Και έτσι μπήκαμε στο «γύρο του θανάτου» το 1946…

*Εικόνα από τις μάχες του ανταρτοπολέμου. Το Πυροβολικό του εθνικού στρατού βάλλει κατά θέσεων των ανταρτών, κάπου στην Ελλάδα.

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

               Οδυνηρές είναι οι εθνικές μνήμες από το έτος 1946, το οποίο ορίζεται ως έτος έναρξης του ένοπλου αγώνα των κομμουνιστών ανταρτών εναντίον του ισχύοντος κοινωνικού και πολιτικού καθεστώτος. Αυτός ο πόλεμος που οπισθοδρόμησε την Ελλάδα, μετέβαλε χωριά και μικρές πόλεις σε σωρούς ερειπίων και γέμισε τα νεκροταφεία της, αλλά και τις πλαγιές των βουνών με νεκρούς, κράτησε έως τον Αύγουστο του 1949.

               Το 1946, που άρχισε ο ανταρτοπόλεμος στην Ελλάδα, ήταν γεμάτο με γεγονότα, αλλά τα όσα συνέβαιναν στο εσωτερικό του ΚΚΕ, έδειχναν ότι ο γενικός γραμματέας του Νίκος Ζαχαριάδης ήταν αποφασισμένος να οδηγήσει στην ένοπλη σύγκρουση. Στο βιβλίο του «Καινούργια κατάσταση, καινούργια καθήκοντα» που κυκλοφόρησε το 1950 ο Ζαχαριάδης είχε γράψει:

               «Η 2^η Ολομέλεια, αφού στάθμισε εσωτερικούς παράγοντες, βαλκανική και διεθνή κατάσταση, αποφάσισε να προχωρήσει στην οργάνωση της νέας ένοπλης πάλης ενάντια στο μοναρχοφασιστικό αφηνιασμό».

               Η 2^η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ συνήλθε στην Αθήνα στις 12 Φεβρουαρίου 1946.

               Ακολούθησε η απόφαση του ΚΚΕ για αποχή από τις εκλογές που είχαν προκηρυχθεί για τις 31 Μαρτίου. Η απόφαση αυτή αποδείχθηκε λανθασμένη. Γιατί δεν επέτρεψε στην Αριστερά να καταλάβει έδρες στη Βουλή, να είναι παρούσα και να παίζει ρόλο στα πολιτικά πράγματα. Αντίθετα άφησε ολόκληρο το πεδίο ελεύθερο στη Δεξιά και στο Κέντρο. Και η αποχή έγινε παρά τις υποδείξεις του Στάλιν και του Μολότωφ, όπως αποκάλυψαν εκ των υστέρων (το 1976) Μάρκος Βαφειάδης και Μήτσος Παρτσαλίδης.

Αργότερα, την 1^η Σεπτεμβρίου διεξήχθη δημοψήφισμα (με συμμετοχή αυτή τη φορά της Αριστεράς και της Κεντροαριστεράς) για τη μορφή του Πολιτεύματος. Κερδισμένοι ήταν οι φιλοβασιλικοί. Η επιστροφή του βασιλιά Γεώργιου Β’ συγκέντρωσε το 68,3% των ψήφων. Ο Γεώργιος Β’ επέστρεψε στην Αθήνα στις 27 Σεπτεμβρίου 1946.

Ο ένοπλος αγώνας του ΚΚΕ, άρχισε τη νύχτα της 30^ης προς την 31^η Μαρτίου 1946, με αιφνιδιαστική επίθεση δύναμης ανταρτών της περιοχής του Ολύμπου, εναντίον του Λιτοχώρου, το οποίο υπεράσπιζε δύναμη της Εθνοφυλακής και της Χωροφυλακής. Από τη μάχη έχασαν τη ζωή τους εννέα χωροφύλακες, και από την Εθνοφυλακή δύο λοχίες και ένας οπλίτης. Οι αντάρτες έφυγαν ανενόχλητοι παίρνοντας μαζί τους τέσσερις αιχμαλώτους και αρκετά όπλα και πυρομαχικά. Με το επεισόδιο αυτό εγκαινιάστηκε ο ολέθριος εμφύλιος πόλεμος, που τερματίσθηκε το 1949.

Μια νέα πτυχή από τις μαύρες σελίδες της Θράκης το 1914, με τους φοβερούς διωγμούς

*Τίτλος: "Τουρκικές φρικαλεότητες στη Θράκη". Από τηλεγράφημα του πρακτορείου Ρώϋτερ.

*Μια διαφορετική οπτική

για το "Μαύρο Πάσχα"

*Νέα στοιχεία για τους διωγμούς 

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης 

               Οι Νεοτουρκικοί διωγμοί εναντίον των Χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, είναι αποδεδειγμένες Γενοκτονίες, που εκτελέσθηκαν με πρωτοφανή αγριότητα και δεν δικαιώθηκαν ποτέ. Βρήκαν μάλιστα μιμητή στο πρόσωπο του Χίτλερ, λίγα χρόνια αργότερα. Στην εθνική συλλογική μνήμη, έχουν καταχωρισθεί με την ονομασία «Μαύρο Πάσχα» των Θρακών, εξαιτίας της κορύφωσης των διωγμών τις μέρες του Πάσχα 1914, που εκείνη τη χρονιά γιορτάζονταν στις 6 Απριλίου.

Τα ανείπωτα βάσανα των απηνών διωγμών για τον Ελληνικό πληθυσμό της Ανατολικής και της Δυτικής Θράκης και οι δραματικές στιγμές οδύνης, άρχισαν να γίνονται καθημερινότητα από το καλοκαίρι του 1913, όταν ακριβώς η Ελλάδα βγήκε νικήτρια από τους Βαλκανικούς Πολέμους, αλλά η άδικη συνθήκη του Βουκουρεστίου, παραχώρησε τη Δυτική Θράκη στην ηττημένη Βουλγαρία και η Ευρώπη εθελοτυφλούσε μπροστά στην εγκληματική δράση των Νεοτούρκων στην Ανατολική Θράκη, οι οποίοι έβαζαν σε εφαρμογή τα σχέδια των αδικαίωτων μεγάλων γενοκτονιών, που αποτελούν ανεξίτηλο στίγμα για την Τουρκία.

Όπως επισημαίνουν διάφοροι ιστορικοί, αλλά αναγράφεται και στα διπλωματικά έγγραφα, οι διωγμοί των ετών 1914-1918, ήταν συνέχεια ενός σχεδίου, που είχε εξυφανθεί   από το 1913 και αποσκοπούσε στην εξόντωση του Ελληνισμού, ο οποίος ζούσε στην Τουρκία. Κοινή διαπίστωση όλων είναι, ότι η επανάσταση των Νεοτούρκων το 1908 δεν αποσκοπούσε απλώς στην έκπτωση του σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ και στην εγκαθίδρυση συνταγματικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Γιατί στην πράξη, παρά την επιβολή νέου συντάγματος με διακηρυγμένη ισονομία και ισοπολιτεία για τις εθνικές μειονότητες, δεν άλλαξε καθόλου η φιλοσοφία και οι μέθοδοι διοίκησης του βαθέος τουρκικού κράτους. Ουσιαστικά οι Νεότουρκοι προχώρησαν στην επανάσταση του 1908, για να προλάβουν επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων για πραγματικές δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, άρχισαν οι διωγμοί εκείνων των ετών, που εξανάγκασαν από την Ανατολική Θράκη και τα παράλια της Μικράς Ασίας, 400.00 Έλληνες στερημένους από τα περιουσιακά τους στοιχεία, γυμνούς και πεινασμένους να καταφύγουν στην ελεύθερη Ελλάδα.

Κουρέας γνωστός ως «Άψε Σβήσε» και θεατρικός συγγραφέας, στην Αθήνα των τελών του 19ου αιώνα.

