«Άνθη» του καλού μέσα στο κακό και τον χαλασμό του Εμφυλίου!

*"Ανταρτόπληκτοι" της Ηπείρου, ξεριζωμένοι από τα χωριά τους... 

               

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

            Ο εμφύλιος πόλεμος 1946-49, υπήρξε πολύ σκληρός. Βιαιότητες πολλές φορές αδικαιολόγητες σημειώθηκαν και από τις δύο πλευρές και το αίμα που χύθηκε έκανε το κλίμα αφόρητο. Οι καταστροφές που προκλήθηκαν στις υποδομές της χώρας, δεν επέτρεψαν την ανάπτυξή της, επί μία δεκαετία, όταν οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες έκαναν άλματα αμέσως μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

            Η ιστοριογραφία δίνει βάρος και λογικά, στην εξιστόρηση μαχών που κόστισαν ζωές, σαμποτάζ που άφηναν ερείπια, αντεκδικήσεων που συντηρούσαν το μίσος και πολιτικού αμοραλισμού που εξαγρίωνε τα πολιτικά ήθη. Ο εμφύλιος πόλεμος είναι κάτι που πρέπει να λησμονούμε και να το προσπερνούμε;

            Όχι, είναι η απάντηση. Η μελέτη όλων των πτυχών του βοηθάει στον εντοπισμό των λαθών, ώστε να αποφεύγεται η επανάληψή τους.

            Ωστόσο, όπως ανάμεσα στα άνθη του κακού ανθίζουν και όμορφα λουλούδια, έτσι και στα πολλά και ποικίλα περιστατικά του εμφυλίου, τα μικρά και τα μεγάλα, μπορούμε να απομονώσουμε και ελάσσονα γεγονότα, που μπορούμε και πρέπει να προβάλουμε, παράλληλα με τα άσχημα και δραματικά γεγονότα, που δεν τιμούν κανέναν.

1941: Θάβοντας στην Κρήτη, σκουληκιασμένα πτώματα Ναζί

*Ο Χρήστος Ρουσσόπουλος (δεξιά) μόλις έχει πάρει το απολυτήριο από το στρατόπεδο αιχμαλώτων Ηρακλείου Κρήτης, Ιανουάριος 1942.

*Φρικιαστικές περιγραφές

από αιχμάλωτους στρατιώτες

*Πολλοί Εβρίτες υποχρεώθηκαν

να καθαρίσουν τα πεδία μαχών

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Το βιβλίο για τους 300 του Έβρου στη Μάχη της Κρήτης, που κυκλοφόρησε πρόσφατα, έχει προκαλέσει μεγάλες και ενδιαφέρουσες συζητήσεις στην περιοχή του νομού Έβρου, αλλά και στην Κρήτη. Αυτά τα παλληκάρια, νεοσύλλεκτοι της κλάσης του 1941 και αγύμναστοι ακόμα, βρέθηκαν στη φωτιά της φοβερής αυτής μάχης, το Μάιο του 1941.

                Η έκδοση του σημαντικού αυτού βιβλίου, ανάγεται στο 2009 όταν η κ. Μαίρη Τζιβελέκη από την Αλεξανδρούπολη ήρθε σε επαφή με το Ιστορικό Μουσείο της Κρήτης αναζητώντας πληροφορίες για τον παππού της Θεοφάνη Δημοσχάκη, ο οποίος έχασε τη ζωή του πολεμώντας το 1941 στον τομέα του Ηρακλείου. Η έρευνά της την οδήγησε στην κ. Ελένη Θεοδωρακοπούλου, της οποίας ο πατέρας Χρήστος Ρουσσόπουλος από το Νέο Χειμώνιο Ορεστιάδας πολέμησε με άλλους Θρακιώτες στη Μάχη της Κρήτης και κατέγραψε τις αναμνήσεις του. Η κ. Θεοδωρακοπούλου πείσθηκε από την κ. Τζιβελέκη να  παραδώσει το χειρόγραφο για έκδοση στην Εταιρεία Κρητικών Ιστορικών Μελετών. Έτσι προέκυψε αυτό το σημαντικό βιβλίο, που ρίχνει φως σε μια άγνωστη πτυχή της δράσης Θρακών στην Μεγαλόνησο.

1878: Οι Αλεξανδρουπολίτες προς το Συνέδριο του Βερολίνου...

*Το Δεδέαγατς, η σημερινή Αλεξανδρούπολη, σε καρτ ποστάλ του 1898

*Ένα σημαντικό 
και αδημοσίευτο ντοκουμέντο 
από την ιστορία 
της Αλεξανδρούπολης 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Ένα σημαντικό και αδημοσίευτο ντοκουμέντο από την ιστορία της Αλεξανδρούπολης, υπάρχει στο Ιστορικό Αρχείο του υπουργείου Εξωτερικών.

          Οι κάτοικοι του άσημου ακόμα Δεδέαγατς, με συγκινητικό ζήλο, όταν επήλθε η ρωσική κατοχή της περιοχής μετά τον ρωσοτουρκικό πόλεμο του1878, ζήτησαν με υπογραφές των προκρίτων, να μην υπαχθούν υπό Βουλγαρική διοίκηση, όταν διαπίστωσαν, ότι οι Ρώσοι μετά τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, επιχειρούν να αποκαταστήσουν τους Βουλγάρους, ως επικυρίαρχους της περιοχής. Οι εκκλήσεις τους έφθασαν έως και στο Συνέδριο του Βερολίνου.

          Ας δούμε όμως το ιστορικό περίγραμμα της εποχής για να κατανοήσουμε καλύτερα τα γεγονότα εκείνων των ημερών.

