Τα δύο μεγάλα λάθη του Στάλιν

Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_1_10/05/2010_336715

*Ο Ιωσήφ Στάλιν

Του Kimmo Rentola*

Η ΕΣΣΔ εισέβαλε στη Φινλανδία στις 30 Νοεμβρίου 1939. Παράλληλα, ανακοίνωσε ότι δεν αναγνωρίζει πλέον τη φινλανδική κυβέρνηση, αλλά μια νέα κυβέρνηση-μαριονέτα που είχε συσταθεί με εντολή του Στάλιν.
Είχε προηγηθεί το μοίρασμα των σφαιρών επιρροής με τη συμφωνία Μολότοφ-Ρίμπεντροπ στις 23 Αυγούστου. Η Γερμανία πήρε το μεγαλύτερο μέρος της Πολωνίας, ενώ στη σοβιετική σφαίρα επιρροής κατέληξαν η υπόλοιπη χώρα, οι τρεις μικρές Βαλτικές Δημοκρατίες και η Φινλανδία. Μία εβδομάδα μετά, η Γερμανία εισέβαλε στην Πολωνία και αργότερα την ακολούθησε η ΕΣΣΔ από τα ανατολικά. Μετά την πτώση της Πολωνίας, η Μόσχα έπεισε γρήγορα τις τρεις Βαλτικές Δημοκρατίες να παραχωρήσουν στρατιωτικές βάσεις και κατόπιν ζήτησε από τη Φινλανδία ανταλλαγή περιοχών. Η φινλανδική κυβέρνηση δεν δέχθηκε τις απαιτήσεις, κυρίως επειδή δεν πίστευε ότι η ΕΣΣΔ θα της επετίθετο.
Καθώς οι διαπραγματεύσεις δεν απέφεραν αποτέλεσμα, ο Στάλιν αποφάσισε να επιτεθεί. Η υπεροχή των Σοβιετικών ήταν τέτοια ώστε η αποστολή θεωρήθηκε εύκολη. Οι δυνάμεις του Κόκκινου Στρατού έλαβαν την εντολή να σταματήσουν στα σύνορα με τη Σουηδία. Στη Μόσχα συγκροτήθηκε κυβέρνηση «της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Φινλανδίας» με πρωθυπουργό τον γραμματέα της Κομμουνιστικής Διεθνούς Ο. Β. Κούουσινεν. Η συμπλήρωση των κυβερνητικών θέσεων έγινε με δυσκολία, αφού σχεδόν όλοι οι γνωστοί Φινλανδοί κομμουνιστές στην ΕΣΣΔ είχαν δολοφονηθεί στις εκκαθαρίσεις του Στάλιν. Οταν στις 30 Νοεμβρίου άρχισε η επίθεση στα σύνορα, με βομβαρδισμό πόλεων, οι Φινλανδοί έσπευσαν να υπερασπιστούν την ανεξαρτησία τους. Οι δύσκολες συνθήκες του χειμώνα ευνόησαν τους αμυνόμενους. Η κυβέρνηση-μαριονέτα που έστησε η ΕΣΣΔ δεν βρήκε υποστήριξη. Ακόμα και οι κομμουνιστές πήραν τα όπλα για να υπερασπιστούν την πατρίδα τους έναντι του Κόκκινου Στρατού. Στη Φινλανδία, την εξουσία κατείχε μια κυβέρνηση ευρείας συνεργασίας Αριστεράς και Κέντρου, την οποία στήριζαν και οι κομμουνιστές.

*Η Φινλανδία

Υπό το φως των πρόσφατα διαθέσιμων εγγράφων της Μόσχας φαίνεται ότι ο Στάλιν έκανε δύο μεγάλες λανθασμένες εκτιμήσεις που είχαν και οι δύο σχέση με την αξιοποίηση μυστικών πληροφοριών. Η μία αφορούσε την έναρξη του πολέμου και η άλλη τον τερματισμό του.
Κάνοντας προετοιμασίες για τον πόλεμο, ο Στάλιν έμαθε ότι οι Βρετανοί δεν έφεραν αντίρρηση στις απαιτήσεις της ΕΣΣΔ, διότι η πραγματοποίησή τους θα αποδυνάμωνε την ισχύ της Γερμανίας στη Βαλτική Θάλασσα. Επιπλέον, στην περίπτωση πολέμου οι Βρετανοί δεν θα μπορούσαν να βοηθήσουν τη Φινλανδία αποτελεσματικά. Οι κατάσκοποι έστειλαν πληροφορίες από το Λονδίνο στο γραφείο του Στάλιν για την απαισιοδοξία του στρατάρχη Μάνερχεϊμ, αρχηγού του φινλανδικού στρατού. Ο γηραιός στρατάρχης είχε εκμυστηρευτεί στον Βρετανό στρατιωτικό ακόλουθο ότι η Φινλανδία δεν θα άντεχε ενδεχόμενη σοβιετική επίθεση. Από τις σουηδικές στρατιωτικές αρχές, η Μόσχα έμαθε ότι ούτε η Σουηδία θα συμμετείχε στον πόλεμο στο πλευρό της Φινλανδίας. Οι Σουηδοί προέβλεπαν ότι ο φινλανδικός στρατός θα αποτραβιόταν πολεμώντας προς τα βόρεια και προς τα σύνορα με τη Σουηδία. Για να αποτρέψει κάτι τέτοιο, ο Στάλιν έδωσε εντολή στον Κόκκινο Στρατό να κόψει τη Φινλανδία στα δύο στο στενότερο σημείο της χώρας, οπότε θα έκλεινε και η εδαφική σύνδεση και οδός διαφυγής προς τη Σουηδία. Η σοβιετική κατασκοπεία δεν μελέτησε σοβαρά την κατάσταση στη Φινλανδία, ούτε τις διαθέσεις των Φινλανδών. Η Μόσχα έστειλε νέους επικεφαλής της στρατιωτικής και πολιτικής κατασκοπείας στο Ελσίνκι μόλις τρεις εβδομάδες πριν από την επίθεση. Οι προκάτοχοί τους είχαν κληθεί πίσω στην ΕΣΣΔ κατά τη διάρκεια των εκκαθαρίσεων. Οι νέοι επικεφαλής έστελναν στη Μόσχα αναφορές ρηχές και ελαφρού περιεχομένου.
Σε σκληρές μάχες κατά τη διάρκεια του χειμώνα οι Φινλανδοί πέτυχαν μεγάλες νίκες, και έτσι ο Κόκκινος Στρατός δεν προχώρησε σύμφωνα με τα σχέδιά του. Τη χειρότερη μοίρα είχαν οι μεραρχίες που είχαν σταλεί για να κόψουν τη Φινλανδία στα δύο, οι οποίες διασπάστηκαν σε μικρές μονάδες σε απόμακρους δασικούς δρόμους και είτε αποδεκατίστηκαν είτε απωθήθηκαν.
Στα άλλα μέτωπα επικρατούσε ηρεμία και έτσι η παγκόσμια προσοχή στράφηκε στον Πόλεμο του Χειμώνα. Η Φινλανδία ήταν η πρώτη είδηση στα διεθνή ΜΜΕ και η φήμη της ΕΣΣΔ υπέστη μεγάλο πλήγμα. Η χώρα εκδιώχθηκε από την Κοινωνία των Εθνών.

