Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΕΒΡΟΥ

*Η πλατεία του Διδυμοτείχου το 1941. Στο κέντρο κυματίζει η σβάστικα των Ναζί.

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος  Πατιαλιάκας

                Σημαντική υπήρξε η ανάπτυξη της Εθνικής Αντίστασης στον νομό Έβρου, αν και σχετικώς άγνωστη, παρά το γεγονός ότι γεωγραφικά η περιοχή ήταν ουσιαστικά, μια στενή λωρίδα γης.

                Κατά τον Σεπτέμβριο του 1941 παρουσιάσθηκε εθνικιστική κίνηση στον νομό Έβρου με έδρα το Διδυμότειχο και υπό τον εργολάβο Άγγελο Ζωγράφο καθώς και τον Στέφανο Παπαδόπουλο, προϊστάμενο Τ.Τ.Τ. γραφείου Νέας Ορεστιάδας.                      Στις αρχές του 1942 άρχισε κάποια ανταρτική κίνηση υπό τον Έφεδρο Ανθυπολοχαγό Ζαφείρη Δρατζίδη και τον αδελφό του Γεώργιο, κατοίκους Πετράδων, Γεώργιο Στεφανάκη, κάτοικο Ασημενίου, Ιωάννη Μπούρα και Χρήστο Μπούρα, κατοίκους Πυθίου, Απόστολο Φαρφάρα και Αθανάσιο Φαρφάρα, κατοίκους Θυρέας, Ιωάννη Αναστασιάδη, κάτοικο Νέας Ορεστιάδας, και ένα άλλο άγνωστο πρόσωπο με το ψευδώνυμο Άρης (1).

Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ 1941-1944

*Η γέφυρα του Γοργοπόταμου

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

                Είναι η 27η Απριλίου 1941. Τα γερμανικά στρατεύματα μπαίνουν στην Αθήνα και η γερμανική σημαία υψώνεται στην Ακρόπολη. 31 Μαΐου 1941 η Κρήτη καταλαμβάνεται από τα γερμανικά στρατεύματα και η αφέγγαρη νύκτα της κατοχής απλώνεται σ΄ ολόκληρη τη χώρα μας και η τραγωδία ενός σκλαβωμένου λαού αρχίζει.

                Δεν έχουν σβήσει ακόμα οι αστραπές της εποποιίας στη Βόρειο Ήπειρο και Αλβανία, στα Οχυρά της Μακεδονίας και Ελληνικής Θράκης καθώς και ο ηρωικός αγώνας της Κρήτης και η Ελλάδα μας καθημαγμένη με χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες, αιματόβρεχτη και μισοπεθαμένη πάνω στις δάφνες της, σταυρωμένη και αιχμάλωτη τριών αδίστακτων δημίων, των Γερμανών, των Ιταλών και των Βουλγάρων, με τον λαό της βασανισμένο και αποδεκατισμένο από την πείνα και τις στερήσεις, βρήκε το κουράγιο και τη δύναμη να ορθώσει το ανάστημα και να στείλει τα παιδιά της στα βουνά, στην Μέση Ανατολή και στην Βόρειο Αφρική για να συνεχίσουν τον «νυν υπέρ πάντων αγώνα», μέχρι την τελική νίκη, «τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι».

ΜΙΚΡΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ

*Ο Μικρός Ήρωας Γεράσιμος Ραφτόπουλος

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Σε καιρό πολέμου πολλά είναι αυτά που λαμβάνουν χώρα, τα οποία κάτω από κανονικές συνθήκες θα ήταν αδιανόητα.

                Συγκλονιστικές είναι οι περιπτώσεις συμμετοχής στη πρώτη γραμμή του μετώπου μαχητών μικρής ηλικίας, στην κυριολεξία ανηλίκων. Αναλύονται δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις, όπως παρακάτω:

ΤΟ ΠΑΡΘΕΝΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΘΩΡΗΚΤΟΥ «ΑΒΕΡΩΦ»

*Καρτ ποστάλ των Βαλκανικών Πολέμων με το θρυλικό θωρηκτό "Αβέρωφ" και επάνω δεξιά την εικόνα του εθνικού ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ.

 Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Το θωρακισμένο καταδρομικό (Θ/Κ ), ακριβέστερα θωρακισμένο εύδρομο, «ΑΒΕΡΩΦ» είναι ιστορικό πλοίο της νεότερης Ελλάδας. Παρά το γεγονός ότι αναφέρεται ως θωρηκτό, είναι θωρακισμένο καταδρομικό κλάσης ΠΙΖΑ. Ήταν ακριβές αντίγραφο του παλαιότερου θωρακισμένου καταδρομικού «Pisa», που είχε ναυπηγηθεί το 1907 με βάση σχέδιο του ναυπηγού Ιωσήφ Ορλάντο.

