Αυτοβιογραφία μιας γενιάς

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/792766/article/politismos/vivlio/aytoviografia-mias-genias

*Ο πρώτος συνοικισμός στην Καλαμαριά. Η φωτογραφία ανήκει στο αρχείο 

του Μουσείου Φωτογραφίας «Χρήστος Καλεμκερής» του Δήμου Καλαμαριάς.

Γράφει ο κ. ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

            Ένας ποταμός ελληνικής ιστορίας, μία διαδρομή που κυκλώνει και πυκνώνει μία πορεία ευημερίας, εξόδου, μετεγκατάστασης, ταπείνωσης, ανόρθωσης και ζύμωσης, είναι «Η αυτοβιογραφία του πατέρα μου» της Ουρανίας Λαμψίδου, που θα κυκλοφορήσει στις αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη.

            Ένα κείμενο σε ένα συρτάρι, ανάμεσα στα πολλά χαρτιά, υποθήκες ζωής, χρόνου και μνήμης, ήταν η αφορμή για την Ουρανία Λαμψίδου να καταδυθεί όχι μόνο στον αυτοβιογραφικό ιστό του πατέρα της Γιώργου Λαμψίδη, δημοσιογράφου, που πέθανε το 2007 στα 95 του χρόνια, αλλά να ξαναστήσει ένα κορμό διαλόγου ανάμεσα στην ανιούσα και την κατιούσα γενεά μέσα από τις λυτρωτικές φυγές της γραφής. Ήταν ένα πέρασμα.

            Ο πατέρας είναι η επιτομή μιας «ξεχασμένης» γενιάς. Πόντιος από την πόλη Ερζινγκιάν (την αρχαία Αρσίγκη), μεγαλωμένος σε ένα κουκούλι ευημερίας, που διαρρηγνύεται βίαια σε πολύ νεαρή ηλικία, όταν γίνεται πρόσφυγας στη Μακεδονία. Η πορεία αυτού του ηρωικού ανθρώπου, που έζησε στοχαζόμενος και τελείωσε τον βίο του με μία σκληρή, σοφή και γαλήνια αποτίμηση κύκλων ζωής, αποκτά ανάστημα όχι μόνο γιατί εκπροσωπεί τον Πόντιο Έλληνα αλλά γιατί φέρει τον σπόρο ενός «τρόπου», ενός ηθικού κώδικα, μέσα από τα αιμοφόρα αγγεία της ελληνικής Πολιτείας και τη διαφυγή στον κόσμο των ιδανικών.

Στα άδυτα της ΕΥΠ από ένα «λόρδο»

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/793141/article/epikairothta/ellada/sta-adyta-ths-eyp-apo-ena-lordo

*Ο κ. Παύλος Αποστολίδης

Γράφει ο κ. Γιάννης Παλαιολόγος

          Σε μια χώρα όπου η συνωμοσιολογία θεριεύει και όλοι αναζητούν τον «αθέατο ξένο δάκτυλο» που καθορίζει τις τύχες του ελληνισμού, είναι ιδιαίτερα χρήσιμη η νηφάλια αναδρομή στην ιστορική πορεία των ελληνικών μυστικών υπηρεσιών που ξεδιπλώνεται στο βιβλίο «Μυστική Δράση: Υπηρεσίες Πληροφοριών στην Ελλάδα» του Παύλου Αποστολίδη (εκδόσεις Παπαζήση).

