντίγραφο αποσπάσματος του ημερολογίου του ηγέτη της αντίστασης Ναπολέοντα Ζέρβα. Και πρόκειται για  καταγραφές μόνο του Ιουνίου του 1944. Και ειδικότερα αφορούν την υγεία του Ζέρβα και τους πόνους από τους οποίους υπέφερε, διεξάγοντας μάχες εναντίον των Γερμανών, αλλά και εναντίον του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ στην Ήπειρο. Το αντίγραφο αυτό σώζεται στα αρχεία της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού. Δεν έχει σημασία, που το ημερολόγιο αυτό είναι του Ζέρβα. Θα μπορούσε ίσως να ήταν και του Βελουχιώτη. Σημασία έχει, ότι οι άνδρες εκείνοι που πήραν μέρος στην Εθνική Αντίσταση κάτω από τις πλέον φοβερές συνθήκες, αποδείχθηκαν χαλύβδινοι στην διεξαγωγή του αντιναζιστικού και αντιφασιστικού αγώνα. Καλόν είναι στη σημερινή εποχή του καταναλωτισμού και της ευζωίας, να μαθαίνουμε πώς έζησαν οι πρόγονοί μας προκειμένου να πολεμήσουν, ό,τι πιο τερατώδες ανέδειξε ο πολιτισμός κατά τη διάρκεια του 20^ου αιώνα.

          Οι αναφορές που θα δούμε εδώ, αφορούν προσωπικά τον Ναπολέοντα Ζέρβα αλλά κατ’ αναλογία μπορούν να επεκταθούν σε όλους όσοι πήραν μέρος στην Εθνική Αντίσταση, από τον καπετάνιο ως τον έσχατο αντάρτη.

          Προηγουμένως όμως ας δούμε με δυο λόγια το ιστορικό πλαίσιο των ημερών εκείνων.

Ελληνικό χωριό η βάση των Αγώνων του Σότσι

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.kathimerini.gr/754090/article/epikairothta/ellada/ellhniko-xwrio-h-vash-twn-agwnwn-toy-sotsi

*Το Σότσι, επίκεντρο των χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων

Γράφει ο κ. Βλάσης Αγτζίδης*

          Οι Χειμερινοί Oλυμπιακοί Aγώνες γίνονται στο Σότσι της Νότιας Ρωσίας, δηλαδή σε μια περιοχή όπου η ελληνική παρουσία είναι έντονη. Ειδικά το χωριό Κράσναγια Πολιάνα (Κόκκινο Ξέφωτο), όπου δημιουργήθηκε το χιονοδρομικό κέντρο και θα αποτελεί τη βάση των Αγώνων, ιδρύθηκε από Ελληνες του μικρασιατικού Πόντου στα τέλη του 19ου αιώνα και υπήρξε για μεγάλη περίοδο ένα αμιγώς ελληνικό χωριό.

          Οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες που γίνονται ανέδειξαν για άλλη μια φορά το γεγονός της ύπαρξης μιας σημαντικής ελληνικής διασποράς στα ρωσικά παράλια της Μαύρης Θάλασσας. Μιας διασποράς που διεκδικεί την εντοπιότητα και τα δικαιώματα που απορρέουν από αυτήν: «Όταν μιλούν για τους γηγενείς της περιοχής της Μαύρης Θάλασσας, θεωρούμε ανήθικο να ξεχνούν ολότελα τον ελληνικό πληθυσμό» (Ι. Παρασκευόπουλος, εκπρόσωπος των εκτοπισμένων στο Καζαχστάν. Συνέδριο Γελεντζίκ, Μάρτης ’91).

Σκέψεις για τη συγγραφή της ιστορίας της Κατοχής

*Οι δύο τόμοι της "Ιστορίας της κατοχής" του Δημοσθένη Κούκουνα

            Στο χώρο εκδηλώσεων του βιβλιοπωλείου ΙΑΝΟΣ, έγινε η παρουσίαση των βιβλίων του Δημοσθένη Κούκουνα με τίτλο "ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ" (Τόμος Α΄ και Τόμος Β΄). 
        Την παρουσίαση έκαναν εκτός του συγγραφέως και οι δημοσιογράφοι Γιώργος Πετρόπουλος και Μιχάλης Κατσίγερας με συντονιστή τον Στέφανο Κασιμάτη, επίσης δημοσιογράφο. Τα βιβλία αυτά με τις 1000 και πλέον σελίδες, με πλούτο στοιχείων γνωστών και αγνώστων, με σπάνιο φωτογραφικό υλικό, εξέδωσε ο εκδοτικός οίκος Λιβάνη. Οι ομιλίες των παρουσιαστών του βιβλίου, έθεσαν σειρά προβληματισμών και σκέψεων για την ιστοριογραφία της Κατοχής. 
          Κατά τον συγγραφέα, είναι ώρα να ξαναδούμε ανόθευτα και ακηδεμόνευτα την αληθινή ιστορία της Κατοχής, που το πνεύμα της γαλούχησε τις κατοπινές ελληνικές γενιές. Χωρίς παρωπίδες και εμμονές, αντικειμενικά και σε βάθος, με άγνωστα στοιχεία και ντοκουμέντα. 