                Το «ΑΒΕΡΩΦ» ναυπηγήθηκε την περίοδο 1908-1911 στα ναυπηγεία του Ορλάντο στο Λιβόρνο της Ιταλίας και εντάχθηκε στο Ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό. Η τότε Κυβέρνηση του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη δαπάνησε το ποσό των 23.650.000 χρυσών δραχμών για την απόκτησή του. Το ποσό των 8.000.000 χρυσών δραχμών προερχόταν από κληρονομιά του Εθνικού ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ και το υπόλοιπο ποσό των 15.650.000 χρυσών δραχμών καλύφθηκε από το Ταμείο του Εθνικού Στόλου. Είχε εκτόπισμα 10.118 τόννων, 19.000 ίππους, διέθετε πυροβόλα, ταχυβόλα και αντιαεροπορικά πολυβόλα διαφόρων τύπων, τρεις τορπιλοσωλήνες κ.ά. και ανέπτυσσε μεγίστη ταχύτητα 23 κόμβων.

ΜΝΗΜΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ ΤΟΥ 1974. Η ΑΔΙΚΑΙΩΤΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ

*Η απόβαση στο Πέντε Μίλι, που στην πραγματικότητα ήταν αποβίβαση, 
εξαιτίας της ανεπάρκειας της στρατιωτικής ηγεσίας

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

                Το πραξικόπημα ανατροπής του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ στις 15 Ιουλίου 1974 ήταν η αφορμή για την στρατιωτική εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο στις 20 Ιουλίου 1974.

                Επικαλούμενη το άρθρο 4 της Συνθήκης Εγγυήσεως, η Τουρκία εισέβαλε στη νήσο (Σχέδιο «Αττίλας Ι») , με σκοπό την αποκατάσταση, όπως ισχυρίζονταν , της συνταγματικής τάξης και την προστασία των Τουρκοκυπρίων. Η πρώτη φάση της Τουρκικής εισβολής στην Κύπρο έληξε στις 22 Ιουλίου 1974 με την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που προέβλεπε την άμεση κατάπαυση του πυρός και τον τερματισμό της στρατιωτικής επέμβασης στο νησί. Στις 14 Αυγούστου 1974, μετά την αποτυχία της ειρηνευτικής διάσκεψης της Γενεύης, η Τουρκία έβαλε σε εφαρμογή το Σχέδιο «Αττίλας ΙΙ». Σε διάστημα τριών ημερών, οι Τουρκικές δυνάμεις, ενισχυμένες με εκατοντάδες άρματα μάχης και με την ισχυρή υποστήριξη δυνάμεων αεροπορίας και μονάδων πυροβολικού, προέλασαν σε βάθος 40 χιλιομέτρων Δυτικά και 60 χιλιομέτρων Ανατολικά, καταλαμβάνοντας μέχρι το απόγευμα της 16ης Αυγούστου το 37% του Κυπριακού εδάφους και εκτοπίζοντας 200.000 Ελληνοκυπρίους, σχεδόν το 40% του συνολικού πληθυσμού, με τη βία από τις πατρογονικές τους εστίες, οι οποίοι αναγκάσθηκαν να καταφύγουν ως πρόσφυγες στο ελεύθερο νότιο τμήμα του νησιού.

ΜΝΗΜΕΣ ΕΛΛΗΝΟ-ΙΤΑΛΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ: ΜΑΧΗΣ ΤΩΝ ΟΧΥΡΩΝ- ΜΑΧΗΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

 *Μεταφορά τραυματία στο βουνά της Βορείου Ηπείρου

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

                Η Ιταλία, στο πλαίσιο της εφαρμογής των επεκτατικών σχεδίων της στη Μεσόγειο, κήρυξε τον πόλεμο στην Ελλάδα στις 28 Οκτωβρίου 1940. Οι επιχειρήσεις μεταξύ των αντιπάλων έλαβαν χώρα σε δύο  επιμέρους θέατρα επιχειρήσεων, της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας, με ενδιάμεσο σύνδεσμο τον τομέα της Πίνδου. Η Ελληνοϊταλική σύγκρουση διακρίνεται σε τρεις περιόδους, στις αμυντικές επιχειρήσεις στην Ήπειρο και στη Βορειοδυτική Μακεδονία (28 Οκτωβρίου-13 Νοεμβρίου 1940), στην αντεπίθεση και προέλαση του Ελληνικού Στρατού στη Βόρειο Ήπειρο (14 Νοεμβρίου 1940-6 Ιανουαρίου 1941) και στις επιθετικές επιχειρήσεις του Β΄ Σώματος Στρατού και εαρινή επίθεση του Ιταλικού Στρατού (7 Ιανουαρίου-26 Μαρτίου 1941).