          Ο Αποστολίδης, πρώην διπλωμάτης και διοικητής της ΕΥΠ στο διάστημα 1999-2004, γνωστός με το προσωνύμιο «ο λόρδος», εξηγεί στην εισαγωγή τι τον ώθησε στη συγγραφή του βιβλίου. Από δείγματα παλαιών εγγράφων που του έφερναν στελέχη της ΕΥΠ στο πλαίσιο της μικροφωτογράφισης του παλαιού Αρχείου της υπηρεσίας, μεταξύ των οποίων το πόρισμα της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης για τη δολοφονία Τσιγάντε, κινήθηκε το ενδιαφέρον του για την ιστορία των μυστικών υπηρεσιών: «Μου δημιουργήθηκε η σκέψη ότι θα άξιζε να ασχοληθώ με την ιστορία των πληροφοριών στην Ελλάδα, αντλώντας υλικό από το Αρχείο αλλά και κάνοντας μία έρευνα για το προ της ΚΥΠ παρελθόν των Υπηρεσιών Πληροφοριών. [...] Αποφάσισα να συγκεντρωθώ στις σημαντικότερες φάσεις της ελληνικής Ιστορίας, προσπαθώντας να διαπιστώσω τη συμβολή των πληροφοριών στη διαμόρφωσή τους».

Η αποκαθήλωση του Ν. Ζαχαριάδη

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/793185/article/epikairothta/politikh/h-apoka8hlwsh-toy-n-zaxariadh

*Προσωπικότητα   με καθοριστική επιρροή  στην ιστορία του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος,  ο Νίκος Ζαχαριάδης εξέφρασε την ορμή του  στην εποχή του Στάλιν, ανέλαβε την ευθύνη για  τις κρίσιμες αποφάσεις  του δεύτερου μισού  της δεκαετίας του 1940,  και λατρεύτηκε  από τους οπαδούς του.

Γράφουν: ΝΙΚΟΣ ΜΑΡΑΝΤΖΙΔΗΣ και ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΤΣΕΚΟΥ*

          Μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου, η ηγεσία του ΚΚΕ, με επικεφαλής τον Νίκο Ζαχαριάδη, εγκαταστάθηκε στο Βουκουρέστι. Είχε να αντιμετωπίσει, εκτός από την ήττα, την αναγκαστική εγκατάσταση των μαχητών του ΔΣΕ και δεκάδων χιλιάδων άλλων ανθρώπων από τα θέατρα του εμφυλίου πολέμου στις Λαϊκές Δημοκρατίες.

          Η άρνηση της στρατιωτικής ήττας εκ μέρους της ηγεσίας του ΚΚΕ, που αποτυπώθηκε στο σύνθημα «το όπλο παρά πόδα» και η οργάνωση, σε συντονισμό με τις ανατολικές χώρες, στρατοπέδων εκπαίδευσης για την αποστολή παρανόμων στελεχών στην Ελλάδα με στόχο την καθοδήγηση των οργανώσεων του ΚΚΕ αλλά και τη συλλογή πληροφοριών και εκτέλεση σαμποτάζ, ενέτειναν τις ήδη μεγάλες δυσχέρειες (στρατοδικεία, φυλακές, εξορίες, εκτελέσεις) των κομμουνιστών που παρέμειναν στη χώρα.

          Ο θάνατος του Στάλιν το 1953 άνοιξε στην ίδια την ΕΣΣΔ δρόμους αμφισβήτησης αυτού του εγκατεστημένου μοντέλου εξουσίας. Όπως ήταν επόμενο, οι εξελίξεις στην ΕΣΣΔ επηρέασαν άμεσα το ΚΚΕ.

1861: Ο σεισμός που ισοπέδωσε την Αιγιαλεία

*Θλιβερά η όψις του Αιγίου...

*Και τη Ρόδο το 1863

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Οι πρόσφατες σεισμικές δονήσεις στον Ευβοϊκό κόλπο, αλλά και οι προηγούμενες καταστρεπτικές δονήσεις στο Αίγιο, επαναφέρουν στην μνήμη μας ένα σεισμό, που σχεδόν ισοπέδωσε το Αίγιο και ολόκληρη την περιοχή του το Δεκέμβριο του 1861. Ο σεισμός εκείνος είχε γίνει αισθητός σε ολόκληρη την τότε μικρή Ελλάδα.