*Το βιβλίο της Χριστίνας Φίλιππα

 

*Σελίδες ιστορίας

του ελληνικού θεάτρου

*Ένα βιβλίο- έκπληξη

της Χριστίνας Φίλιππα

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

               Στα τέλη του 19^ου αιώνα, στην Αθήνα, είχαν παρουσιάσει ανάπτυξη δύο είδη θεάτρου, που γοήτευσαν το φιλοθεάμον κοινό, το οποίο κατέκλυζε τις θεατρικές αίθουσες. Επρόκειτο για το «κωμειδύλλιον» και το «δραματικόν ειδύλλιον». Η ανάπτυξη αυτού του θεατρικού είδους, σήμαινε και την ανάδειξη ηθοποιών και σκηνοθετών, αλλά και θεατρικών συγγραφέων. Ένας τέτοιος θεατρικός συγγραφέας, υπήρξε ο Πανάγος Μελισσιώτης, με την ιδιαιτερότητα, ότι βασικά υπήρξε κουρέας στην πλατεία Ομονοίας, γνωστός με το παρατσούκλι «Άψε Σβήσε».

               Αυτόν τον ιδιαίτερο θεατρικό συγγραφέα, ανέλαβε να μας γνωρίσει η γνωστή συγγραφέας Χριστίνα Ν. Φίλιππα, με πλούσιο ερευνητικό και συγγραφικό έργο, με το τελευταίο βιβλίο της «Πανάγος Μελισσιώτης, ο κουρέας θεατρικός συγγραφέας, η συναρπαστική ζωή και τα έργα του» (Εκδόσεις Ηδύφωνο).

               Πρόκειται για μια εξαιρετική μελέτη, μέσα από την οποία ξαναζούμε την Αθήνα των τελών του 19^ου και των αρχών του 20^ου αιώνα. Η συγγραφέας ερεύνησε χιλιάδες σελίδες εφημερίδων για να αντλήσει ή να διασταυρώσει στοιχεία, καθώς και πολλά άλλα αρχεία και συγγράμματα. Η έρευνά της υπήρξε υποδειγματική.

               Ο Πανάγος Μελισσιώτης γεννήθηκε το 1854 στο Αίγιο. Η καταγωγή των προγόνων του ήταν από τα Μελίσσια Αιγιαλείας. Σε ηλικία δέκα χρονών τον έστειλαν στο μοναστήρι «Ο Μέγας Ταξιάρχης» κοντά στο Αίγιο, όπου έμενε ως καλόγηρος ο θείος του Δαμασκηνός. Τελικά ο θείος του μετά από τρία χρόνια, τον έδιωξε από το μοναστήρι γιατί ήταν ανυπάκουος και δεν έκανε για καλόγηρος. Όμως ο Πανάγος μπόρεσε να μάθει να διαβάζει και να γράφει έστω και ανορθόγραφα. Επέστρεψε στο Αίγιο και αργότερα εγκαταστάθηκε στην Πάτρα, όπου έμαθε την τέχνη του κουρέα. Ταυτόχρονα γνώρισε και το θέατρο παρακολουθώντας παραστάσεις. Το 1876 εγκαταστάθηκε φουστανελοφόρος ών στην πρωτεύουσα, όπου ασκούσε το επάγγελμα του κουρέα. Δυο χρόνια αργότερα το 1878 πούλησε το κουρείο του και με άλλους Αιγιώτες στρατολογήθηκε στο πλευρό του Σουλιώτη Γάκη Ζήκου και ξεκίνησαν να πολεμήσουν κατά την επανάσταση για την απελευθέρωση της Ηπείρου. Εξ αιτίας της αποτυχίας της επανάστασης εκείνης το Μάιο του 1876 επέστρεψε στην Αθήνα και άρχισε να δουλεύει. Το 1880 ο Χαρίλαος Τρικούπης είχε κηρύξει γενική επιστράτευση με αποτέλεσμα ο Πανάγος να επιστρέψει στην Ήπειρο, αυτή τη φορά ως επίστρατος. Έχει γραφτεί ότι ο Πανάγος τραυματίσθηκε στη  μάχη του Δημαριού (23 Ιουνίου 1881). Επέστρεψε στην Αθήνα και άνοιξε πάλι το κουρείο του στην οδό Δώρου 4 στην Ομόνοια. Τότε ήταν που ο πελάτης του Κλεάνθης Τριαντάφυλλος, δημοσιογράφος και ιδιοκτήτης του «Ραμπαγά»  του έδωσε το παρατσούκλι «Άψε Σβήσε».

               Η συγγραφέας του βιβλίου κ. Φίλιππα, μαζί με την εξιστόρηση της ζωής του ήρωα του βιβλίου της, μας παρέχει πλείστες όσες πληροφορίες για την εξέλιξη της Αθήνας των νεώτερων χρόνων και τα ιστορικά γεγονότα που διαμόρφωσαν την εικόνα του νέου Ελληνισμού.

*Ο Πανάγος Μελισσιώτης, γνωστός και ως "Άψε Σβήσε"

               Για να επανέλθουμε στον Πανάγο Μελισσιώτη, συνέχισε την άσκηση του επαγγέλματός του στην Ομόνοια, σε εποχή, δηλαδή προς τα τέλη του 19^ου αιώνα, που η γνωστή πλατεία αρχίζει να μεταβάλλεται σε περιοχή όπου χτίζονται πολλά θέατρα.

               Ο Πανάγος εμφανίζεται να κάνει συνδικαλισμό για την προστασία του κλάδου των κουρέων. Εμφανίζεται όμως και ως… εφευρέτης!!! Στο κουρείο του, παρουσιάζει διάφορα υγρά σκευάσματα δικής του επινόησης για την καταπολέμηση της… φαλάκρας και την εξάλειψη της πιτυρίδας!!!

               Τελικά το 1892, ο Πανάγος εμφανίζει το πρώτο του θεατρικό έργο με τίτλο «Χάιδω η λυγερή». Πρόκειται για τρίπρακτο δραματικό ειδύλλιο, σε ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο στίχο στη δημοτική γλώσσα. Η πρώτη παράσταση του έργου ανέβηκε στο θέατρο της «Ομόνοιας» στις 17 Σεπτεμβρίου 1892 και έκανε πάταγο. Το έργο υποτίθεται πως εξελίσσονταν στην Αράχοβα και τα Άγραφα.

               Το δεύτερο θεατρικό έργο του «Θυμιούλα η Γαλαξειδιώτισσα» ένα δραματικό ειδύλλιο σε πέντε πράξεις, ο Μελισσιώτης το έγραψε το 1893 μέσα σε είκοσι μέρες και ανέβηκε την 1^η Ιουλίου του ίδιου έτους το νεοανεγερθέν τότε θέατρο «Τσόχα» από τον Πανελλήνιο Δραματικό Θίασο του Ευάγγελου Παντόπουλου. Η παράσταση σημείωσε επιτυχία. Ο Πανάγος εξιστόρησε ότι εμπνεύστηκε το έργο αυτό όταν διάβασε σε εφημερίδα για ένα γαλαξειδιώτικο πλοίο που βυθίστηκε αύτανδρο και μεταξύ των θυμάτων ήταν ένας νεαρός ναύτης αρραβωνιασμένος.

               Το 1894 ο Πανάγος Μελισσιώτης, ο κουρέας με το παρατσούκλι «Άψε Σβήσε» επανήλθε στην επικαιρότητα με το αλληγορικό ποίημα «Τριανταφυλλιά και Πεύκος». Το παρουσίασε ο «Όμιλος Φιλοτέχνων» στις 3 Απριλίου στην κατάμεστη αίθουσα του Ομίλου. Στην εκδήλωση αυτή ο Μελισσιώτης τραγούδησε επιπλέον και δυο κλέφτικα τραγούδια. Το ποίημα αυτό εκδόθηκε από το τυπογραφείο Ανέστη Κωνσταντινίδη.