                Οι ανεπιτυχείς επιχειρήσεις της Ιταλίας για ταχεία κατάληψη της Ελλάδας προκάλεσαν την επέμβαση της Γερμανίας. Η εισβολή των Γερμανικών στρατευμάτων στο έδαφος της Ελλάδας, στις 6 Απριλίου 1941, σήμανε την έναρξη της Μάχης των Οχυρών, του τετραήμερου αγώνα στα 21 οχυρά της Γραμμής Μεταξά, κατά μήκος της Ελληνο-Βουλγαρικής Μεθορίου. Μετά τη διάσπαση της αμυντικής τοποθεσίας από τα Ελληνο- Γιουγκοσλαβικά σύνορα η Γερμανική προέλαση συνεχίσθηκε προς την Κεντρική και Δυτική Μακεδονία, Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα και περατώθηκε με την κατάληψη στις 27 Απριλίου της Αθήνας και αργότερα και της Πελοποννήσου. Στις 20 Μαΐου 1941 στη Κρήτη οι Ελληνικές Δυνάμεις μαζί με τα  Συμμαχικά στρατεύματα δέχθηκαν την επίθεση του πιο επίλεκτου στρατιωτικού σώματος του Γ΄ Ράιχ, τους αλεξιπτωτιστές. Μετά από άνισο αγώνα η Κρήτη στις 31 Μαΐου καταλήφθηκε από τα Γερμανικά στρατεύματα, παρά την άμυνα των Βρετανο- Ελληνικών στρατευμάτων και την γενναία αντίσταση του λαού της νήσου. Από την πρόσφατη έκδοση «Μνήμες Πολέμου 1897-1974, οι αγώνες του Ελληνικού Έθνους μέσα από προσωπικές μαρτυρίες», της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού, αντλούμε τις ακόλουθες μαρτυρίες:

ΜΝΗΜΕΣ ΕΜΦΥΛΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ 1946-1949. ΜΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΔΙΣ/ΓΕΣ

*Η Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

                Πρόσφατα η Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού του Γενικού Επιτελείου Στρατού εξέδωσε τόμο με τίτλο «Μνήμες Πολέμου 1897-1974. Οι αγώνες του Ελληνικού Έθνους μέσα από προσωπικές μαρτυρίες». Η έκδοση αυτή δεν αποτελεί προϊόν ιστορικής έρευνας βασισμένης σε επίσημες πηγές, αλλά, όπως δείχνει ο τίτλος της, παρουσιάζει τις πολεμικές αναμετρήσεις του Ελληνικού Στρατού με βάση τις προσωπικές μαρτυρίες ανθρώπων, οι οποίοι καταγράφουν τα γεγονότα μέσα από προσωπική, ενδεχομένως πιο συναισθηματική και εκ των πραγμάτων υποκειμενική ματιά.

                Οι μαρτυρίες αυτές, οι περισσότερες των οποίων έχουν αντληθεί από ημερολόγια αγωνιστών, συνιστούν μια επιπλέον «ηρωική» πράξη των ανθρώπων αυτών. Η ιστορική πραγματικότητα που αποτυπώνεται μέσα από τις προσωπικές μαρτυρίες και από την αβίαστη έκφραση συνειδήσεων αναδεικνύει τους ευρύτατους ορίζοντες του Έθνους και φέρνει κοντά το σήμερα με τις αξίες και τις παραδόσεις του χθες, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα να φωτισθούν αμφίπλευρα το παρελθόν και το παρόν.

ΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΤΟΥ ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ

*Πανοραμική εικόνα την ημέρα των αποκαλυπτηρίων του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη. Αρχείο Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας

   Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

                Στο πέρασμα των αιώνων πολλοί στρατιώτες έδωσαν τη ζωή τους και έπεσαν στα διάφορα πεδία των μαχών, χωρίς να αναγνωρισθούν ή να ανευρεθούν οι σωροί τους. Η ανάγκη να εκπροσωπηθούν όλοι οι άγνωστοι πεσόντες και να επιτευχθεί η απονομή επίσημης συνολικής τιμής στη μνήμη των υπέρ πατρίδας πεσόντων στρατιωτών οδήγησε τα έθνη στη δημιουργία ενός συμβολικού μνημείου, τον τάφο του άγνωστου στρατιώτη.