                Η πόλη του Αιγίου βασικά και η Ζάχολη υπέστησαν ανυπολόγιστες ζημιές, εξαιτίας της καταστροφής των σπιτιών, τα οποία ή κατέρρευσαν ολοσχερώς ή ερειπώθηκαν και κατέστησαν ακατοίκητα. Ειδικά η Ζάχολη, πρέπει να ένιωσε εντονότερα αυτό το σεισμό και τις συνέπειές του γιατί και τα παράλια, αλλά και τα μεσόγεια τμήματά της υπέστησαν μεγάλες καταστροφές, γκρέμισμα σπιτιών κ.λπ. Αναφέρεται ότι τεράστιες ήταν οι καταστροφές σε δέκα συνοικίες της Ζάχολης  και στα χωριά Λούζι, Δερβένι κ.λπ. όπου τα περισσότερα σπίτια κατέρρευσαν ολοσχερώς, άλλα κατέστησαν ετοιμόρροπα, ενώ ελάχιστα ήταν τα επισκευάσιμα.

Ο διεθνής Έλληνας Νίκος Καζαντζάκης

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/792219/article/epikairothta/ellada/o-die8nhs-ellhnas-nikos-kazantzakhs

*Πορτρέτο του Νίκου Καζαντζάκη από τον Παντελή Ζωγράφο. Συλλογή Έλλης Αλεξίου 

(πηγή: Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκδοτική Αθηνών).

Γράφει ο κ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΑΓΑΘΟΣ*

            Τον Μάιο 1957 ο Νίκος Kαζαντζάκης βρίσκεται στο αποκορύφωμα της παγκόσμιας ακτινοβολίας του: ο μεγάλος γαλλικός εκδοτικός οίκος Plon αναλαμβάνει την έκδοση των «Aπάντων» του Έλληνα συγγραφέα και οργανώνει σειρά εκδηλώσεων στο Παρίσι προς τιμήν του· μια μεγάλη συνέντευξή του στον Pierre Sipriot μεταδίδεται σε έξι συνέχειες από το γαλλικό ραδιόφωνο· η ταινία του Jules Dassin «Celui qui doit mourir», στηριγμένη στο μυθιστόρημα «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», προβάλλεται στο κινηματογραφικό φεστιβάλ των Καννών και ο Καζαντζάκης παρακολουθεί την προβολή μαζί με τη σύζυγό του Ελένη, τον Dassin και τη Μελίνα Μερκούρη, πρωταγωνίστρια της ταινίας.

            Ωστόσο, τον επόμενο μήνα ξεκινά ένα μεγάλο ταξίδι στην Κίνα, που θα αποβεί μοιραίο. Όλα αρχίζουν ειδυλλιακά: τον Ιούνιο ο Kαζαντζάκης και η Eλένη αφήνουν το «κουκούλι», όπως αποκαλούν το σπίτι της Αντίμπ όπου ζουν επί δέκα χρόνια, για να επισκεφθούν την Κίνα, ύστερα από επίσημη πρόσκληση της κινεζικής κυβέρνησης. Για το ταξίδι της επιστροφής, που θα γίνει αεροπορικώς μέσω Iαπωνίας, ο Καζαντζάκης εμβολιάζεται στην Kαντόνα. Eνώ, όμως, πετάει πάνω από τον Bόρειο Πόλο το εμβόλιο εμφανίζει οίδημα και το χέρι του παθαίνει γάγγραινα.

Εγκαίνια της έκθεσης «Σκοτεινή επταετία, 1967-1974: η δικτατορία των συνταγματαρχών»

*Τανκς στο προαύλιο της Βουλής, στις 21 Απριλίου 1967

     Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, με αφορμή τη συμπλήρωση 40 χρόνων από την αποκατάσταση της δημοκρατίας,  εγκαινιάζει  έκθεση  με τίτλο  «Σκοτεινή επταετία, 1967-1974: η δικτατορία       των συνταγματαρχών»  στον Εκθεσιακό Χώρο του Ιδρύματος (Λεωφόρος Αμαλίας 14), την Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 2014 και ώρα 19:00.

     Την έκθεση θα εγκαινιάσει ο πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, κ. Ευάγγελος-Βασίλειος Ι. Μεϊμαράκης.