Μια απίστευτη εγκύκλιος του Φλωράκη το 1949

               

 *Ο υποστράτηγος Γιώτης (Χαρίλαος Φλωράκης) με αξιωματικούς του

*Ανεπιτυχής προπαγανδιστική

απόπειρα υποτίμησης των Λοκατζήδων,
κατά τη διάρκεια του εμφυλίου

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

            Το 1949, ήταν χρονιά- σταθμός στην εξέλιξη του εμφυλίου πολέμου, αφού από τις αρχές του έτους άρχισε να γέρνει η πλάστιγγα της νίκης εις βάρος των κομμουνιστών ανταρτών, οι οποίοι συνεχώς έχαναν έδαφος ενώπιον του εθνικού στρατού, που ενισχυμένος και από την αμερικανική βοήθεια σε υλικά και συμβούλους, προήλαυνε και τους έκλεινε σε Γράμμο και Βίτσι. Μέσα στον αδελφοκτόνο σπαραγμό των ετών 1946-1949 αναδείχθηκε και η προσωπικότητα του Χαρίλαου Φλωράκη, που δρούσε με το ψευδώνυμο Γιώτης.

            Ο Φλωράκης πήρε μέρος στον εμφύλιο ως διοικητής της 1^ης Μεραρχίας των ανταρτών. Εντύπωση είχε κάνει η συμμετοχή του τον Ιανουάριο του 1949 με τον καπετάν Διαμαντή (Ιωάννης Αλεξάνδρου) της 2^ης Μεραρχίας των ανταρτών, όταν κατόρθωσε να καταλάβει στις 20 Ιανουαρίου το Καρπενήσι και να το κρατήσει έως τις 8 Φεβρουαρίου. Όταν έφυγε από το Καρπενήσι κατόρθωσε να επανέλθει μέσα από περιπετειώδεις διαδρομές στο Γράμμο, καταδιωκόμενος από το στρατό.

Ο Βενιζέλος το 1912, δεν ήθελε τη Θράκη!!!

*Απόσπασμα από τα Επίσημα Πρακτικά της Βουλής με τον Βενιζέλο να δηλώνει: "Ποιούμαι την θυσίαν ταύτην των πληθυσμών της Θράκης ζητών αλλαχού κατά το δυνατόν ανταλλάγματα"

*Θυσίασαν τη Θράκη το 1912-13

για να επιτύχουν ανταλλάγματα αλλού.

*Ο Βενιζέλος συνιστούσε 

να μην ξεσηκωθούν οι Θράκες 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Όταν ξέσπασε ο Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος και φάνηκε γρήγορα, πως οι δυνάμεις των συμμαχικών κρατών (Ελλάδα, Σερβία, Βουλγαρία, Μαυροβούνιο) προχωρούσαν νικώντας, αναθάρρησαν οι υπόδουλοι στους Οθωμανούς λαοί των Βαλκανίων, ότι έφτασε και γι’ αυτούς η ώρα της ελευθερίας.

                Η ελπίδα αυτή φούντωσε στη Θράκη, όπου διαβιούσαν αμιγείς ελληνικοί πληθυσμοί, αλλά φευ, γρήγορα αποδείχθηκε ότι η τύχη της Θράκης είχε προδιαγραφεί από την ελληνική κυβέρνηση, η οποία δέχονταν να την θυσιάσει προκειμένου να πάρει ανταλλάγματα αλλού!!!

                Στις 2 Μαρτίου 1913 διεξήχθη στη Βουλή μια συζήτηση, που εξόργισε τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος ξεκαθάρισε πως δεν θέλει την Θράκη και ότι ενημέρωσε για τις προθέσεις του τα συμμαχικά κράτη.

Η αντίσταση στη Νάξο και ο ΣΤΝ του Δέτση

*O αρχηγός της Ναξιακής αντίστασης Γεώργιος Δέτσης

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Νάξος είναι ένα από τα ομορφότερα νησιά των Κυκλάδων. Νησί παραγωγικό με εργατικούς κατοίκους, οι οποίοι όταν τους χρειάσθηκε η πατρίδα έκαναν το καθήκον τους στο ακέραιο. Η ιστορία της Νάξου χάνεται στα βάθη των αιώνων.

                Ιδιαίτερη αναφορά θα κάνουμε σήμερα στην περίοδο της Κατοχής, όταν η Νάξος υπέστη τα πάνδεινα από τους Ιταλούς και Γερμανούς κατακτητές, αλλά και έδειξε την φιλοπατρία των κατοίκων της, που αντιστάθηκαν στους εχθρούς. Άλλωστε στη Νάξο γεννήθηκε και ο Μανώλης Γλέζος, που η κατοχή τον βρήκε στην Αθήνα και όχι στο νησί του.

                Στις 5 Μαΐου 1941 άρχισε η μαύρη νύχτα της Κατοχής όταν αποβιβάσθηκαν στη Νάξο, τα πρώτα ιταλικά στρατεύματα και την κατέλαβαν χωρίς καμιά αντίσταση, αφού δεν υπήρχε εκεί στρατός και οχυρώσεις.

                Αργότερα όμως, όταν κατέρρευσε το καθεστώς του Μουσολίνι στις 8 Σεπτεμβρίου 1943, τα ιταλικά στρατεύματα παρέδωσαν την εξουσία στους Γερμανούς οι οποίοι κατέλαβαν το τη Νάξο στις 12 Οκτωβρίου 1943.

                Η κατοχή έφερε πολλά δεινά στο ειρηνικό νησί. Ο επισιτισμός έγινε κύριο πρόβλημα, εξαιτίας των λεηλασιών και των αρπαγών των Ιταλών στην παραγωγή του νησιού. Σημειώθηκαν ακόμα και θάνατοι από πείνα ιδιαίτερα στις ορεινές περιοχές. Τα ίδια και όταν ήρθε η ναζιστική κατοχή. Μόνο για παράδειγμα στην Κόρωνο, αναφέρεται, ότι πέθαναν  πολλοί άνθρωποι από την πείνα. Γενικά η Νάξος κατά τη διάρκεια της Κατοχής, έχασε το ένα τέταρτο του πληθυσμού της.