*Οι μάχες

Η αντίσταση ανατρέπει τα δεδομένα

Η σθεναρή αντίσταση των Φινλανδών και οι δυσκολίες της ΕΣΣΔ άλλαξαν τα δεδομένα, κι έτσι Γαλλία και Βρετανία άρχισαν να σχεδιάζουν πώς να βοηθήσουν τη Φινλανδία. Είχαν να διαφυλάξουν και δικά τους συμφέροντα, όπως τη διαχείριση των περιοχών με ορυκτά στη βόρεια Σουηδία, έτσι ώστε η Γερμανία να μην μπορέσει να εκμεταλλευτεί την παραγωγή τους για τις πολεμικές της επιχειρήσεις.
Ο Στάλιν έκανε τη δεύτερη μεγάλη λανθασμένη εκτίμηση όταν αξιολογούσε τις κινήσεις της Δύσης. Επειδή τα στοιχεία που είχε λάβει νωρίτερα από τη Βρετανία αποδείχθηκαν παραπλανητικά (αντίθετα με την κοινή πεποίθηση πριν από τον πόλεμο, οι Φινλανδοί ήταν ικανοί για αντίσταση και οι Βρετανοί σχεδίαζαν επιχείρηση βοήθειας), ο Στάλιν είχε περισσότερη εμπιστοσύνη, πλέον, στις πληροφορίες από το Παρίσι. Σύμφωνα με αυτές, η Γαλλία σχεδίαζε μια μεγάλη επιχείρηση με σημαντική στρατιωτική δύναμη. Τον Στάλιν απασχολούσαν ιδιαίτερα τα σχέδια των Γάλλων για βομβαρδισμό του Μπακού, που ήταν προσβάσιμο για τη γαλλική αεροπορία από τη Συρία. Η σοβιετική πολεμική δράση εξαρτάτο σε ποσοστό άνω του 90% από το πετρέλαιο της περιοχής.
Στη σκιά της ενδεχόμενης επιχείρησης βοήθειας από τη Δύση, ο Στάλιν αποφάσισε να διαπραγματευτεί με την κυβέρνηση του Ελσίνκι. Δεν έγινε πλέον καμία αναφορά στην κυβέρνηση-μαριονέτα. Παράλληλα άρχισε νέα σφοδρή επίθεση μεγάλης κλίμακας με νέες δυνάμεις και νέα ηγεσία. Ο στρατάρχης Βοροσίλοφ απομακρύνθηκε από τη στρατιωτική ηγεσία και αργότερα από τη θέση του υπουργού Αμυνας.
Ενώ η στρατιωτική πίεση της ΕΣΣΔ αυξανόταν συνέχεια και η επιχείρηση βοήθειας από τη Δύση ήταν αβέβαιη και καθυστερούσε, η κυβέρνηση και η Βουλή της Φινλανδίας αποφάσισαν να δεχτούν τους όρους της Μόσχας, μολονότι ήταν αυστηροί. Η συμφωνία ειρήνης επετεύχθη στις 13 Μαρτίου 1940 στη Μόσχα, έπειτα από 105 ημέρες μαχών. Η Φινλανδία έχασε πάνω από το 10% των εδαφών της. Ο φινλανδικός πληθυσμός δεν παρέμεινε στις περιοχές αυτές. Πάνω από 400.000 άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και να μετακινηθούν στην υπόλοιπη Φινλανδία, όπου βρήκαν στέγη.

Μόνο μετά την επίτευξη ειρήνης ο Στάλιν έμαθε ότι η επιχείρηση βοήθειας από τη Δύση ήταν σημαντικά πιο αβέβαιη και μικρότερης εμβέλειας από τις αρχικές εκτιμήσεις. Σε συζήτηση μετά τον πόλεμο μεταξύ της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος και της στρατιωτικής ηγεσίας, ο Στάλιν επέπληξε τους πληροφοριοδότες, που κατά τη γνώμη του δεν ήταν αρκετά αποτελεσματικοί. Ιδιαίτερα για τον βομβαρδισμό του Μπακού είχαν δώσει λανθασμένη εικόνα.
Ο Πόλεμος του Χειμώνα ήταν η βασική αιτία που η Φινλανδία πήρε μέρος, το 1941, στη γερμανική επίθεση κατά της ΕΣΣΔ, ώστε να επανακτήσει τις περιοχές που έχασε. Η επιχείρηση είχε άσχημη κατάληξη, αλλά το 1944 οι φινλανδικές δυνάμεις κατάφεραν να αποτρέψουν την επίθεση του Κόκκινου Στρατού και η χώρα απέφυγε την κατοχή και διατήρησε την ανεξαρτησία της.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν στη Ρωσία τη δεκαετία του 1990, η ΕΣΣΔ έχασε στον Πόλεμο του Χειμώνα πάνω από 100.000 άνδρες, δηλαδή σε εκατό ημέρες πάνω από δύο φορές περισσότερους άνδρες από ό,τι σε δέκα χρόνια στο Αφγανιστάν.

*Ο Σόλων Γρηγοριάδης

Δημοσιότητα στον ελληνικό Τύπο

Ο Πόλεμος του Χειμώνα έτυχε μεγάλης δημοσιότητας στον παγκόσμιο αλλά και τον ελληνικό Tύπο. Oλες οι μεγάλες εφημερίδες της εποχής («Καθημερινή», «Ελεύθερο Βήμα», «Αθηναϊκά Νέα», «Πρωΐα», «Eθνος», «Βραδυνή») ασχολήθηκαν εκτενώς, οι δύο τελευταίες μάλιστα είχαν τους δικούς τους απεσταλμένους στη δοκιμαζόμενη χώρα, τον Σόλωνα Γρηγοριάδη η πρώτη και τον Θεόδωρο Δογάνη η δεύτερη. Οι εφημερίδες αποδελτιώθηκαν με επιμέλεια των φιλολόγων Μαρίας Μαρτζούκου και Μαρίας Γουρδουμπά, και εντός του μήνα πρόκειται να κυκλοφορήσει από το Φινλανδικό Ινστιτούτο Αθηνών, αρχικά στα φινλανδικά, η μελέτη της δρος Κίρα Καουρινκόσκι με τίτλο «Η Ελλάδα και ο Πόλεμος του Χειμώνα».


