Η αποσάθρωση και διάλυση του Κέντρου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΉ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

https://www.kathimerini.gr/society/561748153/i-aposathrosi-kai-dialysi-toy-kentroy/ 

*30.11.1977. Τα μέλη της τριμελούς διοικούσας επιτροπής της ΕΔΗΚ (από δεξιά, Στέλιος Παπαθεμελής, Ιωάννης Ζίγδης και Νικήτας Βενιζέλος) δίνουν συνέντευξη Τύπου την επομένη της εκλογής τους. Αριστερά, ο γ.γ. του κόμματος Μιχάλης Παπακωνσταντίνου.

 

*Η παρωχημένη ρητορική του

μετά τη Μεταπολίτευση 

οδήγησαν στην εξαφάνισή του

 

Γράφει ο κ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ

 

Το 1974 η κατάσταση του Κέντρου κάθε άλλο παρά ρόδινη μπορούσε να χαρακτηριστεί. Το χάσμα ανάμεσα στην πολυπληθέστερη μετριοπαθή πτέρυγα υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου και τη μειοψηφούσα ριζοσπαστική υπό τον γιο του Ανδρέα είχε ενταθεί από τη στιγμή που ο Ανδρέας ίδρυσε τον Φεβρουάριο του 1968 το Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα (ΠΑΚ), του οποίου οι στόχοι και η ρητορική (λ.χ. αντιδικτατορικός ένοπλος αγώνας, κοινωνικός μετασχηματισμός) τρόμαζαν τους παλαιούς κεντρώους.

Μεταξύ των τελευταίων ξεχώριζαν, μετά τον θάνατο του Γ. Παπανδρέου, οι έμπειροι πολιτικοί που ιδεολογικά κινούνταν στον ίδιο χώρο του παραδοσιακού φιλελευθερισμού/βενιζελισμού, Γεώργιος Μαύρος και Ιωάννης Ζίγδης. Ταυτόχρονα, μεσούσης της δικτατορίας είχαν αναδυθεί νέες δυνάμεις (σοσιαλδημοκρατικές και φιλοευρωπαϊκές), με γνωστότερο εκπρόσωπό τους τον ακαδημαϊκό Ιωάννη Πεσμαζόγλου.

Στην κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας που σχηματίσθηκε τον Ιούλιο του 1974 οι νέες αυτές δυνάμεις είχαν σοβαρή παρουσία, ενώ ο κύκλος του Μαύρου έμοιαζε αποδυναμωμένος. Σταδιακά, οι ζυμώσεις για την επανέναρξη της πολιτικής ζωής ξεκίνησαν, αλλά η Ένωση Κέντρου (Ε.Κ.) παρέμεινε ένα κόμμα-φάντασμα και τις πρώτες εβδομάδες της Μεταπολίτευσης, αφού η ενασχόληση του Μαύρου (ως υπουργού Εξωτερικών) με το Κυπριακό αποτελούσε εμπόδιο για την ενεργοποίηση του κομματικού μηχανισμού. Αυτό άλλαξε από τον αστάθμητο παράγοντα της τελευταίας δεκαετίας, τον Ανδρέα Παπανδρέου. Πολλοί τον ήθελαν επικεφαλής μιας νέας Ε.Κ. Ο ίδιος ο Ανδρέας είχε τους δικούς του σχεδιασμούς, προχωρώντας στην ίδρυση του ΠΑΣΟΚ, του οποίου η ιδρυτική διακήρυξη υπερέβαινε ξεκάθαρα τη βενιζελογενή παράδοση.

Έτσι άρχισε ο Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος και χάθηκε η Δυτική Θράκη…

*Εύγλωττη λεζάντα!!!