*Παντελής Αθανασιάδης και Χριστίνα Φίλιππα

               Τελευταίο δραματικό ειδύλλιο του κουρέα- θεατρικού συγγραφέα ήταν «Η Καλαματιανή». Γράφτηκε το 1895. Εκείνη η χρονιά θεωρήθηκε πολλή γόνιμη για τα θεατρικά πράγματα της Αθήνας. Είχαν γραφτεί τότε 15 θεατρικά έργα. Η επίσης πρεμιέρα της «Καλαματιανής» δόθηκε στις 12 Αυγούστου 1895 στο θέατρο της «Ομόνοιας» από το θίασο «Πρόοδος» του Δημήτρη Κοτοπούλη.

               Ο κουρέας «Άψε Σβήσε» λίγο πριν πεθάνει, είδε τα γραπτά του να γίνονται αντικείμενο της γνωστής διαμάχης του γλωσσικού ζητήματος, εξ αφορμής ενός άρθρου που δημοσίευσε στις 4 Μαΐου 1904 στην «Εστία» ο Γερμανός καθηγητής Albert Thumb, στο οποία εξηγούσε ότι η επιτυχία των έργων του Μελισσιώτη οφείλεται στη χρήση της δημώδους γλώσσας. Στη συζήτηση παρενέβη ο καθηγητής Πανεπιστημίου Ανδρέας Σκιάς, σφοδρός πολέμιος της δημοτικής γλώσσας. Στην αντιπαράθεση παρενέβη και ο ποιητής Κωστής Παλαμάς, με άρθρο του στο «Νουμά».

               Ο Πανάγος Μελισσιώτης πέθανε στις 13 Ιουνίου 1904, από κρίση σκωληκοειδίτιδας. Την ίδια μέρα είχε πεθάνει και ο μεγάλος ζωγράφος Νικηφόρος Λύτρας.

               Το βιβλίο της Χριστίνας Φίλιππα, εκτός από την συναρπαστική αφήγηση της πολυτάραχης ζωής ενός κουρέα, που εξελίχθηκε σε θεατρικό συγγραφέα, μπορεί να λειτουργήσει άνετα και σαν εγχειρίδιο θεατρικών σπουδών, λόγω του πλούτου των πληροφοριών που περιέχει στις 325 σελίδες του.

               Στο τέλος του βιβλίου μετά τη βιογραφία του περίφημου αυτού κουρέα, περιλαμβάνονται τα τρία θεατρική έργα του Πανάγου Μελισσιώτη, που προέρχονται από τη σπάνια έκδοση του 1897, σε φωτοαναστατική μορφή

 

Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Ανατολικοθρακιώτες αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης στις ομάδες του Τσαούς Αντών

*Ο Αντώνιος Φωστηρίδης ή Τσαούς Αντών

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

               Οι Θρακιώτες κατά τη διάρκεια της Ναζιστικής Κατοχής, έκαναν το καθήκον τους και εντάχθηκαν στις ομάδες εθνικής αντίστασης που σχηματίσθηκαν στις περιοχές της Δυτικής Θράκης, πολεμώντας τον κατακτητή. Σημειώθηκαν «παρατράγουδα»; Ναι σημειώθηκαν και κυρίως οφείλονταν σε ιδεολογικές υπερβολές και προσωπικές φιλοδοξίες. Μελανό σημείο, ήταν οι δολοφονίες του νομάρχη Έβρου Ιωάννη Φραγκούλη στο Διδυμότειχο και του δημάρχου Πασχάλη Νάνου στο Σουφλί το 1942, η εκτέλεση από τον καπετάν Οδυσσέα του ΕΛΑΣ του ταγματάρχη Γεωργίου Σταθάτου τις μέρες των Χριστουγέννων του 1943 στη Δαδιά και οι πολλές δολοφονίες πολιτικών αντιπάλων.

               Ωστόσο, υπήρξαν αγωνιστές της εθνικής αντίστασης, με καταγωγή από την Ανατολική Θράκη, που βρέθηκαν να κατοικούν στην Ανατολική Μακεδονία, την οποία είχαν παραχωρήσει οι Ναζί στους συμμάχους τους, τους Βούλγαρους. Επρόκειτο για Ανατολικοθρακιώτες, που γνώρισαν την βάρβαρη γενοκτονική πολιτική των Νεοτούρκων, ευτύχησαν να ζήσουν τη σύντομη χαρά της λευτεριάς το 1920 και δοκίμασαν την πίκρα του ξεριζωμού τον Οκτώβριο του 1922. Ρίζωσαν σε διάφορες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας. Αλλά και πάλι η μοίρα τους επεφύλασσε άλλη μια δυστυχία, την Ναζιστική Κατοχή και σε ορισμένες περιοχές την άγρια Βουλγαρικής Κατοχή. 

               Αυτοί οι Ανατολικοθρακιώτες, είναι οι άγνωστοι ήρωές μας, που οφείλουμε να τους τιμούμε. Είναι όμως σχεδόν βέβαιο, ότι κανένας σήμερα δεν τους γνωρίζει πέρα από το οικογενειακό τους περιβάλλον. Την μνήμη αυτών των αγωνιστών, οφείλουμε να ανακαλούμε και να προσπαθούμε να μην τους καλύψει, η σκόνη του χρόνου και η λήθη των ανθρώπων.

Πτυχές από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και η στάση της Βουλγαρίας

*"Η Ελλάδα δεν θα ξεχάσει ποτέ την προδοσία της Βουλγαρίας". Από τα Εθνικά Αρχεία των ΗΠΑ

 

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

               Η Βουλγαρία, από την εποχή του Πανσλαβισμού του 19^ου αιώνα έως τις μέρες της πτώσης του κομμουνισμού και της απομάκρυνσής της από την Ρωσική επήρεια, αποτελούσε μόνιμο κίνδυνο για την Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη. Συγκεκριμένοι στόχοι της υπήρξαν, η κατάκτηση των εδαφών για να αποκτήσει διέξοδο στο Αιγαίο και η εκδίωξη ή ο οριστικός εκβουλγαρισμός των κατοίκων.

               Η Κατοχή, έδωσε τηn ευκαιρία στην Βουλγαρία να επιχειρήσει να πραγματοποιήσει τους στόχους της αυτούς. Λόγω της συμμαχίας της με το χιτλερικό καθεστώς της Γερμανίας, της παραχωρήθηκε η Ανατολική Μακεδονία και οι νομοί Ξάνθης και Ροδόπης από τη Δυτική Θράκη. Ο νομός Έβρου παρέμεινε υπό Γερμανική Κατοχή.

Τα Αμερικανικά Εθνικά Αρχεία, με τον σωζόμενο πλούτο των διπλωματικών εγγράφων μας παρέχουν μια ευδιάκριτη εικόνα των Βουλγαρικών επιδιώξεων, αλλά και της ατμόσφαιρας που επικρατούσε στην περιοχή.

Στις 7 Μαρτίου 1941, πριν ακόμα εκδηλωθεί η γερμανική εισβολή στην Ελλάδα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Κόρντελ Χάλλ, ειδοποιούσε τον πρέσβη στην Αθήνα Λίνκολν Μακβή ότι σε περίπτωση κατάληψης της Ελλάδα από τα ναζιστικά στρατεύματα το Στέιτ Ντιπάρτμεντ είναι καταρχήν πρόθυμο να αναλάβει την εκπροσώπηση των ελληνικών συμφερόντων στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, εάν η Ελληνική Κυβέρνηση υποβάλει επίσημο αίτημα μέσω της πρεσβείας των ΗΠΑ ή μέσω της διπλωματικής αντιπροσωπείας της στην Ουάσιγκτον, προκειμένου η σχετική εξουσιοδότηση να αποσταλεί επίσημα.

Εν τω μεταξύ, λόγω της πιθανότητας διακοπής των επικοινωνιών, το Αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών είχε εξουσιοδοτήσει εμπιστευτικά τις διπλωματικές αποστολές στο Βουκουρέστι και τη Σόφια να αναλάβουν προσωρινά την προστασία των ελληνικών συμφερόντων εάν οι Έλληνες εκπρόσωποι τους προσεγγίσουν με σχετικό αίτημα.

