Η τύχη της Θράκης, της Μακεδονίας, των Δωδεκανήσων και της Βόρ. Ηπείρου, στη διάσκεψη του Πότσνταμ, το 1945

*Ο δερματόδετος τόμος με τις οδηγίες για την αμερικανική κυβέρνηση, το 1945

 Aνέκδοτα στοιχεία για τις διαθέσεις 

των Μεγάλων Δυνάμεων, το 1945, 

όταν μοίραζαν τον κόσμο

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

               Η διάσκεψη του Πότσνταμ, είναι αυτή που μοίρασε εμπράκτως την Ευρώπη, αμέσως μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και λίγους μήνες μετά τη διάσκεψη της Γιάλτας, που είχε αρχικά μοιράζει τον κόσμο βάσει ποσοστών επιρροής, όπως τα είχε γράψει σε μια χαρτοπετσέτα ο Ουίνστον Τσώρτσιλ. Η Διάσκεψη του Πότσνταμ, προαστίου του Βερολίνου, πραγματοποιήθηκε αμέσως μετά την παράδοση άνευ όρων της Χιτλερικής Γερμανίας. Οι εργασίες της διήρκεσαν από τις 17 Ιουλίου έως τις 2 Αυγούστου 1945. Η διάσκεψη της Γιάλτας είχε προηγηθεί  και πραγματοποιήθηκε από τις 4 έως τις 11 Φεβρουαρίου 1945 στην Κριμαία.

              Στη διάσκεψη του Πότσνταμ αποφασίσθηκε μεταξύ άλλων να αποκατασταθούν όλες οι εδαφικές προσαρτήσεις που έκαναν οι Γερμανοί, κατά τη διάρκειας της Κατοχής,  στις χώρες στις οποίες ανήκαν. Καθορίσθηκαν τα ανατολικά σύνορα της Γερμανίας με την Πολωνία. Συμφωνήθηκε κυρίως η άσκηση δίωξης κατά των εγκληματιών πολέμου, ανοίγοντας το δρόμο για τη μεγάλη Δίκη της Νυρεμβέργης. Αποφασίσθηκε ακόμα η αποναζιστικοποίηση και ο εκδημοκρατισμός της Γερμανίας και η απαγόρευση παραγωγής οπλικών συστημάτων. Η διάσκεψη του Πότσνταμ ουσιαστικά προσδιόρισε τον μεταπολεμικό χάρτη της Ευρώπης.

Τότε στη σοβιετική σφαίρα επιρροής πέρασαν οριστικά η Πολωνία, η Ρουμανία, η Ουγγαρία, η Τσεχοσλοβακία, η Βουλγαρία, η Αλβανία, η Ομοσπονδιακή Γιουγκοσλαβία και το τμήμα της Γερμανίας που είχε καταληφθεί από την ΕΣΣΔ, δηλαδή αυτό το γερμανικό κομμάτι, που ήταν γνωστό κάποτε ως Ανατολική Γερμανία. Όλα βάσει του διαμοιρασμού του κόσμου, που είχε σχεδιαστεί σε μια χαρτοπετσέτα στη Διάσκεψη της Γιάλτας. Στην διάσκεψη του Πότσνταμ αποφασίσθηκε να κάνει το επόμενο επιθετικό βήμα η Ρωσία πολεμώντας την Ιαπωνία, η οποία, η οποία συνέχιζε τον πόλεμο στην Ασία. Τελικά πρόλαβαν οι Αμερικανοί και έριξαν την ατομική βόμβα στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι.

Προς μια ενιαία μνήμη της Γενοκτονίας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

https://www.kathimerini.gr/istoria/562418269/pros-mia-eniaia-mnimi-tis-genoktonias/

*Πρόσφυγες λαμβάνουν ιατρική φροντίδα από προσωπικό του Ερυθρού Σταυρού, στη Θεσσαλονίκη. Φωτ. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΚΟΓΚΡΕΣΟΥ

 

 

Γράφει η κ. ΙΣΜΗΝΗ ΛΑΜΠ

 