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

               Ο Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος, υπήρξε κατ’ εξοχήν ένδοξος πόλεμος για τα ελληνικά όπλα, αλλά τραγικός και καταστροφικός για τον ελληνικό πληθυσμό της Δυτικής Θράκης, που ένιωσε ξαφνικά στην πόρτα του τη λευτεριά και πολύ γρήγορα βρέθηκε δεμένος χειροπόδαρα και σκλαβωμένος με κυρίαρχους τους νικημένους και κατατροπωμένους Βουλγάρους.

               Η ιστορία των δύο νικηφόρων Βαλκανικών πολέμων, άρχισε από τις αρχές του 1912 όταν ξεκίνησαν αρχικά οι μυστικές σερβοβουλγαρικές συνομιλίες που οδήγησαν στη σύναψη συνθήκης φιλίας και συμμαχίας. Η Ελλάδα προσχώρησε με πολλές δυσκολίες σ’ αυτή τη συνθήκη το Μάιο του 1912, εξαιτίας των εδαφικών διεκδικήσεων στα εδάφη της Μακεδονίας και της Θράκης.

               Το φθινόπωρο του 1912 βρήκε τα τέσσερα χριστιανικά κράτη, την Ελλάδα, ,τη  Βουλγαρία, τη Σερβία και το Μαυροβούνιο συνασπισμένα εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο πρώτος Βαλκανικός Πόλεμος άρχισε στις αρχές του Οκτωβρίου 1912 και ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο του 1913 με την απελευθέρωση της Μακεδονίας και την Ηπείρου.

Ήταν μονόδρομος για τον Βενιζέλο να δεχθεί την απόβαση στη Σμύρνη;

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

https://www.kathimerini.gr/investigations/561738649/itan-monodromos-gia-ton-venizelo-na-dechthei-tin-apovasi-sti-smyrni/

*2 Μαΐου 1919. Τμήματα του ελληνικού στρατού παρελαύνουν στην προκυμαία της Σμύρνης. Τους υποδέχεται πλήθος κόσμου. Φωτ. ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΩΝ «ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ Κ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ», ΧΑΝΙΑ

  

 

 

*Τέσσερις ιστορικοί γράφουν

για τις συνθήκες στην περιοχή

και το διεθνές κλίμα

 

 

 

 

Των κ. ΒΑΣΙΛΗ ΜΗΝΑΚΑΚΗ και ΣΑΚΗ ΙΩΑΝΝΙΔΗ

 

 

Παρίσι, 29 Απριλίου 1919. Ο Ντέιβιντ Λόιντ Τζορτζ τηλεφωνεί στον Ελευθέριο Βενιζέλο για να έρθει στο υπουργείο Εξωτερικών, όπου συνεδρίαζε το Ανώτατο Συμβούλιο, στο πλαίσιο της Διεθνούς Διάσκεψης Ειρήνης. Ο Eλληνας πρωθυπουργός φτάνει στις 2.45 μ.μ. Ακολουθεί –όπως καταγράφει στο ημερολόγιό του– η εξής στιχομυθία με τον Βρετανό ομόλογό του:

– Έχετε διαθέσιμον στρατόν;

– ‘Εχομεν. Περί τίνος πρόκειται;

– Απεφασίσαμεν σήμερον μετά του [Αμερικανού] προέδρου Ουίλσωνος και του κυρίου Κλεμανσώ [πρωθυπουργού της Γαλλίας] ότι δέον να καταλάβετε την Σμύρνην.

– Είμεθα έτοιμοι.

Λίγο αργότερα, ένα επείγον τηλεγράφημα που υπογραφόταν από τον Βενιζέλο έφτανε στον αντιστράτηγο Λεωνίδα Παρασκευόπουλο, στο Γενικό Στρατηγείο της Θεσσαλονίκης: «Τούτην την στιγμήν, το Ανώτατον Συμβούλιον της Διασκέψεως με πληροφορεί ότι, εν τη σημερινή συνεδριάσει του, απεφάσισεν όπως η στρατιωτική δύναμις περί ης σας τηλεγράφησα, αναχωρήσει αμέσως εις την Σμύρνην. Η απόφασις ελήφθη παμψηφεί. Ζήτω το Έθνος».