* Ο Kimmo Rentola είναι καθηγητής Πολιτικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Turku. Μετάφραση από τα φινλανδικά: Jaana Oikarinen-Βασιλοπούλου, πρεσβεία Φινλανδίας.

ΗΘΗ ΤΗΣ ΜΥΚΟΝΟΥ - 200 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ

*Η Μύκονος το 1908

 Γράφει ο Ανδρέας Μακρίδης

Γυναίκες πολλές, όλων των ηλικιών, με λάγνο βλέμμα ή λαγαρό, σ’ ένα νησί όπου τα αρσενικά σπανίζουν, έτοιμες ν’ αρπάξουν αγκαζέ τον πρώτο ξένο που θα βρεθεί μπροστά τους. Μοιάζει με διαφημιστικό ή για παραμύθι – το έζησε όμως πριν από δύο αιώνες, ο περιηγητής και ιερωμένος Ρόμπερτ Γουώλς, πάστορας της αγγλικής πρεσβείας στην Πόλη.

*Ο συγγραφέας Ρόμπερτ Γουώλς

Στις αναμνήσεις του με τίτλο «Διαμονή στην Κωνσταντινούπολη», ο Γουώλς δεν θα μπορούσε να μην συμπεριλάβει, την μοναδική εκείνη εμπειρία που του επεφύλαξε η Μύκονος στην παρέα του και τον ίδιο, όταν ξεκίνησε, Γενάρη του ’21, περιοδεία στις Κυκλάδες.

Πρώτος πυλώνας στάθηκε η οικία του άγγλου Πρόξενου, με μια πανέμορφη ελληνίδα σύζυγο, μητέρα στα δεκάξι της. «Εκτελούσε τα χρέη της οικοδέσποινας με τρόπο αξιοπερίεργα ευχάριστο. Κοκκινίζοντας πού και πού από ντροπή, μα κι απερίσπαστη, με τέλεια δεξιότητα, περιέφερε έναν ασημένιο δίσκο με ποτήρια και ποτά, μαζί με έναν άλλο, γεμάτο με γλυκό πορτοκάλι, από τον οποίον πήραμε όλοι ένα κουταλάκι και το κατεβάσαμε μ’ ένα ποτήρι νερό. Για τους κυρίους έπειτα, ερχόντανε τσιμπούκια και καφές κι ύστερα πάλι κολατσιό από αυγά, τυρόπηγμα, μέλι, λουκάνικα, ψωμί, σύκα και κρασί». Κι έξω από το σπίτι του Προξένου, βγαίνοντας η παρέα, αντίκρυσε το ντόπιο πληθυσμό συγκεντρωμένο.

*Η Μικρή Βενετία της Μυκόνου

«Στη μεγάλη τους πλειοψηφία ήταν γυναίκες. Αυτό δεν οφειλόταν στην υπέρτερη περιέργεια του φύλου τους, μα στο ότι πάντα στο νησί, όπως και τότε, τα θηλυκά ήταν πολύ περισσότερα απ’ τους άνδρες – και στα μητρώα καταγράφονταν σαν τέσσερες προς έναν (…) Καθώς προχωρούσαμε εμείς, οι γυναίκες και τα κορίτσια συνωθήθηκαν μπροστά και μας πήραν αλά μπρατσέτα με την καλύτερη διάθεση και οικειότητα. Είχαμε μαζί μας κι έναν ομορφονιό, δόκιμο σημαιοφόρο, που έγινε το ιδιαίτερο αντικείμενο της προσοχής τους. Δύο από τις πιο αιθέριες, έπλεξαν τα χέρια τους στα δικά του και δεν σταμάταγαν να του μιλούν και να γελάνε, κι ας μην καταλαβαίνανε ούτε λέξη απ’ όσα έλεγε. Μ’ αυτό τον τρόπο μας συνόδεψε ολόκληρο το πλήθος στα πλοιάρια μας. Θα μας ακολουθούσαν ευχαρίστως στο κατάστωμα, αλλά καθώς αυτό δεν ήταν εφικτό, πειστήκαν με μεγάλη δυσκολία να γυρίσουν, αλλά απείλησαν να ‘ρθουν την επομένη»!

*Το βιβλίο που αναφέρεται στο κείμενο

Εάν κανείς εκλάμβανε την συμπεριφορά αυτή για έλλειψη ηθικών αναστολών, η πείρα θα τον δίδασκε πως είχε κάνει λάθος – παρατηρεί ο Γουώλς. Είν’ «ελαφρότητα καρδιάς», μια «πλημμυρώδης ευθυμία», μια κάποια «υπερβολή στην ιλαρότητα». Γιατί όμως τότε ο κλήρος αναγκάζονταν «να μπει σε μύριους κόπους, προκειμένου να εντυπώσει σε όλες τις τάξεις, τις καταστροφικές συνέπειες της σεξουαλικής ακράτειας»; Μήπως μας κρύβει κάτι ο περιηγητής μας;

Στα εκκλησάκια, τοιχογραφίες προμήνυαν τα δεινά του άλλου κόσμου: «Έναν γυμνό άνδρα καβάλαγε ένας δαίμονας στην πλάτη και με μια τρίαινα τον κένταγε να περπατάει μπροστά, ενώ σε κάποιον άλλονε του είχανε περάσει ένα υνί στο σώμα. Μία γυμνή κυρία, με το μαλλί της χτενισμένο επιδεικτικά, είχε στα πόδια τυλιγμένα δύο φίδια…»

*Η Μύκονος

Μόνοι ανέγγιχτοι απ’ τη μαγεία της Μυκόνου, έστεκαν οι τρεις οθωμανοί φοροεισπράκτορες, οπού αντίκρυζαν «με αηδία και περιφρόνηση» τα φερσίματα των κοριτσιών της. «Αυτή η υπερβολική ελευθερία των γυναικείων ηθών, ήτανε τόσο ασύμβατη με τα ήθη και τα αισθήματα των ανατολικών εθνών, που ήταν ενδεχομένως μια από τις αιτίες που οι Τούρκοι δεν μπόρεσαν ποτέ να συγχωνευθούν με τους Έλληνες» σχολιάζει ο Γουώλς, απευθύνοντας στις ελληνίδες γυναίκες, την πλέον ανέλπιστη φιλοφρόνηση που θα μπορούσανε αυτές να φανταστούν…