Πολεμώντας στον σκληρό Εμφύλιο

*Εμφύλιος. Σκηνή από επίθεση για κατάληψη υψώματος

*Οι σκληρές συνθήκες στα βουνά

*Η καθημερινότητα στο μέτωπο

*Από τα ημερολόγια ταγμάτων πεζικού

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Ο εμφύλιος πόλεμος, είναι κατάρα για όλα τα έθνη. Η Ελλάδα βασανίστηκε πολύ από τον τελευταίο εμφύλιο των ετών 1946-1949. Χωρίσθηκε στα δυο. Μάτωσαν τα παιδιά της. Γέμισε η χώρα τάφους. Αναγκαστική προσφυγιά για πολλούς. Καταστράφηκαν πολλές υποδομές της χώρας, όταν οι άλλες χώρες της Ευρώπης  μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο προχωρούσαν με αλματώδη βήματά την ανάπτυξή τους.

          Η ζωή στο μέτωπο και στις δύο αντίπαλες μερίδες, ήταν  δραματική. Μάλλον πιο δραματική για την μερίδα των ανταρτών, που αντιμετώπιζαν τα δραστικά πυρά του στρατού, την έλλειψη πυρομαχικών πολλές φορές, την ψείρα και την πείνα. Η πείνα συχνά τους θέριζε…

          Αλλά και οι στρατιώτες που πολεμούσαν, ζούσαν σε καθεστώς διαρκούς ανασφάλειας. Νάρκες παντού, ανατίναζαν αυτοκίνητα και σκότωναν όσους τις πατούσαν ανύποπτοι. Γύρω τους σαν φαντάσματα υπήρχαν αντάρτες αθέατοι, έτοιμοι να τραβήξουν τη σκανδάλη. Φόβος απλώνονταν παντού…

ΜΙΑ ΠΤΥΧΗ ΤΟΥ ΜΑΥΡΑΓΟΡΙΤΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ

*Το έγγραφο του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, που διασώθηκξε στα Αρχεία της ΔΙΣ/ΓΕΣ

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Ο μαυραγοριτισμός κατά την διάρκεια της Κατοχής, υπήρξε ένα από τα πλέον απεχθέστερα φαινόμενα, που συνδέθηκε με την προσπάθεια εύκολου κέρδους πάση θυσία, όταν πολλοί Έλληνες και κυρίως παιδιά πέθαιναν στους δρόμους από την πείνα.

          Οι δυνάμεις της τριπλής Κατοχής, άρπαζαν με τη βία τους πόρους της κατεχόμενης χώρας μας. Σε συνδυασμό με τα πολεμικά γεγονότα, τους αποκλεισμούς κ.λπ.  πολύ σύντομα η αγορά εμφάνισε σημαντικές ελλείψεις σε είδη πρώτης ανάγκης, γεγονός που επέτρεψε σε διάφορα άτομα ρευστής συνείδησης να πλουτίσουν εκμεταλλευόμενα τις αδήριτες ανάγκες των συμπολιτών τους. Από τα χρόνια της κατοχής η λέξη μαυραγορίτης σημαίνει τον αδίστακτο κερδοσκόπο, χωρίς συνειδησιακούς φραγμούς, χωρίς νοιάζεται για τις παρενέργειες των πράξεών τους, αρκεί να αποκομίσει κέρδος με κάθε τρόπο, ακόμα και αθέμιτο.

          Οι παλαιότεροι, που έζησαν τα μαύρα χρόνια της Κατοχής είχαν να αφηγηθούν πολλές ιστορίες με τα ελεεινά κατορθώματα των μαυραγοριτών, η μετακίνηση των οποίων γινόταν βασικά με τα τρένα  Οι μαυραγορίτες είχαν φτάσει σε τέτοιο επίπεδο αναίδειας που ταξίδευαν ακόμα και…. χωρίς εισιτήριο. Και όταν δεν εύρισκαν θέση ανέβαιναν στην σκεπή των βαγονιών με τα τσουβάλια του εμπορεύματός τους,  μέχρι να φτάσουν στον προορισμό τους.

Το χαρέμι του σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ

*Εκεί που στέγαζε το χαρέμι του ο Αβδούλ Χαμίτ

*Μια περιγραφή του Αδοσίδη Μπέη

*Νευροπαθείς, φρενότροποι, διεστραμμέναι 
*Οι Νεότουρκοι και ο ανύπαρκτος Εκάρ





Γράφει ο Παντελής Αθανασιάδης

         Ο Αβδούλ Χαμίτ, υπήρξε ένας από τους πλέον μισητούς στα σουλτάνους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, καθώς το όνομά του συνδέθηκε με φοβερά γεγονότα που συνέβησαν, όταν αυτός διαφέντευε τις τύχες εκατομμυρίων υπηκόων του.

          Ο αριθμούμενος ως 28ος σουλτάνος από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, έμεινε γνωστός στην Ιστορία με το προσωνύμιο «Κόκκινος σουλτάνος» και θεωρήθηκε υπεύθυνος για τη μεγάλη και άγρια σφαγή των Αρμενίων το 1896 και για τις δολοφονίες χιλιάδων αντιπάλων του.

          Οι Νεότουρκοι όταν έκαναν την επανάσταση του 1908, τον εκθρόνισαν και από το απόγευμα της 15ης Απριλίου 1909 ) με το παλαιό ημερολόγιο) τον έθεσαν σε κατ' οίκον περιορισμό στην έπαυλη Αλλατίνη της Θεσσαλονίκης έως το 1912. Όταν κατελήφθη η Θεσσαλονίκη από τους Έλληνες, τον μετέφεραν και τον έκλεισαν στο ανάκτορο Μπεηλέρμπεη στις Χηλές του Βοσπόρου, όπου πέθανε  στις 10 Φεβρουαρίου 1918.

Ένας ηρωικός «Σατανάς» στην Κρήτη εναντίον των Ναζί!!!