Μία ημέρα μετά, αντίστοιχο μήνυμα λάμβανε και ο Ηλίας Μαυρουδής, επικεφαλής της ελληνικής αποστολής στη Σμύρνη. Αποστολέας και αυτού ο Βενιζέλος: «Το πλήρωμα του χρόνου ήλθεν. Η Ελλάς εκλήθη υπό του Συνεδρίου της Ειρήνης να καταλάβη την Σμύρνην, ίνα ασφαλίση την τάξιν. Οι ομογενείς εννοούσιν ότι η απόφασις αύτη ελήφθη διότι εν τη συνειδήσει των διευθυνόντων το Συνέδριον είναι αποφασισμένη η ένωσις της Σμύρνης μετά της Ελλάδος. […]».

Περιμένοντας τη λευτεριά στη Θράκη, το 1920

*Το Διδυμότειχο του 1920

 

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

               Η άνοιξη του 1920 στη Θράκη δεν ήταν ίδια όπως τις προηγούμενες χρονιές. Είχε πλέον απέραντη προσμονή γιατί ήταν φανερό πώς πλησίαζε η ώρα της ελευθερίας. Όλων τα βλέμματα ήταν στραμμένα προς τα δυτικά για να ανταμώσουν με το βλέμμα τους τα ελληνικά στρατεύματα, που θα έφερναν το άγγελμα της χαράς. Τα βράδια όμως, υπήρχε ακόμα φόβος. Οι μέρες της άνοιξης του 1920 στη Θράκη, ήταν ανάμικτες. Αδημονία και τρομοκρατία, ελπίδα και φόβος. Όμως η απελευθέρωση ζύγωνε…

               Ο στρατός από το Μάιο 1919 είχε αποβιβαστεί στη Σμύρνη. Άλλες δυνάμεις περίμεναν στην ήδη απελευθερωμένη Ξάνθη από τον Οκτώβριο της ίδια χρονιάς. Και οι νικητές του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου συνεδρίαζαν στο Παρίσι για να ρυθμίσουν τις συνθήκες της ειρήνης.

Στη Θράκη οι γυναίκες άσπριζαν τα σπίτια τους και έραβαν ελληνικές σημαίες για να υποδεχτούν τα φανταράκια. Επικεφαλής των στρατιωτικών δυνάμεων που θα προχωρούσαν σε απελευθέρωση αρχικά της Δυτικής Θράκης και μετά της Ανατολικής είχε τοποθετηθεί ο διοικητής του Σώματος Εθνικής Άμυνας αντιστράτηγος Εμμανουήλ Ζυμπρακάκης, με απόφαση του πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου.

Ζαλούφι, Πέτρα, Σκοπός, Τσιαουσλή και άλλα χωριά, που δεν έζησαν Ανάσταση το «Μαύρο Πάσχα» του 1914

*6 Απριλίου 1914. Πάσχα χωρίς Ανάσταση για τη Θράκη.

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

               Οι πιο μαύρες σελίδες στην νεώτερη ιστορία των Θρακών, γράφτηκαν στα χρόνια 1914-1918, όταν οι ανελέητοι διωγμοί των Νεοτούρκων εναντίον του Ελληνισμού της Ανατολικής Θράκης, έμειναν  στη συλλογική εθνική μνήμη με την ονομασία «Μαύρο Πάσχα» των Θρακών. Εκείνοι οι διωγμοί κατά των Χριστιανών που ζούσαν στην Ανατολική Θράκη και στη Μικρά Ασία, οδήγησαν στη συνέχεια στις φοβερές γενοκτονίες των Ποντίων, των Αρμενίων και των Ασσυρίων από την Τουρκία, και δεν δικαιώθηκαν ποτέ.