Ανδρέας Μακρίδης

*Στη Μύκονο σήμερα

ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΩΝ

          Με μεγάλη χαρά φιλοξενώ τις απόψεις του φίλου και αναγνώστη του ιστολογίου με το ψευδώνυμο Frater, σχετικά με το κείμενο για τη δράση του Βοεβόδα Πέτκο στη Θράκη κατά τον ΙΘ΄ αιώνα. Με ευρεία οπτική, ο φίλος διεισδύει στο θέμα και διατυπώνει σειρά γόνιμων σκέψεων. Άλλωστε πάγια αρχή μας είναι η φιλοξενία όλων των απόψεων, ώστε να θέματα που αναρτώνται εδώ να φωτίζονται πολύπλευρα και να οξύνουν την κριτική σκέψη των αναγνωστών. Θα θυμίσω μόνο στο φίλο Frater, ότι εξ όσων γνωρίζω, φωτογραφίες του Πέτκο υπάρχουν και ελάχιστες δημοσιεύω εδώ. Από βιβλία γνωρίζω επίσης ότι έχει εκδοθεί μια μυθιστορηματική βιογραφία του Πέτκο από τον Νικολάι Χαΐτώφ. Σ' αυτήν βασίσθηκε και ένα σίριαλ στη βουλγαρική τηλεόραση. Πάντως γίνονται δεκτές όλες οι απόψεις των αναγνωστών.
Ευχαριστώ
Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης 




Φίλε Παντελή

Το κείμενό σου για τον Πέτκο Βοϊβόντα είναι εξαιρετικό ως εισαγωγικό κείμενο, αν και αμήχανο όσον αφορά ορισμένα από τα συμπεράσματά σου. Το ομολογείς άλλωστε κι εσύ ο ίδιος από την αρχή της μονογραφίας σου, όταν λες πως η περίπτωση του Πέτκο "αποτελεί ιστορικό αίνιγμα", καθώς, άλλοι τον βλέπουν ως λήσταρχο, άλλοι ως επαναστάτη. Ας πούμε λοιπόν πως διαφωνώ με τον αρχικό χαρακτηρισμό του "βούλγαρου εθνικιστή", όχι γιατί είναι εξ ορισμού κακό να είναι κανείς "βούλγαρος εθνικιστής", αλλά διότι το πνεύμα της δράσης του δεν συνάγεται με βεβαιότητα από τις πηγές που παρουσιάζονται. 

Το ότι ο Πέτκο θα χαρακτηριζόταν "ληστής" από τους φιλήσυχους πολίτες δεν μας εκπλήσσει βεβαίως. Ίσως οι άνθρωποι αυτοί να ήταν και δικαιολογημένοι, (τουλάχιστον οι Έλληνες εξ αυτών), στο να αντιτάσσονται σε οιαδήποτε ανταρσία δεν υποκινείτο από το επίσημο ελληνικό κράτος, ή δεν στηριζόταν έστω, σε κάποια κοινοτική δομή. Γιατί αυτό που διαφοροποιεί τον ληστή από τον αντάρτη και φυσικά, τον επαναστάτη, είναι ο βαθμός κοινωνικής αποδοχής και συνέργειας στη δράση του. Οι πηγές που διαθέτουμε στην μονογραφία αυτή, δεν είναι λοιπόν αρκετές για να εξάγουμε συμπεράσματα ως προς το τελευταίο, όπως επίσης δεν μπορούμε να διαπιστώσουμε, αν οι τότε επικριτές του, ήταν υποψιασμένοι έλληνες εθνικιστές, φιλήσυχοι πολίτες, ή απλώς "προσκυνημένοι".

Αλλά και το ίδιο το κήρυγμα απουσιάζει. Τι κήρυττε ο Πέτκο; Ήταν ένας απλός λήσταρχος με ορισμένες δανεικές κοινωνικές ιδέες; Αν συνέβαινε αυτό, τότε η αποστολή του στην Κρήτη εκπλήσσει. Ήταν ένας αντικαθεστωτικός ριζοσπάστης με πατριωτικά χαρακτηριστικά; Δεν κατηγορήθηκε γι' αυτό. Ήτανε πανσλαβιστής, πράκτορας των Ρώσων, πρώιμος βούλγαρος εθνικιστής; Για να το διαπιστώσουμε αυτό, θα πρέπει να διαβάσουμε μία του προκήρυξη, ή να δούμε την εθνική διαστρωμάτωση της ομάδας των ανταρτών του. Γιατί, αν στην ομάδα του Πέτκο μετείχαν κι Έλληνες και αν ο Πέτκο αντιμαχόταν την οθωμανική εξουσία από ριζοσπαστικές κοινωνικές θέσεις, (έστω και για τα μέτρα της εποχής και του τόπου...), τότε θα μπορούσε να απευθύνεται σε ένα ελληνικό χωριό στα ελληνικά, κρατώντας μιαν ελληνική σημαία, με την ίδια ευκολία που θα απευθυνόταν σε ένα βουλγαρικό χωριό απευθυνόμενος στους χωρικούς στην μητρική τους γλώσσα. Εξάλλου, στους τέσσερις νεκρούς του που αναφέρονται σε μια του επιδρομή, οι δυό τους είναι Έλληνες.

Το ελληνικό λάβαρο, μπορεί να όζει προβοκάτσια, αλλά μπορεί να αποτελεί και δόλωμα, ότι πίσω απ' αυτό κρύβεται "μία μεγάλη Δύναμις"...

Γνωρίζω πόσο δύσκολο είναι να συνάξει κανείς πληροφορίες για τον Πέτκο Βοϊβόντα σήμερα - και ως εκ τούτου, η μονογραφία σου είναι πολύτιμη. Στη Βουλγαρία, δεν βρίσκεις ούτε ένα βιβλίο γι' αυτόν, ούτε καν μία του φωτογραφία. Δύο τινά λοιπόν συμβαίνουν: Ή το βουλγαρικό κράτος γνωρίζει για τον ύπουλο ρόλο του Βοϊβόντα αλλ' ακόμα δεν μιλά, ή είναι και το ίδιο εξίσου μπερδεμένο και κοιτά απλώς να αποκομίσει το ελάχιστο ποσοστό δημοσιότητας που του αναλογεί, στήνοντας έναν αδριάντα του με κρατικά χρήματα, στο πάρκο των γαριβαλδινών ηρώων στην Ιταλία. 

Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΒΟΕΒΟΔΑ ΠΕΤΚΟ ΣΤΗ ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΝΣΛΑΒΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ

*Η προσπάθεια του Πανσλαβισμού

για έξοδο στο Αιγαίο.

*Αιματηρές ληστείες στη Θράκη.

*Το ολοκαύτωμα της Μαρώνειας.

*Η κάθοδος των Ρώσων το 1878.

*Ο Πέτκο στην Κρήτη.

Γράφει  ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

O Βοϊβόδα Πέτκο, ήταν Βούλγαρος εθνικιστής, που έδρασε στη Θράκη τον ΙΘ΄ αιώνα, με στόχο να κατοχυρώσει τις βλέψεις της πατρίδας του στα εδάφη της Θράκης, ώστε να αποκτηθεί η πολυπόθητη έξοδος στο Αιγαίο. 