                Ο τάφος του άγνωστου στρατιώτη εξωτερικεύει την έννοια της φιλοπατρίας, αποδεικνύει τα στοιχεία μιας υψηλής πατριωτικής πράξεως και αποτελεί χαρακτηριστική εκδήλωση του οφειλόμενου επαίνου και της δόξας, που πρέπει να ακολουθεί τη μνήμη των πεσόντων και την εθελοθυσία τους υπέρ της πατρίδας.

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΚΣΤΡΑΤΕΥΤΙΚΟ ΣΩΜΑ ΣΤΗ ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΗ ΡΩΣΙΑ ΤΟ 1919

*Ο αντιστράτηγος Κωνσταντίνος Νίδερ με το επιτελείο του, μπροστά στην ελληνική πρεσβεία της Κωνσταντινούπολης, κατά την επιστροφή τους από την Ουκρανία και καθ' οδόν προς την Σμύρνη

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας,  Αντιστράτηγος ε.α.

                Με τον τερματισμό του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι Δυτικοί αντιμετώπισαν έναν ενοχλητικό πονοκέφαλο. Τα Γερμανικά στρατεύματα είχαν αρχίσει να αποχωρούν από τα κατεχόμενα εδάφη της Ρωσίας, τα οποία καταλάμβαναν οι Μπολσεβίκοι. Οι Δυτικοί ήθελαν να προλάβουν, πριν το κομουνιστικό καθεστώς της Ρωσίας, που αντιμετωπίζονταν ως ένα είδος επιδημίας, λάβει ανησυχητικές διαστάσεις εξάπλωσης.

                Για να προστατεύσει το δικό της φιλελεύθερο σύστημα η καπιταλιστική Δύση έπρεπε να αντιδράσει, να δημιουργήσει έναν φραγμό, μια «υγειονομική ζώνη», από τη Βαλτική μέχρι την Μαύρη Θάλασσα και να εμποδίσει την εξάπλωση της «αρρώστιας» προς Δυσμάς και Νότο. Παράλληλα με την αποβίβαση στρατευμάτων της Αμερικής, της Βρετανίας και της Ιαπωνίας σε εδάφη της Σιβηρίας, αποφασίσθηκε από τους Συμμάχους η κατάληψη εδαφών της Νότιας Ρωσίας από Γαλλικά στρατεύματα. Επειδή η Γαλλία αντιμετώπιζε οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα, καθώς και προβλήματα αποστολής στρατευμάτων, ζητήθηκε η συμμετοχή και άλλων κρατών της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας.

7η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1947: Η ΕΠΙΘΕΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΑΡΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΣΟΥΦΛΙΟΥ

*Το Σουφλί

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Βρισκόμαστε στο 1947. Δεύτερος χρόνος διεξαγωγής του Εμφυλίου Πολέμου. Το αντάρτικο είχε ανάψει για τα καλά σε ολόκληρη την ηπειρωτική χώρα με ανορθόδοξες επιχειρήσεις, με καταστροφές και άφθονο αίμα να ρέει, Ελληνικό και μόνο Ελληνικό.

                Την ίδια χρονιά, μετά το Δόγμα Τρούμαν, ο Ελληνικός Στρατός, που είχε πλέον αναλάβει την ευθύνη διεξαγωγής των επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση των ανταρτών, βρίσκονταν στη φάση της ανασυγκρότησης, του επανεξοπλισμού, της πρόσκλησης νέων κλάσεων και της εκπαίδευσής των. Οι αντάρτες, μετά τις επιθέσεις κατά των χωριών Κορύμβου, Κυριακής, Μεταξάδων, Λάδης κ.ά. αποφάσισαν την 7η Δεκεμβρίου 1947 να επιτεθούν και κατά της πόλης του Σουφλίου. Από την έκθεση διεξαγωγής της επίθεσης του Διοικητού του 551 Τάγματος Πεζικού, Αντισυνταγματάρχου Αθανασίου Φροντιστή, μετέπειτα Αρχηγού Γενικού Επιτελείου Εθνικής Αμύνης, που στάθμευε τότε στο Σουφλί, αντλούμε τα ακόλουθα στοιχεία:

Ο ΑΤΥΧΗΣ ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΟΥ 1897

*Διαδηλώσεις μπροστά στα Ανάκτορα

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Κατά την τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα η προσοχή όλων, κυβερνώντων και λαού, ήταν στραμμένη σε δύο σημεία του ορίζοντα. Στον Βορρά, στην Μακεδονία, οι Βούλγαροι κομιτατζήδες είχαν αρχίσει την εγκληματική δράση τους, από την άνοιξη του 1895. Στον Νότο στην Μεγαλόνησο, όχι βέβαια στην Κύπρο, αλλά στην Κρήτη, ο επαναστατικός πυρετός των Κρητικών είχε φουντώσει και απαιτούσαν την ένωση με την Μητέρα Ελλάδα.