Το υπόμνημα Τσουδερού προς τον Ρούζβελτ, με τις εθνικές διεκδικήσεις και η στάση των συμμάχων

*Όταν οι μεγάλοι μοίραζαν τον κόσμο... Τσώρτσιλ, Ρούζβελτ, Στάλιν

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

               Η Ελλάδα, από την αρχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου έβλεπε καθαρά, τη νίκη των συμμάχων και προσπάθησε με κάθε τρόπο να εξασφαλίσει στην μεταπολεμική εποχή τις εθνικές διεκδικήσεις. Γι’ αυτό υποβλήθηκε σε θυσίες κάθε είδους. Πολέμησε, σε θάλασσες και στεριές. Εξορίσθηκε η κυβέρνησή της. Υποδουλώθηκε από Γερμανούς, Ιταλούς και Βουλγάρους. Γνώρισε το θανατικό από την πείνα της Κατοχής. Στο τέλος του πολέμου και με τους συμμάχους νικητές, η χώρα μας αμείφθηκε ουσιαστικά με… ελάχιστες παραχωρήσεις!

               Ο τότε πρωθυπουργός Εμμανουήλ Τσουδερός, συνέταξε το 1941 ένα αναλυτικό υπόμνημα που το υπέβαλε στο βασιλέα Γεώργιο Β΄ και την επόμενη χρονιά ένα σχεδόν παρόμοιο υπόμνημα παρέδωσε ο βασιλιάς στον πρόεδρο των ΗΠΑ Φραγκλίνο Ρούζβελτ. Η ιστορία αυτών των υπομνημάτων δείχνει, ότι οι Μεγάλες Δυνάμεις διαχειρίζονται τις καταστάσεις με γνώμονα τα δικά τους γεωστρατηγικά συμφέροντα, χωρίς ίχνος συναισθηματισμού, που συνήθως κατέχει τους μικρότερους σε δύναμη συμμάχους τους.

               Ας παρακολουθήσουμε την ιστορία αυτών των υπομνημάτων, που η εξέλιξη των πραγμάτων τότε, μας έδωσε πίκρες γιατί δεν ευοδώθηκαν οι εθνικές επιδιώξεις, αλλά μας χάρισαν ως ελάχιστη ικανοποίηση για τους αγώνες μας στο πλευρό των συμμάχων, την απελευθέρωση τουλάχιστον των Δωδεκανήσων (το 1948 τελικά) από την Ιταλική κατοχή.

Η Ραιδεστός, λιμάνι διαφυγής Μικρασιατών προσφύγων, το 1922

*Πρόσφυγες στο λιμάνι της Ραιδεστού περιμένουν τα ατμόπλοια.

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

               Το λιμάνι της Ραιδεστού στις ακτές της Προποντίδας, αποδείχθηκε σωτήριο στις τρομερής Μικρασιατικής Καταστροφής για χιλιάδες Μικρασιάτες πρόσφυγες της Βιθυνίας και άλλων περιοχών της βόρειας Μικράς Ασίας, που έτρεχαν απελπισμένοι να σωθούν από τις σφαγές. Και η διάσωση αυτών των προσφύγων βρέθηκε στο ενδιαφέρον των διπλωματών που έδρευαν στην Κωνσταντινούπολη, αλλά η λήψη των αποφάσεων σωτηρίας πάντα ήταν καθυστερημένες και πάντα λαμβάνονταν μετά από τις σφαγές.

Στις 13 Σεπτεμβρίου 1922 ξέσπασε η μεγάλη πυρκαγιά στη Σμύρνη, ξεκινώντας από την αρμενική συνοικία. Ήδη από τις 9 Σεπτεμβρίου είχαν μπει στην πόλη οι πρώτοι ιππείς Τούρκοι, και δύο μέρες αργότερα ο Μουσταφά Κεμάλ με το επιτελείο του.

               Όταν οι Τούρκοι μπήκαν στην Σμύρνη, από τους πρώτους που συνέλαβαν με εντολή του Νουρεντίν Πασά, ήταν ο μητροπολίτης Χρυσόστομος, που τον υπέβαλαν σε φρικιαστικά μαρτύρια και εξευτελισμούς και τελικά τον κατακρεούργησαν στις 27 Αυγούστου 1922, εξαφανίζοντας τελικά ό,τι είχε μείνει από το σεπτό σώματα Ιεράρχη. Η είδηση για έγκλημα αυτό  έγινε  γνωστή στην Ελλάδα με καθυστέρηση κάποιων ημερών!!!

               Από την πρώτη μέρα εκείνου του μαύρου Σεπτέμβρη του 1922, οι ειδήσεις έδειχναν τι θα ακολουθήσει. Μεγάλες δυσχέρειες παρουσίαζε η Σμύρνη όπου είχαν συγκεντρωθεί από πολλές μέρες νωρίτερα άνω των 500.000 ελληνικής καταγωγής προσφύγων, που ήθελαν να φύγουν, πάση θυσία, λόγω των σφαγών και να εγκατασταθούν στην Ελλάδα.

               Σημαντικό τότε αποδείχθηκε το λιμάνι της Ραιδεστού. Χιλιάδες πρόσφυγες από τη Βιθυνία, την Προύσα και άλλες περιοχές της βόρειας Μικράς Ασίας, οδοιπορώντας κατέφευγαν στο λιμάνι των Μουδανιών και από εκεί περνούσαν σχετικά εύκολα στο λιμάνι της Ραιδεστού. Υπολογίσθηκε τότε ότι πλέον των 150.000 ατόμων βρήκαν προσωρινό καταφύγιο στη Ραιδεστό και από εκεί πήραν το δρόμο για την ελεύθερη Ελλάδα. Στο λιμάνι των Μουδανιών και της Πανόρμου κατευθύνθηκε και το Γ΄ Σώμα Στρατού, για να περάσει συντεταγμένο στο λιμάνι της Ραιδεστού. Άλλωστε στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου 1922 πολλές χιλιάδες ΑνατολικοΘρακιωτών, διατάχθηκαν να εγκαταλείψουν τα πάντα και να φύγουν και αυτοί. Απελπισία παντού… 

               Από την πλευρά της Ελλάδας έγιναν διαβήματα προς τις λεγόμενες συμμαχικές κυβερνήσεις για τη διάσωση των προσφύγων. Κατά την ειδησεογραφία των αρχών Σεπτεμβρίου, όλοι γνώριζαν ότι χωρίς τη βοήθεια των συμμάχων αλλά και της Αμερικής αυτή η σωτηρία θα ήταν δύσκολη. «Η Κυβέρνησις όθεν επικαλείται τα χριστιανικά αισθήματα των Δυνάμεων τούτων και παρακαλεί όπως δοθεί έμπρακτος βοήθεια δια την διάσωσίν και εγκατάστασίν των». Ο υπουργός Εξωτερικών Νικόλαος Καλογερόπουλος πραγματοποίησε σχετικές συνεννοήσεις με τους πρέσβεις της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας και αργότερα έγινε σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό Νικόλαο Τριανταφυλλάκο.

1878: Η ξεχασμένη υγειονομική κρίση της Κωνσταντινούπολης

*Η Κωνσταντινούπολη

 

*Τύφος και ευλογιά

*Νεκρά ζώα στη θάλασσα

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

               Ο Μάρτης του 1878 στην Κωνσταντινούπολη δεν μύριζε άνοιξη. Η θαλάσσια αύρα του Βοσπόρου, δεν έφερνε το δροσερό χάδι, αλλά απαίσιες οσμές. Το αεράκι ψηλά στους μιναρέδες, δεν ήταν όπως παλιά. Τα κύματα δεν λαμπύριζαν από τις ακτίνες του ήλιου. Επάνω τους κολυμπούσε ο θάνατος. Στα σοκάκια, οι άνθρωποι κυκλοφορούσαν κατηφείς. Η πόλη των πόλεων, η Βασιλεύουσα, αντιμετώπιζε βαρύτατη υγειονομική κρίση.