Είναι γνωστό ότι οι Νεότουρκοι με την επανάσταση του 1908, αρχικά έδειξαν στη διεθνή κοινότητα ένα πρόσωπο συγκαταβατικό, αρκούντως πολιτισμένο και ευρωπαϊκό, που παρέσυρε τα υποταγμένα έθνη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία να πιστέψουν ότι θα αποκτήσουν πολιτικά δικαιώματα και ισοπολιτεία. Γρήγορα όμως λειτούργησε με αντίθετη φορά η εθνική αφύπνιση των Τούρκων, που μετατράπηκε σε ένα απόλυτο εθνικισμό, ο οποίος  συνέβαλε στην εντελώς εχθρική αντιμετώπιση των μειονοτήτων.

Η αρχή έγινε από τους  Έλληνες της Ανατολικής Θράκης, γιατί η Δυτική Θράκη ήταν υπό βουλγαρική κατοχή από 1913. Οι Ανατολικοθρακιώτες απομακρύνθηκαν βίαια από τις πατρογονικές  εστίες τους στις αρχές του 1914. Όλη αυτή η επιχείρηση του διωγμού έγινε με την καθοδήγηση των Γερμανών, συμμάχων των Τούρκων. Η εκκένωση μεθοδεύτηκε πρώτα με ανθελληνική εκστρατεία του τουρκικού Τύπου και ταυτόχρονη καταπίεση των Ελλήνων για να εξαναγκαστούν σε δήθεν «εκούσια» μετανάστευση.

Στην ιστορία αυτοί ο διωγμοί αποτέλεσαν την πρώτη πειραματική εφαρμογή των σχεδίων Γενοκτονίας, που σχεδίασαν οι Νεότουρκοι. Και όταν διαπίστωσαν όταν δεν υπήρχαν σημαντικές αντιδράσεις από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και κυρίως από τις λεγόμενες μεγάλες Δυνάμεις, εφάρμοσαν τις γενοκτονικές πολιτικές τους εναντίον των Ποντίων, των Μικρασιατών,  των Αρμενίων και των Ασσυρίων, ενώ παράλληλα διεξάγονταν ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος.

Η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες το 1977

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

https://www.kathimerini.gr/society/561716212/i-proori-prosfygi-stis-kalpes-to-1977/

*27 Οκτωβρίου 1977. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής μιλάει στην προεκλογική συγκέντρωση της Νέας Δημοκρατίας στη Θεσσαλονίκη. Το αποτέλεσμα της κάλπης έδωσε την πρώτη θέση στη Ν.Δ. με ποσοστό 41,84%, το οποίο, με την ενισχυμένη αναλογική, μεταφράστηκε σε ευρεία πλειοψηφία 171 εδρών. Φωτ. ΙΔΡΥΜΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ

 

*Το φθινόπωρο του 1977 συμπληρώνονταν

τρία χρόνια από τη διεξαγωγή των πρώτων εκλογών

 μετά την κατάρρευση της δικτατορίας

και την αποκατάσταση της δημοκρατίας.

 

 

Του κ. ΑΝΤΩΝΗ ΚΛΑΨΗ

 

Το φθινόπωρο του 1977 συμπληρώνονταν τρία χρόνια από τη διεξαγωγή των πρώτων εκλογών μετά την κατάρρευση της δικτατορίας και την αποκατάσταση της δημοκρατίας. Με βάση το Σύνταγμα, η Βουλή που είχε προκύψει από αυτές είχε ακόμα έναν χρόνο ζωής. Ωστόσο, ήδη από το καλοκαίρι του 1977, είχαν αρχίσει να πυκνώνουν οι φήμες ότι η προσφυγή στις κάλπες θα επισπευδόταν με πρωτοβουλία της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Καραμανλή.