*Ο Αντώνιος Γρηγοράκης ή καπετάν Σατανάς

*Η δράση του καπετάν Σατανά στην Κρήτη

*Το όνομά του ήταν Αντώνιος Γρηγοράκης

*Πέθανε από καρκίνο στο Κάιρο

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

         

          Ο καπετάν Σατανάς, υπήρξε μια θρυλική μορφή της Εθνικής Αντίστασης στην Κρήτη. Πρόκειται για τον απόστρατο συνταγματάρχη Χωροφυλακής Αντώνιο Γρηγοράκη, που μπήκε στην Αντίσταση, από τότε που οι Ιταλοί έκαναν την επίθεση εναντίον της Ελλάδος, συνεννοούμενος με τους Βρετανούς,  με τους οποίους είχε φιλικές σχέσεις. Δεν γνωρίζουμε πώς πρόεκυψε το προσωνύμιό του Σατανάς, όμως αυτό, τον συνόδευσε ως το θάνατό του στο Κάιρο, αλλά και σε δημοτικό τραγούδι, όπου αναφέρεται με αυτό.

          Η δράση της ομάδας του καπετάν Αντώνη Γρηγοράκη ή Σατανά, άρχισε σχεδόν ταυτόχρονα με την επίθεση της Ιταλίας εναντίον της Ελλάδας. Ο σχηματισμός της ομάδας άρχισε να μορφοποιείται από τότε, όταν ο Γρηγοράκης, έχοντας σχέση με τους Άγγλους, επισκέπτονταν το αγγλικό προξενείο του Ηρακλείου και έπαιρνε μέρος σε συσκέψεις υπό τον πρόξενο Τζων Πέντλμπερι, με τον οποίο είχε φιλία.

          Αυτός ο δραστήριος Άγγλος, όσο ζούσε στην Κρήτη από το 1930, δημιούργησε ένα μύθο γύρω από το όνομα του. Ήταν αρχαιολόγος και διαδέχθηκε τον σερ Άρθουρ Έβανς στην Κνωσό και, όταν ξέσπασε ο πόλεμος, τότε το υπουργείο Πολέμου της Βρετανίας του ανέθεσε να οργανώσει την αντίσταση κατά των Γερμανών στο Ηράκλειο, δεδομένου ότι γνώριζε καλά τους Κρητικούς, ήταν γνώριμους σε πολλούς και μιλούσε τα ελληνικά με κρητική προφορά. Επιπλέον είχε περπατήσει όλη την Κρήτη.  

Μια βουλγαρική σημαία λάφυρο, ενός ευθυμογράφου!!!

*Η πρωτοσέλιδη φωτογραφία του Σταμ. Σταμ. από την εφημερίδα "Πατρίς" 16/7/1913 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

            Μια κόκκινη βουλγαρική σημαία με κεντημένα χρυσά γράμματα, που υπάρχει στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της οδού Σταδίου, κρύβει μια ηρωική πράξη ενός δημοσιογράφου, που σιγά – σιγά σκεπάζεται από την λήθη. Είναι λάφυρο του Β’ Βαλκανικού Πολέμου…

            Ο έφεδρος δεκανέας Σταμάτης Σταματίου, που μαθήτευσε κοντά στον πατριάρχη της ελληνικής δημοσιογραφίας το Βλάση Γαβριηλίδη, την άρπαξε από  Βούλγαρο σημαιοφόρο, πολεμώντας σώμα με σώμα στη μάχη της Στρώμνιτσας, το 1913.

            Ο Σταμάτης Σταματίου, γνωστότερος ως Σταμ. Σταμ. όπως υπέγραφε τα κείμενά του, γεννήθηκε το 1881 στη Ναύπακτο.

            Σε ηλικία 14 ετών πήγε στην Αθήνα όπου τελείωσε τις γυμνασιακές σπουδές του στο Λεόντειο Λύκειο και φοίτησε κατόπιν στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, με τα λεφτά που έβγαζε από την εργασία του.

            Διακρίθηκε ως δημοσιογράφος, ευθυμογράφος και σκιτσογράφος.

            Σε νεαρή ηλικία άρχισε να δημοσιεύει σκίτσα στη «Διάπλαση των Παίδων», αλλά και λογοτεχνικά κείμενα. Λίγο αργότερα προσελήφθη στην εφημερίδα «Ακρόπολις» του Βλάση Γαβριηλίδη, όπου αργότερα έγινε και διευθυντής. Συνεργάσθηκε και με άλλες εφημερίδες και περιοδικά, όπως  η «Πατρίς», το «Έθνος», το «Μπουκέτο», η «Πρωία», η «Έδεσσα  κ.λπ.

Όταν η Βουλή γίνεται... "Πανδαιμονείον"!!!

*Η Βουλή, μεγαλοπρεπές μέγαρο εξωτερικά.

*Είναι ανάγκη να μην 

απολεσθεί το τεκμήριο της ευπρέπειας

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Οι πρόσφατες εκρήξεις των βουλευτών της Χρυσής Αυγής μέσα στην αίθουσα συνεδριάσεων της Βουλής αναρριπίζουν αναμνήσεις σχετικά πρόσφατες, αλλά και πολύ παλαιότερες.

          Θυμίζουμε την τιμωρία της κ. Ελένης Ζαρούλια επειδή απευθυνόμενη προς τον υπουργό Δικαιοσύνης κ. Χαρ. Αθανασίου του είπε: "Είσαι αληταράς".  Ο γ' αντιπρόεδρος της Βουλή Χρήστος Μαρκογιαννάκης  , αντέδρασε αμέσως και εφαρμόζοντας το άρθρο 80 του κανονισμού της Βουλής της επέβαλε ποινή περικοπής του 1/4 της μηνιαίας αποζημίωσής της. Αυτό συνέβη στις 24 Ιανουαρίου.

          Και χθες, 27 Φεβρουαρίου 2014, βουλευτής της Χρυσής Αυγής αποκάλεσε τους βουλευτές των άλλων κομμάτων «Καραγκιόζηδες» προκαλώντας σάλο και διαμαρτυρίες για την καθόλου κόσμια συμπεριφορά τους.