H Ελλάδα θα πρέπει να υποστηρίξει ένα νέο τρόπο προσέγγισης της μνήμης της γενοκτονίας. Σήμερα γίνεται μνημόνευση των γενοκτονιών στη βάση μιας τοπικιστικής προσέγγισης. Υπάρχουν διαφορετικές ημέρες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους όπου τιμούνται διάφορα θύματα γενοκτονιών: 27 Ιανουαρίου για το Ολοκαύτωμα των Εβραίων, 7 Απριλίου για τη Γενοκτονία των Τούτσι, 24 Απριλίου για τη Γενοκτονία των Αρμενίων, 19 Μαΐου για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, 20 Μαΐου για τη Γενοκτονία της Καμπότζης, 2 Αυγούστου για τη Γενοκτονία των Ρομά, 7 Αυγούστου για τη Γενοκτονία των Ασσυρίων, 14 Σεπτεμβρίου για τη Γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας κ.λπ.

Αυτές οι ημέρες μνήμης περνούν απαρατήρητες, ως επί το πλείστον, από οποιονδήποτε άλλον εκτός από τους απογόνους των θυμάτων. Έτσι, στην πραγματικότητα, η τοπικιστική προσέγγιση προωθεί την «αορατότητα» της γενοκτονίας και κάνει ελάχιστα για να καταστήσει τις γενοκτονίες λιγότερο πιθανές.

Ο Ισραέλ Τσάρνι, φημισμένος μελετητής της γενοκτονίας, έχει εξηγήσει πολύ καλά τους περιορισμούς μιας ιδιοκτησιακής και τοπικιστικής προσέγγισης της γενοκτονίας. Χρησιμοποιώντας συγκλονιστικά παραδείγματα από πολλές εθνικότητες και εθνοτικές ομάδες, κατέδειξε την τάση των ομάδων θυμάτων γενοκτονίας:

Καραμανλής, Μπίτσιος, Φορντ και Κίσινγκερ, συνομιλούν σε ένα κήπο στο Ελσίνκι το 1975

*Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζέραλντ Φορντ και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο Χένρι Κίσινγκερ και ο Δημήτρης Μπίτσιος συνομιλούν στην πρεσβευτική κατοικία στον Ελσίνκι κατά τη διάρκεια των εργασιών της Διάσκεψης του Ελσίνκι, το καλοκαίρι του 1975. (Φωτ. ΙΔΡΥΜΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ).

 

 

Μια ανέκδοτη αποκαλυπτική συνομιλία,

όπως ανασύρθηκε από

τα αμερικανικά Εθνικά Αρχεία

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

            Το καλοκαίρι του 1975 η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή αντιμετώπιζε τεράστια προβλήματα εξαιτίας της τουρκικής αδιαλλαξίας. Η Κύπρος είχε υποστεί την τουρκική κατοχή και η Ελλάδα προσπαθούσε να εξομαλύνει με διπλωματικούς τρόπους την κατάσταση.

Μια μείζων επιτυχία της Ελλάδας, ήταν ότι τέθηκε σε ισχύ, στις 5 Φεβρουαρίου 1975, εμπάργκο όπλων έναντι της Τουρκίας. Ήταν κατ’ αρχήν μια άκρως σημαντική απόφαση. Η τουρκική κυβέρνηση αντέδρασε  άμεσα και αποφάσισε να αναστείλει τη λειτουργία των αμερικανικών βάσεων στην Τουρκία. Οι εγκαταστάσεις αυτές ήταν κρίσιμες λόγω των εντάσεων του Ψυχρού Πολέμου, ενώ παράλληλα διεφύλασσαν τα αμερικανικά  συμφέροντα στη Μέση Ανατολή, η οποία τελούσε εν βρασμώ λόγω του Παλαιστινιακού. Υπενθυμίζεται ότι από τον Αύγουστο του 1974, η ελληνική κυβέρνηση είχε αποσύρει την Ελλάδα από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, διαμαρτυρόμενη για την απραξία της Ατλαντικής Συμμαχίας και των Ηνωμένων Πολιτειών έναντι της επανάληψης της τουρκικής προέλασης στην Κύπρο, τον γνωστό Αττίλα ΙΙ. Η επιβολή του εμπάργκο δημιουργούσε συνθήκες δυσλειτουργίας στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.

Το εμπάργκο όπλων όμως είχε αρχίσει να χαλαρώνει τελικά από τις 2 Οκτωβρίου 1975 όταν επετράπη στην Τουρκία από το Κογκρέσο η αγορά όπλων με πληρωμή σε συνάλλαγμα.