         Η περίπτωση του Πέτκο, αποτελεί σήμερα ένα ιστορικό αίνιγμα, καθώς από μια πλευρά ιστοριογράφων, παρουσιάζεται ως επαναστάτης, ακόμα και ελευθερωτής, ενώ από τις προξενικές αναφορές της εποχής και από τα δημοσιεύματα του Τύπου , σκιαγραφείται και ως φοβερός λήσταρχος. Είναι γεγονός, ότι ο Πέτκο έκανε επιθέσεις εναντίον των Οθωμανών, αλλά από τη μελέτη διαφόρων στοιχείων προκύπτει, ότι δεν παρέλειπε να εξοντώνει και ελληνικά χωριά και μάλιστα σε περιοχές, στις οποίες απέβλεπε να κυριαρχήσει ο βουλγαρικός εθνικισμός, αλλοιώνοντας τη σύνθεση του πληθυσμού. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, είναι τα όσα υπέστησαν η Μαρώνεια και τα χωριά πέριξ της Αλεξανδρούπολης (τότε Δεδέαγατς).

Ίσως την εγκυρότερη απάντηση για τους σκοπούς και επιδιώξεις του Πέτκο, δίνει ο εκπαιδευτικός Ν. Γ. Χατζόπουλος, λίγα χρόνια μετά την έξαρση της δράσης του Βούλγαρου ληστή, αν δεχθούμε ότι ο Πέτκο είχε μόνο επαναστατικές ιδέες. Οι στόχοι του, ήταν ουσιαστικά, η ανατροπή του πληθυσμιακού καθεστώτος της περιοχής και η δημιουργία συμπαγών βουλγαρικών θυλάκων, έως τη θάλασσα του Θρακικού Πελάγους. Άλλωστε τα μέλη της οικογένειας των Καλογιάννωφ ή Καλογιάννογλου είχαν διακριθεί στο Δουάν Ασάρ (στη σημερινή δηλαδή Αισύμη του Έβρου) «επί βουλγαρισμώ» όπως επεσήμαινε ο Χατζόπουλος. Ο Πέτκο είχε γεννηθεί στο Δουάν Ασάρ και η πανίσχυρη οικογένειά του διαδραμάτιζε σημαντικό ρόλο στις τοπικές υποθέσεις.

Θράκη του ΙΘ΄ αιώνα:Η ΕΠΟΠΟΙΪΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΠΑΡΑ ΤΑ ΕΓΓΕΝΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

*Η φιλεκπαιδευτική δράση των Θρακικών συλλόγων

*Η προσφορά των φιλογενών Ελλήνων

*Προβλήματα διχόνοιας και παραγοντισμού

*Η στάση του Οθωμανικού κράτους

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Το δεύτερο μισό του ΙΘ΄ αιώνα και τα χρόνια που ακολούθησαν έως το 1920, χαρακτηρίζονται από πολλούς μελετητές και δικαίως, ως εποχή πολιτιστικής και εκπαιδευτικής άνθισης στη Θράκη. Πρόκειται για μια πραγματική εθνική εποποιία. Είναι η εποχή, που άρχισαν να δραστηριοποιούνται διάφοροι φιλεκπαιδευτικοί σύλλογοι, οι οποίοι ωθούσαν τον υπόδουλο Ελληνισμό να στραφεί προς την Παιδεία.

Οι κινήσεις τους έμπρακτες, σχεδόν πάντα περιλάμβαναν ίδρυση σχολείων, αποστολή δασκάλων, βιβλίων και εποπτικών οργάνων και οικονομική ενίσχυση. Ουσιαστικά οι σύλλογοι αυτοί, υποκαθιστούσαν το ελληνικό κράτος στις υπόδουλες περιοχές. Και φυσικά μεγαλούργησαν, παρά τα ποικίλα προβλήματα που αντιμετώπιζαν καθημερινά, είτε από την αδιαφορία των κατοίκων είτε από τις τοπικές παραταξιακές έριδες.

Κατά τα έτη 1871-75, ιδρύθηκαν οι περισσότεροι και σημαντικότεροι σύλλογοι στις ελληνικές πόλεις της Θράκης.

Η Εκπαιδευτική και Φιλανθρωπική Αδελφότητα της Κωνσταντινούπολης, ένας από τους πλέον διακεκριμένους συλλόγους, την ίδια περίπου εποχή, είχε αναλάβει σε συνεργασία με την Πατριαρχική Εκπαιδευτική Επιτροπή την οικονομική ενίσχυση των σχολείων, με έσοδα που είχε από τις συνεισφορές πλουσίων ομογενών, τις επιχορηγήσεις που έρχονταν από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών και κυρίως με την έμπρακτη συμμετοχή των κατοίκων της Θράκης και των τοπικών εκκλησιών.

1941 Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_1_11/07/2010_407397

Xάρτης της Κρήτης με τα σχεδιάγραμματα της αεροπορικής επίθεσης των Γερμανών

 *Η μεγαλύτερη απόβαση  από αέρος στην Ιστορία  απεδείχθη «πύρρειος νίκη»  για τους Γερμανούς

Επιμέλεια: Στέφανος Xελιδόνης


Στις 31 Οκτωβρίου 1940 αποβιβάστηκαν στην Κρήτη τα πρώτα βρετανικά στρατεύματα με αποστολή την προστασία της ναυτικής βάσης στη Σούδα και την άμυνα του νησιού. Με τη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα, 57.000 στρατιώτες των Συμμάχων έφυγαν από την ηπειρωτική χώρα, πολλούς από τους οποίους το βρετανικό ναυτικό μετέφερε στην Κρήτη, όπου ενίσχυσαν την υπάρχουσα δύναμη. Με το νησί σε συμμαχικά χέρια, η νοτιοανατολική θέση των δυνάμεων του Αξονα δεν θα ήταν ποτέ ασφαλής. Εντούτοις η Wehrmacht είχε τους ενδοιασμούς της για εμπλοκή στην Κρήτη. Ηταν η Luftwaffe που πίεζε για απόβαση από αέρος στο νησί. Ο Χίτλερ επείσθη και στις 24 Απριλίου 1941 διέταξε την εισβολή στην Κρήτη, περιμένοντας ότι θα ολοκληρωνόταν πριν από την έναρξη της «Επιχείρησης Μπαρμπαρόσα» κατά της Σοβιετικής Ενωσης. Στις 20 Μαΐου άρχισε η «Επιχείρηση Ερμής», η πρώτη σημαντική απόβαση από αέρος στην Ιστορία και η μεγαλύτερη που επιχειρήθηκε ποτέ. Η γερμανική κατασκοπεία είχε δώσει πληροφορίες για ανεπαρκή κάλυψη του νησιού από στρατιώτες της Κοινοπολιτείας. 

ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΚΑΘΙΕΡΩΘΗΚΕ ΤΟ ΧΑΡΤΙΝΟ ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΟ ΣΤΙΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ

*Δημοσίευμα εποχής

1. *Ο εκλογικός εκσυγχρονισμός της χώρας
2. 
   