Λίγο μετά τα μέσα Αυγούστου, η φημολογία απέκτησε υπόσταση όταν δημοσιεύθηκε στις εφημερίδες η είδηση ότι ο Καραμανλής είχε μεν διαβεβαιώσει τον πρόεδρο της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς (ΕΔΑ) Ηλία Ηλιού πως δεν σκόπευε να αιφνιδιάσει την αντιπολίτευση, αλλά από την άλλη είχε προσθέσει πως δεν ήταν δυνατόν να δεσμευτεί για τον ακριβή χρόνο διεξαγωγής των εκλογών, ο οποίος θα προσδιοριζόταν ανάλογα με τις ευρύτερες εξελίξεις. Στην πραγματικότητα, επομένως, ο πρωθυπουργός όχι απλώς άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, αλλά σχεδόν τις προδιέγραφε.

Η δύσκολη ζωή στον Έβρο με Βούλγαρους κομιτατζήδες και Τούρκους ληστές, το 1924

*Χάρτης του νομού Έβρου

 

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

               Ο πληθυσμός του νομού Έβρου τα πρώτα χρόνια μετά την απελευθέρωση της Θράκης, βρέθηκε μεταξύ σφύρας και άκμονος, σε ό,τι αφορά την ασφαλή και ειρηνική διαβίωσή του σε καθεστώς ελευθερίας. Δυτικά οι Βούλγαροι και Ανατολικά οι Τούρκοι, αποτελούσαν πάντοτε παράγοντες ποικίλων κινδύνων, για τους κατοίκους των  μικρών χωριών, που είχαν αντιμετωπίσουν την εκδικητικότητα των Βουλγάρων και την απληστία των Τούρκων.

               Ειδικά οι Βούλγαροι συνέχιζαν με την παράδοση των κομιτατζήδων, να δολοφονούν, να ληστεύουν, να πυρπολούν  και να τρομοκρατούν. Η δράση των κομιτατζήδων μετά το 1920 κράτησε πολλά χρόνια σχεδόν έως τις παραμονές του Β ΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Λειτουργούσαν ως παρακρατική οργάνωση με την ανοχή όλων των Βουλγαρικών κυβερνήσεων, παρά τις διαφορές που είχαν μεταξύ τους οι διάφορες ομάδες και οι οπλαρχηγοί τους.

               Εκείνες τις μέρες δολοφονήθηκε κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες ο Τόντορ Αλεξανδρώφ αρχηγός των παρακρατικών κομιτατζήδων της Βουλγαρίας. Τον πυροβόλησε  ένας από τους κομιτατζήδες του στις 31 Αυγούστου, 1924 στα όρη του Πιρίν. Κατά την εφημερίδα «Εμπρός» δολοφονήθηκε μαζί με οπαδούς του γιατί είχε αντιταχθεί στο σχέδιο άλλων κομιτατζήδων (Τσάουλεφ κ.λπ.) να δοθεί σαφής μπολσεβικικός χαρακτήρας στο λεγόμενο «Μακεδονικό Κίνημα». Η Βουλγαρία πέρασε στο εσωτερικό της δύσκολες μέρες λόγω των συγκρούσεων που ξέσπασαν μεταξύ των οπαδών του Αλεξανδρώφ και των οπαδών του Τσάουλεφ, οι οποίοι επέμειναν σε συνεργασία με τους κομμουνιστές. Νέος αρχηγός των λεγόμενων Μακεδονικών Οργανώσεων, οι οποίες είχαν ως μέλη κομιτατζήδες ανέλαβε ο απόστρατός στρατηγός Πρωτογέρωφ.

Τέλη Αυγούστου, ο Έλληνας πρεσβευτής στη Σόφια Δελμούζος επέδωσε διακοίνωση της Ελληνικής κυβέρνησης, με την οποία προειδοποιούσαν τους Βούλγαρους ότι σε περίπτωση που συνεχισθεί η δράση των κομιτατζήδων στην ελληνοβουλγαρική μεθόριο, τα Ελληνικά στρατεύματα  έλαβαν εντολή να τους καταδιώξουν και μέσα στο βουλγαρικό έδαφος αν χρειασθεί.