Όλο αυτό το διάστημα ήταν εντυπωσιακή και η κινητοποίηση των ομογενών στις ΗΠΑ , γεγονός που ενόχλησε πολύ τον Φορντ και τον Κίσινγκερ.

 

Η Διάσκεψη Ασφαλείας στο Ελσίνκι

 

Το καλοκαίρι του 1975, πραγματοποιήθηκε στη φιλανδική πρωτεύουσα η Διάσκεψη για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, με τη συμμετοχή των παγκόσμιων ηγετών. Ήταν εντυπωσιακή η συμμετοχή τόσων ηγετών στο Ελσίνκι. Ταυτόχρονα ήταν και μια ευκαιρία για τους ηγέτες των μικρότερων κρατών, να συζητήσουν τα προβλήματα των χωρών τους και να επιδιώξουν επιμέρους λύσεις.

            Μια τέτοια σημαντική συνομιλία εκτός προγράμματος έγινε στις 30 Ιουλίου 1975, στην 1 το μεσημέρι στον κήπο της πρεσβευτικής κατοικίας του Αμερικανού πρεσβευτή στο Ελσίνκι. Θα ακολουθούσε συνάντηση του προέδρου των ΗΠΑ με τον Ιάπωνα πρωθυπουργό.

«Η Έξοδος των Θρακών» | Κωνσταντίνος Α. Τριανταφυλλάκης | Εκδόσεις IANOS...

    Μεγάλη μέρα σήμερα για τη Θράκη. Στο βιβλιοπωλείο ΙΑΝΟΣ, έγινε η παρουσίαση του Βιβλίου του Κωνσταντίνου Τριανταφυλλάκη ¨Η έξοδος των Θρακών".

    Πρόκειται για ιστορικό μυθιστόρημα μεγάλης πλοκής, εκπληκτικών ανατροπών και αναπάντεχων εκπλήξεων Μα πάνω από όλα κυριαρχεί η αγάπη του συγγραφέα για τη Θράκη και η απόφασή του να αποτίσει τις πρέπουσες τιμές για τους προγόνους του που ξεριζώθηκαν άδικα από την Ανατολική Θράκη το 1922.

    Παρακολουθείστε ολόκληρη την εκδήλωση στο βίντεο του ΙΑΝΟΥ.

ΛΕΗΛΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΘΗΣΑΥΡΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΝΑΖΙ

*Από τα Εθνικά Αρχεία των ΗΠΑ.

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

               Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, με τις τεράστιες απώλειες ανθρώπινων ζωών και τις πρωτοφανείς καταστροφές σε έργα υποδομής, με τα τραγικά ολοκαυτώματα και την απέραντη δυστυχία που σκόρπισε υπήρξε ολέθριος για την ανθρωπότητα. Μια πτυχή αυτού του ολέθρου ήταν και οι λεηλασίες και οι καταστροφές πολιτιστικών αγαθών. Η Ελλάδα, υπήρξε θύμα, όλων των μορφών ολέθρου που «πρόσφερε» στην ανθρωπότητα αυτός ο φοβερός πόλεμος. Ιδιαίτερα όμως δοκιμάστηκε σε ότι αφορά την κλοπή πολιτιστικών θησαυρών από τα μουσεία της και τους αρχαιολογικούς χώρους.

               Οι Γερμανοί ναζιστές εμφανίζονταν ως λάτρεις του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, αλλά δεν δίστασαν να αρπάξουν ό,τι μπορούσαν ως ανεξέλεγκτοι κατακτητές ή να καταστρέψουν.

               Στο άρθρο αυτό θα δώσουμε ορισμένα, αριθμητικά λίγα, περιστατικά τέτοια βάναυσης συμπεριφοράς, προς έργα τέχνης και μνημεία. Δεν πρόκειται για συνολική αποτίμηση της λεηλασίας αρχαίων ελληνικών  θησαυρών. Αυτό το έργο έγινε μετά τη λήξη του πολέμου από τις αρμόδιες υπηρεσίες και τον καθηγητή Σπύρο Μαρινάτο. Το σημερινό άρθρο αφορά ένα επιμέρους εύρημα, όπως διασώθηκε  στα Εθνικά Αρχεία των ΗΠΑ

               Πρόκειται για ένα τηλεγράφημα στις 14 Μαΐου 1943 από τις Ελληνικές Υπηρεσίες Πληροφοριών του Καΐρου προς την ελληνική πρεσβεία της Ουάσιγκτον που περιείχε τις ακόλουθες πληροφορίες για τη λεηλασία αρχαιοτήτων, έργων τέχνης κ.λπ. και την αντιμετώπιση των ιστορικών μνημείων, από τις αρχές των δυνάμεων του Άξονα στην Ελλάδα.

