Το Σουφλί δοκιμάζεται σκληρά από τη Βουλγαρική Κατοχή του 1913-19

*Η έκθεση του προξενείου της Ξάνθης, που φυλάσσεται στο Ίδρυμα Ελευθερίου Βενιζέλου

 *Οι βουλγαρικές ωμότητες στη Θράκη, 

μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Η Δυτική Θράκη στη διάρκεια του 20^ου αιώνα υπέστη δύο φορές με συνέπειες τραγικές, την βουλγαρική κατοχή.

          Την πρώτη φορά μετά τον τερματισμό του δεύτερου Βαλκανικού Πολέμου το 1913, όταν με βάση κυρίως τη συνθήκη του Βουκουρεστίου, η περιοχή επιδικάσθηκε στην ηττημένη Βουλγαρία αν και είχε απελευθερωθεί από τον ελληνικό στρατό.

          Η Συνθήκη του Βουκουρεστίου του Αυγούστου 1913, υπήρξε άδικη για την ελευθερωμένη Θράκη. Με δυτικό όριο τη γραμμή του Νέστου, η Θράκη παραχωρήθηκε στη Βουλγαρία. Έτσι έσβησε άδοξα το πρώτο όνειρο της απελευθέρωσης. Η εν συνεχεία συνθήκη της Κωνσταντινούπολης με την οποία επισημοποιήθηκε η συνθήκη του Βουκουρεστίου οριστικοποίησε, αυτό που ήθελαν να αποφύγουν Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι της Θράκης. Μια βουλγαρική κατοχή. Οι Βούλγαροι άρχισαν να προωθούνται σταδιακά και να καταλαμβάνουν εδάφη της Θράκης, από τον Οκτώβριο του 1913. Ο πληθυσμός της περιοχής βρέθηκε σε απόγνωση.

Τάγματα Ασφαλείας: Το φαινόμενο πέρα από τον μύθο

Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_1_17/12/2010_426085

*Ταγματασφαλίτες. Φωτογραφία από τα γερμανικά αρχεία

 Η σχέση τους  με τους Γερμανούς κατακτητές  ήταν αμφίδρομη
Του Στάθη Ν. Καλύβα*

'Ολοι ξέρουν τις Σπέτσες, το πανέμορφο αυτό νησί του Αργοσαρωνικού. Πόσοι όμως γνωρίζουν πως το περίφημο «Ποσειδώνιο» που θαυμάζουν οι επισκέπτες μόλις φθάσουν στο λιμάνι και η εξίσου γνωστή πλατεία της, η Ντάπια, υπήρξαν, μόλις εξήντα έξι χρόνια πριν, το τραγικό σκηνικό ενός απίστευτου δράματος με δημόσιους απαγχονισμούς, τουφεκισμούς και λιντσαρίσματα;
Ο Στέλιος Περράκης, στο βιβλίο του που κυκλοφόρησε πρόσφατα («Φαντάσματα του Εμφυλίου»), ερεύνησε και περιγράφει λεπτομερώς τον απαγχονισμό από γερμανικό απόσπασμα επτά ανθρώπων την Παρασκευή 9 Ιουνίου 1944 στην Ντάπια και τον τουφεκισμό έξι άλλων μπροστά στο Ποσειδώνιο. Τα θύματα είχαν κατηγορηθεί για συμμετοχή στο ΕΑΜ. Αλλη μια βάρβαρη ενέργεια των κατακτητών, άλλη μια θυσία αντιστασιακών, σκέφτεται αυτόματα κανείς.

Η ΚΗΔΕΙΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ ΤΟ 1943

*Μπροστά στον τάφο του Παλαμά ο Άγγελος Σικελιανός

 και αριστερά η ηθοποιός Μαρίκα Κοτοπούλη

 *Η νεκρώσιμος ακολουθία για τον μεγάλο ποιητή 

έλαβε χαρακτήρα πάνδημης εκδήλωσης διαμαρτυρίας  για τα δεινά της κατοχής 67 χρόνια πριν