               Η Τουρκία, βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο. Ηττημένη στον ρωσοτουρκικό πόλεμο, είχε υποχρεωθεί να υπογράψει την ταπεινωτική συνθήκη του Αγίου Στεφάνου και αναζητούσε διεθνή στηρίγματα, για να σώσει την πρωτεύουσα της από την κάθοδο των Ρώσων του Τσάρου Αλέξανδρου Α’, που η διάβασή τους από τον Αίμο δημιούργησε χιλιάδες Τούρκων προσφύγων, οι οποίοι κατέφευγαν με κάθε μέσο στη Κωνσταντινούπολη. 

Οι Τούρκοι της Αδριανούπολης και της Βόρειας Θράκης, προσπαθούσαν να φύγουν όπως- όπως από το 1877. Προορισμός η πρωτεύουσα. Στην ελληνική εφημερίδα «Νεολόγος» της Κωνσταντινούπολης, του Ιανουαρίου 1878, υπάρχουν πολλές ανταποκρίσεις από την Αδριανούπολη, που μιλούν για σύγχυση και αταξία, ενόψει της καθόδου των Ρώσων. Μέσα στην Αδριανούπολη κατέφυγαν χιλιάδες πρόσφυγες, ανάμεσα στους οποίους 4.460 στρατιωτικοί (ασθενείς ή τραυματίες).

          Το κρύο ήταν δριμύτατο και το θερμόμετρο έδειχνε 10 βαθμούς της κλίμακας Ρεωμύρου κάτω του μηδενός. Υπάρχουν στον Τύπο περιγραφές για νεαρή μητέρα που κρατούσε στην αγκαλιά της το νεκρό βρέφος της, το οποίο είχε χάσει τη ζωή του εξαιτίας του κρύου. Μια άλλη τουρκάλα γέννησε μέσα σε ένα βαγόνι. Ακόμα και μαστιγώσεις πολιτών για ασήμαντες αφορμές από Βούλγαρους που διορίσθηκαν από τους Ρώσους ως αστυνομικοί μετά την κατάληψη της Ανατολικής Θράκης, αναφέρθηκαν.

          Ρακένδυτοι πρόσφυγες έφταναν από τη Φιλιππούπολη μέσα σε ανοιχτά βαγόνια αφού ταξίδευαν μέσα στο ψύχος επί 26 ώρες και είχαν αναμείνει τις αμαξοστοιχίες άλλες 48 ώρες για να τους παραλάβουν.

Η συνθήκη του Αγίου Στεφάνου 1878, ρωσική μαχαιριά στα μη Σλαβικά έθνη της Χερσονήσου του Αίμου

*Λαϊκή λιθογραφία, με τον Ιγνάτιεφ να αναγγέλει στη Μεγάλο Δούκα Νικόλαο την υπογραφή της συνθήκης του Αγίου Στεφάνου (Γεννάδειος Βιβλιοθήκη)

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

Η συνθήκη του Αγίου Στεφάνου του 1878, είναι μια από τις πλέον βραχύβιες συνθήκες, αλλά τα απόνερά της ταλαιπώρησαν για δεκάδες χρόνια τα κράτη και τους λαούς της Χερσονήσου του Αίμου, διότι γιγάντωσε τον εθνικισμό, την εκδικητικότητα και τον αδηφάγο μεγαλοϊδεατισμό των Βουλγάρων, παρά την γρήγορη κατάργησή της από το  Συνεδρία του Βερολίνου.

Αυτή η τραυματική συνθήκη ήταν αποτέλεσμα του Ρωσοτουρκικού πολέμου, που κατέληξε με ήττα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τη δεύτερη μετά το 1829. Ο πόλεμος αυτός άρχισε το 1877, φούντωσε όλες τις ελπίδες των αλύτρωτων εθνών, ότι πλησιάζει η στιγμή της απελευθέρωσής τους από τον Τουρκικό ζυγό. Όλοι πίστευαν τις ψευδοπροφητείες για το «ξανθόν γένος» και όλοι- πλην των Βουλγάρων- απογοητεύθηκαν όταν οι Χριστιανοί Ρώσοι, έδειξαν αμέσως τις προτιμήσεις τους προς τους Βουλγάρους, που τους καθιστούσαν «χωροφύλακες» της περιοχής, αγνοώντας τους άλλους ομόδοξους λαούς. 

               Η νίκη των Ρώσων και η προέλασή τους προς την Κωνσταντινούπολη ανάγκασε τους Τούρκους να συμφωνήσουν  αρχικά σε ανακωχή η οποία υπογράφηκε στην Αδριανούπολη, στις 19 Ιανουαρίου. Τελικά, μετά από παρεμβάσεις της Αγγλίας και της Αυστρουγγαρίας, οι Ρώσοι ανέστειλαν την είσοδό τους στην Κωνσταντινούπολη και δέχτηκαν να υπογράψουν με τους Τούρκους τη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, στο γνωστό προάστιο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Με τη συνθήκη αυτή η Τουρκία αναγνώριζε την ανεξαρτησία της Σερβίας, του Μαυροβουνίου και της Ρουμανίας. Σημαντικό όμως σημείο της συνθήκης ήταν ότι η Τουρκία εξαναγκάσθηκε να κάνει εδαφικές παραχωρήσεις και να δεχθεί την ίδρυση αυτόνομης, φόρου υποτελούς ηγεμονίας της Βουλγαρίας, με σύνορα, που έφταναν από τη Μαύρη έως την Αδριατική Θάλασσα και το Αρχιπέλαγος του Αιγαίου!!! Η επικράτειά της συνολικής έκτασης 163.000 τετρ. χλμ. άρχιζε από τη Μήδεια, 60 μίλια από την Κωνσταντινούπολη, περιλάμβανε το Λουλέ Μπουργκάς (Αρκαδιούπολη) προχωρούσε βόρεια της Αδριανούπολης που την άφηναν στους Τούρκους και από εκεί κατέβαινε νότια έως το Δεδέαγατς (Αλεξανδρούπολη) και συνέχιζε αφήνοντας στην Τουρκία τη Χαλκιδική και την πόλη της Θεσσαλονίκης . Από εκεί προχωρούσαν τα βουλγαρικά σύνορα νότια της Καστοριάς και έφταναν έως 50 μίλια από την Αδριατική, περιλαμβάνοντας το Μοναστήρι, την Αχρίδα και τα Σκόπια!!! Οι Ρώσοι παραχώρησαν την Δοβρουτσά στους Ρουμάνους, αλλά κράτησαν για τον εαυτό τους τη Βεσσαραβία. Η υπογραφή της συνθήκης του Αγίου Στεφάνου προκάλεσε μεγάλο ερεθισμό της κοινής γνώμη της Ελλάδας.

Ο Χαρίλαος Τρικούπης προς τον Αλέξανδρο Μπάτενμπεργκ, για τη Θράκη

*Αριστερά ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Χαρίλαος Τρικούπης και δεξιά ο Ηγεμών της Βουλγαρίας πρίγκιπας Αλέξανδρος Μπάτεμπεργκ

*Ο  Ελληνισμός, δεν θα δεχτεί 

να διακόψει 

την εδαφική  συνέχεια 

με τη Θράκη

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

               Βαθειά στη σκέψη του Χαρίλαου Τρικούπη και όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών και όταν ήταν πρωθυπουργός, ήταν ριζωμένη η μέριμνα για τον αλύτρωτο Ελληνισμό, που ζούσε στη σκλαβιά, κάτω από την εξουσία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά από τις άλλες ανιστόρητες βλέψεις των Βουλγάρων. Η Χερσόνησος του Αίμου, στα τέλη του 19^ου αιώνα ζούσε τόσο με τις συνέπειες της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, όσο και με τις προσδοκίες των λαών που ασφυκτιούσαν κάτω από την σουλτανική επιβολή. 