3. *Το σύστημα της εκλογής με σφαιρίδια

*Η παρέμβαση του Βενιζέλου στη Βουλή

Γράφει o Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Η Θράκη πρωτοπόρησε ανέλπιστα, στον εκλογικό εκσυγχρονισμό της χώρας, με την απελευθέρωση και ενσωμάτωσή της στον ελληνικό κορμό το καλοκαίρι του 1920.

          Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή:

          Πριν λίγα χρόνια, μια κάλπη, στην οποία έριχναν μέσα αντί για ψηφοδέλτια, μεταλλικά σφαιρίδια, κατά τη διάρκεια των εκλογών, συγκέντρωνε την προσοχή των επισκεπτών της Έκθεσης της Βουλής, στην αίθουσα Ελευθερίου Βενιζέλου, για τα 30 χρόνια από το Σύνταγμα του 1975.

Adagio in G Minor (Albinoni)

Μη με παρεξηγείτε... Το ανέβασα γιατί μ' αρέσει πάρα πολύ!!!

Γιατί έκλεισαν το στόμα του Ζαχαριάδη

Από το ΒΗΜΑ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ 4 Ιουλίου 2010

http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artid=341332&dt=04/07/2010

*Ο Νίκος Ζαχαριάδης σε ρωσική καρτ ποστάλ της εποχής του εμφυλίου πολέμου

*Τον Μάρτιο του 1962 ο εξόριστος 

καθαιρεθείς ΓΓ του ΚΚΕ 

πήγε στην ελληνική πρεσβεία στη Μόσχα

 ζητώντας να επιστρέψει και να μιλήσει

Της κ. ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΤΟΜΑΗ*

Με αφορμή πρόσφατη έκδοση για τον Δημοκρατικό Στρατό, ξεκίνησε ξανά ο δημόσιος διάλογος για τον ελληνικό Εμφύλιο. Θέμα ταμπού στο συλλογικό μας υποσυνείδητο, ο Εμφύλιος εξακολουθεί να επικαθορίζει, παρά τις θετικές συνέπειες της εθνικής συμφιλίωσης εξήντα χρόνια μετά, την ελληνική κοινωνία. Κορυφαία μορφή που δέσποσε στα γεγονότα της απόμακρης για την εποχή μας περιόδου και που συζητήθηκε αλλά και αμφισβητήθηκε όσο ουδείς, ακόμη και μετά τον υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες θάνατό του, ο τότε γενικός γραμματέας του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης. 
«Oμως... έσεται ήμαρ» έγραφε από το Σουργκούτ, τόπο εξορίας του στη Σιβηρία, στις 11 Μαΐου 1967, σε μία από τις επιστολές του ο Νίκος Ζαχαριάδης. Απομονωμένος από τους συντρόφους του στο κόμμα αλλά και ταπεινωμένος από την ΚGΒ ως το τέλος της ζωής του, όταν βρέθηκε νεκρός με μια θηλιά στον λαιμό την 1η Αυγούστου 1973, ο Ζαχαριάδης έκανε την ύστατη προσπάθεια με μια επιστολή του προς την ελληνική πρεσβεία Μόσχας, τον Μάρτιο του 1962, να επιστρέψει στην Ελλάδα, «το νόστιμον ήμαρ», όπως έχει καταγραφεί στην ομηρική γραμματεία.
Η απόφασή του εκείνη όμως έμελλε να σηκώσει θύελλα στην Ελλάδα, αναταραχή στις σοβιετικές μυστικές υπηρεσίες και, βεβαίως, πανικό στα στελέχη του ΚΚΕ που τον προτιμούσαν νεκρό παρά να λογοδοτεί, όπως επιθυμούσε, ενώπιον της ελληνικής Δικαιοσύνης.
Προϊστάμενος επί σειρά ετών της Υπηρεσίας Δασών σε ένα μικρό χωριό έξω από το Σβερντλόφσκ στα Ουράλια, ο Ζαχαριάδης δεν υποψιαζόταν πως, επισκεπτόμενος στις 10 Μαρτίου 1962 την ελληνική πρεσβεία Μόσχας, όπου είχε δίωρη συνομιλία με τον διαπιστευμένο στη Μόσχα έλληνα πρεσβευτή Γ. Χριστόπουλο,προδιέγραφε το τέλος του ξεκινώντας ο ίδιος τη θύελλα που θα ακολουθούσε με τίμημα τη ζωή του. «Απρόοπτη» χαρακτήριζε εκείνη την επίσκεψη ο Χριστόπουλος και αναφέρθηκε με τρισέλιδο κρυπτογραφικό τηλεγράφημά του προς το ΥΠΕΞ.

*Περίοδος εμφυλίου. Αντάρτες και αντάρτισες στο βουνό, σέρνουν το χορό

Χαρακτηρισμοί, ωστόσο, όπως «αμετανόητος κομμουνιστής», «πανούργος», «φανατικός» κτλ. που ο έλληνας πρεσβευτής χρησιμοποιεί στο κρυπτοτηλεγράφημά του προς την Αθήνα δεν τον εμπόδισαν να εκφράσει, περαίνων το κείμενο του απόρρητου ενημερωτικού του σημειώματος, την άποψη ότι «θα έπρεπε όμως να εξετασθή και η άποψις μήπως προκύψει τελικώς ωφέλεια δι΄ ημάς, δεδομένου ότι κατά διεξαγωγήν δίκης θα τονισθούν και πάλιν εγκλήματα συμμοριτών και θα παρασχεθή εκ νέου ευκαιρία εις λαόν αναλογισθή κινδύνους εκ κομμουνιστικής επαναστατικής δράσεως» (ΑΠ 384).
Η αντίδραση ωστόσο της Αθήνας θα είναι καταιγιστική. Τόσο ο τότε ΥΠΕΞ Αβέρωφ-Τοσίτσας, ευρισκόμενος στο Παρίσι, όσο και ο υπουργός Δικαιοσύνης Παπακωνσταντίνου, προς τον οποίο διεβιβάσθη το πρωτότυπο της επιστολής Ζαχαριάδη, θα ζητήσουν από τον έλληνα πρεσβευτή στη Μόσχα να επιστρέψει την επιστολή στον αποστολέα της «ως απαράδεκτον, αποφεύγοντες οιανδήποτε μετ΄ αυτού προσωπικήν επικοινωνίαν» (ΑΠ Α134-11, Αβέρωφ, 16 Απριλίου 1962).
Με ημερομηνία 3 Ιουλίου 1962, αντί τηλεγραφήματος με την ένδειξιν «Διά κ. Υπουργόν», ο Χριστόπουλος από Μόσχα ενημέρωνε: «Καίτοι παρήλθε μακρόν χρονικόν διάστημα Ζαχαριάδης δεν ενεφανίσθη διά να παραλάβη κριθείσαν ως απαράδεκτον επιστολήν τουούτε εζήτησεν επικοινωνήση εκ νέου μετά Β.Πρεσβείας» (ΑΠ 991), ενώ με απόρρητο έγγραφό του μία εβδομάδα αργότερα συμπλήρωνε ως εξής: «Σημειωτέον ότι ο ειρημένος (ενν. τον Ζαχαριάδη), ούτινος η διεύθυνσις,ο αριθμός και ο τόπος διαμονής τυγχάνουν άγνωστα στη Β. Πρεσβεία,είχε λάβει γνώσιν εκ τηλεφωνικής μετ΄ αυτής επικοινωνίας κατά τας αρχάς Απριλίου περί του απαραδέκτου και επιστρεπτέου της επιστολής του, ην και θα ήρχετο, καθ΄ α είχε δηλώσει, να παραλάβη εκ της Πρεσβείας»ΤΟ ΚΡΥΠΤΟΤΗΛΕΓΡΑΦΗΜΑ ΤΟΥ ΠΡΕΣΒΕΥΤΗ«Ο Ζαχαριάδης θα προέβαινε σε αποκαλύψεις μόνο κατά τη δίκη»