                Η χώρα δεν διέθετε, όπως και σήμερα, ενιαία, μακροπρόθεσμη και σταθερή Εξωτερική Πολιτική. Δεν προλάμβανε τα γεγονότα, αλλά τα ακολουθούσε με σπασμωδικές αντιδράσεις. Το Εθνικό θέμα, το Κρητικό, αντί να κρατηθεί σε υπερκομματικό επίπεδο, είχε μεταφερθεί στην αίθουσα της Βουλής των Ελλήνων και είχε γίνει αντικείμενο κομματικής εκμετάλλευσης, σε μια περίοδο διπλωματικής απομόνωσης της χώρας. Η στάση της Γερμανίας εχθρική και των άλλων κρατών της Ευρώπης καιροσκοπική, εν αναμονή σε νέα κρίση του Ανατολικού Ζητήματος.

Η ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΛΑΖΑΡΩΝ

*Εδώ συνεδρίαζε η Βουλή των Λαζάρων

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

                Στην Ελληνική πολιτική και πλούσια συνταγματική ιστορία, με τις συχνές βουλευτικές εκλογές, τις Συντακτικές και Αναθεωρητικές Βουλές, τα δημοψηφίσματα, τις επαναστάσεις και τα πραξικοπήματα, μία Βουλή έμεινε με την ονομασία Βουλή των Λαζάρων. Προέκυψε από μία συνταγματικά αμφιλεγόμενη πρωτοβουλία του Ελευθερίου Βενιζέλου και ήταν αποτέλεσμα των δραματικών γεγονότων του Εθνικού Διχασμού, της δεύτερης δεκαετίας του 20ου αιώνα.

                Στις 28 Ιουλίου 1914 η Αυστρία κήρυξε τον πόλεμο κατά της Σερβίας, ο οποίος στη συνέχεια μετατράπηκε στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, με αντιμαχόμενες δυνάμεις από τη μία πλευρά την ΑΝΤΑΝΤ, δηλαδή την Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία και Ιταλία, και από την άλλη πλευρά τις Κεντρικές Αυτοκρατορίες, δηλαδή την Γερμανία και την Αυστρία-Ουγγαρία. Οι εμπόλεμες δυνάμεις από την αρχή επιδίωξαν την προσχώρηση προς αυτές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Τουρκίας, για τους δικούς τους λόγους.

ΤΑ ΝΟΕΜΒΡΙΑΝΑ ΤΟΥ 1916

*Ο ναύαρχος Φουρνέ, που βομβάρδισε την Αθήνα το 1916

 Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας,  Αντιστράτηγος ε.α.  

                Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος είχε ξεσπάσει στις 28 Ιουλίου 1914.Οι δύο εμπόλεμες παρατάξεις η Αντάντ, με τις Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία και Ιταλία και οι Κεντρικές Αυτοκρατορίες, με την Γερμανία και Αυστρία, προσπαθούσαν να εξασφαλίσουν νέους συμμάχους.

                Η Ελλάδα είχε παραμείνει ουδέτερη. Της αρνήθηκαν το δικαίωμα της ουδετερότητας. Δεν την ήθελαν απλώς ως φίλη, την ήθελαν ως σύμμαχο ή εχθρό. Την εκβίαζαν με εδαφικούς ακρωτηριασμούς, επεμβάσεις στα εσωτερικά της και ταπεινωτική συμπεριφορά, να ενταχθεί σε ένα από τα δύο στρατόπεδα.