               Η στρατηγική αντίληψη του Χαρίλαου Τρικούπη για το μέλλον της Θράκης, αφορούσε την αναγκαία ύπαρξη της εδαφικής συνέχειας με τη Μακεδονία. Και αυτήν άποψη την είπε ξεκάθαρα και κοφτά στον ηγεμόνα της Βουλγαρίας πρίγκιπα Αλέξανδρο Μπάτενμπεργκ, που επισκέφθηκε την Αθήνα το 1883. Επρόκειτο για τον πρώτος ηγεμόνα της Βουλγαρίας (1879 - 1886).

Ο Αλέξανδρος, που γεννήθηκε στη Βερόνα της Ιταλίας, γνωστός και με το χαϊδευτικό «Σάντρο» ήταν ο δευτερότοκος γιος του Αλέξανδρου της Έσσης και της Ιουλίας φον Χάουκε. Η μητέρα του ήταν κυρία των τιμών της Τσαρίνας και εκεί τη γνώρισε ο πατέρας του, Αλέξανδρος. Ο γάμος του πατέρα του ήταν μοργανατικός. Στην Ιουλία και στα παιδιά της απονεμήθηκε ο τίτλος των πριγκίπων του Μπάτενμπεργκ, από τη ονομασία  μιας παραδοσιακής κατοικίας των μεγάλων δουκών της  Έσσης. Ο πατέρας του ανήκε στον Οίκο της Έσσης-Ντάρμστατ και έγινε ιδρυτής του κλάδου του Μπάτενμπεργκ, που αργότερα μετονομάστηκε σε Οίκο των Μαουντμπάτεν. Το 1878, μετά τον ρωσοτουρκικό πόλεμο και τη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, ακολούθησε το συνέδριο του Βερολίνου. Τότε οριστικοποιήθηκε η δημιουργία αυτόνομης Βουλγαρικής Ηγεμονίας που περιλάμβανε τη χώρα μεταξύ του ποταμού Δούναβη και της οροσειράς του Αίμου. Στη Βουλγαρική Ηγεμονία τοποθετήθηκε τον Απρίλιο του 1879, Ηγεμόνας ο Αλέξανδρος Μπάτενμπεργκ, ηλικίας 22 ετών, Αυστριακός, συγγενής της τσαρικής οικογένειας, προσκείμενος προς την ρωσική πανσλαβιστική πολιτική.

Η περιοχή στα νότια της οροσειράς του Αίμου έως την οροσειρά της Ροδόπης αποτέλεσε αυτόνομη επαρχία με την ονομασία «Ανατολική Ρωμυλία» με την πολιτική και στρατιωτική επικυριαρχία του Σουλτάνου. Το 1885 έγινε η βίαιη προσάρτησή της στην Βουλγαρική επικράτεια, την οποία αποδέχθηκε ο Αλέξανδρος Μπάτεμπεργκ. Έτσι ενοποιήθηκε με το Πριγκιπάτο της Βουλγαρίας επίσης υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και συνέχισε να είναι de jure Οθωμανική επαρχία, μέχρι το 1908, οπότε η Βουλγαρία ανακηρύχτηκε ανεξάρτητη.

Μια λαιμητόμος, που δεν λειτούργησε κανονικά το 1865 και αναστάτωσε την Αθήνα!!!

*Ο Λόφος των Νυμφών, συνήθης τόπος εκτελέσεων

 

 

*Δραματική εκτέλεση καταδίκου,

δίπλα στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

*Αναζήτηση κατσίβελων στη Θράκη

για να τους κάνουν δήμιους, το 1843

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

               Μια καρατόμηση ενός καταδίκου του 1865 με λαιμητόμο, στην οποία σημειώθηκαν αλλεπάλληλες αστοχίες, με κορυφαία την αποτυχία της αποκοπής της κεφαλής του δολοφόνου, αναστάτωσαν τότε την Αθήνα και έγειραν, διάφορα ηθικά διλήμματα.

               Επρόκειτο για την εκτέλεση του Θωμά Ρω… ο οποίος είχε καταδικασθεί, γιατί δύο χρόνια νωρίτερα, είχε δολοφονήσει με ειδεχθή τρόπο τον Εμμανουήλ Λύτρο, γραμματέα της διοικητικής αστυνομίας Αθηνών και Πειραιώς. Ο Θωμάς Ρω… με καταγωγή από την Ιθάκη, είχε καταδικασθεί από το Κακουργιοδικείο της Χαλκίδας εις θάνατον. Την εποχή εκείνη, ίσχυε η χρήση λαιμητόμου για την εκτέλεση των λεγόμενων κεφαλικών ποινών.

Η λαιμητόμος ή γκιλοτίνα ή γκιγιοτίνα πήρε το όνοµά της από τον γάλλο γιατρό και βουλευτή Ζοζέφ Γκιγιοτέν, ο οποίος στα χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης θέλησε να ανακαλύψει έναν λιγότερο οδυνηρό τρόπο για την τιμωρία των πολιτικών αντιπάλων από εκείνον της αγχόνης ή τον αποκεφαλισµό με ξίφος.

Στην Ελλάδα, η λαιμητόμος είχε συνδυασθεί με το καθεστώς της Βαυαροκρατίας και είχε καταστεί μισητό όργανο της εξουσίας. Χρησιμοποιήθηκε, ως τις αρχές του 20ού αιώνα. Υπήρχε λαιμητόμος και στις φυλακές του Παλαμηδιού, στο Ναύπλιο. Με γκιλοτίνα εκτελέστηκε ο δολοφόνος του Πρωθυπουργού Θεόδωρου Δηλιγιάννη, ο Κώστας Γερακάρης, το 1906.

Μία λαιμητόμος σώζεται σήμερα στο Εγκληματολογικό Μουσείο του Πανεπιστημίου Αθηνών.

*Η είδηση της καρατόμησης στην "Αυγή" του 1865

Οι Έλληνες πένθησαν τον δολοφονηθέντα πρόεδρο των ΗΠΑ Αβραάμ Λίνκολν

*Η δολοφονία του Αβραάμ Λίνκολν σε αμερικανική λαϊκή λιθογραφία εποχής

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

               Οι Έλληνες πένθησαν ειλικρινά τον δολοφονηθέντα Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Αβραάμ Λίνκολν, στις 14 Απριλίου 1865. Η είδηση της δολοφονίας του έγινε γνωστή στην Αθήνα, από τις εφημερίδες της εποχής, τρείς μέρες αργότερα.

Ο Αβραάμ Λίνκολν γεννήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου σε ένα χωριό του Κεντάκι. Σπούδασε νομικά και ήταν δικηγόρος. Εξελέγη ως ο 16ος Πρόεδρος των ΗΠΑ από το 1861 έως την δολοφονία του τον Απρίλιο του 1865. Ήταν ο πρώτος Πρόεδρος, που προέρχονταν από το κόμμα των ρεπουμπλικανών. Άσκησε μετριοπαθή πολιτική σε καιρούς δύσκολους για τους Αμερικανούς, που είχαν επιδοθεί σε εμφύλιο πόλεμο από το 1861 έως το 186. Οι Νότιοι κατά των Βορείων. Με την πολιτική του επέτυχε να διατηρήσει την Ένωση με δικαιοσύνη νικώντας τους εξεγερμένους του Αμερικανικού Νότου, που ήθελαν να διατηρηθεί η σκλαβιά των μαύρων, ενώ μέγιστης σημασίας πολιτική του πράξη, υπήρξε  η περίφημη Διακήρυξη Χειραφέτησης του 1865 με την οποία καταπολέμησε τη δουλεία στις ΗΠΑ, που αφορούσε τους μαύρους των ΗΠΑ. Επρόκειτο για την ψήφιση της 13ης τροπολογίας του Αμερικανικού Συντάγματος (1 Φεβρουαρίου 1865), με την οποία καταργήθηκε και επίσημα η δουλεία.