               Το Σεπτέμβριο του 1941 η Ιταλική διοίκηση των Κυκλάδων με ένα αντιτορπιλικό που προσορμίστηκε στη Δήλο μετέφερε τα πιο πολύτιμα εκθέματα του μουσείου. Η κυβέρνηση μαριονέτα ζήτησε εξηγήσεις από τους Ιταλούς, αλλά αυτοί απάντησαν ότι αυτές οι αρχαιότητες συγκεντρώθηκαν για τους σκοπούς της διασφάλισής τους.

Η προσφυγική αποστασία στις 5 Μαρτίου 1933

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

https://www.kathimerini.gr/world/562306444/i-prosfygiki-apostasia-stis-5-martioy-1933/

*Απόρροια της εκλογικής ήττας του Βενιζέλου το 1933 ήταν το δημοψήφισμα που έστησε στις 3 Νοεμβρίου του 1935 (φωτογραφία) η δικτατορική κυβέρνηση Κονδύλη, το οποίο σήμανε το τέλος της Αβασίλευτης Δημοκρατίας. Φωτ. A.P.

 

 

Γράφει ο κ. Γιώργος Θ. Μαυρογορδάτος*

 

Από το 1923, οι πρόσφυγες ήσαν εκείνοι που εξασφάλιζαν την εκλογική επικράτηση του Βενιζελισμού και της Αβασίλευτης Δημοκρατίας. Αλλά δέκα χρόνια αργότερα, στις εκλογές της 5ης Μαρτίου 1933, η αποστασία ελάχιστων χιλιάδων προσφύγων προς τον Αντιβενιζελισμό ήταν αρκετή για να ηττηθεί τελειωτικά ο Βενιζέλος και να υπονομευθεί η Αβασίλευτη. Χωρίς την αποστασία αυτή, ο Βενιζελισμός θα είχε διατηρήσει άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία και δεν θα είχαν γίνει ούτε το κίνημα του 1933 ούτε εκείνο του 1935, ενώ και η ίδια η Αβασίλευτη Δημοκρατία θα είχε εμπεδωθεί.

Πιεστικές βιοτικές ανάγκες και εκρηκτικά οικονομικά ζητήματα, όπως τα χρέη που όφειλαν οι ίδιοι και οι αποζημιώσεις που τους οφείλονταν, δημιουργούσαν τις προϋποθέσεις για την αυτονόμηση των προσφύγων και την προώθηση των ιδιαίτερων συμφερόντων τους με καιροσκοπική ή και τυχοδιωκτική πολιτική δράση. Αναπτύχθηκε έτσι ένα ιδιαίτερο είδος προσφύγων πολιτευτών, που έγιναν γνωστοί με το κακόφημο όνομα «προσφυγοπατέρες».

Τα πράγματα έφθασαν σε κρίσιμη καμπή τον Ιούνιο του 1930, όταν ο Βενιζέλος παρουσίασε τη Σύμβαση της Άγκυρας στη Βουλή για άμεση επικύρωση. Παρόλο που η πλειονότητα των προσφύγων βουλευτών υποτάχθηκε απρόθυμα στην κομματική πειθαρχία των Φιλελευθέρων, μία μικρότερη ομάδα από «προσφυγοπατέρες», τόσο μέσα όσο και έξω από τη Βουλή, διέρρηξαν οριστικά τους δεσμούς τους με τους Φιλελευθέρους και κατάγγειλαν τη Σύμβαση ως ξεπούλημα των προσφυγικών δικαιωμάτων.

Ο Βενιζέλος, όχι μόνο υπερασπίστηκε τη Σύμβαση, αλλά και επιτέθηκε με δριμύτητα στους αποστάτες «προσφυγοπατέρες» ως «απειλή για την εθνική ενότητα», επειδή άνοιγαν νέο χάσμα μεταξύ προσφύγων και γηγενών και έσπρωχναν τη χώρα στο χείλος του εμφυλίου σπαραγμού.