                Η Γερμανία της επέβαλε να παραδώσει στους Βουλγάρους, που έγιναν σύμμαχοί της, το οχυρό Ρούπελ. Την υποχρέωσε να δεχθεί την αιχμαλωσία του Δ΄ Σώματος Στρατού της και την μεταφορά του στο Γκαίρλιτς, με αποτέλεσμα να μείνει η Ανατολική Μακεδονία ανυπεράσπιστη και να υποστεί τα πάνδεινα ο πληθυσμός της από τα Βουλγαρικά στρατεύματα. Από την άλλη πλευρά, η Αντάντ απαιτούσε με τη βία την προσχώρηση της Ελλάδας. Μετά την αποτυχία της εκστρατείας στα Δαρδανέλλια είχαν αποβιβασθεί στρατεύματα της Αντάντ στη Θεσσαλονίκη, ενώ είχαν καταληφθεί το λιμάνι του Μούδρου, η Κέρκυρα και άλλα νησιά μας.

ΚΥΠΡΟΣ: «ΙΣΤΟΡΙΑ ΧΑΜΕΝΩΝ ΕΥΚΑΙΡΙΩΝ»

*Η σημαία της Κυπριακής Δημοκρατίας

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Αυτόν τον τίτλο έδωσε στο γνωστό δίτομο βιβλίο του ο Ευάγγελος Αβέρωφ, που διετέλεσε Υπουργός Εξωτερικών από το 1956 μέχρι τον Ιούνιο του 1963 και χειρίσθηκε το πρόβλημα της Μεγαλονήσου. Ήταν ο αρχιτέκτονας των λίαν συκοφαντημένων Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου. Για πρώτη φορά τέθηκε το θέμα της Κύπρου από την Ελλάδα στην Βρετανία την άνοιξη του 1941, όταν προέκυψε το πρόβλημα της εγκατάστασης του Βασιλέως Γεωργίου Β΄ και της Ελληνικής Κυβέρνησης, μετά από μία πιθανή κατάληψη της Ελλάδας από τα Γερμανικά στρατεύματα σε περίπτωση επίθεσης της Γερμανίας κατά της χώρας μας.

                Αλλά ας αφήσουμε το νήμα της ιστορίας να ξετυλιχθεί για τα γεγονότα της Μεγαλονήσου.

Ο ΚΑΝΟΝΙΟΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΤΙΣ 9 ΠΡΟΣ 10 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 1948

*Το πυροβόλο με το οποίο επλήγη η Θεσσαλονίκη, 
μετά την κατάληψή του από τον ελληνικό στρατό

Γράφει ο κ.  Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Η Θεσσαλονίκη λόγω της γεωστρατηγικής και γεωπολιτικής θέσης της αποτελούσε πάντοτε στο διάβα των αιώνων στόχο κατάληψης από διαφόρους λαούς, όπως Τούρκοι, Βούλγαροι, Σέρβοι και άλλοι.

                Αλλά και κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου η Θεσσαλονίκη βρισκόταν στα ενδιαφέροντα του ΚΚΕ, γιατί, εκτός της γεωπολιτικής και γεωστρατηγικής σημασίας της, περιβάλλεται από ορεινούς όγκους (Όλυμπος, Πιέρια, Βέρμιο, Βόρας, Πάικο, Μπέλες,  Κρούσια, Βερτίσκος, Κερδύλλια, Χολομώντας και Χορτιάτης), τους οποίους έλεγχαν σημαντικές ανταρτικές δυνάμεις και χρησιμοποιούσαν ως βάσεις και ορμητήρια για επιχειρήσεις κατά κατοικημένων πόλεων της Κεντρικής Μακεδονίας (Νάουσα, Έδεσσα, Λιτόχωρο, Γιαννιτσά, Κιλκίς κ.ά), ενώ δεν αποκλείονταν σε περίπτωση κατάληψης της Μακεδονίας- Θράκης η ανακήρυξη της ως πρωτεύουσα του Μακεδονικού κράτους, μετά την απόσχιση της περιοχής αυτής από το Ελληνικό κράτος.

26/4/1941: ΑΕΡΑΠΟΒΑΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΚΑΤΑΛΗΨΗΣ ΤΟΥ ΙΣΘΜΟΥ ΚΟΡΙΝΘΟΥ

*Η ανατίναξη της γέφυρας στον Ισθμό της Κορίνθου

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Μετά την αποτυχία της εαρινής Ιταλικής αντεπίθεσης (9 Μαρτίου 1941) στο Μέτωπο της Ηπείρου, η Γερμανία επιτέθηκε την 6η Απριλίου 1941 κατά της πατρίδας μας καθ’ όλο το μήκος της Ελληνο-Βουλγαρικής Μεθορίου. Μετά την συνθηκολόγηση της 9ης Απριλίου 1941 στην Θεσσαλονίκη οι Μηχανοκίνητες και Τεθωρακισμένες Γερμανικές Μεραρχίες προέλασαν ταχέως προς Δυσμάς και Νότο, επιβραδυνόμενες από τα Βρετανικά στρατεύματα, που είχαν μεταφερθεί στη Μακεδονία για την ενίσχυση της Ελλάδας στο διμέτωπο αγώνα που διεξήγαγε.