          Σ’ αυτά, πρέπει να συνυπολογίσουμε και τις αντιδράσεις του κοινού στην παρουσία πολιτικών εξαιτίας των μνημονιακών πολιτικών. Αντιδράσεις που είχαν κορυφωθεί την εποχή των συγκεντρώσεων των «Αγανακτισμένων» στην πλατεία Συντάγματος.

          Πρέπει να αναγνωρίσουμε όμως, ότι η μεταπολιτευτική Βουλή, έχει υπέρ αυτής το τεκμήριο της ευπρεπείας. Από το 1974 και μετά, δύο μόνο άγρια περιστατικά μπορούμε να θυμηθούμε. Τη γροθιά μέσα στην Ολομέλεια του Γιάννη Τσακλίδη  (ΠΑΣΟΚ) στο μάτι του Ηλία Βουγιουκλάκη (ΝΔ) που τον πήραν τα αίματα... Και το χαστούκι μέσα σε Επιτροπή του Βασίλη Κεδίκογλου (ΠΑΣΟΚ) στο Στρατή Κόρακα (ΚΚΕ). Πάλι καλά...

Ο Ζέρβας πολεμούσε με πόνους και βεντούζες!!!

 *Ο Ναπολέων Ζέρβας με συμπολεμιστές του

*Στιγμές οδυνηρής καθημερινότητας

στην Εθνική Αντίσταση

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Η ζωή στα αντάρτικα, είναι αυτονόητα δύσκολη. Ο κίνδυνος υπάρχει κάθε στιγμή και παραμονεύει σε κάθε βήμα. Η πείνα είναι διαρκής σύντροφος του αντάρτη. Η αβεβαιότητα καθημερινή. Η ψείρα, βασανιστική. Οι καιρικές συνθήκες σπάνια φιλικές, τις περισσότερες φορές εχθρικές. Η υγεία του αντάρτη συνεχώς εκτεθειμένη. Και το μόνο που κρατάει τον αντάρτη ζωντανό είναι η πίστη στον αγώνα που ανέλαβε.

          Οι σκέψεις αυτές, μου ήρθαν στο νου διαβάζοντας ένα αντίγραφο αποσπάσματος του ημερολογίου του ηγέτη της αντίστασης Ναπολέοντα Ζέρβα. Και πρόκειται για  καταγραφές μόνο του Ιουνίου του 1944. Και ειδικότερα αφορούν την υγεία του Ζέρβα και τους πόνους από τους οποίους υπέφερε, διεξάγοντας μάχες εναντίον των Γερμανών, αλλά και εναντίον του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ στην Ήπειρο. Το αντίγραφο αυτό σώζεται στα αρχεία της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού. Δεν έχει σημασία, που το ημερολόγιο αυτό είναι του Ζέρβα. Θα μπορούσε ίσως να ήταν και του Βελουχιώτη. Σημασία έχει, ότι οι άνδρες εκείνοι που πήραν μέρος στην Εθνική Αντίσταση κάτω από τις πλέον φοβερές συνθήκες, αποδείχθηκαν χαλύβδινοι στην διεξαγωγή του αντιναζιστικού και αντιφασιστικού αγώνα. Καλόν είναι στη σημερινή εποχή του καταναλωτισμού και της ευζωίας, να μαθαίνουμε πώς έζησαν οι πρόγονοί μας προκειμένου να πολεμήσουν, ό,τι πιο τερατώδες ανέδειξε ο πολιτισμός κατά τη διάρκεια του 20^ου αιώνα.

          Οι αναφορές που θα δούμε εδώ, αφορούν προσωπικά τον Ναπολέοντα Ζέρβα αλλά κατ’ αναλογία μπορούν να επεκταθούν σε όλους όσοι πήραν μέρος στην Εθνική Αντίσταση, από τον καπετάνιο ως τον έσχατο αντάρτη.

          Προηγουμένως όμως ας δούμε με δυο λόγια το ιστορικό πλαίσιο των ημερών εκείνων.

Οι Βορειοθράκες εθελοντές, στον πόλεμο του 1897

*Σκίτσο από την "Ακρόπολη" για την έλευση των Βορειοθρακών εθελοντών στην Αθήνα

*Μια άγνωστη πτυχή

της γενναίας προσφοράς 

της Ανατολικής Ρωμυλίας

προς την μητέρα πατρίδα.

Γράφει ο Παντελής Στεφ Αθανασιάδης

                Οι Βόρειοι Θράκες γνωστοί και ως Ανατολικορωμυλιώτες, σε κάθε περίσταση έδειξαν την ανιδιοτελή φιλοπατρία τους. Και στις καλές στιγμές αλλά προπαντός και στις δύσκολες περιστάσεις της Ελλάδας. Αυτό το απέδειξαν και στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897.

                Ο πόλεμος αυτός, παρά την γενικά καλή παρουσία του ελληνικού στρατεύματος, που είχε καταγάγει σημαντικές νίκες, είχε για τη χώρα μας ατυχή έκβαση. Πρόκειται για τον πόλεμο που κήρυξε η Οθωμανική Αυτοκρατορία κατά της Ελλάδας το έτος 1897, αρνούμενη να επιτρέψει τη διενέργεια δημοψηφίσματος στην Κρήτη, προκειμένου ο ίδιος ο κρητικός λαός να αποφασίσει για την τύχη του.

                Η ελληνοτουρκική μεθόριος άρχιζε από τη γραμμή της Άρτας και έφτανε έως τις νοτιοανατολικές υπώρειες του Ολύμπου. Οι Οθωμανοί συγκέντρωσαν στρατιωτική δύναμη, 121.500 ανδρών και 1.300 ιππέων, με αρχηγό τον Ετέμ Πασά και γερμανούς συμβούλους. Οι ελληνικές δυνάμεις παρέταξαν 54.000 άνδρες και 500 ιππείς, με επικεφαλής τον διάδοχο Κωνσταντίνο.