Επιμέλεια: Νίκος Xρυσολωράς

Αμέσως, σχεδόν, μετά την ήττα των ελληνικών και συμμαχικών δυνάμεων από τον γερμανικό στρατό και την επιβολή τριπλής κατοχής στη χώρα μας, άρχισαν και οι πρώτες εκδηλώσεις αντίστασης. Ξεκινώντας από παράτολμες συμβολικές πράξεις, όπως η καταβίβαση της ναζιστικής σημαίας από την Ακρόπολη, στις 31 Μαΐου 1941, από τους Γλέζο και Σάντα, η αντίσταση πήρε σύντομα ένοπλη μορφή. Ωστόσο, το αντάρτικο δεν ήταν μεταξύ των διαθέσιμων επιλογών για τους περισσότερους κατοίκους της δοκιμαζόμενης από την πείνα και τις κακουχίες πρωτεύουσας. Πολλοί από αυτούς, όμως, άρπαζαν τις ελάχιστες ευκαιρίες που τους δίνονταν, για να εκδηλώσουν την οργή τους απέναντι στους κατακτητές. Μία από αυτές, ίσως η συγκλονιστικότερη, ήταν η κηδεία του μεγάλου ποιητή, Κωστή Παλαμά, στις 28 Φεβρουαρίου 1943. Η πάνδημη συμμετοχή στη νεκρώσιμο ακολουθία και ο χαρακτήρας αντιστασιακής εκδήλωσης που της δόθηκε, ήταν άλλωστε το πιο ταιριαστό τέλος για τον επιφανέστερο εκπρόσωπο της γενιάς του 1880, στην ποίηση του οποίου συνδιαλέγονται η αρχαία και η βυζαντινή γραμματεία, τα εκκλησιαστικά κείμενα, η δημοτική παράδοση, ο νεοελληνικός διαφωτισμός και τα πρωτοποριακά ευρωπαϊκά ρεύματα του 19ου αιώνα. Με το έργο του, ο Παλαμάς προσπάθησε να θεμελιώσει το ιδεολογικό αφήγημα της αδιάλειπτης ιστορικής συνέχειας του ελληνισμού. Με τον θάνατό του, ένωσε τους Ελληνες υπό το αίτημα της απελευθέρωσης από τον φασισμό. Στις φωτογραφίες, το βουβό πλήθος φαίνεται να συλλογίζεται τους στίχους από τον Τέταρτο Λόγο, στον Δωδεκάλογο του Γύφτου: «Ω το υπέρτατο τανάσασμα, ω, το ανάκρασμα της νίκης, ύστερ' από κάτεργα σκλαβιάς κι από χρόνια καταδίκης!»

*Η σορός του Παλαμά

Ηχήστε οι σάλπιγγες - Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα!

Του Μανόλη Kούμα*

«Χτες βράδυ μια είδηση ακατανόητη μας ήρθε. Μια είδηση ασύλληπτη. Ο Γέρο-Παλαμάς πέθανε. Είχαμε ξεχάσει πως ήταν θνητός» – γράφει στο προσωπικό της ημερολόγιο η Ιωάννα Τσάτσου...

Η αντίσταση των νέων στην Κατοχή

Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_1_31/10/2010_420674

*Διαδήλωση της νεολαίας στην Κατοχή  *Πολλές οργανώσεις  με διαφορετικές ιδεολογικές καταβολές  συγκρότησαν ένα από τα δυναμικότερα  κινήματα στην Ευρώπη Της Οντέτ Bαρών-Bασάρ* Την 28η Οκτωβρίου του 1941, πρώτη επέτειο του πολέμου, στην ιταλοκρατούμενη Αθήνα το Πανεπιστήμιο ήταν σε αναβρασμό. Από την παραμονή γίνονταν αντιστασιακές εκδηλώσεις στο προαύλιο που συγκέντρωσαν 1.500 φοιτητές, και τα συνθήματα του νεοϊδρυμένου ΕΑΜ καλούσαν σε αγώνα κατά των κατακτητών.  Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Τσάτσος εκφώνησε ομιλία που του στοίχισε την απόλυσή του και ομάδες φοιτητών κατέθεσαν στεφάνι στον Άγνωστο Στρατιώτη.