                Την 20η Απριλίου 1941 στο Βοτονάσι του Μετσόβου υπογράφηκε από τον Διοικητή του Γ΄ Σώματος Στρατού Αντιστράτηγο Γεώργιο Τσολάκογλου η συμφωνία κατάπαυσης των επιχειρήσεων μεταξύ της Στρατιάς Ηπείρου και των Γερμανικών στρατευμάτων, παρά τις αντίθετες διαταγές της τότε πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας.

1943: Η AEΡΑΠΟΒΑΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΛΟΧΟΥ ΣΤΗ ΣΑΜΟ

*Αλεξιπτωτιστές ιερολοχίτες ετοιμάζονται για ρίψη στην κατεχόμενη Σάμο, το 1943. 

Ο πρώτος είναι ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος, από την Αμμόχωστο της Κύπρου, 

αξιωματικός του ελληνικού στρατού

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Η αεραποβατική ιδέα ή η κατακόρυφη υπερκέραση, όπως ονομάζεται στη στρατιωτική ορολογία, είναι αναμφισβήτητα μία από τις πιο εντυπωσιακές μορφές του επιθετικού ελιγμού, που επιβεβαίωσε κατά τρόπο σαφή και κατηγορηματικό αυτή τη θεμελιώδη αρχή, θέτοντας την σφραγίδα της στην έκβαση πολλών μαχών. Ο αιφνιδιασμός, η μεγάλη ταχύτητα και η εμβέλεια δράσης, η δυναμικότητα και η θεαματικότητα της μορφής αυτού του πολέμου είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του στοιχεία, που συνέβαλαν αποφασιστικά στην αλλαγή του ρου πολλών πολεμικών γεγονότων.

                Οι άνδρες των επίλεκτων αερομεταφερομένων μονάδων πέταξαν σε πολλές περιπτώσεις για χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τη βάση τους με τα εξαρτημένα από τις καιρικές συνθήκες αεροπορικά τους μεταφορικά μέσα (αεροσκάφη, ανεμόπτερα, ελικόπτερα) και έπεσαν ή προσγειώθηκαν σε άγνωστες και εχθρικές ή ελεγχόμενες από τον εχθρό περιοχές. Το ανεμόπτερο, το αλεξίπτωτο, το αεροσκάφος και τα τελευταία χρόνια το ελικόπτερο, που χρησιμοποιήθηκαν ή χρησιμοποιούνται για τις αεραποβατικές και αεροκίνητες επιχειρήσεις, πέρασαν από πολλά στάδια εξέλιξης από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά.

1948: ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ «ΚΟΡΩΝΙΣ». Η ΜΑΧΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΥΨΩΜΑΤΟΣ ΚΛΕΦΤΗΣ

*Παραστατική απεικόνιση της περιοχής των μαχών. Φωτογραφία του δημοσιογράφου 

Διονύση Αβραμόπουλου για την εφημερίδα "Εμπρός"

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Το ύψωμα Κλέφτης με υψόμετρο 1.845 μέτρα και τα υψώματα με υψόμετρο 2.221 μέτρα και 2.636 μέτρα συγκροτούν τον σκελετό του ορεινού όγκου του Σμόλικα, Νότια του ορεινού όγκου του Γράμμου, που έχει υψόμετρο 2.520 μέτρα.

                Το ύψωμα Κλέφτης βρίσκεται σε απόσταση 8-9 χιλιόμετρα Βορειοανατολικά της Κόνιτσας, έχει απόκρημνες πλαγιές και είναι πολύ δασωμένο. Το ύψωμα αυτό, οργανωμένο με ισχυρά και ανθεκτικά σε βομβαρδισμούς πολυβολεία και με πυκνά ναρκοπέδια κατά προσωπικού, αποτελούσε για τις Μονάδες του Δημοκρατικού Στρατού ένα πραγματικό οχυρό ,ένα άπαρτο κάστρο κατά την ηγεσία του ΚΚΕ, που εμπόδιζε τις επιχειρήσεις του Ελληνικού Στρατού προς τον Γράμμο και η κατάληψή του ήταν αναγκαία και επιβεβλημένη.