Ανταλλαγή εθνικών θησαυρών

ΑΠΟ ΤΗΝΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 
 http://www.kathimerini.gr/754068/article/epikairothta/ellada/antallagh-e8nikwn-8hsayrwn

*Τα ερείπια του Αγίου Αχιλλείου στην Πρέσπα. Φωτογραφία από το blog "Φως της Καστοριάς"

*Μεταξύ της Ελλάδας και της Βουλγαρίας.

*Η χώρα μας θα δώσει τα λείψανα του τσάρου Σαμουήλ

και οι Βούλγαροι βυζαντινά χειρόγραφα και εικόνες

που είχαν αρπάξει κατά τον Α΄ Παγκόσμιο.

Του δημοσιογράφου Σταύρου Τζίμα

          Οι συζητήσεις διεξάγονται μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, με απόλυτη μυστικότητα και βρίσκονται σε καλό δρόμο. Τα χρονικά περιθώρια άλλωστε στενεύουν. Οι Βούλγαροι τιμούν φέτος τα χίλια χρόνια από τον θάνατο του «πατριάρχη» του έθνους τους, τσάρου Σαμουήλ, και προγραμματίζουν για το φθινόπωρο εντυπωσιακές εκδηλώσεις και τελετές.

          Το λείψανο του «πατέρα του έθνους» θέλουν να αποτελέσει σε αυτές τη μεγάλη ατραξιόν. Πλην όμως, τον υπερπολύτιμο για τους Βούλγαρους εθνικό θησαυρό, τα οστά δηλαδή του πρώτου αυτοκράτορά τους, τα έχουν οι Ελληνες, που ζητούν ανταλλάγματα για να τα δώσουν.

Ο θάνατος του Άρη Βελουχιώτη στη Μεσούντα.

*Το μίσος περίσσεψε... "Τα κεφάλια τα κρέμασαν στην πλατεία...". Αυθεντική περιγραφή.

*Αυθεντική ιδιόχειρη περιγραφή,

μιας σκληρής σελίδας της ιστορίας

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Οι συνθήκες θανάτου του Άρη Βελουχιώτη και της ταφής του (που φαίνεται πως δεν έγινε ποτέ) εξακολουθούν να παραμένουν ένα άλυτο μυστήριο, μιας εποχής που όλοι θέλουν να ξεχάσουν, αλλά αυτό δεν μπορεί να συμβεί. Ας πάρουμε όμως τα γεγονότα από την αρχή…

          Ο Άρης Βελουχιώτης υπήρξε απολύτως αντίθετος στη συμφωνία της Βάρκιζας και στις συμβιβαστικές δεσμεύσεις του EAM έναντι του βρετανικού παράγοντα και της κυβέρνησης του Γεωργίου Παπανδρέου . Ανοιχτά είχε ταχθεί υπέρ της συνέχισης της ένοπλης δράσης, ενώ είχε εκπονήσει και σχέδιο για την κατάληψη της Αθήνας αμέσως μετά την αποχώρηση των Γερμανών.

          Είναι γνωστό εξάλλου πως ουσιαστικά δεν είχε γίνει απόλυτα δεκτός από την ηγεσία του ΚΚΕ (Σιάντος και Ζαχαριάδης) από τότε που βγήκε στο βουνό έως το θάνατό του. Έτσι μετά και τη σύναξη των καπεταναίων στη Λαμία, αφού είχε επέλθει η Απελευθέρωση, ο Άρης βρέθηκε να περιφέρεται με μια ομάδα πιστών του στα βουνά της Ηπείρου, αφού και η Αλβανία, δεν επέτρεψε την είσοδό του στο έδαφός της, απ’ όπου έλπιζε πως θα έφτανε στη Γιουγκοσλαβία του Τίτο. Για την εξόντωσή του είχαν κινηθεί δραστήρια, ο Στρατός, η Χωροφυλακή και οι ένοπλες παρακρατικές ομάδες  που δρούσαν τότε ανεξέλεγκτα.