Η ιδιόχειρη επιστολή του Νίκου Ζαχαριάδη (αριστερά) επάνω σε χαρτί με προμετωπίδα την Ακρόπολη των Αθηνών. «...Είμαι έτοιμος και πάλι μπροστά στην καραμανλική δικαιοσύνη να κάνω το καθήκον μου απέναντι στον λαό που με γέννησε και με δέχτηκε στις γραμμές του σαν αγωνιστή του» έγραφε μεταξύ άλλων από τη Μόσχα την 1η Φεβρουαρίου 1962 απευθυνόμενος προς τον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Αθηνών. Στο υστερόγραφο συμπλήρωνε: «Μετά έναν μήνα θα αποτανθώ στην ελληνική πρεσβεία Μόσχας για να γνωρίσω την απάντησή σας». Δεν πήγε όμως ποτέ ξανά...

«...Ετόνισεν ότι απόφασίς του υπαγορεύεται από δύο λόγους,πρώτον να διέλθη υπόλοιπα έτη ζωής του εις Ελλάδα και,δεύτερον,λογοδοτήση ενώπιον Δικαιοσύνης πατρίδος του διά να αποκαταστήση ιστορικώς αγώνα του και ιδίως ανταρσίαν 1947. Απέφυγε διευκρινίση σημείον τούτο,περιορισθείς είπη ότι θα προβή αποκαλύψεις μόνον κατά δίκην.Ανέφερεν ότι αναλαμβάνει όλην ευθύνην διά διεξαγωγήν και τερματισμόν συμμοριτικού αγώνος.Επέμεινεν ότι ουδέποτε αποκηρύξη αρχάς του ούτε ποτέ προβή εις δήλωσιν μετανοίας.Ετόνισεν ότι δεν πρόκειται πλέον αναμιχθή πολιτικήν δράσιν,εξηγήσας ότι σταδιοδρομία του έληξεν κατόπιν αποκηρύξεώς του από συμμορίτας εξωτερικού και από κομμουνιστάς Ελλάδος.Απέφυγεν είπη ποία θα είναι αντίδρασις παλαιών οπαδών του Ελλάδος εις περίπτωσιν επιστροφής του.Παρά προσπαθείας μου,ηρνήθη επιμόνως αναφέρη τι περί δράσεως συμμοριτών χωρών παραπετάσματος και εμπροφασίσθη ότι ουδεμίαν απολύτως έχει επαφήν μετ΄ αυτών. Κατά συζήτησιν περί πολιτικής καταστάσεως προέβη σαφή υπαινιγμόν ότι μόνον δημιουργία λαϊκού μετώπου εντός Ελλάδος δύναται ανατρέψη κυβέρνησιν Καραμανλή.Κατηγόρησεν κκ.Παπανδρέου και Βενιζέλον ότι είναι τελείως ακατάλληλοι διά τοιαύτην προσπάθειαν.Εις Σοβιετικάς Αρχάς ανεκοίνωσεν δι΄ επιστολής πρόθεσιν επιστρέψη εις Ελλάδα,αλλά ουδεμίαν έλαβεν απάντησιν.Και επιστολή του προς την Πρεσβείαν σταλείσα ταχυδρομικώς προ μηνός δεν περιήλθεν ημίν,προφανώς κρατηθείσα από αστυνομίας.Κατά στιγμήν αναχωρήσεώς του μοί παρέδωκεν επιστολήν προς τον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικείου Αθηνών διά της οποίας ως μοί είπεν (ζητεί να μάθει) αν και ποίαι κατηγορίαι εκκρεμούν εναντίον του. Μοί προσέθηκεν ότι είναι έτοιμος αντιμετωπίση Δικαιοσύνην και να υποστή όλας τας συνεπείας» (ΑΠ 384). 

Αναψε φωτιές

(ΑΠ Α134-16, 10 Ιουλίου 1962). Ως «απαράδεκτη» επέστρεψε την επιστολή Ζαχαριάδη ο τότε υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας

Οσοβιετικός Τύπος τηρούσε κυριολεκτικά σιγήν ιχθύος για την επιστολή Ζαχαριάδη, όμως η εφημερίδα «Νόβα Μακεντόνια» των Σκοπίων στο φύλλο της 16ης Σεπτεμβρίου 1962 θα κατηγορήσει τον Ζαχαριάδη ανοιχτά για την απόφασή του να θελήσει να επιστρέψει στην Ελλάδα γράφοντας ότι «η προοπτική του ήτο να οργανώση νέας προκλήσεις(προβοκάτσιες), ακόμη πιο σοβαρούς,εναντίον του Κομμουνιστικού Κόμματος και των αδελφών κομμουνιστών και εργαζομένων κομμάτων» (ΑΠ 1029/1, γενικός πρόξενος Β. Ελευθεριάδης από Σκόπια).

Αντίθετα, η θύελλα που ξέσπασε στον ελληνικό Τύπο υπήρξε μνημειώδης, με την «Αυγή» να κατηγορεί «Το Βήμα» και το συγκρότημα Λαμπράκη ότι παίζουν το παιχνίδι της ΚΥΠ, την «Απογευματινή» να αναφέρεται σε «Αθλιότητες», το ΚΚΕ να καταγγέλλει τους ΖαχαριάδηΒαφειάδη ως συνεργούς της κυβέρνησης, τον Παπανδρέου να καταγγέλλει την ΚΥΠ ως υπερκυβέρνηση του τόπου κτλ. Με το θέμα όμως του Τύπου θα ασχοληθεί το επόμενο άρθρο.