     Ο επισκέπτης της έκθεσης, ενήλικας ή μαθητής, έχει τη δυνατότητα να επιλέξει ο ίδιος τον τρόπο της περιήγησής του στην έκθεση, παρακολουθώντας την πορεία των γεγονότων μέσα από τη χρονολογική παράταξη των τεκμηρίων, αλλά και πραγματοποιώντας τη δική του έρευνα και αναζητώντας περισσότερες πληροφορίες στο αρχειακό υλικό που είναι διαθέσιμο σε ειδικά διαμορφωμένες θέσεις εργασίας.

Μια αυθεντική περιγραφή της Ναυμαχίας του Ναυαρίνου

*Ο ναύαρχος Έρασμος Ομάνεϋ, που σε νεαρή ηλικία είχε παρακολουθήσει 
τη Ναυμαχία του Ναυρίνου το 1828

*Αφήγηση του Άγγλου ναύαρχου 

Έρασμου Ομάνεϋ, το 1898

                Το 1898, ο γηραιός Άγγλος ναύαρχος Έρασμος Ομάνεϋ, που σε νεαρή ηλικία είχε πάρει μέρος στην ναυμαχία του Ναυαρίνου, αφηγήθηκε τις αναμνήσεις του σε βρετανό, από την ναυτική εκείνη σύγκρουση, που οδήγησε στον σχηματισμό του νεώτερου ελληνικού κράτους. Η ναυμαχία διεξήχθη στον κόλπο του Ναυαρίνου στις 20 Οκτωβρίου 1827.

                Οι μεγάλες δυνάμεις της εποχής Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία είχαν συμφωνήσει με τη Συνθήκη του Λονδίνου (1827), να επιβάλουν στην οθωμανική αυτοκρατορία να παραχωρήσει αυτονομία στους επαναστατημένους  Έλληνες και απέστειλαν ναυτικές μοίρες στην Ανατολική Μεσόγειο για να εφαρμόσουν την πολιτική τους, αλλά και να καταστείλουν την πειρατεία, που έβλαπτε κυρίως το βρετανικό εμπόριο.

                Οι αγριότητες του Ιμπραήμ της Αιγύπτου στην Πελοπόννησο και ορισμένα άλλα περιστατικά, οδήγησαν στην σύγκρουση των δύο στόλων, όταν ο Ιμπραήμ επιχείρησε παρά τις υποσχέσεις του, να εξέλθει από τον κόλπο του Ναυαρίνου.

                Αφηγούμενος ο ναύαρχος Ομάνεϋ τα γεγονότα εκείνα στον Άγγλο δημοσιογράφο υπενθύμισε ότι τότε η Ελλάδα βρίσκονταν σε φρικαλέα κατάσταση στενάζοντας κάτω από τον τουρκικό ζυγό, ενώ η αναρχία απ’ άκρου εις άκρον της χώρας έκανε τα πράγματα χειρότερα. Η θάλασσα είχε γεμίσει από πειρατές και οι Τούρκοι έσφαζαν τους Έλληνες ασταμάτητα.

Ο Ιωακείμ Κοζάνης, ζητούσε όπλα για τον ΕΛΑΣ

*Απόσπασμα του άρθρου του Μητροπολίτη Ιωακείμ στην εφημερίδα "Αντάρτης"

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

            Ο μητροπολίτης Κοζάνης και Σερβίων Ιωακείμ, υπήρξε μια ιδιάζουσα προσωπικότητα της Κατοχής, όταν προσχώρησε στο ΕΑΜ και ανακηρύχθηκε πνευματικός ηγέτης της Αντίστασης. Δυναμική και παρορμητική προσωπικότητα, έδειξε τις επαναστατικές τάσεις του πολύ πριν από την Κατοχή.