Η δολοφονία του έγινε τη Μεγάλη Παρασκευή,  στις 14 Απριλίου 1865, ενώ βρισκόταν στο θεωρείο του Θεάτρου Φορντ της Ουάσιγκτον. Ο δολοφόνος του, Τζον Γουίλκς Μπουθ, ηθοποιός και φανατικός υποστηρικτής των Νοτίων, τον πυροβόλησε στο κεφάλι, αναφωνώντας στα λατινικά «Sic semper tyrannis!», δηλαδή «Έτσι πάντα στους τυράννους!». Ο Λίνκολν μεταφέρθηκε σε γειτονικό σπίτι σε κωματώδη κατάσταση, όπου και εξέπνευσε νωρίς το πρωί της επόμενη μέρας 15ης Απριλίου. Ο δολοφόνος του κυνηγήθηκε από τις ομοσπονδιακές αστυνομικές υπηρεσίες και εγκλωβίστηκε  σε έναν αχυρώνα στη Βιρτζίνια όπου πολιορκήθηκε και μετά από 12 μέρες, τραυματίστηκε από τους διώκτες του, πεθαίνοντας λίγο αργότερα. Όπως αποδείχθηκε, ήταν μέλος κάποιας σπείρας φανατικών.

Κατά την ελληνική εφημερίδα «Κλειώ» που εξεδίδετο στην Τεργέστη (αρ, φύλλου 202) «ο δολοφόνος του δυστυχούς Λίνκολν έλαβε τα επίχειρα της βδελυράς κακουργίας του, ουχί μεν υποστάς τον δι’ αγχόνης αισχρόν θάνατον, αλλά φονευθείς εν τινι συμπλοκή προς τους καταδιώκοντας αυτόν χωροφύλακας».

Η εθελοντική δράση του καπετάν Κρομμύδα στους Βαλκανικούς Πολέμους

*Ο Σπύρος Μήτσης ή καπετάν Κρομμύδας

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

               Στους νικηφόρους Βαλκανικούς Πολέμους, πρωταγωνιστικό ρόλο είχαν η γενναιότητα και η μαχητικότητα των στρατευμένων, η διοικητική ικανότητα των αξιωματικών όλων των βαθμών και ο ασίγαστος πατριωτισμός όλων και η πίστη στον αγώνα τους, που οδήγησαν την Ελλάδα, στο διπλασιασμό του εδάφους της και στο διπλασιασμό του πληθυσμού της. Μέσα σ’ αυτές τις αρετές, αναδείχθηκε και το πνεύμα του πατριωτικού εθελοντισμού, ο οποίος πρόσφερε στο αγωνιζόμενο έθνος σημαντικές δυνάμεις.

               Το φαινόμενο του πατριωτικού εθελοντισμού, συνήθως παραβλέπεται, αν και η προσφορά του υπήρξε μεγίστη για την κατάκτηση της τελικής νίκης. Εθελοντές τότε, από όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, όπου ανθούσε Ελληνισμός, όπως από την Αμερική, από τη σκλαβωμένη Κύπρο, από την Αίγυπτο κ.λπ. αλλά και από τα μέρη του αλύτρωτου Ελληνισμού, που προσδοκούσε εναγωνίως να απελευθερωθεί, έσπευσαν να παράσχουν κάθε είδους βοήθεια στην αγωνιζόμενη Ελλάδα. Μια πτυχή αυτού φαινομένου ήταν και τα εθελοντικά ανταρτικά σώματα, που σχηματίσθηκαν επιτόπου και στήριξαν τις ένοπλες δυνάμεις.

               Ειδικά στην Ήπειρο ήταν τόσο μεγάλη η βοήθεια των εθελοντών, που ο στρατός δημιούργησε το Μικτό Στράτευμα Ηπείρου (ΜΣΗ) στο οποίο υπήγαγε όλες τις εθελοντικές ομάδες ιδιωτών που προσήλθαν αυτοβούλως να πολεμήσουν, κατά την εφημερίδα «Εμπρός» (28 Νοεμβρίου 1912). Επικεφαλής τους είχε τοποθετηθεί ο απόγονος των Μποτσαραίων του Σουλίου μόνιμος αξιωματικός Δημήτριος Νώτη Μπότσαρης.

               Το ΜΣΗ κάτω από δυσμενέστατες καιρικές συνθήκες πήρε μέρος σε διάφορες μάχες και συνετέλεσε στην εκκαθάριση της Ηπείρου από σώματα Αλβανοτσάμηδων, που καταδυνάστευαν τον εγχώριο πληθυσμό. Ο Μπότσαρης είχε την ατυχία να τραυματισθεί σοβαρά στη φτέρνα, να κακοφορμίσει το τραύμα του από τις συνεχείας πορείες και να αναγκασθεί να μεταβεί στην Άρτα για να χειρουργηθεί. Στη θέση του τοποθετήθηκε ο αντισυνταγματάρχης Μηχανικού Χρήστος (ή Κίτσος) Μαλάμος και αυτός απόγονος Σουλιωτών.

1913: Όταν οι Βούλγαροι πήραν την Αδριανούπολη. Μαρτυρίες αυτοπτών

*Το Σερβικό Ιππικό εισέρχεται στον Αδριανούπολη, από τα δυτικά.

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

 

           Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912-1913 υπήρξαν μέγιστο πολιτικοστρατιωτικό γεγονός, που οδήγησε σε μεγάλες γεωστρατηγικές ανακατατάξεις στη Χερσόνησο του Αίμου. Η σημασία έγκειται στο γεγονός ότι Χριστιανικά νεόκοπα κράτη συνασπίσθηκαν εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και απέσπασαν εδάφη της. Η Θράκη και η Μακεδονία βρέθηκαν τότε στο επίκεντρο των πολεμικών γεγονότων.

               Μια από τις σημαντικότερες μάχες, έγινε για την κατάληψη της Αδριανούπολης μετά από πολιορκία πέντε μηνών και έθρεψε τα όνειρα των Βουλγάρων ότι μπορεί να μπούνε και στην Κωνσταντινούπολη!!!

Οι Βούλγαροι κήρυξαν τον πόλεμο κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στις 4 Οκτωβρίου 1912. Σύμμαχοί τους ήταν οι Έλληνες, οι Σέρβοι και οι Μαυροβούνιοι. Η πρώτη εύκολη επιτυχία για τα βουλγαρικά στρατεύματα, ήταν η κατάληψη του Μουσταφά Πασά (σήμερα Σβίλεγκραντ), γιατί οι Τούρκοι το εγκατέλειψαν, μετά από μάχη, υποχωρώντας.

            Στην περιοχή των Σαράντα Εκκλησιών έγιναν πολύνεκρες μάχες. Επικεφαλής των Βουλγαρικών δυνάμεων ήταν ο στρατηγός Δημήτριεφ. Οι Σαράντα Εκκλησίες καταλήφθηκαν μετά από πείσμονες μάχες στις 11 Οκτωβρίου 1912, ενώ ο τουρκικός στρατός υποχωρούσε προς τη Βιζύη. Οι Βούλγαροι απωθώντας τους Τούρκους, προέλασαν κατά μήκος των δύο οχθών του Έβρου και μαχόμενοι ακόμα και σώμα με σώμα με τις εφ’ όπλου λόγχες τους έφτασαν  μπροστά στις πρώτες οχυρώσεις της Αδριανούπολης. Από τις πρώτες περιμετρικές οχυρές τοποθεσίες, που κατέλαβαν οι Βούλγαροι, ήταν το Τσιρμέν (σήμερα Ορμένιο) και έτσι προωθήθηκαν ως τις όχθες του ποταμού Άρδα. Μαζί τους πολεμούσαν και συμμαχικά Σερβικά στρατεύματα υπό τον στρατηγό Στεπάν Στεπάνοβιτς. Οι Βούλγαροι προωθούσαν τις θέσεις τους πιέζοντας προς την κατεύθυνση της Αδριανούπολης. Έτσι κατόρθωσαν να καταλάβουν και τα υψώματα των Μαρασίων. Σύντομα μπόρεσαν να καταλάβουν και το Καραγάτς. Απέβλεπαν να απομονώσουν την Αδριανούπολη.