Μητσαίοι: Υπόδειγμα προσφοράς προς την πατρίδα

*Τα τρία αδέλφια Αθανάσιος, Σταμάτιος και Κωνσταντίνος

*Μια οικογένεια- υπόδειγμα 

πατριωτισμού και προσφοράς
Υπόδειγμα και η οικογένεια Λαγάνη

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο ανιδιοτελής πατριωτισμός, η εκούσια στράτευση στην ιδέα της πατρίδας, η εθελοντική προσφορά στον τόπο που μας γέννησε, είναι φαινόμενο που συνεχώς συρρικνώνεται, ειδικά στις μέρες μας. Γεννά μελαγχολικές σκέψεις αυτή η διαπίστωση, αλλά δεν ανατρέπεται αυτή η κατάσταση της πατριωτικής αφασίας.

                Εντούτοις υπήρξαν εποχές, που τα φαινόμενα αυτά άνθιζαν ανάμεσα στον ελληνικό λαό, εντελώς αυθόρμητα και πηγαία, χωρίς κανένας να διεκδικεί αμοιβές, παροχές ή δημοσιότητα, όπως συμβαίνει σήμερα, που τα ΜΜΕ δημιουργούν ήρωες (με… παντούφλες) παπαγάλους των τηλεοπτικών παραθύρων και κύμβαλα αλαλάζοντα. Τέτοιες εποχές ήταν, ο πόλεμος του Σαράντα, αλλά και οι Βαλκανικοί Πόλεμοι.

                Υπάρχουν παραδείγματα οικογενειών, που τα παιδιά τους όλα μαζί έσπευδαν εθελοντικά να πολεμήσουν, υπακούοντας σε άγραφους κώδικες τιμής.

Το Σουφλί δοκιμάζεται σκληρά από τη Βουλγαρική Κατοχή του 1913-19

*Η έκθεση του προξενείου της Ξάνθης, που φυλάσσεται στο Ίδρυμα Ελευθερίου Βενιζέλου

 *Οι βουλγαρικές ωμότητες στη Θράκη, 

μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Η Δυτική Θράκη στη διάρκεια του 20^ου αιώνα υπέστη δύο φορές με συνέπειες τραγικές, την βουλγαρική κατοχή.

          Την πρώτη φορά μετά τον τερματισμό του δεύτερου Βαλκανικού Πολέμου το 1913, όταν με βάση κυρίως τη συνθήκη του Βουκουρεστίου, η περιοχή επιδικάσθηκε στην ηττημένη Βουλγαρία αν και είχε απελευθερωθεί από τον ελληνικό στρατό.

          Η Συνθήκη του Βουκουρεστίου του Αυγούστου 1913, υπήρξε άδικη για την ελευθερωμένη Θράκη. Με δυτικό όριο τη γραμμή του Νέστου, η Θράκη παραχωρήθηκε στη Βουλγαρία. Έτσι έσβησε άδοξα το πρώτο όνειρο της απελευθέρωσης. Η εν συνεχεία συνθήκη της Κωνσταντινούπολης με την οποία επισημοποιήθηκε η συνθήκη του Βουκουρεστίου οριστικοποίησε, αυτό που ήθελαν να αποφύγουν Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι της Θράκης. Μια βουλγαρική κατοχή. Οι Βούλγαροι άρχισαν να προωθούνται σταδιακά και να καταλαμβάνουν εδάφη της Θράκης, από τον Οκτώβριο του 1913. Ο πληθυσμός της περιοχής βρέθηκε σε απόγνωση.

ΟΙ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ 1912-13- Εκατό χρόνια δόξας

Η ΑΙΝΟΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΚΑΙ Ο ΑΓΙΟΣ ΕΥΠΛΟΥΣ, ΠΟΥ ΓΙΟΡΤΑΖΕΙ ΣΗΜΕΡΑ

*Ο Άγιος Εύπλους της Αίνου σε παλιά φωτογραφία

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Σήμερα, 11 Αυγούστου, γιορτάζει ο Άγιος Εύπλους.  Πρόκειται για μάλλον άγνωστη γιορτή, αλλά για τους Θράκες έχει ιδιαίτερη σημασία.

Εύπλους σημαίνει τον «καλό πλου», το καλό θαλασσινό ταξίδι. Τον Άγιο Εύπλου τιμούσαν στην Αίνο της Ανατολικής Θράκης, που στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, τα πλοία της υπήρξαν σημαντική ναυτική δύναμη, γιατί και πλούτο συσσώρευαν αλλά και όταν κηρύχθηκε ο Αγώνας της Ανεξαρτησίας, αρκετοί καπεταναίοι της αλλά και μεμονωμένα παλληκάρια της, έσπευσαν τότε στην επαναστατημένη Ελλάδα και πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους. Όπως είναι ο Φιλικός Χατζή Αντώνης Βιζβίζης και η σύζυγός του Δόμνα, ο Χατζή Φραντζής Κούταβος και ο γιός του Μαργαρίτης, ο Δημήτριος Χαρίλαος και τόσοι άλλοι .

ΞΕΧΑΣΜΕΝΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

*Παλαιός χάρτης της Θράκης

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Περιγραφές ορισμένων θρακικών μοναστηριών, παρατηρούνται στα έγγραφα περί Θράκης, που περιέχει ειδικος φάκελος της Βιβλιοθήκης της Βουλής. Φυσικά, μοναστήρια υπήρχαν περισσότερα, αλλά εδώ θα αναφερθούμε, μόνο στα μοναστήρια που περιλαμβάνονται στα συγκεκριμένα έγγραφα της Βιβλιοθήκης της Βουλής.

          Ένα από τα μοναστήρια που περιγράφονται, είναι βυζαντινό και βρίσκονταν στην περιοχή της Αίνου. Η περιγραφή περιλαμβάνεται σε έκθεση του Ν. Γ. Χατζόπουλου, που είναι γραμμένη στις Φέρρες στις 2 Μαΐου 1882 και αφορά περιγραφή των χωριών της Αίνου.