NΤΟΥΡΝΤΟΥΒΑΚΙΑ: ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΕ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑ ΤΑΓΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ 1941-1944

*Δύο "Ντουρντουβάκια".  Αριστερά, ο Χρήστος Μαλλές και δίπλα του ο Ζαφειριάδης Γιάννης από τις Σάππες Ροδόπης. Ο Βουλγαρικός κατοχικός στρατός ήρθε στην Ελλάδα το 1941 και την ίδια χρονιά τους έπιασαν και τους έστειλαν στη Βουλγαρία, όπου και κρατήθηκαν 

για δύο χρόνια.   Ξυπόλυτοι, γυμνοί και μαυρισμένοι από τον ήλιο φωτογραφίζονται προφανώς από κάποιον Βούλγαρο φωτογράφο.  Θα παρατηρήσετε πόσο σκελετωμένα είναι τα κορμιά τους. 

Από το αρχείο του κ. Γιώργου Κεραμυδά.  

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Η λέξη ντουρντουβάκι αποτελεί ελληνοποιημένη παραφθορά της προφερόμενης βουλγαρικής λέξης «τρούντοβι βόιτσκι», δηλαδή «τάγματα εργασίας», ή του «τρούντοβ βόινικ», δηλαδή «φαντάρος εργασίας». Χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα στην Ανατολική Μακεδονία και στην Ελληνική Θράκη, πάντα στο ουδέτερο γένος και συνήθως ως επιρρηματικό κατηγορούμενο του σκοπού, «τον πήραν Ντουρντουβάκι», ή του τρόπου, «σαν το Ντουρντουβάκι έκανε ό,τι του έλεγαν».

                Ντουρντουβάκια...Έτσι λέγονταν οι εκατοντάδες Έλληνες, που χάθηκαν στα αζήτητα της ιστορίας. Επιστρατεύτηκαν και ακολούθησαν, καταναγκαστικά τα τάγματα εργασίας του Βουλγαρικού στρατού κατοχής. Κρατήθηκαν παράνομα ως όμηροι και ορισμένοι πέθαναν σε Βουλγαρικό έδαφος. Ήταν αγνά παιδιά της Ανατολικής Μακεδονίας και της Ελληνικής Θράκης, που εργάσθηκαν κάτω από απάνθρωπες συνθήκες στη διάνοιξη δρόμων και σιδηροδρομικών γραμμών στο εσωτερικό της Βουλγαρίας. Όσοι γύρισαν δεν τιμήθηκαν ως ήρωες από την επίσημη εθνική ιστοριογραφία. Σήμερα το όνομά τους, Ντουρντουβάκια, έμεινε για να δηλώνει τον «αφελή» στις περιοχές της Ελληνικής Θράκης και της Ανατολικής Μακεδονίας. Εκεί δηλαδή που περίμεναν το στεφάνι της δόξας βρήκαν την ειρωνεία των μεταγενεστέρων.

EΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΑΚΗ: Η ΕΠΙΔΙΩΞΗ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΠΑΡΑΕΞΟΥΣΙΑΣ

*Χάρτης της ενιαίας Θράκης. Είναι του χαρτογράφου Ortelius, toy 1667.

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Η Θράκη και η προέλευσή της είναι ζυμωμένη με τους Ελληνικούς θρύλους και την Ελληνική Μυθολογία, κατά την οποία η Θράκη ήταν μία από τις τέσσερις κόρες του Ωκεανού. Πλούσια και σημαντική η ιστορία και ο πολιτισμός της Θράκης στο διάβα των αιώνων.

                Κατά τους τελευταίους αιώνες η Θράκη έπαυσε να υπάρχει ως ενιαία γεωγραφική περιοχή, στην επικράτεια ενός κράτους, και έχει τριχοτομηθεί. Το μεγαλύτερο μέρος της [Βόρεια Θράκη] με τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, παραχωρήθηκε πραξικοπηματικά στη Βουλγαρία και από την υπόλοιπη Θράκη με τη Συνθήκη της Λωζάννης το μεγαλύτερο μέρος [Ανατολική Θράκη] παραχωρήθηκε στην Τουρκία και το μικρότερο [Δυτική Θράκη] στην Ελλάδα. Η Συνθήκη της Λωζάννης, εκτός των άλλων θεμάτων, προστατεύει και τις Μουσουλμανικές μειονότητες [Τουρκογενείς, Πομάκοι και Αθίγγανοι ], που διαβιούν στην Ελληνική Θράκη και στο κείμενό της ρητά αναφέρεται σε Θρησκευτικές μειονότητες και όχι σε Εθνικές.