Στα πρόθυρα της Αδριανούπολης γίνονταν σφοδρές μάχες από τα μέσα του Οκτωβρίου. Η συνολική εξωτερική οχύρωση της Αδριανούπολης είχε κυκλικό σχήμα.

Τα Στενά των Δαρδανελίων και του Βοσπόρου, στο μύθο, στην ιστορία και στη διεθνή διπλωματία

*Αριστερά τα Στενά των Δαρδανελίων και δεξιά ο Βόσπορος.

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

               Τα Στενά των Δαρδανελίων και του Βοσπόρου, είναι ένα από τα στρατηγικότερα σημεία της Ανατολικής Μεσογείου και αποτελούν μείζονος σημασίας πλεονέκτημα για την χώρα που τα κατέχει και εν προκειμένω την Τουρκία, που της επιτρέπουν να κάνει τα γνωστά «Ανατολίτικα παζάρια» και να επιτυγχάνει, όταν διατυπώνει απαιτήσεις ή διενεργεί εκβιασμούς, σε διεθνές επίπεδο. Τα Στενά έχουν παίξει πρωτεύοντα στρατηγικό ρόλο στην ιστορία και για μακρό διάστημα. Η ιστορία αυτών των Στενών χάνεται στα βάθη της ιστορίας, εμπλέκεται σε πολέμους και πρωταγωνιστεί στα αέναα παιχνίδια της διπλωματίας.

               Οι απαρχές της ιστορίας των Στενών, βρίσκονται στην Αρχαία Ελληνική Μυθολογία με τους μύθους του Φρίξου και της Έλλης, του Τρωικού Πολέμου και της Αργοναυτικής Εκστρατείας του Ιάσονα. Μέσα από τα περιβλήματα των μύθων, βρίσκεται πάντα η ουσία, που στην περίπτωσή μας, είναι η αναζήτηση των πλούσιων αγαθών, τα οποία παράγουν οι χώρες του Ευξείνου Πόντου, που είναι γνωστός ως Μαύρη Θάλασσα. Αλλά πέραν της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας, τα Στενά δεν έπαψαν ποτέ να προκαλούν το ενδιαφέρον όλων και κατά τους ιστορικούς χρόνους. Το 608-606 π.Χ. οι Αθηναίοι πολέμησαν με τους Μυτιληναίους για τον έλεγχο των Στενών, προκειμένου να μεταφέρουν σιτηρά από τα λιμάνια του Πόντου. Οι ίδιοι κατά τη διάρκεια της γνωστής κραταιάς Αθηναϊκής Ηγεμονίας, είχαν επιβάλει τον λεγόμενο «Ελλησπόντιο φόρο» κατά τον 5^ο π.Χ. αιώνα.

Την άνοιξη του 341 π.Χ. ο Φίλιππος απειλούσε το Βυζάντιο και επειδή οι βόρειες ακτές του Ευξείνου  ήταν οι σιτοβολώνες της Ελλάδας, οι Αθηναίοι παρά το γεγονός ότι δεν συμπαθούσαν τους Βυζάντιους, επινοούσαν τρόπους για να εμποδίσουν το Φίλιππο θα δεσπόσει στον είσπλουν του Ευξείνου, δηλαδή στο Βόσπορο.

Ξεχασμένες κρίσιμες στιγμές της Αθήνας- Λιθοβολούσαν τα σπίτια πολιτικών αρχηγών

*Ο πρωθυπουργός Αλέξανδρος Κουμουνδούρος και οι υπουργοί του Χαρίλαος Τρικούπης και Θεόδωρος Δηλιγιάννης, το 1878 

                                         

 Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

               Δραματικά διλήμματα αντιμετώπισε η Ελλάδα κατά τον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο του 1877-1878 και ειδικά όταν φάνηκε ότι οι Ρώσοι υπερίσχυαν σε όλα τα μέτωπα και οι Τούρκοι υποχωρούσαν. Στην Ελλάδα της Μελούνας, σχηματίσθηκαν δύο τάσεις. Η μία υπέρ της συμμετοχής μας στον πόλεμο στο πλευρό των Ρώσων και η άλλη υπέρ της αυτοσυγκράτησης γιατί θεωρούσαν ότι η χώρα δεν ήταν έτοιμη να πάρει μέρος σε ένα πόλεμο.

               Μεγαλύτερες ελπίδες όμως έτρεφαν οι Έλληνες των αλύτρωτων περιοχών, που έβλεπαν να ηττάται η Οθωμανική Αυτοκρατορία και οι ίδιοι πίστευαν ότι θα τους δοθεί η πολυπόθητη ελευθερία από ένα χριστιανικό έθνος, όπως οι Ρώσοι. Τελικά και αυτοί διαψεύσθηκαν οικτρά, ειδικά οι Έλληνες γιατί οι Ρώσοι προώθησαν τους Βουλγάρους, δημιούργησαν μια Μεγάλη Βουλγαρία από τον Εύξεινο Πόντο έως την Αδριατική. Το τερατούργημα των Ρώσων δεν κράτησε πολύ γιατί το Συνέδριο του Βερολίνου το καλοκαίρι του 1878 ανέτρεψε τις αποφάσεις των Ρώσων. Αυτά όμως είναι μια άλλη ιστορία.

               Σήμερα θα δούμε την άγρια κατάσταση που επικράτησε στην Αθήνα, όταν έφτασαν τα άσχημα μαντάτα, μετά την ανακωχή που δέχθηκαν οι Τούρκοι με τους όρους που επέβαλαν οι Ρώσοι και κυρίως μετά την κατάληψη και της Αδριανούπολης, που άνοιγε το δρόμο για να μπουν οι Ρώσοι ενδεχομένως και μέσα στην Κωνσταντινούπολη.

Στην Αθήνα, υπήρχε συναντίληψη όλων των κομμάτων, ότι η Ελλάδα είχε δική της εθνική αποστολή «ως πυρήν και πρόδρομος της εν τω πληρώματι του χρόνου συμπήξεως άπαντος του Ελληνισμού εν κράτει ελευθέρω» όπως είχε γράψει χαρακτηριστικά στην εφημερίδα «Ώρα» ο Χαρίλαος Τρικούπης από τις 2 Ιουλίου 1876.

               Υπήρχαν όμως οι εγγενείς δυσχέρειες που αντιμετώπιζε το μικρό Ελληνικό βασίλειο. Όπως είχε αποδείξει από το 1866 και η Επανάσταση της Κρήτης, οι οργανωτικές, οικονομικές και στρατιωτικές δυνατότητες της Ελλάδας, επέβαλαν μεγάλη αυτοσυγκράτηση, γιατί η χώρα δεν ήταν ετοιμοπόλεμη. Έτσι, πολλοί πολιτικοί της εποχής εκείνης θεωρούσαν ότι έπρεπε να αξιοποιηθούν υπέρ της Ελλάδας, πρωτίστως οι υπολογισμοί τους οποίους έκαναν οι Μεγάλες Δυνάμεις, οι οποίες έβλεπαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία ως τον «Μεγάλο Ασθενή», που ήθελαν να «διαμοιράσουν τα ιμάτιά του» χωρίς όμως καμιά Μεγάλη Δύναμη να επιχειρήσει να καταλάβει για λογαριασμό της τα Στενά των Δαρδανελίων και την ίδια Κωνσταντινούπολη. Άσχετα από τις σκέψεις που έκαναν οι ηγεσίες των ελληνικών κομμάτων, με αφορμή των Ρωσοτουρκικό Πόλεμο του 1877, η κοινή γνώμη παρουσίαζε μια διαρκώς αυξανόμενη εθνικιστική διέγερση, για κήρυξη πολέμου κατά της Τουρκίας. Για το λόγο αυτό σημειώθηκαν πολλά και μεγάλα συλλαλητήρια με τη συμμετοχή του Πανεπιστημίου, της Εκκλησίας και την ανοχή των κυβερνήσεων και το 1877 και το 1878.