*Το μοναστήρι της Σκαλωτής σε φωτογραφία του Βυζαντινολόγου Λαμπάκη το 1902

ΑΜΥΓΔΑΛΙΑ: «Επί της αυτής γραμμής προς ανατολάς της Αίνου και μόλις απέχουσα του Μαΐστρου περί τα 20 λεπτά. Ελλ. οικογ. 90. Προς Βορράν του χωρίου Αμυγδαλιά και εις απόστασιν είκοσι λεπτών κείται η ιερά Σταυροπηγιακή Μονή της Υπεραγίας Θεοτόκου καλουμένη Σκαλωτή, επί υψηλού λόφου μαγευτικήν παρέχουσα θέαν. Εκείθεν φαίνεται ο υπερήφανος Άθως, αι νήσοι Λήμνος, Ίμβρος, Σαμοθράκη και Θάσσος και όλος ο Μέλας κόλπος. Η ιερά αύτη Μονή εκτίσθη υπό Αλεξίου Κομνηνού τω 1140 σωτηρίω έτει ήτοι προ 742 ετών. Το ιερόν τούτο σκήνωμα κτισμένος επί βράχου φαίνεται μακρόθεν μεγαλοπρεπές και επιβλητικόν, αναμιμνήσκον τω εμβριθή οδοιπόρω τους βυζαντινούς χρόνους. Η μονή αύτη έχει καλλιεργησίμους γαίας υπέρ τας τέσσαρας χιλιάδας στρέμματα. Εκ δεν των Σιγιλίων αυτής και των Αυτοκρατορικών Φιρμανίων δεικνύεται ότι είχεν άλλοτε ως ψώμισμα και το παρακείμενον χωρίον Αμυγδαλιά. Προ 25-30 ετών εμόναζον εν αυτή υπέρ τους 40 πατέρας, νυν όμως αριθμεί μόνον δύω. Χάριν εις την ευεργετικότητα και την ευθυδικίαν του νυν Πατριάρχου Ιωακείμ του Γ΄ η Μονή αύτη μετά της ετέρας Σταυροπηγιακής του Αγίου Αθανασίου (Τζαντήρι) επιστώθησαν δια μίαν πενταετίαν αντί του στρογγυλού ποσού των 800 λιρών, ενώ προ του 1873 επλήρωναν ετησίως ανά 150 γρ. λόγω… (μία λέξη δυσανάγνωστη) από δε του 1873 μέχρι του 1881 τριάκοντα λίρας αι δύω».

Μια άλλη εικόνα για το μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου, μας δίνει ο Ν.Γ. Χατζόπουλος, περιγράφοντας το χωριό Αρβανίτες:

ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ: «Χωρίον ελληνικόν κείμενον Βορειοδυτικώς του χωρίου Κεμερλή ούτινος απέχει μόλις 3/4 της ώρας. Εις τους πρόποδας του βουνού Τζαντήρι εισίν ευρείαι και καρποφόροι πεδιάδες. Έχει νυν μόλις 10-12 Ελλ. Οικογενείας και 15 Βουλγαρικάς αίτινες από του τμήματος Φερρών συνωκίσθησαν εν των χωρίω τούτω προ οκτώ ετών.

Άνω του χωρίου τούτου Νοτιοδυτικώς επί του βουνού Τζαντήρι κείται η ετέρα Σταυροπηγιακή Μονή, εν τω μέσω δάσους απεράντου. Αρχαία επίσης και αυτή ως η της Σκαλωτής, ης εχρησίμευε ως Μετόχιον δια την κτηνοτροφίαν».  

*Χάρτης με την περιοχή "Μουσταφά Πασά" από το blogspot Μαράσια Έβρου

          Σε ένα άλλο ανυπόγραφο και αχρονολόγητο χειρόγραφο που έχει σταλεί προς τον Φιλεκπαιδευτικό Σύλλογο Αδριανουπόλεως περιγράφεται ένα μοναστήρι που υπήρχε στην περιοχή του Μουσταφά Πάσα (περιοχή Σβίλεγκραντ σήμερα). Το εκπληκτικό είναι, ότι ουσιαστικά και με σημερινούς όρους, καταγγέλλεται… ιδιωτικοποίηση μοναστηριών!

          «Δύο δε ώρας μακράν του Μουσταφά Πασσά, υπάρχει Μοναστήριόν τι (ονόματι μόνον διότι στερείται μοναχών) καλούμενον Μοναστήριον της Λαμπούς και έχει περιουσίαν τινά, ήτις όμως κακή τη μοίρα περιήλθεν εις χείρας  κοσμικού τινός, όστις θεωρείται ήδη ιδιοκτήτης της, δίδων ετησίως ποσόν τι. Εξεταστέα η υπόθεσις».

          Σε ένα άλλο ανυπόγραφο και αχρονολόγητο χειρόγραφο, που αφορά το Μουσταφά Πασά γίνεται ξανά λόγος για το μοναστήρι της Λαμπούς.

«Εις την αυτήν περιφέρειαν- αναφέρεται- κείται Μοναστήριον (ονόματι, διότι δεν υπάρχουν εις αυτό μοναχοί) υπό την επωνυμίαν της Λαμπούς. Περί αυτού πράξις τις ευρίσκεται εν τινι κώδικι της κοινότητος ημών γενομένη περί το 1818 έτος ίνα δωθεί υπό την κατοχήν του Μοναστηρίου του Βατοπαιδίου, όπως φροντίσει την σύστασιν... (μια λέξη δυσανάγνωστη) σχολής όπως διδάσκονται οι παίδες των πλησιοχώρων εν οίς εισέτι υπάρχουσι και γραικικά άτινα εις αυτά εκσλαβισθήσονται δια την αμάθειαν, αλλ’ ουδέν εγένετο. Μετά δε το 1853 έτος ελήφθη φροντίς περί του εν λόγω Μοναστηρίου (ούτινος οι Κώδικες εις όλα τα έγγραφα εφυλάττοντο εις τα αρχεία της Δημογεροντίας) καταγραφείσης όλης της περιουσίας, ίνα τακτοποιηθεί η διαχείρισις των του Μοναστηρίου, αλλ’ η ραδιουργία του τότε επισκόπου επωφελουμένου κατέστρεψε τα του Μοναστηρίου. Περιελθούσα εις τινας κοσμικάς χείρας ως ανεξάρτητος λογίζεται την σήμερον δίδων ως εικός ετήσιό τι τω  κατά καιρούς Αδριανουπόλεως».