Η ΑΝΑΤΙΝΑΞΗ ΤΗΣ ΕΣΠΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΠΕΑΝ

Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_1_26/09/2010_416211

*Το ανατιναγμένο κτίριο της ΕΣΠΟ

Με την επιχείρηση κατά των δωσιλόγων

 η αντιστασιακή οργάνωση ΠΕΑΝ,  τόνωσε το ηθικό  του χειμαζόμενου ελληνικού λαού
Επιμέλεια: Στέφανος Xελιδόνης


Σήμερα, περπατώντας στο κέντρο της Αθήνας, μπορεί κανείς να προσέξει στη γωνία της Πατησίων με τον πεζόδρομο της Γλάδστωνος μία επιγραφή σε σχήμα ανοιχτού βιβλίου. «Εδώ ήταν στην Κατοχή 1941-1944 το Αρχηγείο της Ναζιστικής ΕΣΠΟ. Ανατινάχθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 1942 από την Αντιστασιακή Οργάνωση ΠΕΑΝ - Πανελλήνιος Ενωσις Αγωνιζομένων Νέων» αναγράφεται στη μία σελίδα. 

Λίγο πιο πέρα ορθώνονται δύο στήλες. Στη μία δεσπόζει η προτομή του Κώστα Περρίκου, αρχηγού της ΠΕΑΝ. Τη δεύτερη στήλη αγκαλιάζουν τα πορτρέτα των Ιουλίας Μπίμπα, Διονύση Παπαδόπουλου, Δημήτρη Λόη και Γιάννη Κατεβάτη. Σήμερα, τραπεζάκια, καρέκλες, ομπρέλες και η τέντα από διπλανό φούρνο πνίγουν τα μοναδικά μνημεία στην Ελλάδα για την ανατίναξη της Εθνικής Σοσιαλιστικής Πατριωτικής Οργανώσεως πριν από 68 χρόνια. Τότε, νέοι πατριώτες ρίσκαραν τις ζωές τους -πολλοί από τους οποίους στη συνέχεια εκτελέστηκαν- για να χτυπήσουν την ΕΣΠΟ, που προσπαθούσε να στρατολογήσει Ελληνες για να πολεμήσουν στο πλευρό της Βέρμαχτ στην ΕΣΣΔ. Από την έκρηξη της βόμβας που τοποθέτησαν στα γραφεία της ΕΣΠΟ σκοτώθηκαν δεκάδες συνεργάτες των κατοχικών δυνάμεων και Γερμανοί αξιωματικοί, ενώ η δωσιλογική οργάνωση διαλύθηκε οριστικά.

Η Βόρεια Ελλάδα υπό βουλγαρική κατοχή

Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100003_01/08/2010_409825

 Από τον Απρίλιο του ’41 
έως τον Σεπτέμβριο του ’44,  οι Ελληνες της Μακεδονίας  και της Θράκης  πέρασαν μαρτυρικά χρόνια

*Ο Αδόλφος Χίτλερ και ο βασιλεύς της Βουλγαρίας Μπόρις


Επιμέλεια: Νίκος Xρυσολωράς


Οι αλυτρωτικές βλέψεις της Βουλγαρίας για τη Μακεδονία χρονολογούνται ήδη από την εποχή της εθνογένεσής της και τη σταδιακή παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Από τις αρχές του 20ού αιώνα μάλιστα, η σύγκρουσή της με την Ελλάδα για τον έλεγχο της περιοχής παίρνει τη μορφή ακήρυχτου πολέμου, με τον Μακεδονικό Αγώνα. 
Ωστόσο, οι προσπάθειες της Σόφιας, αποδεικνύονται ατελέσφορες και καταλήγουν σε συντριπτικές ήττες στον Β΄ Βαλκανικό και τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Δύο δεκαετίες αργότερα, η ήττα του ελληνικού στρατού από τις γερμανικές δυνάμεις φάνηκε να δίνει την ευκαιρία στη Βουλγαρία, η οποία είχε στο μεταξύ προσχωρήσει στο ναζιστικό στρατόπεδο, την ευκαιρία που τόσο επιζητούσε, καθώς η χώρα μας χωρίζεται σε τρεις ζώνες κατοχής- μία γερμανική, μία ιταλική και μία βουλγαρική. Το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας τίθεται υπό βουλγαρική διοίκηση.