            Ο Ιωακείμ (κατά κόσμον Απόστολος Αποστολίδης) γεννήθηκε στo Ορτάκιοϊ της Βιθυνίας το 1883. Σπούδασε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης και πολιτικές επιστήμες στο Παρίσι. Χειροτονήθηκε κληρικός όταν περάτωσε τις σπουδές του και το 1914 αναδείχθηκε μητροπολίτης Μετρών και Αθύρων στην Ανατολική Θράκη. Το 1923 κατέφυγε στην Ελλάδα, όπου και διορίστηκε μητροπολίτης Κοζάνης και Σερβίων. Τον Απρίλιο του 1926 διορίστηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο μητροπολίτης Αυστραλίας, θέση από την οποία παραιτήθηκε μετά από δύο μήνες και επέστρεψε στην Ελλάδα. Τον Μάρτιο του 1927 αποκαταστάθηκε και πάλι στη Μητρόπολη Σερβίων και Κοζάνης.

Οι εφημερίδες γράφουν ιστορία

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ   

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=638133

*Αθηναίος διαβάζει το «Ελεύθερον Βήμα». Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη στη δεκαετία του 1920, από άγνωστο φωτογράφο. Το «Ελεύθερον Βήμα» εκδόθηκε τον Φεβρουάριο του 1922. Το σημείο όπου τραβήχτηκε η φωτογραφία είναι το καφενείο Ζαχαράτου στο Σύνταγμα 

Γράφει ο Αναστάσης Βιστωνίτης

                «Οι ελληνικές ημερήσιες εφημερίδες αποτελούν, για την έρευνα, μια ξένη χώρα, ένα εντελώς άγνωστο και αχαρτογράφητο τοπίο». Με αυτή τη φράση αρχίζει το βιβλίο του «Δημοσιογράφος ή ρεπόρτερ. Η αφήγηση στις ελληνικές εφημερίδες» 19ος- 20ός αιώνας ο Νίκος Μπακουνάκης.

                Ό,τι έχουμε ως τώρα είναι είτε βιβλιογραφικές αποδελτιώσεις είτε καταγραφές της πολιτικής ιστορίας μέσω των δημοσιευμάτων στον Τύπο. Αλλά έργα που ερευνούν, αναλύουν και ερμηνεύουν τον «πολιτισμό της εφημερίδας» στον τόπο μας δεν έχουμε. Μιλώντας για πολιτισμό της εφημερίδας πρέπει κανείς να λαμβάνει υπόψη του ότι οι εφημερίδες γεννήθηκαν και αναπτύχθηκαν μέσα στον αστικό χώρο, στην πόλιν δηλαδή.

Λυσσαλέος αντικομμουνιστής, αλαζών και με έπαρση ο Γρίβας, λένε οι Βρετανοί

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=645225

*Μακάριος και Γρίβας.

*Τα αρχεία των βρετανικών

μυστικών υπηρεσιών

για Γρίβα και Μακάριο

Γράφει ο Νίκος Χασαπόπουλος

           Ως «πικρόχολο άτομο», με έπαρση και αλαζονεία και με περιορισμένη διανοητική δύναμη, παρουσιάζουν τον Γεώργιο Γρίβα, οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες σε έγγραφά τους που καλύπτουν την περίοδο 1945- 1962 και τα οποία και έχουν αποχαρακτηριστεί ως απόρρητα. Κάνουν λόγο για  την «Οργάνωση Χ» που ίδρυσε ο Γρίβας, όπως επίσης και για την αρχηγία του στον απελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων, για την μετέπειτα πορεία του, για τις σχέσεις του με τον Μακάριο και για την εμπλοκή του στις συμφωνίες Ζυρίχης.   

            Πρόκειται για σημαντικά έγγραφα που φωτίζουν ακόμα περισσότερο την ιστορία και τους αγώνες καθώς και τις προδοσίες της ταλαίπωρης Κύπρου. Σ΄ ένα σημείο των εγγράφων αναφέρεται ότι ο Μακάριος είχε παραδεχθεί ότι είχε κάνει λάθος μη αποδεχόμενους τους όρους που είχαν πρωτοπροσφερθεί από τον τότε κυβερνήτη της Κύπρου Χάρντινγκ κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων μαζί του, όπως σημειώνονται και οι σκέψεις του Γρίβα να συνεχίσει τον ένοπλο αγώνα και μετά τις συμφωνίες Ζυρίχης.