Οπως φαίνεται από τον δημόσιο διάλογο που ξεκίνησε με αφορμή το νέο βιβλίο του πολιτικού επιστήμονα Νίκου Μαραντζίδη, ο Εμφύλιος θα εξακολουθεί να μας απασχολεί για αρκετά, ίσως πολλά ακόμη χρόνια.

*Η κυρία Φωτεινή Τομαή είναι ιστορικός, πρεσβευτής σύμβουλος Α΄ στο υπουργείο Εξωτερικών. 

Η ΠΡΩΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΜΕΤΑΞΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ

*Η ορκωμοσία της πρώτης μετακατοχικής Βουλής

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Δέκα και πλέον χρόνια, εξαιτίας της δικτατορίας του Μεταξά και της Κατοχής, η χώρα δεν είχε Βουλή. Η πρώτη Βουλή, σχηματίσθηκε μετά τις εκλογές του 1946. Στην ατμόσφαιρα της πρώτης συνεδρίασης εκείνης της Βουλής, θα μεαφερθούμε σήμερα.

           Χωρίς Βουλή, από το 1936, όταν διαλύθηκε με την επιβολή της δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά, και στα κατοπινά στα δραματικά χρόνια της Κατοχής και τελικά έως το 1946, είχε μείνει η χώρα μας. Η τελευταία συνεδρίαση της Βουλής είχε γίνει στις 30 Απριλίου του 1936 όταν ο Μεταξάς έλαβε πεντάμηνη νομοθετική εξουσιοδότηση και κατά πλειοψηφία έγκριση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησής του. Τον καταψήφισαν ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο Αλέξανδρος Μυλωνάς και οι κομμουνιστές βουλευτές. Και εκείνος στις 4 Αυγούστου 1936, κήρυξε δικτατορία, διαλύοντας το Κοινοβούλιο. Ακολούθησε ο Πόλεμος και η Κατοχή με την Αντίσταση.

Η ΤΡΙΠΛΗ ΚΑΤΟΧΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_1_04/07/2010_406646

* Τεράστιες ανθρώπινες και υλικές απώλειες  από Γερμανούς, Ιταλούς και Βούλγαρους

Επιμέλεια: Στέφανος Xελιδόνης




Στις 8.25 το πρωί της 27ης Απριλίου 1941, η Βέρμαχτ εισήλθε στην Αθήνα. Το Επος του '40 είχε ακολουθήσει η γερμανική εισβολή. Μετά και τη Μάχη της Κρήτης, ολόκληρη η Ελλάδα θα τελούσε υπό την τριπλή κατοχή Γερμανών, Ιταλών και Βουλγάρων, γνωρίζοντας μια τεράστιας κλίμακας καταστροφή. 
Δεκάδες χιλιάδες εκτελέστηκαν. Εκατοντάδες χιλιάδες πέθαναν από την πείνα, καθώς οι κατακτητές διέλυσαν την οικονομία και τις υποδομές. Οι εβραϊκές κοινότητες εξαλείφθηκαν. Στο μακάβριο έργο τους, οι κατοχικές δυνάμεις βρήκαν συνεργάτες μεταξύ των Ελλήνων - πληροφοριοδότες, χαφιέδες, τα Τάγματα Ασφαλείας. Ασυγκρίτως περισσότεροι, όμως, ήταν οι Ελληνες εκείνοι που αντιστάθηκαν. Μάλιστα, το ελληνικό αντιστασιακό κίνημα ήταν από τα πιο αποτελεσματικά στην Ευρώπη. Και γεννήθηκε από το κενό εξουσίας που δημιούργησε η Κατοχή. Το Βερολίνο και η Ρώμη προσπάθησαν να κυβερνήσουν τη χώρα μέσα από τον υπαρκτό διοικητικό της μηχανισμό, επικεφαλής του οποίου τοποθέτησαν μία αδύναμη πολιτική ηγεσία. Η ελληνική κρατική γραφειοκρατία έπαθε εμπλοκή μπροστά στις εξωφρενικές απαιτήσεις του Αξονα. Οταν το επίσημο κράτος έχασε το κύρος του, ανεφάνησαν εναλλακτικές κοινωνικές ομαδώσεις. Η πιο μαζική ήταν το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, που, αποφασισμένο να μονοπωλήσει την Αντίσταση, τρομοκρατούσε τους αντιπάλους του. Τον τελευταίο χρόνο πριν από την Απελευθέρωση, εθνικιστές ποικίλων προελεύσεων ενώθηκαν υπό την αιγίδα των Γερμανών, συχνά δε με τη σιωπηρή έγκριση των Βρετανών, και ετοιμάζονταν να τα βάλουν με την Αριστερά. Η Κατοχή δεν είχε ακόμη τελειώσει όταν άρχιζε ο Εμφύλιος Πόλεμος.

ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΚΑΙ ΧΩΡΙΩΝ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ, ΤΟΝ 19ο ΑΙΩΝΑ

*Χάρτης της Αρχαίας Θράκης

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Ας επιχειρήσουμε σήμερα, ένα μακρύ νοερό ταξίδι στο βάθος του χρόνου της ιστορίας, με την παρουσίαση ορισμένων ιστορικών Θρακικών πόλεων και σημαντικών χωριών, όπου άνθισε ο Ελληνισμός, κατά τον 19^ο αιώνα, παρά τις ιδιαίτερα δυσχερείς και αντίξοες συνθήκες, όπως περιγράφονται στον αρχειακό φάκελο της Βιβλιοθήκης της Βουλής για τη Θράκη και σε άλλες πηγές, που χρησιμοποιήθηκαν στην παρούσα εργασία.

Τα στοιχεία  που παρατίθενται αποσπασματικά, αποτελούν θα μπορούσε να πει κανείς ένα Πανόραμα των Θρακικών Πόλεων, έστω και με την μερική χρησιμοποίησή τους εδώ. Γιατί πράγματι, δεν αφορούν όλες τις πόλεις της ενιαίας Θράκης. Η έλλειψη αναφοράς σε ορισμένες πόλεις σημαίνει απλά, ότι δεν βρήκα στην έρευνά μου σχετικές αναφορές γι’ αυτές. Αυτό δεν μειώνει καθόλου την ιστορική παρουσία τους και το σημαντικό ρόλο που έπαιξαν.

Κατ’ αρχήν, σ’ αυτό το φανταστικό ταξίδι στη Θράκη του περασμένου αιώνα, από μια «Στατιστική Κατάσταση της Ραιδεστού και των Πέριξ»[1] που συνέταξε στις 25 Σεπτεμβρίου 1881, ο Θρακικός Φιλεκπαιδευτικός Σύλλογος Ραιδεστού, αντλούμε στοιχεία, για την πρώτη ομάδα πόλεων και χωριών. Το ιστορικό κείμενο υπογράφουν ο Πρόεδρος Γρ. Λαζίδης και ο Γεν. Γραμματέας  Παπαδόπουλος Δ.