*Το Μοναστήρι της Λαμπούς σήμερα. Φωτογραφία Σταύρου Παπαθανάκη

Για το μοναστήρι της Λαμπούς, έχει γράψει ένα άρθρο στο περιοδικό «Εξώπολις» τεύχος 8-9, χειμώνας του 1997-98, ο Θεόδωρος Κυρκούδης, επισημαίνοντας, ότι πλήρη περιγραφή του έχει δημοσιεύσει στα «Θρακικά» του 1928 ο Γεώργιος Λαμπουσιάδης. Σήμερα, προσθέτει, χρησιμοποιείται  ως εκκλησία ενός μικρού βουλγαρικού οικισμού, που δημιουργήθηκε γύρω από το παλιό μοναστήρι και ονομάζεται Λαμπούχ. Επίσης κάνει γνωστό, στο ίδιο άρθρο, ότι ένα Ευαγγέλιο της μονής Λαμπούς του 1879 από το Τυπογραφείο «Φοίνιξ» της Βενετίας, βρίσκεται στον Κυπρίνο και μια εικόνα των Αγίων Αποστόλων, η οποία βρίσκεται στο χωριό της Ορεστιάδας Πλάτη.

          Στην προαναφερθείσα έκθεση με τον αυτό γραφικό χαρακτήρα, για τα χωριά του Καβακλή, αναφέρεται ότι υπήρχε και ένα μοναστήρι της Αγίας Τριάδας.

          «Εν τω μέσω των ανωτέρω χωρίων και άλλων Βουλγαρικών χωρίων υπάρχει η Μονή της Αγίας Τριάδος, έχουσα τσιφλίκιον, νερόμυλον, χίλια πρόβατα, πεντακοσίας αίγας, 300 αγελάδας και οκτώ άροτρα. Ο ηγούμενος είναι κοσμικός, έχων περί αυτόν δύο καλογήρους και 60 υπηρέτας, διοριζομένους από τα πέριξ χωρία και πληρωνομένους 300 γρόσια κατ’ έτος. Η μονή οφείλει να ξενίζει και να τρέφει άνευ πληρωμής τους καθ’ εκάστην εκείθεν διαβαίνοντας οδοιπόρους, οι οποίοι ουδέποτε είναι ολιγώτεροι των 30 καθ’ εκάστην. Κατ’ έτος ο ηγούμενος δίδει λογαριασμόν εις τους προκρίτους των χωρίων, οι οποίοι το συνήθως εκ 300 γροσίων κατ’ έτος περίσσευμα διαθέτουσιν εις ανωφελή έργα. Κλίμα άριστον. Ύδατα άφθονα και κάλλιστα».

          Αναφορά για ύπαρξη παλαιότατου μοναστηριού, στην περιοχή της Βιζύης, του Αγίου Νικολάου, γίνεται και σε επόμενο κεφάλαιο.

ΣΙΝΑΝ: Ο ΜΕΓΑΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ, ΕΛΛΗΝΟΠΟΥΛΟ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ, ΠΟΥ ΔΟΞΑΣΤΗΚΕ ΩΣ ΤΟΥΡΚΟΣ

*Άποψη της Κωνσταντινούπολης

*Θύμα του καταραμένου παιδομαζώματος.

*Έχτισε δεκάδες ονομαστά κτίρια.

*Φημισμένα τζαμιά, μαρτυρούν την αξία του.

*Έχτισε το Σελιμιέ Τζαμί της Αδριανούπολης.

*Σώζονται πάμπολλα, κυρίως στην Κωνσταντινούπολη.

*Πέθανε 99 ετών.

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Οι Τούρκοι προφέρουν ακόμα και σήμερα, με μεγάλο σεβασμό το όνομα «Μιμάρ Κοτζά Σινάν. Σημαίνει «ο μεγάλος αρχιτέκτονας Σινάν». Είναι το όνομα του μεγαλύτερου αρχιτέκτονα στην ιστορία της Τουρκίας, που και αυτός- όπως και πολλοί άλλοι μεγάλοι- είχε ελληνική καταγωγή.
Το όνομα του Σινάν, έχει πάρει μυθικές διαστάσεις στη γειτονική χώρα, καθώς του αποδίδεται το χτίσιμο 84 μεγάλων τζαμιών με τα συνοδευτικά συγκροτήματά τους και άλλων 51 μικρότερων (τα λεγόμενα μεσκίτ), 57 μεντρεσέδων (ιεροδιδασκαλείων) 7 ανώτερων σχολών διδασκαλίας του Κορανίου, 22 μαυσωλείων (τουρμπέ) 47 δημόσιων λουτρών (χαμάμ) αρκετών χαρεμιών και ανακτόρων, γεφυρών, νοσοκομείων κ.λπ. Από τα 84 μεγάλα τζαμιά, μόνο στην Κωνσταντινούπολη, υπάρχουν ακόμα και σήμερα 22.
Η μεγάλη και μεστή καριέρα του στην αρχιτεκτονική, κράτησε 50 και πλέον χρόνια. Πέθανε στην Κωνσταντινούπολη σε βαθύτατο γήρας στις 9 Απριλίου 1588, όταν ήδη ήταν 99 ετών.
Ο Σινάν γεννήθηκε από Έλληνες γονείς στο χωριό Αγκιρνάς στην Καισάρεια το 1489. Το χωριό σήμερα, είναι Δήμος. Σε μικρή ηλικία στρατολογήθηκε με το παιδομάζωμα- το καταραμένο «ντεβσιρμέ»- στους Γενίτσαρους και εντάχθηκε στο στρατιωτικό σύστημα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, παίρνοντας μέρος σε πολλούς πολέμους.